DE STEM
Illegale verkoop in Scheldorado
Extra aandacht voor opvang van slachtoffers verkeersongevallen
Voorzitter Landbouwschap begrijpt verzet tegen varkens
City Terneuzen: 4Wat hebben leren jassen met zwembad te maken?'
Werken tussen Rembrandt en Willink
Eeuwelinge in Breskens
Kerken nemen stelling
tegen vreemdelingenhaat
ERS M V
Festivalconcert van
Columbus Consort
te horen op radio
Stem-lezers en -lezeressen Kijken
week in week uit in de
..Kleintjes"-rubrieken. Dat zijn elke
dag vele tienduizenden mensen
Het moet dan wel heel raar lopen
als juist uw ..kleintje" niet zou
worden gelezen.
)ar aan
dus in
loeveel-
Zeeland
VRIJDAG 11 FEBRUARI 1994 DEEL
Van onze verslaggever
I Harold de Puysseleijr
Terneuzen - Er is te weinig aan
dacht voor de opvang van slachtof
fers van verkeersongevallen. Daar
om heeft de stichting Slachtoffer
hulp Zeeland sinds eind vorig jaar
extra menskracht aangetrokken om
de opvang van die categorie slacht
offers goed te regelen.
Slachtoffers van verkeersongelukken
worden jarenlang met de gevolgen
daarvan geconfronteerd en reageren
vaak even traumatisch als slachtoffers
van grote rampen of zware misdrijven.
Dat is gebleken uit landelijk onderzoek
door de ANWB in samenwerking met
Slachtofferhulp.
Hetty Verkaart werkt sinds eind vorig
jaar als verkeerscoördinator voor
Slachtofferhulp in Zeeland. Het is de
bedoeling dat zij in twee jaar tijd een
sluitend netwerk opzet om slachtoffers
in het Zeeuwse verkeer op te vangen.
Van essentieel belang is een goede en
tijdige informatieverstrekking aan deze
categorie slachtoffers. De politie Zee
land ziet in het concept-regionaal be
leidsplan 1994 wat dat aspect betreft
een duidelijke rol voor zich weggelegd.
Verkaart onderschrijft dat volledig in
een toelichting op haar werkzaamheden
als verkeerscoördinator. „Een moei
zaam punt in het geheel is de melding
bij Slachtofferhulp. Bij misdrijven
wordt het slachtoffer altijd onmiddel
lijk geattendeerd op ons bestaan en
maakt de politie er ook melding van. Bij
verkeersongevallen is dat niet het ge
val."
Een belangrijke taak ziet Verkaart weg
gelegd om dat wel te bewerkstelligen.
„Over twee jaar moet er een systeem
zijn dat de politie automatisch melding
maakt bij Slachtofferhulp van mensen
die betrokken zijn bij verkeersongeval
len. Dat leeft nu nog niet voldoende. De
politie geeft dat overigens zelf. ook toe.
Daarom moeten de contacten met de
politie heviger worden", zegt Verkaart.
„Want als die niets doorgeeft, staan wij
met lege handen."
oners gucu te i'
Se 076-236911
ek (sinds 1964)
ge plaatsing
- en badkamers en kantoren
n y
:erte
erbaan 183
2.50.71.57.81
Op zaterdag tot 18 u.
en zondag
VIALDEGEM
.Plaats:
Schilder Klaas Wingelaar heeft in zijn bovenwoning in Axel al weer een nieuw portret van de koningin op stapel staan.
De schilder Klaas Winge
laar (71) is oorspronkelijk
afkomstig uit Woerden. Hij
is autodidact en schildert in
'oude' stijl. Enkele jaren ge
leden trok hij de aandacht
met portretten van leden
van de koninklijke familie.
Zijn band met Zeeland is
onmiskenbaar. In het verle
den woonde hij in Vlissin-
gen en in Terneuzen. Nu is
hij vanuit Bergen op Zoom
weer in Zeeuws-Vlaanderen
teruggekeerd. In zijn Axelse
bovenwoning heeft hij een
nieuw portret van koningin
Beatrix op stapel staan.
Van onze verslaggever
Ronald Verstraten
ALS KLAAS Wingelaar de
deur opent, komt de postbode
er net aan. Hij blijkt de bren
ger van slecht nieuws. „Rotlui
zijn het. Ze proberen gewoon.
Gisteren zeiden ze nog dat het
nog wel een week zou duren.
En nu sturen ze al een brief dat
ik niets terugkrijg."
Bij heeft het over zijn verzeke
ringsmaatschappij. Bij een in
braak in zijn woning werd het
televisietoestel op de grond ge
gooid. De ombouw in drie
stukken, politie erbij, de
braaksporen nog duidelijk in
de sponning van een venster te
j;ten. „Maar nou schrijven ze
dat het in mijn woning trilt,
d°or het vele verkeer dat hier
angsrijdt. En daardoor zou
tetji tv zijn gevallen zijn. Het
ls toch niet te geloven!"
Als we naar het eerste schilde-
ril gaan kijken, lijkt zijn erger-
Hs voorbij. Maar tussen de
door blijft hij zich be-
Schilder Wingelaar en het rechteroog van Willem-Alexander
klagen. „Met mij zijn ze nog
niet klaar!", klinkt het strijd
vaardig, want een kunstenaar
is ook maar een mens.
Het doek laat zich 'lezen' als
een verhaal in een verhaal.
Binnen het schilderij is een
ander schilderij te zien. Een
naakte vrouw met de schilder
op de voor- en het Vlissingse
Van Dishoeckhuis op de ach
tergrond. „Kijk, dat is moe
der", identificeert hij Beatriz
de Matos Telo. En even later
steekt zijn Portugese vrouw
haar hoofd om de hoek. Of we
koffie willen.
Oorlog
Intussen gaat de zoektocht op
het schilderij verder. Het zit
boordevol verrassende details
die je een voor een moet ont
dekken. Hoog boven het fanta
sielandschap torent een kas
teeltje uit Brest. Net als het
Vlissingse stadhuis een herin
nering, want Wingelaar zat ge
durende de oorlog in Frankrijk.
Terug in Nederland kon hij
meteen weer aan de slag als
lompensorteerder bij zijn oude
baas. Die gaf hem nota bene
nog gratificaties over de verlo
ren jaren. „Ik was een vakman
hoor. De anderen verdienden
tussen de vijftien en twintig
gulden per week. Maar ik kreeg
er vijfentwintig." Maar met de
nieuwe tijd verdween de fa
briek. Wingelaar had nog een
tijdje zijn eigen lompenhandel
en ging daarna borden schoon
maken voor de ANWB.
De jaren vijftig waren toen al
een eind op weg en de eerste
penseelstreken gezet. Land
schappen en stillevens van een
zondagsschilder met talent.
Dat werd gezien en hij kreeg
het advies om naar de kunst
academie te gaan. „Maar na
twee dagen had ik het al beke
ken. Ik had geen zin in dat
moderne gedoe." Dus ging hij
zijn eigen, eenzame weg. Een
slingerend pad tussen de oude
meesters en het magisch-realis-
me. „Ze zeggen wel eens dat
mijn werk tussen dat van Rem
brandt en Willink in zit".
Knokken
Zij huis hangt er vol mee. Wei
nig landschappen meer, maar
nog wel stillevens, en al lang
geen amateurwerk meer. Ko
ninklijke hoofden van Willem-
Alexander, Claus, Beatrix. En
zelfportretten van Wingelaar
als Judas, als Petrus, als Oos
terse Sultan. Of als bedelmon
nik, compleet met staf en kom.
„Ik ben geen schrijver, anders
zou ik over mijn leven een boek
kunnen schrijven. Nu weer
arm, dan weer rijk. Een mooi
leven, een rauw leven. Altijd
moeten knokken. Ook nu
weer", zegt de schilder, weer
even met zijn gedachten bij de
kapotte tv.
De NOS maakte al enkele ke
ren opnamen bij het thuis voor
het programma 'Van Gewest
tot Gewest'. Een atelier was
daarin niet te zien, want dat
heeft hij niet. Hij schildert op
de overloop, in de keuken of
gewoon in de huiskamer als het
koud is. Geen overmaat aan
penselen of bespetterde palet
ten. „Ik kan in mijn zondagse
pak schilderen als het moet".
Het eerste koninklijke portret
dat hij maakte was dat van
Willem-Alexander. Achteraf is
hij er niet zo tevreden over en
hij maakte een tweede van de
prins in marine uniform. „Nu
ga ik hem eens een keer uitno
digen. Ik heb er wel foto's van
opgestuurd, maar nu moet hij
zelf eens- komen kijken", zegt
Wingelaar beslist. Koningin
Beatrix was het volgende mo
del en prins Claus, zondermeer
het knapst gemaakte portret,
werd in 1992 vastgelegd.
Model is uiteraard een ver
keerd woord. Wingelaar haalt
foto's op bij de Rijksvoorlich
tingsdienst en schildert die dan
na. Hij is nu bezig met een
nieuw portret van Beatrix, dat
hetzelfde formaat moet krijgen
als dat van Claus, om zo tot
een koninklijk stel te komen.
Wat zijn stijl is, weet hij niet.
„En ze vragen wel eens: hoe
meng je je kleuren? Mangaan?
Ik weet niet wat het is. Per
spectief, idem dito. Maar het
lukt altijd. Je gaat je toch ook
niet afvragen hoe je loopt?"
Beeld
Wat zijn ogen zien, maken zijn
handen. Bronzen beelden, een
portret van Jacob Cats, een
staande klok van restmateria
len of een tekening van Dürer,
nagemaakt in olieverf. En de
keukentafel kreunt nog na van
de ter plekke uit elkaar gehaal
de Volkswagenmotors. „Ik heb
ooit eens een beeld gemaakt
voor Morres in Hulst. Het staat
FOTO WIM KOOYMAN
er nog steeds. Veertien dagen
geleden heb ik het voor het
eerst weer teruggezien."
Tentoonstellingen doet hij niet
meer. „Veel te lastig, al dat
inpakken. Maar de mensen mo
gen altijd komen kijken. Ik ben
wel van plan om op Koningin
nedag open dag te houden.
Misschien vraag ik aan de fiet
senhandelaar hier beneden of
ik de koninklijke portretten in
zijn etalage mag hangen."
Revanche
In 1989 bood hij de gemeente
Woerden aan om na zijn dood
zijn hele oeuvre te vermaken
aan het plaatselijk Stadsmu
seum. Het werd in dank aan
vaard. Toch lijkt zijn geste on
logisch, want veel goede herin
neringen aan zijn jeugd in
Woerden heeft hij niet. „Mijn
moeder had een 'onecht' kind.
Daarvoor werd je met de nek
aangekeken. Wij waren uit
schot. Jaren later merkte ik dat
nog. Maar nu ben ik er de
Kunstenaar Wingelaar, begrijp
je?". En zo heeft de schilder
zijn revanche.
We keren nog ec., keer terug
naar Willem-Alexander. Ge
schilderd aan een katrol in het
trapgat, want daar paste hij
net in. „Valt je niets op?",
vraagt Wingelaar. En inder
daad, het prinselijk rechteroog
zit iets hoger dan het linker.
„Het hoofd van de Rijksvoor
lichtingsdienst heeft me daar
nog over gebeld. Hij zei: jij
bent tot nu toe de enige die dat
heeft gezien", zegt Wingelaar
trots. Hij neemt met zijn rech
terhand afscheid en knijpt met
zijn linker in een envelop. „Die
rotverzekeringen altijd".
ari onze verslaanfivpr
an onze verslaggeve
ue' Voorzitter M. Varekamp van
^andbouwschap heeft begrip
j.r weerstand in Zeeuws-Vlaan-
,.Jn teSen de komst van Brabantse
(Ftensmesters.
J®temin vindt hij dat 'normale bedrijfs
ontwikkelingen in de landbouw niet te
gengehouden mogen worden'.
Varekamp zei dat donderdagavond in De
Halle in Axel. Hij hield daar een spreek
beurt voor de afdeling Oost-Zeeuws-
Vlaanderen van 3ZLO, koepel van de drie
landbouworganisaties in Zeeland.
Rechtstreeks gevraagd naar zijn mening
over de vestiging van intensieve veehou
derijbedrijven op Zeeuws-Vlaams grond
gebied zei Varekamp dat vooral de mas
saliteit op weerstand stuit. De aanvragen
in deze regio omvatten totaal een kleine
tweehonderdduizend varkens.
De voorzitter van het Landbouwschap:
„Er bestaat natuurlijk totaal geen be
hoefte om de milieuproblemen van de
zandgronden te verplaatsen naar andere
delen van het land. Anderzijds moet het
boerenbedrijf zich wel verantwoord kun
nen ontwikkelen."
Van onze verslaggever
Frank van Cooten
Terneuzen - Ondernemers
vereniging City Terneuzen
en de ondernemers van de
Axelsestraat zijn des dui
vels over de illegale ver
koop van grote partijen
goederen in zwemparadijs
Scheldorado in Terneuzen.
De gemeente heeft voor
deze verkoop namelijk
geen vergunning afgegeven
in het kader van de drank
en horecawet.
De ondernemers vertalen dat in
oneerlijke concurrentie en stuur
den gisteren een brief naar de
gemeente met de vraag deze ver
koop, desnoods onder dwang,
stop te zetten. Ook de Kamer
van Koophandel vindt het on
juist dat op illegale wijze goede
ren worden verkocht. „Voor de
Economische Controle Dienst
gaat dit te ver. Er is geen ver
gunning en de verkoop kan dus
niet," aldus een medewerker van
de Kamer.
Het gaat veelal om spullen van
failliete bedrijven zoals lederwa
ren, textiel en meubels. Reeds
enige tijd staat er regelmatig een
groot bord bij de ingang waarop
een verkoop is aangekondigd. De
Kamer vraagt zich ook af of deze
verkoop in strijd is met het gel
dende bestemmingsplan. „Het
gaat immers om een zwembad.
Ik vraag me af wat leren jassen
te maken hebben met zwem-
Verzieken
Woordvoerder A. Legrand van
de ondernemersvereniging City
Terneuzen ervaart de illegale
verkoop als oneerlijke concur
rentie. „Wij betreuren dit erg.
Zien het als een vis in troebel
water. Wij investeren in de bin
nenstad, betalen onroerend-
goedbelasting en werken mee
aan het stadsvernieuwingsplan
Steenen Beer. Zij (de verkopers
van de goederen red.) dragen
niets bij. Die mensen zijn de
zaak aan het verzieken. Ze hou
den zich niet aan de wetten."
Legrand doelt op artikel 44 van
de drank- en horecawet. Daarin
staat dat een horeca-voorziening
incidenteel detailhandel mag
plegen mits .een vergunning
wordt aangevraagd. „Die ver
gunning is dus niet aangevraagd.
Er mogen dus geen goederen
worden verkocht in het horeca-
deel van Scheldorado. De ge
meente lijkt hier niets aan te
doen. Houden de boot een beetje
af. Vandaar onze brief."
Gemeentesecretaris Th. de Brou
wer ontving de brief gistermid
dag. Volgens hem is er wel for
meel een vergunning nodig,
maar het college ziet de inciden
tele verkoop door de vingers.
„Het bestemmingsplan sluit de
tailhandel niet uit en de drank
en horecawet geeft aan dat er
zo'n zes keer per jaar een ver
koop mag plaatsvinden. Dat is
de landelijke tendens. Het colle
ge vindt zwaar optreden derhal
ve niet nodig omdat daar ook te
weinig juridische gronden voor
zijn. Dit beleid heeft het college
een paar weken geleden afge
sproken. Het college heeft niet
de vrijheid dit beleid opeens om
te draaien."
Kromme redenering
De WD in Terneuzen gaat in
ieder geval vragen stellen aan
het college over deze verkoop.
„Een heel merkwaardige zaak en
kan me daarom goed voorstellen
dat de middenstand gepikeerd
is," aldus W. Broekhuysen. „Ik
vind de redenering van het colle
ge krom. Stel dat mijn dochter
bezig is met het halen van haar
rijbewijs. Ze kan goed rijden en
besluit een ritje te maken zonder
rijbewijs. De politie houdt haar
aan en ziet het door de vingers
onder het mom dat ze toch goed
kan rijden. Die redenering is net
zo krom als het toestaan van de
illegale verkoop in Scheldora
do."
Mechtilda Visser-Dericks, 100 jaar.
FOTO WIM KOOYMAN
Van onze verslaggever
Breskens - Ze woont nog
zelfstandig in haar huisje
aan de Vijverlaan in Bres
kens. Kookt nog, houdt
haar huisje zelf schoon en
als dat aan kant is mag ze
graag puzzelen of een paar
sokken breien.
Gisteren bereikte Mechtilda
Visser, geboren Dericks, een
mijlpaal in haar leven. Ze
werd honderd jaar, kreeg een
gelukwens van koningin Bea
trix, Commissaris der Konin
gin in Zeeland W. van Gelder
en burgemeester J. Kruize van
Oostburg bracht haar een ver-
jaarsbezoek.
Geboren in het Limburgse
Venray op 10 februari 1894
doorliep ze de lagere school en
ging aan het werk als huis
houdster in verschillende gro
te en kleine families in de
omgeving van haar geboorte
plaats.
Later diende ze bij de mensen
in de grote herenhuizen in
Rotterdam, waar Mechtilda
Dericks haar latere echtgenoot
Simon Visser ontmoette. Een
Maassluizenaar die in de ha
venstad de kost verdiende als
werknemer bij de kustverlich-
ting.
Ze verklaarden elkaar eeuwi
ge trouw op 28 mei 1923 en
kwamen via Hellevoetsluis en
Ouddorp in de winter van het
jaar 1929 in het Zeeuws-
Vlaamse terecht. Simon werd
toen overgeplaatst naar de
kustverlichting bij Nieuwe-
sluis in Breskens en zodoende
woont Mechtilda nog steeds in
de vissersplaats.
„Ze doet haar huisje nog hele
maal zelf", zegt zoon Piet Vis
ser (68). „Met hulp van de
thuiszorg en het kruiswerk
weliswaar, maar ze is nog bij
zonder goed bij de tijd. Haar
enige handicap is dat ze hard
horend is. Maar zeg nu zelf,
mag het als je honderd
wordt?"
Mechtilda staat nog vol in het
leven en geniet naast de steun
van haar familie die in de
streek woont die van de buur
vrouwen Calon en Van Schaik.
Dat zijn zo'n beetje haar bo
dy-guards, omschrijft zoon
Piet. „Die houden haar beslist
goed in de gaten. Zien wan
neer het licht 's ochtends aan
gaat en wanneer het 's avonds
weer uitgaat. Zonder de steun
van die twee zou ze niet zelf
standig meer kunnen wonen.
Het is voor ons ook een hele
geruststelling dat ze er zijn."
Mechtilda Visser-Dericks
bracht vijf kinderen ter we
reld waarvan er nog vier in
leven zijn. Er zijn twaalf
kleinkinderen die uitge
zwermd zijn over de gehele
wereld. Ze wonen in Neder
land, België, de Verenigde
Staten, Engeland en Nieuw-
Zeeland. De familie bestaat
verder uit twaalf achterklein
kinderen, waarvan de jongste,
die in Hulst woont, zeven
maanden oud is.
Open brief aan de Zeeuws-Vlaamse bevolking
IJzendijke - De hervormde en gereformeerde kerken in
Zeeuws-Vlaanderen doen in een open brief een oproep aan de
bevolking om hun gevoelens van haat en afkeer tegen
vreemdelingen in bedwang te houden.
De kerken nemen met de open
brief stelling tegen alle uitingen
van racisme en vreemdelingen
haat, zoals met name Terneuzen
die heeft gekend in verband met
de komst van driehonderd asiel
zoekers.
„Mensen binnen en buiten onze
kerken voelen zich bedreigd in
hun kansen op werk, op huisves
ting en sociale zekerheden. Kort
om, in de veilige zekerheden van
bestaan. Deze ontwikkeling
brengt echter duidelijker dan
ooit een al veel langer smeulend
onbehagen naar buiten", aldus
de kerken in de brief.
Van onze correspondente
Terneuzen - Het concert dat 18
september in Groede is opgeno
men tijdens het Festival van
Zeeuws-Vlaanderen, wordt op 2
maart uitgezonden op radio 4.
Het Columbus Consort trad toen
op tijdens het Muzikaal Kerke-
pad. Het concert vond plaats in
de Nederlands Hervormde Kerk
in Groede. De zangers en de
instrumentalisten van het Con
sort brachten het programma
'Oude muziek uit de Latijnsame-
rikaanse kathedralen tussen
1600 en 1800'. Er werd muziek
vertolkt van componisten uit
Mexico, Brazilië, Venezuela en
Colombia.
De NCRV zendt het eerste deel
van het concert uit. Aanvang
11.00 uur.
„Zeer verontrustend is dat som
mige extreem-rechtse politieke
groeperingen en hun op rellen
belust meelopers gebruik trach
ten te maken van dit onbehagen.
Ook in onze streek zijn lieden
bezig door middel van beklad
ding en ophitsing het vuurtje
van onverdraagzaamheid en
nauwelijks verborgen weerzin
tegen buitenlanders aan te wak
keren. Het is gemakkelijk en
soms ook verleidelijk om eigen
onvrede te laten voeden door de
kreten en leuzen van mensen die
de macht in eigen hand zouden
willen nemen.
Mensen die de oude nazi-ge-
dachten over raszuiverheid en
over 'eigen volk eerst' propage
ren. Men vergeet dat heel wat
Nederlanders, ook Zeeuws-Vla
mingen, op grond van economi
sche motieven een betere' baan
elders in Nederland of in het
buitenland zoeken, daar gaan
wonen, of hun geld op buiten
landse banken zetten".
De hervormde en gereformeerde
kerken richten zich tot het volk
omdat zij het de hoogste tijd
vinden dat gelovigen zich bezin
nen op wat gaande is hun stem
verheffen.
„Haat en afkeer koesteren leidt
nooit tot een goed resultaat. Het
werkt altijd verwoestend en
keert zich als een boemerang
tegen onszelf. Het vluchtelingen
probleem willen oplossen in het
vaarwater van politiek geweld
leidt uitsluitend tot oplopende
wederzijdse agressie die het le
ven verbittert en ons geloof
doodt".
