Leidster
van een mannenbolwerk
Platte demagogie rond asielzoekers lost niets op
ri
Neelie Kroes: 4Ik heb Nijenrode niet verkwanseld
Haast
DE STEM-
>oor(l-ziii|
DESTEM
VVD onder h
BINNENLAND BUITENLAND
Een gedicht
C-
SER-kroonli<
V
DE STEM
ZATERDAG 19 MAART 1994
ommige misverstan-
den zijn hardnekkig.
Appels en druiven
moeten op een geschilderd
stilleven natuurgetrouw zijn
weergegeven als echt fruit,
plastic bekers moeten eruit
zien als breekbaar glas, een
gedicht moet rijmen.
Als dia laatste mening geldig
zou zijn, waren Homerus en
Vergilius geen dichters en
kon het grootste gedeelte van
de moderne poëzie naar het
vuilnisvat worden verwezen.
Wie de verzen beluistert, die
in het al jarenlang uiterst po
pulaire radioprogramma
Candlelight ten gehore wor
den gebracht, krijgt de indruk
dat gedichten bovendien moe
ten gaan over afscheid en
weerzien, liefde en dood,
waarbij hart nog altijd rijmen
moet op smart.
De laatste tijd is daar de mis
vatting bijgekomen dat het
gedicht een soort spandoek is,
waarop men zich kan uitspre
ken tegen apartheid, racisme
en andere vormen van discri
minatie. De reclame is daarbij
met rijmende slogans al een
hele tijd voorbeeld en kop-
trekker geweest.
De narcissen die in deze voor
jaarsmaand weer hun gele
trompet de lucht in steken, de
merels die in onze tuinen
weer hun volmaakte aviatiek
demonstreren, lijken nergens
op, hebben geen boodschap,
zijn vanzelfsprekend, zoals
een kindertekening of het ge
brabbel van een baby. Beho
ren narcis en merel tot de
natuur, een gedicht is een ui
ting van cultuur, het is men
senwerk, ook al is de dichter
op de een of ander wijze tocht
ook een instrument die in zijn
poëzie de eigen hartslag en
ademhaling poogt op te van
gen en weet dat woorden zich,
welklinkend en suggestief, los
kunnen zingen van hun bete
kenis.
Dat was overigens niet alleen
de mening van de dichter
Martinus Nijhof, kinderen er
varen spontaan de betoveren
de werking van het onbegrij
pelijke hokus-pokus, van 'zin
loze' woorden, in hun aftel
rijmpjes en springtouwliedjes.
En ook de moeders en vaders
die hun kinderen zingend ver
tellen van een graaf die in
Den Haag woont en Jantje
heet, van Jansje Knipperdol
letje en van Rosa, die ons
zusje is, ondergaan de magie
van onbegrepen en vaak ook
onbegrijpelijke mededelin
gen, en raken in de ban van
deze zingzang, zoals die ook
in de echte poëzie te beluiste
ren is, in het Timpe tompe
tereling van Guido Gezelle, in
Jan Hanlo's befaamde Oote
oote boe, in Engelmans.
Toch bewaren veel lezers.een
duidelijke reserve en achter
docht tegenover deze vocali
serende poëzie. Daaraan is
waarschijnlijk wel de school
schuldig die ook op ander
gebied kinderen vaak meer
afleert dan bijbrengt, en die in
elk geval tot voor kort tijdens
de letterkundeles van de leer
ling wilde weten wat de dich
ter met regel zoveel bedoelde,
waarom deze voor de sonnet
vorm had gekozen en hoe de
beeldspraak heette die in
strofe zoveel viel aan te wij
zen. Alsof men de wereld kan
leren kennen uit een atlas.
Door deze hele gang van za
ken is begrijpelijkerwijze de
mening gaan postvatten dat
een dichter een soort crypto
gram op papier zet, en dat
poëzie moet worden geanaly
seerd en verklaard. Een goed
gedicht is echter zichzelf ge
noeg, geen recensent die het
kan ontluisteren, geen hoog
leraar die er iets aan kan
afdoen of toevoegen.
Het is het onvergankelijke en
duurzame Alleluja van de
scheppende mens, die in sug
gestieve ritmen en meeslepen
de klanken verwoordt wat op
andere wijze onzegbaar is.
Tegenstanders van auto- en draagbare telefoons verwerpen dit
mobiele attribuut omdat je er gehaast en jachtig van wordt. 'Ik zit
liever ontspannen in mijn auto'. Of: 'Kan een mens nou niet eens
één minuut zonder bereikbaar te zijn?.'.
Maar gek genoeg jachten juist de telefoonloze auto's over de
snelweg en rennen daarentegen telefonerende mannen en vrouwen
nooit over het trottoir.
Gisteren opgeslokt door een massieve file. Keurig op het vergadera
dres gemeld dat het later zou worden. En terstond dat ontspannen
gevoel van: zo, men is verwittigd, te laat komen mag nu.
Als de draagbare telefoon er toe leidt dat iedereen er rustiger onder
wordt, hoe verwerpelijk is dit statussymbool dan? (HC)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. j.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis) ma. t/m vrij. 8.00-17.00
uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a,
01640-36850, fax 01640-40731, redactie 01640-37253.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9,4381 RP,
01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen per 1 januari 1994
(bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per halfjaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per half jaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Gin-
nekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881.
Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00
uur 076-236881, zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-
236242/236911.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447. e
Neelie Smit-Kroes heette
ze vroeger. Meneer Smit
is nu vervangen door me
neer Peper uit Rotter
dam. Ze was even popu
lair als gehaat, de naam
Neelie was net zo bekend
bekend als die van Bea
trix. Ze wilde Nederland
asfalteren, in nachtge
waad met een ziek hoofd
sprak ze chauffeurs toe,
ze was nooit te bleu iets
dramatisch te doen en
was daarom de lieveling
van de media. De voor
malige politicus leidt nu
een kweekreactor van
(toekomstige) captains of
industry.
Door Jan Koesen
WAAR IS Neelie Kroes geble
ven? Eens de spits van de WD,
de enige verkeersminister die
een vrachtwagen kon parkeren,
de Queen Bee van de werkende
vrouw, is nu presidente van de
managersuniversiteit Nijenrode.
Een goed geconserveerd kasteel,
zeven eeuwen oud, omringd door
zestig inspirerende hectares, dit
alles aan de rustieke Vecht. In de
Middeleeuwse entourage conver
seren bedaard studenten uit
grootvaders tijd: stemmig kos
tuum, stropdas, gedresseerde
hairstyle, op weg naar een gou
den toekomst via deze snelle
kweekreactor van captains of in
dustry.
Opeens staat ze in de deurope
ning: „Ik ben gereed voor de
strijd."
Strijd? Welke strijd, het is maar
een interview, mevrouw. En ze
gaat voor, twee goedgeboende
trappen op, voorbij een galerij
met portretten van heren met
regenteske knevel en blik.
Neelie Kroes, eens kende heel
Nederland haar, de meest be
wonderde vrouw van Nederland,
modieus, bikkelhard, niet wars
van een vette uitspraak; ze rin
geloorde al haar ministerie toen
ze slechts staatssecretaris was.
Rotterdamse, economie aan de
Erasmus, bewondering voor op
gestroopte mouwen, 'Ik lijk op
mijn vader', fan van Wiegel, een
monoloog vol Oudhollandse ge
zegdes. Wilde nooit meer uit de
politiek, maar in 1991, draaide
ze, teleurgesteld, Den Haag de
rug toe en werd ze presidente
van Nijenrode.
Nijenrode is geen gewone uni
versiteit. Het is een private in
stelling die een nauw huwelijk
heeft gesloten met het bedrijfsle
ven. Eens was Nijenrode vooral
bekend door zijn zeer gewilde
driejarige BBA-opleiding be
drijfskunde die in het kader van
de totale persoonlijkheidsvor
ming ook veel tijd inruimde voor
sport, omgangsvormen, cultuur
en studentikoos vermaak binnen
een uitbundig campusleven.
Minister Ritzen van onderwijs
veranderde dit imago drastisch.
Hij vond de BBA-opleiding van
Nijenrode te elitair, tezeer een
O
nESTEM
Van onze verslaggever
Gorinchem - De A27 over de
Merwedebrug bij Gorinchem
krijgt in juni een nieuwe as-
faitlaag en de noord-zuid
Toen ze nog wedijverde met de koningin; bij de opening van de stormvloedkering Oosterschelde..
kaste en de klassiekere hogere
opleidingen hadden hetzelfde te
bieden, vond de bewindsman.
Vervolgens trok hij op eigen
houtje driekwart van de over
heidssubsidie in, waarna Nijen
rode met mevr. Kroes aan het
hoofd overstag moest gaan.
Nu draait het laatste jaar van de
BBA-opleiding en is Nijenrode
inmiddels van start gegaan met
het 'Intensieve Doctoraal Pro
gramma' (IDP). Dit programma
stelt net afgestudeerde juristen,
economen, hts'ers en hbo'ers in
staat binnen vijftien maanden
hun doctoraal bedrijfskunde te
halen. Dankzij dit programma
kunnen zij een specialistische
opleiding verbinden met een al
gemene managementsopleiding.
Voor het IDP 'is een strenge
selectie en er moet gezwoegd
geworden, geknokt, geploeterd.
Onder de deelnemer(st)ers zijn
twintig nationaliteiten, de voer
taal is Engels en het wonen op
de campus is gewenst.
Na een programma van drie
maanden waarin iedereen op
hetzelfde startniveau gebracht
wordt, ligt binnen 55 weken de
doctorandustitel binnen het be
reik. Maar er zijn daarna nog
andere wetenschappelijke hori
zonten. En na afloop weet je je
in je carrière gedekt door een
krachtig, internationaal netwerk
van hooggeplaatste zakenlieden.
Het percentage werklozen onder
de Nijenroders zal heel klein
blijven.
Is het nieuwe Nijenrode eigenlijk
geen robotfabriek, een verzame
ling van ambitieuze werkezels
die weinig oog hebben voor de
niet-materiële aspecten van de
maatschappij?
„Nee, absoluut niet. Er zijn hier
alleen studenten die al een we
tenschappelijke of hogere oplei
ding met succes achter de rug
hebben, die zeer gemotiveerd
zijn, de juiste attitude hebben,
allemaal bereid hard te werken.
Men heeft plezier op deze cam
pus, men scherpt de geest door
het groepsgebeuren, dat is geen
belasting, dat is uniek, dat is een
uitdaging. Er zijn heel veel con
tacten met het' bedrijfsleven en
dus met de mens. Stages, gast
sprekers, alsmaar dat contact
met het buitenleven."
Nogmaals, geen vakidioten?
„Nee, zij zijn eerder de gelukki
gen. Af en toe kijk ik naar hen in
jaloezie. Verdikkeme, als ik na
mijn doctoraal economie dit hier
had kunnen meemaken... Dit is
iets onvoorstelbaars. Al zijn ze
tot in de avond bezig met hun
studie, er is hier ook een socië
teit, er kan bier gedronken wor
den, de feesten van Nijenrode
zijn vermaard, er zijn disputen."
Je hoort wel eens, niet kwaad
worden nu, maar je hoort: 'Nee
lie heeft Nijenrode verkwanseld.'
„Ja ja, die vraag is me eerder
geworden. Ik heb er best begrip
voor dat mensen dit hebben ge
dacht. Maar ik kwam binnen in
de zomer van '91 en ik wist van
niks. Men wist van mij natuur
lijk dat ik uit de politiek kwam,
dat ik het Haagse op mijn
duimpje kende, dat mijn echtge
noot (Wouter Jan Smit) een an
dere partij aanhing dan ik en dat
dat de partij van de minister
was.
„Toen dus de missive kwam dat
de heer Ritzen in zijn grote wijs
heid had besloten om de subsidie
voor de driejarige BBA-oplei-
FOTO WILLEM MIERAS
ding tot 75 procent te stoppen,
heeft men gedacht dat dit door
gestoken kaart was. Dat kan ik
me best voorstellen. Edoch, ik
wist van niks. En ik kan er aan
toevoegen dat ook op het depar
tement de minister de enige was
die ervan wist, want hij heeft
eigenhandig die subsidie ge
schrapt."
U was na 21 jaar politiek toch
niet zo naïef?
„Op dat moment was dat voor
mij een donderslag bij heldere
hemel. En we moesten plots onze
strategie bepalen. Knokken of
niet? Het een jaartje aanzien,
maar in dat laatste geval hield ik
geen goede faculteit op poten,
dan zouden de besten weglopen.
Toen zijn we met de minister
gaan onderhandelen over de
bruidsschat en vervolgens heb ik
gesprekken gehad met toppers
van het bedrijfsleven, nationaal
en internationaal, het departe
ment, alsmede diverse adviseurs
en zijn we tot de conclusie geko
men om een nieuw produkt bij te
zetten bij datgene wat we al
hadden."
De studiekosten van het M
sieve Doctoraal Programmal
Nijenrode zijn vijftig mille.f
jaar. „Dat is inderdaad J
wat. Maar je kansen op de
beidsmarkt zijn daarmee
aanzienlijk vergroot. Zie dat]
drag als een investering j_
toekomst. Je kunt boven
beurzen krijgen en ook de
ken zijn best bereid om je ge;J
lenen, want als je door de strj
ge selectie van Nijenrode t
gekomen, dan ben je uit
goede hout gesneden, i
een doordouwer. Hier komt ïfl
iemand die het niet kan boW
ken, ze zitten allemaal dik bovJ
de streep, niet alleen inteM
tueel, maar ook qua motivatl
attitude, sociale en contactlij
begaafdheden."
Wat was spannender, de poffi]
of Nijenrode?
„Ik heb eên ongelooffijl
boeiende tijd in de politieke)
had, 21 jaar. Maar toen kreeg]
het gevoel, ik wil wat anders, a
Nijenrode staat op het breuk#
van wetenschap en bedrijfslev^
Het is heel inspirerend hier,
is pompen of verzuipen."
En hebben die studenten i
nog wel tijd voor een pilsje, t
concert, een muse
kortom al die dingen die i
gehele mens bepalen?
„Tijdens die periode van zevenl
tig uur per week werken, nietrf
amper. Dat geef ik toe. Het
dan afzien, maar je komt i
wel later in de mogelijk
waarin je veel meer voor t
samenleving en jezelf kunt doe
En mag ik dan meteen evej
vragen hoeveel tijd de doors
student aan een andere univeisl
teit in een museum of concenl
zaal doorbrengt?"
Is Nijenrode geen
werk
„Dat klopt niet helemaal. U hei)
net die gerespecteerde hoofdaf
in de galerij gezien. Dat zijj
bestuursleden, stuk voor
captains of industry. (Nod
voorts enkele vrouwen met i
functies op Nijenrode). Maar
geef toe dat er vandaag de i'
bijna geen vrouw in de top
het bedrijfsleven is te vinden.
U oogt niet als de nederighi
zelf.
„Ik weet wat ik kan en
niet."
Maij-Weggen?
Drs. Neelie Kroes kijkt op 1
horloge, wikt, wacht even, cl
snelle woordenstroom is door-I
broken. „Ieder doet het op zijl
of haar eigen manier...Ze dos:|
het ongetwijfeld anders dan il
zou doen... Logisch, ik ben o:
van een andere partij. KarakJ
terologisch zijn we toch heel a
ders. Ik heb wel contact n
haar. Maar weet je, in ons gpe
vaderland wordt langs elke gras-I
sprietje dat boven het maaiveli|
groeit, een meetlatje gelegd,
ze zakelijk is, dat kan haar nie:|
ontzegd worden. Heren, het s
me, maar ik moet nu echt gi
Budgetvergadering. U komt ei|
wel uit?"
verbinding over de brug is
Han twee weken volledig af
gesloten. Dat heeft grote ge
volgen voor het drukke ver
keer over de A27, een van de
drukste wegen van Neder
land en 'economische levens
ader' tussen de Randstad en
Zuid-Europa.
'FN'
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De FNV-boJ
opstelling het herstel van dl
land. AbvaKabo en Industri
delijk voor een verdeeld I
willen de vakvolwassen le]
mensen met werk beschern
zen.
Deze harde aanval op de ver
deeldheid in FNV-kring kwam j
gisteren van de Rotterdamse
econoom prof. D. Wolf son, te-
vens onafhankelijk kroonlid in
de Sociaal Economische Raad
(SER).
De industriebond blokkeerde
binnen de FNV het afschaffen I
van de zogeheten vakvolwassen
leeftijd, waardoor beginnende
werknemers goedkoper in dienst I
kunnen worden genomen. De
Abva/Kabo wilde zich niet vast
leggen op een doelmatiger, en
dus goedkopere overheid wat I
minder ambtenaren zou beteke
nen. „Het beschermen van de
eigen achterban vonden ze be-1
langrijker dan het scheppen van I
werkgelegenheid," aldus
Wolfson.
Hij prees het CNV en de MHP,
die volgens hem het gevaar van I
uitsluiten van moeilijk plaatsba-1
re mensen wel onderkennen.
Afwegen
Deze kritiek ontlokte bij de FNV 1
de reactie dat Wolfson en de
andere onafhankelijke kroonle-
den van de Sociaal-Economische
Raad gemakkelijk praten heb
ben.
„Wij moeten het belang van de
eenheid in de eigen organisatie
afwegen tegen dat van een una
niem SER-advies," zei FNV-1
voorzitter Stekelenburg.
FNV-bestuurder L. de Waal zei j
dat adviezen die niet door de I
achterban worden gedragen del
overleg-economie meer schaden!
dan verdeelde adviezen. „Wijl
staan niet alleen met het hoofd!
in de Haagse wolken, maar ook)
met de voeten in de dagelijkse)
modder," aldus De Waal. „Erl
wordt hier wat al te gemakkelijk!
gepraat door mensen zonderf
achterban."
Ook voorzitter Quené toonde!
zich teleurgesteld door de ver-
'i
NEE, MET mogelijk electoraal
gewin had het niets te maken.
De veronderstelling dat het om
verkiezingsrethoriek ging, ge
tuigde van kwade wil. Het on
derwerp had zichzelf op de
agenda geplaatst.
WD-lijsttrekker Bolkestein
beheerste deze week het
nieuws. Met zijn parmantige
zelfbewustzijn presenteerde hij
zondagavond in KRO's Brand
punt een zespunten-plan voor
toelating en opvang van asiel
zoekers. Brandpunt gaf hem al
le ruimte en hinderde hem niet
met kritische vragen. Toch la
gen die voor de hand.
Vijf van de zes punten waren
oud. Het zesde punt, Europa
voor de Europeanen, had bij
een beetje ingevoerde journalist
onmiddellijk de alarmschellen
moeten doèn rinkelen. Niet bij
de collega's van Brandpunt. Ze
lieten zelfs de voor de hand
liggende vraag liggen of Bol
kestein daarmee bedoelde dat
Nederland zich eenzijdig zou
moeten losmaken van het
Vluchtelingenverdrag van de
Verenigde Naties.
Helaas voor hem kreeg Bol
kestein die vraag niet voorge
legd. Dat had hem in de gele
genheid gesteld om ter plekke
afstand te nemen van het ver
wijt dat hij met een misselijk
makende variant op de ideolo
gie van de Centrumdemocraten
- eigen volk eerst - bezig was
extreem-rechtse kiezers te ron
selen.
Het moest daarom tot maan
dagavond duren voordat de po
litieke tv-rubriek Den Haag
Vandaag door kritische onder
vraging het plan-Bolkestein
punt voor punt tot zijn ware
proporties kon terugbrengen.
Bolkestein werd weggezet als
de bakker die oud brood als
verse warme broodjes aan de
man brengt en werd gedwon
gen afstand te nemen van zijn
ondoordachte uitspraak dat
Nederland nog alleen Europese
- 'hoofdzakelijk uit Joegosla
vië' - vluchtelingen moet opne
men.
Was het wel een ondoordachte
uitspraak? De manier waarop
Bolkestein zijn zespunten-plan
presenteerde, wekte niet de in
druk dat hij er niet tenminste
enige tijd over had nagedacht.
Ook de wijze waarop hij onder
druk van zijn eigen fractie in
bond, maakt moeilijk te gelo
ven dat de WD-lijsttrekker in
de onschuld van een beginnend
politicus een faux pas had ge
maakt. Dat zijn uitspraak ver
keerd zou zijn uitgelegd, kon al
helemaal niet als excuus gel
den, gezien de glashelderde for
mulering die Bolkestein bezig
de.
Nee, de conclusie moet zijn dat
de WD-lijsttrekker zei wat hij
bedoelde. Dat hij pas toen hij
werd geconfronteerd met ver
ontwaardigde reacties uit eigen
en andere politieke kringen is
gaan nuanceren om de al aan
gerichte schade te herstellen.
Uit de publiciteit in het vervolg
van de week tot aan de dag van
vandaag toe, mag ook niet de
conclusie worden getrokken
dat het Bolkesteins verdienste
is geweest, dat de zaak van de
asielzoekers de gemoederen van
de politiek weer zo sterk bezig
houdt. Bolkestein komt de eer
toe dat hij al veel eerder de
maatschappelijke en politieke
discussie over het probleem van
de asielzoekers heeft openge
gooid. De manier waarop hij
dat deed, heeft vraagtekens op
geroepen maar doet aan het feit
niet af.
Maar het waren niet zijn uit
spraken van zondagavond die
premier Lubbers inspireerden
tot het schrijven van een be
zorgde brandbrief aan zijn col
lega-ministers. Die brief kreeg
al eerder vorm. Ook de parle
mentaire discussie met minister
D'Ancona en staatssecretaris
Heerma is niet door Bolkestein
geëntameerd; ze stond al eerder
op de rol. Het is juist in verkie
zingstijd aangewezen goed on
derscheid te maken tussen oor
zaak en gevolg.
Het is jammer voor de politici,
maar zeker in de aanloop naar
verkiezingen dienen hun uit
spraken gewogen te worden op
het goudschaaltje van de ge
loofwaardigheid. Elke politicus
mag, ja, moet zelfs, proberen
kiezers naar zich toe te trek
ken. Ontkennen dat dat zijn
bedoeling is, zoals Bolkestein
deed, is zinloos.
Dat hij kiezers bij extreem
rechts probeert weg te halen, is
zijn goed recht, maar de manier
waarop is verwerpelijk. Ook in
relatie tot eerdere uitspraken
uit zijn mond. Zo riep hij in
november van het vorig jaar
tijdens een spreekbeurt in
Cuijk nog op 'te waken tegen
Bolkestein zei wat hij be
doelde...
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
het racisme dat ook in ons land
de kop opsteekt'. In augustus
van datzelfde jaar beëindigde
hij een artikel van zijn hand in
De Volskrant zo: „Voor de indi
viduele vluchteling die echt in
de knel zit moet hier altijd een
plaatsje te vinden zijn."
Dergelijke opvattingen dienen
de basis te zijn en te blijven
van het beleid. Ook en vooral
wanneer het beleid dient stuk
te lopen op bestuurlijk onver
mogen, zoals nu het geval lijkt
te zijn. Alle politieke partijen
zouden demagogie, puur partij
politiek gewin, het gemakkelijk
naar de mond praten van kie
zers moeten afzweren.
In het belang van degenen die,
verdreven van huis en haard en
met niets anders over dan het
naakte bestaan dat dan ook nog
vaak wordt bedreigd, terecht
een beroep doen op de humani
teit, die in hun eigen land een
uitverkocht artikel is. En in
weloverwogen eigenbelang om
dat een samenleving waarin ra
cisme, vreemdelingenhaat en
egoïsme kans krijgen al snel
aan elementaire leefbaarheid
inboet.
Wil dat zeggen dat de discussie
taboe is? Moet dat betekenen
dat het beleid dat wordt ge
voerd niet aan kritiek mag
worden onderworpen? Het te
gendeel is waar. Men moet ove
rigens ook niet doen alsof er in
de afgelopen jaren op dit punt
niets is gebeurd. Ook Bol
kestein onmderschrijft het aan
gescherpte toelatingsbeleid van
staatssecretaris Kosto (Justi
tie). Maar iedereen die vaststelt
dat dat beleid nog onvoldoende
functioneert, heeft gelijk. De
procedures zijn nog veel te
lang.
Politiek Den Haag heeft keer
op keer de te verwachten
stroom asielzoekers te laag in
geschat en dat leidt met grote
regelmaat tot paniekreacties.
Het kabinet is te laat tot het
besef gekomen dat er van een
bestuurlijke noodsituatie spra
ke is. Het beleid is te versnip
perd over teveel departemen
ten. Het ontbreekt aan een Eu
ropees beleid, nu door alle poli
tieke partijden in de verkie
zingsprogramma's bepleit.
Gevolg daarvan is bijvoorbeeld
dat asielzoekers die door Duits
land worden afgewezen, zich
aan de Nederlandse grens mel
den en'hier opnieuw de hele
procedure kunnen doorlopen.
Als dat Europees beleid niet
snel van de 'grond kan worden
getild - en daar ziet het gezien
de houding van Engeland en
Frankrijk naar uit - zal Neder
land met Duitsland en België
afspraken moeten maken.
Er is een groot aantal bestuur
lijke maatregelen noodzakelijk
om, met behoud van humani
taire uitgangspunten, enerzijds
de instroom van asielzoekers in
te dammen en anderzijds te
zorgen voor een menswaardige
opvang van degenen die hier
terecht gastvrijheid mogen ge
nieten. Dat belast, hoe men het
ook wendt of keert, de samen
leving.
Maar een land dat behoort tot
de naties met de oudste burger
lijke rechten, het hoogste inko
men per hoofd van de bevol
king en de hoogste graad van
welzijn, zou zich diep moeten
schamen als het deze belasting
niet zou willen en kunnen op
brengen. Platte demagogie en
slonzig beleid slaan het draag
vlak daarvoor echter weg.
DE GELOOFWAARDIGHEID va
is geen partij die niet zegt d<
wordt echter het tegendeel in
Het optreden van de VVD i
daarvan een beschamend vot
Bolkestein van de VVD die
asielzoekers voor Nederland
voegt hij er toe dat we moete
in de eigen regio worden
Nederland zich vooral moet
voormalig Joegoslavië.
Behalve een ontkenning van
vluchtelingen die de wereld t
eigen land of in nabuurlande
grote betrokkenheid met het I
Wereldlanden.
De VVD heeft echter ook een
te boodschap van de liberaal
te verwachten verdubbeling
Nederland. Een enigszins ve
betrokken staatssecretaris He
het aantal van zeventigduizer
termijn met een gigantisch
geconfronteerd. Het opzetten
als een van de mogelijkhede
den te geraken.
Dat was voor Kamerlid Wi
werpen als de vurige verdec
toch beschamend zijn als in
wereld asielzoekers in tenter
zijn vinnige uithaal in de ri
WVC.
Over onwaarachtigheid gesp
Door de onverwachte grote i
noodsituatie te ontstaan dii
VVD kan zijn energie beter
creatieve oplossingen, dan ai
Dat neigt naar het winnen va
daarvoor niet mag worden
hebben met hun optreden c
gemaakt.
