S Zm Cs IdS DE STEM mm IRUM 'HBO breekt zijn dirigenten af RVU duikt vijf zondagen in de wereld van de detailhandel KOPER TEUR >TER Heinz Friesen verlaat Brabants Orkest met zucht van verlichting KunstNetwerk Breda over dans en beeldende kunst Kinderen voor Kinderen 14 maal op herhaling Pianist F. Nauta wint Scheveningen Conconrs UIT GIDS werker m/v itzendbureau D2 rS m/v lout T? 55455 Kort geding dirigent Joó tegen orkest wij een HBO'er met een e instelling. Je gaat je met ie en het uitbrengen van ezig met het afsluiten en n met ervaring in de leasing iële werkervaring is te komen voor deze functie, op de leeftijdsgroep van eactie tegemoet vanaf I. 076-87 00 09, oeken wij een gemotiveerde ange tijd. In principe is de en tot 40 uur bij ziekte of heeft u een zaterdag vrij. nderdagavond. tel. 076-22 30 05, „Ik heb nooit voor een minderheid willen werken, want mijn schoorsteen moet hevig blijven roken." Willem Duys ZATERDAG 19 MAART 1994 de uittredingsregeling deling van onze vestiging laties bij het oplossen stof- en dampafzuiging an installaties, kt mee aan de groei van iden van onze relatiekring ngestelde kandidaten et de verkoop van nnis op ons vakgebied is g vacaturenummer 94.01, stbus 37001, n 020-631 28 21. grootste Harley-Davidson is ons team wederom aan ntact met: ok achter de schermen het van voornamelijk onderde- arbij onontbeerlijk, evenals rakter. In verband met het ersing van de Engelse taal in de motorbranche is een btekend geoutilleerde werk- on is vereist, n. itatie, begeleid met pasfoto werkers gemotiveerd n wij binnen ons ndt om, samen met i nieuwe Opeis en te nemen. lijk en vriendelijk is, im op een voortvarende :n in een dynamisch en g aanspreekt, kan vertentie schriftelijk (t.a.v. de Direktie) vorden behandeld. paraat tg weer. Door onze redacteur Hans Rooseboom Heinz Friesen heeft er de brui aan gegeven. Er is een eind gekomen aan de jarenlange verbintenis van de dirigent met Het Brabants Orkest. Nadat kort tevoren chef-dirigent Arpad Joó de laan was uitgestuurd, pakte vorige week vaste gastdirigent Heinz Friesen zijn biezen. Het Brabants Orkest (HBO) zit nu zonder dirigent. En er komt voorlopig ook geen vaste diri gent. Het orkest gaat het met invallers doen. „Dat is de mak kelijkste manier, en de slechtste manier", zegt Heinz Friesen (59). „Zo wordt het orkest er zeker niet beter op". Als je het verhaal van Heinz Friesen hoort, dan verkeert Het Brabants Orkest in een regel rechte dirigentencrisis. Hij raadt iedere dirigent aan heel duidelij ke eisen te stellen alvorens met dit gezelschap in zee te gaan. Want: „Dit orkest breekt zijn dirigenten af", meent Friesen. De vertrokken dirigent blikt te rug op zijn tijd bij Het Brabants orkest. In zijn Oudenbossche he renhuis, in de schaduw van de neobarokke replica van de Sint Pieter, vertelt Heinz Friesen waarom hij niet verder kon. „Ik was er ziek van, misselijk. Ik lag 's nachts wakker als ik de volgende dag een repetitie had. Ik zat bij Het Brabants Orkest volledig op een doodlopende weg. Er zat geen beweging, geen verbetering in het orkest. Ik merkte bij de musici geen moti vatie, geen inzet en geen disci pline, eerder soms tegenwerking. En je hebt als dirigent bij dat orkest veel te weinig artistieke inbreng. Het vrat aan me". Werkgroep De kritiek van Heinz Friesen op het reilen en zeilen van HBO is niet mals. Het is een litanie van klachten, waarbij de voormalige dirigent overigens niet verzuimt de hand in eigen boezem te ste ken. Friesen: „Het Brabants Orkest hreekt zijn dirigenten af. Je hebt als dirigent geen artistieke eind verantwoordelijkheid. Die ligt bij de directeur. In de werkgroep voor het artistiek beleid en voor de aanstelling van nieuwe orkes tleden heb je als dirigent slechts één stem, net zoveel als de ande re leden van die werkgroep, die is samengesteld uit orkestleden en directie. Er kunnen dus musi ci worden aangenomen tégen je zin. De dirigent heeft bij Het Brabants Orkest een adviserende functie, meer niet. Ik kan me niet voorstellen dat deze situatie bij enig ander orkesten bestaat". De in het Limburgse Brunssum geboren Heinz Friesen was ho boïst en dirigent van talrijke muziek-ensembles toen hij een zes jaar geleden bij Het Brabants Orkest werd benoemd. De be doeling was dat hij. de opvolger zou worden van de toenmalige chef-dirigent André Vandernoot. „Maar die belofte werd afge zegd, omdat ik twee maal een hartaanval kreeg". In plaats van Heinz Friesen werd Arpéd Joó in 1990 benoemd tot chef-dirigent, Eindhoven - Het geding dat dirigent Arpéd Joó heeft aangespannen tegen Het Brabants Orkest dient aan staande dinsdag in Den Bosch. De ontslagen dirigent eist een voorschot op de enkele miljoenen guldens die hij in een bodemprocedure gaat vorderen. In januari zegde HBO met onmiddellijke ingang het contract met Joó op wegens een 'ernstige vertrouwens breuk'. Joó eist een schade loosstelling voor gederfde inkomsten en aantasting van zijn reputatie. en Friesen kreeg een aanstelling als -tot vaste gastdirigent. Eindhoven De grote ommekeer ten goede bij Het Brabants Orkest had moeten inzetten bij de verhuizing van' Den Bosch naar het majesteite lijke nieuwe onderkomen in Eindhoven: het Muziekcentrum Frits Philips, een zaal van we reldniveau, en dé grote kans voor Het Brabants Orkest, vol gens Heinz Friesen. Een kans die het orkest heeft laten liggen. „Het orkest had op die zaal moeten inspelen. De nieuwe zaal trok een nieuw publiek en ook de landelijke muziekkritiek. Er had in die zaal een orkest in ontwikkeling moeten spelen, een orkest dat streeft naar een ni veau dat bij die zaal past. Maar er gebeurde niets, en nog steeds niet. Terwijl de tijd toch echt voorbij is dat je kan zeggen: het Brabants Orkest is een orkest uit de provincie. Je moet er een wereldorkest van willen maken. Maar die kentering is uitgeble ven". Discipline Er groeide wél langzaam een kentering in Heinz Friesens rela tie tot het orkest. Eén trefwoord keert steeds terug in zijn ver haal: discipline. Dat is waar het vooral aan schort bij Het Bra bants Orkest. Discipline ontbrak en ontbreekt. Friesen: „Ik zal nooit vergeten hoe we bij de bouwput van het Muziekcentrum in Eindhoven stonden. De eerste paal werd geslagen. Iedereen was enorm enthousiast. Nu zou het allemaal gaan gebeuren. Maar goede voornemens zijn maar woorden. Woorden zijn niet genoeg. Er moet gewerkt worden. Een goed orkest werkt, en blijft werken. Ik weet er uit mijn tijd als hoboïst bij het Rotterdams Philharmo- nisch alles van hoe je een orkest naar een hoger niveau moet til len. Het orkest moet bijvoor beeld zelf zorgen dat iedereen zijn partij technisch onder de knie heeft vóór de eerste repeti tie. Het voorwerk moet gedaan zijn voordat de dirigent aan treedt. Dat is discipline". Het gebrek aan discipline is me de een gevolg van het perso neelsbeleid van Het Brabants Orkest. Heinz Friesen drukt het heel diplomatiek uit: „Als je een orkest omhoog wil brengen, moet je van mensen afscheid kunnen nemen. Er zijn nu een maal mensen die niet voldoen. Ik heb dat meermalen aangekaart, maar er is nooit iets mee ge beurd. Ook hier had ik het ge voel dat ik op een doodlopende weg zat". Langzaam Fnuikend voor een symfonie-or kest is een te langzaam werk tempo. Gevolg alweer van het gebrek aan discipline. Friesen: „Het werktempo bij het orkest is te langzaam. De musici zijn niet geconcentreerd, volgen niet, of kijken zelfs niet naar me. Daar door was ik vaak niet klaar voor een concert. Dan gingen er. tij dens het concert dingen mis, en dan kreeg je slechte kritieken. Dat gaat aan je vreten, want je denkt natuurlijk ook aan jezelf. Ik voelde me steeds meer belem merd in mijn functioneren". Het gebrek aan vrijheid en ruim te voor de dirigent is bij HBO steeds nijpender geworden. „Er komen steeds meer wetten, re geltjes en voorschriften. Zo is er ook een Ondernemingsraad. Daarin zitten niet noodzakelij kerwijs de beste leden van het orkest, maar ze gaan wel de orkestmanager spelen. Terwijl die mensen geen idee hebben hoe een goed orkest werkt". De positie van de dirigenten bij Het Brabants Orkest moet vol gens Heinz Friesen veel krachti ger worden. „De dirigent dient een veel grotere inbreng te krij gen in het artistiek beleid. Ze hebben gewoon een hele goeie dirigent nodig. Liefst een jonge, krachtige persoonlijkheid, die een stempel op het orkest kan drukken. Die er een eenheid van maakt, terwijl het nu als los zand aan elkaar hangt. Zo ie mand was Arpad Joó niet, die was te aardig, en dat geldt voor mij eigenlijk ook". Het Brabants Orkest gaat nu een zeer moeilijke periode doorma ken, denkt Heinz Friesen. „Ik wist eerlijk gezegd niet dat ze een tijd zonder vaste dirigent willen. Ik vind dat de makkelijk ste manier, en de slechtste ma nier. Zo wordt het er zeker niet beter op". Heinz Friesen zelf voelt zich nu enorm opgelucht dat hij bij HBO weg is. „Het is een hele grote stap, maar aan de andere kant: het orkest was slechts een deel van mijn vak. Ik voel opluchting, omdat ik niet meer het gevoel hoef te hebben dat ik met een speld sta te steken in een on neembaar fort. Mijn andere acti viteiten als dirigent gaan ge- Van onze kunstredactie Breda - Op zondag 20 maart organiseert Kunst- Netwerk een bijeenkomst in De Nieuwe Veste in Bre da over de relatie tussen beeldende kunst en dans. De middag begint om 12.30 uur. KunstNetwerk is een landelijk opererend netwerk waarbij vrouwen die werkzaam zijn op het gebied van de kunsten zich kunnen aansluiten. De bijeenkomst zondag in Breda is georganiseerd rond de voorstelling/studie 'Duet van de steen en het water' van Annelie David (choreografie) en Jacqueline Heerema (beel dende kunst, ruimtelijke vormgeving). De uitvoering is van Claudia Kratzheller (dans). Van onze rtv-redactie Als zijn klanten graag over voetbal praten, praat hij óók graag over voetbal. In de su permarkt van Gijs te Anke veen is de klant nog altijd koning. De boodschappen worden desnoods aan huis gebracht, net als in de tijd dat de supermarkt nog een dorpswinkeltje was. Het RVU-programma 'Werken aan Werk' is de komende vijf zondagen geheel gewijd aan de detailhandel en alles wat daarbij komt kijken. De diefstallen, het alarmsysteem, milieuvriendelij ke verpakkingen en drukte tij dens de feestdagen. In de slotaf levering werpen de makers een blik in de toekomst van de win kel. In de eerste aflevering a.s. zon dag, getiteld 'De klant is ko ning', zijn drie portretten van winkeliers te zien. Naast de su permarkt van Gijs wordt ook aandacht besteed aan mevrouw Tusveld, die al 25 jaar een die renwinkel heeft. Ze biedt meer dan kattenvoer en vogelzaad. Ie dere klant kan bij haar terecht voor adviezen, want mevrouw Tusveld verkoopt niet alleen, ze beschouwt zichzelf ook als die renvriend. Voorts is er een standwerker die door het hele land op de markt groenteschaven verkoopt. Hij is detaillist en alles wat komt kij ken bij het runnen van een zaak is in hem verenigd. Op alle markten zijn plekken voor standwerkers gereserveerd, maar omdat de vraag groter is dan het aanbod, verloot de marktmeester iedere ochtend een beperkt aantal plaatsen. Soms moet de standwerker dan ook onverrichter zaken naar huis. Vierdaagse De volgende week gaat het om de vraag hoe het is om op hoog tijdagen in een groot warenhuis te werken. Tijdens de kerstdruk te werd een aantal medewerkers van V&D gevolgd. „Je werkt ergens naar toe. Je werkt naar een bepaalde omzet", legt een van de medewerkers uit. Terwijl de kassa's rinkelen heeft de af delingschef het gevoel een vier daagse te lopen. Een heel andere invalshoek ken merkt het derde deel over de Nieuwe Binnenweg in Rotter dam. Nog niet zo lang geleden berucht vanwege junks, sekshui zen en diefstallen. De winkeliers zijn hard bezig zich te wapenen tegen dit imago. Velen hebben een honkbalknuppel achter de toonbank liggen. Op de Nieuwe Binnenweg lijkt de wereld oneerlijk verdeeld: de eigenaar van twee boetiekjes heeft zijn zaken moeten sluiten vanwege de lage omzet, terwijl een chique meubelwinkel ver derop nergens last van heeft. In de RVU-serie wordt ook aan dacht besteed aan milieuvrien delijk handelen. Een oude marktkoopman heeft een afval- scheider ontwikkeld. Op de markt zamelt hij afval geschei den in en drukt daarmee de kosten voor de marktkooplui. Allesbehalve een principezaak: „Dat milieu, ach, het zal mijn tijd wel duren. Maar het is meer een kwestie van brood op de plank." En terwijl de computer het werk van de cassière, in het distribu tiecentrum en het magazijn overneemt, rijst de vraag: wordt het langzamerhand leuker of juist saaier in de winkel? 'Werken aan werk - Detailhan del', zondag, Nederland 3, 18.05 Van onze rtv-redactie De Vara heeft een opvallende reeks herhalingen in petto: alle veertien tot dusver gemaakte afleveringen van 'Kin deren voor Kinderen' komen opnieuw op de buis. Met ingang van zaterdag 9 april is de zaterdagmiddag gereser veerd voor het muzikale spektakel dat begon in de jaren tachtig. Een enkele keer valt de herhaling op vrijdag, Vier maal valt de uitzending op vrijdagmiddag. De reden van het initiatief is volgens de Vara dat kinderen niet gauw genoeg krijgen van Kinderen voor Kinderen. „Het programma en de gelijk namige platen hebben in de loop der jaren tientallen lied jes toegevoegd aan het be staande kinderrepertoire. Te genwoordig is in bijna elk huisgezin wel een Kinderen voor Kinderen-produkt te vin den. Of het nu een muziekcas- sette, een langspeelplaat, een cd of een videoband is", aldus de Vara. Inmiddels is de vijf tiende editie van Kinderen voor Kinderen in de maak. In 1980 was de eerste 'Kinde ren voor Kinderen'. Het festijn had het karakter van een son gfestival. Daarna werd het speciale kinderkoor samenge steld. In die beginjaren werd de presentatie gedaan door mensen als Willem Nijholt, Leoni Jansen en wijlen Willem Ruis. De versies hadden de vorm van een theateroptreden dat voor de televisie werd ge registreerd. Vanaf de zesde editie werd het programma een studioproduktie, gecombi neerd opnamen op lokatie. Alle veertien afleveringen zijn te zien in de maanden april, mei en juni op zaterdagmid dag rond de klok van drie uur. Den Haag (anp) - Folke Nauta (20) heeft het Scheveningen Internationaal Muziek Concours 1994 voor piano gewonnen. Nauta kreeg ook de prijs van de muziekpers. De eerste prijs bestaat uit een bedrag van 25.000 gulden en enkele recitals en concerten. Nauta maakte grote indruk met de uitvoering van etudes van Ligeti en Scriabin. en het 3e Pianoconcert van Bartók. Nauta is leerling van Jan Wijn aan het Amsterdamse Sweelinck Conservatorium. Heinz Friesen: „Ik merkte bij de musici geen motivatie, geen inzet en geen discipline, eerder soms tegenwerking. En je hebt als dirigent bij het beleid van dat orkest veel te weinig artistieke inbreng. Het vrat aan me". foto de steiwdick de boer woon door: het Amsterdam Wind Orchestra, het Strijkorkest uit het Rotterdams Philharmo- nisch, mijn gastdirecties in Duitsland en Zweden, en mijn drie harmonie-orkesten, in Bocholtz, Thorn en Loon op Zand. Vooral als ik nó een repe titie met HBO naar mijn strij kers in Rotterdam ging, merkte ik het verschil. Het is jammer om te moeten zeggen. Het gaat uit eindelijk om de intentie waar mee gespeeld wordt. Ik heb bij HBO mijn neus gestoten. Ik weet dat het achteraf gepraat is, maar ik zou het niet nogmaals doen". Regisseur Frans Hoeben brengt de detailhandel in beeld. foto wim kluvers ZATERDAG FILMS GOES -Grand Theater 14 u. Aladdin. 19 u. Mrs. Doubtfire. 21.30 u. The house of the spirits. HULST - De Koning van Engeland 14 en 20 u. Schindler's list. 14, 19.30 en 22 u. Mrs. Doubtfire. 19.15 en 22 u. Carlito's way. 14, 19.30 en 22 u. Free Willy. 22 u. The age of innocence. 19.30 u. The piano. 14 u. Aladdin. MIDDELBURG - Cinema 20 u. Fiorile. 22.30 u. The piano. TERNEUZEN - Luxortheater 20 u. Tombstone. VLISSINGEN - Alhambra 1 14 u. Aladdin. 19 en 21.30 u. Carlito's way. - Alhambra 2 14, 19 en 21.30 u. Mrs. Doubtfire. - Alhambra 3 14, 19 en 21.30 u. Free Willy. - Alhambra 4 14 u. The Turtles. 20 u. Schindler's list. ANTWERPEN - Metropolis Zaal 1 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. The 3 musketeers. Zaal 2 - 14.30 en 17 u. Aladdin. 20 u. Heaven and earth. 22.30 u. Tombstone. Zaal 3 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Demolition man. Zaal 4 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Free Willy. Zaal 5 - 14.30 en 20 u. Schind ler's hst. Zaal 6 - 17 en 21 u. Schindler's list. Zaal 7 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Philadelphia. Zaal 8 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. A man's best friend. Zaal 9 - 14.30, 17, 20 u. Jurassic Park. 22.30 u. Stalingrad. Zaal 10 - 14.30, 17, 20 en'22.30 u. A perfect world. Zaal 11 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Stricking distance. Zaal 12 - 14.30 en 17 u. Aladdin. 20 en 22.30 u. The fugitive. Zaal 13 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Robin Hood: Men in tights. Zaal 14 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Mr. Jones. Zaal 15 - 14.30 en 17 u. Beetho ven II. 20 en 22.30 u. Joy Luck Club. Zaal 16 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. The real McCoy. Zaal 17 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Cool runnings. Zaal 18 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. In the name of the father. Zaal 19 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Mrs. Doubtfire. Zaal 20 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Remains of the day. Zaal 21 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. The piano. Zaal 22 - 14.30, 17, 20 en 22.30 u. The ice runner. GENT - Decascoop 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Philadel phia. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Man's best friend. 17 u. The piano. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. In the name of the father. 14.30, 20 en 22.30 u. Schindler's list. 22.30 u. Ice runner. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Remains of the day. 14.30, 17 en 20 u. Cool Runnings. 14.30, 17 en 20 u. Free Willy. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Mrs. Doubtfire. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Striking distance. 14.30, 20 en 22.30 u. The three musketeers. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. The real McCoy. 20 en 22.30 u. Mr. Jones. 22.30 u. A perfect world. 14.30 en 17 u. Aladdin (Ned. ver sie). KNOKKE - Beverly Screens 15, 17.30, 20 en 22.30 u. Philadel phia. 22.30 u. Striking distance. 15,17.30 en 20 u. Mrs. Doubtfire. 15, 17.30, 20 en 22.30 u. In the name of the father. 15 u. Free Willy. 17.30, 20 en 22.30 u. A man's best friend. ZONDAG FILMS GOES -Grand Theater 14 u. Aladdin. 19 u. Mrs. Doubtfire. 21.30 u. The house of the spirits. HULST - De Koning van Engeland 14 en 20 u. Schind'o,-'s list. 13.45, 16.15, 19 en 21.ov. Mrs. Doubtfire. 16.15, 19 en 21.30 u. Carlito's way. 13.45, 16.15, 19 en 21.30 u. Free Willy. 16.15 en 21.30 u. The age of inno cence. 13.45 en 19 u. The piano. 13.45 u. Aladdin. MIDDELBURG - Cinema 20 u. The piano. OOSTBURG - Ledeltheater 14.30 en 20 u. Demolition man. TERNEUZEN - Luxortheater 20 u. Tombstone. VLISSINGEN - Alhambra 1 14 u. Aladdin. 19 en 21.30 u. Carlito's way. - Alhambra 2 14, 19 en 21.30 u. Mrs. Doubtfire. - Alhambra 3 14, 19 en 21.30 u. Free Willy. - Alhambra 4 14 en 20 u. Schindler's list. ANTWERPEN - Metropolis Zie zaterdag. GENT - Decascoop 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Philadel phia. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Man's best friend. 17 u. The piano. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. In the name of the father. 14.30, 16.45 en 20 u. Schindler's list. 22.30 u. Ice runner. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Remains of the day. 14.30, 17 en 20 u. Cool Runnings. 14.30, 17 en 20 u. Free Willy. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Mrs. Doubtfire. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. Striking distance. 14.30, 20 en 22.30 u. The* three musketeers. 14.30, 17, 20 en 22.30 u. The real McCoy. 20 en 22.30 u. Mr. Jones. 22.30 u. A perfect world. 14.30 en 17 u. Aladdin (Ned. ver sie). KNOKKE - Beverly Screens 15, 17.30, 20 en 22.30 u. Philadel phia. 22.30 u. Striking distance. 15, 17.30 en 20 u. Mrs. Doubtfire. 15, 17.30, 20 en 22.30 u. In the name of the father. 15 u. Free Willy. 17.30, 20 en 22.30 u. A man's best friend. - Scharpoord 15 en 20.30 u. Thelma Louise. THEATER HULST - Den Dullaert - 15.00 u. Pianore cital door Joma Tan-Hollaardt en Ineke Cantè.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 27