'Sn
Jean-Pierre Van Kossem
biedt koning excuses aan
DE STEM-
I reageren
op De stem
Meerderh
DESTEM i
Woorden
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
UIT HET HART
VAN AFRIKA
Alternatieve
geneeswijzen
Kostwinner
Toekomst
met God
Twee zetels
voor de SP
Omroepen krij
zendverg
voor tien jaar
DONDERDAG 24 FEBRUARI 1994 (A pg £>TEM
Consternatie in de
stad! Een paar da
gen gelegen zijn hier
in Khartoum veertien bidden
de moslims dooodgeschoten.
En naar wat ik gehoord heb,
zijn er later nog veertien ge
wonden gestorven in een zie
kenhuis in Omdurman. Ge
hoord, ik heb het niet kunnen
controleren, want je kunt in
dit land nu eenmaal maar be
ter geloven dan onderzoeken.
Persvrijheid is er niet, dus je
hoort de dingen van Radio
Trottoir, het geruchtencircuit,
of van de BBC
Het was de moskee van sjeik
Al Hadiya, de leidsman van
een moslim-minderheid die
nogal kritisch tegenover het
regime staat. Een aantal van
zijn geloofsgenoten zit in de
gevangenis.
Er kwamen vijf kerels met
machinepistolen de moskee
binnen. Ze begonnen zomaar
lukraak om zich heen te schie
ten. Iemand vertelde me dat
deze 'killers' bij de moskee
arriveerden in auto's van de
regering.
Toen de doden daar lagen,
waren de nabestaanden blij
en verdrietig tegelijk. Blij om
dat de slachtoffers door hun
mede-moslims letterlijk het
Paradijs waren ingeschoten en
verdrietig omdat ze hun fami
lie kwijt waren. 'Al Hamdu
li-Llaah: God zij ten alle tijde
geprezen.
De fundamentalistische dicta
tuur hier prijst de Heer vooral
met Kalashnikovs. Dat merk
ten we direct na dat bloedbad.
De stad gonsde. Overal er
plotseling versperringen mili
tairen. Overal moest ik laten
zien wie ik was en elke keer
kreeg ik zo'n gesofisticeerd
schietwapen op me gericht.
Als je daar even bij stilstaat,
realiseer je je wat een beschut
land Nederland is.
'Make love not war', zeiden
ze in de jaren '60, maar wat
doe je met zo'n soldaat? Hem
met een grote glimlach en een
uitgestoken hand 'ontwape
nen'? In negen van de tien
gevallen lukt dat. Ben ik zo
een pacifist of zou ik hem het
liefst dat ding uit handen trek
ken, een opdoffer verkopen
en hem een kogel door de
kop jagen met zijn eigen 'vre-
desinstrument'?
Door Veldman
Ik glimlach maar en hij, als
soldaat van Allah, prosti
tueert zich, want hij valt voor
een westerling, een ongelovi
ge-
Voor de wereld is het maar
een incident, in Nederland
hooguit een krantenbericht.
Bijna tezelfdertijd viel er im
mers een granaat op het
marktplein van Sarajevo. Ik
ken die 120 millimeter mor
tiergranaten. Een paar jaar
geleden vlogen ze over me
heen, toen ik doodsbang in
een greppel lag en ik mezelf
in de aarde wilde drukken in
een stad in het zuiden van
Sudan.
De dood in
de moskee
Ik heb ook gezien wat ze
kunnen aanrichten. Ik hoef
daarom geen televisie te zien
om te weten hoe het in Sara
jevo ging.
Geweld is bijna overal in de
wereld, behalve in dat be
schutte landje aan de Noord
zee.
Die geheimzinnige schietpar
tij in de moskees gebeurde
ongeveer bij oln de hoek. En
dat niet alleen. Een paar
nachten geleden werd ik wak
ker omdat er vlakbij schoten
knalden. Dat was de executie
van de daders, berichtte Ra
dio Trottoir. Ik ben niet gaan
kijken, alweer: je kunt het
maar beter geloven dan on
derzoeken.
Veldman is de schuilnaam van
enkele Nederlandse priesters en
hulpverleners, die werken in het
grensgebied van Sudan, Uganda
en Kenya.
Brt sel - De Belgische volksvertegenwoordiger Jean-Pier
re Van Rösseiil heeft koning Albert zijn excuses aangebo
den voor de ordeverstoring bij de eedaflegging van de
vorst op 9 augustus vorig jaar.
Van Rossem stuurde Albert en koningin Fabiola, de weduwe van
de overleden koning Boudewijn, een fax waarin hij zegt zich te
verontschuldigen voor zijn 'impulsieve libertijnse kreet' „Vive la
Republique d'Europa, vive Julien Lahaut".
Het excentrieke kamerlid schrijft dat de plechtige troonsbestij
ging van Albert II een ongelegen moment was 'om een dergelijke
kwajongensstreek uit te halen'. Hij zegt ook als democraat de
staatsvorm en grondwet van zijn land te respecteren, 'ook al
houd ik daar persoonlijk andere inzichten op na'.
Van Rossem zetelt momenteel als onafhankelijk kamerlid. De
partij ROSSEM is uit elkaar gevallen als gevolg van persoonlij
ke conflicten. Van Rossem, wiens parlementaire onschendbaar
heid bovendien is opgeheven en tegen wie een gerechtelijk
onderzoek loopt wegens fraude, heeft inmiddels een nieuwe
partij opgericht, waarmee hij aan de Europese verkiezingen wil
meedoen.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
(alleen voor edities Breda, Oosterhout en Etten-Leur; overige edities:
zie rayonkantoor)
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis) ma. t/m vrij. 8.00-17.00
uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a,
01640-36850, fax 01640-40731
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP,
01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen per 1 januari 1994
(bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per half jaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per half jaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Gin-
nekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881.
Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00
uur® 076-236881, zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-
236242/236911.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447. s
Nog steeds een gevangenis
Van
Om te weten of Sarajevo echt
veranderd is, of het staakt-
het-vuren werkelijk stand
houdt, moet je Sniper-Alley
aflopen. Tot twee weken gele
den was het absoluut onmoge
lijk. Je kon het een keer doen,
maar dat was dan ook direct
de laatste maal, want Servi
sche sluipschutters konden
rustig aanleggen, door hun vi
zier hun doel in de gaten hou
den, en met het overhalen van
de trekker was je dood.
Door onze correspondent
Harald Doornbos
Sniper-Alley is een brede boule
vard die in Sarajevo Vojvode
Putnika heet.
Als je hem vanuit het westen, vanaf het
kolossale televisiegebouw nadert, is het
Bosnische gedeelte van Sarajevo links,
terwijl de in Servische handen zijnde
Grbacice rechts van de weg opdoemt.
Grbacice is gedeeltelijk tegen de heu
vels opgebouwd. Dat was ideaal voor
sluipschutters.
Alleen als er mist hing, en dat was
veelal 's ochtends het geval, konden de
moordenaars niets zien. Maar een bui
tenlandse fotograaf zegt dat het onzin
was, omdat sommige Servische sluip
schutters beschikten over hittegevoelige
viziers op hun geweren.
De beste manier om in Sarajevo te zien
of een straat veilig is, is een heel
simpele. Als er andere mensen lopen
kun je het er wel op wagen, maar als
een straat uitgestorven is, probeer die
rust dan niet te verstoren. Want de
22-maanden durende oorlog in Sarajevo
heeft haar bewoners experts gemaakt in
het herkennen van gevaar.
Desondanks zijn er in die tijd twaalf
duizend doden gevallen. Maar veel
daarvan zijn omgekomen als gevolg van
ontploffende granaten. En granaten zijn
eigenlijk nog gemener dan een kogel uit
het geweer van een sluipschutter. Want
voor een granaat ben je nooit veilig.
Nooit. Nergens in de stad kon je zeggen:
dit is absoluut veilig gebied.
Sommige caféhouders die hun bar had
den ingericht tussen vier grote toren
flats, beweerden wel eens dat daar
onmogelijk een granaat tussen kon val
len. Maar je zag de explosieven soms op
de meest vreemde plekken ontploffen.
En menig 'veilig café' heeft geen glas
meer in de ramen en de vernieuwde
stoelen zijn bedekt met bloed van klan
ten die 'veilig' een kopje koffie zaten te
drinken.
Gedurende de belegering van Sarajevo
was Sniper-Alley een uitgestorven
straat. In het begin van de oorlog, toen
niemand in Sarajevo goed wist wat 'ie
met de oorlog aan moest en iedereen
problemen had met het lokaliseren van
de gevaarlijke plekken in de stad, zijn
er tientallen mensen doodgeschoten
door Servische sluipschutters. Toen het
eenmaal duidelijk was dat het een
bloedlink gebied was, nam het aantal
slachtoffers af. Maar toch werden er
drie weken geleden nog drie mensen
neergeschoten die het aan Sniper-Alley
grenzende Holiday-Inn-hotel wilden
verlaten.
Na het ingaan van het staakt-het-vuren
op 10 februari is de Alley nog altijd
geen drukbezochte straat. De Serviërs
mogen dan onder druk van de Navo hun
zware wapens tot op twintig kilometer
rondom de stad hebben verwijderd, in
Grbacice zit nog een flink aantal sluip
schutters.
Toch lopen en fietsen er nu soms men
sen over Sniper-Alley. Aan het begin
van de straat hangt nog een bord waar-
Op sommige hoeken hangen tl
hangbordjes met simpele twmrsch]
wing: 'Pazi Snajper' (Kijk uit,
schutterfotoe!
op in het Engels staat: 'Look out, you
are a target.' (Kijk uit, je bent doelwit).
Op sommige hoeken hangen uithang-
bordjes met simpele waarschuwing:
'Pazi Snajper' (Kijk uit, sluipschutter).
Het is een merkwaardig gevoel als je er
nu langs loopt. Het is een heldere dag
en de zon doet de sneeuw smelten.
Alhoewel het een brede straat is, een
boulevard, voelt het er heel beklem
mend aan. Aan beide zijden van de weg
staan zwartgeblakerde en verwoeste ge
bouwen.
Als je nu naar links kijkt, naar het
Bosnische gedeelte dus, dan zie je de op
elkaar gestapelde containers die de be
volking van Sarajevo op v,eel kruispun
ten in de stad had neergezet om Servi
sche sluipschutters het zicht te ontne
men. Vanuit Grbacice keken de Serviërs
recht in de stad.. Sniper-Alley was niet
veilig te maken, op Sniper-Alley was de
frontlijn.
Maar de straten en kruispunten iets
verderweg gelegen waren relatief veilig
door al die containers. Een probleem
was soms dat ze in plaats van contai
ners, met staal versterkte stadbussen
als barricades gebruikten. Sommige
Servische 'snipers' waren zulke excel
lente schutters, dat ze het voor elkaar
kregen om door een opening in een van
de ramen van de bussen een bewoner
van Sarajevo dood te schieten.
Maar het merkwaardige is dat je vanaf
Sniper-AUey de containers en de barri
cades als het ware van de verkeerde
kant ziet. Je ziet ze vanuit het oogpunt
van de Servische sluipschutter.
Tweeëntwintig maanden lang reed of
liep je altijd aan de andere kant van die
containers, altijd op je hoede voor die
ene kogel of granaat met daarop je
naam. Een journalist, die Vietnam nog
had meegemaakt en nu in Bosnië foto's
maakt, zei eens: „Ach, ik ben niet zo
bang voor die met m'n naam erop, maar
■meer voor eentje waarop staat: To
whom it may concern'. (Voor eenieder
die het aangaat).
En nu was het al twee weken rustig in
Sarajevo. De eerste dagen van het
staakt-het-vuren kon eigenlijk nog nie
mand geloven dat er wellicht een einde
aan de oorlog was gekomen. „Die Servi
sche wurmen zijn niet te vertrouwen,"
oordeelde een soldaat van middelbare
leeftijd. Maar na veertien dagen van
rust drong het tot sommigen door dat
het ergste misschien echt voorbij was.
De straten en pleinen raakten steeds
voller met spelende kinderen, oude
mannen stonden weer op straathoeken
met elkaar te praten. Het leek er sim
pelweg op dat de stad opgelucht uit een
boze droom wakker werd. Want je kon
nu gewoon naar buiten gaan zonder dat
je elk moment hoefde te denken dat je
wellicht het volgende ogenblik dood
zou zijn. Het verlost de stad van die
permanent aanwezige doodsangst, en
van de stress die daarmee verbonden
was.
Halverwege Sniper-Alley zie je aan je
linkerhand het inmiddels befaamde Ho
liday-Inn-hotel van Sarajevo. Het geel-
gekleurde hotel werd speciaal gebouwd
voor de Olympische Spelen van 1984
die in Sarajevo werden gehouden. De
kant van Holiday-Inn dat uitkijkt op
Sniper-Alley en de Servische wijk
Grbacice, is aangevreten door granaat
inslagen en kogelgaten.
Binnen ziet het hotel er nog redelijk uit.
De lounge beneden bestaat uit paarse
bankjes, achter de receptie zit een aar
dige mevrouw en er hangt op sommige
plaatsen een papier met daarop de
tekst: 'Wij willen onze gasten erop at
tent maken dat het hotel beschikt over
een schuilkelder. Indien nodig volg de
pijlen. Was getekend de directie van het
Holiday-Inn'.
Op de eerste verdieping van het hotel
kun je voor twintig dollar lunchen. Je
krijgt dan wat aardappelen, een paar
stukjes vlees (sommigen beweren dat
het hond is, maar totnutoe heeft nie
mand het restaurant blaffend verlaten)
en wat augurken. Voor Sarajevose be
grippen is dat een ontzettende luxe.
Want de oorlog mag dan voorlopig
gestopt zijn, Sarajevo blijft een beleger
de stad, waar aan alles een gebrek is.
Met name aan vrijheid, want de Ser
viërs hebben hun zware wapens dan
wel op twintig kilometer teruggetrok
ken, nog altijd kan niemand de stad
verlaten. Het blijft een grote gevange
nis. Flinke gedeeltes van de stad hebben
geen gas. Dat betekent dat het overal
akelig koud is. Niemand beschikt over
stromend water. Dagelijks moet ieder
een veelal een paar kilometer lopen om
water te halen.
Alles is schrijnend duur in de stad. Eén
liter benzine is 50 Duitse Mark. Suiker
kost nog steeds ruim 60 DM per kilo.
Voor Nescafé betaal je 550 DM per kilo.
Vlees of fruit heeft bijna niemand de
afgelopen twee jaar aangeraakt. Ze le
ven in Sarajevo op humanitaire hulp.
Oude koekjes van het Amerikaanse le
ger, half litertje olie, 200 gram meel.
Dat soort zaken. Sarajevo is een geruï
neerd ghetto, gevuld met 350.000 sloe
bers, van wie een groot gedeelte zonder
benen of armen door het leven moet.
Twee jaar lang hebben de bewoners
- moslims, Kroaten en Serviërs - samen
geleefd zonder toe te geven aan de
fascistische rassentheorieën van de Ser
vische belegeraar. En nu komen vriend
schappen onder druk te staan vanwea
hele banale zaken. Als één familie er
is geslaagd om een paar kilo koffie te|
bemachtigen, gaat direct het g
door de buurt dat de dochter des huia
als hoer werkt voor de VN-soldaten.
Dokters schrijven alleen ongeschikt-]
heidsbriefjes uit voor soldaten die uit]
het leger willen blijven, na betaling vu
twee sloffen sigaretten, een halve
koffie, of vijfentwintig zakjes M&M'sf
Twee vriendinnen kregen ruzie over da
verdeling van een voedselpakket.
Sindsdien spreken ze niet meer met]
elkaar.
Het is een treurig schouwspel. Maar de
schaarste en de uitzichtloosheid g
het een zekere wetmatigheid met
mee. Het is alsof je een stel konijnen it
een hok steeds minder te eten geeft,
eens een bewoner. Op een gegeven mo
ment beginnen die konijnen elkaar i
te eten. Niet omdat het zulke rottige
beesten zijn, maar omdat ze er simpel-
weg geen andere keuze hebben.
Het laatste stuk van Sniper-Alley was
tot voor kort het gevaarlijkste g
van de weg. Als je een auto had, reed je I
er altijd met een vaart van 150 kilome
ter per uur langs. En dan nog lukte hei
Servische sluipschutters om af en toe
een journalist, taxichauffeur of hi'
verlener te raken. Altijd had je
kogelvrij vest aan en een helm op. Er. I
dan nog voelde je je heel ongemakke
lijk. Je ging bijvoorbeeld onderuitge- j
zakt zitten zodat snipers alleen je helm
zagen. Of je zocht een strategische plek
uit in de auto. Oftewel: als je van hei
televisiegebouw naar het centrum j
scheurde, dan probeerde je aan de lin
kerkant van de medepassagier te zitten
Want aan de rechterkant van de
zaten de Serviërs. En als ze zouden
schieten, ging de kogel tenminste eerst
door iemand anders heen. Dat leidde
voor vertrek soms tot merkwaardige
discussies. „Op de heenweg ga jij aanc
Servische kant zitten. Op de terugweg
doe ik dat wel."
Nu rijden de auto's met een normaal
gangetje over Sniper-Alley. Dan krijg je
ook eindelijk de tijd om dat bord te
lezen waar je een paar weken geleden
nog in volle vaart langs suisde. 'Run oi
RIP', rennen of rusten in vrede staat er.
Een man op krukken steekt de straal
over. Bewoners zeulen met jerrycans
gevuld met water over dit voormalig
stukje dodenweg. Het vechten is voorlo
pig gestopt in Sarajevo. Maar de sporen
ervan zullen nog jaren zichtbaar blij
ven.
Het artikel van Hans Rube in
De Stem van 17 februari over
het gevaar van alternatieve
geneeswijzen vraagt om reac
tie:
Het eerbiedwaardige Neder
lands Tijdschrift voor Ge
neeskunde, stelt vast dat het
gevaar van alternatieve ge
neeswijzen onderschat wordt.
Dit verwijt moet het tijd
schrift vooral aan zichzelf
richten want tot nu toe heeft
het geen enkele aandacht ge
schonken aan geneesmetho
des waar miljoenen Neder
landers vertrouwen in heb
ben. Zelfs nu nog volhardt
het tijdschrift in de mening
dat alternatieve geneeswijzen
niet kunnen werken en ver
tolkt zo de mening van
slechts 25% van de artsen die
dit zeker menen te weten.
Men moet nu tot de conclusie
komen dat de alternatieve ge
neeswijzen niet alleen bij
snotneuzen worden toege
past.
De overtuiging dat het niet
kan werken berust op theore
tische vooroordelen. Hierdoor
is de bereidheid om mee te
werken aan onderzoek mini
maal. Toch is er met betrek
king tot homeopathie reeds
veel onderzoek gedaan en tot
nu toe bewijst dit onderzoek
dat homeopathie werkt.
Het gevaar van alternatieve
geneeswijzen is dat het
werkt! Door slechte controle
op de wet kunnen medisch
I '«M,
fes?
J J" te korten en te
bewerken
automatisch dat de
[_sta"dpunteensis.
ongeschoolde lieden hiermee
resultaten boeken waar regu
liere artsen falen. De regulie
re artsen die dit blijven ont
kennen worden hierdoor on
geloofwaardig. Het hoeft
geen betoog dat alle genees
kunde gevaarlijk wordt wan
neer deze met te weinig medi
sche kennis wordt toegepast.
De Vereniging van Homeopa
thische Artsen in Nederland
(VHAN) meent dat homeopa
thie in de handen van niet-
artsen een gevaarlijke metho
de is. De patiënt die succesvol
behandeld is, gaat ervan uit
dat de behandelaar deskun
dig is op het terrein dat hij
behandelt; hij weet niet dat
de wet hem niet beschermt
tegen ondeskundigheid.
Breda,
Lex Rutten, arts
In De Stem van donderdag
10-02-94 laat uw verslagge
ver in het artikel 'Kamer wil
voordeeltje kostwinners
schrappen' het voorkomen
alsof het bedrag wat netto
ingeleverd moet worden door
een gezin met één inkomen,
bij het niet meer mogen over
hevelen van de belastingvrije
voet, een pover bedragje is.
De werkelijkheid is echter
anders.
Voor een gezin met één mini
mum inkomen komt het be
drag al gauw neer op circa
ƒ2.000 terwijl het bij één
modaal inkomen neerkomt op
3.000. Dat de emancipa-
tieraad hier al jaren tegen
ageert is misplaatst, daar het
wel of niet gaan werken van
de vrouw niet met emancipa
tie te maken heeft doch met
haar positie in de maatschap
pij-
Het door de WD ingediende
initiatief-wetsontwerp zal bij
eventuele inwerkingtreding
de werkende vrouw niet be
voordelen. De wet straft dan
alleen de ouders die gekozen
hebben voor de opvoeding
van hun kinderen en dit op
voeden kan door een thuis
blijvende ouder, man of
vrouw, ter hand zijn geno
men. Deze ouders maken zo
geen gebruik van de zwaar
gesubsidieerde kinderdagver
blijven wat kostenbesparend
werkt. Ook lopen hun kinde
ren na schooltijd niet met een
sleutel van de voordeur om de
nek omdat de ouders aan het
werk zijn.
Bij aannemen van de wet zal
het aantal werkzoekenden
fors toenemen daar veel van
de niet kostwinners (man of
vrouw) zich op de arbeids
markt aanmelden. Het zwart
werken zal toenemen omdat
de circa ƒ2500 zo makkelij
ker is terug te verdienen dan
regulier bij een werkgever.
De werkloosheid wordt daar
door weer groter omdat de
hoeveelheid werk niet toe
neemt.
Ik hoop dat de politieke par
tijen die dit wetsvoorstel on- -
dersteunen zich eens goed be
raden over de gevolgen van
hun daden of moet nu de
volgende groep bloeden na de
langdurig zieken, wao'ers en
aow'ers.
L. Eijken
Geertruidenberg
Wat gebeurt er? Gebouwen
storten in. Vogels vliegen niet
meer. Rivieren stromen over.
Prachtige bergen huilen en
brullen. De mensen zijn ver-
'bitterd! Zelden heb ik com
mentaar op uw commentaar,
maar 18 februari gaat u me in
één zinnetje „Ook zonder
God is er een toekomst," dat
me intrigeert, iets te ver.
Als we de bijbel niet slechts
als een allegorisch boek lezen,
maar voor een deel ook als
een realistische roman, dan is
helaas het tegendeel waar.
Incest, oorlog, seksueel ge
weld, manipulatie, moord,
bedrog, corruptie, repressie,
volksverlakkerij; het is er. En
het is er altijd geweest!
Nu nog word ik boos op as
pecten binnen de oude kerk
in de oude tijd, als ik Herman
Maas lees. De mensen werden
uitgebuit en onder de knoet
gehouden in een geraffineerd
samenspel van wereldlijke en
geestelijke overheid. Het is
goed dat de kerk niet meer
deze fnuikende invloed heeft
op het maatschappelijke le
ven. Nu en in 2020 kan zij als
beduidende minderheid in
een land van minderheden
een tegenovergestelde presta
tie verrichten. En daar is zij
hard mee bezig!
Zo zie ik ook precies de toe
komst van de kerk: kleine in
de samenleving hardwerken
de groepen, die de mens
daadwerkelijk de helpende
hand bieden. De mens eerst!
Want dat is, ondanks het feit
dat volgens uw commentaar
deze samenleving is doorde
semd van de christelijke en
humanistische waarden, dat
gene wat niet gebeurt en mo
menteel tot de felste aan
klacht tegen de moderne tijd
leidt.
Juist het allerbelangrijkste,
dat u noemt Rentmeester
schap en Eerbied voor het
leven, verkeren in grote cri
ses. Bergen huilen, vogels
vliegen niet meer. De natuur
heeft het net als God zwaar te
verduren! Door het continue
geweld, dat plaatsvindt zowel
bij seksuele intimidaties als
in oorlogssituaties - een
kwaad dat ik op gelijke voet
plaats - is de waarde van de
mens als schepsel op sluipen
de wijze ernstig aangetast.
Ook kan men het lijden van
de individuele mens steeds
minder uitstaan! Zo wordt op
allerlei terrein een bijna ver
nietigend, maar van de ande
re kant te herstellen spo'or
getrokken; onheilsprofetie is
even onbenullig als gebrek
aan realiteitszin. En als je
eens op de maan bent geweest
en je in opperste eenzaam
heid tot je laat doordringen
wat De Mens 'afklooit' op die
krent in dat prachtige heelal,
die niet te evenaren ademloos
mooie Schepping in zoveel
dagen, dan weet je, zo heugt
me het lesje van de Ameri
kaanse kosmonauten van des
tijds, dat als ze je vragen; „En
heb je God gezien?" je met
een gerust geweten kunt ant
woorden; „Yes, and she is
beautiful..."
Princenhage
Rinie Maas
In de verkiezingsrubriek van
woensdag 16 februari staan
de cijfers van de peilingen uit
de jongste NIPO-enquête
weergegeven. Wie het aantal
zetels optelt komt aan een
totaal van 148. Twee zetels
ontbreken. Dat zijn de twee
zetels die het NIPO voor de
SP voorspelt. En dat maakt
150 zetels. Ook goed nieuws
voor de SP dus.
Dongen
René Rovers
onze Haagse redactie
pen Haag - Minister
(Onderwijs) denkt
scholen voor voortgezd
der wijs te dwingen tot
pe minister liet dat p
doorschemeren in de
Kamer. De Kamer bool
oVer een wijziging in d1
op het voortgezet onder
Wijzigingen in die wet
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Fruitkas
kantines, buurthuize|
mogen alleen nog
cafés, menen de coalit
Ook de WD wil strakkere^,
schriften, maar wil plaats:
bijvoorbeeld cafetaria's!
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De Hilversu
roepen krijgen voortaa
zendvergunning van tien j
hoeven niet meer jaarlijk:
tijd voor radio en televisit
vragen. Voorwaarde is
veel meer samengewerkt i
Met die wijzigingen van
diawet heeft de Tweede
gisteren ingestemd. Een
meerderheid van CDA,
VVD, D66 en GroenLinksl
de PvdA-kamerlid Van
wenhoven. Die bepleitte s
re voorwaarden over san
king tussen de omroepj
PvdA-minister D'Ancon^
tuur) voorstelde. Het CF
felde op dit punt tot
Deze partij vond het pl
D'Ancona het beste, maa|
daarmee alleen.
WD en D66 vinden de
van tien jaar eigenlijk
omdat het omroepbestel
tussentijd moeilijk te vera
is en de omroepen 'lui'
worden. Maar een voors
D66 voor vijfjarige verg
gen haalde geen meercj
waarop bijna de hele Ka
koord ging met het PvdA-
Kamer en minister hopen
omroepen met de lan
zendmachtigingen beter
concurreren met de com"
omroepen. Ze hoeven i
lijks op ledenjacht ten
van hun zendtijd. Bc
moet de samenwerking lq
een aantrekkelijker prog
ring.
(ADVERTENTIE
WOORDEN ZIJN ged<
Bolkestein verkondigd
aan het juiste adres zij
borst. Geen kortingen
als bij de sociaal-demi.
De liberalen zouden
Nederland groot gem
de toekomst van ha
wederopbouw met bl
te fiksen.
Het Centraal Planburr
doorgerekend. En w;
bedreiging voor geper
alle nooddruftigen van
De VVD staat voor kc
bedrijfsleven en daarir
van de VVD, dan blijft
achter bij de inflatie,
feitelijke achteruitgang
Het CDA komt event
Procent voor de volg
Als de PvdA-plannen
iaar 2 procent op
ouderdom in ere. Wo
tiepartij wet, dan stijg
t2 procent. Wel ten kc
voor burgers en bedri
Voor gepensioneerde
cijfers weer anders. D
4 procent en bij h
percentages er tusse.
Wie zijn keuze slecht^
beloften, komt, zoals
Wie uitsluitend cijfert
exact weet in welke c
de komende jaren z
voordeel ligt. Stemm
als het invullen van ei
