*nk
de
De m
Als
chef jat, volgt de rest
de rand van de afgrond
Algerije giert langs
Recherchebureau: Fraude en diefstal bij bedrijven groeit schrikbarend 1 Havenslepers Smi
CDA-vrouwen:
van kostwinnei
Na het ultima
DE STEM
FLODDERS
Burl- en groteske
rijmen (21)
BINNENLAND BUITENLAND
DËSTEM
Mensen en vrouwen
Tevredenheid
over besluit
lastenverlaging
DE STEM
Door John O'Mill
Big Bang Blues
Als midden in het oneindig
niets
ooit een brokstuk van niets is
ontploft,
wat maakt de vraag dan onbe
schoft:
„Hoezo is daar niets uit elkaar
gespat,
en welke oerkracht veroor
zaakte dat
Als midden in het oneindig
niets
ooit een brokstuk van iets is
ontploft,
wat maakt dan mijn vraagje
onbeschoft:
„Wat was dat voor iets en hoe
kwam dat daar
en waarom spatte daar toen
dat iets uit elkaar
Naar alle kanten stuift nog
alles weg
van de scheppende oerknal
vandaan,
maar de snelheid waarmee,
neemt geleidelijk af
tot alles een ogenblik stil komt
te staan,
en dan valt het opnieuw op
het startpunt terug
met een almaar toenemende
vaart
tot alles op 't startpunt te
pletter slaat,
wat de volgende oerknal ver
klaart.
en dat gaat zo maar door,
domme ci, comme ga,
maar voor wie Ni pour moi,
ni pour toi. Pourquoi
en als ruimte en tijd vóór de
knal niet bestonden
hoe heeft ie dan 'ergens' en
'ooit' plaats gevonden
Vrij naar The National Geo
graphic Magazine, Vol. 185,
no. 1, januari 1994:
Once upon a timeless, so most
cosmologists believe, all that
is now our Universe was in
credibly small and dense.
Neither space nor time as we
know them existed.
Oftewel:
Voor dat tijd en ruimte be
stonden was alles wat nu het
Heelal heet ongelofelijk klein
en compact. Dat is ontploft en
uit die explosie, populair Big
Bang genaamd, ontstond alle
nu bestaande materie, energie,
ruimte en tijd.
MAANDAG 21 FEBRUARI 1994 hl
Het Jaar van het Ge
zin. Zo noemen we
1994, en dan mag
ieder daar zelf bij denken
wat-ie wil, hebben de Vere
nigde Naties beslist. De Ne
derlandse definitie is ruim,
het gaat over 'iedere leefeen
heid' en 'gelijkwaardigheid
van alle gezinsvormen'.
Zo ruim is ook de beschikba
re subsidie verdeeld, meest
naar projecten rond opvoe
ding, begeleiding of scholing,
die toch al op stapel stonden.
Dat alles verhult het gevaar
dat zo'n officieel predikaat in
houdt. Jaar van het Gezin,
prachtig toch, terug naar
waarden en normen - je hoort
het jubelen. Rillen van afgrij
zen is er evenzeer. Het woord
gezin roept nu eenmaal on
vermijdelijk van die enge as
sociaties op.
'Gewoon huisje-boompje
beestje', zeggen jongens en
meisjes over hun toekomsti-
dealen. Dat is te vertalen in
man-vrouw-kind. Op zich is
daar niets tegen. Het enige
vervelende is dat nooit ie
mand zegt vrouw-man-kind
en dat stemt toch tot naden
ken. Daarom ook blijft het
interessant (en nog steeds
noodzakelijk) te bekijken met
welke tactiek dat huisje-
boompje-beestje-gezinsspel
wordt gespeeld.
In de loop der tijden zijn de
spelregels wel wat veranderd.
Op papier. In het begin van
de eeuw nog betoogde Abra
ham Kuyper dat de erepositie
van de vrouw thuis was; in het
particuliere leven kon zij
schitteren, in het publieke le
ven daarentegen was voor
haar geen plaats.
Hoe laag een vrouw op de
maatschappeljke ladder ge
plaatst werd, besef je vooral
door de geschiedenis rond het
vrouwenkiesrecht. Aletta Ja
cobs eiste in 1883 een plaats
op de lijst voor de gemeente
raad van Amsterdam. Als
welgesteld arts voldeed zij
aan de bepaling in de Grond
wet van 1848, waarbij kies
recht voorbehouden was aan
ingezetenen van Nederland,
die 'kentekenen van geschikt
heid en maatschappelijke wel
stand bezitten'. Zij werd afge
wezen, aan de Grondwet
werd zelfs in 1887 een beper
kend woordje toegevoegd.
Toen stond er (tot 1919 maar
liefst) 'mannelijke ingezete
nen'.
Het zoveelste lesje voor vrou
wen: recht door zee en met
open vizier strijden is prach
tig, wil je werkelijk iets berei
ken Jan moet je daarbij voor
al slim zijn. En alert blijven,
zelfs argwanend, tegelijk aan
trekkelijk en briljant. En zo al
die letters van het alfabet
langs, wil je uitkomen bij de Z
van Zij. Zij dan niet als ver
voeging van hij, maar Zij als
zelfstandig wezen met geres
pecteerde mening.
In de praktijk blijkt een alfa
bet lang, eeuwen lang. Veel
vrouwen blijven steken bij de
P van pureestamper. Dit: een
man maakt een maaltijd
klaar, ingewikkelde gerechten
allemaal en stiekumweg re
kent hij erop dat op het juiste
moment een goede fee te hulp
komt snellen om even de
aardappelpuree te maken.
Niet doen, nooit. Jouw puree
wordt aan tafel overschept
met alles dat naar man
smaakt en hij krijgt de eer.
Laat 'm zelf knoeien en even
tueel afgaan, of hou met de
pureestamper de hele zaak in
handen. Alles of niets, met al
dat helpen, assisteren, toeste
ken, handreiken kom je geen
stap verder.
Het ongeluk is dat vrouwen
het zo goed kunnen. Tussen al
je werk door even gauw hots-
kluts de puree maken: geen
kunst aan. Over de hele we
reld is dat zo. Weet je, zei een
dorpsmeisje uit Kenia, vrou
wen kunnen heel veel, maar
die aanleg wordt niet her
kend, juist doordat ze altijd
met zoveel verschillende din
gen bezig zijn. Mannen doen
maar een paar dingen, dat
valt op.
Misschien is er na Aletta Ja
cobs, met 75 jaar vrouwen
kiesrecht en alles wat daarna
volgde, wel veel veranderd.
Som alle verworvenheden
achter elkaar op en ik ben
graag bereid toe te geven dat
vrouwen er echt en heus en
onomstotelijk beter voorstaan
tegenwoordig. Kom dat be
strijden met steekhoudende
argumenten en met voorbeel
den die het tegendeel bewij
zen, en ik loop even overtuigd
over naar het andere kamp.
Lange tijd voelde ik me zo
heen en weer geslingerd. Dat
is over. Vorig jaar werd aan
de Universele Verklaring van
de Rechten van de Mens toe
gevoegd, dat 'mensenrechten
van vrouwen en meisjes een
onvervreemdbaar, integraal
en ondeelbaar onderdeel zijn
van de mensenrechten'.
Al zijn er honderd redenen
om aan te tonen hoe nodig
die aanvulling is, elke reden is
er een te veel. Zo lang vrou
wen apart moeten worden
vermeld/beschermd en niet
voor ieder vanzelfsprekend
onder het begrip 'mensen'
vallen is er iets goed mis.
'aangepaste' rekening Uj(
schrijven.
Hoffmann signaleert de laat*
jaren een veranderende mental
teit. Steeds meer onderneming
vragen om preventie-advies
De explosieve toename van
fraude is daar debet aan. i
mann: „De drempel is lage
de noodzaak om ons in te Si
kelen groeit. Vorig jaar hebbj
we 25 procent meer opdracht
gehad dan in 1992. De omvan
van de fraude in ons land
schrikbarend en de daders gaai
door tot .een buitenstaander i
een eind aan maakt. Waaroa!
Mensen voelen zich tegenw.
dig al tekort gedaan als ze n
één kleurentelevisie of cd-sj
hebben. Steekpenningen, friu,
en corruptie: Nederland haalt dl
VS in sneltreinvaart in. Somn
ge daders hebben het gevoel d
ze 'recht hebben' op de
spullen".
Anoniem
Hoe gaat de ontmaskering var
een fraudeur in zijn werk? Er
binnen een bedrijf altijd well
mand die weet wat er
Vaak schrijft die een (anoniem!
brief aan de directie. Deze goi
de klacht in de meeste gevall
in de prullenbak. Of
teert de 'aangever' met
Hoffmann: „Allebei fout. War
neer wordt bemerkt dat de
rectie niet ingrijpt, gaan and
mensen óók trucs bedenken,
we zien regelmatig dat eerlijïJ
werknemers zich ziek meidei]
omdat niet tegen de fra
wordt opgetreden."
„Als de eerste fraudeur
wordt aangepakt, krijg je
soort olievlek. Niet alleen binnenl
het eigen bedrijf, maar vaak ooi]
bij dat van leverancier of
mer. Als één inkoper een
reis of verbouwing heeft a;
nomen volgen er gegaram
meer. En als de directie b
met een 'zwarte kas', moet jtl
niet verbaasd zijn dat de medé-T
werkers dat dan ook doen". 1
Ontslag
Het grootste deel van Hoffman!
onderzoeken eindigt met ontslagl
van de betrokkenen op staandel
voet, soms in combinatie met eel
regeling voor de terugbetaliajl
Het bedrijf wil dan het thuis-l
front van de fraudeur niet extiil
straffen en de behoefte aanp:T
bliciteit door een strafrechtelijk!
onderzoek is om begrijpelijkere-l
denen ook niet groot. Hoffman: I
rapporteert alleen de feiten. Hel
oordeel moet de opdrachtgeve
zelf maar vellen.
Hoffmann jr.: „Het uitgangspun!
bij het aannemen van cadea
eenvoudig. Alles dat je
rechtstreeks en volmondig aan jt|
baas durft te melden, valt once: I
het hoofdstuk corruptie. De I
'aanpakkers' weten dat ver-
draaid goed. Als je gefêteer;
wordt door een leverancier, I
neemt de vrijheid om een onaf-1
hankelijk oordeel te vellen af
zelf heb in de bijna 21 jaar datii
in het vak zit, nog nooit met e
klant geluncht of gedineerd. Als I
ik daar zin in zou hebben, betaal
ik het zelf wel."
'Voorlopige' steun voor Bi
Vrouwenberaad
Grote schulden, teruglopend'
olie-inkomsten, verpaupering
enorme werkloosheid en onstui-1
mige bevolkingsgroei km
aan de pijlers van de heersers,
die eens bijna totale macht had
den. Democratisering zou
oplossing kunnen zijn. Maar
zou al ras blijken dat overal in
de arabische wereld fundamen
talisten het bij de stembus uit
zonderlijk goed doen. En dat is
een ontwikkeling die zo snel ma-
gelijk met Westerse steun moet
worden geblokkeerd.
Het is vooral deze dubbelhartig
heid waardoor veel leden van hei
FIS (waarin zich ook alleszins
redelijke mensen bevinden) niet
meer geloven in de hooggeschate
waarden van de democratie. D'
desillusie van de stembusstrijd
heeft plaatsgemaakt voor e®
slachtpartij, waarbij niemann
meer wordt ontzien. De er'"°
uitweg voor Zeroual lijkt
opnieuw uitschrijven van verkie
zingen. Maar dan kan hij
macht net zo goed meteen aan
het FIS overdragen.
Intussen bloedt Algerije steeds
meer dood. Westerse investeer-1
ders trekken zich terug, maar|
belangrijker is nog dat de A
rijnse middenklasse in toene-1
mende mate wordt fijngemalen
tussen het keiharde leger en I
bevlogen, maar niet voor hun
taak berekende fundamentals1
ten. Winkeliers, artsen, juristen, f
schrijvers, hoogleraren - vo°r
hen wordt het onafhankelijke
Algerije steeds meer een barre
woestenij.
Van onze Haagse redactie
Den Haag Het
belastingvoordeel voor kostwinn
den afgeschaft. Daarmee
- voorlopig - achter lijsttrekker
voordeel wil behouden.
„De sociale prijs is nu te hoog,"
zei zaterdag voorzitter Jongma
van het CDA-Vrouwenberaad.
Het Vrouwenberaad is altijd
voorstander geweest van de af
schaffing van het belastingvoor
deel, de zogeheten voetoverheve
ling. Met die regeling mag een
gehuwde kostwinner de belas-
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Werkgevers, werk
nemers en de coalitiefracties
CDA en PvdA hebben positief
gereageerd op de lastenverlich
ting van vijf miljard gulden
waartoe het kabinet heeft beslo
ten. cd A-fractievoorzitter
Brinkman constateert dat 'alle
partijen hun zin hebben gekre-
gen'.
„Ik ben blij met het kabinetsbe
sluit," aldus Brinkman. „Er
wordt werkgelegenheid gescha
pen en dat is het belangrijkste."
Hij vindt vooral de lastenver
lichting in het midden- en klein
bedrijf, in de vorm van lagere
vennootschapsbelasting, belang
rijk. Ook de werkgeversorgani
satie KNOV juicht de lagere ven
nootschapsbelasting toe.
De PvdA-fractie verwelkomt
vooral het besluit om vijftig mil
joen gulden uit te trekken voor
extra huursubsidie.
Voorzitter Stekelenburg van de
FNV was vooral blij met de
combinatie van lastenverlichting
voor burgers en voor het be
drijfsleven, iets wat volgens hem
effectief zal zijn voor de werkge
legenheid.
De oppositiefracties van WD en
D66 zijn echter minder positief.
Volgens WD-fractieleider Bol-
kestein geeft het kabinet geld uit
'dat er nog helemaal niet is'. D66
verwijt het kabinet dat het be
slissingen heeft genomen die ei
genlijk pas een volgend kabinet
kan nemen.
DE SINDS TWEE JAAR gebruih
weid ontbreekt in en rond Sa
waarop de Navo haar ultimatur
bewijst twee zaken. Een: de st
degelijk iets aan te trekken van
opstelling van de rest van de
twee jaar eerder zou zijn ge
onderlinge slachtpartijen in he
ver kunnen komen.
Het ultimatum voor Sarajevo
wereldwijde verontwaardiging
verschrikkingen van de granaa'
veertien dagen geleden, in de
niet de enige stad die belegt
duizenden mensen zijn gestorv
voor de burgers in die ander
testcase; slagen de blauwhelm
Bosnische hoofdstad een einde
voor de andere steden die on
ultimatum voor Sarajevo slech
Nu is nodig dat de VN-troeper
Kelijk onder controle nemen
optreden tegen elke poging orr
ue eerste reacties op het i
vannacht duiden op die kr<
genoeg. Er moet nu zo snel r
turn aan de strijdende partijf
oorlogsbrandhaarden in Bosr
ijkt er - eindelijk - politiek rijp
waarschijnlijk niet.
SCHULDEN, hebzucht,
frustratie of geldings
drang vormen de oor
zaak. Fraude is het ge
volg. Het begint met een
'vriendendienst' en het
eindigt vaak met 'ontslag
op staande voet'. Er
wordt wat gesjoemeld en
gesjacherd in ons land.
Gerd Hoffmann jr. van
het gelijknamige bureau
voor bedrijfsrecherche in
Amsterdam: „Als de chef
steelt, doet de rest mee."
Door Hans Bos
FRAUDE en corruptie teisteren
het Nederlandse bedrijfsleven
als nooit tevoren. De precieze
omvang is onbekend, maar het
moet in de miljarden lopen.
Tienduizenden landgenoten
gaan dagelijks naar huis met
andermans geld of goederen.
Geen haan die er naar kraait. De
baas doet het toch óók... of an
ders de collega's wel.
Vaak gaat het om levensmidde
len, kleding, huisraad, bouwma
terialen en elektrische huishou
delijke artikelen. Of om geld.
Een kilo kogelbiefstuk, een zij
den overhemd, een cd-speler of
een wasmachine? U. zegt het
maar; de klant is ook op deze
criminele markt koning. Verdie
nen? De nettowinst van een
bouwmarkt in de Randstad steeg
met maar liefst vier ton, een jaar
nadat de daders van een om
vangrijke fraudezaak waren ge
pakt.
beangstigend weinig speelruim
te. Hij wil een dialoog aangaan
met de weinige fundamentalis
ten die nog enig vertrouwen heb
ben in de machthebbers in Al
giers. Dat zijn er echter te wei
nig om te komen tot een akkoord
dat de huidige geweldsspiraal
tot een halt kan brengen. Ze
roual zou moeten gaan praten
met het vooral ondergronds ope
rerende Islamitische Heilsfront
(FIS), dat misschien nog enige
greep heeft op een steeds roeri
ger achterban.
Maar dat zou betekenen dat de
Zeroual ook de onweerlegbare
aanspraken van het FIS zou
moeten erkennen. Die partij won
tenslotte de verkiezingen van
1991. Dat gebeurde weliswaar
na een ragfijne deal met andere,
concurrerende islamitische groe
peringen, maar dat viel weg te
strepen tegen de sluwe wijzigin
gen in de kieswet, die de rege
ringspartij FLN in het voorjaar
van 1991 met een ruime voor
sprong uit de startblokken liet
gaan. Uiteindelijk werden de re
sultaten nietig verklaard, en rol
den de tanks van het regerings
leger de straten op. De FIS-top
dook onder, en een steeds geme
nere guerrilla-oorlog, waarbij in
toenemende mate ook buitenlan
ders het slachtoffer worden,
heeft de plaats van de dialoog
ingenomen.
Het Westen heeft in die turbu
lente dagen een nogal dubbelzin
nig standpunt ingenomen. Ter
wijl Europa en de VS vooral
aandrongen op de vestiging van
Gemakkelijk
Uit het jongste onderzoek van
Hoffmann Bedrijfsrecherche in
Amsterdam, de grootste gespe
cialiseerde organisatie op dit
terrein in Europa, blijkt dat
bijna zestig procent van de frau
deurs in ons land tussen de 25 en
45 jaar is. Eenderde van hen is
nog geen drie jaar in dienst bij
het betrokken bedrijf, terwijl
bijna de helft al langer dan tien
jaar aan de onderneming is ver
bonden. Over bedrijfstrouw ge
sproken...
De fraudeurs moeten in 19 pro
cent van de gevallen worden
gezocht onder het magazijnper-
soneel. Maar ook de expeditie
medewerkers (10 procent), de
chauffeurs (7), de verkoopmede
werkers (7) en de directieleden/
managers (6) weten van wanten.
En slecht voorbeeld doet ook in
dit geval slecht volgen. Directeur
Gerd Hoffmann: „Als de chef
steelt, passen de ondergeschik
ten zich aan".
Op basis van 1600 afgesloten
onderzoeken komt Hoffmann tot
de conclusie dat 91 procent van
de daders van het mannelijk ge
slacht is. 60 procent heeft niet
meer dan lager onderwijs en 41
procent is 'sleuteldrager' van het
betrokken bedrijf. In 18 procent
van de gevallen is de partner van
de dader op de hoogte. Een der
de deel van de daders geeft fi
nanciële redenen op voor de
malversatie, terwijl 31 procent
Goederen van het bedrijf achterover drukken: een van de vaak voorkomende vormen van diefstal en fraude. foto lé giesen
als verklaring aanvoert: Het ging
zo gemakkelijk.
Hersengymnastiek
Hoffmann senior, oudgediende
bij de BVD, begon 31 jaar gele
den in de Amsterdamse huiska
mer met een detective-bureau
dat in korte tijd wist uit te
groeien tot een van de toonaan
gevende particuliere recherche
bureaus in Europa. Gerd Hoff
mann (38) is het recherchewerk
met de paplepel ingegoten. Al
tijdens zijn schooltijd werkte hij
mee aan de onderzoeken van zijn
vader. Hoffmann: „Het zit me in
het bloed. Het is de uitdaging die
zo boeit, de hersengymnastiek;
het oplossen van een probleem
waar anderen niet uitkomen. Ik
ben in de jaren zestig begonnen
met het opsporen van zoekge
raakte hippie-kinderen. Kijken
of dat in 24 uur lukte...".
Gerd Hoffmann verdeelt de
mensheid gemakshalve in drie
categorieën. Het eerlijke deel
vormt de meerderheid, gevolgd
door de groep die de kat uit de
boom kijkt en op het slechte pad
raakt als daar aanleiding toe
bestaat. Tot slot noemt Hoff
mann de kleinste categorie land
genoten, die van baan naar baan
en van fraude naar fraude hob
belen.
Hoffmann: „Frauderende werk
nemers kunnen jarenlang hun
gang gaan. Vaak zitten ze letter
lijk op sleutelposities, zonder dat
de baas een onderzoek heeft la
ten uitvoeren naar hun achter
grond. Dertig procent van de
daders slaat zijn slag in de eerste
drie jaar na binnenkomst.
Werkgevers hebben, verbijste
rend genoeg, doorgaans geen be
nul wie van de huidige of voor
malige werknemers met een
sleutel van het bedrijf op zak
loopt. Er blijken in bedrijven
uitgebreide informele circuits te
bestaan die elkaar sleutels toe
spelen. Ook komen we regelma
tig bij bedrijven zonder redelijke
voorraadadministratie. Dan
wordt iedereen aan de voordeur
met behulp van de modernste
elektronica omstandig gecontro
leerd, terwijl de handel via de
achterdeur het pand verlaat.
Diefstal-preventie is te veel ge
richt op buitenstaanders, terwijl
het gros van de fraude door
eigen mensen wordt gepleegd."
Hoffmann kent gevallen waarbij
de daders hun buit rechtstreeks
overlaadden van de afleverende
vrachtwagen in die van henzelf.
„Als je een chauffeur de spullen
zelf in de rekken laat zetten om
een mannetje uit te sparen,
vraag je als bedrijf toch om
moeilijkheden? Het is niet de
gelegenheid die de dief maakt.
De dief gebruikt altijd de gele
genheid", aldus Hoffmann.
Een pasje om op kosten van de
zaak benzine te tanken? Ach, om
een paar pakjes sigaretten en een
kratje bier op de rekening maalt
toch niemand. En de pompbe
diende knippert niet met de ogen
als hem wordt gevraagd een
Door Rogier Slop
AAN DE goede bedoelingen
van de nieuwe Algerijnse
president Lamine Zeroual
valt vooralsnog niet te twijfe
len. Bij zijn aantreden sprak
hij zopas over 'dialoog' met
de moslim-fundamentalisten,
'respect' van de kant van het
leger voor de 'volkswil' en
beëindiging van het bloed
vergieten.
Maar Zeroual is, naast president,
vooral minister van Defensie. En
de honende manier waarop de
veelal ondergedoken of in bal
lingschap levende oppositie zijn
voorstellen afdeed, was dan ook
tekenend. Algerije giert langs de
rand van de afgrond. In grote
delen van het binnenland heb
ben 'fundamentalisten' vrij spel.
In de guerrilla-traditie van de
veelbezongen vrijheidsoorlog te
gen de Fransen sluipen mannen
's nachts de dorpen binnen, ste
len wapens, 'executeren' mensen
die al of niet terecht 'collabora
teurs' worden genoemd, jagen de
veiligheidsdiensten de stuipen
op het lijf en verdwijnen dan bij
het eerste morgenlicht in de
drukke kashba's of de onmetelij
ke woestijn.
Angst
Er gaat geen etmaal voorbij of er
vallen doden. En hoewel de Wes
terse media zich vooral druk
maken over de nu gevoerde oor
log tegen 'goddeloze buitenlan-
enige vorm van democratie in de
Arabische wereld, was de stem
bus-uitslag nou ook weer niet
helemaal de bedoeling. Zeker
ex-kolonisator Frankrijk, dat
miljoenen Algerijnen op zijn
grondgebied heeft, zag bij zijn
achterdeur al een soort Khomei-
ny-achtige staat ontstaan.
Die angst voor 'fundamenta
lisme' zo dicht bij het Europese
vasteland leidde dan ook tot
merkwaardige strapatsen van de
Westerse politiek. De nauwelijks
verhulde staatsgreep van het Al
gerijnse leger en de FLN werd
toegejuicht als de enige manier
om de 'opmars van anti-demo
cratische krachten' - hoezeer
ook klaarblijkelijk in de kiezers
gunst - in Algerije te stuiten.
Verpaupering
Het is het grote probleem dat de
hele arabische wereld momen
teel teistert. Steeds meer doet
het idee zich gevoelen dat de
ouderwetse, autocratische lei
ders hun tijd hebben gehad.
Extremisme brengt Algerije aan de rand van een burgeroorlog.
foto epa
ders', zijn het vooral de Algerij
nen zélf die in angst zitten. De
intellectuele elite kan kiezen: óf
standvastig blijven en een kogel
van de fundamentalisten riske
ren, óf zo snel mogelijk het
vliegtuig naar vooral Frankrijk
proberen te pakken.
Algerije bevindt zich op de rand
van een burgeroorlog. Sommige
waarnemers, zowel uit het Wes
ten als uit Algerije zelf, menen
zelfs dat de fatale grens al is
overschreden en dat er in feite al
enige tijd sprake is van een der
gelijke burgerkrijg.
Zeroual heeft het daarbij niet
eenvoudig, hij zit klem tussen
extremisten aan beide zijden.
Veel leden Van de Algerijnse le
gertop zijn oude mannen, gehard
in de bittere strijd tegen het
Franse kolonialisme. Na hun
glorieuze overwinning in het be
gin van de jaren zestig zijn ze
steeds meer in hun eigen, onfeil
bare mythe gaan geloven. Het
zijn mensen die geen enkele te
genspraak dulden, ook niet van
mede-Algerijnen. De jongere ge
neratie binnen de militaire gele
deren, die langzaam maar zeker
de vrijheidsstrijders van het eer
ste uur vervangt, is opgegroeid
in dezelfde onbuigzame traditie.
In deze kringen wordt iedere
vorm van oppositie tegen de
heersende macht beschouwd als
een vorm van verraad aan de
verheven idealen uit de heilige
bevrijdingsstrijd. Kritiek wordt
niet geduld.
Speelruimte
Ook aan de andere kant van het
politieke spectrum heeft Zeroual
