DE STEM moet geluk 'Je hebben en dat heb ik wel' De synthetische seks van De Twist 'Meeste comedy's reutelen maar door' U1T gids H ^Ê0M l# Fonds Podiumkunsten kampt met geldtekort Wim Wenders: 'Religie mijn drijvende kracht' Mooie documentaire bij Vpro [Ted de Braak presenteert nieuw spelletjesprogramma Topscore' A7 Portugal wil 'fado' uit treurnis helpen Tweede reeks van 'Sjans' meteen de laatste Door Rinus van der Heijden Heupen, heupen, heupen. Er was een periode dat alle aandacht er op was geves tigd. Wat waren het mooie tijden waarin een mens zich alleen druk moest ma ken of zijn heupen wel op de juiste wijze meedraai den. Draaiende heupen en drie -posities voor de voe ten, dat was alles. Dat was De Twist. Met hoofdletters, dat wel. Want wie vanavond bij de Vpro de Canadese documen taire 'The Twist' van Ron Mann bekijkt, komt er al snel achter dat deze dans- en- mu ziekvorm het leven van de blanke Amerikaanse jeugd da nig heeft beïnvloed. Roept in deze documentaire een ver dwaasde zedenapostel nog: 'Rock and Roll has got to go,' terwijl hij voor de tv een plaat kapot slaat, een choreograaf, een vakman dus, zegt een paar jaar later van de Twist dat 'het geen dans is, maar syn thetische seks.' Toe maar jon gens. 'The Twist' is een prachtig tijdsbeeld geworden van aan de ene kant de bekrompen culturele en politieke waarden van een volwassen Amerika en anderzijds de drang naar vrij heid die de zwarten in de jaren vijftig al kenden, maar bij de blanke jeugd nog slechts latent aanwezig was. De bijna honderd minuten du rende documentaire onder scheidt zich van alle andere in zijn soort door de logische opeenstapeling van beelden, een rijgdraad die de jaren vijf tig-geschiedenis op een volko men natuurlijke wijze aan de ogen van de kijker voorbij laat trekken. En die niet voortdu rend onderbroken wordt door nog levende wijsneuzen, die menen die beelden te moeten becommentariëren. Natuurlijk komen er sprekers aan bod, kenners van de mate-, rie, maar ook dansers en musi ci. Zoals Hank Ballard, die furore maakte met de hit 'Work With Me Annie', maar toen naar eigen zeggen De Twist introduceerde. Dat deed hij in de tv-show van Buddy Deane in 1960. Het was echter Chubby Checker die kort daarna van 'The Twist' een wereldhit maakte en de ermee gepaard gaande dans wereld wijd onder de aandacht van de jeugd bracht. De documentaire laat de aan loop naar deze dans- en mu ziekvorm zien, vanaf het begin van de jaren vijftig. Met prachtige beelden van bijvoor beeld The Flamingo's, die een hitserige versie van 'Go John- G ids MAANDAG 10 JANUARI 1994 Lissabon (afp) - De Portugese regering heeft besloten het na tionale lied de 'fado' uit het dal te helpen. Sinds 1988 werden al veertig cabarets en cafés in de hoofdstedelijke regio gedwongen te sluiten vanwege de teruggelo pen belangstelling voor de me lancholieke fado. De minister van handel en in dustrie Faria de Oliveira heeft een overeenkomst ondertekend waarin de regering café-restau rants belooft kredieten te verle nen tegen zeer lage rente tenein de 'het kapitaal van de fadohui- FILMS GOES -Grand Theater 20 u. Beethoven's 2nd. HULST De Koning van Engeland 20 u. A perfect world. 20 u. Beethoven's 2nd. 20 u. Sleepless in Seattle. 20 u. Little Buddha. 20 u. Robin Hood: men in tights. TERNEUZEN Luxortheater 19.30 u. The firm. VLISSINGEN - Alhambra 1 20 u. A perfect world. - Alhambra 2 20 u. Robin Hood: men in tights. - Alhambra 3 20 u. Sleepless in Seattle. - Alhambra 4 20 u. Beethoven's 2nd. BERGEN OP ZOOM - Cinem'actueel 1-2-3 20 u. Beethoven's 2nd. 20 u. Hard target. 20 u. A perfect world. zen te versterken en hun moder nisering te bevorderen.' Het teruglopen van het toerisme en de invoering van de btw heeft de afgelopen jaren veel gelegen heden waar de fado ten gehore wordt gebracht in ernstige moei lijkheden gebracht. De fado is een zwaarmoedig lied voor solo-stem met gitaarbege leiding. Over de herkomst van de naam is weinig bekend, maar men vermoedt dat het Latijnse woord voor noodlot, fatum, het lied zijn naam heeft bezorgd. - Roxy 1 - 20.15 u. Robin Hood: men in tights. - Roxy 2 - 20 u. The house of the spirits. ROOSENDAAL - City 1-2-3 20 u. A perfect world. 20 u. Sleepless in Seattle. 20 u. Hard target. KNOKKE - Beverly Sereens 20 u. Beethoven's 2e. 20 u. Perfect world. 20 u. Robin Hood: men in tights. 20 u. Addam's family. - Scharpoord 20.30 u. Oeroeg. Chubby Checker bracht de twist wereldwijd onder de aandacht van jongeren. foto archief de stem ny Go' brengen met veel spreidsprongen van de lead zanger en opzwepende saxo- foonsoli. Muziek waar Little Richard zijn inspiratie uit moet hebben geput. Ook de passage waarin Buddy Tate in jazzclub Savoy op Harlem 'The Linda Hop' introduceer de, is een juweeltje. Chubby Checker komt natuur lijk ook uitgebreid aan bod. Met dezelfde grote mond als Cassius Clay. Zijn uitleg van De Twist: „Dat is heel wat anders dan dat idiote gedoe van Little Richard met zijn Tutti Frutti." En zijn verkla ring voor het succes: „Zo gaat dat met elk succes. De Twist is makkelijk te doen en heeft een beat." De documentaire bestaat uit zeven delen, die elk met een soort les beginnen. Heel oude fragmenten soms van dansle- raren, die nog ouder lijken dan de film waarin ze figure ren en die blanke leerlingen ballroomdansen en op latijnse muziek gestoelde dansvaria- ties bijbrengen. Daaraan gekoppeld wordt het immense succes van De Twist getoond. Op het hoogtepunt hebben de blanken de weg naar het zwarte Harlem weer gevonden, waar ze avond aan avond The Peppermint Loun ge bezoeken. Coryfeeën als Ju dy Garland, de excentrieke Liberace en Marilyn Monroe menen er niet te mogen ont breken. Maar dan zet het verval in. The Pony, The Monkey, The Fly, de ene dans na de andere wordt uitgevonden, maar niet die waar iedereen op wacht: een opvolger voor The Twist. Plots breekt rond 1964 een nieuwe tijd aan, met The Bea tles die voor een volgende re volutie zorgen. De Twist is overbodig geworden, de vrije dansstijlen nemen zijn plaats in. Maar De Twist blijft er zichtbaar in voortleven. Nederland 3, 20.38 uur ,G 10 JANUARI 1994 ben. Triest, maar staat ons dat niet allemaal te wachten? Hans vind ik een kanjer; hij presen teert goed, doet zijn huiswerk goed en is altijd evenwichtig. Vandaag of morgen roept er toch weer iemand: 'Hans, die moeten we hebben!' En van de andere kant; je kunt barsten Boor Rein van Willigen Lj de Braak heeft van alles jedaan voor radio en televisie: Set legendarische 'Farce Majeu re' (hij treedt er in het land nog mee op), 'Van twaalf tot twee', pe 1,2, 3 Show', 'De Tedshow' jn niet te vergeten 'Ted a tête'. [jarenlang behoorde hij tot de Ipopulairste jongens van de beeldbuis. lik ben niet zo'n luidruchtig figuur. Ik ga niet naar party's of :o. Kinderen vragen regelmatig au een handtekening en de .nensen roeppen nog steeds ■Tedje' en nooit 'Meneer'." [ik ben er altijd van uitgegaan Jat je andere mensen respect Let tonen. Fanatiek kwetsen is [te makkelijk; ik vind het sjieker dat niet te doen. Ook bij Farce Majeure zijn we nooit beledi gend. Dat is het behoud van het I cabaret. Als je tegen het pla fond aanzit, kun je niet hoger, lik bewonder Van Kooten en De maar als ik ooit weer aan I cabaret zou gaan doen, zou ik [het in een andere vorm gieten. Hun niveau haal je nooit." „Nooit ga ik iets uit de weg", loverziet hij zijn loopbaan. „Ik zou best een goed muziekpro gramma willen presenteren. Zang met orkest, maar ook Ikstrainer geweest in de sportj |hool op de Albert Cuyp en il |b met jongens in alle kleurei uit alle lagen van de samenle g gewerkt. De jongens van djshow en conférences. Waar schijnlijk is dat te duur. Voor zo'n programma heb je een worden toch opgeleid voo blauwe blazercultuur, maau mij moeten ze op oefeninjlspectaculair decor nodig en er ht jongens die op de onderkan [n de maatschappelijke ladda pan. Ik heb groepen altijd ge- ïxt en dat pakt perfect uit komen er cadetten hier bij mij om kennis I maken met asielzoekers. Dat [belangrijk voor hun ontwikke- hg." Van de vijfhonderd gulden de KMA-cadetten hem omzeilt hij in honken, heeft hij een radio- ssetterecorder gekocht. Be- [rgrijke instructies laat hij nu verschillende talen vertalen opnemen op cassette, zodat ze tijdens de les kan gebrui- raaloogjes de peutercrèche kijken donke- I kraaloogjes de bezoeker aan. fcallo", roept een Joegoslaviscli hgetje en hij geeft een hand. In crèche zijn naast een beroeps- acht acht vrijwilligers actief [dia woont sinds 1 oktober in |lze en twee weken later stond ingeschreven als vrijwillig er, maar ze is van plan er haar toep van te maken. Elèn uit (jen werkt niet alleen bij de uters, maar is ook actief bij de |dere kinderen en bij de jonge- Het is onzin om peuterleid- trs te vragen of/ze hun werk pk vinden, want/ wie van kin- ren houdt heeft plezier in het btaan. „Huilen en mamma epen is overal in de wereld tzelfde en als ze naar de wc [eten, roepen ze allemaal pie- zeggen ze vertederd en met rest van het taalprobleem [ten ze ook niet: „Spreken met [hart overwint alle talen", zegt [dia. Het verschil met Neder- pdse kinderen is dat de asiel- ekertjes soms wat afwezig lor zich uit zitten te staren. |e hebben veel meegemaakt", nken Lydia en Elèn. ingo's [lgens El Mehdi, beroepskracht de afdeling Introduktie, zou omvangrijke aanbod aan be theden als bingo's, disco's, (utselen, kinder- en volwassen- is en kerstavonden niet uitge- 'rd kunnen worden zonder [jwilligers van binnen en van |iten het centrum. De kleding- ikel, de crèche en de recrea- |zaal eisen de meeste vrijwilli gs op. Voor de vrijwilligers zelf iet een dankbare vrijetijdsbe- [ding. „Op straat in Gilze wui- ze je na en in de- winkels ïen ze naar je toe om dingen vragen. Het zijn vaak zulke rdige mensen, het is leuk werk we lachen hier wat af", ze|" de vrijwilligers uit Gilze. Ze leren zich dan ook aan uit haken van het andere kamp: tnsen die van een afstand al- fn maar kritiek hebben, 'e Nederlandse criminelen ifiteren er van, want als er w buurt iets gestolen is, hebben |ijd de asielzoekers het gedaan- wordt heus wel eens wat dolen natuurlijk, maar niet |een door hen. Mijn portemon- is laatst gerold, maar dat is toch een echte Nederlandse inke." FOTO'S COR VIVEEN moeten arrangementen worden geschreven. Lee Towers en René Froger trekken niet voor niets volle zalen; zij brengen iets wat de televisie niet biedt." Vredig De vraag 'Wie is Ted de Braak?' i eerste instantie. ,Ted de Braak is precies die man, die hij ook op televisie is. Alleen in mijn gedachten zie ik er wat voordeliger uit. Maar als je ouder wordt, vraag je je wel eens af waarom je vroeger voor bepaalde zaken in angst heb gezeten. Het enige wat ik nu wil, is harmonieus, vredig en gelukkig leven met mijn omge ving. Als je dan aan Joegoslavië denkt. Vreselijk. Waar blijven die James Bonds die de boeven pakken? Dat dit allemaal toege staan wordt. Dat is niet te gelo ven." Het onderwerp raakt de presen tator zichtbaar. „Ik wil niet fatalistisch zijn, Ted de Braak (58) heeft de mouwen opgestroopt voor de presentatie van een nieuw tv-spelletje: 'Topscore', elke dag te zien op Nederland 1. Hoewel hij kan bogen op dertig jaar tv-ervaring, houdt hij er in het ach terhoofd rekening mee op de keien te kunnen belanden zoals meer oude rotten is overko men. „Er komt een mo ment, dat ze me niet meer nodig hebben. Triest, maar staat ons dat niet allemaal te wachten?" maar is carrière dan belang rijk?", vraagt hij zich hardop af. Onomwonden geeft hij toe dat hij laatst bijna huilde bij beel den van geestelijk gehandicap ten, die bloot in tehuizen in het voormalige Joegoslavië leefden. „Dat vind ik verschrikkelijk. Vooral als je ze dan lief in die camera ziet kijken." Er is meer dat Ted raakt. „Ik heb net 'In het hol van de leeuw' gelezen over een journa list, die 7V2 jaar in Beiroet is gegijzeld. Dag in, dag uit was deze man geboeid. Op bodems van vrachtwagens werd hij van de ene naar de andere plaats gebracht. Dat verhaal grijpt me enorm aan." Het zal net als vele andere boeken de deur niet meer uitgaan. „Ik kan moeilijk afstand nemen van dingen die gedrukt zijn. Ik word boos als iemand met boeken gooit." De liefde voor het boek gaat zo ver, dat de showmaster er zelf ooit een wil schrijven. „Het gaat er niet om een paar centen te verdienen. Een boek schrijven, ik wil wel, maar het kost me al moeite een brief te schrijven. Een liedje lukt me wel. Als ik ooit ga schrijven wil ik het in de stijl van Roald Dahl doen." Fysiek Voorlopig stort Ted zich op 'Topscore', een taalspelletje waarvan 235 afleveringen zijn gepland. Hij heeft er zin in. „Ook al omdat je met kleine grapjes en woordspelingen meer kunt doen dan alleen een pro gramma presenteren. En er is ook tijd voor een babbeltje met de kandidaten. We beginnen met vier letters," legt Ted de opzet uit. „Steeds komt er een letter bij, waarmee een nieuw woord gemaakt moet worden. Een computer, waarin 750.000 woorden zitten, controleert de woorden." Tot en met mei kan de presenta tor aan de bak; per werkdag worden vijf afleveringen opge nomen. Dat geeft een fysieke druk. Voelt Ted zich prima? „Uitstekend zelfs," grijnst hij breed. „Hoewel ik een beetje last van mijn arm heb. Ik heb spotjes aangelegd in mijn huis en iets te veel geschroefd. Het kan even duren voor het over is. Daarnaast ben ik gestopt met roken. Ik rookte vreselijk veel. Nu ben ik vijf kilo aangeko men," wijst De Braak op zijn buik. „Ik doe aan fitnes straining, maar met die zere arm is dat een beetje moeilijk." De kandidaten hebben zich met duizenden tegelijk aangemeld. Zou Ted zelf aan een dergelijk spelletje meedoen? Er valt een lange stilte voor hij glimlachend zegt: „Ik wil graag winnen; ik speel om te winnen. Dan bedoel ik winnen op punten. Als ik een bokser zou zijn, zou ik nooit iemand knock-out slaan, niet winnen om sterker te zijn. In mijn bestaan ben ik winnaar in die zin, dat ik een goed gemid delde heb." NCRV Wie Ted de Braak zegt, zegt NCRV en omgekeerd. Is Ted nog steeds blij met zijn werkgever? „De sfeer is goed," reageert hij diplomatiek. „Ze zullen me nooit laten zakken. Maar mocht de NCRV ooit besluiten om mijn contract niet te verlengen en een andere omroep komt met een aanbod, tja. Eerlijk gezegd maakt het niet meer uit wie wat uitzendt, want het zijn toch veelal onafhankelijke produ centen die de programma's ma ken." Ted is niet in vaste dienst bij de NCRV, maar werkt met jaar contracten. „Toen ik vroeger bij de orkesten werkte, en dan praat ik over de jaren vijfitg, kreeg ik iedere keer een maand- contract. Achteraf kan ik wel zeggen, dat het free-lancen ook 1 Ted de Braak: „Als ik een bokser zou zijn, zou ik nooit iemand knock-out slaan.' foto ncrv wel een lekkere spanning geeft." Desondanks niet bang dat de NCRV hem wipt, net als de KRO met zijn coryfee Hans van Willigenburg deed? „Eerlijk gezegd prepareer ik me daarop. Er komt een moment, dat ze me niet meer nodig heb- van het talent en van de vak manschap, je moet ook een beetje geluk hebben. En dat heb ik wel. Iemand is een ster, om dat een ander het niet is en dat moeten de sterren ook maar eens weten." Nederland 1, circa 17.30 uur Door Maarten van de Rakt ,Je moet met komische series stoppen als ze nog goed zijn. De meeste reutelen maar door. Dit is het definitieve eind. Het is tijd om weer wat anders te gaan doen." Zo ver duidelijkt Huub Stapel waar om de tweede reeks 'Sjans' meteen de laatste is. l anaf volgende week maandag schotelt de Tros de liefhebbers dertien verse afleveringen voor van 'Sjans'. De eerste cyclus ver scheen begin vorig jaar op de wis. Met Huub Stapel, Sylvia Millecam, Camilla Braaksma en "eter Bolhuis als vier vrijgezel- 'en, die elkaar op hun eindeloze speurtocht naar een vaste relatie regelmatig treffen in de bar-dis- j-° Café Cupido. Vanavond her haalt de Tros de laatste episode. Dubbelrol Huub Stapel heeft bij de nieuwe reeks een dikkere vinger in de PaP Niet alleen verzonnen de schrijvers voor hem een dubbel op ook deed hij samen met aarten Treurniet de regie. Een «richting die hij sterk relati- eert: ..Ik heb oo beperkte Den Haag (anp) - Het Fonds voor de Podiumkunsten zegt steeds meer geld te kort te komen om zijn taak, het subsidiëren van produkties, goed te kunnen uitvoeren. Dat is volgens directeur Henk Scholten opnieuw gebleken bij de toekenning van subsidies voor produkties en festivals in het seizoen 1994-1995. Camilla Braaksma, Sylvia Millecam, Peter Bolhuis en Huub Stapel spelen in de tweede reeks van 'Sjans' weer de zoekende vrijgezellen. foto fotopersburo dijkstra schaal op mii meegeregisseerd. De vaste Uen, die staan als een huis. Ik me vooral beziggehouden de gastacteurs. Daar heb je i L aPtJen a' v°' aan. Maar het is L'/Hk te combineren met spe- - Het is leuk om te doen hoor, ,L,n en regisseren, maar het ,verkt niet." u' amWtie om te regisseren t J* natuurlijk al langer, in i?at acteur werd, heb ik hm» tncht een regie-oplei- 'eJ? ^evo'gd' Het kwam er al ennoon eerder van. Nu kreeg dp L Preducent Hans Sleeswijk Hot S' 1 Huub Stapel toe. ivat ,S 6611 kwestie yan afwegen 'e met je carrière wilt", denkt Stapel hardop na over zijn toekomst. „Flodder is leuk geld verdienen maar verder geen eer aan te behalen. Ik heb dat boek ook uit. Graag doe ik tegenge stelde dingen. Ik zou me beper ken als ik veel televisie zou doen. Wanneer je in een serie zit, kom je al gauw in het circuit van talkshows en spelletjes terecht. Ik ben een beetje bang voor overexposure. Dat zou mijn kan sen op films kunnen verkleinen. Al blijkt dat ook niet altijd iets uit te maken, kijk maar naar Antonie Kamerling." Twee films „Dit jaar jaar ga ik twee films doen, een Nederlandse en een buitenlandse. Ik zou wel een speelfilm willen regisseren. Daar zijn ook plannen voor, waarover ik verder niet meer kwijt wil dan dat ik zelf een verhaal geschre ven heb. Spelen afwisselen met regisseren, dat is een goede com binatie. Voorlopig heb ik geen toneelplannen. Dat heb ik even helemaal gehad." Over zijn dubbelrol in 'Sjans' zegt Stapel: „Het was ontzettend leuk om te doen. Dennis is een heel ander typetje dan Sjaak. In eerste instantie wisten we niet dat er een dubbelrol uit zou komen." De introductie van de nieuwe figuur Dennis Day vloeit voort uit de Engelse scripts van 'Sin gles' waarop Sjans is gebaseerd. De 'Britse Sjaak' verliet de reeks .Qjn op te duiken in het Ameri- Het fonds heeft daarvoor nu bijna vijf miljoen gulden subsi die toegezegd voor 53 projecten. Dat is de helft van het aantal projecten dat het fonds positief heeft beoordeeld, voor de andere helft was geen geld. Het fonds kwam daarvoor zeven miljoen gulden te kort. In een eerdere ronde voor 1994-1995 werd 1,5 miljoen gulden toegekend aan 21 zomerfestivals en theaterwerk plaatsen. Ook toen had het fonds twee miljoen te weinig. In zijn beleidsplan heeft het be stuur van het fonds minister D'Ancona van WVC enkele maanden geleden gevraagd het budget van tien naar ten minste vijftien miljoen gulden te verho gen. Bij de nu toegekende subsidies zijn er naar verhouding veel (vijftien) voor produkties gericht op een jong publiek, zoals aan de jeugddansgezelschappen van Kim van der Boon en Wies Merkx. Nog steeds scoren pro dukties in de vier grote steden hoog bij de subsidieverdeling, maar de verhouding verschuift langzamerhand ten gunste van de rest van het land. Tot 1990 was die verhouding 85-15, nu ligt zij op 65-35. Ook zijn meer subsidies toege kend voor grote-zaalprodukties. Voorbeelden zijn de opera De Krant van het Willem Breuker kollectief op een libretto van Adriaan van Dis en de Friestali ge opera Rixt, evenals het to neelstuk 'De kip die over de soep vloog' van Pieter Vrijman op basis van verhalen van Frans Pointl. De beperkte middelen van het fonds wreekten zich volgens di recteur Scholten vooral in de sector toneel. kaanse 'Cheers'. Een andere ac teur nam zijn plaats in, waarna de serie in Engeland even later aan zijn eind kwam. De Neder landse bewerker Gerard van Lennep koos voor een andere voortzetting: Sjaak is vlak voor zijn huwelijk ervandoor gegaan naar Aruba en een zekere Dennis Day, een derderangs acteur, ver schijnt ten tonele. De eerste zeven afleveringen zijn nog een bewerking van 'Singles'. Daarna volgen zes episodes die zijn geschreven door Peter Bol huis en Frank Ketelaar. Zeer tot tevredenheid van Tros-hoofd drama Ted Mooren, die niet ge heel objectief vaststelt: „Onze afleveringen zijn eigenlijk be ter." Nederland 2, 21.21 uur Rome (lns) - Religie is de drijvende kracht achter het werk van de Duitse filmregisseur Wim Wenders. „In het begin van mijn carrière werd ik gestimuleerd door muziek", zei hij tijdens een bijeenkomst met studenten in het Centrum voor Experimentele Film in Rome. Nu wordt hij bij het schrijven van filmscripts en op de set gedreven door het 'verlangen naar onsterfe lijkheid.' Het uitdrukken van religieuze gevoelens is volgens Wenders niet eenvoudig in de huidige consumptiemaatschappij. „In het consump tietijdperk gedragen we ons allemaal als verwende baby's en we zijn alleen maar gericht op krijgen," constateert hij. „Daarentegen is het verlangen om te voelen en om onze eigen spiritualiteit over te brengen aan anderen de essentie van films."

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 9