Coup in Zuid-Afrika verijdeld
VS weigeren opnieuw grondtroepen voor Bosnië te leveren
Vier Palestijnen gedood bij onlusten
KORT
Rechtse militairen wilden burgeroorlog ontketenen om de macht te grijpen
Raciale spanningen stijgen in New York
.Een greep uit liet nieuwe D„E„ Gi
ik
escnenKenlboeMjeo
A4 DE STEM
BUITENLAND
A5
r:
istzegel is
bank- of
rugkrijgt.
algemeen
uderen en
48 (gratis).
ikelen BV
Cruiseschip op de
Nijl beschoten
BUITENLAND KORT
[ART 1994
ZATERDAG 5 MAART 1994
ling van 96 miljoen
Iietsysteem aan de
pberproduktie. De
(leningen aan Viet-
Ifrastructuur en de
larresteerd
zijn gisteren in
|van een zelfstandig
Jebouw in Ankara
Idische parlements-
Ivijf hun verzet op.
lopgeheven.
Iden behoren tot de
lou hebben met de
3e PKK voert sinds
(rapende strijd voor
»gels
|anisaties in Canada
vangen met daarin
hderlijke blokletters
[of reeds gebruikte
neenschap bevatten
De politie zei de
boeren zijn donder-
in de Mexicaanse
[voor het Nationaal
ken zonder met de
'en te hebben.
|ico vetrokken uit de
llijk te maken dat
hn recht op grond en
etnische groepen in
in het zuiden van
Jistas kwamen op één
voorlopig akkoord
lositie van Indiaanse
lop
fcrschillende dissiden-
dat zij de komende
tandse Zaken voor de
tn in Shanghai was,
|en te zetten die zich
en van hun mening,
om het communisti-
ashington China geen
mensenrechten niet
ien
Ie op het ogenblik ook
Tl, weigert zijn handte-
J-oken op de werkplek
rokend en fijntjes
ondertekenen en van
hem ligt. Ambtenaren
len dat hij slechts een
I volgens de Jeruzalem
den wanneer hij zijn
f t-rokers hopen nu dat
aden de minister van
Washington (rtr/afp/dpa/ap) - De
Verenigde Staten hebben opnieuw
het verzoek afgewezen grondtroe
pen te sturen naar Bosnië.
Donderdag had de speciale VN-gezant
voor het voormalige Joegoslavië, Akas
hi, 10.650 extra soldaten gevraagd voor
de VN-troepenmacht in Bosnië. Dit om
te voorkomen dat 'de broze bestanden
in elkaar storten'.
Er zouden 10.650 man extra nodig zijn
voor Bosnië. „Wij zijn diep verontrust
door de lauwe en negatieve reacties op
verzoeken om meer VN-troepen," zei
Akashi.
Volgens de Britse bevelhebber van de
VN-troepen in Bosnië, Michael Rose,
stort de boel in elkaar als hij geen'
versterkingen krijgt. „Er zijn mensen
die staan te popelen om weer oorlog te
voeren."
De VS hebben echter een zeer vast
omlijnd idee over hun rol. Die voorziet
zoals bekend niet in het sturen van
grondtroepen, aldus de woordvoerder
van het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken. „Het feit dat we
meer betrokken zijn bij de diplomatieke
inspanningen verandert hier niets aan."
President Clinton en minister Christo
pher van Buitenlandse Zaken hebben
gezegd dat de VS alleen het sturen van
Amerikaanse troepen naar Bosnië te
overwegen indien er een algehele vre
desregeling is.
Er zijn nu 13.000 blauwhelmen in
Bosnië. Volgens Akashi zijn 4.600 extra
militairen nodig om het bestand in
Sarajevo te garanderen en 6.050 om de
moslims en Kroaten in Centraal- en
Zuid-Bosnië van elkaar gescheiden te
houden. Bovendien wil hij nog 150
militaire waarnemers en meer dan 500
politiemensen.
Britse VN-troepen in het midden van
Bosnië zijn vrijdag opnieuw aangeval
len. Er vielen geen slachtoffers. Don
derdag lag de Britse basis ook al onder
vuur.
De Britse commandant Darling zei een
derde beschieting niet te tolereren en in
dat geval op luchtaanvallen te zullen
aandringen. De beschieting donderdag
was volgens een woordvoerder 'een be
wuste aanval, hoogst waarschijnlijk
door Bosnische Serviërs'.
In de wapenvrije zone rond Sarajevo
vonden de VN vrijdag - ondanks het
ultimatum dat voorschreef dat de zware
wapens ingeleverd hadden moeten zijn
op 20 februari - zes Servische houwit
sers. De VN-troepenmacht droeg de
Serviërs op de wapens buiten de 20
kilometer zone te brengen of in te
leveren. Britse blauwhelmen zeiden dat
speciale Servische eenheden zijn ge
vormd om VN-troepen aan te vallen die
zware wapens bewaken rond Sarajevo.
Dit in het geval de Navo luchtaanvallen
zou uitvoeren tegen de Serviërs.
De commandant van het Nederlandse
VN-bataljon in Srebrenica Vermeulen
wil snel een tweede compagnie, 130
man, tot zijn beschikking hebben. Die is
nodig voor meer observatie langs de
grens van de enclave.
De VN hebben donderdag bevestigd dat
de vier toestellen die de Navo eerder
deze week neerschoot vliegtuigen van
Bosnische Serviërs waren.
Johannesburg (anp) - De Zuidafrikaanse regering heeft
plannen van rechtse militairen verijdeld om delen van
het leger in hun greep te krijgen en zo een burgeroorlog
te ontketenen. De regering heeft wapens in beslag laten
nemen.
Ook zou er een plan bestaan om
de tweede man van het ANC,
Cyril Ramaphosa, te vermoor
den. Dit zou blijken uit een on
derzoek dat de Zuidafrikaanse
regering eind vorig jaar onder
ogen kreeg.
De plannen voor de rechtse
machtsgreep en voor de moord
op Ramaphosa staan in een ge
heim kabinetsdocument dat gis
teren door de Weekly Mail en de
'Guardian werd gepubliceerd.
Om een opstand na de verkiezin
gen in april te voorkomen, heb
ben leger en politie nu plannen
voor het invoeren van een staat
van beleg of de noodtoestand
gepresenteerd aan het Afrikaans
Nationaal Congres en de rege
ring.
Volgens het geheime document
zouden rechtse activisten onder
delen van het Zuidafrikaanse le-
r overnemen bij het uitbreken
van vijandelijkheden. De plan-
oen voorzagen ook in het 'neu
traliseren' van legergeneraals
•wanneer de noodtoestand zou
worden afgekondigd.
I Daarna zouden de rechtse troe-
pen een oorlog beginnen. Vol-
is eerdere berichten zou er
I een militaire samenwerking zijn
opgezet tussen de verschillende
partijen in de Vrijheidsalliantie
waarbij onder meer de Inkatha-
partij van Zulu-leider Buthelezi
is aangesloten. De Zuidafrikaan
se inlichtingendiensten schatten
de omvang van rechtse troepen
op 20.000 30.000 man.
De leider van het blanke conser
vatieve Afrikaner Volksfront,
generaal Constand Viljoen, heeft
gisteren een nieuwe partij, het
Vrijheidsfront laten registreren
voor de verkiezingen. De Inka-
thapartij ging hem die dag al
voor. Gisteren sloot de inschrij
vingstermijn voor de verkiezin
gen.
De conservatieve Vrijheidsalli
antie, waarvan het Afrikaner
Volksfront en Inkhata deel uit
maken, lijkt nu uit elkaar te
vallen.
Zowel Viljoen als Inkatha-leider
Buthelezi stellen echter voor
waarden aan hun deelname. In
schrijven betekent niet dat ze
ook daadwerkelijk zullen mee
doen aan de verkiezingen.
Inkatha wil in de grondwet een
bijzondere rechtspositie voor de
Zulu's, een etnische minderheid
onder de zwarten in Zuid-Afri
ka. Zij eist een verdeling op
etnische gronden van Zuid-Afri
ka in autonome of onafhankelij
ke gebieden.
Internationale bemiddelaars
zouden de geschillen moeten op
lossen, aldus Buthelezi. ANC-
leider Mandela heeft dit voorstel
geaccepteerd, president De
Klerk is tegen. Als Inkatha niet
meedoet aan de verkiezingen
wordt gevreesd voor uitbreiding
van de onderlinge strijd tussen
de zwarten in Zuid-Afrika.
Na uitspraak proces WTC-aanslag en aanval op orthodoxe joden
I Van onze correspondent Mare de Koninck
New York - Joodse, Arabische, zwarte en
blanke leiders in New York riepen gisteren de
bevolking opnieuw op kalm te reageren na de
recente gebeurtenissen die de raciale verhou
dingen in de stad op de proef stellen.
1e hernieuwde oproepen kwamen nadat gisteren
e vier verdachte Arabieren in de bomaanslag van
ten jaar geleden op het World Trade Center (WTC)
ia New York door een jury schuldig werden
I verklaard en schreeuwend werden afgevoerd.
Eerder deze week waren drie Arabische mannen ip
New York aangehouden op verdenking van een
aanslag op een groep orthodoxe joodse studenten,
van wie er twee levensgevaarlijk werden gewond.
Hoewel niet vaststaat dat er een politiek motief
aan ten grondslag ligt, kan het zijn dat er sprake
'»as van een reactie in New York op het bloedbad
dat zondag in Hebron, in door Israël bezet gebied,
door een joodse extremist onder Palestijnen is
aangericht.
New York is met zijn grote joodse en islamitische
bevolkingsgroepen in zekere zin 'het Midden-Oos-
ten van Amerika'. Bovendien is er in de Ameri
kaanse miljoenenstad al geruime tijd sprake van
toenemende spanningen tussen zwarte en joodse
gemeenschappen, vooral nadat twee jaar geleden
de wijk Crown Heights (onderdeel van
Brooklyn) na een verkeersongeluk een Chasidische
jood door woedende zwarte buurtgenoten om het
leven werd gebracht.
Daarenboven zijn de fricties in het algemeen
tussen Amerikaanse joden en zwarten de laatste
tijd toegenomen door de activiteiten van de zwarte
Amerikaanse leider Louis Farrakhan en anderen in
diens 'black muslim'-beweging. In heftiger en
racistischer bewoordingen dan ooit noemen Far
rakhan en diens medewerker Abdul Muhammad
tegenwoordig in speeches alom in de VS joden en
blanken 'bloedzuigers' en 'duivels'. Vooral op uni
versiteiten zijn de twee veelgevraagde sprekers.
Farrakhan is als leider van de 'Nation of Islam' een
opvolger van de vermoorde Malcolm X.
De aan de WTC-aanslag schuldig bevonden, in
New York woonachtige, Arabieren riepen gisteren
na de jury-uitspraak in het Arabisch 'God is
groot!', 'Onrecht!' en 'Wat een goedkoop land is
Amerika!'. Hun straf wordt pas in mei bepaald. Ze
kunnen alle vier levenslang krijgen.
Ook de Amerikaanse advocaten van het viertal,
dat banden heeft met de radikale Egyptische sjeik
Abdul Rahman, reageerden verontwaardigd op de
uitspraak. Zij vinden dat het door justitie aange
voerde bewijs onvoldoende is geweest en sugge
reerden dat de jury raciaal bevooroordeeld was
tegen de verdachten.
Woordvoerders van het openbaar ministerie rea
geerden gisteren verheugd op de uitspraak. „Dit
bewijst dat internationaal terrorisme niet geduld
wordt in de Verenigde Staten," aldus aanklager
Mary Joe White. De VS hebben de afgelopen
decennia nauwelijks van terroristische activiteit te
lijden gehad. Maar veel Amerikanen vrezen dat de
aanslag op het WTC een trend heeft ingezet die
alleen al versterkt zal worden door de jury-uit
spraak van gisteren.
Op weg naar de Al Aqsa-moskee voor zijn vrijdaggebed
passeert een Palestijn een Israëlische politieman. Uit vrees voor
onlusten werden in de moskee op de Tempelberg slechts 20.000
mensen toegelaten in plaats van de 100.000 die er normaal
bidden. foto ap
Jeruzalem (anp/ap) - Een week na het bloedbad in Hebron
zijn gisteren bij onlusten in de Gazastrook en op de Westelijke
Jordaanoever zeker vier Palestijnen omgekomen.
Het Israëlische leger probeert de
rust in de bezette gebieden zo
veel mogelijk te handhaven
maar slaagt daar, ondanks een
uitgaansverbod, slechts moei
zaam in.
Op tal van plaatsen verhinderde
de Israëlische politie joden hun
gebeden te houden. De politie
heeft hiertoe besloten in het ka
der van de bijzondere veilig
heidsmaatregelen die na de
schietpartij in de moskee in He-
bron werden genomen.
De politie sloot de Klaagmuur in
het oude gedeelte van Jeruzalem
af. De heiligste plaats voor de
joden bleef ontoegankelijk tot
dat de moslims hun vrijdaggebed
in de Al-Aqsa moskee op de
Tempelberg hadden voltooid. De
autoriteiten wilden acties zoals
een week geleden voorkomen.
Palestijnen gooiden daarbij ste
nen naar biddende joden.
Honderden politieagenten waren
gisteren in en rond de Oude Stad
paraat. Palestijnen onder de
veertig jaar werd de toegang
geweigerd. Volgens bewoners
was het de zwaarste afzetting
die zij ooit hadden meegemaakt.
De toegang tot de Al-Aqsa mos
kee werd beperkt. Normaal bid
den er op vrijdag meer dan
100.000 moslims in de moskee,
maar dit keer waren dat er maar
ongeveer 20.000.
De gebeden verliepen rustig
maar bij onlusten in een Pales
tijns vluchtelingenkamp bij Na
blus schoot het Israëlische leger
twee Palestijnen dood. In de Ga
zastrook schoot een joodse kolo
nist een Palestijn dood die hem
en een andere kolonist probeerde
neer te steken. Ook schoot het
leger daar op een Palestijn die
een soldaat probeerde neer te
steken.
De onlusten ten spijt melden
Nederlandse touroperators dat
het aantal vliegreizen naar Israël
met zo'n zeventig procent is toe
genomen in vergelijking met het
vorige winterseizoen. De reisor
ganisatoren mijden wel de plaat
sen waar onlusten zijn. Zij vol
gen daarmee het advies op van
het Overlegplatform Vakantie
reizen en het ministerie van Bui
tenlandse Zaken.
Assiut (rtr) - Gewapende
mannen hebben gisteren in
het zuiden van Egypte het
vuur geopend op een schip
met toeristen op de Nijl.
Een Duitse vrouw werd in de
nek getroffen en-is in zorgwek
kende toestand opgenomen in
het ziekenhuis van de universi
teit van Assiut, aldus de politie.
Het is sinds oktober 1992 de
achtste aanval op een boot met
toeristen in de buurt van Assiut.
De fundamentalistische mosli-
morgansiatie Gama'a al-Isla-
miya heeft de verantwoordelijk
heid voor al deze aanslagen op
geëist. Deze organisatie heeft
vrijdag laten weten verantwoor
delijk te zijn voor de moord
donderdag op een politieagent in
Badari, in de regio Assiut, en de
aanslagen deze week op banken
in Cairo en de Zuidegyptisehe
stad Abu Tig.
Het schip, de Regency, voer in
noordelijke richting en was juist
Abu Tig, 345 kilometer ten zui
den van Cairo, gepasseerd, toen
het werd beschoten. Er waren 33
Duitse toeristen aan boord. Een
schip met 99 Duitse toeristen,
dat achter de Regency voer,
werd niet geraakt.
'Jezus maakte wijn van water in Libanon'
Beiroet - De Libanese regering heeft paus Johannes Paulus II
gevraagd het dorp Qana in zuid-Libanon te erkennen als de
plaats waar Jezus Christus zijn eerste 'wonder' zou hebben
verricht. De Libanezen menen dat dit de plek in Galilea is waar
volgens de bijbel Jezus water in wijn veranderde.
De claim is gebaseerd op geschriften, beelden en aardewerk dat
in het Libanese Qana is gevonden. Verscheidene archeologen,
kerkleiders en de Libanese regering ondersteunen de claim.
Groen licht voor Sellafield
Londen - Een Britse rechter heeft gisteren de weg vrijgemaakt
voor het in gebruik stellen van een verwerkingsfabriek voor
kernafval. Greenpeace en het gemeentebestuur van Sellafield
hadden een rechtszaak aangespannen. Zij vrezen lozing van
radioactief afval en nucleaire verbreiding. Wellicht gaat Green
peace in hoger beroep.
De regering heeft de British Nuclear Fuels Ltd. toestemming
gegeven voor de fabriek en staat haar toe het radioactieve afval
in de lucht en zee te lozen.
'Meer Amerikaans eten in Witte Huis'
Washington - President Clinton, wiens voorkeur voor fast food
legendarisch is, is op zoek naar een nieuwe kok voor het Witte
Huis die veranderingen moet aanbrengen in het 'culinaire
concept'. Volgens medewerkers gaat de Franse chefkok vervan
gen worden door iemand die meer affiniteit heeft met de
Amerikaanse smaak.
Eind maart verlaten Pierre Chambrin en drie van zijn medewer
kers de keuken van het Witte Huis, ondanks dat vol lof wordt
gesproken over zijn kookprestaties. „Hij is een expert op het
gebied van de Franse keuken, dat is zijn specialiteit en roeping.
Maar dat is niet wat wij in het Witte Huis serveren," aldus
Clintons woordvoerster Dee Dee Myers. Het Witte Huis wil een
chefkok die gespecialiseerd is in de Amerikaanse keuken. Op de
vraag wat de Amerikaanse keuken is, zei zij dit niet precies te
weten. „Amerika is een smeltkroes. Er is Frans, er is Italiaans,
er is van alles."
Doden bij maffia-oorlog in Moskou
Moskou - Bij een schietpartij tussen twee rivaliserende maffia
organisaties zijn vrijdag in Moskou zeven mannen om het leven
gekomen. Volgens het persbureau Itar-Tass leverden de twee
misdaadsyndicaten strijd over het beheer van een restaurant.
Twee slachtoffers zijn Georgiërs, de andere vijf komen uit de
Kaukasusrepubliek Dagestan.
Jeltsin: 'Hervormingen afremmen'
Moskou -President Jeltsin van Rusland heeft de regering
gisteren gevraagd de hervormingen af te remmen. „De economie
tegen elke prijs hervormen, is de foute oplossing, want al te
scherpe hervormingen kunnen de bevolking afstoten." In een
rede voor het kabinet, parlementaire leiders en voorzitters van
de lokale bestuurders herhaalde hij dat de amnestie voor onder
anderen de leiders van de opstand in oktober vorig jaar in strijd
is met de grondwet. Maar tegelijkertijd zei hij met het conserva
tieve parlement, dat de amnestie heeft verleend, samen te willen
werken.
Acteur John Candy overleden
Mexico-Stad - De in Canada geboren filmacteur John Candy is
gisteren in Mexico aan een hartaanval overleden. Hij was in
Mexico voor de opname van de film Wagons East. Candy (42) is
met name bekend om zijn komische rollen. Hij speelde onder
meer in Home alone, The Blues Brothers, 1941 en National
Lampoon's Vacation.
Zanger Nirvana ontwaakt uit coma
Rome - Kurt Cobain, de leadzanger van de Amerikaanse
rockgroep Nirvana, is gisteren uit zijn coma ontwaakt waarin
hij was geraakt na een overdosis pijnstillers in combinatie met
champagne. Cobain zou volgens een woordvoerster van zijn
platenmaatschappij zijn ogen hebben geopend. Hij kan ook zijn
handen weer bewegen.
De 27-jarige zanger ligt in het American Hospital, een particu
liere kliniek in Rome. Cobain was tussen enkele optredens in
Europa met Nirvana in Rome op vakantie met zijn vrouw, de
zangeres Courtney Love.
Politie Napels zoekt 'orgaanslagers'
Napels - De politie van Napels speurt naar bendes die organen
leveren voor clandestiene transplantaties en particuliere klinie
ken. Om aan de organen te komen, zouden zij kinderen
ontvoeren en doden. De afgelopen jaren zijn er rond Napels
tientallen kinderen spoorloos verdwenen.
De zaak is aan het rollen gekomen doordat de 14-jarige Bruno
deze week wist te ontkomen aan zijn vier ontvoerders. Drie van
zijn belagers zijn al opgepakt. Na verhoor denkt de politie dat
de ontvoerders zijn ingehuurd als leveranciers van een bende
'orgaanslagers'. De geruchten over illegale transplataties wor
den gevoed door het tekort aan organen in Italië. Er wachten
8000 Italianen op bijvoorbeeld een nieuwe nier of hart. Nu al
staat vast dat 7000 van hen voor niets wachten.
Ruimteveer Columbia vertrokken
Cape Canaveral - Het Amerikaanse ruimteveer Columbia is
gistermiddag uit Florida vertrokken voor een vlucht van twee
weken, die geheel gewijd zal zijn aan wetenschappelijk en
technologisch onderzoek. De vier mannen en een vrouw aan
boord moeten tientallen proeven uitvoeren op het gebied vah de
natuurkunde, het maken van stoffen, biotechnologie en milieu.
Het gaat daarbij om betere halfgeleiders, maar ook om de
kwaliteit van staal en de structuur van bepaalde eiwitten. Dat
laatste kan belangrijk zijn voor de ontwikkeling van nieuwe
medicijnen of de graanteelt. Ook een verbeterde verwerking van
gegevens over de ozonlaag behoort tot de taken van de
bemanning.
(ADVERTENTIE)
Het Geschenkenboekje is verkrijgbaar bij de D.E. Geschenkenwinkels. U kunt ook bellen: 030-978025
