Italië: nieuwe partijen, nieuwe politici Qliviero Nieuw Italiaans wonder moet ook Berlusconi redden Voorspelling over uitslag verkiezingen erg riskant Links blok is moeilijk op een lijn te krijgen Mario Segni ingehaald door links en rechts BUITENLAND Drie brede coalities vechten om de gunst van de kiezer I Dc/or onze correspondent I üuim de helft van de zittende I kamerleden en senatoren (res pectievelijk 630 en 315) hebben I ich niet herkiesbaar gesteld en ljjel van de overigen zullen I evenmin terugkeren. w LUCiO MAGRI LUCiO f.lAGRi Ik wil altijd 06-9745 06.320.327.67 06-340.350.60 06-340.340.30 [X IKtóöSÊ 82%'CM IIC !»*»W3 CSE ISJÜ OOSTENRIJK EUROPA BOSNIË- HERZEGOVINA Campg&asso Caserta Foógia^ gjjnNapels Polen» ►Latina rTirrrensfj S-ZfTS SARDINIË iCosena^ Caianzarc :lo Miscjjf: S,C«-'É jfSBtlI ^MuUellcwdse~Zee:. TUNESIË [G 24 MAART 1994 aJdeSTEM DONDERDAG 24 MAART 1994 Wall Street amer brands amertel.tel amoco corp asarco ine. bethl steef boeing co can.pacific chevron chiquita Chrysler Citicorp cons.edison digit equiprn dupont nemours eastman kodak exxon corp ford motor gen. electric gen motors goodyear hewlett-pack. int. b us.mach. int. tel.tel. kim airlines mcdonnell merek co. mobil oil penn central philips royal dutch sears roebuck sfe-south.pac. texaco inc. travelers united techn. westmghouse whitman corp woolworth 23/03 38y< 3sk 3IH 3I« 537. 55 5SV5 26y. 26'/. 22K 22V. 46 467. to 177. 90 91 IW HH 577. 58 3854 387. 3054 307. 3254 32 5754 58 457. 4554 6554 65)4 6154 6354 1037. 103 5954 6014 4414 437. 85 6614 587. 577. 8554 86 247. 23y. 114 1167, 3054 30 7954 7954 257. 2614 28)4 277. 103 10314 4754 467. 24 2414 677. 6654 36 38)4 677. 68 1314 1314 15 1554 107. 1954 Goud Goud onbewerkt 23,470-24,070 per kg. bewerkt 25,670 per kg. Zilver zilver onbewerkt 305-375 per kg. bewerkt 420 laten per kg. vk r vorige koers sk slotkoers gisteren a laten b bieden c ex claim e gedaan'bieden d ex dividend" I gedaan/laten g bieden en ex dividend h laten en dividend k gedaan en laten ex dividend I gedaan en bieden ex dividend 1 65,00 303 1 67.50 569 I 70,00 642 J 70,00 350 ■210.00 308 110,00 340 ■125.00 337 125,00 949 1120,00 310 1115,00 tOfO 1170,00 546 ■180,00 537 ■420,00 441 ■425,00 470 430,00 271 1435,00 255 10,00 784 390,00 325 400,00 273 ■410,00 344 1415,00 586 1420,00 534 400,00 271 17,50 250 55,00 411 I 65.00 274 0 511 256 80,00 533 90,00 284 I 50,00 312 40,00 340 45,00 239 55,00 272 I 96,00 1040 1107,00 250 1100,00 838 1195,00 652 1 50,00 231 I 55,00 294 J 45,00 369 I 60,00 272 I 25,00 263 I 35,00 246 f 50,00 901 47,50 267 J 50,00 275 230.00 393 1220,00 329 2500 2,70 3,60 1,40 1,80 0,70 0,90 2,20 2,60 17,50 a 18,50 12,00 17,00 2,00 a 4,00 6,00 a 8,00 10,50 13,00 a 3,20 b 2,00 3,10 3,10 0,80 0,80 5,80 5,60 3,90 a 4,00 a 2,80 2,70 1,90 a 1,80 1,20 a 1,20 2,00 1,40 3,20 2,70 b 5,60 4,90 8,00 a 6,90 10,30 9,50 7,00 6,50 2,00 2,00 5,70 5,80 b 1,00 1,00 5,50 5,80 3,00 2,50 13,70 13,70 8,30 7,80 0,60 0,40 0,30 0,30 0,70 b 1,40 2,90 2,80 1,40 a 1,50 a 2,40 2,30 0,90 0,90 10,30 11,00 3,50 a 3,10 b 2,60 2,50 9,80 9,50 2,40 2,20 28,50 28,20 20,30 b 20,20 0,80 0,80 1,20 1,40 2,20 2,40 0,40 0,30 3,00 3,10 1,20 a 1,25 I Aart Heering Be - In de onzekere span- j die de laatste dagen I voor de Italiaanse verkiezin- I ,en omgeeft, staan ten minste I .'vee dingen vast. Het parle- I aent dat op 27 en 28 maart I wordt gekozen, zal bestaan I uit nieuwe politieke forma- I jjes en nieuwe politici. J 3e door corruptieschandalen ge- I velde 'nomenklatoera' van de 1 ferste Republiek verdwijnt van I ;et politieke toneel en dat bete- I Jent dat de onverslijtbare 'di- I nosaurussen' van de Italiaanse (■politiek, mannen als Andreotti, I Forlani, Craxi en De Mita, voor I iet eerst sinds lange jaren niet I je boventoon zullen voeren. I [a hun plaats heeft zich een I nieuwe generatie aangediend I ian in totaal 4352 kandidaten, I ader wie de veertigers met 37 I jrocent het sterkst vertegen- I ivoordigd zijn. Voor senatoren I geldt in Italië een minimumleef- I tijd van veertig jaar, maar van I je kamerkandidaten is 31 pro- I cent tussen de 25 en 30 jaar. Districten Voor het eerst sinds 1913 wordt gekozen volgens een districten- 'sel naar Brits model, waarbij district één afgevaardigde I jaar Rome stuurt. De kamerdis- tricten tellen elk circa 110.000 inwoners en die voor de Senaat eet dubbele. Om het de kiezer niet al te gemakkelijk te maken, wordt daarnaast een kwart van I ,de zetels nog verdeeld volgens oude stelsel van evenredige I vertegenwoordiging. I Terwijl in het oude parlement twaalf verschillende partijen (en enkele regionale splinters) verte genwoordigd waren, noodzaakt het nieuwe stelsel tot de vorming I van brede coalities. De bedoeling van de nieuwe kieswet was om zo een duidelijke keuze mogelijk temaken tussen een conservatief en een progressief blok. Maar toen in januari in aller ijl de nieuwe coalities in elkaar ge knutseld werden, kwam er daar naast ook een centrumverbond uit de bus, zodat de Italiaanse 'kiezer nu over drie alternatieven beschikt. Progressisti Onder de gezamenlijke noemer PBOGRESSISTI gaan acht meer en minder linkse groeperingen de strijd in. Verreweg de belang rijkste daarvan is de Linkse De mocratische Partij PDS, die in de laatst gepubliceerde peilingen op 20 procent stond. De 58-jarige partijleider Achille Oc- chetto is daarmee de voornaam ste tegenstander van Silvio Ber lusconi wiens tegenpool hij ook f mm i M V J41FESTAZÏ0NE 8EHT0U 1" li Tussen de verkiezings-posters in Italië hangen promotie-affiches van Benetton-ontwerper Oliviero Toscani. Toscani wil naast zijn reclame-loopbaan ook een politieke carrière beginnen. Hij is kandidaat voor de Lijst Pannella (centrumcoalitie) in Bologna. foto epa in andere opzichten is. Occhetto is de man die een mo derne nieuwe koers uitzette na dat hij in 1988 de leiding over nam van wat toen nog de com munistische partij PCI was. Drie jaar geleden werd de PCI plech tig begraven om plaats te maken voor de PDS, die nu lid is van de Socialistische Internationale. De overige 'progressisti' vormen een bont gezelschap dat gaat van Rifondazione Comunista tot Al- leanza Democratica (Democra tisch Verbond). De eerste partij wordt gevormd door ouderwetse communisten die de transforma tie van de PCI niet hebben kun nen verkroppen terwijl de twee de een D66-achtige nieuwe coa litie is van voormalige republi keinen, socalisten en liberalen. Beide groeperingen zijn goed voor 4 5 procent van de stem men, evenals de Groenen en de vooral op Sicilië sterke antimaf fia-partij La Rete. Een laatste minimale minimale bijdrage wordt geleverd door de resten van de door corruptie en tweespalt geteisterde socialis tische partij PSI, een andere so cialistische splinter en een groepje voormalige linkse chris tendemocraten. Op papier kunnen de progressie ven rekenen op 35 tot 40 procent van de stemmen, maar het staat nog te bezien of de meer radicale kandidaten van de coalitie geen gematigde' kiezers zullen af schrikken. Omgekeerd hopen de progressieven gebruik te maken van de verdeeldheid van de bei de andere blokken, waardoor 40 procent in theorie voldoende zou zijn voor een absolute meerder heid. Maar de onderlinge ideolo gische geschillen maken een linkse regering wordt daardoor hoogst onwaarschijnlijk. Vrijheid De door Berlusconi geleide rechts POLO DELLA LIBERTA' (Pool van de Vrijheid) bestaat naast zijn eigen Forza Italia dat een vijfde tot een kwart van de stemmen kan behalen, uit de Lega Nord van Umberto Bossi (7 tot 8 procent) en twee andere conservatieve groeperingen, het Christendemocratisch Verbond en de Centrum Unie, die samen nog eens 5 procent aandragen. In Zuid- en Midden-Italië is For za Italia bovendien een stembus akkoord aangegaan met het uit de neofascistische partij MSI voorgekomen Nationaal Ver bond, dat in de peilingen stee vast op 10 procent staat. Met ongeveer 45 procent is de rechtse alliantie veruit favoriet, maar ook in haar geval zouden de onverzoenlijke tegenstellingen tussen Lega en MSI en de recen te heftige aanvallen van Bossi op Berlusconi een gemeenschappe lijke regering tot een illusie ma ken. Veel zal daarom afhangen van het resultaat van het centrum, dat wordt gevormd door de Itali aanse Volkspartij PPI, de dras tisch gedecimeerde opvolger van de aan corruptie bezweken christendemocratie, en het Pact voor Italië van de dissidente christendemocraat Mario Segni die na een politieke odyssee weer bij zijn oude partijgenoten te ruggekeerd. Ook enkele niet-christelijke po litici zoals de republikeinse lei der Giorgio La Malfa en Marco Pannella, een veteraan burger rechten-activist die eens de Ra dicale partij leidde, hebben zich erbij aangesloten. Niettemin is de centrumformatie bij uitstek katholiek van karakter. Haar be staan is vooral te danken aan de voor Italiaanse politici uitzon derlijke politieke coherentie van PPI-leider Mino Martinazzoli, die de christelijk- ociale identi teit in een gezuiverde partij heeft willen vasthouden. Martinazzoli, die zelf heeft afge zien van een kandidatuur om te laten zien dat het hem menens is met de vernieuwing, kreeg de welkome steun van de Italiaanse bisschoppen die onder leiding van hun primaat Karol Woytila de afgelopen maanden bij herha ling hebben gehamerd op de noodzaak van de 'katholieke aanwezigheid in de politiek'. In Italië zijn nog altijd miljoenen mensen gevoelig voor een derge lijk mandement, zodat PPI en Pact samen goed zijn voor circa 20 procent. In een districtenstel sel kan dat evenwel ook beteke nen, dat zij geen zetel krijgen en dus alleen via het 'proportionele kwart' in het parlement (on dervertegenwoordigd zouden zijn. Programma Het programma van de grootste progressieve partij, de PDS, is grotendeels een voortzetting van het huidige regeringsbeleid: ver dere sanering van de staats schuld en privatisering, maar met behoud van het sociale vangnet; stimulering van de werkgelegenheid door over heidsinvesteringen; behoud van openbaar onderwijs en gezond heidszorg en handhaving van de belastingdruk op het huidige ni veau van 43 procent. Forza Italia stelt daartegenover een program van radicale priva tisering van school, gezond heidszorg en pensioenfondsen; verlaging van de inkomstenbe lasting tot 30 procent voor ieder een; en meer werk door verla ging van de bedrijfsbelasting. Pact en PPI willen een stelsel van op de gezinsgrootte geba seerde bijstand; meer geld voor het bijzonder (katholiek) onder wijs; werkgelegenheid door steun aan de kleine onderne ming; en een belastingplafond van 40 procent. Buitenlandse politiek, een thema dat in Italië nooit erg populair is geweest, neemt alleen in het pro gramma van de van oudsher in ternationaal georiënteerde PDS een rol van betekenis in. Meer ontwikkelingssamenwerking, uitbreiding van Navo en EU tot centraal Europa, en een actieve Italiaanse rol in het Middelland se Zee-gebied en de Hoorn van Afrika vormen er de kern van. Het programma van Forza Italia doet het buitenlands beleid af met 13 regels, Rifondazione Co munista wil uit de Navo treden en de MSI eist nieuwe onderhan delingen over de in 1945 verlo ren gegane Italiaanse delen van Slovenië en Kroatië. De vele onzekere factoren ma ken elke voorspelling omtrent de uitslag van de verkiezingen ris kant. Wel lijkt het heel goed mogelijk dat geen van de drie blokken uiteindelijk de absolute meerderheid behaalt. In theorie zou dan een monsterverbond tussen links en centrum voor de hand liggen. Beide hebben een akkoord met Berlusconi uitge sloten, terwijl voor beide Ciampi als premier aanvaardbaar zou zijn. Maar of het ooit zo ver zal komen, ligt nu nog in de schoot der goden. Mario Segni foto epa Door Henk van 't Klooster (anp) Rome - Hij aast op het eerste premierschap in de tweede Italiaanse republiek, maar Mario Segni dreigt het slacht offer te worden van zijn eigen succes. Segni wist een grote meerder heid van de Italianen achter zijn voorstel te krijgen om het kiesstelsel te hervormen. De centrum-coalitie waarvan Segni's Pact voor Italië deel uitmaakt, loopt echter het ri sico vermalen te worden tus sen de rechtse coalitie met onder meer Berlusconi's Forza Italia en de linkse alliantie onder leiding van de Demo cratische Partij van Links, de ex-communisten. Segni (54), zoon van Antonio Segni, die van 1962 tot 1964 president van Italië was, werd in 1976 voor de Democraziana Cristiana (DC) lid van de Ka mer van Afgevaardigden. Uit het verval van het politieke systeem trok hij eind jaren tachtig de conclusie dat het stelsel van evenredige verte genwoordiging moest worden afgeschaft en vervangen door een op het Britse systeem geënt districtenstelsel. Dat zou tot twee machtsblokken moeten leiden. De Italianen zouden bij parlementsverkie zingen een duidelijke keus hebben: voor of tegen het re geringsbeleid. Het nieuwe stelsel zou in de plaats moeten komen van het systeem van evenredige verte genwoordiging, dat in 1948 was ingevoerd om een nieuwe dictator a la Mussolini te voorkomen, maar dat leidde tot krachteloze regeringen. Bovendien hadden de kiezers nauwelijks een keuze. Het stond al voor de verkiezingen vast dat de DC in de regering zou komen, met kleinere par tijen als de socialistische PSI, de liberale PLI en de sociaal democratische PSDI. Nadat Segni honderdduizen den handtekeningen had ver worven voor een hervorming van het kiesstelsel, kwam op 19 april vorig jaar zijn grote moment. Meer dan viervijfde van de Italiaanse kiezers ging bij een referendum akkoord met invoering van een distric tenstelsel. En passant werd ook de financiële steun van de overheid aan de in diskrediet geraakte politieke partijen af geschaft, wat de partijen in grote financiële problemen bracht. In 1991 wist Segni honderdduizenden handteke ningen te verwerven voor zijn voorstel om een referendum te houden over hervorming van het kiesstelsel. Kort voor het referendum keerde Segni de christen-de mocraten de rug toe. Hij sloot zich aan bij de Alleanza De mocratica. een groep hervor mingsgezinde katholieken, so cialisten en anderen die meen den dat hun alliantie de plaats zou moeten innemen van de in diskrediet geraakte DC en PSI. Segni zag echter snel in dat de Alleanza geen kans maakte op een machtspositie en ging, nu als leider van het Pact voor Italië, onderhandelen met lei ders van andere partijen, steu nend op de populariteit die hij zich door het succesvolle refe rendum had verworven. De onderhandelingen met an dere partijen leverden Segni echter weinig op. PDS-leider Achille Ochetto wees Segni de deur, toen deze het premier schap in een linkse regering opeiste. Vervolgens wendde hij zich tot de Volkspartij (PPI), die is ontstaan op de ruïnes van de DC, de kleine, maar door zijn contacten met werkgeverskringen eens machtige Republikeinse Partij en de federalistische Lega Nord. De PPI en de Lega Nord wilden echter niet met elkaar samenwerken. Segni's Pact voor Italië neemt nu aan de verkiezingen deel als onderdeel van de centrum- alliantie, waarin verder de Volkspartij, de republikeinen en sommige oud-leden van de de PSI en de PLI deelnemen, onder wie oud-premier Giu- liano Amato. Volgens opinie peilingen kan deze alliantie op ongeveer 15 procent van de stemmen rekenen. De chris ten-democraten raken de machtspositie kwijt die zij sinds de Tweede Wereldoorlog hebben bekleed, maar hun al liantie kan op de wip komen te zitten, als links noch rechts bij de verkiezingen van vol gende week de meerderheid haalt. Door onze correspondent Aart Heering vrouwen thuis! (75cpm) *06-9502 HOMO-KONTAKTEN direkt apart Brabant/Zeeland. Bel 06-9614 (Nu 50cpm) "DE-DIREKT-'t-bed-in-lijn" Snel en altijd sexcontact! Bel: 06-350.266.59 (1 gpm) NIEUW!! (nu 50cpm) Homo- Direkt: 06-9538 Snel gay- sexcontact. Dichtbij! RIJPE gewillige vrouwen (40+) zoeken sexkontakt: 06-96.33 (1 OOcpm). NU Direkt-Telefoonsex hete vrouwen wachten op jou. Bel: 06-96.50 (1gpm). DIREKT 'n heet sexgesprek Druk op de O voor meer sexplezier 06-9695 (75cpm) Live sexcontact Geen wachttijd, 100 cpm. JONG meisje 18 jr. speelt met jou op de live sexbox. Bel 06-320.331.00 1gld pm. ste in! ïor en en ril HETE Livesex. De leukste vrouwtjes. 1,- pm. Hete Livesex 06-320.331.00. Sex"0"foon Kies: 1 Hete Stories, 2 Sexafspraakjes, 3 Striptease, 4 Hoogtepunten 1 gpm. Heet en rijp! (1,-pm)"Kom maar met je hand onder m'n bloesje", zei ze tegen 't zoontjev. haar vriendin. "En heb je dit wel 'ns gezien?" Toen trok ze haar slipje uit. (1,-pm)"Wat bedoelt U, met mij voor straf een beurt geven meneer?" vroeg 't meisje. "En waarom moet ik dan m'n broekje uitdoen?" JONGEDAME 21 jr. voor echt privé ma. t/m vr. 12-20 uur. Tel. 01650-50887. Door Henk van 't Klooster (anp) SILVIO Berlusconi belooft de Italianen op de verkie zingsaffiches een wonder na jaren van corruptie en alles overheersende bureaucratie. Maar dit wonder zal ook hemzelf moeten redden. Niet alleen verkeert zijn onderne ming Fininvest in grote fi nanciële problemen, maar ook dreigt een linkse rege ring zijn televisie-imperium aan te tasten. Berlusconi (57), die doorgaat voor de rijkste Italiaan na Fiat baas Agnelli, begon zijn car rière in de bouw. Hij bouwde de eerste satellietstad van Italië, Milano 2. Nadat hij het bouw bedrijf had verkocht aan zijn broer Paolo stortte hij zich op de commerciële televisie. Hij kocht drie stations: Canale 5, Italia 1 en Rete 4, die in 1990 een omzet hadden van zo'n 3,5 miljard gulden. Dat hij zakelijk zo'n succes had, dankte Berlusconi in hoge mate aan de socialistische ex-premier Bettino Craxi. Laatstgenoemde is inmiddels door zijn betrok kenheid bij tal van corruptie- affaires in diskrediet geraakt. Craxi kwam Berlusconi in 1984 te hulp toen diens drie zenders door de politie uit de lucht werden gehaald omdat de pu blieke zender Rai het monopolie had op uitzendingen met een nationaal bereik. Craxi zorgde voor nieuwe wetten, die een einde maakte aan de alleen heerschappij van de Rai. Hoewel Berlusconi zich presen teert als het boegbeeld van het nieuwe Italië is hij feitelijk een produkt van het oude regime. Dat maakt zijn aanvallen op de 'politico-bureaucratische para sitaire klasse' en op onderne mers die van het oude regime profiteerden, niet erg geloof waardig. Toeb bekend maakte dat hij bij de verkiezingen ging meedingen naar een zetel in de Kamer van Afgevaardigden zond hij een vi deoband met een rede naar alle televisiestations. Achter een houten bureau gezeten en ge flankeerd door foto's van zijn gezin zei Berlusconi dat hij een overwinning van de linkse par tijen wilde voorkomen. Onder nemingen moesten vrij kunnen produceren. „Ik hou van Italië, ik heb er mijn wortels, mijn hoop, en ik heb er de vrijheid geleerd," betoogde hij. Berlusconi had zijn intrede in de politiek als leider van Forza Italia (Hup Italië) zorgvuldig voorbereid. Hij richtte Forza Italia vorig jaar op als beweging voor het nieuwe, van corruptie verloste, Italië. Daarbij baseer de hij zich op de supporterclubs van AC Milan, de voetbalclub die hij in 1986 kocht: In vele steden werden plaatse lijke kernen opgericht, geleid door mannen en vrouwen die over succes in het leven niet te klagen hadden. Onder hen zijn veel vertegenwoordigers van vrije beroepen: artsen, notaris sen en advocaten. Deze kernen zijn nu een belangrijk hulpmid del in de verkiezingsstrijd, evenals de lokale zenders, die voor hun reclamespots sterk van hem afhankelijk zijn. Berlusconi staat zelf kandidaat in het oude centrum van Rome. Hij neemt het op tegen de mi nister van Begroting, Luigi Spaventa, een in Oxford opge leide, econoom die de afgelopen maanden harde bezuinings- maatregelen heeft genomen. Spaventa staat kandidaat voor de linkse alliantie onder leiding van de Democratische Partij van Links, de vroegere commu nisten. Hij ziet de mediamag naat als vertegenwoordiger van een 'spaghetti-liberalisme' en houdt de Italianen voor dat de industrie niet de dienst mag uitmaken in de politiek. Boven dien vindt Spaventa dat Berlus coni de Italianen misleidt door hen voor te spiegelen dat alle problemen door een wonder kunnen worden opgelost. Forza Italia pleit voor een libe rale markteconomie en voor be lastingverlaging, zowel voor in dividuen als voor bedrijven. Het streeft naar een 'welvarend Ita lië in vrijheid, waarin de meeste beslissingen worden overgela ten aan de vrije keuze van indi viduen, gezinnen en onderne mingen'. In de verkiezingen werkt Forza Italia samen met de Alleanza Nazionale, de vroegere neo-fas- cistische MSI, en de federalisti sche Lega Nord, de grootste partij in het noorden van Italië. Samenwerking tussen partijen is noodzakelijk door het nieuwe kiesstelsel. Vijfenzeventig pro cent van de zetels in de Senaat en de Kamer van Afgevaardig den wordt via een districten stelsel gekozen, de rest via het oude stelsel van evenredige ver tegenwoordiging. Maar de samenwerking verheelt niet de verschillen tussen de partijen. Terwijl Berlusconi en de Alleanza een sterk Italië voorstaan, bepleit de Lega Nord een federalisering van het land, waardoor minder geld van het rijke noorden naar het arme zuiden zou stromen. De financiële belangen van Ber lusconi en de grote macht die hij door zijn media bezit, wor den door zijn tegenstanders met argwaan bekeken. Fininvest be zit niet alleen drie commerciële televisiestations, maar ook twee van de drie grootste opinie weekbladen, de grootste uitge verij, het grootste tv-blad en het grootste filmbedrijf in Italië. Vooral de televisiestations wor den gebruikt om Berlusconi's boodschap uit te dragen. Uit een onderzoek naar de aandacht die de televisiejournaals van de Rai en Fininvest in de eerste twee weken van de verkiezings campagne aan de politieke par tijen hebben besteed, blijkt dat de drie commerciële zenders aanzienlijk meer tijd hebben uitgetrokken voor de rechtse al liantie dan de drie Rai-zenders. Forza Italia kreeg de meeste aandacht. Minister Nicola Mancino van binnenlandse zaken waar schuwde een paar dagen gele den dat de mafia zich achter Berlusconi stelt, omdat deze de ondernemingen zoveel mogelijk de vrije hand wil laten. II Cava- liere reageerde kwaad op 'deze vulgaire leugens', die naar zijn mening deel uitmaken van een tegen hem gericht complot. Leoluca Orlando van de anti- maffiapartij La Rete heeft er aan herinnerd dat de Standa- winkels in de Siciliaanse steden Catania en Palermo nauwe ban den hebben met de mafia. Stan- da, de op één na grootste win kelketen in Italië, is onderdeel van Fininvest. Orlando, Wiens partij behoort tot de linkse coa litie, noemt Berlusconi daarom 'de laatste vondst van het oude regime'. Berlusconi foto epa Rome - Een zeldzame glimlach trekt over het doorgroefde en besnorde gelaat van Achille Occhetto. De leider van het progressieve verbond in Italië citeert opiniepeilingen die erop wijzen dat de opmars van Silvio Berlusconi is gestuit, terwijl links weer enige winst boekt. Hoewel de Italiaanse kieswet de publicatie van dergelijke gege vens kort voor de verkiezingen verbiedt, heeft Berlusconi ken nelijk dezelfde cijfers in handen. Voor het eerst in de campagne heeft hij namelijk gesproken over de noodzaak van een coali tieregering als zijn rechtse coali tie geen meerderheid zou beha len. De 58-jarige Occhetto is secreta ris van de Linkse Democratische Partij PDS, die drie jaar geleden op zijn initiatief is voortgeko men uit de communistische par tij. De PDS is als enige van de traditionele grote Italiaanse par tijen niet aan de corruptieschan dalen ten onder gegaan. In tegenstelling tot Berlusconi en de centristische leider Mario Segni presenteert Occhetto zich niet als kandidaat voor het pre mierschap. „Mijn eerste zorg is het winnen van de verkiezingen. Daarna moet er een regering gevormd worden," verklaarde hij. Toch maakt Occhetto er geen geheim van dat hij de huidige premier Carlo Azeglio Ciampi ook na de verkiezingen graag zou zien aanblijven. De voorma lige directeur van de centrale bank Ciampi, door Occhetto ge kenschetst als 'een belangrijke hulpbron voor ons land', wordt door zijn financiële vakman schap ook in ondernemerskrin gen gewaardeerd en is daarom een belangrijke stemmentrekker in het centrum. Maar Ciampi zelf wil als rege ringsleider geen partij kiezen in de felle verkiezingsstrijd die mo menteel wordt gevoerd. „Daar houd ik mij aan, want ook ik wil de kandidatuur van Ciampi niet bij voorbaat afbranden door hem nu al tot een uitspraak te dwingen," zegt Occhetto. Binnen het linkse kamp is het idee van Ciampi als premier ove rigens niet met onverdeeld ge noegen ontvangen. De minst ge matigde groeperingen, de an timaffia-partij La Rete en de ouderwetse communisten, voelen niets voor Ciampi's beleid van privatisering en industriële sa nering en hebben al protest aan getekend. Ook in andere opzichten is links verdeeld. De communistische leider Bertinotti stootte miljoe nen kleine spaarders tegen het zere been door een belasting op obligaties voor te stellen, een plan dat Occhetto sedertdien op elke openbare bijeenkomst met kracht heeft moeten ontkennen. Door het uittreden van Italië uit de Navo te eisen kweekte Berti notti ook nog eens wantrouwen omtrent het buitenlands beleid van de Progressieven. „De Navo staat voor ons niet ter discussie. Ik heb in Brussel met generaals gesproken en die vrezen net zo min als ik dat Bertinotti Italië uit het bondgenootschap kan wegsleuren," zei Occhetto schertsend. Maar het is duidelijk dat als links als overwinnaar uit de bus zou komen, het heel moeilijk zal worden om met der gelijke partners een regering te vormen. De PDS-leider wil (uiteraard) niet zeggen of hij bereid is Berti notti c.s. te laten vallen voor andere bondgenoten, maar maakt wel duidelijk dat hij na de verkiezingen een verbond met het centrum voor mogelijk houdt. Alleen met Berlusconi, die door Occhetto wordt gedefi nieerd als 'een worstenverkoper die denkt dat de politiek uit spots bestaat en die als enige Europeaan nog in het rode ge vaar gelooft', wordt ieder ak koord bij voorbaat uitgesloten.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 7