ne
Cupido's record houdt
al veertig jaar stand
REN
Elf van de twaalf getrouwden uit twee families
REGIO
SEN
DKAMERS
Publiek toonde massale belangstelling bij zesdubbel huwelijk in Berkel-Enschot
Arjan Kamp heeft gouden
toekomst als bestuurder
DE STEM
DONDERDAG 3 MAART 1994
op onder
deur. Want
ïben we de
Irlaagd tot
niets meer
wel waar
tmisschien?
triekleur
fcn antenne
In (93 kW)
Iers b.v.,
juron
hjf/t centrum",
Veertig jaar ge
leden trouwden
ie paren in de
kerk van St. Pet
rus' Banden in
Oisterwijk. Op
ie foto de zes
bruidsparen
naast elkaar
voor het altaar
met aan weers
kanten de
bruidsmeisjes.
reproductie fo
topersbureau
Van Eijndhoven)
Het volk liep te hoop en
j de internationale pers
rukte massaal uit. Een
zesvoudige bruiloft in
Berkel-Enschot beteken-
I de in 1954 wereldnieuws.
Vooral omdat de bruids
paren uit slechts drie f a-
milies kwamen. Veertig
jaar later zijn de huwelij-
ken nog allemaal intact
en is het record-feest nog
eens dunnetjes overge
daan.
I Door Ilse Reeuwijk
Cupido had z'n pijlen in een wel
heel bijzonder goedje gedoopt
toen hij op dinsdag 23 februari
1954 een record vestigde met een
zesdubbele bruiloft. Ook Amor
moet een grote vinger in de pap
hebben gehad, want dat record
houdt nu al veertig jaar stand.
'Unieke bruiloft op Heukelom
trok duizenden kijkers', kopte
Het Nieuwsblad van het Zuiden.
Een zesvoudige bruiloft, die
vooral bijzonder was omdat bij
zes bruidsparen maar drie
gezinnen betrokken waren: zes
De Korten, vijf Bertensen en één
Van Haaren.
De belangstelling was dan ook
overweldigend, 's Morgens vroeg
om acht uur al, toen de bruids
stoet - met motorpolitie voorop -
van de woning van de familie De
Kort in het buurtschap Heukel
om naar het raadhuis van de
gemeente Berkel-Enschot trok.
Langs de route zag het zwart
van de mensen.
Op het gemeentehuis werden de
paren voor de wet getrouwd
foor de toenmalige burgemees-
lor A. Panis. „Hoe het precies
wam dat wij getrouwd werden
door de burgemeester, weet ik
"iet meer. Misschien had het iets
te maken met het feit dat ons pa
wethouder en loco-burgemeester
was," denkt Jo Bertens-de Kort
Gejuich
Daarna ging de stoet die bestond
zes glimmendzwarte Chevro-
'ets richting de parochiekerk van
St Petrus' Banden in Oisterwijk,
waartoe de familie De Kort be
hoorde. Uit de kelen van de
duizenden aanwezigen op het
Plein voor de kerk steeg gejuich
"P toen de auto's op het kerk
plein arriveerden.
■De mensen zaten overal: in de
"omen, op de daken en in ven
sterbanken. De politie moest er-
'an te pas komen om de meute
bedwang te houden," aldus Jo
Dertens. De bruidsparen werden
terst naar binnen geloosd, daar-
"a mocht het publiek de kerk in.
Het was een gedrang en men,
>®g op stoelen en banken staan
"malles te kunnen zien." Twaalf
jjaal klonk het ja-woord.
'a de kerkdienst was het zo
"■ogelijk nog drukker geworden
IP het kerkplein. Tiny Bertens-
*e Kort (66) herinnert zich waar
■en fotograaf een mooi plekje
tad weten te bemachtigen. „Hij
tet in de nek van pater Poirters'
standbeeld. Zes anderen waren
achterna geklommen en het
ïeeld bezweek bijna onder de
Oensen."
"i'pperdag
piy Bertens: „De scholen in
Oisterwijk waren dicht vanwege
ons huwelijk." Bovendien werd
op praktisch alle fabrieken een
paar uur vrij gegeven, omdat
tachtig procent van de werkne
mers toch al een halve of een
hele snipperdag had aange
vraagd.
Jo Bertens kan het nog steeds
niet begrijpen: „Wij hadden er
eigenlijk van tevoren helemaal
niet zo'n erg in dat er zo veel
belangsteling zou zijn. Wij zijn
toch maar gewone mensen, heb
ben we die dag een paar keer
tegen elkaar gezegd." Zelfs de
bisschop, monseigneur Mutsae-
rts, kwam de bruidsparen geluk
wensen op de receptie.
Natuurlijk moesten er van zo'n
bijzondere gebeurtenis ook
groepsfoto's gemaakt worden.
Omdat fotograaf A. van Beurden
uit de Willem-II straat in Til
burg als beste bekend stond,
moest de hele stoet daar naartoe.
„Met een politie-escorte voorop
reden we door rode stoplichten,"
vertelt Tiny Bertens. Haar stem
klinkt alsof zij het veertig jaar
later nog net zo spannend vindt
als toen.
'Het leek wel of een of ander
waardevol artikel gratis en voor
niks verkrijgbaar was in de Wil
lem-II straat', schreef Het
Nieuwsblad toen over de drukte.
„Dat was écht zo. We konden
niet bij de zaak van de fotograaf
komen, het zat potdicht. Uitein
delijk gingen de mensen wel op
zij voor de politie en konden we
naar binnen."
De overwelddigende belangstel
ling kwam niet alleen van het
publiek maar ook van de kant
van de pers. Een leger van pers
fotografen volgde de gebeurte
nissen de hele dag op de voet.
Knipsels uit onder meer het
weekblad Revue, de Katholieke
Illustratie, het katholiek week
blad voor de vrouw Beatrijs en
verschillende buitenlandse kran
ten worden door Jo Bertens
zorgvuldig bewaard.
Het Nieuwsblad van het Zuiden
bracht twee dagen achtereen een
bijna paginagroot verhaal met
vele foto's van het massa-huwe
lijk. Een passage uit het verslag
van toen: 'De eenvoudige men
sen van Heukelom, die niet zo
veel gewend zijn, keken hun
ogen uit. De bruidsstoet was dan
ook prachtig en helemaal niet
dorps.'
Verliefd
Het begon in 1948, toen Piet
Alle twaalf weer bij elkaar in Berkel-Enschot, met in hun midden een statiefoto van veertig jaar geleden. Voorste rij v.l.n.r.:
Rieka en Frank Bertens-de Kort, Jo en Piet Bertens-de Kort en John en Lucy Van Haaren-de Kort. Op de achterste rij v.l.n.r:
Annie en Gerrie Bertens-de Kort, Jos en Tiny Bertens-de Kort en Ad en An de Kort-Bertens. foto jeroen appels
Door Ilse Reeuwijk
Berkel-Enschot - Zes bruidsparen, die
veertig jaar geleden samen op een dag
trouwden, vierden op 23 februari hun
robijnen huwelijksjubileum.
Om het nóg uitzonderlijker te maken: elf
van de twaalf zijn afkomstig uit slechts
twee families uit Berkel-Enschot-Heukel-
om; De Kort en Bertens. Bovendien ver
huisden vier stellen een maand na het
huwelijk naar Canada, om daar een boe
renbestaan op te bouwen.
De echtparen die tegenwoordig in de Ca
nadese provincie Ontario wonen, waren
samen met twaalf kinderen overgekomen
om het feest gezamenlijk te kunnen vieren.
Ze werden op Schiphol opgewacht door
een ontvangstcomité van 27 personen.
„De ontvangst op Schiphol was heel gezel
lig," vertelt de vrouwelijke helft van het
oudste stel, Jo Bertens-de Kort (71). Zij en
haar man Piet Bertens (72) zijn altijd in
Berkel-Enschot blijven wonen, evenals
haar zus Tiny Bertens-de Kort (66) en haar
man Jos Bertens (69).
„Daarna zijn we met z'n allen in een grote
bus terug naar Berkel-Enschot gereden,
waar we de middag met de familie hebben
doorgebracht in een tot feestzaal omge
bouwde schuur."
Media
Veertig jaar geleden liep heel Berkel-En
schot en Oisterwijk - waar een twaalfvou
dig 'ja, ik wil' in de kerk klonk - uit en
haalde het nieuws van de zesdubbele brui
loft alle kranten in het land. Ook de
buitenlandse media berichtten over de
unieke gebeurtenis; er verschenen artike
len in onder meer België, Frankrijk en
Engeland, maar ook aan de andere kant
van de oceaan (Amerika en Canada) pikten
ze het nieuws op. Jo Bertens weet te
vertellen dat er toen zelfs in Australië over
is geschreven.
„Niet altijd even correct trouwens," meldt
zij erbij. „Het was weieens moeilijk te
begrijpen hoe die zes huwelijken nou in
elkaar zaten. Ik zeg het altijd zo: vijf zusjes
en een broer van De Kort trouwden met'
vier broers en een zusje van Bertens plus
John van Haaren."
De zes paren kregen in de loop der jaren in
totaal 38 kinderen en er zijn nu 53 klein
kinderen. Een extra bijzonderheid is dat
de zesdubbele bruiloft een dubbele geboor
te voort wist te brengen. Op dezelfde dag
werden de twee eerste meisjes geboren: Ine
in Nederland en Joanne in Canada.
Bertens uit Enschot kennis
maakte met Jo de Kort uit Heu
kelom. Ze kregen verkering. Jo's
broer, Ad de Kort, leerde daar
door Piet's zus (An Bertens) ken
nen en het duurde niet lang of
hij volgde het voorbeeld van zijn
zus en werd eveneens verliefd.
De jaren verstreken en dit voor
beeld werd door andere telgen
uit de families De Kort en Ber
tens gevolgd. Het eindresultaat
was dat vijf kinderen van het
gezin De Kort verloofd waren
met vijf afstammelingen uit het
gezin Bertens. Een zesde van De
Kort, Lucy, was intussen ver
loofd met John van Haaren uit
Udenhout.
Maar hoe kwam het nou tot dat
zesdubbele huwelijk? „Onze
mannen waren agrariër. Hier
aan de slag komen op een boer
derij lukte niet," gaat Jo Bertens
terug in de tijd. „Nederland was
voor boeren toen overvol. En er
kon niet getrouwd worden vóór
dat er werk gevonden was."
John van Haaren en Frank Ber
tens (de jongste mannen van de
zes bruidsparen) gingen toen
voor anderhalf jaar naar Canada
om 'ns te kijken of daar iets op
poten te zetten was. „Op 3 de
cember 1953 kwamen ze terug
met goede berichten. Er was op
korte termijn werk te vinden met
het vooruitzicht op een eigen
bedrijf."
Ontario
Twee andere stellen (Ad en An
en Gerry en Annie) durfden de
oversteek ook wel aan en dus
besloten vier stellen naar de Ca
nadese provincie Ontario te emi
greren. Van de twee stellen die
in Berkel-Enschot bleven, nam
één het ouderlijk bedrijf over en
het andere het bedrijf van fami
lieleden, beiden aan de Enschot-
sebaan.
„Toen is het allemaal heel snel
gegaan, als een kettingreactie.
Op de 8e december viel het be
sluit om met z'n allen te trouwen
en de bruiloft was al op 23
februari." Een maand daarna
vertrokken vier echtparen naar
Canada.
„We hadden maar weinig voor
bereidingstijd. Het waren een
paar hele drukke maanden,"
vullen Jo en haar zus Tiny elkaar
aan. „Alle bruidsmeisjesjurken
hebben we zelf gemaakt. En ie
der bruidspaar had een eigen
bruidsmeisje."
Het kleinste en zevende bruids
meisje, dat op een kussentje de
twaalf trouwringen droeg, was
dit maal ook weer aanwezig op
het feest. Annie van Roessel uit
Haaren was toen pas tien jaar
oud, maar ze weet toch nog goed
hoe bijzonder de gebeurtenis
was. „Het ging allemaal in het
geheim. Ik mocht tegen niemand
iets vertellen en dat wilde ik
juist zo graag."
Ooievaars
Alle echtparen zijn voor het
40-jarig huwelijksfeest overge
komen uit Canada, samen met
twaalf kinderen. In totaal kregen
de zes stellen 38 kinderen en 53
kleinkinderen. Toen de eerste
twee kinderen geboren werden -
op dezelfde dag één in Canada
en één in Nederland - verscheen
er een cartoon in de krant van
twee ooievaars die tegen elkaar
zeiden: 'Zullen we er om loten
wie er naar Canada vliegt - jij of
ik?'
Melkveehouder stopt als NAJK-voorzitter
„In een agrarische or
ganisatie zie je vaak
dat een bestuurder na
vele jaren toch nog
maar blijft zitten, bij
voorbeeld om een jubi-
leumspeld te halen. Ge
lukkig is dat bij ons
niet zo. Statutair moet
ik weg en dat is een
goede zaak. Ik ga mij
richten op mijn gezin
en ons bedrijf. Het is
mooi geweest".
Dertig jaar is hij nog
maar, Arjan Kamp uit
Raamsdonk. Veel insi
ders zien voor hem een
gouden toekomst als
bestuurder en belan
genbehartiger. Maar na
vier jaar legt hij de
voorzittershamer van
het Nederlands Agra
risch Jongeren Kontakt
(NAJK) neer.
Door onze redacteur Kees den Exter
Onlangs koos het congres van
het NAJK, een landelijke or
ganisatie van jonge agrarische
ondernemers, een nieuwe
voorzitter in de persoon van
Evert-Jan Aalpoel (24) uit
Twello, eveneens melkveehou
der. Per 1 juni wisselen Aal
poel en Kamp van stoel.
Voor Arjan Kamp zit de maxi
male termijn van twee keer
twee jaar er op. Hij zegt: „Wij
zijn een jongerenorganisatie.
Dan moet het uithangbord ook
jong zijn, jeugdig elan uitstra
len. Ik ben weliswaar ook nog
maar dertig, maar na vier jaar
in deze functie loop je toch het
gevaar platgetreden paden te
bewandelen. Daarom is het
goed dat er een nieuwe vent
komt, met frisse ideeën. Als
NAJK hebben we ons ook, al
tijd kritisch uitgelaten over de
tradtionele boerenorganisaties
waarbij mensen soms tiental
len jaren in hetzelfde zadel
zitten. Dat is een slechte
zaak"
Risico's
Kamp en het NAJK beseffen
dat die gereglementeerde
doorstroming risico's met zich
brengt voor de continuïteit:
„Bovendien vertrekt vrijwel
gelijktijdig ook de secretaris
naar een mooie baan bij het
ministerie van VROM. Maar
door dit dalletje komt onze
club heus wel heen".
Het voorzitterschap van het
NAJK kost Arjan Kamp per
week dertig tot veertig uur:
„Gemiddeld ben ik twee da
gen en drie avonden op pad. Ik
heb dat ook alleen maar kun
nen doen dankzij het feit dat
ik jonge ouders heb die mij de
ruimte hebben gegeven. On
danks het voorzitterschap en
de drukte die dat met zich
bracht heb ik toch altijd de
eerste prioriteit gegeven aan
mijn gezin en mijn tweede
prioriteit aan ons bedrijf. Pas
daarna kwam het NAJK, want
thuis ligt mijn toekomst. Ik
heb nog wel eens gerommeld
met de volgorde, maar in die
gevallen ben ik gelukkig altijd
teruggefloten door mijn vrouw
en mijn ouders".
Als hij over een paar maanden
de voorzittershamer van het
NAJK neerlegt zal hij voor de
organisatie 'alleen nog maar
kleine dingetjes op de achter
grond doen'. Kamp: „Ik ga mij
volop richten op de boerderij.
Ik zal het voorzitterschap heus
wel missen, maar er komen
nieuwe uitdagingen voor te
rug. Ik denk dat ik heus nog
weieens aan mijn jas getrok
ken zal worden voor een be
stuurlijk baantje, maar de eer
ste jaren zal ik de boot afhou
den voor tijdrovende klussen
buitenshuis".
Alles bij elkaar is Arjan Kamp
tien jaar bestuurlijk actief ge
weest in het NAJK. Bij zijn
afscheid vertoeven talrijke
agrarische sectoren in een die
pe malaise. Valt er dan toch
een positieve belans op te ma
ken van jarenlang scheuren
van de ene vergadering naar
de andere bespreking?
Resultaten
Arjan Kamp glimlacht: „Zeker
en vast. Het NAJK heeft tast
bare resultaten bereikt. De
fiscale aspecten van bedrijfso
vername zijn voor jonge boe
ren in positieve zin bijgesteld.
De overheid en de georgani
seerde landbouw hebben nu
ook hun zegen gegeven aan de
mineralenboekhouding. Dan
heeft het toch zin gehad dat
wij vele jaren hebben geroe
pen dat het mestbeleid niet
betuttelend maar stimulerend
moest zijn.
Langzamerhand wint nu ook
de opvatting terrein dat pro-
duktierechten niet verhandel
baar zouden moeten zijn. Ie
dereen ziet nu dat dat een
absurd systeem is en leidt tot
een ongehoorde kostprijsop
drijving. Waar wij jarenlang
als een roepende in de woes
tijn hebben gezegd dat pro-
duktiebeperking de enige uit
weg is voor de malaise in de
akkerbouw, delen nu steeds
meer mensen die mening. Na
tuurlijk hebben wij de crisis
van dit moment niet kunnen
keren. Maar onze kritische op
stelling heeft andere organisa
ties op een ander spoor gezet
en dat is winst".
Positief
Ook voor Kamp persoonlijk is
er na tien jaar een positieve
balans: „Door veel vergade
ringen en spreekbeurten, door
contacten met Kamerleden en
gesprekken met ministers en
door geregeld te vertoeven in
de Haagse arena heb ik een
ontwikkeling doorgemaakt die
veel en veel langer geduurd
zou hebben als ik alleen maar
melkveehouder was geweest.
Als voorzitter geef je boven
dien leiding aan een apparaat
met veertig mensen. Dat leidt
soms tot moeilijke besluiten,
maar het is wel heel plezierig
en boeiend. Dat geldt ook voor
de vele contacten die ik in het
hele land heb gemaakt met
totaal verschillende mensen".
Arjan Kamp.
foto de stem/johan van gurp
