Dit zou het einde kunnen zijn'
DE STEM
De Westerschelde Oeververbinding, een tunnel te ver
ommissaris probeert partijen in Sas dichter bij elkaar te brengen
Schone pk's
iiitprinnilprii
|0V-project kan volgens gedeputeerde Hennekeij geen lang uitstel meer lijden:
Een dagje te vroeg...
P&O huurt Olau-schepen
voor de eigen Kanaalroute
Krulstaart optimistisch
over weren van varkens
Anti-racistische
leuzen in Hulst
Fragmenten
51
ken DIX gordijnstoffen
Interieurverzorging
Burchtstraat 2 Tel. 01170-53400
4501 BJ Oostburg Fax. 01170-54883
Zeeland
DINSDAG 29 MAART 1994 DEEL 1
s van Gent - Commissaris van de
Joningin W. van Gelder gaat zich
piepen in de verstoorde politieke
jlioudipgen in Sas van Gent.
jn Gelder zal op korte termijn een
esprek met burgemeester J. van Rest
jbben. Inzet van zijn bemoeienis is om
pijen in Sas van Gent dichter bij
«aar te brengen en te streven naar een
jrkbare situatie voor de komende
jadsperiode.
Dat inmenging van Van Gelder gewenst
is, werd voor kabinetschef A. de Ru
gisteren duidelijk in een oriënterend
onderhoud met CDA, WD en D66. De
drie partijen zijn teleurgesteld over de
collegevorming en vroegen vorige week
een onderhoud aan met de Commissaris
van de Koningin. Van Gelder stuurde
gisteren kabinetschef mr. A. de Ru en
zijn vervanger E. van der Hoop als
waarnemers naar Sas van Gent.
„Er is nogal wat pijn over de college
vorming. Dat heeft men ons omstandig
uitgelegd", zo gaf De Ru na afloop een
indruk van de inhoud van het gesprek.
„In beginsel heeft de Commissaris daar
geen rol in. De hazen hebben gelopen en
er is een nieuw college samengesteld-
waarover iedereen zijn eigen gedachten
mag hebben. De verliezers voelen die
pijn natuurlijk het hardst. Maar die
situatie in Sas van Gent is niet uniek.
Het gebeurt op meerdere plekken dat de
winnaars van de verkiezingen niet in
het college komen. Maar het zou jam
mer zijn als zo'n slechte start zich zou
vertalen in onvrede gedurende de hele
rit. Dat is voor de gemeente ongewenst.
Daarom zullen wij de Commissaris van
de Koningin adviseren een gesprek met
de burgemeester te hebben om haar
visie op de hele situatie te geven".
Dat gebeurt volgens De Ru zeker niet in
een sfeer van 'de burgemeester op het
matje roepen'. „Het is natuurlijk niet zo
dat de Commissaris een zak met sanc
ties heeft klaarliggen, die zijn er niet.
De Commissaris zal van de burgemees
ter willen vernemen op welke manier zij
er aan denkt te kunnen bijdragen om de
frustraties die leven niet te laten escale
ren. En om de gevoelens van onmacht
die bij de verliezers liggen weg te
nemen. In de hoop dat alle wijsheid van
boven zal helpen", aldus De Ru over de
rol van Van Gelder.
■ZIE OOK ZEELAND - C3
ironze verslaggever
■joGiele
liddelburg/Heinkenszand - „Dit kan het einde van het
uject zijn. Het hoeft niet, maar als we door deze
•spraak de aanleg van de Westerschelde Oeververbin-
iing twee, drie jaar moeten uitstellen, dan heb ik er een
laarhoofd in."
lingen over de veren de provincie
er zeker niet beter vanaf zal
komen.
[«deputeerde J. Hennekeij rea-
ie gisteren teleurgesteld op
bericht dat de Kroon de
(ovincie Zeeland op de vingers
«eft getikt. De Kroon, koningin
3 ministers, zegt dat de finan-
ie haalbaarheid van het plan
it vaststond toen twee jaar
lellen de provincie de gemeen-
Borsele dwong in te stemmen
sthet tracé van de weg naar de
tteldetunnel. Dat had de pro-
incie niet mogen doen, aldus de
hoon. Dat de Kroon twintig
aanden nodig heeft gehad om
Dt deze conclusie te komen is
mr Hennekeij moeilijk verteer-
irote vraag is hoeveel tijd het de
iwincie gaat kosten om de
chade te herstellen. De tijd be-
jnt te dringen. Niet alleen gel-
inde aanbiedingen van de.bou-
itrs maar voor bepaalde tijd,
tk de houdbaarheid van de fi-
mciële toezeggingen van mi-
ister Maij-Weggen is beperkt,
ovendien dreigt de rijksbijdra-
aan de veerdiensten op de
tiling te komen als op 1 januari
995 niet zeker is dat de WOV
rordt aangelegd. Het contract
ipttot 2000 en Hennekeij ver-
icht er in nieuwe onderhande-
Van onze verslaggever
Hulst - Nog onbekende van
dalen hebben in de nacht
»an zondag op maandag op
verschillende plaatsen anti
racistische leuzen aange
plakt en gespoten. Doelwit
waren de muziekschool, het
gemeentehuis, een aantal
garagedeuren aan de Bau-
deloostraat en een deur van
woning aan de Tuin
straat.
stonden Davissterren op
gespoten en teksten waren
aangeplakt of gespoten zo
als 'Strijd tegen elke onder
drukking', 'Legalisatie can
nabis' en 'In deze buurt
leen racisme'. Een uitge
leid buurtonderzoek door
politie bood nog geen
klaarheid in deze zaak.
Belediging
Zo teleurgesteld als Hennekeij,
zo tevreden is burgemeester
Mandos van Borsele. „Deze uit
spraak is goed voor de positie
van de gemeenten." Mandos is
bereid weer met de provincie om
de tafel te gaan zitten, want, zo
zegt hij, zijn gemeente ziet het
belang van de WOV ook wel in.
„Maar er zal wel een ander tracé
uit Üe bus moeten komen. An
ders zou het een belediging aan
het adres van hare majesteit zijn.
De Kroon heeft immers gezegd
dat het zo niet kan."
Commissaris der Koningin Van
Gelder wijst erop dat het Kroon-
besluit niets zegt over de WOV
zelf. Het beoordeelt alleen de
manier waarop de provincie met
Borsele is omgesprongen. Hij ge
looft in het WOV-project en wil
zo snel mogelijk met de gemeen
te Borsele om de tafel gaan zit
ten.
Tegenslag
Het provinciebestuur kreeg eer
der op de dag al met tegenslag te
maken. Met minister Maij-Weg
gen is vorige maand in grote
lijnen overeengekomen dat het
Rijk jaarlijks 54 miljoen en de
provincie 4 miljoen in het pro
ject steken over een periode van
dertig jaar. Het op papier zetten
van deze afspraken en de onder
tekening leken een kwestie van
dagen. Gisteren werd duidelijk
dat de juristen van Maij daar
anders over denken.
Het op schrift zetten van een
dergelijke omvangrijke overeen
komst kent meer haken en ogen
dan de bewindsvrouwe en de
Zeeuwse provinciebestuurders
dachten. „Men is in Den Haag
wat kopschuw", aldus Commis
saris Van Gelder. Voor gedepu
teerde Hennekeij was dit bericht
van het ministerie aanleiding te
zeggen dat het misschien niet zal
lukken op 15 april, zoals de
bedoeling was, een voorstel over
de aanleg van de Scheldetunnel
in de vergadering van de staten
te behandelen.
Van onze verslaggever
Theo Giele
Middelburg/Den Haag Al weken, nee maanden vragen
de Zeeuwse statenleden gedeputeerde Hennekeij: „Waar
blijft het kaabee." Ze bedoelen, het Koninklijk Besluit,
dat meldt wat de Kroon vindt van dwingende hand van de
provincie in de richting van de gemeente Borsele.
dag weer opnieuw de vraag:
„Waar blijft het K.B.?" En
opnieuw kon Hennekeij geen
antwoord geven.
Drie uur later kon hij dat nog
niet, maar de parlementaire
pers in Den Haag wel. Via het
elektronische postsysteem ver
spreidde het ministerie van
Vrom om 18.09 uur een pers
bericht: „De Kroon vernie
tigt... enzovoorts, enzovoorts",
verscheen op de beeldscher
men van de Haagse journalis
ten. In Middelburg wist men
nog van niets. Hennekeij zat
nog op die vermaledijde veer
pont toen zijn opponent, de
burgemeester van Borsele, het
nieuws van een verslaggever
hoorde. Commissaris der Ko
ningin vernam de uitkomst
van het KB. via dezelfde weg.
En ook de geplaagde gedepu
teerde moest h?t antwoord op
de aan hem zo vaak gestelde
vraag van een professionele
kolommenvuller horen.
Reden, een foutje bij Vrom.
Persbericht een dagje te vroeg
verspreid. Leuk voor de krant,
maar wel een beetje zuur voor
een bestuur dat bijna twee
jaar moest wachten op een,
naar de tijd die het in beslag
heeft genomen afgemeten, zeer
zorgvuldig genomen kaabee...
Die hand heeft de gemeente
gedwongen goed te vinden dat
er tussen de A58 en Elle-
woutsdijk een weg naar de
Westerschelde Oeververbin
ding wordt aangelegd, en wel
op een manier zoals de provin
cie dat wil. Borsele vroeg de
Kroon om dit provinciebesluit
te vernietigen.
Dat gebeurde twintig maan
den geleden. En sinds die tijd
kwam er taal noch teken uit
Den Haag. Kreeg de provincie
gelijk, dan kon met volle
kracht vooruit aan de WOV
worden gewerkt, maar als
Borsele haar zin kreeg, dan
kwam er een levensgrote tijd
bom onder het hele project te
liggen.
Zeer belangrijk dus dat K.B.
en vandaar herhaaldelijk de
vraag: „Waar blijft het K.B?"
„Nog een week of twee", zei
gedeputeerde Hennekeij in de
cember, en in januari en in
februari en in maart. In de
pers en op de radio werd
openlijk gespeculeerd over de
uitkomst.
Hennekeij zelf werd er bijkans
moedeloos van en stak zijn
ergernis over het lange wach
ten de laatste tijd niet onder
stoelen of banken. Gistermid-
Doek valt over veerdienst Ylissingen-Sheerness
Van onze verslaggever
Vlissingen - P&O European Ferries, de grootste veerdienstre
derij van Engeland, heeft de twee moderne en luxueuze
Olau-schepen Hollandia en Brittannia voor vijf jaar gehuurd.
Daarna is een optie genomen voor nog eens vijf jaar.
Eind. van de winter betekent rooitijd. Het wegslepen van de gekapte reuzen zou altijd maar met paarden moeten gebeuren. De
natuur blijft intact en bovendien, zo'n briezende knol is toch veel mooier dan de pruttelende mechaniek van een tractor?
FOTO DE STEM/DICK DE BOER
Van onze verslaggever
Zuiddorpe - De werkgroep
Anti Krulstaartinvasie denkt
sterk genoeg te staan om de
invasie van varkensmeste-
rijen in Sas van Gent tegen te
houden.
Alle hoop is eerst gevestigd op B
en W van Sas van Gent die eind
april een beslissing moeten ne
men over de aanvragen die zijn
binnengekomen. Slaagt de ge
meente er niet in het tij te keren,
dan heeft de werkgroep wel ar
gumenten die de Raad van State
kunnen overwegen de komst van
deze vorm van intensieve vee
houderij te verijdelen.
Dat beeld schetste Maurice Ver-
eecken, secretaris van de stich
ting Welzijnsraad en lid van de
werkgroep gisteravond in res
taurant Onder de Linden in
Zuiddorpe voor zo'n tachtig be
langstellenden.
De werkgroep baseert haar opti
misme onder meer op de doel
stellingen van het Nationaal Mi-
liebeleidsplan waarin verwoord
is dat de ammoniakuitstoot aan
zienlijk teruggebracht moet wor
den. Zelfs de komst van zoge
naamde Groen-Labelstallen,
waarvoor veel strengere milieu-
eisen geleden, betekent nog al
tijd een verhoging van de ammo
niakuitstoot, aldus Vereecken.
De werkgroep put ook hoop uit
rapporten die een relatie leggen
tussen de aanwezigheid van var-
kensmesterijen en een te ver
wachten verhoging van het aan
tal klachten voor Cara-patiën-
ten. In de Kanaalzone hebben
veel mensen lasten van aandoe
ningen aan de luchtwegen. „Dat
-wordr er met de komst van
200.000 varkens alleen maar er
ger op", meent Vereecken.
Daarnaast bieden de zogenaam
de Groen-Labelstallen, hoe mi- Ontslag
lieuvriendelijk ze op het eerste
gezicht ook zijn, onvoldoende
bescherming voor het milieu.
Vereecken somde de nadelen op.
De schepen, waarop P&O al een
paar jaar een oogje had, gaan in
de tweede helft van mei met een
Britse bemanning varen op de
lijn Portsmouth-Le Havre, onder
de namen Pride of Portsmouth
en Pride of Le Havre. In Olau-
dienst maken beide schepen op
respectievelijk 13 en 15 mei hun
laatste vaartocht.
Met het huren van beide Olau-
schepen slaat P&O een grote
slag. De met vijf sterren door de
Britse ANWB onderscheiden
vaartuigen zijn nodig omdat er
op .de lijn Portsmouth-Le Havre
steeds meer vraag naar hutac
commodatie is. Beide schepen
bieden elk plaats aan 1600 pas
sagiers en zijn de grootste veer
schepen die op Het Kanaal va
ren.
Ze zijn absoluut niet diervrien
delijk omdat de varkens op veel
kleinere oppervlakten gehouden
moeten worden. Er bestaat vrees
voor waterverontereiniging en
ook de stankproblemen blijven
hetzelfde.
Door
onze redacteur Cees Maas
De bouw van de Scheldetunnel hangt
aan een draad, zwakker dan zijde.
Borsele heeft gelijk gekregen van de
Majesteit, de provincie mag de ge
beente niet bestuurlijk dwingen het
kacé van Ellewoutsdijk naar Terneu-
te aanvaarden.
Maar gaat de tunnel nu definitef door
niet? Dat weet nog niemand. Een
nens zou er gestoord van worden.
™ept het collegevan Gedeputeerde
otaten twee jaar lang in koor dat de
scheldetunnel definitief van de baan
is, als de provincie het bij de kroon
onverhoopt van het kleine Borsele ver
iest, en nu dat inderdaad het geval is,
D:;jkt het Koninklijk Besluit toch weer
een opening te bieden om door te gaan
met dit megaproject dat een moeilijke
politiek historie kent van tientallen
Jaren slepen.
ejeacties van de voorstanders in
"delburg op deze nieuwe, wellicht
«ïnitief vernietigende tegenslag, zul-
hol klinken van ongemeend opti
misme. Die Scheldetunnel moet en zal
r komen, koste wat kost, al was
erantwoordelijk gedeputeerde Henne-
'1 gisteravond buitengewoon somber
gestemd.
Saillant detail was gisteren dat de
t 0,!l.ncia^e bestuurders en burgemees-
•-> Mandos van Borsele nog van niets
isten, vandaag wordt het Koninklijk
Besluit officieel aan hen kenbaar ge
maakt.
Commissaris Van Gelder, ziet door het
negatieve Kroonbesluit de natte droom
om Zeeuws-Vlaanderen met enkele
holle buizen aan Beveland te klinken,
niet uiteenspatten, maar hij heeft dat
al eerder gezegd.
Hij wil nu zo snel mogelijk overleg met
Borsele, want niet de Scheldetunnel an
sich, maar het bestuurlijk handelen er
rondom is afgekeurd, leest Van Gelder
terecht uit de argumentatie bij het
Kroonbesluit. En dat Van Gelder het
bestuurlijk handelen van twee jaar
geleden, de arrogante aanwijzing die
nu' is afgekeurd, persoonlijk een bui
tengewone verkeerde manier van han
delen vindt, is in de Abdij niet het
grootste geheim.
Mandos op zijn beurt wil wel praten
met Middelburg, heeft hij altijd ge
wild, het was de Abdij die keer op de
keer de deur dichthield. Mandos vindt
dat het Koninklijk Besluit uitwijst dat
er een ander tracé moet komen.
Hennekeij, de verantwoordelijk gede
puteerde, van wie wordt gezegd dat
zijn grijns breder wordt naarmate de
problemen rond de Scheldetunnel
groeien, had er gisteren een heel zwaar
hoofd in. Hij heeft zich de afgelopen
weken al lopen indekken om zijn eer
dere uitspraken ('Een negatief besluit
betekent geen WOV') een forse haakse
draai te geven zonder al te veel van
zijn geloofwaardigheid te verliezen.
En Hennekeij doet dat volgaarne, want
wat nu, paraplu? Er ligt een voor de
provincie negatief besluit dat voor de
provincie geen negatief besluit is maar
voor Borsele des te meer.
De belangrijkste fragmenten uit het
persbericht van het ministerie van
Vrom, dat officieel vandaag verschijnt,
luiden aldus:
- De Raad van State baseerde zijn
advies op het feit dat er tijdens de
behandeling van de beroepen van de
gemeente en anderen onvoldoende in
zicht bestond in de financiële uitvoer
baarheid van deze Westerschelde
oeververbinding.
- In de Kroonuitspraak wordt vooral
ingegaan op de onvoldoende financiële
en economische onderbouwing van de
vaste Westerschelde Oeververbinding.
Vanwege deze reden moet de provin
ciale aanwijzing naar het oordeel van
de Kroon worden vernietigd. Aan een
verdere inhoudelijke beoordeling van
het project komt de Kroon in haar
uitspraak daarom niet toe.
De provincie heeft dus verloren van
wege te grote onduidelijkheden over de
centen tijdens de behandeling van de
beroepen. Dat mag geen wonder heten,
want zo lang is het nog niet geleden
dat Hennekeij, uit zijn tent gelokt door
de jurist van Borsele, woedend en
hakkelend voor de Raad van State
moest toegeven dat de tunnel totaal
'1,2 tot 1,3 miljard gulden gaat kosten'.
Dat was in een tijd dat er inderdaad
veel onduidelijkheden kleefden aan de
financiering, nu zijn hierover de mees
te struikelblokken opgeruimd, als men
Hennekeij dezer weken mag geloven.
Maij heeft haar zegen gegeven, en van
de opgespaarde centen van de Zeeuwse
gas-, water- en electriciteitsgebruiker
zal het nutsbedrijf Deltan de tunnel
gaan beheren. Waarmee Hennekeij de
BTW, bijna' een vijfde van de hele
investering, in zijn zak steekt. Zo luidt
althans het nieuwste Middelburgse
scenario.
Het argument van onduidelijke finan
ciering kan dus nu worden ontkracht,
waarmee het fundament onder de ver
nietiging van de aanwijzing wegvalt.
Het is echter niet het geld dat nu het
allergrootste probleem is. Het is de
tijd. De provincie zit met een tijdsli
miet en die wordt door dit half-posi-
tieve of half-negatieve Koninklijk Be
sluit zeker overschreden. En Hennekeij
heeft domweg geen tijd meer. Zijn
contracten met de veerdienst PSD lo
pen af, en met die partij zijn keiharde
afspraken gemeekt over een datum
wanneer er zekerheid zou moeten zijn
over doorgang van de tunnel. Geen
zekerheid kost hennekeij veel extra
geld aan de veren.
Op 11 mei moet Hennekeij rond zijn
met de aannemerscombinatie. Ak-
koord, dat kan uitgesteld worden,
maar het zal geld kosten. Provinciale
Staten moeten dit jaar een definitief
besluit nemen, de vraag is of dat nog
zal lukken.
Tijd is het aspect dat de Scheldetunnel
werkelijk zal nekken. Een maand na
het feit dat de finaciering bijna rond
was en de tunnel dichterbij dan ooit, is
hij op geruime achterstand geraakt.
Als definitief duidelijk wordt dat de
tunnel niet doorgaat, kunen andere
rekenmeesters aan de slag: Om te be
cijferen hoieveel geld er weggegooid is
aan dit onhaalbaar gebleken project.
Een simpele 'rekenvergoeding' aan een
aannemer die met zijn offerte niet in
de prijzen is gevallen, kost de provin
cie al negen ton, de hele voorbereiding
heeft al miljoenen Zeeuws geld opge
slokt. Dat zijn geen prettige somme
tjes.
Niet duidelijk is of men nu een ander
tracé moet zoeken zodat alle tijdro
vende inspraakprocedures over moe
ten. Uitstel van twee, drie jaar van de
tunnel is vrijwel zeker afstel. Maar dat,
is al meer gezegd in de geschiedenis
van de oververbinding. Het is de tra
giek van emergo: de WOV is altijd al
een brug of een tunnel te ver geweest.
De Duitse bemanningen hebben
inmiddels hun ontslag al aange
zegd gekregen. Het walpersoneel
in Vlissingen en Sheerness nog
niet. De Vervoersbonden FNV en
CNV hebben geëist dat zij, vóór
een ontslagaanvrage de deur uit
gaat, geïnformeerd worden. „Op
dit moment is dat nog niet aan
de orde. Je kunt mensen niet
vragen alles op alles te zetten om
de zaak tot het laatst toe over
eind te houden en ze gelijktijdig
ontslaan", zegt districtsbestuur
der Ad Eekels van de Vervoers-
bond FNV.
Inmiddels stellen Zeeuws pro
vinciebestuur en Haven van
Vlissingen alles in het werk an
dere reders te interesseren voor
het exploiteren van een passa-
giersdienst Vlissingen-Engeland.
Het verdwijnen van Olau kost
Vlissingen 300 (in)directe ar
beidsplaatsen en betekent een
zeer forse inkomstenderving
voor de nv Haven van Vlissin
gen.
Volgens gedeputeerde D. Bruin-
ooge zijn er meerdere partijen
geïnteresseerd in overname van
de aanlandingsrechten en het
onderhouden van een veerdienst.
Hij wilde gisteren niet ingaan op
de vraag hoe ver onderhandelin
gen met mogelijke gegadigden
waren.
Ook Eekels gelooft in de moge
lijkheid dat straks toch een pas-
sagiersdienst vanuit Vlissingen
wordt ingesteld. „De insiders
wachten natuurlijk tot er zo wei
nig mogelijk personeel is over te
nemen. Maar als er zich gegadig
den melden, staan wij op de'
stoep om mee te onderhande
len".
Onder die gegadigden niet P&O.
„Wij bestuderen wel de moge
lijkheid een wachtdienst te ope
nen", zegt woordvoerder R. Wit-
sen. „Dat wij passagiersvervoer
vanuit Vlissingen gaan doen is
wijwei uitgesloten. De trafieken
van Olau liepen de laatste jaren
al terug en wij voelen er niets
voor in een krimpende markt te
stappen."
Vandaag beginnen beide Ver
voersbonden voorbereidend
overleg over een afvloeiingsrege
ling. Eekels en zijn CNV-collega
Jan Blom vormen met vier bij
Olau werkende leden van hun
bonden een werkgroep. Contact
met de ondernemingsraad willen
beide bonden niet omdat zij niet
in dit orgaan vertegenwoordigd
zijn.
„Wel staan wij natuurlijk voor
het hele personeel, net als bij
cao-onderhandelingen", zegt
Eekels. De bonden moeten in de
slag met de TT-Line-directie in
Hamburg, moedermaatschappij
van Olau-Line. Eekels verwacht
eind volgende week een eerste
gesprek met de directie te kun
nen hebben.
■ZIE OOK ZEELAND - C3
caHÉ NEDDtakffD
London ~y
ENGELAND J
Aufcitfèrperr®
{v. Portsmouth f
BELGIË
FRANKRIJK
V (g Le Havre
Parijs
94 O DE STEM
De twee Olau-schepen die nu nog tussen Vlissingen en
Sheerness pendelen, gaan straks onder de vlag van P&O varen
op de lijn Portsmouth-Le Havre.
