Duitse toerist snel informeren
DE STEM
Patiëntonderzoeken in Zeeuwse ziekenhuizen ethisch in orde
Overval op benzinestation IJzendijke
Veel reacties op oproep
voor materiaal uit
Tweede Wereldoorlog
Provinciale WV:
6 Situatie op de Zeeuwse stranden normaal9
Stad Gent reconstrueert
na 60 jaar diefstal van
6Rechtvaardige Rechters^
Zak Zuid-Beveland ^waardevol cultuurlandschap9
Zicht op Zeeuws-Vlaanderen
Belgische zwerver
verdacht van
c ara vaninbraken
Ligfietsen maken
fietsactie nog
aantrekkelijker
3RUARI 1994 B4
Zeeland
en vooruitblik
nen, combinatie 1e manche
n/en, teams
nen, combinatie 2e manche
ven
nen, combinatie 2e manche
9
uwen
g en vooruitblik
jwen, 1e run
en 2e heat
uwen, 2e run
nen, teams
jg
we n, 500 m en
n (finale)
X
wen, 500 m en
n (finale)
en vooruitblik
nnen, le run
e en 4e heat
annen
nnen, 2e run
9 ijshockey
he Winterspelen
DINSDAG 8 FEBRUARI 1994 DEEL
n8
n, 500 m en
(kwalificatie)
n, 500 m en
(kwalificatie)
m 8
foor de Spelen in Albert-
I ik m'n zinnen gezet op
|en medaille."
niet zeggen, dat ik niet
Kg ben. Dat ben ik juist
Inzinnig eerzuchtig zelfs,
ling is er alleen maar op
Topprestaties te leveren en
l blijven. Dat is m'n moti-
Ide winter tijdens de wed-
Ikan ik de mensen dan
In hoe vlijtig ik getraind
1 sta ik aan de start en voel
en gezond ik ben. Dan
■ten zien wat ik kan. Van
laan ben ik zeer sportief
I Ik heb gezwommen, gelo-
Bn moeder had de grootste
mij thuis te houden. Als ik
lol kwam, pakte ik m'n
lllen en was meteen weer,
lie eerzucht heb ik altijd
kan ook tegen verliezen,
ït iedereen vorig jaar op het
|ieerenveen kunnen zien. Ik
de 500 meter. Op het eerste
J was ik verdrietig, maar al
acht ik: 'Er zijn ergere din-
het leven'. Ik heb een dak
Ji'n hoofd en genoeg te eten.
Keel belangrijker. Sport doet
In de sport heb ik een
Ie eerzucht ontwikkeld,
Jl een gezonde eerzucht."
In viel in Thialf, omdat ze
It balans raakte. Van dat
pldzame momenten zal de
entie het ook in Hamar
hebben. Doorgaans ver-
Erfurtse pas tekenen van
[als ze op de hoogste trede
1 podium staat. Dan zijn de
al verdeeld.
en vooruitblik
n vrouwen, 1e run
ItO km vrouwen, teams
htacrobatiek
T> vrouwen, 2e run
jwen
htacrobatiek
n 12
Excursie Wereldgidsen komt Schelde niet over
Van onze verslaggever
Goes - Honderden internationale toeristengidsen kunnen
Zeeuws-Vlaanderen op maandag 21 februari bekijken.
Tenminste, als het niet mistig is, want voor een daadwer
kelijk bezoek is geen tijd.
Het programma van de 'Guidor Wereldgidsendag '94' in Zeeland
heeft op maandag 21 februari voor alle Zeeuwse regio's tijd en
ruimte, behalve voor Zeeuws-Vlaanderen.
Wie kiest voor de excursie Zeeuws-Vlaanderen, 'Een landje
apart' geheten, zet geen voet op Zeeuws-Vlaamse grond. De
gidsen gaan naar de boulevard van Vlissingen vanwaar ze
Zeeuws-Vlaanderen kunnen zien liggen.
Wel krijgen de gidsen die in Zeeuws-Vlaanderen geïnteresseerd
zijn 'een presentatie' van de streek aan boord van de luchtkus
sen-catamaran Seaswift. Met deze hoge snelheidsboot zulllen ze,
zoals kroonprins Willem-Alexander dat eerder deze maand
deed, over de Westerschelde scheuren, alweer, zo meldt het
programma 'met zicht op Zeeuws-Vlaanderen'.
Zeeuws-Vlaanderen is de enige regio in Zeeland die niet
daadwerkelijk bezocht wordt door de gidsen. Voor Schouwen is
het thema 'Strijd tegen het water' en staat een rondrit over het
eiland op het program. Rondritten zijn er ook in Walcheren
('Cultuur en historie') en Zuid-Beveland ('Het land waar het
leven goed is').
De Guidor Wereldgidsendag '94 wordt om 10.00 uur in het
Topshuis op Neeltje Jans geopend, vervolgens is het tijd voor de
excursies naar de rest van Zeeland. Om 14.30 is een persconfe
rentie in het Stadhuisje van Veere en daarna wordt de Guidor
Award uitgereikt het bestuur van de tentoonstelling Delta Expo.
Sponselee: 'Ik kan wel vijf boeken vullen'
Van onze correspondente
Hulst - George Sponselee heeft na de oproep om materiaal
voor het boek over de Tweede Wereldoorlog in Oost- Zeeuws-
Vlaanderen een groopt aantal reacties ontvangen.
Na het artikel in deze krant
kwamen elke dag reacties bin
nen.
„Ik heb nu zoveel materiaal dat
ik wel vijf boeken zou kunnen
vullen," vertelt een tevreden
Sponselee. Hij is erg blij met
enkele dagboeken uit die periode
die hem in bruikleen zijn gege
ven. Ook bleken enkele amateurs
hele series foto's te hebben geno
men van de begindagen van de
oorlog.
Sponselee is nu bezig met het
ordenen van al he1 materiaal. Hij
heeft met interviews en schrifte
lijke verslagen een goed beeld
gekregen van het begin en het
verloop van de oorlog in Oost-
Zeeuws-Vlaanderen. De reacties
die de afgelopen weken binnen
gekomen zijn completeren het
geheel.
Het boek komt dit voorjaar uit.
Van Geyt Productions in Hulst
geeft het samen uit met een boek
over de oorlog in West-Zeeuws-
Vlaanderen dat door George van
Vooren geschreven is.
FOTO ANP
in het verslagjaar 33 zogeheten
protocollen, dat zijn onderzoe
ken naar de werking van medi
cijnen of technieken, waaraan
patiënten vrijwillig meedoen.
Geen enkel onderzoek was
ethisch onverantwoord, wel wer
den op verzoek van de commis
sie vaak wijzigingen aange
bracht in het onderzoeksschema,
de informatie voor de betrokken
patiënten of verzekeringsclausu
les.
Het aantal van 33 beoordelingen
in een jaar betekent volgens de
secretaris van de commissie, re
validatiearts Liem, dat de vraag
in Zeeland naar de diensten van
de commissie toeneemt. Lande
lijk gezien is het geen slecht
gemiddelde.
Het werk wordt bekender, men
timmert meer aan de weg en er
komen ook verzoeken of ethische
adviezen gegeven kunnen wor
den over het werk met bijvoor
beeld zwakzinnigen. Een
Zeeuws-Vlaamse instelling
kwam met die vraag. En in prin
cipe kan de commissie los van de
ziekenhuisbesturen werken, mits
alles formeel wordt geregeld in
vastgelegde werkafspraken.
De diensten zijn gratis, de com-
misie bestaat geheel en al uit
vrijwilligers die uit alle hoeken
van de medische wereld komen.
Er zit bijvoorbeeld een huisarts
in, een ziekenhuisapotheker, een
cardioloog en een psychiater.
Vorig jaar breidde de commissie
haat werk uit naar Zeeuws-
Vlaanderen.
Het afgelopen jaar brak het ge
zelschap (op verzoek) ook het
hoofd over de grote ethische vra
gen in de medische wereld, zoals
euthanasie bij psychiatrische pa
tiënten of bij wat medicia aan
duiden als 'wilsbekwamen'. Za
ken als abortus en de weigering
van bloedfransfusies door be
paalde religieuzen, ze werden
doorgesproken op verzoek van
ziekenhuisbesturen die er richt
lijnen over maakten.
„Onze standpunten wijken nau
welijks of niet af van de landelij
ke richtlijnen," zegt secretaris
Liem, „Zeeland is geen eiland,
maar het is goed dat hier ook
over die kwesties wordt nage
dacht." Leden van de Zeeuwse
commissie hebben tevens zitting
in de landelijke Vereniging Me
disch Ethische Toetsingscom
missies.
Van onze verslaggever
Middelburg - Op korte ter
mijn moet de vestiging van
het Nationaal Bureau voor
Toerisme in Keulen de
Duitsers duidelijk maken
dat hen, wat betreft de
zakjes landbouwgif, in
Zeeland niets te duchten
valt. Zo niet dan zal de
Provinciale VW Zeeland
zelf contact met de Duitse
media opnemen om hen
goed te informeren.
Dit is een van de uitkomsten van
een spoedberaad dat het mana
gement van de Provinciale VW
gistermorgen heeft gehouden.
Dit naar aanleiding van het. feit
dat tot nu toe zo'n honderd
Duitse vakantiegangers hun re
serveringen in Zeeland hebben
geannuleerd. Dit naar aanleiding
van de vondst van zakjes land
bouwgif op Zeeuwqse stranden.
„Wij moeten zo dicht mogelijk
op de feiten blijven zitten," zegt
directeur ing. Rudi ter Heide.
„En die zijn dat in Zeeland in
totaal 250 zakjes gif zijn gevon
den, een aantal dat in het niet
zakt bij de tienduizenden die
zijn aangespoeld elders in Ne
derland en in Noord-Duitsland."
Te lang
Volgende week maandag wijdt
het NBT aan deze problematiek
een vergadering over hoe dit
aangepakt moet worden. „Dat
duurt ons waarschijnlijk te
lang," zegt Ter Heide. „Wij wil
len zo snel mogelijk goede infor
matie richting Duitsland stu
ren."
Afgelopen dagen is het VW-
kantoor overspoeld met tele
foontjes, onder meer van recrea
tie-ondernemers uit Zeeland.
Dat leidde tot een inventarisatie
van het aantal opzeggingen.
„Wij komen op ongeveer hon
derd. Niet dat wij die willen
wegpoetsen, maar het valt ge
lukkig nog wel mee."
De zoekactie langs de Zeeuwse
stranden door Rijkswaterstaat is
inmiddels bij gebrek aan resul
taat opgeschort. In de gemeente
Westerschouwen neemt men
toch geen enkel risico, zo liet de
burgemeester van die gemeente
de VW weten. Driemaal daags
speuren gemeente-ambtenaren
nauwgezet de stranden af.
Journalisten
Ter Heide wil een en ander nog
even afzien. Maar uit het beraad
gistermorgen kwam ook de sug
gestie over een aantal weken wat
Duitse journalisten uit te nodi
gen om zelf de Zeeuwse stranden
in ogenschouw te komen nemen
en te laten zien dat in Zeeland
een 'volkomen normale situatie'
heerst.
Van onze correspondent
Knokke - Met de aanhouding
van een 27-jarige Belgische dak
loze zijn waarschijnlijk een fiks
aantal inbraken in caravans in
West-Zeeuws-Vlaanderen opge
lost.
De man werd betrapt terwijl hij
illegaal verbleef in een caravan
op een camping in Knokke. Hij
had op die camping al in dertig
caravans ingebroken. Gezien
zijn werkwijze en de aard van de
aangetroffen sporen denkt de
politie in Oostburg deze man er
van verantwoordelijk te zijn
voor een groot deel van de in
braken in caravans in het West-
Zeeuws-Vlaamse kustgebied.
Onderzoek hiernaar vindt plaats
door de Belgische justitie omdat
de man in België is aangehou
den.
an onze verslaggever
Goes - In de vier Zeeuwse
ziekenhuizen wordt niet
ethisch onverantwoord omge
sprongen met patiëntenon-
jerzoeken. Dat concludeert
je Commissie Medische
[thiek Zeeland in haar jaar
verslag over 1993.
De commissie beoordeelde op
Set verzoek van de ziekenhuizen
Van onze verslaggever
Ronald Verstraten
Van onze verslaggever
Goes - De inzet van vijf revo
lutionaire ligfietsen moet de
derde editie van de grote
Zeeuwse fietsactie die 1 april
begint, nog aantrekkelijker
maken.
Het idee komt van het Zeeuwse
Platform voor Duurzame Ont
wikkeling, de motor achter de
fietsactie. Zoals bekend fietsen
Donderden Zeeuwen in het kader
van de actie vorig jaar tussen
april en september van hun huis
Jaar hun werk en terug 700.000
kilometers bij elkaar. Dit jaar
mikt de organisatie op duizend
Deelnemers en een miljoen kilo
meter. En om dat allemaal wat
aantrekkelijker te maken, wor
sen de ligfietsen ingezet.
Er worden er vijf gekocht van
een Middelburgs gespecialiseerd
bedrijf. De provincie Zeeland
betaalt de helft van de kosten,
een bedrag van 9350 gulden,
Rijkswaterstaat Zeeland betaalt
be ander helft, de overheied en
be rijksdienst doenm dat omdat
samen de Vervoerregio Zee
land vormen die subsidies geeft
voor dergelijke projecten.
He ligfietsen worden bij toer
beurt uitgeleend aan bedrijven
waarvan de werknemers mee
doen aan de actie. Die bedrijven
Moeten er dan voor zorgen dat
bar, werknemers een dag of een
week op de speciale fiets mogen
rijden.
Automobilisten die meedoen aan
e actie en hun auto laten staan
Kunnen onder voorwaarden ook
een periode een ligfiets gebrui-
n' Na afloop van de actie
orden de fietsen terugverkocht
n het bedrijf, of aan actiedeel-
emers bij wie het ligfietsen zo
t;jjV,a^en dat ze het vervoer-
del zelf willen kopen.
Gent - Het Centrum voor Kunst en Cultuur van de Stad
Gent bereidt een tentoonstelling voor, waarin de diefstal
uit 1934 van delen het beroemde veelluik 'De Aanbidding
van het Lam Gods' wordt gereconstrueerd.
De Rijkswacht kwam snel naar IJzendijke om gegevens over de overval uit te wisselen.
Van onze verslaggever
IJzendijke - Een gewapende
en gemaskerde overvaller
heeft gistermiddag rond
13.00 uur een paar honderd
gulden buitgemaakt op het
benzinestation van Aers en
Zoon in IJzendijke. In zijn
haast om weg te geraken ver
loor hij een deel van de buit,
kleingeld, dat her en der over
het station was verspreid.
Een hevig geschrokken bediende
was enkele minutan na de over
val blij dat hij het er in ieder
geval goed van had afgebracht.
„Je schrikt je rot als ineens ie
mand met een pistool voor je
staat", zei hij. Werkgever J. Aers
stuurde de man, nadat hij uit
voerig door de politie was ver
hoord, naar huis om een beetje
bij te komen. De overval gebepu-
de nagenoeg onder de neus van
In hun haast weg te komen verloren de overvallers wat van hun
buit.
FOTO'S WIM KOOYMAN
de eigenaar. Hij was net op weg
naar zijn vestiging in IJzendijke
en kon zijn hevig geschrokken
werknemer opvangen, nog voor
de gewaarschuwde politie arri
veerde.
De politie startte onmiddellijk
een grootscheeps onderzoek. Be
kend is dat bij de overval twee
mannen betrokken zijn. Terwijl
de een binnen zijn slag sloeg,
wachtte de tweede buiten in een
rode personenauto met Belgisch
kenteken. Nadat de overval was
gepleegd verdween de auto, rich
ting IJzendijke/Biervliet. Ge
hoopt wordt dat het permanente
video-systeem van het benzine
station kan bijdragen aan het
oplossen van deze overval.
Er werd snel contact gelegd met
Belgische politie, die binnen de
kortste keren een ploeg richting
IJzendijke stuurde.
„Het is de tweede keer dat dit
station is overvallen", zegt Aers
jr. „Wij zijn al reuzeblij dat er
niets ernstigs is gebeurd, dat er
geen gewonden zijn gevallen."
Op de vraag of het niet een
beetje beangstigt.-.2 is een benzi
nestation te bemannen, reageer
de hij lakoniek. „Daarbij moet je
eigenlijk maar niet stilstaan.
Dan heb je geen leven. Op de
weg kan je ook dagelijks overko
men".
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De Zak van
Zuid-Beveland moet alsnog
worden aangewezen als
'waardevol cultuurlandschap'
(wlc).
Dat vinden de regeringspartijen
PvdA en CDA. Zij dienden hier
voor in de Tweede Kamer giste
ren samen een motie in bij de
behandeling van het Structuur
schema Groene Ruimte.
Vanwege de karakteristieke
waarde van de Zak van Zuid-
Beveland, en de bereidheid bin
nen de streek om dat karakter te
versterken, moet het gebied van
CDA en PvdA worden toege
voegd aan de lijst van tien wlc's
die het structuurschema nu telt.
Die tien heeft het kabinet aange
wezen om de samenhang tussen
landbouw, natuur, landschap en
recreatie te versterken.
Het CDA verzocht het kabinet
ook om de Kop van Schouwen
aan te wijzen als 'strategisch
groenproject', waarvan het SGR
er nu zestien telt. Staatssecreta
ris Gabor (Natuurbeheer) zei
echter dat hiervoor geen extra
geld aanwezig. Bovendien is dit
een zaak voor de provincies om
dat onderling te regelen. Strate
gische groenprojecten zijn be
doeld om nieuwe natuur- en re
creatiegebieden te ontwikkelen.
De Tweede Kamer stemde giste
ren in grote lijnen in met het
Structuurschema Groene Ruim
te, dat de inrichting van het
landelijk gebied regelt. De Ka
mer uitte twijfels bij de finan
ciële van het ambitieuze plan
van de regering, maar de be
windslieden Bukman (Land
bouw), Gabor en Alders (Ruim
telijke Ordening, Milieubeheer)
namen die zorg tamelijk eenvou
dig weg.
Uitvoering van het structuur
schema moet Nederland de ko
mende 25 jaar aanzienlijk groe
ner maken. Voor de ontwikke
ling en versterking van de na
tuur zal 150.000 hectare land
bouwgrond worden aangekocht.
Hiermee is een bedrag van 6,5
miljard gulden gemoeid. De eer
ste vijf jaar wordt relatief veel
grond aangekocht. Belangrijk
hierbij is de oprichting van een
Groenfonds (400 miljoen gulden
groot), waarbij de Kamer vraag
tekens plaatste, maar wat vol
gens staatssecretaris Gabor nog
voor 1 april een feit zal zijn.
Het is de bedoeling dat het
publiek aan de hand van fo
to's, krantekoppen, geluidsop
names, scenografische recon
structies en originele gerech
telijke stukken oog in oog
komt te staan met de spanning
en de frustraties uit het onder
zoek naar de, slechts gedeelte
lijk opgeloste, kunstroof.
In de nacht van dinsdag 10 op
woensdag 11 april werden
Gent en de gehele kunstwereld
opgeschrikt door de brutale
diefstal van twee panelen van
het veelluik van de gebroeders
Jan en Hubert Van Eyck. Het
eerste, dat van Sint Jan de
Doper, kwam terug na een
briefwisseling met de anonie
me dader. Maar het tweede en
meest waardevolle paneel, van
de Rechtvaardige Rechters, is
nog altijd zoek.
De dader bleek later de kunst
zinnige ex-koster, amateur
detective en wisselagent Arsè-
ne Goedertier uit Wetteren. In
zijn bureau werden de door
slagen gevonden van de chan-
tage-brieven die tot de terug
gave van Sint-Jan de Doper
hadden geleid. Op zijn sterf
bed zou hij hebben onthuld
waar zich het andere paneel
bevond, maar het is nooit
meer gezien, ook al deden de
Duitsers in de Tweede We
reldoorlog verwoede pogingen
het te vinden.
Zestig jaar na de roof is Gent
nu bezig de zaak nu recon
strueren. Het Centrum voor
Kunst en Cultuur werkt daar
toe samen met het Stadsar
chief en met ere-hoofdcom-
missaris van politie K. Mortier
en de journalist N. Kerckhae-
rt, die reeds twee studies over
de zaak publiceerden. Een
derde studie wordt voorbe
reid, want er is een aanzienlij
ke hoeveelheid nieuwe gege
vens vrijgekomen.
De tentoonstelling in het Cen
trum voor Kunst en Cultuur is
van september 1995 tot janua
ri 1996 te bezichtigen in de
voormalige Sint-Pietersabdij.
Het paneel 'Rechtvaardige
Rechters', sinds 1934 spoor
loos.
Arseen Goedertier, op zijn
sterfbed zou hij onthuld heb
ben waar het paneel was.
FOTO'S ARCHIEF DE STEM