Meer kernafval naar Zeeland
MEDEDELING
Vijf bedrijven: Help de grensarbeiders
Menigte loopt uit voor dode mus
Rekenkamer: Geld mist vaak doel
Mandela staat achter
noodtoestand in Natal
werhoopt iet
Covra investeert minstens 150 miljoen gulden in grond en gebouwen
heiligheid
omt in gevaar'
'aasdrukte is
•moedigend'
oord-Korea wil
iderhandelen
3 weinig ruimte
ior bedrijven
vente houdt
>op levend
Dales-artikel
brengt SGP in
verlegenheid
Een dode bij
explosie in
centrum voor
kernonderzoek
Hugo Claus
wordt 65
Politie pakt drugs
in Vlissingen
Borg van 750 voor telefoon
AUTOTRON
IS WEER OPEN
Bonden: Nog geen 'zorgakkoord'
Vandaag zijn onze kantoren vanaf
16.00 uur gesloten.
De redactie is de gehele dag en
avond normaal bereikbaar.
DESTEM
Laat dat dan even weten
via een Kleintje in De Stem
dan een goede kans dat de eerlijke
vinder één van de vele
tienduizenden Stem lezers is.
die regelmatig onze Kleintjes -
lubriek Gevonden-Verloren naspeurt
DE STEM
8 "7
1031
I I I I I
VRIJDAG 1 APRIL 1994
,'4e JAARGANG
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 1,75 - ZATERDAG: 2,00
fflW
jormbal gehesen
et wordt bar slecht. In de
chtend stormachtig tot
gidwesterstorm. Dat gaat
hok nog eens gepaard met
link wat regen. Oppassen
oor zware windstoten.
tburg - Volgens dijkgraaf C.
iekinders van het West-
'Uws-Vlaamse waterschap
Vrije van Sluis loopt de
.igheid van Zeeland gevaar
jr bezuinigingen op de
zuwse waterschappen. De
rskortingen brengen de wa-
keringstaak van de water
appen in de knoei, evenals de
ikusrattenbestrijding, aldus
lekinders.
IE ZEELAND - C1
delburg - Directeur Rudi ter
le van de Provinciale
iwse.VW noemt de komen-
paasdrukte 'bemoedigend',
r het matige voorseizoen en
/roege Pasen waren de ver-
■htingen niet al te hoog ge
inen. Maar zelfs de affaire
t de gifzakjes kan een groot
ital Duitsers er niet van weer-
iden naar Zeeland te komen.
:IE ZEELAND - C1
v York - De VN-Veiligheids-
d is gisteren begonnen met
prekingen over eventuele
cties tegen Noord-Korea. Dit
anks de belofte van dat land
mee te werken aan onder-
.delingen over inspecties van
leaire installaties.
IE BUITENLAND - A4
Haag - De komende tien
ontstaat een tekort aan
nte voor bedrijven. Als daar-
niets wordt gedaan, staan er
duizenden banen op het spel.
ral de zware industrie, hoog-
rdige bedrijven en de distri-
■esector komen in de proble-
E ECONOMIE - A5
schede - In een seizoen dat al
id de winterstop als verloren
rd beschouwd, doet FC Twen-
Tog steeds mee in de strijd om
ropees voetbal. Na de winst
•iderdag op Willem II (4-0) is
aansluiting met Vitesse en
IC bijna hersteld.
ZIE SPORT - B1
Den Haag - Het partijbe
stuur van de SGP is niet te
spreken over een stukje in
het blad van de kieskring
Elburg, waarin een verband
wordt gelegd tussen de dood
van minister Dales en haar
inspanningen voor de Wet
Gelijke Behandeling. De
partij overweegt de schrij
ver op het matje te roepen.
••Hoogst ongelukkig,"
noemt het partijbureau de
tekst. Ene J. Schouten sug
gereert daarin dat Dales is
overleden omdat zij zich
heeft sterk gemaakt voor de
wet gelijke behandeling. Hij
ichrijft onder meer: 'De
lardse rechter zal nog een
uitspraak moeten doen om
trent het toelaten van de
vrouw als lid van onze par
tij, de Hemelse rechter heeft
echter wel gesproken. Op
een bijzondere, onverwach
te wijze. Minister Dales
moest het tijdelijke verwis
selen met het eeuwige'.
Bedrijven
helpen
grensgevallen
Ze hadden gehoopt eindelijk het felbe
geerde papier te bemachtigen. Voor zo'n
duizend piek zouden ze een verblijfsver
gunning krijgen, ging het gerucht. Als ze
er maar voor 1 april bij waren.
Maar ze verdrongen zich - tenminste met
z'n duizenden, voornamelijk Turken - gis
termorgen vergeefs voor het kantoor van
de vreemdelingenpolitie aan het Bijlmer
plein in Amsterdam. Het bleek een mors
dode mus.
Waar het gerucht vandaan kwam is niet
duidelijk, maar zeker is dat de politie,
deels te paard, handenvol werk had om de
menigte te overtuigen van het nutteloze
van de bijeenkomst.
ledereen heeft ergens de klok horen lui
den. In het koffiehuis, van vrienden of
familie, op het werk.
Politiecommissaris A. Smit moet eraan te
pas komen om de menigte tot kalmte te
manen. Hij probeert duidelijk te maken
dat de massale wens tot aanmelding be
rust op een vergissing. Maar pas na oproe
pen in het Arabisch, Frans en andere talen
druipt het gezelschap teleurgesteld af.
FOTO ANP
Marseille - Een explosie gis
teren in het Zuidfranse cen
trum voor atoomonderzoek
Cadarache heeft aan één me
dewerker het leven gekost.
Vier collega's raakten ge
wond, van wie één ernstig.
Volgens de directie is geen ra
dioactiviteit vrijgekomen en zijn
er geen plannen voor evacuatie
van het gebied rond de reactor,
gelegen op 70 kilometer van
Marseille.
De ontploffing deed zich voor
tijdens de ontsmetting van een
tank in een in 1982 buiten wer
king gestelde experimentele
reactor.
Door de explosie stortte een be
tonnen plaat van 300 vierkante
meter in. Daarbij vielen de
slachtoffers. Bij hen werden
geen sporen van radioactiviteit
gevonden.
VANDAAG IN DEZE KRANT
Dinsdag wordt de schrij
ver, dichter en beeldend
kunstenaar Hugo Claus
65 jaar. „Naarmate men
sen ouder worden,
groeit de behoefte om
te vereenvoudigen,"
zegt hij in een interview.
Ook collega's geven hun
mening over Claus.
ZIE GROTE GIDS - DEEL D
INHOUD
4 KATERNEN
BinnerWBuitenland A2
Binnenland
A3
Buitenland
A4
Economie
A5
Beurs
A6
Sport
deel B
Zeeland
deel C
Grote Gids
deel D
RTV-programma's
D6
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Geld dat de bur
gers voor een bepaald doel
moeten betalen aan de over
heid, wordt niet altijd aan
dat doel besteed.
In 1992 werd eenvijfde deel van
de zogenaamde bestemmingshef
fingen aan iets anders besteed,
blijkt uit een onderzoek van de
Algemene Rekenkamer bij acht
ministeries. Met bestemmings
heffingen bekostigt de overheid
zaken als omroep, onderwijs en
milieumaatregelen. Regulerende
heffingen zijn bedoeld om be
paald gedrag te bevorderen of
juist tegen te gaan.
Maar de opbrengsten van de ge
luidsheffing, de beveiligingshef-
fing luchtvaartterreinen en de
toeslag motorrijtuigenbelasting
werden niet volledig gebruikt
voor die doelen. Dat geldt ook
voor de ontvangsten van zes
brandstofheffingen
De overheid is volgens de Reken
kamer wel op de goede weg bij
de inning en besteding van be
lastinggelden. Vooral met de
controle op de uitgaven gaat het
beter. Uitzondering vormt nog
steeds de algemene bijstandswet.
De controle op die uitgaven
deugt niet. Voorzitter H. Koning
van de Rekenkamer is echter
negatiever over de doelmatig
heid waarmee de overheid beleid
uitvoert.
Van onze verslaggeefster
Eindhoven - Nu nemen vijf grote zuide
lijke bedrijven het voor hen op. Maar
volgens de Grensarbeiderscommissie
blijft de kans klein dat de Belgische
werknemers van Nederlandse bedrijven
in de grensstreek snel compensatie zul
len krijgen voor het inkomstenverlies
dat ze hebben geleden.
De pogingen die tot nu toe zijn ondernomen
om de financiële positie van de grensarbei
ders te verbeteren, zijn gestrand. „Als niks
lukt, moet ernstig rekening gehouden wor
den met protestacties," zegt secretaris H.
Lenting van de Grensarbeiderscommissie.
De 15.000 Belgen die in Nederland werken,
zijn er door een Nederlandse premieverho
ging voor de volksverzekeringen 6 procent in
inkomen op achteruit gegaan. Inspanningen
van vakbonden en directies hebben tot nu
toe geen resultaat gehad.
In een uiterste poging om de Belgen alsnog
uitzicht te geven op verbetering van hun
situatie hebben de directies van vijf bedrij
ven in de grensstreek, waaronder Dow Che
mical en Philips nu een brief aan de Bel
gische minister van Financiën Ph. Maystadt
geschreven. Daarin vragen ze hem met een
oplossing te komen voor de Belgische werk
nemers in Nederlandse dienst.
Het probleem is ontstaan doordat in Neder
land de premies voor de volksverzekeringen
per 1 januari 1994 zijn gestegen van 25,4
naar 31,2 procent. Voor Nederlandse werk
nemers betekent dit geen achteruitgang in
het netto-salaris, omdat er een verlaging van
de inkomstenbelasting tegenover staat. Dat
voordeel hebben de Belgen niet, omdat die
belasting betalen in België.
Namens de Belgische werknemers heeft de
zogenaamde Grensarbeiderscommissie al
verschillende stappen ondernomen. In die
commissie zijn twee Nederlandse (FNV en
CNV) en twee Belgische (ABW en ACV)
vakbonden vertegenwoordigd. Er is contact
geweest met de Belgische minister van So
ciale Zaken, met Wallage, met leden van de
Tweede Kamer en met het ministerie van
Financiën. Tot nu toe zonder succes.
„Een paar dagen geleden kregen we van
Wallage het bericht dat hij niks voor de
Belgen wil doen," zegt Lenting. „Wij vinden
dat het gelijkheidsbeginsel is aangetast.
Maar Wallage is dat niet met ons eens. Hij
vindt dat iedereen gelijk behandeld is. Ieder
een betaalt dezelfde premie."
De laatste ijzers in het vuur zijn nu de brief
van de directies van DAF, Philips, Nedcar,
DSM en Dow Benelux aan dg Belgische
minister van Financiën, en het overleg van
de vaste kamercommissie voor Sociale Za
ken met de staatssecretaris. Bij dat overleg
op 13 april staat de kwestie op de agenda.
Van tevoren probeert de Grensarbeiders
commissie nog gesprekken te hebben met
leden van de kamercommissie. Met de PvdA
is al een afspraak gemaakt.
In hun brief aan de Belgische ministers
schrijven de directies dat het ook in Belgisch
belang is dat de Belgische arbeiders gecom
penseerd worden. Ze hebben nu een salaris
verlaging van 6 procent, dat betekent in veel
gevallen een netto-achteruitgang van meer
dan 200 gulden.
De kans is daarom groot, zo constateren de
directies, dat de werknemers zich weer zul
len richten op de Belgische arbeidsmarkt.
Die zou dan dus extra onder druk komen te
staan en om dat te voorkomen kan de
Belgische minister beter een belastingmaat
regel treffen om het inkomensverlies te com
penseren.
Van onze verslaggever
René van der Velden
Borssele - Er komt in de
nabije toekomst veel meer ra
dio-actief afval richting
Borssele. De Centrale Orga
nisatie Voor: Radio-actief Af
val (Covra), sinds enkele ja
ren gevestigd in Zeeland,
gaat daartoe minstens 150
miljoen gulden investeren in
grond en gebouwen.
Volgens de nieuwe plannen
wordt er in het jaar 2000 ruim
tien keer zoveel zeer laagradio-
aetief afval verwerkt en opgesla
gen dan nu. Het is bovendien de
bedoeling dan het hoogradio-ac-
tief afval van de onderzoeks
reactoren in Delft en Petten op
te slaan in Borssele.
Om dit te realiseren, verdubbelt
de Covra haar bedrijfsterrein op
het haven- en industrieterrein
Vlissingen-Oost, waarvoor ten
minste 150 miljoen nodig is. Een
en ander werd gisteren desge
vraagd verklaard door adjunct-
directeur H. Codee van de Covra
in Borssele en directeur D. van
Wageningen van Covra Nieuw
bouw in Utrecht.
De Covra heeft gisteren een zo
geheten startnotitie ingediend
bij het Rijk voor een milieu-ef
fect-rapportage. Zo'n rapport is
nodig om de in 1989 verkregen
vergunning aan te passen aan de
nieuwe plannen.
Loodsen
In de afgelopen jaren heeft
Covra de installaties voor het
laag- en middelradio-actief afval
in gebruik genomen. Op het ter
rein staan inmiddels drie lood
sen met een totale opslagcapaci
teit van 45.000 ton.
Nieuw is dat in 1996 de bouw
moet starten van enkele ('vijf is
niet uit te sluiten') veel grotere
loodsen met een volume van
100.000 ton per stuk. Deze impo
sante uitbreiding is nodig voor
de verwerking en opslag van
radio-actief afval uit de ertsver-
werkende industrie en uit de
olie- en gaswinning. Dit is afval
met een zeer lage radio-activi
teit, dat echter in grote hoeveel
heden wordt aangevoerd. Tot nu
toe wordt dit afval voor het
grootste deel geloosd op het op
pervlaktewater en in mindere
mate opgeslagen bij bedrijven.
Voor hoogradio-actief afval
heeft Covra in Borssele nog geen
gebouwen neergezet omdat ver
traging is opgetreden in het aan
leveren van dit afval. Het gaat
om in Frankrijk en Groot-Brit-
tannië opgewerkte brandstofsta
ven van de kernenergiecentrales
in Borssele en Dodewaard. In
2000 wordt dit afval in Borssele
verwacht.
Een tweede nieuwe ontwikkeling
is dat Covra zich in Borssele ook
opmaakt voor de opslag van
hoogradio-actief afval van de
onderzoeksreactoren in Delft en
Petten. Dit hoogverrijkt uranium
behelst weliswaar maar zo'n tien
procent van de totale hoeveel
heid hoogradio-actief afval,
maar het is niet opgewerkt,
waardoor de opslag veel meer
veiligheidsmaatregelen vereist.
Volgens Van Wageningen gaat
het om duizend staven uit Petten
en 150 uit Delft. Deze splijtstof
staven, die Amerika sinds enkele
jaren niet meer terug wil heb
ben, liggen nu nog opgeslagen in
bassins bij de reactoren. Ze moe
ten over enkele jaren belanden
in een twintigtal 7 meter diepe
putten in Borssele.
Deze laatste uitbreiding verkeert
nu in de fase van ontwerpen van
het gebouw van vijftig bij tach
tig meter met enkele 35 meter
hoge schoorstenen. Ook deze
bouw moet in 1996 beginnen en
in 2000 worden opgeleverd.
Vlissingen - De politie op Wal
cheren heeft in samenwerking
met de douane te Vlissingen gis
termorgen bij een inval in twee
woningen in Vlissingen zes kilo
gram softdrugs in beslag geno
men. De verboden middelen heb
ben een verkoopwaarde van zo'n
25 mille. De politie hield drie
vrouwen en een man aan, die na
verhoor weer op vrije voeten zijn
gesteld. Verder ontdekte de poli
tie op een zolderruimte van een
van de woningen een aantal hen
nepplanten en de verwarmings
apparatuur die diende ter bevor
dering van de teelt.
Den Haag - Asielzoekers die voorlopig mogen blijven, moeten
bij PTT Telecom een borgsom van 750 gulden betalen voordat ze
een telefoonaansluiting krijgen.
De PTT heeft tot deze maatregel besloten omdat deze mensen
zich niet kunnen legitimeren: „Een legitimatie vragen wij aan
iedereen die een aansluiting wil. Wij komen pas na twee
maanden met de rekening en die willen we dan wel betaald
zien."
Maar wordt zo geen erg hoge drempel ingebouwd voor mensen
die maandelijks slechts 400 gulden te besteden hebben aan
voedsel en kleding? „Dat is een afweging die ze zelf moeten
maken."
Eem woordvoerster van het ministerie van WVC erkent dat er
een hoge drempel is. „Maar er zijn natuurlijk meer groepen
waarvoor een telefoonaansluiting financieel niet haalbaar is,
zoals bijstandsmoeders." Ze wijst erop dat 'telefoonrekeningen
lelijk uit de hand kunnen lopen als je begint te bellen naar het
andere eind van de wereld'. „Bovendien: wie ih een opvangcen
trum zit heeft altijd de beschikking over een telefooncel."
Pretoria (anp) - De afkondiging van de noodtoestand in de
Zuidafrikaanse provincie Natal door president De Klerk heeft
de volledige steun van ANC-leider Nelson Mandela.
„De maatregel heeft een doel: de
golf van de geweld die ons allen
dreigt mee te sleuren, een halt
toeroepen," aldus Mandela.
De veiligheidstroepen, die Natal
onder bevel van het Zuidafri
kaanse leger (SADF) intrekken,
zullen dinsdag aanstaande volle
dig zijn gemobiliseerd, denkt
Mandela. President De Klerk
had de noodtoestand eerder op
de dag uitgeroepen in de onrus
tige provincie en het daarin gele
gen thuisland KwaZulu. Hij wil
daarmee de veiligheid van de
burgers in het gebied waarbor
gen en. het doorgaan van de
Zuidafrikaanse verkiezingen
eind april verzekeren.
(ADVERTENTIE)
ROSMALEN
Het leukste autopretpark
van Nederland
Infolijn: 04192 - 19050
Zulu-leider Buthelezi heeft de
maatregel als een 'vernedering'
van de hand gewezen. „Wij zien
het als een invasie. Zeker als
soldaten en tanks hier zo meteen
binnentrekken," aldus Buthelezi.
Hij zei dat zijn Inkatha Vrij
heidspartij zich door de maatre
gel gesterkt ziet in haar boycot
van de verkiezingen.
Buthelezi verzet zich tegen de
eerste non-raciale verkiezingen
en het Zuid-Afrika zonder zwar
te thuislanden dat De Klerk en
Mandela voor ogen hebben. Hij
eist juist het behoud van zijn
thuisland KwaZulu/Natal, met
vergaande autonomie.
Het is voor het eerst dat de
noodtoestand in een deel van
Zuid-Afrika wordt afgekondigd
sinds De Klerk in 1990 de voor
het hele land geldende nood
maatregelen introk. De stap
volgt op de bloedige botsingen
tussen Zulu-betogers en ANC-
aanhangers in het centrum van
Johannesburg, waarbij maandag
ten minste 53 mensen om het
leven kwamen. Intussen staat de
topconferentie van De Klerk mét
Mandela, Buthelezi en Zulu-ko-
ning Goodwill Zwelithini vol
gende week opnieuw op lossen
schroeven omdat Buthelezi niet
wil.
Temeuzen - 'Met- grote verbazing' hebben zowel AbvaKabo als CFO
kennisgenomen van uitspraken van de Vereniging van Bejaardenoor
den, afdeling Zeeland, dat er een akkoord zou zijn over de personele
gevolgen van de sluiting van zes bejaardenoorden. „Er is absoluut
geen akkoord, zelfs geen onderhandelingsresultaat", zegt AbvaKabo-
woordvoerder Peter Verschragen. „Wij zijn nog bezig met het maken
van tekstvoorstellen." En de bond moet nog met de leden overleggen.
Woordvoerder G. v.d. Sluis van de VNB zei dat zijn organisatie
gewoon met een positief bericht naar buiten had willen komen. „In
onze ogen was er wel degelijk een onderhandelingsresultaat. Wij
dachten dat ook de CFO was vertegenwoordigd en dat bleek een
misvatting". De partijen willen het misverstand snel ophelderen.
(ADVERTENTIES)
EXPLOSIE
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en) -
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per: (prijzen v.a. 1 januari 1994)
kwartaal acceptgiro 87.20 kwartaal automatisch84.70
maand automatisch 29.05 bank/gironr
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:.
I
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112,4800 VB Breda.
Df STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT
I—J