Elmo raakt 125 banen kwijt
Tweede Kamer dringt aan op overheidssteun voor fruittelers
linton
honger
Nieuwe reorganisatie Fokker treft ook vestiging in Woensdrecht
Werknemers havensleepdiensten in staking
Principe-akkoord over bezuiniging bij NedCar
EEN NIEUW
RENDEMENT
NETTO 13.5%
BELASTINGVRIJ
Malaise in staalindustrie:
RMI ontslaat 34 mensen
LAND KORT
pE STEM
ECONOMIE ZATERDAG 19 FEBRUARI 1994 A5
Seizoenarbeid
goedkoper
JAARLIJKS UITGEKEERD
Deelname f35. OOO. - of flOO. OOO, -.
ECONOMIE KORT
De magie van
ronde getallen
FEBRUARI 1994 A4
or premier John Major:
met Clinton volgende
nt heeft een van zijn
de 'speciale betrekkin-
herstellen is hem hierbij
ieet. Zo niet Clinton. De
rvechter van de hervor-
ngen in de Amerikaanse ge-
dheidszorg eet monter ver-
Clinton glipt regelmatig
n weg uit het Witte Huis
met zijn vrienden te eten
trendy restaurants in Was-
gton. De twee bodyguards
Arkansas die onlangs uit
school klapten over Clin-
s vermeende seksuele uit-
attingen, leken bijna even
fascineerd door Clintons
tlust.
Is hij een appel eet, eet hij
es op: klokhuis, zaadjes,
el," aldus een van hen, Ro-
r Perry. „Een gepofte aard-
pel eet hij uit de hand, twee
ppen en weg."
aar laten we eerlijk zijn:
inton jogt bijna iedere mor-
n. Hij maakt gebruik van de
euwe fitnessruimte van het
itte Huis, rookt niet en
inkt weinig. Zijn jaarlijkse
edisch onderzoek doorstond
j met vlag en wimpel,
e grappen dat vice-president
ore 'maar een Big Mac ver-
ijderd is van het president-
hap' zijn bij Hillary Clinton
arder aangekomen dan bij
em. Het eerste staatsdiner
"t zij organiseerde - voor de
uidkoreaanse president Kim
ng Sam vorig jaar november
moet voor haar man een
ote teleurstelling zijn ge-
eest. Op het menu stond
armerend gezonde kost als
n herfstsalade, vismousse en
ager gemberamandelijs.
ongerig ging de arme man
aar bed.
kampbewaker'
lim-vluchteling die in Dene-
ing van oorlogsmisdaden, is
enen herkend als 'een van de
die wordt beschuldigd van
last van de rechtbank vier
emarken een buitenlander in
wegens oorlogsmisdaden in
zei gisteren dat zij beschuldi-
twintig vluchtelingen uit het
Chinees station
ation van Hengyang in het
ensen om het leven gekomen
in de drukte paniek uitbrak,
g gisteren gemeld. De ramp
toen grote aantallen platte-
de Chinese Nieuwjaarsvakan-
stad Kanton om te werken,
de stampei begonnen toen een
ken die hij op een oversteek-
allen. Toen de mensen achter
ar heen en brak paniek uit.
op Sumatra
hebben overlevenden van de
Sumatra gewaarschuwd voor
rdat de watervoorraden ver-
r van de beving van woensdag
fmpu Singa, zei dat het .cijfer
nog kon stijgen omdat er door
inig nieuws is uit afgelegen
ok grote moeite om de gewon-
istig aan toe zijn. Ook gisteren
ken.
■schept drugs
eft in de nacht van donderdag
ito 147 kilo zuivere cocaïne in
uurder, de 40-jarige A. van K.
na een tip dat zich in de haven
le buurt van een Colombiaans
ine bleek aan de kiel van het
gemaakt. De duikers brachten
goedje in de Nederlandse auto.
:ze twee mannen op te pakken,
n later in Brugge aanhouden,
een recordvangst in Zeebrugse
:r actief
dingsstrijders hebben gisteren
rscheidene overheidsgebouwen
irbij is schade aangericht maar
en voor de bommen explodeer-
ïse Nationale Bevrijdingsfront
ni in acht genomen bestand te
leraties (tegen Frankrijk) te
omen aan jarenlange nachtelij-
doelen op Corsica. Vooral
irheidsgebouwen als symbolen
daarbij het doelwit.
>ord in Burundi'
meft na de mislukte staatsgreep
de 25.000 en 50.000 mensen
an een internationale commissie
bekend maakte van een onder-
itie in Burundi.
ïger vermoordde bij de couppo-
asident, die in juni vorig jaar
k enkele andere regeringsleden
ken gevechten uit tussen de
die 80 procent van de bevolking
Van onze redactie landbouw
goes - De Tweede Kamer
heeft deze week bij minister
p Bukman (Landbouw) aan
gedrongen op steun voor de
fruitteelt. Want vele bedrij
ven in deze sector verkeren in
Insiders verwachten dat vijftien
lol twintig procent van de fruit-
bedrijven het einde van dit jaar
niet zullen halen. Met name in
ie iJsselmeerpolders vallen har
de klappen. Bedrijf na bedrijf
gaat failliet of staat te koop.
Daarom wil de Kamer dat de
minister leningen verstrekt met
een lage rente.
Ook de fruitteelt op Tholen,
Zuid-Beveland en in West-Bra
bant heeft het zwaar te verdu
ren. Rinus van 't Westeinde,
fruitteler in Nisse en hoofdbe
stuurder van de Noordbrabantse
Christelijke Boerenbond: „Ook
hier staan bedrijven te koop. En
ik weet dat er nog al wat bedrij
ven in liquiditeitsproblemen zit
ten, voor wie het maar afwach
ten is of ze de oogst en daarmee
de inkomsten zullen kunnen ha
len."
Toch is er volgens Van 't Wes
teinde wel degelijk verschil tus
sen de positie van de fruitteelt in
de IJsselmeerpolders en in die in
het zuidwesten van Nederland:
„Dam heeft de vorst van 1985
hele boomgaarden verwoest en
hier niet. Als je bomen kapot
vriezen, dan duurt het een paar
jaar voor je weer inkomsten
hebt. De vroege vorst van de
jaren '90 en '91 heeft in de
polders veel meer schade aange
richt als hier. In '92 en '93 zijn ze
daar geconfronteerd met dezelf
de problemen als wij, namelijk
een grote oogst en daardoor lage
prijzen. Die lage prijzen waren
voor ons heel vervelend, maar
overkomelijk omdat wij hier in
eerdere jaren minder rampspoed
hebben gehad. Maar een pretje is
het niet."
Feitelijk hangt dus de situatie in
de fruitteelt voor een belangrijk
deel samen met de klimatologi
sche verschillen die ook een
klein land als Nederland kent:
de 'warme' invloed van de
Noordzee maakt dat de vorst
relatief de minste schade aan
richt naarmate de boomgaard
meer westelijk ligt. Van 't Wes
teinde: „Wat dat betreft zijn er
zelfs al verschillen tussen Zuid-
Beveland, Tholen en West- en
Midden-Brabant.
Een ander belangrijk verschil is
de eigendomssituatie. In de IJs
selmeerpolders liggen veel
pachtbedrijven met een betrek
kelijk geringe vermogenspositie.
Daardoor wordt het moeilijk om
aan te kloppen bij een bank om
een probleemjaar te overbrug
gen. In het zuidwesten daarente
gen zijn vele bedrijven in eigen
dom bij de teler en wordt de
gang naar de bank wat gemak
kelijker.
Van 't Westeinde: „Maar gezond
is het natuurlijk allemaal niet.
Als het om fruit gaat is Neder
land meer dan zelfvoorzienend.
Da's een. Daar komt bij dat in de
landen rond de Middellandse
Zee, maar ook op het zuidelijk
halfrond de laatste jaren enorm
veel boomgaarden zijn aange
plant. Dat maakt de concurren-
tie-positie heel moeilijk. Oók in
Nederland is naar mijn mening
de fruitteelt de laatste jaren te
hard gegroeid. Veel mensen heb
ben geïnvesteerd op basis van
een paar goede jaren en niet
nagedacht over de mogelijkheid
dat het ook wel eens minder zou
kunnen worden."
Van onze verslaggeefster
Net als Fokker Aircraft Service
moet Elmo waar nu nog 500
mensen werken, worden omge
vormd tot een winstmakende bv.
P. Stander, voorzitter van de
ondernemingsraad ziet wel
brood in dat idee, maar betreurt
in hoge mate het aantal ontsla
gen dat daarmee gepaard gaat.
Hij verwacht echter dat het aan
tal nog wel omlaag gaat, omdat
het natuurlijk verloop binnen
het bedrijf en afvloeiingsregelin
gen niet in het getal van 125 zijn
opgenomen. Bovendien is het al
gemeen gehanteerde handvat
een op de vier moet weg' waar
schijnlijk niet zonder meer op
elke Fokkervestiging toe te pas
sen, zegt hij.
Een definitief getal is pas be
kend na overleg met de vakbe
weging, ondernemingsraad en
directie. „Hoe lang het nog duurt
voordat we weten wie weg moet
en wie mag blijven, tja, als alles
meezit een week of zes," zegt
Stander. „Die onzekerheid werkt
verlammend op de mensen."
Stander heeft de indruk dat het
personeel zich nu minder druk
maakt dan bij de vorige reorga
nisatie. „Ze zijn toch wat gelate-
ner geworden. Ze wachten af,
maar natuurlijk is de stemming
down."
De bijeenkomst donderdagoch
tend waarin de Raad van Be
stuur van Fokker de onheilstij
ding aan de medewerkers mee
deelde, verliep volgens de OR-
voorzitter 'gedisciplineerd', hoe
wel er toch vele kritische vragen
kwamen vanuit het personeel.
De begin deze week aangekon
digde nieuwe reorganisatie bij
Fokker kost in totaal 1900 ar
beidsplaatsen.
Woensdrecht - De aangekondigde nieuwe reorganisatie
bij Fokker treft ook dochter Elmo in Woensdrecht. De
medewerkers daar hebben van de Raad van Bestuur van
het vliegtuigconcern te horen gekregen dat er 125
mensen uit moeten.
Een werknemer uit zijn ongenoegen tijdens de actievergadering.
foto anp
i
Van onze verslaggeefster
Bergen op Zoom - Bij machinefabriek RMI Holland in Bergen
op Zoom worden 34 van de 200 werknemers ontslagen.
Het gaat slecht in de staalindus
trie en het Bergse bedrijf heeft
weinig orders, verklaart direc
teur J. Kranenburg de ontslag
aanvraag. „Vooral de vraag naar
grote machines en gietwerk is
zeer sterk afgenomen. Met de
hulpstukken voor leidingen gaat
Den Haag (anp) - Mensen die
kortdurend seizoenwerk verrich
ten, hoeven van het kabinet geen
werknemerspremies (wao, ziek
tewet en ww) te betalen.
De ontheffing dient beperkt te
blijven tot één keer per kalen
derjaar voor maximaal vier we
ken.
Het kabinet wil hiermee een bij
drage leveren aan het oplossen
van de personeelsproblemen die
zich met name in de tuinbouw
voordoen. In totaal werken er
300.000 seizoenarbeiders in de
Juinbouw.
het goed, zowel in binnen- als
buitenland."
„In 1993 is verlies geleden en
ook de verwachtingen voor 1994
zijn onzeker", bevestigt C. de
Wildt van de Industriebond FNV
de noodlijdende situatie van het
bedrijf. Volgens hem zijn er ech
ter wel kansen om de omzet op
te krikken. Daarom zijn er een
paar harde afspraken gemaakt.
Vastgelegd is bijvoorbeeld dat
het achterblijvende personeel
niet teveel mag overwerken en
dat er niet te veel met uitzend
krachten gewerkt mag worden.
De ontslagen vallen volgens De
Wildt vooral in de produktie-af-
deling.
Volgens de directeur is de ont
slagaanvraag een uiterste maat
regel. Eerdere bezuinigingen
hielpen niet en een aanvraag
voor werktijdverkorting werd
door het ministerie van sociale
zaken afgewezen. Het bedrijf
heeft niet aan kunnen tonen dat
de dunne orderportefeuille van
tijdelijke aard is.
Maassluis (anp) - De onge
veer 450 werknemers van
Smit Havensleepdiensten in
Schiedam hebben sinds gis
termiddag één uur het werk
neergelegd. De werknemers
protesteren tegen de voorge
nomen reorganisatie bij Smit.
De Smit-werknemers eisen van
de directie dat de aangekondig
de saneringsplannen, waarbij
120 mensen ontslagen worden,
van tafel gaan.
De directie kreeg gisteren enkele
uren de tijd om over de eis na te
denken, bij het ter perse gaan
van deze editie was de uitkomst
van dat beraad nog niet bekend.
Evenmin is duidelijk wat de
werknemers gaan doen als de
directie hun eis afwijst.
De directie van Smit Havens
leepdiensten meldt dat het
scheepvaartverkeer dat gebruik
moet maken van sleepdiensten
nagenoeg tot stilstand is geko
men. Alleen wat via de concur
rentie wordt afgehandeld vaart,
maar veel zou dat niet zijn.
Volgens het Gemeentelijk Ha
venbedrijf Rotterdam lagen gis
teren aan het begin van de
avond zeven schepen meer dan
normaal op een sleep te wach
ten, waarvan enkele bij Hoek
van Holland. „Daar liggen altijd
wel een paar schepen afgemeerd,
maar nu zijn het er wat meer,"
zegt woordvoerder Wilken.
Een aantal schepen dat aan de
kade ligt, kan niet weg omdat er
geen sleepboot beschikbaar is.
Maar problemen heeft dat niet
opgeleverd. „Wij verwachten
voor middernacht geen acties.
De directie van het havenbedrijf
heeft geen reden gezien om as
sistentie van de politie te vra
gen," zegt Wilken.
Smit Havensleepdiensten wil dit
jaar ongeveer 120 arbeidsplaat
sen schrappen. Gedwongen ont
slagen zijn daarbij waarschijn
lijk. Daarnaast wil Smit 124
mensen plaatsen in een pool van
Smit Internationale en 16 werk
nemers overdoen aan concurrent
Van den Akker.
De resterende 190 werknemers
kunnen in dienst blijven, zij het
tegen sterk gewijzigde arbeids
voorwaarden. Zo wordt van hen
verwacht dat zij gaan werken in
een rooster van één week op en
één week af. In de werkweken
zijn zij 84 uur in touw en 84 uur
op afroep beschikbaar.
Daar staat een aanmerkelijke
loonsverbetering tegenover. Vol
gens de bonden gaan de salaris
sen 30 procent omhoog. Voor de
vakbonden zijn de voorstellen
onverteerbaar. Als de loonsver
hoging achterwege blijft, kunnen
in ieder geval 70 van de 120
mensen in dienst blijven, menen
zij. Gedwongen ontslagen en
wijzigingen in de roosters zou
den dan niet nodig zijn.
De inzet van de bonden werd
vrijdag unaniem gesteund door
het personeel, dat massaal aan
wezig was op een protestbijeen
komst in Maassluis.
Er gingen stemmen op om de
Nieuwe Waterweg met sleepbo
ten af te sluiten. „Je moet die
boten niet tegen de wal leggen,"
aldus een aanwezige. „Je moet
de hele Waterweg dichtpleuren."
Hij kreeg luid applaus.
(ADVERTENTIE)
NedCar moet dit jaar en volgend jaar 370 miljoen gulden bezuinigen om de continuïteit van het
bedrijf veilig te stellen. foto anp
lig willen vertrekken, geldt een
al eerder afgesproken sociaal
plan. Ook worden ze geholpen
bij het vinden van ander werk.
NedCar denkt hiermee jaarlijks
20 miljoen gulden te bezuinigen.
De versobering van de arbeids
voorwaarden levert het bedrijf
in 1994 en 1995 een besparing op
van in totaal 12,5 miljoen.
Die besparing wordt onder meer
bereikt door een tijdelijke verla
ging van de gratificatie van 5
naar 3 procent en het inleveren
van twee atv-dagen. NedCar
wilde ook de lonen van de reste
rende 4000 werknemers de ko
mende twee jaar bevriezen.
Daarvan is voorlopig afgezien.
Afgesproken is dat daarover ver
der wordt gesproken, nadat het
overleg over de landelijke me
taal-cao is afgerond.
Daarmee is voorkomen, aldus
FNV-bondsbestuurder H. van
Rees, dat de automobielprodu
cent vooruit zou lopen op de
eventuele uitkomsten van de
landelijke onderhandelingen.
NedCar is ook bereid de 0,5
procent loonsverhoging op 1 fe
bruari, die nog voortvloeit uit de
lopende cao, gewoon uit te beta
len. De bonden zijn overigens
pas akkoord gegaan met de be
sparingsvoorstellen nadat Volvo
Zweden, een van de drie aan
deelhouders van het Limburgse
bedrijf, had toegezegd werk te
zullen uitbesteden aan de in Hel
mond gevestigde ontwikkelings
afdeling van NedCar.
Eerder had Mitsubishi, eveneens
aandeelhouder, dat al gedaan.
Daarmee is de werkgelegenheid
voor 375 produktontwikkelaars
de komende jaren veilig gesteld,
aldus Van Rees. Volgens be
stuurder G. van Os van de Unie
BLHP kan NedCar een finan
ciële bijdrage van de werkne
mers niet missen. „Dat geld is
hard nodig om te kunnen overle
ven." Ook Van Rees ziet de
noodzaak van de maatregelen in.
Hij is niet ontevreden over het
bereikte resultaat.
NedCar wil de rest van de be
sparing realiseren door zich te
concentreren op markten waar
het hoogste rendement is te be
halen. Ook is het de bedoeling
vooral auto's te verkopen die het
meeste opleveren. Daarnaast zijn
er plannen om te bezuinigen op
materiaalkosten en exploitatie
lasten.
De bestuurders van de Industrie
bond FNV en de Unie BLHP
leggen het bereikte resultaat met
een positief advies aan hun leden
voor.
Zoals eerder gemeld wil het
Limburgse bedrijf in 1994 en
1995 370 miljoen gulden bezui
nigen. Een deel daarvan komt op
tafel door een versobering van
de arbeidsvoorwaarden. Boven
dien wordt een al eerder aange
kondigde reorganisatie gedeelte
lijk versneld uitgevoerd. De
extra besparing is nodig om de
continuïteit van het bedrijf vei
lig te stellen.
NedCar heeft vorig jaar een ver
lies geleden van ongeveer 220
miljoen gulden. In de drie daar
aan voorafgaande jaren werd
een negatief resultaat geboekt
van 393 miljoen. Vooral de inge
storte markt voor personen
auto's en de schommelingen van
de valutakoersen hebben het be
drijf parten gespeeld. De bezui
nigingen moeten er toe leiden
dat NedCar al bij een produktie
van 90.000 tot 95.000 auto's
quitte speelt. Enkele jaren gele
den was dat pas het geval bij
120.000 voertuigen.
Op dit moment wordt het
'break-evenpunt' bereikt bij een
produktie van 100.000 wagens.
Door de reorganisatie verdwij
nen voor 1998 alles bij elkaar
400 banen. Afgesproken is nu
dat er voor eind volgend jaar al
iets meer dan 200 arbeidsplaat
sen vervallen. Gedwongen ont
slag is daarbij niet aan de orde.
Voor de werknemers die vrijwil-
Opsturen in gefrankeerde envelop naar ALBECO, Lange Vijverberg 4-5,
IS 's-Gravenhage. Tel. 070 - 392.43.71. Telefax 070 - 361.51.45.
(Op werkdagen bereikbaar tot 22.00 uur).
POSTCODE: WOONPLAATS:
Jo. stuur mij voor nadere informatie en eventuele deelname
prospectus van ALBECO.
HEER/MEVR
PLUS WINSTDELING
MET ZEKERHEID
VEILIG
LOOPTIJD 3 JAAR
Soms gebeuren er din
gen omdat veel men
sen denken dat ze zul
len gebeuren. Zoiets moet
ook aan de hand zijn met de
magie van de ronde getallen
op de beurs. Hoe anders kan
de stand van pakweg 4000
punten voor de Dow Jones
Index in New York een bijna
tastbare grens zijn, waar de
handel waarachtig 'weer
stand' meent te ondervinden?
Hoe komt het dat het ronde
getal van 120 yen voor een
dollar zich zo vastzet in de
nuchtere hoofden van valuta
handelaren dat er werkelijk
rondom die waarde bewegin
gen zichtbaar zijn die niet ge
woon te beredeneren zijn?
Dat vraagstuk zit wetenschap
pelijk onderlegde volgers van
beurs en valutamarkt natuur
lijk niet lekker. De internatio
nale financiële markten zou
den het schoolvoorbeeld moe
ten zijn van wat in de theorie
boekjes een rationele en effi
ciënte markt heet. Daar komt
de prijs van een goed overeen
met de waarde ervan. Daar
hoort het verstand te regeren
van uitstekend geïnformeerde
handelaren en niet een eigen
aardige voorkeur voor afge
ronde cijfers.
Er is de afgelopen jaren al
heel wat gespit in de statistie
ken van beurzen en valuta
markten om dit fenomeen te
onderzoeken. Dat het bestaat,
bleek onder meer uit in 1992
gepubliceerd onderzoek van
twee Leuvense economen
naar deze 'psychologische
grenzen' op de valutamark
ten. Zij toonden aan dat de
invloed van ronde getallen -
130. 120 yen per dollar, inder
daad bestaat. Rondom die
waarden is er veel handel, de
koersontwikkeling hapert,
maar is die eenmaal de 'grens'
voorbij, dan gaat het ineens
weer rap.
Ook voor de Dow Jones zijn
in 1993 soortgelijke uitkom
sten gevonden door Ameri
kaanse onderzoekers. Eind
april verschijnt in Nederland
een promotiestudie waarin
hetzelfde wordt aangetoond
voor Belgische, Duitse, Britse
en Japanse aandelenbeurzen.
Philip Stork heeft daarvoor
econometrisch onderzoek ge
daan in Rotterdam (Tinber
gen Instituut) en Maastricht
(Limburg Institute of Finan
cial Economics). Zijn resulta
ten bevestigen eerdere bevin
dingen van buitenlandse on
derzoekers. In de buurt van
ronde koersstanden heeft hij
heftige bewegingen gevonden.
Zelden sluit een handelsdag
op of vlakbij het 'heilige'
punt.
Onder beleggingsadviseurs is
130 banen weg bij Phibps
Eindhoven - Bij Philips in Eindhoven verdwijnen bij de
stafdiensten en ondersteunende afdelingen 130 arbeidsplaatsen.
In die sector werkten aanvankelijk 1100 mensen. De ingreep is
het gevolg van een onderzoek naar het bestaan van zogenaamde
dubbelfuncties. Na eerdere reorganisaties en herstructureringen
bleek een aantal funkties te worden vervuld door twee mensen.
De afgelopen maanden zijn al tachtig banen verdwenen, over
wegend door het natuurlijk verloop niet aan te vullen. Voor de
overige vijftig wordt nog een oplossing gezocht, aldus een
zegsman van Philips. Gedwongen ontslagen worden niet uitge
sloten.
Management Rank Xerox levert salaris in
Venray - Het hoger management van Rank Xerox in Venray
levert vrijwillig flink wat salaris in als bijdrage in het streven de
loonkosten te drukken en het kopieerbedrijf internationaal
concurrerend te houden. Per 1 april gaan de salariskosten van
zo'n veertig werknemers met gemiddeld 20 procent omlaag.
Binnenkort komt het bedrijf met voorstellen om de rest van het
personeel dit voorbeeld te laten volgen. Districtsbestuurder
Martens van de Industriebond FNV zegt echter nog niet te
willen instemmen met het gevraagde openbreken van de cao.
Daarin is voor dit jaar de nullijn afgesproken. Hij noemt de
bekendmaking van Rank Xerox een 'publiciteitsstunt'. Het
hoger personeel heeft geen cao en daardoor mist de vakbewe
ging inzicht in de slarisontwikkeling. Martens wil allereerst een
extern bureau het inleveren door de mensen met de topslarais-
sen laten narekenen.
EU onderzoekt overname Rover
Brussel - De Europese Commissie heeft gisteren een onderzoek
aangekondigd naar de overname van de Britse Rover Group
Holdings PLC door de Duitse autofabrikant BMW AG. De
Commissie zei dat mogelijk de fusieregels van de Europese Unie
in het geding zijn. Het dagelijks bestuur van de EU geeft
belanghebbenden tien dagen de tijd om commentaar te leveren
op de overname.BMW wü Rover in zijn geheel overnemen van
British Aerospace. De Europese Commissie kan overeenkomsten
die dominante posities op de EU-markt creeren of versterken
tegenhouden of laten wijzigen.
Sony ziet herstel van verkopen
Tokyo - Sony heeft in het derde kwartaal van het boekjaar
1993/94 de verkopen van consumentenelektronica zien aantrek
ken. Mede onder invloed van kostenbeperkingen steeg het
bedrijfsresultaat met 6,8 procent tot 56,5 miljard yen 1,05
miljard). Na rente, valutakoersverschillen en belasting bleef wel
een lagere nettowinst over. Het nettoresultaat daalde met 38
procent tot 16,8 miljard yen (ƒ314 miljoen). Het Japanse
concern heeft de winstverwachting voor het gehele boekjaar
naar beneden bijgesteld, van 30 naar 20 miljard yen. Sony's
branchegenoot Pioneer zag in het afgelopen kwartaal de resul
taten dalen. Het bedrijfsresultaat nam af met 79 procent, de
winst voor belasting met 74 procent en de omzet met 16,5
procent. Het concern stelde de verwachtingen naar beneden bij.
De omzet zal volgens de jongste voorspelling uitkomen op 328
miljard yen 6,1 miljard). Pioneer rekent op een nettowinst van
600 miljoen yen (ƒ11 miljoen).
al langer een 'school' actiet
die probeert wetmatigheden
te ontdekken in koersbewe-
gingen, los van de fundamen
tele ontwikkelingen zoals de
rente en de economische
groei. Na enig turen in het
koffiedik van koersgrafieken
kunnen zulke 'chartisten' tot
de conclusie komen dat zich
bijvoorbeeld op een waarde
van 440 voor de Amsterdam
EOE-index een 'steunniveau'
aftekent, of dat 450 een grens
waarde is die, eenmaal door
broken, voor een groei van
tientallen punten in staat.
Door nog slimmer computer
modellen proberen deze 'whi-
zkids' van de beurs greep te
krijgen op de gedragingen van
beleggers in het verleden en
daar conclusies uit te trekken
voor de toekomst. Want daar
is uiteraard geld mee te ver
dienen.
De kunst is de verdiensten
van deze technische analyse,
die de psychologie van de
markt in kaart probeert te
brengen, te verbinden met die
van het fundamentele onder
zoek, waar het vooral gaat om
de reële economische facto
ren.
Robeco-topman Van Duijn
verkondigt al jaren dat de
beurs voor de helft economie
en voor de andere helft psy
chologie is. Een verstandige
belegger moet dus zijn gevoel
laten spreken. Althans: hij
moet de sentimenten van de
markt net zo goed meewegen
als zijn fundamentele kijk op
de zaken.
De psychologie van de beleg
ger begint, getuige ook de
studie van Stork, geleidelijk
serieuzer te worden genomen.
Voorlopig zijn het nog voor
namelijk wiskundig aangeleg
de economen die zich in die
psyche verdiepen. Het wach
ten is op de massapsycholo
gen. Als psychologen zich met
schaatsers en voetballers be
moeien, waarom dan niet met
beleggers?
