Aftrekposten iets toegenomen
Kijke
aan 4
Weelderige
Mongoolse
Onkosten boven het maaiveld blijven volle aandacht fiscus trekken
Astrid Joosten
DE STEM
CONSUMENT
DONDERDAG 3 FEBRUARI 1994
Door Peter Munnix
De fiscus verstuurt het hele jaar
door blauwe enveloppen. Daar zitten
meestal aanslagen in. Maar een keer
"per jaar - meestal eind januari, be
gin februari - gaat een massale zen
ding 'blauwe post' de deur uit. Dat
zijn de aangiftebiljetten, die in de
regel voor 1 april moeten worden
ingediend.
Voor veel mensen begint dan de jaarlijkse
klus: de invuloefening. Hoewel de wetgevers
in Den Haag al jaren roepen, dat het steeds
eenvoudiger wordt, ervaren de meeste belas
tingbetalers het invullen van hun aangifte
biljet toch als een soort straf. Als alles goed
gaat, wordt het vanaf volgend jaar een stuk
gemakkelijker. De fiscus neemt dit jaar in de
regio Venlo een proef met sterk vereenvou
digde formulieren. Als dat experiment
slaagt, kan iedereen voortaan rekenen op
.een eenvoudige invulklus.
Terug naar het aangiftebiljet 1993. Mensen
in loondienst krijgen geen biljet als de
toonheffing tevens eindheffing is. Dat heeft
met de aanslaggrens te maken. Die is voor
1993 74.000 en 76.400 voor 1994. Mensen
met een inkomen onder die grens krijgen wel
een biljet als ze meer dan ƒ1.000 neven
inkomsten hebben in de vorm van bijver
diensten, eigen huis, rente en dividend.
Mensen die vorig jaar een vermindering
toonheffing hebben gehad in verband met
allerlei aftrekposten, krijgen automatisch
een aangiftebiljet. Dan kan de fiscus contro
leren of de aftrekpost dok juist is geweest en
de persoon in kwestie geen te hoge vooraf
trek heeft gehad.
Elders belast
Aan het aangiftebiljet is eigenlijk niets ver
anderd. De vraag 'aftrek elders belast' is op
de E-biljetten nog steeds niet opgenomen.
Dat is bijvoorbeeld van belang voor mensen,
die vroeger in het buitenland gewerkt heb
ben. Over de rente, die ze daar krijgen, is in
dat land al belasting ingehouden. Vraag
daarom voor 'aftrek elders belast'. Dan
wordt dat stukje buitenlands inkomen voor
de berekening van de Nederlandse belasting
buiten beschouwing gelaten. Wie dat ver
geet, doet zichzelf tekort.
In feite kan iedereen ervan uitgaan dat het
invullen van de aangifte 1993 niet moeilijker
of gemakkelijker is geworden. Wel is het
aantal aftrekposten iets toegenomen. De re
geling koffiegeld en verhuiskosten zijn er bij
gekomen. Voor mensen die boven de wette
lijk toegestane aftrek uitkomen, is dat mee
genomen. Maar dat is met alle aftrekposten
het geval.
Aangezien steeds minder mensen aan be
paalde aftrekposten komen, wordt iedereen,
die wél bepaalde (on)kosten claimt helemaal
doorgelicht. Met andere woorden: wie boven
het maaiveld komt, trekt automatisch de
aandacht van de belastingdienst. Mensen die
menen dat ze met de natte vinger aftrekpos
ten op hun biljet kunnen zetten, zullen van
een koude kermis thuiskomen. De meeste
posten moeten ze aantonen aan de hand van
rekeningen en/of overschrijvingen van bank
of giro. Een klein aantal posten kan ook
aannemelijk gemaakt worden. Maar dan
gaat het slechts om kleinigheden.
Lasten
De fiscus heeft de afgelopen jaren telkens
een extra aandachtspunt gehad. Zo zijn
bepaalde posten voor en na helemaal door
gespit. Het huurwaardeforfait, de reiskosten
en de beroepskosten zijn aan de beurt ge
weest. Dit jaar zijn de buitengewone lasten
van de partij. Het aantal mensen dat deze
lasten claimt, neemt weliswaar af, maar toch
maakt nog steeds 10% van de 'klanten' van
de fiscus gebruik van deze regeling. Het gaat
voornamelijk om oudere mensen. Ze kunnen
er op rekenen dat de fiscus goed hun onkos
ten voor dokter, brillen en dieet - om maar
enkele voorbeelden te noemen - zal bekijken.
Aan de hand van de bij het aangiftebiljet
gevoegde toelichting kan iedereen zijn biljet
invullen. De nodige deskundigen vinden die
toelichting voer de doorsnee man en vrouw
te uitgebreid en te lastig. Dat betekent dat
veel mensen hulp van derden inroepen. Dat
kan een accountant zijn, een vakbond en ook
de fiscus. Na telefonische afspraak kan ee
nieder die dat wil bij elk kantoor van de
Nog even en de lijnen van de
telefoon in Utrecht staan weer rooj.
gloeiend. foto dijkshu
belastingdienst tereent. En uiteraard kan
elke werkdag tijdens kantooruren (06-0543)
gratis de belastingtelefoon gebeld worden.
Los daarvan zijn de nodige belastinggidsen
in omloop. De gidsen van Elsevier en Kluwer
met daarbij een diskette voor mensen met
een personal computer zijn hiervan goede
voorbeelden.
Beroepskosten (1)
Iedereen in loondienst maakt onkosten. En
die zijn aftrekbaar. Maar om te voorkomen
dat elk postje onderzocht moet worden,
heeft de wetgever hiervoor een vast percen
tage vastgesteld. Dat is voor inkomsten uit
vroegere arbeid (zoals pensioen, vut, ww of
wao) 554 in 1993. Voor 1992 was dat 533.
Voor kosten uit tegenwoordige arbeid (toon,
fiscale bijtelling auto van de zaak en bijver
diensten) is dat 5% met een minimum van
224 en een maximum van 1.578. Laatsge-
noemd bedrag is 60 meer dan het jaar
ervoor. Wie méér kosten maakt, mag die
aftrekken. Dat wil zeggen: iemand met
2.000 beroepskosten mag het volle bedrag
aftrekken. Maar niet bovenop het toegestane
maximum!
Beroepskosten (2)
Zoals reeds gezegd: het aantal aftrekposten
is beperkt. Het gros van de belastingplichti
gen in loondienst komt niet aan het toege
stane maximum van 1.578. Wie aan het
tellen slaat, merkt dat het een hele toer is om
aan dat bedrag te komen! En als een werk
gever bepaalde kosten vergoedt, mag de
werknemer die niet nog een keer bij de fiscus
claimen.
Wie het toch probeert, loopt vanzelf tegen de
lamp. De fiscale ambtenaren vragen toch
bewijsstukken, zodat elke poging om dubbel
te vangen vanzelf spaak loopt. De kosten
moeten worden aangetoond aan de hand van
nota's of afschriften van bank en giro. Voor
de goede orde: kassabonnen gelden niet als
bewijs. Van sommige dingen zijn geen nota's
te krijgen. Een simpel voorbeeld: wie in 1993
drie vakbondsvergaderingen heeft bezocht
en daarvoor 300 kilometer a 52 cent noteert,
hoeft echt geen nota bij te voegen. Als hij
aannemelijk maakt, dat hij dat gedaan heeft,
is er niets aan de hand.
Beroepskosten (3)
Welke kosten zijn nog aftrekbaar?
Contributie vakbond
Bezoek vakbondsvergaderingen (geen ver
teer)
Gesprekskosten telefoon (geen abonne
ment)
Kantoorbenodigdheden
Verhuiskosten (zie verder)
Koffiegeld (zie verder)
Onregelmatige diensten (zie verder)
Proceskosten voor ontslag of achterstallig
toon
Beroepskleding die niet in de vrije tijd
gedragen wordt
Gereedschappen en reparatie hiervan
Studiekosten voor op peil houden vakken
nis
Kosten kinderopvang (zie verder)
Zelf betaalde brandstof voor auto van de
zaak (zie verder)
Tekstverwerkers (zie verder)
Symposia en congressen. De eerste 1.000
zijn volledig aftrekbaar. De
volgende 3.000 voor 75% en daarboven
niets meer.
Kantoorruimte aan huis als daarin meer
dan de helft van het inkomen uit
arbeid verdiend wordt. Dan is 15% van de
huur of van het bruto
huurwaardeforfait en 15% van de energie
kosten aftrekbaar.
Vakliteratuur. Dat zijn alle bladen, kran
ten en tijdschriften die binnen
een beroepsgroep als vakliteratuur worden
beschouwd. Dit uitgangspunt
willen sommige belastingambtenaren wel
eens gemakshalve vergeten.
Verhuiskosten
De verhuiskosten in verband met overplaat
sing of een nieuwe baan zijn aftrekbaar. Dat
wil zeggen: de kosten van het transport van
de inboedel en daarnaast 12% van het
inkomen uit arbeid tot maximaal 12.000
voor de overige kosten zoals reis-, schoon
maak- en herinrichtingskosten. Er zijn
werkgevers die zonder meer 12% als vergoe
ding geven. Die vergoeding is onbelast. In
het kader van het gelijkheidsbeginsel heeft
de Hoge Raad bepaald, dat mensen die zo'n
vergoeding niet krijgen aan de hand van
nota's tóch herinrichtingskosten mogen op
voeren tot ten hoogste 12% van het inkomen.
Koffiegeld
Een koffiegeldvergoeding is tot een gulden
per gewerkte dag onbelast. Daarom heeft de
Hoge Raad bepaald dat mensen die zo'n
vergoeding niet krijgen tóch ten hoogste een
gulden per dag mogen aftrekken. Met 220
werkdagen is dat nog altijd een bedrag van
220 gulden. Wie aan de baas een tientje per
maand moet betalen voor koffie en thee, mag
dus 120 en géén 220 aftrekken.
Onregelmatigheid
Wie onregelmatig werkt - dat is niet per se
een ploegendienst - heeft te maken met extra
energiekosten voor verlichting, verwarming
en koken. De normale werktijden mogen
echter niet tussen 6 en 19 uur vallen. Per
nachtdienst en per middag/avonddienst mag
1,50 worden afgetrokken. Tot 25 augustus
1993 gold voor een middag/avonddienst
2,50 aftrek. Deze regeling geldt niet voor
mensen die een eenpersoonshuishouden heb
ben.
Kinderopvang
Kosten voor kinderopvang zijn aan de hand
van officiële nota's tot maximaal ƒ20.000
aftrekbaar. Het gaat om kinderopvang bui
tenshuis. Een kinderoppas in huis telt niet.
Sterker nog: zo'n oppas wordt als huisperso
neel aangemerkt. Een bepaald deel van de
kosten kinderopvang is niet aftrekbaar. Dat
ligt aan het bruto-inkomen van beide part
ners samen. Voor de berekening van het
niet-aftrekbare deel moeten beide inkomens
worden opgeteld.
Niet aftrekbaar is tot 33.000 bruto inko
men per jaar bij minder dan vijf uur per dag
1,85 en 2,80 bij meer dan vijf uur per
dag. Van 33.000 tot 39.600 is dat 3,65
en 5,50; van 39.600 tot 52.800 resp. 6
en 9; van 52.800 tot 66.000 resp. 10,40
en 15,65; van 66.000 tot 79.200 resp.
14,45 en 21,65; van 79.200 tot 92.400
resp. ƒ18,55 en ƒ27,85; van ƒ92.400 tot
105.600 resp. 22,95 en 34,40 en boven
105.600 resp. 25,30 en 37,95. Als er
voor meer dan een kind kinderopvang is,
dan wordt het tabelbedrag verhoogd met
resp. 1,85 en 2,80 voor elk van deze
kinderen.
Auto van de zaak
Bij een auto van de zaak wordt voor mensen
die korter dan 30 kilometer van hun werk
wonen 20% van de cataloguswaarde bij hun
inkomen geteld. Voor mensen die meer dan
30 kilometer van het werk wonen is die
bijtelling 24%. De fiscus hanteert de in
Nederland geldende catalogusprijs van de
auto. Die prijs blijft altijd gelijk, ook al rijdt
iemand in een tien jaar oude auto.
Die bij telling telt niet als iemand aan de
hand van de administratie per kilometer kan
aantonen dat hij niet meer dan 1.000 kilome
ter privé rijdt. Voor de goede orde: woon
werkverkeer wordt niet als privégebruik
beschouwd.
De fiscale bijtelling kan verminderd worden
met het bedrag dat een werknemer voor
privégebruik aan zijn baas moet betalen.
Een verdere aftrek bij deze bijtelling is niet
toegestaan. Wie tijdens vakanties zelf de
brandstofkosten moet betalen, kan die kos
ten aan de hand van de bonnen - zonder bon
accepteert de fiscus niets - aftrekken onder
het punt beroepskosten.
Tekstverwerkers
De kosten van een tekstverwerker, pc,
schrijf- en rekenmachine zijn aftrekbaar als
ze meer dan 800 per jaar bedragen. De
fiscus gaat uit van een restwaarde van 10%
en een afschrijftermijn van drie jaar. Daarbij
geldt niet het jaar, maar de maand van
aanschaf. Een zeer alledaags voorbeeld: een
in januari aangeschafte pc kost 3.000.
Restwaarde 300. Restant 2.700 in drie
jaar af te schrijven. Dat betekent 900 per
jaar min de drempel van 800, zodat 100
per jaar aftrekbaar is. En dat is geen grote
stap om de horde van 1.578 beroepskosten
te nemen.
Bijverdiensten
Het maximum van 1.578 aan beroepskos
ten geldt ook voor mensen die bijverdiensten
hebben uit niet aan loondienst onderworpen
werkzaamheden. Iemand die bijvoorbeeld
jaarlijks enkele klusjes opknapt voor een
derde en daarvoor ƒ4.000 krijgt plus een
vaste onkostenvergoeding van ƒ800 moet
het totale bedrag van 4.800 aan inkomsten
opgeven. De fiscus gaat er vanuit dat de
800 in de 1.578 beroepskosten zijn opge
nomen. Die stelregel gaat niet op als iemand
zijn onkosten voor de neveninkomsten op
declaratiebasis indient. Als in bovenstaand
geval een nota is ingediend voor bijvoor
beeld autoritten van hot naar haar van in
totaal 1600 kilometer a 50 cent, oftewel
800, hoeft hij maar 4.000 op te geven. Het
is maar een weet.
Huurwaarde eigen huis
Bij het bepalen van de waarde van het eigen
huis gaat de fiscus uit van de waarde in
bewoonde staat. Die is bepaald op 60% van
de vrije verkoopwaarde. Een huis dat voor
180.000 gekocht is, heeft dus een fiscale
waarde van 108.000. Niet alleen het huur
waardeforfait is de afgelopen jaren fors
verhoogd, maar ook de huizen zijn jaren in
waarde gestegen. Reden voor de fiscus om
veel mensen te 'verblijden' met een trapje
hoger op de forfaitladder. En dat trapje
hoger kan jaarlijks honderden guldens extra
belasting kosten.
Hierbij de huurwaardetabel (uitgaande van
de 60%-bepaling) voor de meest voorkomen
de categorieën voor 1993:
Huis tussen 30 en 60.000: forfait 750
(1992 660)
Huis tussen 60 en 90.000: forfait 1740
(1992 1500)
Huis tussen 90 en 120.000: forfait
2610 (1992 2250)
Huis tussen ƒ120 en 170.000: forfait
3480 (1992 3000)
Dat het huurwaardeforfait inkomen is, snapt
iedereen. De hypotheekrente is uiteraard een
aftrekpost. Bij de aankoop zijn ook taxatie
kosten, bankprovisie en de kosten van de
hypotheekacte aftrekbaar. Niet echter de
koopacte.
En dan nog een belangrijk punt voor mensen
met een premiewoning. De premie (subsidie)
van het ministerie van Volkshuisvesting is
volgens de fiscus inkomen voor degene,
wiens naam als eerste op de subsidietoeken
ning staat. Dat de echtgenote of partner ook
rechthebbende is, interesseert de staatsse
cretaris van Financiën geen tor. Hij heeft
bepaald dat de mede-eigenaar het kan
schudden. Maar het is nog maar de vraag of
de bewindsman gelijk krijgt. Er loopt een
procedure bij de Hoge Raad om die subsidie
gelijkelijk over beide partners te verdelen.
Fiscalisten schatten in dat de staatssecreta
ris het onderspit zal delven. Daarom een
goede raad: splits de toegekende subsidie
over beide partners. En als de fiscus daar
een streep doorhaalt? Geen nood. Dien een
bezwaarschrift in en verwijs naar de proce
dure bij de Hoge Raad. Dan wordt uw
aanslag verminderd zodra de staatssecreta
ris verliest. Splitst u de subsidie niet, dan
heeft de fiscus sowieso geld verdiend.
Reiskosten
Voor de eerste tien kilometer reizen tussen
woning en werk is geen aftrek mogelijk. De
fiscus maakt bij de reiskosten onderscheid
tussen reizen zónder en mét openbaar ver-
voerverklaring. Voor reizen zónder is een
aftrektabel tot 30 kilometer (enkele reis) in
de toelichting opgenomen. Voor reizen met
een OV- of NS-kaart gaat de tabel tot en met
80 kilometer.
Ziektekosten
Het is niet eenvoudig om de drempel van de
ziektekosten te overschrijden. De fiscus
blijft er vanuit gaan dat iedereen 12,2% van
zijn onzuiver inkomen aan ziektekosten be
steedt. Bij een inkomen tot ƒ21.803 is
ƒ2.660 niet aftrekbaar; tussen ƒ21.803 en
90.820 wordt 12,2% als grens genomen en
boven de 90.820 geldt een vast bedrag van
11.080. Bij de buitengewone lasten wordt
evenals bij de kinderopvang het inkomen
van man en vrouw samengeteld. Pas daarna
wordt de drempel berekend.
Alle weetjes over ziektekosten staan in de
brochure 'buitengewone lasten' van de fiscus
die op elk belastingkantoor te krijgen is.
Brillen en contactlenzen, om maar een enkel
voorbeeld in de sfeer van ziektekosten te
noemen, zijn niet goedkoop. Maar steed
meer mensen komen er achter dat het c
pelbedrag inderdaad een struikelblok is. Ht
is niet eenvoudig daar overheen te komen
En wie echt grote uitgaven gehad heeft ii
verband met zijn gezondheid hoeft niet bl:
te zijn als de drempel gehaald wordt,
heeft dat alles ook moeten betalen, zoda
echt sprake is van buitengewone lasten,
denk er om: de fiscus zal dit jaar d
aftrekpost echt tot in detail napluizen.
Giften
De drempel van de giftenaftrek is iets
makkelijker te nemen. Bij giften telt ÏS
(met een minimum van 120) van het onzui
ver inkomen niet mee. De aftrek mag nie!
hoger zijn dan 10% van dat inkomen,
wordt het inkomen van de wederhelft niet
bijgeteld. Het gaat om giften aan onder
kerkelijke, liefdadige en culturele instellin
gen. Bijdragen aan politieke partijen vallei
ook onder het rijtje giften.
Gedane giften moeten ook met bewijzei
gestaafd worden. Dat is met een gulden ii
een collectebus nooit het geval. Een gift via
bank of giro is meteen aan te tonen. Daaroii
is het af en toe bij giften ook moeilijk
aan het gestelde bedrag te komen,
voorbeeld. Iemand met een onzuiver inko
men van 50.000 geeft jaarlijks 500 pe
bank aan de kerk. Aftrek: nul, want 1% ii
ook 500. Zo iemand komt wél over
grens als hij in een jaar de giften over twee
jaar doet. Dan heeft hij eenmaal per twet
jaar een aftrekpost.
Er is echter nog een andere methode,
kost weliswaar een beetje geld. Maar je moei
altijd een spierinkje uitgooien om een kabel
jauw te vangen. Het gaat concreet om p
in de vorm van lijfrenten. Die giften moetei
bij notariële acte van schenking minste®
eenmaal per jaar gedaan worden voor eei
periode van tenminste vijf jaar. Een
voor een schenking tot 2.000 kost 67 pl®
btw (afgerond 80 gulden). Wie op deze wijze
jaarlijks 500 aan de kerk schenkt, is welis
waar eenmalig 80 kwijt. Maar hij kan
volle bedrag ook jaarlijks aftrekken. M
bij een tarief van 50% scheelt dat elk j
250 belasting. Voor deze wijze van giften
geldt geen drempel en geen maximumbe
drag. En deze methode wordt steeds
toegepast.
Studiekosten
Studiekosten zijn ook aftrekbaar. Mits ze
hoger zijn dan 2% van het onzuiver inkomen
met een maximum van 800. Het
hierbij om boeken, cursus- en examengeld en
wat dies meer zij. Ook reiskosten per open
baar vervoer. Maar reiskosten per auto zijn
alleen aftrekbaar boven de 10 kilometer.
Hiervoor mag 30 cent per kilometer
trokken worden. Ontvangen vergoedingen
van de werkgever voor studiekosten moeten
uiteraard in mindering gebracht worden.
Rente en dividend
Rente van bank- en girorekeningen is inko
men. En wie meent dat de fiscus toch gee'
weet heeft van die rente komt daar vanzelf
achter. De banken geven alle rente keurig
door. De rentevrij stelling is 1.000 per per
soon. Voor gehuwden geldt de dubbele i
trek. Dat is ook voor de dividendvrijstelling
het geval. Vergeet niet de ingehouden divi
dendbelasting op het biljet te vermelden. Die
inhouding wordt ook verrekend. Controleer
bij de aanslag of dat ook gebeurd is, want de
fiscus vergeet dat nogal eens.
Onder het kopje 'persoonlijke verplichtin
gen' kan betaalde rente, niet zijnde hypo
theek, vermeld worden. De kosten van 'rood
staan bij de bank en de rentes van doorlo
pende kredieten en persoonlijke leningen
vallen daar onder evenals de rente, die
bijvoorbeeld postorderbedrijven berekenen.
T-biljet
Er zijn ook mensen die over 1993 aftrekpos
ten hebben, waardoor ze geld terug kunnen
krijgen van de fiscus. Maar als ze
aangiftebiljet krijgen, moeten ze zélf
T-biljet vragen. Die biljetten zijn bij a»
belastingkantoor te krijgen. Een T-biljet ka»
alleen maar ingevuld worden als mensen
meer dan ƒ331 belasting terugkrijgen. Voo'
mensen van 65 jaar en ouder is die gren-j
ƒ221. Die grens wordt voor 1994 verlaagd
naar 150 en zakt daarna naar 25. Da'
betekent helaas dat voor 1993 nog de hoge
grens geldt.
„Een mooi uiterlijk is altijd v<
met een mooi innerlijk
Leontine Ruiters, tv-pre
Van onze rtv-redactie
'Test u zelf' staat er meest
al boven de persoonlijk
heidstests die regelmatig
in damesbladen opduiken.
'Bent u jaloers?' of 'Hoe
ambitieus bent u?' zijn ge
liefde hoofdvragen. Astrid
Joosten komt vandaag met
de televisieversie van dit
fenomeen, getiteld 'Perso
nality'. Aan de hand van
vragen test Joosten weke
lijks honderd mensen en
twee bekende Nederlan
ders.
Ivo Niehe bedacht het concept
van deze informatieve show
waaraan ook kijkers thuis kun
nen meedoen. „De bestaande
tests uit de bladen waren on
bruikbaar voor televisie, dus die
hebben we aangepast", vertelt
Astrid Joosten. „Het idee is pre
cies hetzelfde. Je leert jezelf ken
nen. I
er sta
blad,
genlij;
even.'
Volge
lity'
gramr
gelede
al gel
dertie
nieuw
schap
heid e
Verl
In ied
beken
Joost:
voren
mera
spraa
hoofd
niet z
een c:
In tej
show
een
Door Martijn Hover
De Siberische steppen ten noorden
van'China waren in de twaalfde
eeuw het domein van nomaden
stammen. Anarchie vierde hoogtij,
clans en stammen bevochten elkaar
in een onophoudelijk spel van wis
selende bondgenootschappen.
Zo nu en dan slaagde een krijgsheer
erin meerdere stammen onder zijn ge
zag te plaatsen. Meestal duurde zo'n
afgedwongen coalitie echter niet lang.
Zodra de leider overleed of tekenen van
zwakte vertoonde, lieten zijn vrijheids
lievende bondgenoten hem in de steek.
In dit milieu werd rond het jaar 1167
een jongetje geboren dat het aanzien
van de wereld ingrijpend zou wijzigen.
Temoedjin werd de baby genoemd en
zijn leven werd van het begin af aan
Wie had gedacht dat Martin
Scorsese, de Amerikaanse regis
seur van filmdrama's met veel
gewelddadigheid, nog eens op
de proppen zou komen met een
elegante kostuumfilm? De ma
ker van 'Mean Streets',
'Taxidriver' en 'GoodFellas'
verfilmde een roman van de
Amerikaanse schrijfster Edith
Wharton over een onmogelijke
liefde in Newyorkse society-
kringen rond 1870, 'The Age of
Innocence'.
Een tot in de kleinste details
verzorgd, rijk gekostumeerd en
elegant filmdrama waarin deze
19e eeuwse families en hun
schijnheilige moraal een onsen
timentele uitbeelding krijgen.
Vooral visueel valt er veel aan
te beleven. Het boek van Edith
Wharton won in 1921 de Pulit
zer Prize, maar de auteur raakte
net als haar roman al snel in de
vergetelheid.
Dat uitgerekend Martin Scorse
se, die nimmer beschaafde con
versatie of onberispelijk gedrag
in zijn films ten toon spreidde,
'The Age of Innocence' onder
handen nam, is misschien toch
niet zo verwonderlijk. Tenslotte
lag ook in zijn vroegere films
het accent ook al meer op de
schildering van milieus met hun
eigen codes dan op een dramati
sche verhaalopbouw. En zo on
schuldig als de titel klinkt, is
dat milieu in 'The Age of Inno
cence' nu ook weer niet.
In de invloedrijke families, die
rond 1870 de toon aangeven in
New York, heersen uiterlijk fat
soen en etiquette over eerlijk
heid en gevoel. Nog sterker dan
bij de Engelse aristocratie, die
door deze kringen werden geï
miteerd, worden emoties onder
drukt en gedrag ingesnoerd
door een Victoriaans korset.
Een pretentieuze tafelschik
king, de juiste kleding, een ele
gante conversatie en een onbe
rispelijk familieleven worden
als de hoogste vorm van bescha
ving beschouwd. Wie de normen
overschrijdt, gaat echter gena
deloos over de tong en wordt
min of meer uitgestoten.
Uit
voo
lan
afk
dee
dar
ver
jon
(Wi
ach
lief
wo
dar
Ma
EU
fer
Gr:
Po:
not
aar
rin
vlo
zij:
in
ras
- zi
din
ten
jon
eer
Ni:
Ne
ver
De
one
lov
nie
gez
ner
blij
wo
om
On
gra
l
