mm
m
DE STEM
fteWAAL
4Niet te alledaags,
niet te kunstzinnig'
'Veel klassieke muziek is New Age'
lONZAAI
199-3622
DEN BERG
JMJ
ERLANI
Maria Goos verantwoordelijk voor de toon van de serie 'Pleidooi
Nieuwe geluidsregels
slag voor popcultuur
UIT GIDS
►LOTEN
lop de plank,
Museumjaar
kaart wordt
vernieuwd
998,"!!! I
I
IROTHETICUS
CUNSTCE BITTEN
IIITTENREPARATIE
)mstandigheden
^ag 22 maart
:LHANDEL
KOMENDE
E?
)osterhouter Coen Bais van platenproducer tot componist
A7
'1994
Ws $ie verhuizen, verbouwen
fewoon eens wat anders
pi, doen in de advertentie
kolommen ideeën op en
vinden daar ook het vooi
hen aangewezen adres.
uitvoerig in de krant.
Voetballen is eigenlyk alleen op het
hoogste niveau leuk."
René van der Gijp, ex-voetballer
I21 mei, 11 juni, 2,23 Juli, 13a^gustL~
Jmber en 15 oktober 1994
■steden van Europa: Wenen, Boedapest en Pr
Aezoek brengen Steden met een roemrijk n
■d om hun ongeëvenaarde kunst en cultuur
1 en schilders vonden er hun inspiratie Dwaï
lugwanen in het verre verleden want vele boi
lekaartje achter in de vorm van indmkwektal
Jwen. INBEGREPEN: retourvlucht AmstenS
fondreis per moderne Tsjechische tourinqcar
ï2 overnachtingen in/nabij Boedapest 2 Li
■elverzorging op basis van 7x halfpension J
I douche en toilet in goede middenklasse ia
■erlandse reisleid(st)er (toeslag 1-pk fi 17?!
|7,50> VRAAG DE UITGEBREIDE REISBE
I informatie boekinge
Van onze reisburo's:
Tegelen: Grotestraat 54 - 077-737906
Tilburg: J van Stolbergatraat 25b - 01 8-d
Venlo: Parade 84 - 077-519759
Waalwijk: Stationsstraat 118a - 04160-44755 1
in van toepassing. Minimumaantal deelnemers: 30. Uiterliike
(vatrek. Ti/densdereismagindetoonngcarnlifgenjolrtiwnisi
Reg.nr. 23
terwijl u wacht.
i/estdorpe 01158-51280 s|
fdpolderstraat 17
xel-Tel. 01155-61451
■236911
-den vindt u in de
taags in
Door Esther de Boe
Ooit begon ze als regis
seur uit gebrek aan goede
stukken zelf met schrijven
en bedacht ze toneelstuk
ken voor amateurgezel
schappen. Intussen is Ma
ria Goos schrijfster van
'Pleidooi', een van de be
ter gewaardeerde televi
sieseries in Nederland, die
vorig jaar onderscheiden
werd met een Gouden
Kalf.
De 38-jarige uit Breda afkom
stige auteur schrijft realistische
dialogen met een licht ironische
ondertoon. „Het moet niet te
zwaar zijn. Je moet de kijker
n bord hutspot voorschote-
fen, want dat ligt te zwaar op de
maag."
Maria Goos ontvangt mij vrien
delijk in haar bescheiden ap
partement in het centrum van
Amsterdam. Als ze vraagt of ik
zin in koffie heb, bedenk ik me
dat je deze vraag nooit uit de
mond van een van haar perso-
es zult horen. Want hoewel
I haar scripts voor realistisch
I door gaan, is overdreven alle-
gsheid voor haar taboe.
I Goos schrijft het human
interest-gedeelte van de serie.
Ze bepaalt wat er met de men-
van advocatenbureau Van
Gilze Wesseling op het persoon
lijke vlak gebeurt. Collega Pie-
ter van de Waterbeemdt houdt
I zich specifiek met de rechtsza-
1 bezig. Regisseur Hugo Hei-
I ten maakt er ten slotte een
I geheel van.
Mengvorm
Hugo Heinen was vooral onder
de indruk van de dialogen in de
toneelstukken van Goos bij het
gezelschap 'De Kompaan' in
Amsterdam, dat zich vooral
richt op een puberpubliek. Hij
nodigde haar uit een cursus sce
narioschrijven bij hem te vol
gen, om haar daarna te vragen
roor het script van 'Pleidooi'.
Een goede dialoog omschrijft
Maria Goos als een mengvorm
van het gewone en het artistie
ke. „Je balanceert altijd op het
randje. Het moet herkenbaar
zijn, maar niet al te alledaags,
en aan de andere kant moet het
ook niet overdreven kunstzinnig
worden.
Tijdens haar docentenopleiding
aan de Toneelschool in Maas
tricht, begon Maria Goos stuk
ken te schrijven voor de ama
teurtheatergezelschappen waar
ze regisseur van was, omdat ze
Maria Goos: „In het begin heb ik vaak terugverlangd naar Breda. In Amsterdam ligt het conversatietempo zo'n stuk hoger."
foto dijkstra
niet erg tevreden was met de
bestaande toneelstukken. „De
stukken vond ik niks. Er man
keerde veel aan. De taal was erg
kunstmatig en de karakters wa
ren veel te plat. Ze waren óf
goed, óf slecht. Eli Asser en
Annie M.G.Schmidt vond ik wel
goed. In hun stukken kwamen
tenminste herkenbare mensen
voor. Zoiets wilde ik nou wèl
graag doen."
Goos leerde dialogen schrijven
in de tijd dat ze artistiek leider
was bij De Kompaan. Hier
stond ze weer voor hetzelfde
probleem: er waren nauwelijks
geschikte stukken voor handen.
Zeker niet voor pubers, die
strenge eisen aan een voorstel
ling stellen. Ze werd gedwongen
zo realistisch mogelijk te schrij
ven. „Pubers komen snel in op
stand tegen niet-realisme. Zij
hebben juist hun fantasieperio
de afgesloten. Bij hen moet je
niet aankomen met prinsjes en
orinsesjes. Alles moet zo echt
mogelijk zijn, anders vinden ze
er niets aan."
Zelf bracht Maria Goos haar
jeugd door in het Ginneken in
Breda. In cultureel centrum De
Beeldenaar, nu een onderdeel
van de Nieuwe Veste, kwam ze
voor het eerst in aanraking met
het toneel via een theaterwork
shop. Enigszins weemoedig ver
telt ze over haar eerste tijd in
Amsterdam. „In het begin heb
ik vaak terugverlangd naar Bre
da, vanwege de gemoedelijkheid
en het kleinschalige. In Amster
dam ligt het conversatietempo
zo'n stuk hoger. Mensen willen
in een gesprek laten zien dat ze
slimmer zijn dan een ander.
Ook de humor is anders. Men
probeert elkaar constant te
overtreffen." Ze zoekt de klein
schaligheid nu weer op. Binnen
kort verhuist ze naar een rijtjes
huis in het rustige Water
graafsmeer.
Na een succesvol eerste seizoen
wordt 'Pleidooi II' uitgezonden
op de maandagavonden door de
AVRO. In april starten de opna
mes voor een derde reeks. „Een
gekkenhuis", volgens Goos.
„Omdat de AVRO pas op het
laatste moment besloot de derde
serie uit te zenden, hadden en
kele acteurs al toezeggingen aan
het theater gedaan en zijn ze
slechts beperkt beschikbaar. De
afleveringen moeten nu in 3
weken in plaats van in 5 ge
maakt worden. ID-TV" heeft
toen een groep andere auteurs
erbij gehaald, maar wat zij heb
ben geschreven benadert toch
niet helemaal de specifieke
'Pleidooi'-toon, zodat een aan
tal zaken herschreven moet
worden."
De specifieke toon die Maria
Goos zelf aan 'Pleidooi' geeft, is
licht ironisch. „Natuurlijk is
Pleidooi serieus. Maar het moet
allemaal niet te zwaar zijn. Als
Victor met zijn vrouw in thera
pie gaat, moet je ze ook op een
afstand kunnen bekijken en de
ironie van de situatie kunnen
inzien."
Mannenkwaaltjes
Goos gaat zich meer op ironie
toeleggen in een vrouwenpro
gramma, waaraan ze samen met
Marleen Baard voor producent
ID-TV aan werkt. Met op haar
schoot haar dochtertje Saartje
van anderhalf, vertelt ze over
haar plannen.
„Het programma bestaat uit
sketches, die gaan over typische
vrouwendingen, zoals het heb
ben van kinderen in combinatie
met een baan. Of hoe het is om
als enige vrouw op een vergade
ring tussen de mannen te zitten,
wat ik zelf wel meerrlaak. Maar
ook het zeiken en het zeuren,
waar vrouwen nogal goed in
zijn, wordt op de hak genomen.
En het gaat over typische man
nenkwaaltjes, bijvoorbeeld dat
ze altijd willen rijden als je
samen op stap bent."
Naast het vrouwenprogramma
hoopt Goos in de toekomst een
filmscenario te voltooien. Maar
voorlopig nemen het lief en leed
van de advocaten en hun secre
taresses nog het grootste deel
van haar tijd in beslag. Af en
toe gaan personages teveel een
eigen leven leiden en moet er
ingegrepen worden. „Bep en
Cas zijn veel te heilig. Het vol
gende seizoen wordt het tijd dat
Cas 'ns flink chagrijnig is en dat
Bep 'ns een keer ongelijk
krijgt."
Deel 8 van 'Pleidooi II' wordt
vanavond om 20.26 uur uitgezon
den op Nederland I.
w onze verslaggever
Rooseboom
toerhout - „Mijn hoofdac-
roteit is mijn eigen plaat
rak. Daar ben ik het meeste
bezig, en daar verdien ik
iet minste mee",
iji cd's heeft hij op zijn
staan: Coen Bais (37),
kman als de belangrijkste
vertegenwoordiger van New
Age muziek in Nederland
*ordt beschouwd. Zijn com-
poneerarbeid verricht hij in
huis in Oosterhout.
'k vind het niet erg dat mijn
"riziek tot de New Age wordt
gerekend, maar ik moet wel zeg-
dat veel muziek van die
®am absoluut niet goed is. Wat
Sew Age is? Muziek die zacht,
Jannonisch, geïnspireerd, medi-
tatief is. Muziek waar je bij tot
komt. Maar het moet wel in
eerste plaats muziek zijn, en
is dus vaak niet het geval,
"eel 'klassieke muziek is trou
wens ook New Age".
ennem
)ier<
be nieuwste cd van Coen Bais is
getiteld Aries, oftewel Ram, on
derdeel van een 12-delige reeks
0ïer de tekens van de Dieren-
jvem. „De platenmaatschappij
Oreade vroeg mij of ik één van
die tekens wilde doen, en het
"erd de Ram. Mijn kleine zoon-
'ie is een Ram, en ik hecht in
zoverre waarde aan astrologie
dat we een geboortehoroscoop
°"ien laten maken, om te we-
met welke karaktereigen
schappen we rekening hebben te
houden".
Ooen Bais is tot het componeren
uitvoeren van muziek geko-
itien - of eigenlijk teruggekeerd -
via een lange omweg in de mu
ziekindustrie.
„Ik ben begonnen als popmuzi
kant in allerlei bandjes", vertelt
de geboren Hagenaar. „Behalve
de muziek trok het studiowerk
me sterk. Ik heb eerst een eigen
studio gehad, maar ik zat te ver
van Hilversum, waar de grote
maatschappijen zijn gevestigd.
Op een gegeven moment, begin
jaren '80, werd ik door Polydor
binnengehaald om platen te pro
duceren. Mijn eerste produktie
was een singeltje van de ex-Pins
van Doris D en de Pins. Dat
werd een groot succes met die
meiden".
Slopend
Na een periode als freelance pla
tenproducer trok CBS Publis-
hing Group Coen Bais aan als
repertoire manager, en vervol
gens ging hij werken als A R
(Artists en Repertoire) manager
bij Warner. „Talent scouting, de
markt afstropen met een budget
van een miljoen. Drie slopende
jaren heb ik daar gewerkt aan
het ontdekken en produceren
van het nationaal produkt. Een
paar namen? Gerard Jolink, Fa-
tal Flowers, Fay Lovsky, Nor
maal, Loïs Lane, Bart Peeters,
die had ik onder contract".
Omdat Warner met het natio
naal product stopte kreeg Bais
een gouden handdruk. „Ik woon
de toen al in Oosterhout, in
1988, vooral omdat het centraal
in het Nederlands-Vlaamse ge
bied ligt. Ik stond voor een om
mekeer in mijn leven. Mijn rela
tie ging stuk, ik ging op een
lange vakantie, en toen bloeide
mijn oude liefde weer op. Zelf
muziek maken"-
In een studio in Antwerpen nam
Coen Bais zes nummers op met
eigen muziek, die hij zelf op de
Coen Bais: „Ik ben begonnen als popmuzikant in allerlei
bandjes.foto willem blauw
vleugel speelde. Prettig luister-
bare en toch serieuze muziek, die
hem in contact bracht met het
cd-label Oreade, dat is gespecia
liseerd in New Age.
„Die-zes nummers vormden de
basis voor mijn eerste cd, Sweet
Dreams. Die verkocht al direct
goed in Europa, de VS en Japan.
Inmiddels heb ik dus vijf cd's
gemaakt. De belangrijkste vind
ik de cd die gewoon mijn eigen
naam draagt, uitgebracht door
CNR/Indisc. Die is tot in Pen
thouse besproken, dat de eroti
sche werking van de muziek be
nadrukte".
Zijn dagelijks brood verdient
Coen Bais als componist van
muziek bij bedrijfsfilms (hij
schreef o.a. de corporate image
tune voor Shell) en bij televisie
programma's. „Ik schrijf op-
draehtmuziek. Voor de tv bij
voorbeeld muziek bij het Twaalf
Provinciënspel, en leaders voor
de TV-Dokter, Hobby TV en So-
cutera".
Computer
De kern blijft voor Coen Bias de
muziek die hij zelf maakt. „Ik
bereid alle stukken op de com
puter voor, maar alle partijen
worden naderhand ingevuld
door akoestische instrumenten:
piano, percussie, saxofoon. Op
één cd heb ik de gitarist Hans
Visser (ex-Flairck) ingeschakeld.
Als sommige mensen mijn mu
ziek achtergrondmuziek noemen,
vind ik dat niet erg. En New
Age? Ach, ik ben misschien meer
New Age dan ik zelf dacht. Ik
sta als zodanig in de pop-ency
clopedie. En eind deze maand ga
ik van start met een wekelijks
New Age programma ('Andro
meda') op Radio North Sea".
Komend najaar maakt Coen Bais
met een groep musici een toernee
van 20 tot 30 concerten langs
Nederlandse podia. „Ik heb die
toernee drie jaar voorbereid, en
nu kan ik een echte muzikale
show brengen in het theater.
Er blijkt grote belangstelling
voor te zijn. Ik ga zeker door met
het maken van deze soort mu
ziek".
MAANDAG 21 MAART 1994
Huub Hangop:Steeds vaker het verzoek om zachter te spelen
foto archief de stem
Vari onze verslaggevers
Tilburg/Roosendaal - Popbands, de popcultuur en zalen en
zaaltjes waarin popmuziek wordt gespeeld worden in hun
voortbestaan bedreigd door bepalingen uit de nieuwe wet
Milieubeheer. Per 1 december j.l. zijn er strakke grenzen aan
het geluid dat concerten mogen voortbrengen buiten de
uitvoeringsruimte.
Den Haag (anp) - De Stich
ting Museumjaarkaart komt
met een nieuwe kortingkaart
voor museumbezoekers. De
kaart wordt gepresenteerd
tijdens het Nationaal Mu-
seumweekeinde op 16 en 17
april en is bedoeld om het
publiek meer keuze te bieden,
zo meldt directeur J. van
Veen van de stichting.
De bestaande museumjaarkaart,
die veertig gulden kost, blijft
bestaan. De nieuwe 'kennisma-
kingskaart' gaat 12,50 kosten
en is geldig van half april tot 1
oktober. Zij geeft recht op een
korting van 50 procent op de
toegangsprijs van de 408 musea
die bij de Stichting Museumjaar
kaart zijn aangesloten. De be
staande kaart geeft in het alge
meen gratis toegang tot de mu-
•sea.
De stichting denkt ook nog over
andere andere vormen van de
museumjaarkaart. Eén van de
mogelijkheden is een kaart voor
veelvuldige bezoekers. Die zou
duurder worden dan de huidige
kaart, maar ook meer voordelen
bieden.
Vorig jaar is het aantal verkoch
te museumjaarkaarten na een
terugloop van een aantal jaren
weer flink gestegen: van 120.000
tot 154.000. Dat zou een gevolg
zijn van de activiteiten om de
dalende tendens een halt toe te
roepen. Zo zijn wervingscam
pagnes flink uitgebreid.
Het aantal museumbezoeken
met de jaarkaart nam in 1993
procentueel minder toe dan de
verkoop van het aantal kaarten.
Afgelopen jaar gingen er 1,6 mil
joen kaarthouders over de drem
pel van een museum, 100.000
meer dan het jaar daarvoor.
Fons van Iersel, werkzaam bij de
Tilburgse concertzaal Noorder-
ligt en actief binnen de Vereni
ging van Nederlandse Poppodia
zegt: „Als alle gemeenten zich
strikt aan de wettelijke bepalin
gen houden, dan zullen er in de
toekomst nog maar weinig pop
concerten kunnen plaatsvinden.
Want dan mag je buiten zo onge
veer niks meêr horen van wat er
binnen gebeurt. Dat is een on
haalbare eis. We hebben al de
handen ineengeslagen met de
Stichting Popmuziek Nederland
en met de Kunstenbond FNV.
We willen gezamenlijk in overleg
treden met de ministeries van
WVC en VROM, want anders
blijft er van de popcultuur niks
meer over. Ook voor de werkge
legenheid in deze sector is het
slecht. En werklozen zijn er toch
al genoeg".
Volgens Van Iersel zijn er in den
lande al concerthuizen die de
deuren hebben moeten sluiten of
concerten hebben moeten annu
leren: „Deze maatregel treft de
grote concertzalen, maar ook het
dorpscafé waar zou nu en dan
een band speelt. Het gaat er
puur om hoe strikt een gemeente
toeziet op de naleving van de
regels".
De bekendste pop-artiest van
West-Brabant, Huub Hangop uit
Oudenbosch, zegt nog geen last
ondervonden te hebben van de
nieuwe maatregel: „Er is bij ons
nog niks geannuleerd. Wél krijg
je steeds vaker van organisato
ren het verzoek om wat zachter
te spelen om de overlast te be
perken. Dat is nu al een paar
jaar aan de gang. Persoonlijk
vind ik dat ook geen probleem,
want ik ben geen liefhebber van
geluid in de buurt van de
pijngrens. Veel van wat ik hoor
is gewoon te hard. Een eeuwig
heid geleden kregen de Stones
het Kurhaus toch ook op zijn
kop met een installatie van niks.
Nu hangt er in Ahoy twee keer
50.000 watt".
Volgens Hangop stelt zachter
spelen wel extra eisen aan de
kwaliteit van de muzikanten:
„Als je op een buitenfeest niet
harder mag dan 90 dB, dan moet
je als muzikant ontzettend je
best doen om het publiek te
FILMS
GOES
-Grand Theater
20 u. Mrs. Doubtfire.
HULST
- De Koning van Engeland
20 u. Schindler's list.
20 u. Mrs. Doubtfire.
20 u. Carlito's way.
20 u. Free Willy.
20 u. The age of innocence.
VLISSINGEN
- Alhanibra 1
20 u. Carlito's way.
- Alhanibra 2
20 u. Mts. Doubtfire.
- Alhanibra 3
20 u. Free Willy.
- Alhanibra 4
20 u. Schindler's list.
ANTWERPEN
- Metropolis
Zaal 1 - 14.30, 17, 20 en 22,30 u.
The 3 musketeers.
Zaal 2 - 14.30 en 17 u. Aladdin.
20 u. Heaven and earth.
22.30 u. Tombstone.
Zaal 3 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
Demolition man.
Zaal 4 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
Free Willy
Zaal 5 - 14.30 en 20 u. Schind
ler's list.
Zaal 6 - 17 en 21 u. Schindler's
list.
Zaal 7 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
Philadelphia.
Zaal 8 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
A man's best friend.
Zaai 9 - 14.30, 17, 20 u. Jurassic
Park.
22.30 u. Stalingrad.
Zaal 10 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
A perfect world.
Zaal 11 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
Stricking distance.
Zaal 12 - 14.30 en 17 u. Aladdin.
boeien. Maar dan komt de kwa
liteit dus bovendrijven".
De nieuwe wettelijke bepalingen
hebben nog geen problemen op
geleverd voor harmonie-orkes
ten, fanfares en brass-bands, zo
stelt de heer J. Merkx, provin
ciaal muziekconsulent voor
amateurkorpsen: „Ik heb dage
lijks contact met de korpsen en
ik heb nog niks gehoord over
moeilijkheden. Ik verwacht ook
geen problemen. Dat ligt niet in
de aard van de gelegenheden
waar gespeeld wordt, zoals de
zaal van het dorpscafé of het
buurthuis. En wij maken ook
minder geluid dan een pop
band".
De Stichting Popmuziek Zeeland
heeft deze week tijdens een ver
gadering kort over het probleem
gesproken. „We hebben ons af
gevraagd of we er actief mee
moeten omgaan. Als provinciaal
orgaan kun je er echter weinig
invloed op uitoefenen. Het is
immers rijksbeleid. Het enige
wat we kunnen doen is bij ge
meenten om clementie vragen of
om ondersteuning van poppodia
die in moeilijkheden komen", al
dus coördinator H. Leeman.
Persoonlijk vraagt Leeman zich
af of de organisatoren van pop
concerten in Zeeland voldoende
beseffen wat er aan de hand is.
„Van commerciële exploitanten
hoor je niets", constateert hij. De
handicap van de nieuwe wet is
volgens hem dat de kosten bij
verbouwing of nieuwbouw ono
verzichtelijk zijn. „Het is niet
alleen een kwestie van politieke
bereidheid, maar vooral van de
centen. Gemeentes kunnen er
niet zomaar een paar miljoen
extra tegenaan gooien als een
voorziening moet worden verbe
terd".
Drie van oudsher belangrijke
Zeeuwse poppodia hebben daar
momenteel mee te maken. De
Piek in Vlissingen is verouderd,
Midgard in- Middelburg gaat
naar een andere locatie en 't
Beest in Goes is aan het verbou
wen. In Zeeuws-Vlaanderen zijn
nog geen problemen gerezen.
Zowel de podia als de gemeenten
nemen er een afwachtende hou
ding in.
20 en 22.30 u. The fugitive.
Zaal 13 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
Robin Hood: Men in tights.
Zaal 14 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
Mr. Jones.
Zaal 15 - 14.30 en 17 u. Beetho
ven H.
20 en 22.30 u. Joy Luck Club.
Zaal 16 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
The real McCoy.
Zaal 17 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
Cool runnings.
Zaal 18 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
In the name of the father.
Zaal 19 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
Mrs. Doubtfire.
Zaal 20 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u.
Remains of the day.
GENT
Decascoop
14.30, 17, 20 en 22.30 u. Philadel
phia.
14.30,17, 20 en 22.30 u. Man's best
friend.
17 u. The piano.
14.30, 17, 20 en 22.30 u. In the
name of the father.
14.30 en 20 u. Schindler's list.
22.30 u. Ice runner.
14.30, 17, 20 en 22.30 u. Remains
of the day.
14.30, 17 en 20 u. Cool Runnings.
14.30, 17 en 20 u. Free Willy.
14.30, 17, 20 en 22.30 u. Mrs.
Doubtfire.
20 en 22.30 u. Striking distance.
14.30, 20 en 22.30 u. The three
musketeers.
20 en 22.30 u. The real McCoy.
20 en 22.30 u. Mr. Jones.
22.30 u. A perfect world.
