'Medicijnen bij de supermarkt is maken Jeugd wordt steeds langer en zwaarder 'JmimpJi dïï Eerste infanteristen op weg naar Bosnië Opheffing anonimiteit stoot zaaddonoren af Simons: Miljoenen aan besparingen bereiken door meer marktwerking Ex-autocoureur ging in cel door met drughandel Eerste Kamer akkoord met anti-discriminatiewet Overwinning voor iedereen BINNENLAND A3 DE STEM COMMENTAAR Exit potlood Anti-CD-krantje Voor elck wat wils KIEZINGEN t Lingerie van wereldklasse I 23 FEBRUARI 1994 A2 ipESTEM WOENSDAG 23 FEBRUARI 1994 -ti kloof tussen de diagnoses van de specialist Jolles en de keurings arts Golab? Hoe is het mogelijk dat de specialist spreekt van 'sterk invaliderende' aandoenin gen terwijl de keuringsarts haar als parkeerwachtster de straat wil opsturen? In hoeverre is een eenvoudige 'verzekerings-ge- neeskundige' bevoegd en compe tent als het gaat om de beoorde ling van medisch redelijk inge wikkelde rugproblemen? Hoe zorgvuldig heeft de keuringsarts de herkeuring uitgevoerd? En waarom was er, na de hele voor- geschiedenis, eigenlijk über haupt een herkeuring nodig? Allemaal vragen waarop men bij het GAK een antwoord zou kun nen geven. „Oh nee," reageert een vriendelijke secretaresse. „Onze manager Arbeidsge schiktheid is beslist niet bereid om daarover mededelingen te doen naar derden. Vanwege de privacy, begrijpt u? Nee, dokter Golab zal om dezelfde redenen ook niet willen ingaan op uw vragen. De familie Samson is tegen onze beschikking in be roep gegaan. Dat klopt ja. Onze reactie ligt in de typekamer. Die zullen ze over een paar dagen wel in huis hebben. Dan hoort u het wel." een er beter van'. FOTO DE STEM/BEN STE kracht. We moeten alle mensen laten merken dat ze erbij horen, dat we hen nodig hebben en dat niet aan één of andere godheid overlaten. Dat je jezelf blijft her kennen en niet een ander hoeft te spelen. Dat je niet meer be oordeeld wordt op wat je produ ceert, maar op wat je bent." Den Haag (anp) - Nederlan ders worden steeds langer. Was rond de eeuwwisseling de gemiddelde lengte van een man 169 centimeter, de huidige mannelijke jonge ling van twintig meet ge- .middeld 183,3 centimeter. Dit blijkt uit de gezondheids enquête van het Centraal Bu reau voor de Statistiek (CBS) die gisteren is verschenen. On derzoeker G. Verweij verwacht dat de groeipotentie van de Nederlander nog niet is uitge put. „Het gaat waarschijnlijk goed zolang het hart het bloed kan rondpompen." Wanneer de rek eruit is, weet hij niet. De recente gezondheidsenquête beslaat de groei van jongens en meisjes tussen 1981 en 1992. Jongeren van twintig zijn te genwoordig langer en zwaarder dan hun leeftijdsgenoten in 1981. Jongens zijn, gekeken naar de verhouding lengte-ge wicht, nauwelijks dikker ge worden. Meisjes wel. Jongens van 20 jaar maten in 1992 gemiddeld 2,1 centimeter langer dan hun leeftijdsgenoten in 1981. Die kwamen tot 181,1 centimeter. Meisjes reiken ge middeld tot 170,4 centimeter en dat is 2,2 meer dan elf jaar daarvoor. In 1955 was dit nog 163 centimeter. Hoeveel dit aan het begin van de eeuw was, is niet bekend. De gegevens van mannen komen van keuringen voor dienstplichtige militairen. Wees de weegschaal voor vrou wen van 20 in 1981 gemiddeld 59 kilo, in 1992 is het vier kilo meer. Hun mannelijke leeftijds genoten zijn van 73 naar bijna 76 kilo gestegen. Uit de CBS-enquête blijkt een sterke samenhang tussen leng te, gewicht en eventueel over gewicht van ouders en hun kin déren. Langere, zwaardere en dikkere ouders hebben name lijk achtereenvolgens langere, zwaardere en dikkere kinderen. Kinderen van hoger opgeleide ouders en kinderen uit gezin nen met een hoger jaarinkomen dan gemiddeld, zijn gemiddeld langer en slanker dan kinderen wier ouders minder opleiding hebben genoten en minder geld verdienen. Volgens Verweij be steden hoger opgeleide mensen meer aandacht aan goede voe ding en gezond leven. Regionale verschillen zijn er ook. Jongens uit Groningen, Drenthe en Friesland zijn ge middeld drie centimeter langer dan hun leeftijdsgenoten in Limburg. Bij meisjes is het ver schil 2,5 centimeter. Van onze Haagse redactie Den Haag - Medicijnen moeten in de toekomst ook buiten de traditionele apotheek te koop zijn. Super markten, verzekeraars en ziekenhuizen moeten toegang tot de geneesmiddelenmarkt krijgen. Pat schrijven de staatssecreta rissen Simons (Volksgezondheid) en Van Rooy (Economische Za ken) aan de Tweede Kamer. Meer marktwerking op de ge neesmiddelenmarkt zal vele hon derden miljoenen guldens bespa ren op de uitgaven aan genees middelen. Nu nog ontbeert de markt voor medicijnen vrijwel alle concur rentie. Daardoor zijn de prijzen in vergelijking met het buiten land hoog. De uitgaven lopen jaarlijks flink op. Het kabinet wil hieraan een einde maken en heeft vorige week een eerste stap gezet met het besluit de prijs van geneesmiddelen met vijf procent te verlagen. Het aanpakken van het monopo lie van apotheken biedt volgens het kabinet het meeste soelaas. Dat lukt voorlopig maar moei lijk, schrijven Simons en Van Rooy. Nieuwe partijen, zoals de supermarktketen Albert Heijn krijgen nauwelijks voet aan de grond doordat fabrikanten en groothandel hen boycotten. Be halve het gedrag van het be drijfsleven staan bestaande re gels nieuwkomers in de weg. Een ambtelijke werkgroep moet uit zoeken hoe die belemmeringen kunnen worden opgeheven. Die werkgroep concludeert nu al dat ook maatregelen nodig zijn die de patiënt en de verzekeraars in de beurs treffen. Die hebben nu nauwelijks financieel belang bij een lagere prijs van medicij nen. Pas als beide partijen dat wèl hebben, zullen de uitgaven voor geneesmiddelen beperkt worden, aldus de werkgroep. De Landelijke Huisartsenvereni ging en de Koninklijke Neder landse Maatschappij voor Phar- macie (KNMP) zijn niet gelukkig met het voornemen om genees middelenverkoop in winkels toe te staan. De huisartsen noemen de apotheker onmisbaar voor in gewikkelde recepten en voor de avond- en nachtdiensten. De apothekersorganisatie KNMP verwacht niet dat het plan leidt tot lagere kosten. Overleg met de leveranciers van medicijnen is volgens de KNMP een betere methode. Amsterdam (anp) - De voor malig autocoureur Charles Z. (38) heeft zijn criminele acti viteiten gedurende drie maanden na zijn arrestatie vanuit de Leeuwardense stra finrichting De Marwei voort gezet. Dat is de visie van de Amster damse officier van justitie mr. J. Valente, die Z. vervolgt voor het jarenlang importeren, distribue ren en exporteren van vele dui zenden kilo's hasj. Volgens justi tie stond Z. aan het hoofd van een wijdvertakte misdaadorga nisatie. Vanuit De Marwei bleef de man zijn criminele zaken regelen, door zijn medewerkers telefo nisch opdrachten te geven. Daartoe pleegde hij 14.300 tele foontjes. De Fiod heeft becijferd dat Z. met zijn hasjlijnen van Marokko en Spanje naar Nederland en handel in xtc en cocaïne een slordige zestig miljoen heeft ver diend. Hij legde zich ook toe op het op grote schaal witwassen van druggelden (vooral via de Amsterdamse ING-bank) en het investeren in onroerend goed, al dus de verdenkingen. Z. zou veelvuldig een beroep hebben gedaan op transportbe drijven die financieel klem za ten. Wanneer die bedrijven later wilden afhaken, konden ze reke nen op een afstraffing. Wekelijks werden onder regie van Z. ettelijke tonen hasj Ne derland binnengereden. Z., woonachtig in een kapitale Bla- ricumse villa, verdiende ook geld met de autohandel en de autora cerij. Vandaag zet de rechtbank de zaak tegen Z. voort. De eerste groep militairen van het 11e Infanteriebataljon Luchtmobiel, de Lucht mobiele Brigade, is gistermorgen om half tien vanuit Schaarsbergen via Schiphol op weg gegaan naar Split in het voormalige Joegoslavië. In totaal vertrokken 263 manschappen, onder wie twee vrouwen. Minister Ter Beek van Defensie zwaaide. samen met 1100 familieleden en kennissen van de groep, de infanteristen uit. Hij noemde het 'geen verrassing' voor de manschappen dat zij nog geen jaar na het krijgen van de rode baret van de Lucht mobiele Brigade nu de blauwe baret van de VN-troepen moeten dragen. „Dat is een weloverwogen keuze geweest, waarvoor ik groot respect heb,aldus de bewindsman. De blauwe baretten zullen in Oost-Bosnié veilige gebieden moeten beschermen er( humanitaire hulp aan inwbners en vluch. telingen bieden. Zij worden naar verwach. ting gelegerd in Zepa en Srebrenica. FOTO ANP Discussie over homo-leraar op christelijke school ergert Van Thijn ELKE NEDERLAAG heeft haar overwinnaar. Zelfs de verliezer noemt zich vaak nog winnaar. Bosnië bewijst het. De Serviërs in Bosnië hebben hun zware wapens teruggetrokken. Moeten terugtrekken zeggen de tegenstanders en de Navo. De Bosnische Serviërs lijken dus de verliezers. In hun eigen ogen zijn ze dat geenszins. Het wapentuig is slechts verplaatst over een afstandje gelijk aan dat van Roosendaal naar Bergen op Zoom en de controle over Sarajevo is overgenomen door de Slavische broeders uit Rusland. De Navo wordt door de Russen als verliezer gezien. Slechts de hogere diplomatie van president Jeltsin heeft de Westerse vrienden voor gezichtsverlies behoed. De echte winnaar is de Russische president. Hij heeft met zijn druk en garanties de enige echte Slaven uit het voormalige Joegoslavië kunnen overhalen. De Franse president Mitterrand claimt de overwinning eveneens. Hij erkent de belangrijke bijdrage van zijn Russische collega, maar hij klopt zichzelf eveneens op de borst. De Franse dreiging an vasthoudendheid heeft de Serviërs schrik aangejaagd. Presi dent Mitterrand heeft natuurlijk enig recht van spreken. Bezocht "i| niet in eigen persoon, toen het geweld in Sarajevo op zijn hevigst was, de bedreigde stad om de hongerende burgers een hart onder de riem te steken? Maar het is te veel eer het succes "i overwegende mate aan de Franse standvastigheid toe te schrijven. Ook de Amerikaanse president probeert het gunstige verloop van het ultimatum op zijn conto te schrijven. Pas toen de Verenigde btaten hun volle gewicht in de Navo inbrachten, was er enige senheid in het Westerse kamp en die eenheid heeft de Bosnische Serviërs in zijn ogen doen zwichten. Zelfs Euro-commissaris Van den Broek laat zich nu weer met soige nadruk horen, terwijl hij in een vorige functie toch oiplomatieke nederlaag op nederlaag geleden heeft met betrek- *lng tot de Joegoslavische burgeroorlog. Van den Broek tracht garen te spinnen bij de euforische stemming. Ook andere 9ebieden moeten nu door ultimatums 'bevrijd' worden. De enige verliezers zijn de Bosnische moslims. Het Europese redesplan, een opdeling van het oorspronkelijke gebied, ligt h°9 ®teeds op tafel en voor de moslims is in dit voorstel slechts on L?'ns-e clee' 9ereserveercL Hele gebieden staan nog onder ^middellijke dreiging van Kroaten en Serviërs en evenmin is er ije doorgang voor de hulptransporten afgedwongen. buitenstaander voelt zich winnaar, maar de echte verlie- ers blijven de moslims. Den Haag (anp) - De wet gelijke behandeling is vooral bedoeld als wapen tegen ra cisme en vreemdelingenhaat. Er is altijd onevenredig veel aandacht aan de homosek suele leraar in het christelijk onderwijs besteed. Aldus mi nister Van Thijn gisteren in de Eerste Kamer. De bewindsman van Binnen landse Zaken liet duidelijk mer ken dat hij het jarenlange ge touwtrek van het CDA en de kleine gereformeerde fracties over de plaats van een leer kracht met een 'andere' seksuele geaardheid op bijzondere scho len gezeur vindt. De christelijke partijen hebben sinds het begin van de maat schappelijke discussie over een anti-discriminatiewet 16 jaar ge leden, altijd moeite gehad met homoseksuele docenten op hun scholen. Tot op de dag van het finale debat in de Eerste Kamer, gisteren. „Maar het belang van de wet gaat veel verder," hield Van Thijn hen voor. De PvdA-fractie had dezelfde kritiek op haar regeringspartner CDA. „Als wij de stukken nog eens goed.op ons laten inwerken, dan heeft het er soms de schijn van alsof de algemene wet gelij ke behandeling uitsluitend gaat over het probleem van de homo seksuele leerkracht aan een or thodox-christelijke school", zei woordvoerder Van den Berg. De Eerste Kamer gaat wel ak koord met het kabinetsvoorstel. Het CDA kon zich uiteindelijk vinden in de uitleg dat homo's en lesbiennes in het christelijk on derwijs alleen voor ontslag in aanmerking komen als zij hun geaardheid openlijk propageren en daarmee indruisen tegen godsdienstige schoolbeginselen. PvdA, D66 en GroenLinks vin den de wet niet ver genoeg gaan. De sociaal-democraten willen ook gehandicapten opnemen als groep die aan discriminatie on derhevig is. Bovendien willen zij leeftijdsdiscriminatie aan de kaak stellen: wie ouder is dan 40 jaar kan een andere baan meest al wel vergeten, aldus Groen- Links-woordvoerder De Boer. Bij de gemeenteraadsverkiezin gen volgende week kan onge veer de helft van de kiezers haar stem uitbrengen via een stemmachine. Over vier jaar gebruikt nog maar tien procent van de kiezers het rode potlood. Zo'n machine, aanschaf 8000 gulden, is op den duur veel goedkoper, zegt leverancier Ne- dap die garen spint bij het terreinverlies van het potlood (wat kost dat, een gulden?). Want 'minder stemlokalen, minder personeel, geen stem biljetten, stembussen of potlo den meer'. En een tijdwinst van 2,5 tot 3 uur want 'een druk op de knop en de uitslag per kies district rolt uit de computer'. En het systeem is waterdicht, zegt TNO uit Delft die alle machines keurt. Stiekem dub bel stemmen kan niet want het stembureau moet voor elke stemming de computer vrijge ven. Stroomuitval deert het ap paraat niet: alle uitgebrachte stemmen zitten vast in het ge heugen. Aansluiten op een wil lekeurige auto-accu en de kie zer kan weer vooruit. Een half miljoen krantjes 'Cen trumDemocraten daarom niet' worden deze dagen in 35 steden verspreid. De groep Anti-Fas cistische Aktie (AFA) legt daar in uit waarom volgens haar De plakposter van de groep Anti-Fascistische Aktie. De poster wordt de komende dagen, samen met een half miljoen kranten 'CentrumDemocraten daarom niet', verspreid in 35 steden. FOTO ANP stemmen op CD en Centrum partij '86 uit den boze is. De AFA vindt dat de traditionele politieke partijen weinig verzet plegen tegen de extreemrechtse CD en CP '86. In diverse steden, onder meer in Breda, zit er in de krant een extra pagina waarin de plaat selijke extreemrechtse kandi daten met naam en toenaam worden genoemd. In de aanloop naar de verkiezingen hebben diverse CD-kandiaten zich te ruggetrokken toen publiekelijk bekend werd dat zij opteerden voor een CD-zetel. In 45 gemeenten doet de CD mee aan de verkiezingen, CP'86 staat in 19 gemeenten op de lijst. Elke partij vindt wel iets van haar gading in de rekenarij van het Centraal PlanBureau (CPB). Dat rekende de partij programma's door en publi ceerde de papieren gevolgen begin deze week. Staatssecretaris Wallage, twee de op de PvdA-lijst, gebruikte de CPB-berekening gisteren in het NOS-journaal om uit te halen naar CDA en WD. Vol gens het CPB gaan de laagstbe taalden er de komende vier jaar bij het CDA zes procent en bij de VVD zeven procent op ach teruit. Volgens Wallage is vorig jaar het aantal mensen met onoplos bare schulden gestegen van 15.000 tot 22.000. „Zo erg is het al onder een kabinet dat gepro beerd heeft de koopkracht wel zo veel mogelijk te repareren." Extra achteruitgang van die koopkracht met zes tot zeven procent heeft rampzalige gevol gen, aldus de staatssecretaris. Nu zijn Brinkman en Bol- kestein dus aan zet. Per slot van rekening leverden hun pro gramma's volgens het CPB weer veel meer banen op dan het PvdA-programma. Gaal dat nog langer goed? Twintigjarige mannen maten begin deze eeuw gemiddeld 169 cm. Nu is dat 183,3 cm. Vrouwen van twintig zijn gemiddeld 170,4 cm lang, terwijl dat in 1955, het eerste jaar dat ze vrouwen gingen meten, nog maar 163 cm was. Vrouwen hebben daarbij de neiging om net zo breed te worden als ze lang zijn, want uit onderzoek blijkt dat vooral zij tegenwoordig een stuk dikker zijn. De onderzoeksresultaten stemmen wonderwel overeen met onze tv-werkelijkheid, want op de buis zie je steeds vaker lange slungels en dikkige gansjes zich in zweet dan wel in tranen werken om een envelop met inhoud te bemachtigen. Zie je op de buis twee lange, maar slanke jonggelief- den, dan komen die uit een beter milieu. Want, zo leert het onderzoek, wie meer geld heeft, leeft beter en dat levert 'mooiere' exemplaren van de homo hollandicus op. Dat doorschieten lijkt me typisch Nederlands. In het buitenland zijn mij onder de lokale bevolking nooit veel jonge, lange mensen opgevallen. De keren dat ik er wel een zag aan komen struikelen, kon ik aan zijn gezicht al zien dat het een Nederlander was. Want vooral de mannelijke Nederlandse exemplaren hebben tegenwoordig nogal grove hoofden. Karakter koppen daarentegen zie je weinig. Wat dat betreft blijven die jonge Nederlanders je niet lang bij. ME RIJN 174 cm) Van Thijn beloofde binnenkort met een standpunt te komen over beide zaken. De WD bleef tot aan het einde van het debat verdeeld. Sommi gen vinden de wet overbodig. Zij verwachten niet dat discrimina tie ermee kan worden tegenge gaan. Anderen missen een ver bod op positieve discriminatie voor bijvoorbeeld vrouwen of al lochtonen. De wet gelijke behandeling re gelt de bescherming van mensen tegen discriminatie op grond van godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, ge slacht, nationaliteit en seksuele geaardheid. De Tweede Kamer stemde er een jaar geleden al mee in. BINNENLAND KORT Eis tien jaar voor drughandel Breda - Officier van justitie mr. J. Gras heeft dinsdag voor de rechtbank in Breda tien jaar cel geëist tegen de 48-jarige varkenshandelaar H. van L. uit Hooge en Lage Mierde. De man wordt verdacht van grootscheepse drughandel. Volgens de officier was Van L. een van de leidende figuren van een internationale drugbende. Zo zou de Brabander gedurende zes jaar drugtransporten naar Zweden hebben geregeld, waardoor daar honderden kilo's amfetamine werden afgezet. Ook zou de veehandelaar betrokken zijn geweest bij het vervoer van 1.500 kilo hasj en 180 kilo amfetamine naar Engeland. Universiteit eist 50 mille van Buck Breda - De Technische Universiteit Eindhoven heeft bij de rechtbank in Breda een eis gedeponeerd om haar voormalige medewerker prof. Henk Buck 50.000 te laten betalen. Dit geld is de boete die van Buck wordt gevorderd omdat hij de geheimhoudingsplicht heeft geschonden die de TUE en de toenmalige hoogleraar chemie in 1992 waren overeengekomen. Buck meldde eind vorig jaar op de tv dat de universiteit hem had gerehabiliteerd en een schadevergoeding had uitgekeerd. Hiermee handelde hij in strijd met de afspraken met de TUE. Buck was in opspraak gekomen nadat hij ten onrechte meldde dat hij een therapie tegen aids had ontdekt. BVD-infïltrant wordt niet vervolgd Den Bosch - De rechtbank in Den Bosch heeft gisteren een inmiddels 36-jarige man die voor de BVD had geïnfiltreerd in de Vredesbeweging, vrijgesproken. Hij wordt niet verder vervolgd voor de vernielingen die hij in 1990 samen met een 'echte' actievoerder aanrichtte in de Lunettenkazerne in Vught. Ook de actievoerder wordt niet verder vervolgd. De rechtbank vindt dat hun berechting veel te lang op zich heeft laten wachten. Dat de Nijmegenaar voor de BVD werkte, bleek kort na zijn aanhouding. De toenmalige minister Dales (Binnenlandse Za ken) moest in de Tweede Kamer met de billen bloot en moest erkennen dat de dienst met betaalde informanten werkte. Bombardement van Nijmegen ontraadseld Nijmegen - Op het moment dat Nijmegen op 22 februari 1944 bij vergissing werd gebombardeerd door hoogvliegende toestel len van de geallieerden, vloog een oefen-eskader van de Luftwaffe aanzienlijk lager óók over Nijmegen. Omdat de bezetter op de grond alleen de Duitse toestellen kon zien, werd geen luchtalarm gegeven en bleef het luchtafweergeschut zwij gen. Dat kostte achthonderd Nijmegenaren het leven, terwijl het hele centrum van de stad werd weggevaagd. Tot deze conclusie komen onderzoekers van de Universiteit van Ohio (VS). De conclusies zijn gisteren bij de herdenking van het bombarde ment gepresenteerd. Den Haag (anp) - Het aantal zaaddonoren loopt sterk terug door de dreiging van de opheffing van hun anonimiteit. Het idee dat een kind, dat is verwekt met hun zaad, na een aantal jaren op de stoep kan staan, houdt hen thuis. Gevolg van de terugloop is dat de wachtlijsten voor kunstmati ge bevruchting groeien en dat Ziekenhuizen bepaalde catego- riën zoals lesbische en alleen staande vrouwen uitsluiten. Het wetsvoorstel waarin wordt geregeld dat kinderen die zijn verwekt met zaad van donoren, het recht krijgen te achterhalen wie hun biologische vader is, ligt op dit moment bij de Tweede Kamer. Het wordt naar ver wachting niet voor de verkiezin gen behandeld. Toch kampt het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam volgens gyneacoloog Henk Hogerzeil nu al met de gevolgen. Vorig jaar dienden zich dertig nieuwe zaaddonoren bij het AMC aan. Dat waren voorname lijk studenten. Slechts vier ble ken als donor te willen optreden, nadat zij waren gewezen op het wetsvoorstel dat de anonimiteit wil opheffen. „Op dit moment vinden zij het vrijgeven van hun naam en gegevens geen pro bleem, maar ze zijn bang dat ze daar over achttien jaar heel an ders over denken," aldus Hoger zeil. Het AMC is door de terugloop volgens de gynaecoloog genood zaakt de leverantie van sperma aan andere centra, waaronder Groningen en Alkmaar, te sta ken. De wachttijd is in het AMC opgelopen van zes tot acht maanden. Het Academisch Ziekenhuis Maastricht heeft wegens het te ruglopende aanbod besloten les bische en alleenstaande vrouwen uit te sluiten van de KI-behan- deling. Het ziekenhuis verklaart dat het kiest voor vrouwen met een 'medisch' probleem. Vrou wen met een vrouwelijke partner kunnen andere wegen vinden om hun 'niet-medisch' probleem op te lossen, vindt het AZM. (ADVERTENTIE) INTERNATIONAL jfl 1

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 3