Italië: nieuwe partijen, nieuwe politici
Qliviero
Nieuw Italiaans wonder moet ook Berlusconi redden
Voorspelling
over uitslag
verkiezingen
erg riskant
Links blok is moeilijk
op een lijn te krijgen
Mario Segni ingehaald
door links en rechts
BUITENLAND
Drie brede coalities vechten om de gunst van de kiezer
I Dc/or onze correspondent
I üuim de helft van de zittende
I kamerleden en senatoren (res
pectievelijk 630 en 315) hebben
I ich niet herkiesbaar gesteld en
ljjel van de overigen zullen
I evenmin terugkeren.
w LUCiO MAGRI
LUCiO f.lAGRi
Ik wil altijd
06-9745
06.320.327.67
06-340.350.60
06-340.340.30
[X IKtóöSÊ 82%'CM
IIC !»*»W3 CSE ISJÜ
OOSTENRIJK
EUROPA
BOSNIË-
HERZEGOVINA
Campg&asso
Caserta Foógia^
gjjnNapels Polen»
►Latina
rTirrrensfj
S-ZfTS
SARDINIË
iCosena^
Caianzarc
:lo Miscjjf:
S,C«-'É jfSBtlI
^MuUellcwdse~Zee:.
TUNESIË
[G 24 MAART 1994
aJdeSTEM
DONDERDAG 24 MAART 1994
Wall Street
amer brands
amertel.tel
amoco corp
asarco ine.
bethl steef
boeing co
can.pacific
chevron
chiquita
Chrysler
Citicorp
cons.edison
digit equiprn
dupont nemours
eastman kodak
exxon corp
ford motor
gen. electric
gen motors
goodyear
hewlett-pack.
int. b us.mach.
int. tel.tel.
kim airlines
mcdonnell
merek co.
mobil oil
penn central
philips
royal dutch
sears roebuck
sfe-south.pac.
texaco inc.
travelers
united techn.
westmghouse
whitman corp
woolworth
23/03
38y< 3sk
3IH 3I«
537.
55 5SV5
26y. 26'/.
22K 22V.
46 467.
to 177.
90 91
IW HH
577. 58
3854 387.
3054 307.
3254 32
5754 58
457. 4554
6554 65)4
6154 6354
1037. 103
5954 6014
4414 437.
85 6614
587. 577.
8554 86
247. 23y.
114 1167,
3054 30
7954 7954
257. 2614
28)4 277.
103 10314
4754 467.
24 2414
677. 6654
36 38)4
677. 68
1314 1314
15 1554
107. 1954
Goud
Goud onbewerkt 23,470-24,070 per kg.
bewerkt 25,670 per kg.
Zilver
zilver onbewerkt 305-375 per kg.
bewerkt 420 laten per kg.
vk r vorige koers
sk slotkoers gisteren
a laten
b bieden
c ex claim
e gedaan'bieden
d ex dividend"
I gedaan/laten
g bieden en ex dividend
h laten en dividend
k gedaan en laten ex dividend
I gedaan en bieden ex dividend
1 65,00 303
1 67.50 569
I 70,00 642
J 70,00 350
■210.00 308
110,00 340
■125.00 337
125,00 949
1120,00 310
1115,00 tOfO
1170,00 546
■180,00 537
■420,00 441
■425,00 470
430,00 271
1435,00 255
10,00 784
390,00 325
400,00 273
■410,00 344
1415,00 586
1420,00 534
400,00 271
17,50 250
55,00 411
I 65.00 274
0 511
256
80,00 533
90,00 284
I 50,00 312
40,00 340
45,00 239
55,00 272
I 96,00 1040
1107,00 250
1100,00 838
1195,00 652
1 50,00 231
I 55,00 294
J 45,00 369
I 60,00 272
I 25,00 263
I 35,00 246
f 50,00 901
47,50 267
J 50,00 275
230.00 393
1220,00 329
2500
2,70
3,60
1,40
1,80
0,70
0,90
2,20
2,60
17,50 a
18,50
12,00
17,00
2,00 a
4,00
6,00 a
8,00
10,50
13,00 a
3,20 b
2,00
3,10
3,10
0,80
0,80
5,80
5,60
3,90 a
4,00 a
2,80
2,70
1,90 a
1,80
1,20 a
1,20
2,00
1,40
3,20
2,70 b
5,60
4,90
8,00 a
6,90
10,30
9,50
7,00
6,50
2,00
2,00
5,70
5,80 b
1,00
1,00
5,50
5,80
3,00
2,50
13,70
13,70
8,30
7,80
0,60
0,40
0,30
0,30
0,70 b
1,40
2,90
2,80
1,40 a
1,50 a
2,40
2,30
0,90
0,90
10,30
11,00
3,50 a
3,10 b
2,60
2,50
9,80
9,50
2,40
2,20
28,50
28,20
20,30 b
20,20
0,80
0,80
1,20
1,40
2,20
2,40
0,40
0,30
3,00
3,10
1,20 a
1,25
I Aart Heering
Be - In de onzekere span-
j die de laatste dagen
I voor de Italiaanse verkiezin-
I ,en omgeeft, staan ten minste
I .'vee dingen vast. Het parle-
I aent dat op 27 en 28 maart
I wordt gekozen, zal bestaan
I uit nieuwe politieke forma-
I jjes en nieuwe politici.
J 3e door corruptieschandalen ge-
I velde 'nomenklatoera' van de
1 ferste Republiek verdwijnt van
I ;et politieke toneel en dat bete-
I Jent dat de onverslijtbare 'di-
I nosaurussen' van de Italiaanse
(■politiek, mannen als Andreotti,
I Forlani, Craxi en De Mita, voor
I iet eerst sinds lange jaren niet
I je boventoon zullen voeren.
I [a hun plaats heeft zich een
I nieuwe generatie aangediend
I ian in totaal 4352 kandidaten,
I ader wie de veertigers met 37
I jrocent het sterkst vertegen-
I ivoordigd zijn. Voor senatoren
I geldt in Italië een minimumleef-
I tijd van veertig jaar, maar van
I je kamerkandidaten is 31 pro-
I cent tussen de 25 en 30 jaar.
Districten
Voor het eerst sinds 1913 wordt
gekozen volgens een districten-
'sel naar Brits model, waarbij
district één afgevaardigde
I jaar Rome stuurt. De kamerdis-
tricten tellen elk circa 110.000
inwoners en die voor de Senaat
eet dubbele. Om het de kiezer
niet al te gemakkelijk te maken,
wordt daarnaast een kwart van
I ,de zetels nog verdeeld volgens
oude stelsel van evenredige
I vertegenwoordiging.
I Terwijl in het oude parlement
twaalf verschillende partijen (en
enkele regionale splinters) verte
genwoordigd waren, noodzaakt
het nieuwe stelsel tot de vorming
I van brede coalities. De bedoeling
van de nieuwe kieswet was om
zo een duidelijke keuze mogelijk
temaken tussen een conservatief
en een progressief blok. Maar
toen in januari in aller ijl de
nieuwe coalities in elkaar ge
knutseld werden, kwam er daar
naast ook een centrumverbond
uit de bus, zodat de Italiaanse
'kiezer nu over drie alternatieven
beschikt.
Progressisti
Onder de gezamenlijke noemer
PBOGRESSISTI gaan acht meer
en minder linkse groeperingen
de strijd in. Verreweg de belang
rijkste daarvan is de Linkse De
mocratische Partij PDS, die in
de laatst gepubliceerde peilingen
op 20 procent stond. De
58-jarige partijleider Achille Oc-
chetto is daarmee de voornaam
ste tegenstander van Silvio Ber
lusconi wiens tegenpool hij ook
f mm i
M V
J41FESTAZÏ0NE
8EHT0U 1" li
Tussen de verkiezings-posters in Italië hangen promotie-affiches van Benetton-ontwerper
Oliviero Toscani. Toscani wil naast zijn reclame-loopbaan ook een politieke carrière
beginnen. Hij is kandidaat voor de Lijst Pannella (centrumcoalitie) in Bologna. foto epa
in andere opzichten is.
Occhetto is de man die een mo
derne nieuwe koers uitzette na
dat hij in 1988 de leiding over
nam van wat toen nog de com
munistische partij PCI was. Drie
jaar geleden werd de PCI plech
tig begraven om plaats te maken
voor de PDS, die nu lid is van de
Socialistische Internationale.
De overige 'progressisti' vormen
een bont gezelschap dat gaat van
Rifondazione Comunista tot Al-
leanza Democratica (Democra
tisch Verbond). De eerste partij
wordt gevormd door ouderwetse
communisten die de transforma
tie van de PCI niet hebben kun
nen verkroppen terwijl de twee
de een D66-achtige nieuwe coa
litie is van voormalige republi
keinen, socalisten en liberalen.
Beide groeperingen zijn goed
voor 4 5 procent van de stem
men, evenals de Groenen en de
vooral op Sicilië sterke antimaf
fia-partij La Rete.
Een laatste minimale minimale
bijdrage wordt geleverd door de
resten van de door corruptie en
tweespalt geteisterde socialis
tische partij PSI, een andere so
cialistische splinter en een
groepje voormalige linkse chris
tendemocraten.
Op papier kunnen de progressie
ven rekenen op 35 tot 40 procent
van de stemmen, maar het staat
nog te bezien of de meer radicale
kandidaten van de coalitie geen
gematigde' kiezers zullen af
schrikken. Omgekeerd hopen de
progressieven gebruik te maken
van de verdeeldheid van de bei
de andere blokken, waardoor 40
procent in theorie voldoende zou
zijn voor een absolute meerder
heid. Maar de onderlinge ideolo
gische geschillen maken een
linkse regering wordt daardoor
hoogst onwaarschijnlijk.
Vrijheid
De door Berlusconi geleide
rechts POLO DELLA LIBERTA'
(Pool van de Vrijheid) bestaat
naast zijn eigen Forza Italia dat
een vijfde tot een kwart van de
stemmen kan behalen, uit de
Lega Nord van Umberto Bossi (7
tot 8 procent) en twee andere
conservatieve groeperingen, het
Christendemocratisch Verbond
en de Centrum Unie, die samen
nog eens 5 procent aandragen.
In Zuid- en Midden-Italië is For
za Italia bovendien een stembus
akkoord aangegaan met het uit
de neofascistische partij MSI
voorgekomen Nationaal Ver
bond, dat in de peilingen stee
vast op 10 procent staat. Met
ongeveer 45 procent is de rechtse
alliantie veruit favoriet, maar
ook in haar geval zouden de
onverzoenlijke tegenstellingen
tussen Lega en MSI en de recen
te heftige aanvallen van Bossi op
Berlusconi een gemeenschappe
lijke regering tot een illusie ma
ken.
Veel zal daarom afhangen van
het resultaat van het centrum,
dat wordt gevormd door de Itali
aanse Volkspartij PPI, de dras
tisch gedecimeerde opvolger van
de aan corruptie bezweken
christendemocratie, en het Pact
voor Italië van de dissidente
christendemocraat Mario Segni
die na een politieke odyssee weer
bij zijn oude partijgenoten te
ruggekeerd.
Ook enkele niet-christelijke po
litici zoals de republikeinse lei
der Giorgio La Malfa en Marco
Pannella, een veteraan burger
rechten-activist die eens de Ra
dicale partij leidde, hebben zich
erbij aangesloten. Niettemin is
de centrumformatie bij uitstek
katholiek van karakter. Haar be
staan is vooral te danken aan de
voor Italiaanse politici uitzon
derlijke politieke coherentie van
PPI-leider Mino Martinazzoli,
die de christelijk- ociale identi
teit in een gezuiverde partij
heeft willen vasthouden.
Martinazzoli, die zelf heeft afge
zien van een kandidatuur om te
laten zien dat het hem menens is
met de vernieuwing, kreeg de
welkome steun van de Italiaanse
bisschoppen die onder leiding
van hun primaat Karol Woytila
de afgelopen maanden bij herha
ling hebben gehamerd op de
noodzaak van de 'katholieke
aanwezigheid in de politiek'. In
Italië zijn nog altijd miljoenen
mensen gevoelig voor een derge
lijk mandement, zodat PPI en
Pact samen goed zijn voor circa
20 procent. In een districtenstel
sel kan dat evenwel ook beteke
nen, dat zij geen zetel krijgen en
dus alleen via het 'proportionele
kwart' in het parlement (on
dervertegenwoordigd zouden
zijn.
Programma
Het programma van de grootste
progressieve partij, de PDS, is
grotendeels een voortzetting van
het huidige regeringsbeleid: ver
dere sanering van de staats
schuld en privatisering, maar
met behoud van het sociale
vangnet; stimulering van de
werkgelegenheid door over
heidsinvesteringen; behoud van
openbaar onderwijs en gezond
heidszorg en handhaving van de
belastingdruk op het huidige ni
veau van 43 procent.
Forza Italia stelt daartegenover
een program van radicale priva
tisering van school, gezond
heidszorg en pensioenfondsen;
verlaging van de inkomstenbe
lasting tot 30 procent voor ieder
een; en meer werk door verla
ging van de bedrijfsbelasting.
Pact en PPI willen een stelsel
van op de gezinsgrootte geba
seerde bijstand; meer geld voor
het bijzonder (katholiek) onder
wijs; werkgelegenheid door
steun aan de kleine onderne
ming; en een belastingplafond
van 40 procent.
Buitenlandse politiek, een thema
dat in Italië nooit erg populair is
geweest, neemt alleen in het pro
gramma van de van oudsher in
ternationaal georiënteerde PDS
een rol van betekenis in. Meer
ontwikkelingssamenwerking,
uitbreiding van Navo en EU tot
centraal Europa, en een actieve
Italiaanse rol in het Middelland
se Zee-gebied en de Hoorn van
Afrika vormen er de kern van.
Het programma van Forza Italia
doet het buitenlands beleid af
met 13 regels, Rifondazione Co
munista wil uit de Navo treden
en de MSI eist nieuwe onderhan
delingen over de in 1945 verlo
ren gegane Italiaanse delen van
Slovenië en Kroatië.
De vele onzekere factoren ma
ken elke voorspelling omtrent de
uitslag van de verkiezingen ris
kant. Wel lijkt het heel goed
mogelijk dat geen van de drie
blokken uiteindelijk de absolute
meerderheid behaalt. In theorie
zou dan een monsterverbond
tussen links en centrum voor de
hand liggen. Beide hebben een
akkoord met Berlusconi uitge
sloten, terwijl voor beide Ciampi
als premier aanvaardbaar zou
zijn. Maar of het ooit zo ver zal
komen, ligt nu nog in de schoot
der goden.
Mario Segni
foto epa
Door Henk van 't Klooster (anp)
Rome - Hij aast op het eerste premierschap in de tweede
Italiaanse republiek, maar Mario Segni dreigt het slacht
offer te worden van zijn eigen succes.
Segni wist een grote meerder
heid van de Italianen achter
zijn voorstel te krijgen om het
kiesstelsel te hervormen. De
centrum-coalitie waarvan
Segni's Pact voor Italië deel
uitmaakt, loopt echter het ri
sico vermalen te worden tus
sen de rechtse coalitie met
onder meer Berlusconi's Forza
Italia en de linkse alliantie
onder leiding van de Demo
cratische Partij van Links, de
ex-communisten.
Segni (54), zoon van Antonio
Segni, die van 1962 tot 1964
president van Italië was, werd
in 1976 voor de Democraziana
Cristiana (DC) lid van de Ka
mer van Afgevaardigden. Uit
het verval van het politieke
systeem trok hij eind jaren
tachtig de conclusie dat het
stelsel van evenredige verte
genwoordiging moest worden
afgeschaft en vervangen door
een op het Britse systeem
geënt districtenstelsel. Dat
zou tot twee machtsblokken
moeten leiden. De Italianen
zouden bij parlementsverkie
zingen een duidelijke keus
hebben: voor of tegen het re
geringsbeleid.
Het nieuwe stelsel zou in de
plaats moeten komen van het
systeem van evenredige verte
genwoordiging, dat in 1948
was ingevoerd om een nieuwe
dictator a la Mussolini te
voorkomen, maar dat leidde
tot krachteloze regeringen.
Bovendien hadden de kiezers
nauwelijks een keuze. Het
stond al voor de verkiezingen
vast dat de DC in de regering
zou komen, met kleinere par
tijen als de socialistische PSI,
de liberale PLI en de sociaal
democratische PSDI.
Nadat Segni honderdduizen
den handtekeningen had ver
worven voor een hervorming
van het kiesstelsel, kwam op
19 april vorig jaar zijn grote
moment. Meer dan viervijfde
van de Italiaanse kiezers ging
bij een referendum akkoord
met invoering van een distric
tenstelsel. En passant werd
ook de financiële steun van de
overheid aan de in diskrediet
geraakte politieke partijen af
geschaft, wat de partijen in
grote financiële problemen
bracht. In 1991 wist Segni
honderdduizenden handteke
ningen te verwerven voor zijn
voorstel om een referendum te
houden over hervorming van
het kiesstelsel.
Kort voor het referendum
keerde Segni de christen-de
mocraten de rug toe. Hij sloot
zich aan bij de Alleanza De
mocratica. een groep hervor
mingsgezinde katholieken, so
cialisten en anderen die meen
den dat hun alliantie de plaats
zou moeten innemen van de in
diskrediet geraakte DC en
PSI.
Segni zag echter snel in dat de
Alleanza geen kans maakte op
een machtspositie en ging, nu
als leider van het Pact voor
Italië, onderhandelen met lei
ders van andere partijen, steu
nend op de populariteit die hij
zich door het succesvolle refe
rendum had verworven.
De onderhandelingen met an
dere partijen leverden Segni
echter weinig op. PDS-leider
Achille Ochetto wees Segni de
deur, toen deze het premier
schap in een linkse regering
opeiste. Vervolgens wendde
hij zich tot de Volkspartij
(PPI), die is ontstaan op de
ruïnes van de DC, de kleine,
maar door zijn contacten met
werkgeverskringen eens
machtige Republikeinse Partij
en de federalistische Lega
Nord. De PPI en de Lega Nord
wilden echter niet met elkaar
samenwerken.
Segni's Pact voor Italië neemt
nu aan de verkiezingen deel
als onderdeel van de centrum-
alliantie, waarin verder de
Volkspartij, de republikeinen
en sommige oud-leden van de
de PSI en de PLI deelnemen,
onder wie oud-premier Giu-
liano Amato. Volgens opinie
peilingen kan deze alliantie op
ongeveer 15 procent van de
stemmen rekenen. De chris
ten-democraten raken de
machtspositie kwijt die zij
sinds de Tweede Wereldoorlog
hebben bekleed, maar hun al
liantie kan op de wip komen
te zitten, als links noch rechts
bij de verkiezingen van vol
gende week de meerderheid
haalt.
Door onze correspondent
Aart Heering
vrouwen thuis! (75cpm)
*06-9502
HOMO-KONTAKTEN direkt
apart Brabant/Zeeland. Bel
06-9614 (Nu 50cpm)
"DE-DIREKT-'t-bed-in-lijn"
Snel en altijd sexcontact!
Bel: 06-350.266.59 (1 gpm)
NIEUW!! (nu 50cpm) Homo-
Direkt: 06-9538 Snel gay-
sexcontact. Dichtbij!
RIJPE gewillige vrouwen
(40+) zoeken sexkontakt:
06-96.33 (1 OOcpm).
NU Direkt-Telefoonsex hete
vrouwen wachten op jou.
Bel: 06-96.50 (1gpm).
DIREKT 'n heet sexgesprek
Druk op de O voor meer
sexplezier 06-9695 (75cpm)
Live sexcontact
Geen wachttijd, 100 cpm.
JONG meisje 18 jr. speelt
met jou op de live sexbox.
Bel 06-320.331.00 1gld pm.
ste
in!
ïor
en
en
ril
HETE Livesex. De leukste
vrouwtjes. 1,- pm. Hete
Livesex 06-320.331.00.
Sex"0"foon Kies: 1 Hete
Stories, 2 Sexafspraakjes, 3
Striptease, 4 Hoogtepunten
1 gpm. Heet en rijp!
(1,-pm)"Kom maar met je
hand onder m'n bloesje",
zei ze tegen 't zoontjev.
haar vriendin. "En heb je dit
wel 'ns gezien?" Toen trok
ze haar slipje uit.
(1,-pm)"Wat bedoelt U, met
mij voor straf een beurt
geven meneer?" vroeg 't
meisje. "En waarom moet ik
dan m'n broekje uitdoen?"
JONGEDAME 21 jr. voor
echt privé ma. t/m vr. 12-20
uur. Tel. 01650-50887.
Door Henk van 't Klooster (anp)
SILVIO Berlusconi belooft
de Italianen op de verkie
zingsaffiches een wonder na
jaren van corruptie en alles
overheersende bureaucratie.
Maar dit wonder zal ook
hemzelf moeten redden. Niet
alleen verkeert zijn onderne
ming Fininvest in grote fi
nanciële problemen, maar
ook dreigt een linkse rege
ring zijn televisie-imperium
aan te tasten.
Berlusconi (57), die doorgaat
voor de rijkste Italiaan na Fiat
baas Agnelli, begon zijn car
rière in de bouw. Hij bouwde de
eerste satellietstad van Italië,
Milano 2. Nadat hij het bouw
bedrijf had verkocht aan zijn
broer Paolo stortte hij zich op
de commerciële televisie. Hij
kocht drie stations: Canale 5,
Italia 1 en Rete 4, die in 1990
een omzet hadden van zo'n 3,5
miljard gulden.
Dat hij zakelijk zo'n succes had,
dankte Berlusconi in hoge mate
aan de socialistische ex-premier
Bettino Craxi. Laatstgenoemde
is inmiddels door zijn betrok
kenheid bij tal van corruptie-
affaires in diskrediet geraakt.
Craxi kwam Berlusconi in 1984
te hulp toen diens drie zenders
door de politie uit de lucht
werden gehaald omdat de pu
blieke zender Rai het monopolie
had op uitzendingen met een
nationaal bereik. Craxi zorgde
voor nieuwe wetten, die een
einde maakte aan de alleen
heerschappij van de Rai.
Hoewel Berlusconi zich presen
teert als het boegbeeld van het
nieuwe Italië is hij feitelijk een
produkt van het oude regime.
Dat maakt zijn aanvallen op de
'politico-bureaucratische para
sitaire klasse' en op onderne
mers die van het oude regime
profiteerden, niet erg geloof
waardig.
Toeb bekend maakte dat hij bij
de verkiezingen ging meedingen
naar een zetel in de Kamer van
Afgevaardigden zond hij een vi
deoband met een rede naar alle
televisiestations. Achter een
houten bureau gezeten en ge
flankeerd door foto's van zijn
gezin zei Berlusconi dat hij een
overwinning van de linkse par
tijen wilde voorkomen. Onder
nemingen moesten vrij kunnen
produceren. „Ik hou van Italië,
ik heb er mijn wortels, mijn
hoop, en ik heb er de vrijheid
geleerd," betoogde hij.
Berlusconi had zijn intrede in
de politiek als leider van Forza
Italia (Hup Italië) zorgvuldig
voorbereid. Hij richtte Forza
Italia vorig jaar op als beweging
voor het nieuwe, van corruptie
verloste, Italië. Daarbij baseer
de hij zich op de supporterclubs
van AC Milan, de voetbalclub
die hij in 1986 kocht:
In vele steden werden plaatse
lijke kernen opgericht, geleid
door mannen en vrouwen die
over succes in het leven niet te
klagen hadden. Onder hen zijn
veel vertegenwoordigers van
vrije beroepen: artsen, notaris
sen en advocaten. Deze kernen
zijn nu een belangrijk hulpmid
del in de verkiezingsstrijd,
evenals de lokale zenders, die
voor hun reclamespots sterk
van hem afhankelijk zijn.
Berlusconi staat zelf kandidaat
in het oude centrum van Rome.
Hij neemt het op tegen de mi
nister van Begroting, Luigi
Spaventa, een in Oxford opge
leide, econoom die de afgelopen
maanden harde bezuinings-
maatregelen heeft genomen.
Spaventa staat kandidaat voor
de linkse alliantie onder leiding
van de Democratische Partij
van Links, de vroegere commu
nisten. Hij ziet de mediamag
naat als vertegenwoordiger van
een 'spaghetti-liberalisme' en
houdt de Italianen voor dat de
industrie niet de dienst mag
uitmaken in de politiek. Boven
dien vindt Spaventa dat Berlus
coni de Italianen misleidt door
hen voor te spiegelen dat alle
problemen door een wonder
kunnen worden opgelost.
Forza Italia pleit voor een libe
rale markteconomie en voor be
lastingverlaging, zowel voor in
dividuen als voor bedrijven. Het
streeft naar een 'welvarend Ita
lië in vrijheid, waarin de meeste
beslissingen worden overgela
ten aan de vrije keuze van indi
viduen, gezinnen en onderne
mingen'.
In de verkiezingen werkt Forza
Italia samen met de Alleanza
Nazionale, de vroegere neo-fas-
cistische MSI, en de federalisti
sche Lega Nord, de grootste
partij in het noorden van Italië.
Samenwerking tussen partijen
is noodzakelijk door het nieuwe
kiesstelsel. Vijfenzeventig pro
cent van de zetels in de Senaat
en de Kamer van Afgevaardig
den wordt via een districten
stelsel gekozen, de rest via het
oude stelsel van evenredige ver
tegenwoordiging.
Maar de samenwerking verheelt
niet de verschillen tussen de
partijen. Terwijl Berlusconi en
de Alleanza een sterk Italië
voorstaan, bepleit de Lega Nord
een federalisering van het land,
waardoor minder geld van het
rijke noorden naar het arme
zuiden zou stromen.
De financiële belangen van Ber
lusconi en de grote macht die
hij door zijn media bezit, wor
den door zijn tegenstanders met
argwaan bekeken. Fininvest be
zit niet alleen drie commerciële
televisiestations, maar ook twee
van de drie grootste opinie
weekbladen, de grootste uitge
verij, het grootste tv-blad en het
grootste filmbedrijf in Italië.
Vooral de televisiestations wor
den gebruikt om Berlusconi's
boodschap uit te dragen. Uit
een onderzoek naar de aandacht
die de televisiejournaals van de
Rai en Fininvest in de eerste
twee weken van de verkiezings
campagne aan de politieke par
tijen hebben besteed, blijkt dat
de drie commerciële zenders
aanzienlijk meer tijd hebben
uitgetrokken voor de rechtse al
liantie dan de drie Rai-zenders.
Forza Italia kreeg de meeste
aandacht.
Minister Nicola Mancino van
binnenlandse zaken waar
schuwde een paar dagen gele
den dat de mafia zich achter
Berlusconi stelt, omdat deze de
ondernemingen zoveel mogelijk
de vrije hand wil laten. II Cava-
liere reageerde kwaad op 'deze
vulgaire leugens', die naar zijn
mening deel uitmaken van een
tegen hem gericht complot.
Leoluca Orlando van de anti-
maffiapartij La Rete heeft er
aan herinnerd dat de Standa-
winkels in de Siciliaanse steden
Catania en Palermo nauwe ban
den hebben met de mafia. Stan-
da, de op één na grootste win
kelketen in Italië, is onderdeel
van Fininvest. Orlando, Wiens
partij behoort tot de linkse coa
litie, noemt Berlusconi daarom
'de laatste vondst van het oude
regime'.
Berlusconi
foto epa
Rome - Een zeldzame glimlach trekt over het doorgroefde en
besnorde gelaat van Achille Occhetto. De leider van het
progressieve verbond in Italië citeert opiniepeilingen die erop
wijzen dat de opmars van Silvio Berlusconi is gestuit, terwijl
links weer enige winst boekt.
Hoewel de Italiaanse kieswet de
publicatie van dergelijke gege
vens kort voor de verkiezingen
verbiedt, heeft Berlusconi ken
nelijk dezelfde cijfers in handen.
Voor het eerst in de campagne
heeft hij namelijk gesproken
over de noodzaak van een coali
tieregering als zijn rechtse coali
tie geen meerderheid zou beha
len.
De 58-jarige Occhetto is secreta
ris van de Linkse Democratische
Partij PDS, die drie jaar geleden
op zijn initiatief is voortgeko
men uit de communistische par
tij. De PDS is als enige van de
traditionele grote Italiaanse par
tijen niet aan de corruptieschan
dalen ten onder gegaan.
In tegenstelling tot Berlusconi en
de centristische leider Mario
Segni presenteert Occhetto zich
niet als kandidaat voor het pre
mierschap. „Mijn eerste zorg is
het winnen van de verkiezingen.
Daarna moet er een regering
gevormd worden," verklaarde
hij.
Toch maakt Occhetto er geen
geheim van dat hij de huidige
premier Carlo Azeglio Ciampi
ook na de verkiezingen graag
zou zien aanblijven. De voorma
lige directeur van de centrale
bank Ciampi, door Occhetto ge
kenschetst als 'een belangrijke
hulpbron voor ons land', wordt
door zijn financiële vakman
schap ook in ondernemerskrin
gen gewaardeerd en is daarom
een belangrijke stemmentrekker
in het centrum.
Maar Ciampi zelf wil als rege
ringsleider geen partij kiezen in
de felle verkiezingsstrijd die mo
menteel wordt gevoerd. „Daar
houd ik mij aan, want ook ik wil
de kandidatuur van Ciampi niet
bij voorbaat afbranden door
hem nu al tot een uitspraak te
dwingen," zegt Occhetto.
Binnen het linkse kamp is het
idee van Ciampi als premier ove
rigens niet met onverdeeld ge
noegen ontvangen. De minst ge
matigde groeperingen, de an
timaffia-partij La Rete en de
ouderwetse communisten, voelen
niets voor Ciampi's beleid van
privatisering en industriële sa
nering en hebben al protest aan
getekend.
Ook in andere opzichten is links
verdeeld. De communistische
leider Bertinotti stootte miljoe
nen kleine spaarders tegen het
zere been door een belasting op
obligaties voor te stellen, een
plan dat Occhetto sedertdien op
elke openbare bijeenkomst met
kracht heeft moeten ontkennen.
Door het uittreden van Italië uit
de Navo te eisen kweekte Berti
notti ook nog eens wantrouwen
omtrent het buitenlands beleid
van de Progressieven. „De Navo
staat voor ons niet ter discussie.
Ik heb in Brussel met generaals
gesproken en die vrezen net zo
min als ik dat Bertinotti Italië
uit het bondgenootschap kan
wegsleuren," zei Occhetto
schertsend. Maar het is duidelijk
dat als links als overwinnaar uit
de bus zou komen, het heel
moeilijk zal worden om met der
gelijke partners een regering te
vormen.
De PDS-leider wil (uiteraard)
niet zeggen of hij bereid is Berti
notti c.s. te laten vallen voor
andere bondgenoten, maar
maakt wel duidelijk dat hij na
de verkiezingen een verbond met
het centrum voor mogelijk
houdt. Alleen met Berlusconi,
die door Occhetto wordt gedefi
nieerd als 'een worstenverkoper
die denkt dat de politiek uit
spots bestaat en die als enige
Europeaan nog in het rode ge
vaar gelooft', wordt ieder ak
koord bij voorbaat uitgesloten.