De gezelligheid van het suikerklontje
DE STEM
After ski met John Denver
Gilse halveert de calorieën in 'nieuw' klontje: het Slimmetje
Skiën op zijn Amerikaans in hartje Colorado
13 JANUARI 1994 f
LEVEN kor
et jaar
«ooraanstaand strijder voor
rankrijk uitgeroepen to,
3. Dat blijkt uit een enqJ
n het dagblad Le Paris^'
toonde zich onder de ir
scherpe kritiek uitte op"! j
slaagden te voorkomen dat! (oTl
van de kou.
Consument
DONDERDAG 13 JANUARL1994,- DEEL
ox kerkgebouw
-katholieke kardinaal Fran
en voormalige servisch-orth,
kerstavond ging een deel va
idwesten van Zagreb, tegen!
raakte ernstig beschadigd I
als „een daad van haat, gewe'
inge spanningen op te doe
an het volk".
'sch-orthodoxe kerk heeft hoo
geweld geteisterde voormal» J
oor het aanstaande orthodox
ij de sancties van de Verenigt
o onrechtvaardig.
urt voort
n twee hulpbisschoppen naas
Wolfgang Haas bevindt he
periode van groeiende proble
in een vraaggesprek met he
maart 1993 werden Vollmar ej
enoemd in de hoop dat hierdooi
erminderen. „Men kan niet 3
in ongeveer twintig jaar in hel
Vollmar.
uwen, maar dat is nog geJ
ng van het bisdom, inelusiiL,
jaar zal een zekere verbetennï
isdom is het Vollmar opgevalJ
erkers „beschadigd" zijn. Dit ij
ersoonlijke reacties en onrecht-
nsen beschadigd door „gebrel
ialoog tot veel minder beschadig
ensen in het bisdom zagen ziclj
aarvan zij de zin niet inzagen,
es geleid," aldus hulpbisschop
ijdens een parochieavond waan
wezig was, ontvallen dat paus
hem had toegegeven dat da
aseerd op onjuiste informatie,
als opvolger van de populaire
erde een menselijk tapijt dat dej
ngang van de kerk van Chur kon
ijden Broederbond
r van de blanke Nederduitse
n Zuid-Afrika, professor Piëta
en bij de gereorganiseerde, maai
aner Broederbond. Ook andere
~n zullen de vernieuwde
ange tijd een geheime 'cultural!
j uitsluitend blanke, mannelijke
uiten. De bond had invloed in
t maatschappelijk leven, omdat
de) Nationale Partij lid waren,
"enmannen.
anderingen in Zuid-Afrika is de
ldelijk in verlegenheid gebracht
eheime lidmaatschap van menig
waardoor deze zijn kans op een
e Zuid-Afrika wel kon vergeten,
atschap van de Broederbond ook
erd, was NGK-voorzitter Potgie-
zijn lidmaatschap wenste op te
dat besprekingen tussen
voormalige dochterkerken
Broederbond zag zich door de
van strategie te veranderen en
r Bond.
n niet-blanke Afrikaners (bedoeld I
uit Afrikaans spreken) worden j
enkomsten openbaar zullen zijn.
ruziën
ijken in Iran ruziën over de vraag
ed Reza Golpayegani als hoofd
Islam moet opvolgen. Hij overleed
ftijd in Teheran.
het theologisch cemtrum van de
groot-ayatollah Mohammed Ali
oude man is blind, seniel en heeft
eft een vooraanstaande ayatollah,
ige ayatollah Ali Khamenei, de
md als een geschikte opvolger,
uhollah Khomeini de eeuwenoude
shi'ietische moslims zich buiten de
damentalistisehe revolutie trok hij
toe. Khomeini verzette zich vlak
egen, dat ayatollah Hossein Ali
en vroom is, maar geen politiek
r van de shi'ieten worden, zo vroeg
van Montazeri te noemen. Naai
ei aan alle voorwaarden om Gol-
shi'ieten vormen ongeveer tien
oslims in de gehele wereld.
quête
de 1700 hervormde gemeenten (53
eformulier ingevuld, waarmee de
te tonen dat een meerderheid in de
rk het Samen-op-Wegproces van
en lutheranen afwijst. Volgens de
ndruk van de retour ontvangen
het geval is.
enquête afgerond en worden de
bestuur van de Hervormde Kerk
ef van de stichting afgewezen en
en ambtelijke vergaderingen niet
werken.
t Samen op Weg
ri 1994 verschijnt Kerkinformatie,
van de Gereformeerde Kerken m
an van de drie Samen-op-Wegker-
den en lutheranen hebben ervoor
23 jaar bestaande maandblad van
haven. Het Weekbulletin van de
rk wordt opgenomen in het blad.
ten van de Evangelisch-Lutherse
volgt de ontwikkelingen binnen de
fficiële mededelingen van de hef'
therse synoden.
mdat de portvrijdom voor hervorm-
ari vervalt.
10rWillem Reijn
ja - „Het heeft de ge
kheid en de smaak van
klontje, maar niet de
lorieën." Jan-Martin
produkt manager
jsumentensector van de
uker Unie, beschrijft de
iordelen van het produkt
immetjes van de Ko-
[itlijke Kandijfabrieken
Gilse in enkele tref-
oorden.
jannetjes zijn suikerklontjes,
met twee gram half zo groot
als gewone suikerklontjes,
armee ook de helft van de
orieén bevatten, maar door
toeging van een half procent
.istmatige zoetstoffen (as-
itaam en acesulfaam K) de
suikersmaak van het
te klontje hebben behouden.
Roosendaalse dochter van
Urne ontwikkelde het
ntje in vijf jaar. De afgelopen
waren Slimmetjes al in de
ikel te krijgen gedurende een
Nu start de nationa-
lancering van het slimme
ntje, als onderdeel van de
om de Koninklijke
Gilse te promoten als zoete
termaker of lekkere zoetma-
„Let wel: ik beweer niet dat
Slimmetjes morgen heel Neder
land veroveren," zegt produkt
manager Ridder. „Je moet Slim
metjes zien als een typisch
niche-produkt: het is een vrij
klein produkt voor een specifie
ke markt." En ook op een ander
aspect laten Slimmetjes zich als
een typisch m'c/ie-produkt her
kennen: met tweeënhalve cent
per klontje zijn ze tweeënhalve
keer zo duur als het meest ver
kochte (maxi-)suikerklontje uit
de Van Gilse-stal.
Suiker komt op vele manieren in
de mens. In 1992 verbruikte de
gemiddelde Nederlander 38,7 ki
lo suiker. Die suiker komt in
toenemende mate binnen via
snoep en allerlei zuivelproduk-
ten, zoals speciale fruitige yog-
hurt-creaties. Frisdrank is, on
danks de snelle opkomst van
1-calorie-cola's, een andere gro
te suikerdrager. Appeltaarten en
andere deegprodukten willen
eveneens de suikercalorieën
overbrengen.
En dan zijn er het glas thee en
het kopje koffie.
Juist daar strijdt het suiker al
sinds de vestiging van de slank
heidscultuur met chemische
zoethoudertjes. Waar de suiker
pot voor algemeen gebruik mid
den op tafel staat, haalt de
pondjespurist geheimzinnig uit
de binnenzak of een zijvak van
dm
r™-Martm Ridder, produkt manager consumentensector van
SuiJcer Unie: „Het is een slim produkt, slim staat in het Engels
""'mager, slankde verkleiningsvorm maakt het een vriendelij-
l naam."
het handtasje een medicinaal
'potje en laat een wit pilletje in
de thee vallen en stopt het potje
schielijk terug. Sucrinette heet
dat spul dan. Alsof er staat: net
suiker.
Concurrentie
Gewoonlijk gaat het om as-
partaam, cyclamaat of sacchari
ne. Die stoffen hebben de suiker
producenten danig beconcur
reerd. De laatste vijf jaar nam de
consumptie van losse suiker met
enkele procenten per jaar af. In
1993 lijkt de suikerconsumptie
voor het eerst zich weer te heb
ben gestabiliseerd.
Suiker Unie, goed voor 62 pro
cent van de Nederlandse markt
(de rest is CSM), zet jaarlijks
ongeveer zestigduizend ton of
wel zestig miljoen kilopakken
suiker af bij de consument.
Sinds anderhalf jaar gebeurt dat
onder de merknaam Sundale,
Daarbij gaat het om de gewone
kristalsuiker, fijne kristalsuiker
voor over de aardbeien, door de
yoghurt of op de beschuit, bas
terdsuiker voor taart en panne-
koek en ruwe rietsuiker.
De laatste suiker komt op in het
kader van de nieuwe trend, die
ruwe, eerlijke produkten goed
voor de gezondheid zijn. „Wij
denken niet dat er een gezond-
heidsverschil is, maar we leveren
graag wat de consument wil,"
zegt Ridder.
Klontjes waren er ook al in over
vloed. Van Gilse Koninklijke
Kandijfabriek heeft naast de be
kendste produkten schenkstroop
voor pannekoeken en poedersui
ker voor de oliebollen, een reeks
klonten. De Maxi-, Midi- en Mi
ni-suikerklontjes wegen respec
tievelijk 4,4 gram, 4 gram en 3,4
gram. En zijn achtereenvolgens
bedoeld voor de mok troost, de
tasse de café en het kopje espres
so.
Palmbooin-gevoel
Dan is er de kandij in soorten als
wit en bruin en ook nog in grote
brollen. En natuurlijk het ruwe
rietsuiker-klontje, dat Van Gilze
verheft tot een exotisch produkt,
dat de gebruiker confronteert
met het palmboom-gevoel. Als
dat niet meteen duidelijk is,
staat de palmboom alvast op de
verpakking afgebeeld.
Maar toch was de produktenlijn
nog niet helemaal af. Het imago
van suiker is ondanks de smaak
wat pover door de naam van
dikmaker en door de oplichtende
tandeborsteltjes bij snoepfilm-
pjes. De kunstmatige zoetmakers
profiteerden zo van de mager
heidsmanie.
„Uit onderzoek bleek dat de veel
consumenten toch bij de meeste
kunstmatige zoetmakers een
smaakafwijking proefden," zegt
Ridder. „Daarnaast ervaren con
sumenten het als een nadeel dat
zoetjes als pilletjes wat che
misch, klinisch aandoen. Het
blijft een laboratorium-produkt,
zeggen we hier in huis. Suiker is
toch een produkt van de na
tuur."
Slimmetjes zijn suikerklontjes, die met twee gram half zo groot zijn als gewone klontjes, daarmee ook de helft van de calorieën bevatten, maar door toevoeging van
een kunstmatige zoetstoffen de volledige suikersmaak van het echte klontje hebben behouden. foto's de stem/johan van gurp
Slimmetjes zijn een natuurpro-
dukt uit het laboratorium. In het
onderzoekscentrum Suiker Unie
Research en Development in
Roosendaal slaagden produkt-
ontwikkelaars erin kunstmatige
zoetmakers te binden aan ouder
wetse suikerklontjes.
Bij blind proeven bleken consu
menten geen verschil aan te kun
nen geven tussen gewone klont
jes en Slimmetjes. Tijdens de
testperiode in de winkels bleek
een hoge mate van herhalings
aankopen op te treden: 83 pro
cent van de consumenten die een
keer Slimmetjes aanschaften,
bleef dat doen. „Uitzonderlijk
hoog voor een nieuw produkt,"
zegt Ridder.
Twee doelgroepen
Van Gilse gokte op twee doel
groepen: jongere vrouwen in de
leeftijd twintig tot vijfendertig
jaar, die zeer caloriebewust con
sumeren, en ouderen boven de
r-vijftig. Vooral de laatste groep
bleek gevoelig voor de gecombi
neerde voordelen van de Slim
metjes.
Uit de testperiode kwamen er
ook een drietal nadelen boven.
Het klontje brokkelde te snel. De
consument weet niet goed wat-ie
koopt - en meer nog wat-ie dus
niet koopt. En de communicatie
kracht van het pakje was niet
wat het zijn moest.
De informatie van het nieuwe
pakje is niet anders dan van het
oude. Maar de kleuren zijn mo
derner en Slimmetjes is er niet
meer opgedrukt onder het motto
'het staat er toch op', maar de
naam staat nu in een modern,
licht handschrift vermeld. En,
heel subtiel: het in het frisse
buitenlucht fietsende middelba
re echtpaar is vervangen door
een joggend jong koppel.
Blijft dat de consument niet
weet wat-ie koopt. En dat de
consument niet koopt wat-ie niet
weet. De naam Slimmetjes is
heel aardig gevonden, zegt Rid
der: „Het is een slim produkt.
slim staat in het Engels voor
mager, slank; de verkleinings
vorm maakt het een vriendelijke
naam."
„Het is ook een moeilijke naam,"
realiseert Ridder zich. Als ik
aan een consument vraag: wat
zijn ruwe rietsuikerklontjes,
hoeft-ie alleen maar te zeggen:
dat zijn suikerklontjes van ruwe
rietsuiker. En hij weet waar het
over gaat. Maar het antwoord op
de vraag 'wat zijn Slimmetjes'
ligt minder voor de hand."
Campagne
Ridder noemt het dus heel diplo
matiek een uitdaging om zoet-
minnend Nederland uit te leggen
wat Slimmetjes wel zijn. Dat
gebeurt in het kader van de Van
Gilse-campagne, die in juli vorig
jaar is gestart. Voor de televisie
zijn vijf commercials opgenomen
met de schenkstroop, geleisuiker
en allerlei klontjes.
Acteur Joost Prinsen is in de
reclamefilmpjes als gedistin
geerd echtgenoot gekoppeld aan
de merrie Antoinette, uit haar
aard een liefhebster van klontjes
in de klasse Maxi. Prinsen prijst
vocaal de kwaliteiten aan van de
'zoet-pk's van de ouderwetse
klont', die mijnheer Van Gilse in
de winkel brengt. Antoinette
lijkt die ouderwetse Maxi overi
gens te preiereren boven de
Slimmetjes.
„Maar het zijn commercials met
een merk-ingang. We willen Van
Gilse in het geheugen van de
mensen brengen." Voor Slimme
tjes is dat niet genoeg, want bij
dat produkt moet iets worden
uitgelegd. Daarom zet Ridder
daarvoor print in: met adverten
ties op papier kun je meer de
eigenschappen van een produkt
uiteenzetten.
Terug naar de niche-marketing.
Hoewel Slimmetjes nooit een or
dinair pak suiker worden, zal de
verkoop toch ten koste gaan van
andere produkten. „We hopen
natuurlijk ten koste van de
kunstmatige zoetstoffen, maar
we realiseren ons dat het ook zal
kanabiliseren: er zijn ook consu
menten die Slimmetjes kiezen in
plaats van andere klontjes uit de
Van Gilze-familie," zegt Ridder.
En nog iets over de prijs: met
2,89 voor 113 klontjes zat Van
Gilse flink wat hoger dan de
2,30 voor 225 maxi-klonten.
Maar bij kunstmatige zoetstof
fen is tijdens de testperiode van
Slimmetjes een prijzenoorlog
uitgebroken, waarbij een pot
zoetpillen van dertien naar vijf
gulden kelderde. „Een kunstma
tige zoetmaker kost nu tussen de
2,5 tot 4,5 cent per keer."
De smaak van suiker, de emotie
van het A-merk en de gezellig
heid van de klont moeten de
prijs van Slimmetjes rechtvaar
digen. Ridder: „De consument
vindt de suikerklont echt gezel
lig. Dat antwoorden ze ook: ze
gebruiken klontjes als ze visite
krijgen. Die neemt de consument
uit het pak en de gastvrouw
presenteert ze op een mooi
schaaltje. En als we vragen
waarom, antwoordt ze: omdat
dat zo gezellig staat. Heb jij wel
eens een kunstmatig zoetje zo
opgedist gekregen?"
:<J.fö m r V
Het is hét nieuwtje in de
®intersportgidsen: skiën
de VS. En het aantal
ederlandse winterspor
ters dat heeft geboekt
"zo n 3.500 - is voor een
noviteit alleszins ach-
®swaardig, hoewel het
C1]fer bijna in het niet
.t vergeleken met de
nunt 600.000 Nederlan
ds die ieder wintersei-
,zo® naar Oostenrijk
rekken. Skiën in Ameri-
J^s een beleving, maar
er ski niet minder.
Door Peter Daalde
derii PerJaar komen de hon-
elkanr- S rotko-cowboys bij
^Tde iaai"Ujkse Cow-
staan I In. vo1 ornaat
een sbf °^j sk's 6n vechten
°P skfs° m f' Ult' Nog steeds
met een ?oeten ze een vrouw
paarrj !?s,so vangen en een
heet a v! bedenker
oiLi, d BfflyKidd- oud-
skiën T 6n wereldkampioen
n' tegenwoordig, altijd met
cowboyhoed, eigenaar van een
skischool en trekpleister voor
het skigebied.
Een Nederlandse toerist bekijkt
het allemaal van onder zijn
Stetson, waarmee hij apetrots
loopt door wat een filmdecor
lijkt: de hoofdstraat van Steam
boat. Daar heeft hij zojuist zijn
hoed gekocht bij F.M. Light
Sons, Western Wear since 1905.
Maar de toerist valt absoluut
niet op. Het is hartje Colorado.
Het domein van cowboys met
hun koeien en paarden. Het uit
gestrekte gebied van de ran
ches. Zelfs in de winter valt een
cowboy hier niet op. Iedereen
loopt er zo bij. Echte cowboys
houden zelfs bij het skiën hun
hoed op, in tegenstelling tot de
'stadse' skiërs die steevast een
honkbal- of basketbal-cap om
gekeerd op hun hoofd hebben.
„Is het allemaal niet wat kin
derachtig?," vraagt een collega.
„Volwassen mannen met cow
boyhoed, laarzen, pruim in de
mond, halsdoek en spijker
broek." Welnee, het is hier nor
maal. En ze zijn er trots op. De
chauffeur van een skibusje
haast zich te verklaren dat toe
risten vervoeren niet zijn gewo
ne werk is, maar dat hij op een
ranch werkt. Inderdaad. Met
koeien en paarden.
Naast het toerisme leven ze
bijna allemaal van veeteelt of
de mijnbouw. Nog steeds. En ze
kleden zich zoals ze dat al gene
raties lang doen. En wij denken
dat dat alleen nog voorkomt in
cowboy-films...
De skileraren en -leraressen
zijn even vriendelijk als de an
dere werkers in het ski-gebied.
Want skiën wordt hier verkocht
als produkt. En daarvoor geldt
dat de klant dus King is. Weinig
skileraren komen uit de streek
zelf. Lisa uit New York, Nor
man uit Ohio, Janet uit LA, Jeff
uit Miami. Het zijn de typisch
Amerikaanse globetrotters die
hun studie een half jaar onder
breken en ergens in de wereld
gaan werken. Nu eens als skile
raar, volgende zomer in een
surf- of duikschool. Ze blijven
vooral correct, want ze verte
genwoordigen hün skiplaats.
Dat is ook hün brood. Profes
sioneel Amerikaans.
After ski is in Colorado, Ameri-
ka's ski-provincie nummer één,
een totaal ander vermaak dan
in Europa. Dat heeft niet alles
met drank te maken, maar de
Amerikanen zijn er tijdens het
sporten aanmerkelijk zuiniger
mee dan in Europa. Geen ijs-
bar of gletsjer-wijn op de piste.
Geen grappa bij het middage
ten. Of een glas rode wijn. Wel
water, vooral veel water. Met
ijs. En cola. Met evenveel ijs.
Niet dat de Amerikanen geen
slok lusten, maar de meeste ski
gebieden liggen op grote hoogte,
zelfs tot boven de 4000 meter.
De lucht is er ijl en je verliest
er, vooral bij inspanning, veel
vocht. Veel. drinken is nodig om
De hoofdstraat van Steamboat, Colorado.
foto larry pierce
het bloed een beetje dun te
houden. Alcohol is geen best
medicijn in die omstandighe
den.
Het gezamenlijk zingen van een
lied in de plaatselijke kroeg
(een onschuldig 'Lang zal hij
leven'), zorgt voor verbaasde
gezichten aan de toog. Laat
staan dat er 'carnaval' is waar
sommige Oostenrijkse skidor
pen om bekend staan. Ze heb
ben geen kleine cafés waar de
hitte om vijf uur van de muren
druipt. Ze drinken niet even een
Glühwein of een Jagatee. Geen
dampende fondue op tafel.
Is het er dan niet gezellig? Jaze
ker wel, maar anders. De Ame
rikanen verstaan de kunst om
van een vierkante kale schuur
een gezellig café te maken.
Maar wel heel Amerikaans. Met
neon bierreclames, met pas
poort-controle bij de ingang (al
leen toegang boven de 21).
De helft van het bezoek staat te
luisteren naar of te dansen op
de muziek, de andere helft heeft
meer plezier bij de snooker- en
pooltafels, het dartbord of laat,
zittend in een zetel, zijn schoe
nen poetsen.
In The Saloon speelt een coun
try and western-orkest. Een
paar koppeltjes komen de glad
de houten dansvloer op. Ze be
ginnen meteen een two-step
formatiedans. Op een aantal
avonden zijn zelfs leraren aan
wezig om de fijne kneepjes van'
deze en andere western-dansen
te leren. Die gedanst worden
mét hoed op.
En waar gebeurt het je dat John
Denver zijn gitaar pakt en een
hele avond zingt? Zomaar, in
The Stampede. Omdat hij het er
gezellig vindt en een goede bui
heeft na een dag lekker skiën....