s-LyC.®
r
een streekroman
I bT °e St
r<?
Het pli
o>
n
Uitgestelde cultuurbotsing tussen Little Rock en Washington
AH eenzaa
'Moeilijk te vo
Principes en pr
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
Ziektekosten
aow-ers
De Auschwitz-
Birkenau lüge
"oll^ZdZ%nbriek
Naam en naamval
FLODDERS
DB STEM
DESTEM
MAANDAG 14 MAART 1994
Het CDA en de WD zijn in
de herfst van '93 eindelijk
óók overstag gegaan ten aan
zien van het bevorderen van
één ziektekosten- of wel zie
kenfondsverzekering voor ie
dereen. De premie zou dan
solidair naar evenredigheid
van inkomen betaald moeten
worden.
PvdA-staatssecretaris Simons
en kamerlid Van' Otterloo
probeerden de positie van
particulier verzekerde bejaar
den met een zeer laag inko
men te verbeteren.
Het kabinet, dus nog niet de
Tweede Kamer, heeft nu be
sloten voor deze 70.000 be
jaarden per 1 januari 1995 de
premie van 132,- te verla
gen naar 100 gulden per
maand. Over de heffingen
van 30,- én de awbz-premie
wordt in dit verband nog niet
gesproken.
Premier Lubbers en opvolger
Brinkman willen nu ineens
dat gepensioneerden geza
menlijk voor de stijging van
ziektekosten moeten opko
men. Dus solidariteit met de
nu nog werkenden wordt op
zij geschoven. Terwijl Brink
man in 1993 de Unieraad van
ouderen toezegde dat zijn
CDA nog vóór de verkiezin
gen een regeling zou treffen
voor 6 5-plussers met een in
komen onder de ziekenfonds
grens 54.000.-), die nu een
dure particuliere premie be
talen.
Ik vraag mij in godsnaam af:
Hoe kunnen deze CDA-be-
windslieden dan ooit tot één
Algemeen Ziekenfonds gera
ken? Reeds vanaf 1986 is men
hierover aan het harrewar
ren. De politieke partijen la
ten deze rechtsongelijkheid in
de ziekenzorg voortduren.
Mijn vragen zijn: 'Welke par
tijen maken nu eens samen
een einde aan deze rechtson
gelijkheid? Of aan welke par
tijen kunnen wij in dit op
zicht ons vertrouwen schen
ken?'
Oosterhout,
P. Ravestein
Onlangs hebben vrienden een
exemplaar van uw krant van
19 februari jl. aan mij ge
stuurd waarin een artikel
over Auschwitz stond. Daarin
doet de vice-directeur Aleksy
van het Auschwitz-Museum
een hoopvolle uitspraak, na
melijk dat men aan een nieu
we opzet van het museum
werkt, waarin ook aan aan
dacht wordt geschonken aan
Auschwitz-Birkenau.
Men is bezig - aldus mevr.
Aleksy - recht te doen aan de
negentig procent van de Aus-
chwitz-slachtoffers die joods
waren en in Birkenau om
kwamen. Dat dit tot nu toe
werd verzwegen en dat men
trachtte de sporen van het
joodse lijden uit te wissen is,
volgens haar, de schuld van
de voormalige communisti
sche machthebbers.
Deze uitspraak van mevr.
Aleksy was ten dele een reac
tie op mijn artikel in NRC-
Handelsblad van zaterdag 18
december 1993, waarin ik
mijn reis in oktober 1993
naar Auschwitz en de uiterst
laakbare houding van de
te*ers reageren
Een brief m*n en
redactie h*? en'
he<rechtvl?
rm^^etn,et
stanZ'6 het met uvv
I StandP"nteensis.
Poolse beheerders van Ausch
witz, wat betreft de daar om
gebrachte joden beschreef.
Wat mevr. Aleksy echter ver
zuimt te vertellen, is dat ook
daarna deze houding niet ge
wijzigd werd. Ik zal dit hier
onder verduidelijken.
In de tachtiger jaren, toen de
macht van de communisti
sche partij al tanende was, is
de katholieke kerk een factor
van gewicht geworden. Was
tijdens het communistische
bewind het joodse lijden in de
Sjoah tot taboe verklaard, nu
ging de kerk nog een stap
verder in het opvullen van de
hiaten van de Sjoah. Dit is
geheel in lijn met haar ideolo
gie, waarin het Pools-katho-
lieke lijden zo goed past en
waarin helemaal geen plaats
is voor het joodse lijden.
Kruizen en kapellen bij ver
nietigingskampen werden op
gericht, ondanks het feit dat
in deze kampen uitsluitend
joden werden vermoord.
Ook het karmelietessenkloos
ter in Auschwitz werd in de
tachtiger jaren opgericht. In
1989 riep de organisatie
'Kirche in Not' de katholie
ken op gelden voor dit kloos
ter in Auschwitz in te zame
len, omdat het tot een 'geeste
lijke vesting', en 'een symbool
van de overwinnende macht
van het kruis' werd verheven.
Datzelfde kruis, dat aanlei
ding is geweest tot de vervol
ging van de joden met als
dieptepunt van hun lijden,
Auschwitz, staat er nog
steeds. Wanneer het ver
dwijnt is nog niet bekend.
Vice-directeur Aleksy 'heeft
geen zin om haar handen
daar aan te branden', kan
men in uw krant lezen. Ik
vermeld deze feiten - er zijn
er veel meer te noemen - om
er aan te herinneren dat niet
alleen tijdens de macht van
de communisten de Sjoah in
Polen werd ontkend, maar
ook daarna.
Het is begrijpelijk dat Ausch
witz voor de Polen belangrijk
is. Het is een symbool voor
het Poolse lijden, er werden
daar immers vele intellectue
len en verzetsstrijders ver
moord. Maar elke parallel
met het Auschwitz als sym
bool van de Sjoah, waarin
zovelen genadeloos werden
omgebracht alleen omdat zij
joden waren, is scheef en leidt
tot een misvormd beeld.
Ik hoop dat de bedoelingen
van de Auschwitz-autoritei-
ten oprecht zijn en de opzet
telijke verminking van de
joodse overblijfselen en de
minachting voor het aandeel
van de joden in het lijden in
Auschwitz gecorrigeerd zul
len worden.
Amsterdam,
Paula Gruber
Paps, der staat een overlij
densbericht in de krant van
een meneer Gerbrand Fideldij.
Waar komt die 'dij' vandaan
achter die Fidel?
Dat is een vergissing. De ver
gissing van mensen die een
Griekse i uitspraken als ij in
plaats van 'ie'. Die spraken
Gerbrandy uit als Gerbrandij
in plaats van Gerbrandi. Oor
spronkelijk was dat 'di' een
Latijnse tweede naamval.
Dat snap ik niet.
Nou, ja, kijk het Nederlands
heeft ook een tweede naamval,
maar die maken wij door mid
del van een s. De zoon van
Jan, Piet of Klaas heette ge
woon Jans zoon, Pieterszoon.
Van die hele uitgang 'szoon' is
niks meer over dan die tweede
naamvals, zoals in Hermans,
Kareis, Willems.
Nou had je onder onze voor
ouders hele deftige, die ook
nog last hadden van academi
sche vorming. Die vorming
wreven ze het klootjesvolk on
der de neus door hun namen te
vertalen in het Latijn of
Grieks. Een rijkgeworden
bakker, die behalve rijk ook
nog deftig wou zijn, noemde
zich 'pistorius'. Dat is ook
bakker (in het Latijn), maar
stukken deftiger. Onze zuider
buren hebben daaraan nog
pistoleekus over gehouden.
Nog deftiger dan Latijn was
Grieks en daarom noemde do
minee zich Toxopëus, wat het
Griekse woord is voor boog
schutter. Vergeleken bij Do
minee Toxopëus staat Domi
nee Schut voor schut.
Als ze nou hun naam eenmaal
verlatijnst hadden kreeg die
ook een Latijnse tweede
Door JohnO'Mill
naamvals uitgang. Zo werd
Gerbrands Gerbrandi en Ja-
kobs Jacobi. Zo'n latijnse i
schreven ze ook wel eens met
een Griekse y: Gerbrandy en
dan moest je natuurlijk niet zo
stom zijn om die y uit te
spreken als ij. Zo zal Fideldy
wel Fideldij geworden zijn.
Is Fakkel ook een voornaam?
Nee, hoezo?
Er zit een jongen in mijn klas
en die heet Otto Fakkeldij.
Ha, ja, maar die fakkel is geen
voornaam maar een achter
naam, een hele gewone achter
naam, net als Vonk, Brand,
Ligt.
Zijn er ook namen van beroe
pen die eindigen op dij?
Nee, wat wou jij; bakkerdij,
slagerdij, schoenmakerdij,
touwslagerdij?
Nee, makelaardij.
Dacht ik het niet. Ik denk, die
kletst net zo lang door op z'n
dij en dat ie mij vast praat.
Nou dat is je dan gelukt. Hoe
het makelaarsberoep aan die
dij komt weet ik niet. Heb je
nou je zin? Hoorde je wat ik
zei?
Dat weet ik niet en volgens
mij is dat makelaardij gewoon
een stuk goochelaardij.
Door onze correspondent
Mare de Koninck
Little Rock - Wie iets wil
begrijpen van de ingewik
kelde Whitewater-proble-
men van Amerika's presi
dent Bill Clinton, moet
diens spoor terug volgen
naar zijn Arkansas, een
bosrijk dunbevolkt land
dat in 1838 werd inge
palmd als de 25-ste van de
Verenigde Staten en dat
sedertdien is geregeerd
door een kleine elite van
slimme rakkers met veelal
- ook vandaag nog - cow
boylaarzen onder de pan
talon.
Arkansas is ruim driemaal zo
groot als Nederland en heeft niet
meer dan 2,4 miljoen inwoners.
In het oosten aan de grens met
Mississippi en Tennessee leven
nog duizenden extreem arme
zwarten tussen de vaak verzen
gende katoen- en rijstvelden (de
hoogte op de globe is die van
Noord-Afrika). Westelijk, rich
ting buurstaten Texas en Okla
homa, is Arkansas bergachtig en
koeler. Daar groeien voor heel
Amerika de kerstbomen. En op
de verborgen opengekapte bos
percelen gorgelen luid miljoenen
kalkoenen in de bio-industriële
schuren.
Het is een land van eenzame,
kwetsbare huizen met schom
melstoelen op verveloze veran
da's en het jachtgeweer voor de
zekerheid achter de voordeur. In
dit overgangsgebied tussen the
Old South en the Wild West
roepen de slaperige stadjes met
hun brede high-noon straten de
frontier-sfeer op van weleer.
Mannen met stètsons op stappen
er in hun pick-up trucks en
bejaarde dames rijden er traag
hun aftandse Cadillacs naar de
drug store.
Alleen de hoofdstad, Little Rock
(170.000 inwoners), doet een be
scheiden poging tot urbane allu
re. De State Capitol en de kan
toortorens in het rustige down
town reiken aanmatigend naai-|
de hemelboog. Over de trottoirs
stappen de mantelpakken en de
costuums voort. Ze groeten el
kaar, staan dikwijls stil voor een
praatje. Iedereen kent iedereen
in deze kleine wijkplaats van al
wat in dit Arkansas de macht
heeft. En in alle richtingen geven
de kaarsrechte lanen uitzicht op
het steeds o zo nabije rurale
gebied, het uitgestrekte 'Land of
Opportunity', dat inderdaad in
al zijn overvloedige leegte lonkt
naar het ondernemende hart van
Little Rock.
Adderkluwen
Hier was Bill Clinton 12 jaar
lang gouverneur, na 'down the
road' (wat hier al gauw drie uur
rijden betekent) opgegroeid te
zijn in het boerendorp Hope en
vervolgens in het lichtelijk mon
daine Arkansase kuuroord Hot
Springs. Niemand weet waar
kinderen hun talent vandaan ha
len, maar de kleine Bill bleek al
een meester van het compromis
toen hij als kleuter moest man-
ouvreren tussen zijn ploeterende
moeder en altijd dronken vader.
En op school werd deze politieke
Mozart als vanzelf de president
van de leerlingenvereniging en
maakte hij al gewag van zijn
wetenschap eens de president
van de Verenigde Staten te zul
len zijn.
Meer nog dan zijn rechtenstudies
aan Georgetown-, Oxford- en
Yale University had Bill Little
Rock nodig om er zijn vaardig
heid te sublimeren, er met ge
mak aan de top te komen en zich
zo tot nationale prominentie te
verheffen. Al op 32-jarige leef
tijd werd hij er de jongste gou
verneur die de Verenigde Staten
ooit hadden gezien. En om dat
ambt voldoende lang te behou
den moesten hij en zijn - uit een
stijf Chicago's zakenmilieu
voortkomende - echtgenote Hil
lary in datzelfde Little Rock de
plaatselijke cultuur van de
macht langdurig blijven regisse
ren.
Het was en is de machtscultuur
van de kleine schaal, van de
intieme verstrengeling van zake
lijke en politieke ambities en van
onontkoombare persoonlijke
connecties in een uiterst beperk
te 'pool' van medespelers. Een
dorpscultuur van lokale kapita
listen en bestuurlijke notabelen
in een agrarische geur die van
het land door de straten trekt.
Men hoeft er elkaar niet naar het
leven te staan omdat er de ene
dienst de andere waard is. Zo
gaat dat in die zuidelijke provin
ciehoofdstad die als politiek op
leidingsoord van groot, maar
toch ook beperkt nut is gebleken
voor een president die moet
overleven in die andere bescha
ving waarmee zich nu de uitge
stelde botsing voltrekt: de sis
sende adderkluwen Washington.
Failliet
Vanaf 1979, toen gouverneur Bill
en advocate Hillary Clinton iets
wilden gaan bijverdienen met
een investering in een een stuk
grond waarop ze buitenhuizen
zouden gaan neerzetten, speelt
in Little Rock de streekroman
die nu het 'Whitewater-schan-
daal' heet. Het is een dikke, nog
lang niet voltooide pil waarin
zelfs de auteur verdwaald lijkt
tussen de honderden namen en
data. Maar om iets van de be
oogde intrige te begrijpen kan
men eigenlijk al volstaan met de
uitreksels van een paar voorlopi
ge hoofdstukken.
De Clintons hadden goede vrien
den, het echtpaar James ('Jim')
en Susan McDougal. James was
directeur van de plaatselijke
leenbank Madison en Susan had
een eigen bedrijfsadviesbureau:
'Master Marketing'. Het viertal
kocht in 1979, voor een bij ande
re banken dan Madison geleend
bedrag van 203.000 dollar, een
stuk bosgrond van 110 hectaren
dat niet ver van Litte Rock in de
Ozark Mountains uitziet over de
schilderachtige White River. Ze
noemden hun project 'Whitewa
ter Development Company'. Het
ligt in dezelfde Ozark Mountains
waarin wat noordelijker het
stadje Branson is, dat zich met
tientallen theaters tot de wereld
hoofdstad van de country music
heeft gemaakt.
Van de plannen van Bill, Hillary,
Jim en Susan om huizen te gaan
bouwen in of percelen te gaan
verkopen van Whitewater kwam
weinig terecht. Er waren simpel
weg niet voldoende belangstel
lende kopers. De jaarlijks door
de Clintons en de McDougals
betaalde rente op hun bank-
schuld was verlies waar niets
tegenover stond.
Bill en Hillaiy Clinton botsen nu met de 'sissende adderklu
wen', die Washington is. foto ap
Jim was behalve zakelijk White
water-partner van Bill, ook
diens politieke supporter. De
bankier organiseerde regelmatig
geldcollectes onder rijke leden
van de plaatselijke Democrati
sche Partij, voor de verkiezings
campagnes van 'onze' Bill. In
1985 zaten Bill en Hillary - die
toen nog niet veel verdiende als
juniore advocate bij de voorna
me Rose Law Firm in Little
Rock - krap bij kas. Op een van
zijn jog-tochten door het stads
centrum liep gouverneur Bill
(die op een staatssalaris van
maar 35.000 dollar per jaar zat)
bij Jim McDougal binnen om te
vragen of deze Hillary niet wilde
inhuren als advocate.
Jim zei Hillary niet echt nodig te
hebben, maar hij wilde haar toch
wel op de loonlijst zetten en wel
voor 2000 dollar per maand. Al
dus gebeurde. Niet lang daarna
echter had Jim Hillary wél no
dig, want Jim's Madison-bank
kwam in financiële problemen
en dreigde failliet te worden ver
klaard en overgenomen door de
overheid (die de rekeninghou
ders 50 miljoen dollar(!) zou
moeten gaan terugbetalen).
Vernietigd
Hillary, nog altijd ook in volle
dienst bij Rose Law Firm, kreeg
in 1986 bij de overheid gedaan
dat Madison - hoe roekeloos ook
geleid door Jim McDougal - een
nieuwe aandelenuitgifte mocht
doen en zo vers kapitaal aan
trekken om in bedrijf te blijven.
'De overheid' was in dit geval de
verantwoordelijke ambtenaar,
het hoofd van het Arkansase
departement voor bankregule-
ring, Beverly Bassett-Schaffer.
Beverly was een politiek helpster
en persoonlijke vriendin van Bill
(in die tijd liet het huwelijk
tussen Bill en Hillary zeer te
wensen over) en was kort tevo
ren door de gouverneur in haar
hoge ambtelijke post aangesteld.
Beverly stelde Hillary op de
hoogte van haar besluit om de
Ma<5son-bank te redden door
middel van een briefje onder de
kop: 'Dear Hillary'.
Weer een jaar later, in 1987,
kwam de federale overheid in
Washington in actie om honder
den spaarbanken (zogenaamde
Savings and Loans, S.and L.'s)
over heel Amerika te sluiten en
de schulden over te nemen. De
banken waren en masse failliet
gegaan omdat ze in het econo
misch oververhitte Ronald Rea-
gan-tijdperk tot onverantwoorde
financieringen waren opgejut en.
Washington immers toch garant
stond. De federale overheid kon
al het bancaire opruimingswerk
niet aan en huurde particuliere
advocatenkantoren in om de
overnamen te regelen en zonodig
criminele aanklachten tegen de
S.and L.-eigenaren voor te be
reiden.
Zo ook werd door de regering in
Washington de Rose Law Firm
en dus ook Hillary Clinton inge
huurd om Madison te liquideren.
Hillary stond dus nu ineens aan
de andere kant. Maar ze vond
samen met haar Rose-collega-
advocaten Vincent Foster en
Webster Hubbell (die zelf even
eens voor Madison hadden ge
werkt) natuurlijk wel mogelijk
heden om vriend/bankier Jim
McDougal uit de handen van
Justitie te houden.
Hillary's collega Hubbell was
oud-burgemeester van Little
Rock en een golfpartner van
gouverneur Clinton. Hij is nu
onderminister van Justitie in
Washington. Vince Foster deed
in Litte Rock tevens de boekhou
ding en de belastingen voor de
Clintons. Hij had volgens ge
ruchten een verhouding met Hil
lary en is door president Clinton
(een eis van Hillary?) meegeno
men naar het Witte Huis in Was
hington, waar hij afgelopen zo
mer - volgens een omstreden
politiebevinding - zelfmoord
pleegde.
Of en hoeveel geld er van Ma
dison naar Bill's stembuscam
pagnes en naar Whitewater
(waar wegen zijn aangelegd en
percelen bouwklaar gemaakt) is
gegaan, is mede onduidelijk om
dat er bij Rose (in opdracht van
Hillary?) dozen vol documenten
zijn vernietigd sedert Clintons
financiële avonturen in het vf
kiezingsjaar 1992 de belangsts
ling van de media kregen.
Wr
Het stuk grond in Arkansas, waarmee de Clintons wat wilden bijverdienen door er buitenhuizen neer te -zetten: een bosrijk
dunbevolkt land, typisch het land waar de president vandaan komt. foto ap
WHITEWATER,
Medeplichtigen
In Little Rock woonde ook dJ
Lasater, een onbetrouwbsf
obligatiehandelaar en verooi]
deelde drugsdealer, die geld
aan Bill Clintons campagne's
optrok met de eveneens wi
drugs veroordeelde broer vaj
Bill, Roger. Lasater had door
frauduleuze transactie mi
werkt aan het failliet van
andere spaarbank en kreeg
1987 een schadeclaim van
staat van 3 miljoen dollar
z'n broek. Hillary was zijn adv.
caat en wist de claim buiten
rechtbank om af te maken
slechts 200.000 dollar.
Ook in Little Rock woonde Di]
vid Hale, een lokale oud-reet1
en actieveling in de Democralij
sche Partij. Hij had een ide:
tisch investeringsbedrijfje opj
richt om, met subsidie van ij
overheid, goedkoop krediet
geven aan arme mensen van s|
nische minderheden die een
gen bedrijfje wilden starten,
zit nu wegens frauduleus O]
streken subsidie in het gevang"
Hale beweert dat Bill Clint
hem in 1986 onder druk g(
heeft om 300.000 dollar te li
aan de firma Master Market
van Susan McDougal (bepi
geen arme etnische minderhei:
Hale heeft dat gedaan en
staat vast dat 110.000 dollar
dat bedrag op de rekening
gekomen die de Whitewal
Company (i.e. de families Clii
ton en McDougal) had bij-
feitelijk al failliete Madisoi
bank. De lening is nimmer
rugbetaald.
David Hale wordt als een sta
telfiguur gezien in het hele wet
Hij zou ook geld geleend hebt
aan Guy Tucker, toen vice-
nu dé gouverneur van Arkansi)
(opvolger dus van Clinton). Kj
zijn arrestatie vorige zomer heef
Hale aan Justitie aangebodei
een geheim microfoontje te gaai
dragen en zo het bewijs te ver»
melen dat zijn medeplichtigen!
de hoogste kringen van Ark:
zitten. Het is in de VS nie
ongewoon dat het openbaar
nisterie op zo'n aanbod ingaa:
Maar het weigerachtige o]
baar ministerie was in dit g<
de officier van justitie in Arkanj
sas, mr. Paula Casey, beni
door haar aloude politieke
persoonlijke vriend, gouverni
en nu president Bill Clinton...
Waarheid
En zo gaat de roman voort, n*
tientallen andere vriendendienl
sten en onderonsjes in een kleinf
provinciehoofdstad, waar heS
State Capitol, de Madison Bi
de Rose Firm, de restaurants,
receptiezalen en de amourei
ontmoetingsplaatsen waar hl
boek zich afspeelt allemaal
eikaars blikveld staan.
Was het 'Whitewater' van
jaren tachtig in Arkansas
waarachtig 'schandaal', voordaj
de mogelijke verdoezelpogingi
bijna tien jaar later in het Wit
Huis de contouren van een ap:
drama kregen? Of was de ambi
ance van gouverneur Bill Clinton
een misschien niet fraai maai
onvermijdelijk netwerk in
claustrofobische geografie vat
Little Rock? Gaat het er anders
aan toe in duizenden andere
kleine machtscentra in de we
reld? Is het illegaal om elkaar te
kennen? Om elkaar te helpen?
Misschien wordt het antwoord
nooit definitief en het boek nooit
gesloten, zoals het boek over dat
éne onomstotelijke schandaal
met de verwante naam Waterga
te wél gesloten kon worden, I»
het troebele Whitewater echter
klinkt niet de belofte van een
objectieve waarheid.
Misschien zal het altijd maar
zijn hoe men het boek wil lezen-
Lezen zoals de hoofdrolspelers
Bill en Hillary het zelf doen en
hun onschuld bevestigd zegg®
te zien. Of zoals bij voorbeeld de
vinnige Republikein Pat Bucha
nan het doet, die zegt: 'Er staat
gewoon dat er een bank geplun
derd is, hetgeen de belastingbe
talers 50 miljoen dollar heelt
gekost. Een deel van de buit ging
naar het huidige presidentiële
echtpaar, dat bovendien gel"
heeft gevangen dat voor minder
heden was bedoeld. En we moe
ten nog maar afwachten of het
zelfmoord was van de man die
de boeken voor de Clintons bij
hield'.
Zaandam (anp) - De consu
vindt Albert Heijn, de grootst
permarktketen in Nederlani
vergelijking met zijn concurr
duur- jn een onderzoek vai
brancheblad Distrifood onder
huishoudens noemt maar lief
procent van de ondervraagde
de duurste kruidenier van N
land.
PvdA
Van onze verslaggeefster
Marja Klein Obbink
Breda - „Het pleiten zit ons
Belgen in het bloed," bekent
advocaat Jan de Man, een
bekende Vlaamse strafpleiter
zaterdag in de pauze van de
zuidelijke pleitwedstrijden in
Breda. Organisator J. Kerk
hof van Vereniging De Jonge
Balie te Breda zit instem
mend mee te knikken.
In de rechtbank van Breda heb
ben op dat moment al zes jonge
advocaten hun talenten getoond
en het verschil tussen de Belgen
en de Brabanders, Zeeuwen en
(Nederlandse) Limburgers is op
vallend: onze zuiderburen stelen
de show met hun gevoel voor
drama, woordspelingen, subtiele
humor en, bovenal, hun nadruk
op de menselijke factor.
„In onze jury-rechtspraak is het
mondelinge karakter van het de
bat doorslaggevend," legt de
welbespraakte Jan de Man uit.
Geen wonder dat zaterdag op
nieuw een Belg met de eer gaat
strijken. Winnaar van de Schel-
lenbach-trofee, mr. G. Martyn
uit Kortrijk, krijgt van de jury
de kwalificatie 'uitmuntend plei
ter' mee. En dat niet alleen voor
zijn mooie woorden.
Martyn hield een juridisch goed
verhaal, meent de jury, die be
staat voorzitter mr. J. Leijten,
vice-president van de Bredase
rechtbank, mr. J. Stevens, staf
houder Balie te Antwerpen en
prof. mr. J. Barendrecht, advo
caat te Den Haag. Bovendien
roemt de jury de 'spitse reactie',
van Martyn op de 'puntige' vra
gen waarmee de rechtbank (c.q.
de jury) hem tijdens zijn pleidooi
confronteerde.
Ook de circa 150 collega-juristen
die in de zaal zitten, hebben een
voorkeur voor Martyn:. hij krijgt
de publieksprijs. Martyn weet
overtuigend te pleiten voor zijn
(gefingeerde) Idiënte mevrouw
Bos, die aan het tv-programma
Prijzenslag heeft deelgenomen
en een keuken door haar neus
geboord ziet.
„Een juridisch goed verhaal,"
dus en om diezelfde reden had
strafpleiter De Man zijn kan-
toorgenote en deelneemster aan
de pleitwedstrijden Katharina
Wouters uit Antwerpen geadvi-
ZAKEN GAAN voor principes, is 1
hoopman. De Amerikaanse presidt
dat het Amerika altijd en alleen on
te nemen. Hij stelt, tegen de
Amerikaanse bedrijfsleven in, de g
spel.
China heeft nu, als vele andere lan
[heest begunstigste handelsnatie,
band wordt door de Amerikaans!
van verbetering van de mensenr
premier Li Peng reageert er furieus
Mensenrechten omvat meer dan
hng, vergadering, demonstratie en
woning en voedsel maken er evem
reageren de Chinezen met dezelfde
de Amerikanen, maar ook op d
indertijd de machthebbers in het O
westen eenzijdig de nadruk legt o
rhensenrechten, de sociale worden
slecht om zou gaan met het i
Verenigde Staten, zou de Volksr
daklozen tellen. Het feitelijke aanta
gen verwaarloosbaar,
bp het eerste gezicht lijkt er iets
Lhinezen. Het is als wijzen op d
a,nder, terwijl men de balk in het ei
hjn de sociale rechten niet fund;
dient men er toch voor te zorgen d
dak boven het hoofd heeft? Het
drde als de buik gevuld is.
Ue zaak is echter gecompliceerde
sen geheel gezien worden. De libe
sociale. Het Westen schendt de r
[hear op een andere wijze als bijvo
wie het totaal aan mensenrechter
dhnstens zorg dragen voor vrijh
seders kritiek op de manier wa
I m9egaan wordt nimmer mogel
'Wensomstandigheden nooit op e
dwongen kan worden.
•andaar dat Clinton gelijk heeft m
9eli)k van de eigen Amerikaanse
n°9 bezien worden.
o
J
