69
9.
Kanaalzone wordt stuk groener
LENK
E~
/M
DE STEM
De vos na eeuw weer terug in Zeeland
Bestuur De Drie Ambachten verklaart verkiezingsuitslag geldig
Eet mysterie van het Lam Gods
Bijna helft bedrijven
slachtoffer misdaad
/IER 1994
Het aanleg 1500 hectare natuurgebied tussen Braakman en Groot Eiland bij Hulst
Four Freedoms Award
voor de Dalai Lama
Zeeuwse jongeren mogen
Dalai Lama vragen stellen
sschoen
Fieve
ischoen
zelfs
ACK 259,00
'Eerste huizen
buurtschappen
gaan dit jaar
tegen de grond'
Uitreiking op 4 juni in Middelburg
Schade beloopt jaarlijks ruim 26 miljoen
i en zwart gevet
Maten 36-46.
■rel en zwart gevet
V Maten 41-46.
U i
ens ons OPEN
laart.
it genot van een
neren over de
Zeeland
■■1
yan onze verslaggever
femeuzen - Inwoners van Koe-
wacht die woensdag bij gebrek aan
stembiljetten niet hebben kunnen
stemmen voor het waterschap, moe-
wachten op de volgende verkie
zen. Het waterschap De Drie
Ambachten erkent weliswaar hun
bezwaren, maar voegt daar in één
adem aan toe dat het ontbreken van
vijftien tot twintig stemmen geen
enkele invloed heeft op de verkie-
agsuitslag.
jlet dit standpunt verklaart het bestuur
van De Drie Ambachten de verkiezings
uitslag geldig. De uitspraak moet van
daag in een afsluitende vergadering van
het hoofdstembureau nog wel worden
bekrachtigd. Dan wordt de definitieve
verkiezingsuitslag officieel vastgesteld.
Maar dat is, zo laat een woordvoerder
weten, in feite nog slechts een formali
teit.
Naar schatting twintig kiezers uit Koe
wacht keerden woensdag onverrichter
zake huiswaarts, omdat bij het stembu
reau van het waterschap De Drie Am
bachten in het bejaardenhuis De Lange
Akkers de voorraad stembiljetten voor
de categorie ingezetenen was uitgeput.
De voorzitter van het stembureau ver
meldde het voorval in zijn proces-ver
baal; gisteren maakte een aantal kiezers
nogmaals bezwaar bij het waterschaps
kantoor in Terneuzen.
„De bezwaren zijn gegrond en erkend",
aldus een woordvoerder van De Drie
Ambachten. Maar daar blijft het ook
bij. Het is een simpel rekensommetje,
aldus de woordvoerder. De categorie
ingezetenen bezet in het nieuwe water
schapsbestuur negen stoelen. En num
mer negen (J. van Schaik) behaalde
woensdag op de kop af 931 stemmen,
zijn naaste belager op nummer tien (C.
Puylaert) eindigde op 848 stuks.
Een verschil derhalve van 83 stemmen
en dan breken vijftien tot twintig kie
zers meer of minder geen potten meer,
zo rekent de woordvoerder voor. „De
invloed van de mensen die niet hebben
kunnen kiezen, is dus nihil." Eén van de
Xoewachtse bezwaarmakers reageerde
niettemin teleurgesteld op deze bood
schap. „Ik heb het gevoel met een
kluitje in het riet te worden gestuurd."
Het tekort aan stembiljetten in Koe
wacht vormde de enige schoonheidsfout
aan de verkiezingen voor het water
schap. Dankzij de koppeling aan de
verkiezingen voor de gemeenteraad was
de opkomst boven alle verwachting. En
dat stemde de bestuurders tot grpte
tevredenheid.
Van de drie Zeeuws-Vlaamse water
schappen scoorde Hulster Ambacht met
een gemiddelde opkomst van 64 procent
het hoogst. De Drie Ambachten behaal
de een gemiddelde ronde de vijftig
procent, Het Vrije van Sluis nog iets
hoger. Bij de vorige waterschapsverkie
zingen schommelde het opkomstpercen
tage tussen de tien en twintig procent.
Ook de Zeeuwse natuur- en milieuorga
nisaties zijn blij. Dertien van de acht
tien kandidaten van deze organisaties
behaalden een zetel. Niettemin zegt de
Zeeuwse Milieu Federatie dat de ver
kiezingen uitblinken door onduidelijk
heid. Veel mensen weten niet hoe en op
wie ze moeten stemmen.
ZIE OOK ZEELAND - C2
10DE....,
®ediefstal dateert alweer van zestig jaar geleden. Maar het Gentse mysterie is nooit opgeklaard. Een 'actief gepensioneerde' en een oud-hoofdcommissaris van politie
<}iuren nog dagelijks naar de verdwijning van het paneel van de Rechtvaardige Rechters, onderdeel van hef veelluik De Aanbidding van het Lam Gods in de Sint
'kufskerk in Gent. „Dat paneel wordt gevonden", zeggen beide navorsers met zekerheid.
OOK ZEELAND - C4: 'Speuren naar paneel van Rechtvaardige Rechters'
FOTO CAMILE SCHELSTRAETE
Van onze verslaggever
Terneuzen - Gedeputeer
de A. Dek verwacht dat
nog dit jaar de eerste
huizen van de afgeschre
ven buurtschappen in de
Kanaalzone tegen de
grond gaan. Hij zei dat
gisteren bij de presentie
van de landschapsvisie
°P het industriegebied.
Waar de sloophamer het
eerst zal vallen is nog on
duidelijk omdat Dek het
liefst met blokken woningen
'egelijk werkt. „Het is even
afwachten waar de eerste
rijtjes woningen leeg komen
te staan".
he gedeputeerde durfde gis
teren die verwachting uit te
sPreken omdat er inmiddels
met 81 van de 118 bewoners
overeenstemming is bereikt
over de aankoop van hun
"oning. De onderhandelin
gen met de bewoners lopen
zo vlot dat de amovatiecom-
missie, die de onderhande
len met de bewoners
v°ert, in geldnood is geko
men.
•VERVOLG PAGINA -C2
Van onze verslaggever
Cees Maas
Goes - Na bijna een eeuw te
zijn weggeweest, is de vos
weer terug in het Zeeuwse
landschap. Onlangs zijn
exemplaren van dit grootste
Nederlandse roofdier gesig
naleerd in de bossen van
Chnge, in Saeftinghe (in de
gasdam zit een grote vosse-
burcht), in de boswachterij
van Haamstede, in Hoogduin
bij Domburg en op de Slik
ken van de Heen.
Biologen verwachten dat het
niet lang meer duurt voor het
dier het ware Zeeuwse luilekker
land voor vossen ontdekt: het
voormalig werkeiland Neeltje
Jans waar het letterlijk ritselt
van de konijnen.
Het Zeeuwse landschap, de Hul
ster bioloog Sponselee en Thijs
Kramer van de Zeeuwse Milieu
federatie vinden de terugkeer
van de vos een grote verrijking
van de Zeeuwse natuur.
„Het moest ervan komen," zegt
Thijs Kramer, „de vos rukt op
vanuit het zuiden, het oosten en
het noorden, dus ook Zeeland
moest aan de beurt komen. Ik
juich dat toe, want de vos hoort
hier gewoon."
Toch ligt het gevoelig. Veel ja
gers bijvoorbeeld vinden de vos
een schadelijk dier dat niet allen
•De vos is weer terug in het Zeeuws landschap.
FOTO ANP
de kippen van het erf kan pik
ken, maar ook hele vogelkolo
nies kan uitroeien en bovendien
mensen kan besmetten met
hondsdolheid.
Bioloog Sponselee en Het
Zeeuwse Landschap relativeren
dat. Sponselee: „Er gaan allerlei
verhalen dat ze op de grond
broedende vogels zouden vernie
tigen, maar samen zijn ze 30 tot
60 miljoen jaar geleden begon
nen en ze 'hebben allebei 1994
gehaald, dat zegt toch wel iets."
Het Zeeuwse Landschap staat op
het standpunt dat het met de
vogelschade in Zeeland wel zal
loslopen. En mocht er eens een
vos huishouden in een meeuwen
kolonie, dan is dat nog geen
ramp. De vos is in de ogen van
de stichting als inheems dier een
welkome gast en mocht er one
venredige schade ontstaan, dan
kan dat altijd nog door bejaging
binnen de perken worden gehou
den.
Vossen zijn prachtige en buiten
gewoon schuwe dieren die je
zelden zult zien overdag, ook op
plaatsen waar ze veel voorko
men. Ze voeden zich voorname
lijk met muizen en konijnen,
maar slaan een vogelboutje of
een kippetje niet af. Het is be
kend dat veel grote Nederlandse
steden een vossenpopulatie ken-
len die zich alleen 's nachts
/oedt met straatafval.
Volgens de biologen is de vos als
veel voorkomend Zeeuws roof
dier aan het eind van de vorige
jeuw uit het landschap verdwe
nen. En toen in de eerste wereld
oorlog veel bossen zijn gekapt in
de grenstreek verdween met die
bomen waarschijnlijk ook de
laatste Zeeuwse vos. Het andere
grote inheems roofdier, de das,
Field het langer uit in Zeeland.
Het is nu nauwelijks voor te
stellen, maar tot in de jaren
zestig werd de das in Oost-
Zeeuws-Vlaanderen gesigna
leerd.
VRIJDAG 4 MAART 1994 DEEL1
Van onze verslaggever
Terneuzen - De Kanaalzo
ne krijgt met de aanleg
van vijftienhonderd hecta
re aan nieuw natuurgebied
tussen de Braakman en het
Groot Eiland bij Hulst een
fikse opfrisser. Het gaat
om duizend hectare aan te
planten bos- en rond de 450
hectare aan te leggen kre
ken en waterpartijen.
De verwerving van de grond kost
alleen al vijftig miljoen gulden.
Daar komen dan nog inrich-
tings- en onderhoudskosten bij.
De groene gedachte is verwoord
in de Landschapsvisie Kanaalzo
ne Zeeuws-Vlaanderen die giste
ren werd gepresenteerd door ge
deputeerde A. Dek, voorzitter
van de stuurgroep Gebiedsge
richte Benadering Kanaalzone.
De landschapsvisie is onderdeel
van het zogenaamde Plan van
Aanpak voor de Kanaalzone, be
doeld om wonen, werken en na
tuur en milieu op elkaar af te
stemmen. „Voor het wonen is de
stedebouwkundige visie Sluiskil
opgesteld. Voor het werken de
structuurvisie Autrichepolder/
Axelse Vlakte en voor natuur en
milieu nu dus de landschapsvi-
Otter
De aanleg van het natuurgebied
is mede bedoeld als bufferzone
voor de massale industrie. Maar
het nieuwe gebied moet ook
overlevingskansen bieden voor
de otter en de vleermuis.
Voor met name de Autriche-, de
Smdidschorre- en de Koegors-
polder houdt de visie een ingrij
pende verandering in. Voor an
dere delen gaat het om aanpas
sing van de bestaande structuren
zoals rond Philippine.
Een sterk element is volgens Dek
de zogenaamde ecologische ver-
bindingszone aan de oostzijde
van het kanaal, ten noorden van
Westdorpe. Een lang gerekte
groene strook van ruwweg een
kilometer breed, grenzend aan
het haven- en industrieterrein in
de Autrichepolder. Deze strook
is bedoeld als buffer tussen de
industrie en Westdorpe. „De in
dustrie moet duidelijk worden
gescheiden van het wonen.
Daarnaast willen we een stuk
krekenstructuur terugbrengen.
Groen en water maakt recreatie
aantrekkelijk."
Netwerk
Naast de verbindingszone zijn in
de landschapsvisie ook de be
langrijke natuurgebieden rond
de Braakman/Passageule, Axel-
sche Kreek, Otheense Kreek en
Canisvlietse Kreek opgenomen.
Door deze gebieden heen moet
een netwerk van recreatieve rou
tes worden ontwikkeld.
Het natuurgebied wordt niet in
een keer aangelegd. Volgens Dek
gaat het om een schets waar nog
niets over besloten is. Gemeen
ten, waterschap, Rijkswater
staat, industrie en provincie
moeten zich nog achter de visie
scharen. En dan moet nog het
benodigde geld bij elkaar ge
bracht worden en boeren moeten
bereid zijn land te verkopen of
zelf bos aan te planten.
Geen overzicht
In de visie worden wel verschil
lende subsidiemogelijkheden ge
noemd, maar in dit stadium is
nog geen nauwkeurig overzicht
te geven. Het gaat immers om
een project van tien tot twintig
jaar. De aanleg van het nieuwe
natuurgebied gebeurt in stapjes.
Van onze verslaggever
Middelburg - De Dalai Lama, de in ballingschap levende
leider van Tibet en winnaar van de Nobelprijs voor de
Vrede, heeft de prestigieuze Franklin D. Roosevelt Four
Freedoms Award 1994 gewonnen.
Op 4 juni tijdens een grote
plechtigheid in de Middel
burgse Abdij, zal de Dalai La
ma de onderscheiding in ont
vangst nemen. De afzonderlij
ke awards die aan de uitrei
king kleven, gaan dit jaar naar
de Duitse internationale jour
naliste en uitgeefster Marion
Grafin Donhoff, dr. Gerhart
M. Riegner, de voormalig Se
cretaris-generaal van het
joods wereldcongres, de Ja
panse Sadako Ogata, Hoge
Commissaris voor de Vluchte
lingen van de Verenigde Na
ties, en professor Zdravko
Grebo, hoogleraar aan de uni
versiteit van Sarajewo en op
richter van het onafhankelijke
radiostation Radio ZID.
Wisselend
Gisteren maakte de Zeeuwse
Commissaris van de Koningin
Van Gelder, de president van
de Roosevelt Foundation, de
.laureaten van dit jaar bekend.
Zoals bekend worden de
awards jaarlijks wisselend in
Middelburg (Roosevelt was
van Zeeuwse afkomst) en in de
Verenigde Staten uitgereikt.
De Four Freedoms, de vier
vrijheden die de awards sym
boliseren, staan voor de
grondwettelijke waarden die
Roosevelt in zijn inwijdings
toespraak als Amerikaanse
president, vandaag op de kop
af 61 jaar geleden, uitsprak:
de vrijheid van meningsuiting,
de vrijheid van godsdienst, de
vrijwaring van armoede en de
vrijwaring van vrees.
Geweldloosheid
De Dalai Lama heeft ze alle
vier verdiend. Volgens Presi
dent Van Gelder omdat de in
ballingschap levende geeste
lijk leider zich met kracht,
maar in volstrekte geweld
loosheid, verzet tegen het Chi
nese communistische regime
dat sinds de jaren vijftig het
kleine Tibet bezet. De Dalai
Lama inspireert met zijn
boodschap onderdrukten,
waar ook ter wereld.
De Duitse journaliste Donhoff
wint de award voor de vrij
heid van meningsuiting omdat
ze, ook als uitgeefster van het
blad Die Zeit, al decennia tot
de belangrijkste internationa
le journalisten behoort.
Holocaust
Riegner, nu honorair vice-
presdident van het Joods we
reldcongres, was de man die
president Roosevelt als eerste
wees op de vernietigingskam
pen en maakte daarmee de
holocaust wereldkundig. Zijn
streven om allerlei godsdien
sten bij elkaar te brengen
wordt nu beloond met de
award voor de vrijheid van
godsdienst.
Mevrouw Sadako Ogata, de
kleine Japanse, was onlangs
nog op tv te zien bij de hulp
aan vluchtelingen in het voor
malig Joegoslavië, zij krijgt de
award voor vrijwaring van ar
moede.
Rassenhaat
Professor Grebo ten slotte,
richtte in het oorlogsgeweld
van Sarajewo Radio ZID op.
Zid betekent muur, het station
is een symbolische muur tegen
nationalisme en rassenhaat.
De uitreiking op 4 juni ge
schiedt op de vooravond van
de herdenking dat D-Day, het
begin van de bevrijding van
Europa, 50 jaar geleden was.
Daarom ook, wordt er in Mid
delburg van 1 tot 3 juni een
belangrijke conferentie met
tal van internationale sprekers
gehouden.
Van onze verslaggever
Middelburg - Vijf Zeeuwse jongeren zullen op de uitreikings
dag van de Roosevelt Four Freedoms Awards de Dalai Lama
en de andere laureaten enkele vragen mogen stellen.
Dit is gedaan als symbool van
betrokkenheid van de jeugd bij
de awards, in de vorm van een
grote wedstrijd waar 1600 jonge
ren aan zullen meedoen.
Want voor bekend is wie die vijf
zullen zijn, is er heel wat ge
beurd. Alle 12 Zeeuwse havo/
vwo-scholen doen mee, de lera
ren geschiedenis waren zeer en
thousiast.
De opdracht: bedenk een vraag
voor een van de laureaten en
motiveer die vraag goed. Een
nog samen te stellen jury zal een
eerste selectie van 60 vragen
maken, uiteindelijk blijven er
vijf over.
De winnaars mogen in de Abdij
kerk aanwezig zijn bij de uitrei
king van de awards, en na de
plechtigheid hun vragen aan de
betrokkenen stellen.
Van onze verslaggever
Terneuzen - Bijna de helft van het Zeeuwse bedrijfsleven is
wel eens slachtoffer geweest van een inbraak, vernieling,
bedreiging, brandstichting of diefstal. De schade door al die
criminaliteit beloopt jaarlijks ruim 26 miljoen gulden.
Dat staat in het februarinummer van KNOV Zeeland Magazine, het
blad voor leden die zijn aangesloten bij het ondernemersverbond.
Ruim de helft van de middenstanders is minstens twee keer in de
afgelopen drie jaar slachtoffer geweest van misdaad.
De redactie van het magazine hield november vorig jaar een
steekproef. Honderd Zeeuwse ondernemers kregen vragen voorge
legd over hun ervaringen met criminaliteit. Daarvan vertellen 42 wel
eens slachtoffer te zijn geweest. Een belangrijk deel van de
ondervraagden (43 procent) vindt dat het gevoel van onveiligheid is
toegenomen. Opvallend is ook dat zowat de helft van de middenstan
ders gezamenlijk zaken wil oppakken als het gaat om iets aan
criminaliteit te doen.
Wellicht vloeit die gedachte voort uit ontevredenheid over de
adviseursrol van de politie. Die profileert zich bijvoorbeeld nauwe
lijks op het gebied van voorlichting over criminaliteitspreventie,
vinden de geënquêteerden. Ruim tachtig procent van de bedrijven
heeft zelf allerlei maatregelen genomen om diestal, inbraak of
brandstichting te voorkomen. De kennis ervoor krijgen ze aangereikt
door particuliere beveiligingsdiensten en verzekeringsadviseurs.
Toch is het beeld van ondernemers over de politie niet onverdeeld
negatief. Zo vindt 85 procent van degenen die er wel eens 'zaken'
mee moest doen dat de politie voldoende tijd besteedt aan hun
aangifte. Overigens doen ze dat niet zo vaak. Aangifte wordt
praktisch alleen gedaan als dat noodzakelijk is voor de inning van
verzekeringspenningen. Verder antwoorden 45 van de 100 'ja' op de
vraag of de politie voldoende in hun buurt surveilleert.