Bloedige strijd in Afghanistan 998,-' Premier Major verwerpt IRA-eis tot terugtrekking troepen Vertrouwenscrisis tussen Israël en PLO Met kortingen tot wel 60%. Bundesbank voorspelt lagere rente in 1994 Volksgericht Tientallen doden bij gevechten tussen regeringstroepen en rebellen Nieuwe jaar begint grimmig in Sarajevo Zjirinovski dreigt Duitsland met oorlog DE STEM BUITENLAND A4 Euro Disney mogelijk dicht Schepen vermist en gezonken ANGE hoekbank BUITENLAND KORT DE STEM MAANDAG 3 JANUARI 1994 Belfast (rtr/afp) - De eis van het Ierse Republikeinse leger (IRA) tot de terugtrekking van de Britse troepen uit Noord-Ierland is gisteren door premier John Major ver worpen. Voor de BBC herhaalde Major dat het IRA eerst het geweld ■moet afzweren voordat het aan gesprekken over de toekomst van Noord-Ierland kan deelne men. Martin McGuinness, een voor aanstaand lid van de Sinn Fein, de politieke arm van het IRA, had in een Iers zondagsblad ge zegd dat geen enkel vredesvoor stel acceptabel is dat niet de Britse terugtrekking uit Noord- Ierland inhoudt. Hij noemde het vredesplan van de Ierse en Britse premiers Albert Reynolds en Major van afgelopen maand waardeloos. Op 15 december bood een overeenkomst tussen de eerste-ministers het IRA en andere organisaties een plaats aan de onderhandelingstafel als zij zouden afzien van geweld. McGuinness zei evenwel dat een officiële reactie van Sinn Fein pas over drie weken te verwach ten is. De protestantse Ulster Freedom Fighters (UFF) hebben inmid dels laten weten niets te voelen voor het Brits-Ierse plan. Voor de televisie verklaarde de orga nisatie ook in 1994 haar ge- weldscampagne te zullen voor zetten. De UFF is de meest ge welddadige organisatie in Noord-Ierland. Zij was in 1993 verantwoordelijk voor meer do den dan het republikeinse IRA. In de verklaring stelt zij dat 'zolang er pan-nationalistische terreur en politieke dwang be staat, we het recht hebben ook in 1994 militair te reageren'. Terwijl het Brits-Ierse voorstel op de klippen dreigt te lopen, begon Noord-Ierland het nieuwe jaar met aanslagen. In Belfast werden kort na de jaarwisseling zeker tien brandbommen tot ontploffing gebracht in winkels en een bibliotheek. Volgens de burgemeester van de stad zit het IRA achter de aanslagen, waar bij overigens geen slachtoffers vielen. De eerste brandbom explodeerde 45 minuten na middernacht. Brandweerlieden waren tot het ochtendgloren met 28 wagens bezig het vuur onder controle te krijgen. Er is voor miljoenen gulden schade aangericht. In vijf winkels, waaronder grote kle dingzaken en een supermarkt, was de ravage ernorm. „Het is een cynische actie van het IRA, want het weet dat men sen met het nieuwjaarsfeest ho pen op iets beters dan zij de laatste tijd hebben meege maakt", aldus burgemeester Reg Empey voor de BBC-radio. „De stad heeft een moeilijk 1993 ach ter de rug en iedereen hoopte op een vreedzamer 1994." Hoewel de aanslagen nog niet door het IRA zijn opgeëist, lijken ze veel op de acties die de stadsguerril- la-organisatie tegen zogenoemde 'economische doelen' onder neemt. Kabul (afp/rtr) - Zeker 70 mensen zijn dit weekeinde om het leven gekomen en naar schatting 700 gewond geraakt bij zware gevechten tussen troepen van presi dent Burhanuddin Rabbani en zijn tegenstanders rond de Afghaanse hoofdstad Kabul. Islamitische fundamentalisten en ex-communisten onder gene raal Abdul Rashid Dostum ope reren samen tegen het staats hoofd en zijn manschappen. Het gaat om de bloedigste gevechten sinds een half jaar. De coalitie van strijdgroepen die de president vijandig gezind zijn, zette zaterdag haar offen sief in. De aanval zou in eerste instantie door presidentiële troe pen zijn afgeslagen. Volgens een woordvoerder van de Afghaanse ambassade in Pa kistan werd 'de samenzwering' om de regering omver te werpen verijdeld. President Rabbani riep alle isla mitische groeperingen op hem te steunen en bestempelde de strijd als 'een nieuwe fase in de heilige oorlog'. Hij beschuldigde Dostum ervan de gevechten te hebben uitgelokt en beschreef zijn strijd als een tegen commu nistische bandieten. Gevechtsvliegtuigen voerden een Parijs (dpa/rtr) - De toe komst van het noodlijdende amusementspark Euro Dis ney wordt steeds onzeker der. De president van grootaandeelhouder Walt Disney, Michael Eisner, sluit niet uit dat Euro Dis ney wordt gesloten. „Van daag is alles mogelijk, in clusief een sluiting", vertelt de topmanager in het Fran se weekblad Le Point. Door de uitlatingen van Eisner gingen de aandelen van Euro Disney op de Pa- rijse effectenbeurs onderuit. De koersen zakten na de opening van de markt met zo'n 6 procent. Eisner probeert volgens analisten met zijn harde woorden druk uit te oefenen op de banken. Momenteel worden er besprekingen ge voerd tussen moedermaat schappij Walt Disney en on geveer vijftig banken over een herstructurering van de enorme schuldenberg van het Parijse amusement spark. reeks bombardementen uit op het historische Bala-Hissar-fort, het hoofdkwartier van generaal Dostum ten zuiden van Kabul, en op de wijk Tsjarasiab waar de belangrijkste rivaal van Rabba ni, premier Gulbuddin Hekma- tyar vertoeft. De Hezb'i-islami partij van de premier liet in Pakistan weten dat alle tegen standers van de president tegen hem ten strijde zijn getrokken. De coalitie heeft zich volgens Hezb'i-islami meester gemaakt van het ministerie van Defensie en het parlementsgebouw in de stad. Generaal Dostums mannen zou den evenwel op de luchthaven door presidentiële troepen in het defensief gedreven zijn. Tot dus ver beheerste Dostum het vlieg veld. Weinig nauwkeurige artil lerie-beschietingen over en weer veroorzaakten veel slachtoffers, voornamelijk onder de burgerbe volking. Zeker 7.000 raketten werden afgevuurd op de hoofd stad, drie ziekenhuizen werden daarbij getroffen. De Pakistaanse regering riep zondag op tot een staakt-het-vu- ren om het verzoeningsproces op basis van het vredesakkoord van maart vorig jaar opnieuw een kans te geven. Halifax/Tokyo (afp/rtr) - De Ca nadese marine zoekt voor de kust van New Foundland naar de Liberiaanse bulkcarrier Mari- ka-7 die met 36 opvarenden ver dwenen is. Voor de kust van' Japan is zondag een in Cyprus geregistreerd schip gezonken. Daar worden 17 mensen vermist. De Marika-7, een 275 meter lan ge boot, was op weg van Sept- Iles naar Nederland met een la ding ijzererts toen het zaterdag avond noodsignalen deed uit gaan. Volgens de Canadese ma rine bevond het schip zich zo'n 1000 km buitengaats toen het in nood kwam. De Japanse marine is nog steeds ,op zoek naar 17 van de 29 opva renden van de Arctic Reefer. Twaalf bemanningsleden konden al worden gered. De Arctic Reefer zonk zo'n 500 kilometer ten zuiden van Shikoku in kalm Een Israëlische soldaat in Ramallah richt op Palestijnse demonstranten die met het gooien van stenen hun ongenoegen over de vredesonderhandelingen uiten. foto epa Jeruzalem (afp) - Premier Yitzhak Rabin heeft gisteren gezegd'dat Israël bereid is de onderhandelingen met de PLO te hervatten op basis van een document dat' woensdag in Cairo zou zijn opgesteld door het Israë- lisch-Palestijns verbin dingscomité. De aanvaar ding van dit gewraakte do cument wordt echter als voorwaarde gesteld voor verdere besprekingen. De Palestijnse onderhandelaars ontkennen dat er overeenstem ming bestaat over de inhoud van het stuk, dat volgens hen een Israëlisch voorstel is zonder Palestijnse inbreng. De Pales tijnse top-onderhandelaar Na bil Shaath zei dat 'de PLO geen chantage door Israël aan vaardt'. Op zijn beurt verweet Rabin de PLO-leiders dat het onmogelijk was hen op hun woord te ver trouwen. Hij wees erop dat Is raël voortaan zal eisen dat de conclusies van elke ontmoeting zwart op wit worden gezet. „Wij staan niet onder druk. De Palestijnen zijn aan de beurt om te zweten", aldus de pre mier tijdens de wekelijkse ka binetsvergadering. Volgens een woordvoerder van Rabin heeft Israël gisteravond in een boodschap aan de PLO de acceptatie van het document als voorwaarde gesteld voor het hervatten van de onderhande lingen. Het werkdocument, dat in Cairo is opgesteld en waarin de PLO wijzigingen wil aan brengen, is de inzet van een ware zenuwenoorlog tussen Is raël en de Palestijnse Bevrij dingsorganisatie. De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Shimon Peres, maakte gisteren melding van 'problemen' in de onder handelingen met de Pales tijnen. „Het is voor ons moei lijk te onderhandelen, tot een compromis te komen en vervol gens te horen dat er geen over eenstemming is. Dat is heel vreemd. Als zij de bepalingen van het akkoord niet eerbiedi gen, is er helemaal geen ak koord meer." PLO-leider Yasir Arafat verge leek gisteren in een telefonisch overgebrachte rede voor een gehoor in Jericho Israëls plan nen met de beruchte Zuidafri- kaanse thuislanden. „Wij zul len niet in bantoestans leven Als Rabin denkt dat hij het Palestijnse volk zo kan verne deren, heeft hij het aan het verkeerde eind." De PLO wil geen zichtbare Is raëlische grenswachten op pos ten waar de toekomstig autono me Palestijnse gebieden aan Jordanië of Egypte grenzen. De PLO zou wel bereid zijn tot het toestaan van internationale controle op de grensovergangen om de Israëlische ongerustheid weg te nemen. De PLO wil ook dat de Israëlische troepen zich volledig terugtrekken uit de be trokken gebieden. Gebeurt dit niet dan worden deze autonome regio's slechts thuislanden vol gens Arafat. Koning Hoessein van Jordanië heeft PLO-leider Arafat ver zocht in gesprekken met ande ren niet meer te spreken over een toekomstige Jordaan-Pa- lestijnse federatie. Ook heeft hij laten weten dat 'hij uiterlijk dinsdag weer met de PLO in overleg wil treden over toe komstige samenwerking. Hoessein zei dat hij de PLO- leider had verzocht 'de uit drukking 'confederatie' uit zijn woordenboek te schrappen en het op geen enkel wijze meer te berde te brengen' omdat even tuele samenwerking tussen de partijen een zaak van de toe komst was. (ADVERTENTIE) Sarajevo (rtr/afp/dpa) - Een grimmig nieuwjaar heeft het belegerde Sarajevo een regen granaten en Midden-Bosnië de dreiging van een nieuw offensief gebracht. Hoewel de Servische president Slobodan Milosevic in zijn nieuwjaarsrede zei vrede in Bosnië te voorzien, is daar in het gebied zelf geen enkele aanwij zing voor. Verscheidene Wester se leiders toonden zich in toe spraken en interviews juist pes simistisch over de situatie in voormalig Joegoslavië. Premier John Major waarschuw de dat de Britse troepen niet eindeloos in Bosnië blijven en teruggetrokken zullen worden als hun veiligheid wordt be dreigd. Bondskanselier Helmut Kohl wees op de Balkan-oorlog en de opkomst van het ultra-na- tionalisme in Rusland als rede nen om niet verder drastisch te bezuinigen op defensie. De Fran se minister van Europese zaken, Alain Lamarousse, noemde de toestand in Bosnië 'onaanvaard baar' en zei dat het nodig is de druk verder op te voeren. Ondertussen lopen de spannin gen tussen de Moslims en Kroa- ten steeds verder op. De Bosni sche regering kondigde gisteren aan dat haar troepen verder zul len oprukken om de Lasva-vallei in Midden-Bosnië te veroveren als de Kroaten daar niet uit zichzelf vertrekken. President Alija Izetbegovic beschuldigde Izetbegovic foto ap Kroatië van 'een gewapende op stand' in het gebied. In een brief aan zijn Kroatische ambtgenoot Franjo Tudjman spreekt hij over 'een aanzienlijk aantal elementen van de Kroati sche strijdkrachten op Bosnisch grondgebied'. Volgens Izetbeg ovic, die de Veiligheidsraad heeft ingelicht, getuigt dit van openlijke bemoeienis met de Bosnische binnenlandse aangele genheden. Tudjman dreigde eerder, vlak voor de jaarwisseling, dat Za greb mogelijk zal ingrijpen in Bosnië 'om het Kroatische volk daar te verdedigen'. Het Kroati sche staatshoofd beschuldigde de Moslims toen tevens van vol kerenmoord. Sarajevo lag het nieuwjaars- weekeinde weer onder zwaar vuur. Het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in de stad werd zaterdagochtend beschadigd door een granaat die insloeg op het moment dat blauwhelmen oud-en-nieuw vierden. Er vielen geen slachtoffers, maar een win kel van de VN-staf werd zwaar beschadigd. De bevelhebber van de VN-vre- desmacht in voormalig Joegosla vië, generaal Jean Cot, sprak in zijn nieuwjaarsrede over de groeiende problemen waarmee de blauwhelmen bij hun vredes missie te kampen hebben. Hij zei dat zijn troepen vernederingen en beperkingen in de bewegings vrijheid door de strijdende par tijen, waarbij de Serviërs het verst gaan, niet meer zullen pik ken. Radio Sarajevo berichtte dat er bij beschietingen op de stad ze ker zeven mensen omkwamen en vijftig gewond raakten. Wegens een stroomstoring zat de stad op de eerste dag wan het nieuwe jaar zonder elektriciteit en wa ter. In het dorpje Pale, nabij Saraje vo, waar de Bosnische Serviërs hun hoofdkwartier hebben, stel de het Servische parlement een debat over de laatste vredesbe sprekingen uit tot 10 januari, enkele dagen voordat de elkaar bestrijdende partijen elkaar weer in Genève ontmoeten. Maar parlementsvoorzitter Momcilo Krajisnik, geciteerd door Radio Pristina, verklaarde wel dat er geen concessies meer aan de Moslims gedaan zullen worden. 't Is SALE bij IKEA! Hoekdeel 2-zits en 3-zitsbank van 1.900,- voor Hamburg (dpa) - De leider van de extreem-nationalistische Li beraal-Democratische Partij van Rusland, Vladimir Zjirinovski, heeft Duitsland bedreigd met oorlog en 'volledige vernieti ging'- Dit heeft de krant Welt am Son- ntag geschreven onder aanhaling van de Duitse geheime dienst. De regering in Bonn heeft de verbale aanvallen van Zjirinovs ki gisteren opnieuw met kracht van de hand gewezen. Zjirinovski heeft na de beslissing van de Duitse ambassade in So fia, hem geen inreisvisum te ge ven, 'op niet nader aan te duiden manier' gereageerd en 'minach tend' over Duitsland gesproken, aldus de woordvoerder van Bui tenlandse Zaken in Bonn, Martin Erdmann. De extreme nationa list schold daarbij een medewer ker van het Duitse consulaat in de Bulgaarse hoofdstad de huid vol en maakte zich uiteindelijk onmogelijk als gesprekspartner. Naar de krant verder schrijft kondigde Zjirinovski dreigend aan dat hij 300.000 Russische soldaten in Duitsland zal statio neren als hij president wordt. Een besluit zoals het Duitse in- reisverbod voor hem zou tot de 'Derde Wereldoorlog' kunnen leiden. De Duitse diplomaat die hem woensdag in Sofia meedeel de dat hij Duitsland niet inmag, werd door Zjirinovski naar ver luidt met 'liquidatie' bedreigd. Somalische bende overvalt VN-complex Mogadishu - Onbekende overvallers zijn zaterdagavond een VN-complex in de Zuidsomalische stad Baidoa binnengedron gen en hebben daar een Somaliër gedood en een ander verwond. Een militaire functionaris van de VN zei dat er zekere aanwij zingen waren voor de mogelijkheid dat de aanval was gepleegd f door moslim-extremisten in het kader van een geweldscampag- ne tegen niet-islamitische hulporganisaties, maar dat het nog te vroeg was om daar verder over te speculeren. Omdat de communicatie tussen Baidoa en Mogadishu slecht is waren er geen verdere bijzonderheden bekend over de aanval op het de hulpverleningspost, die wordt gerund door het Wereld Voedsel Programma van de Verenigde Naties. Tammy Wynette ernstig ziek Nashville - De medische situatie van de beroemde countryzan- gers Tammy Wynette blijft uiterst kritisch. De 51-jarige Ameri kaanse, bekend door haar wereldhit 'Stand by your man', werd afgelopen donderdag in een ziekenhuis in Nashville opgenomen met een ernstige darminfectie. „De artsen zijn tevreden over de verbetering van haar conditie", stelde haar agente Evekyn Shriver, „maar ze is nog steeds niet buiten levensgevaar". Ook Castro's kleindochter naar VS Miami - Alina Maria Salgado, de 16-jarige kleindochter van de Cubaanse president Fidel Casto, is herenigd met haar moeder. Alina Fernandez Revuelta vluchtte twee weken geleden uit Cuba en vroeg en kreeg asiel in de Verenigde Staten. Zij woont momenteel in Colombus (Georgia). Fernandez is een dochter van Castro en de actrice Nati Revuelta. Zij verliet Cuba ruim een week geleden als een Spaanse toeriste. Zij had al geruime niets meer op met haar vader noch diens politiek. 'Amerikaanse krijgsgevangenen in Laos' Washington - Uit gegevens van de Amerikaanse inlichtingen diensten blijkt dat nog tientallen Amerikaanse krijgsgevangenen worden vastgehouden in Laos, het buurland van Vietnam. De krant Washington Post schreef gisteren, onder aanhaling van documenten van de CIA uit de jaren '70, dat 41 Amerikaanse soldaten tijdens de Vietnamoorlog krijgsgevangen zijn gemaakt in Laos en daar geïnterneerd. Officieel zijn in de jaren '60 zes Amerikaanse militairen in detentie gestorven in Laos. Turken en Koerden slaags in Brussel Brussel - In de Brusselse gemeenten Sint-Joost-ten-Node en Schaarbeek zijn op Nieuwjaarsdag Turken en aanhangers van de Koerdische verzetsbeweging PKK met elkaar slaags geraakt. Zes rijkswachters raakten daarbij gewond, een klein .aantal relschoppers werd aangehouden. Ongeveer tweehonderd Koerden beëindigden zaterdag in Brus sel een protestmars, die enkele dagen eerder in Bonn was begonnen. De voettocht was een protest tegen de onderdrukking van de Koerden in Turkije en het strenge optreden tegen aanhangers van de PKK door de politie in Duitsland en Frankrijk. De slotmanifestatie werd gehouden in een zaaltje van de gemeente Sint-Joost-ten-Node, midden in de Turkse wijk. De aanwezigheid van een Koerdische vlag aan de gevel van het gemeenschapsgebouw zette kwaad bloed bij de Turkse bevol king van de wijk. Russische nationalist gearresteerd Moskou - Een extreem-nationalistische Russische politicus, die ervan verdacht wordt dat hij de opstand tegen de regering in oktober leidde, is gearresteerd door de politie van Moskou. Het persbureau Interfax meldt dat Aleksandr Barsjakov, de voor man van de verboden Russische Beweging voor Nationale Eenheid, in een ziekenhuis van het ministerie van Binnenlandse Zaken verblijft. Daar herstelt hij van schotwonden. De paramilitaire, fascistoïde groep van Barsjakov speelde een sleutelrol bij het verdedigen van het Witte Huis, het gebouw van het Russische parlement dat het doelwit vormde van de rechtse opstand tegen president Boris Jeltsin op 3 en 4 oktober. Jeltsin deed een aanval met troepen en tanks op het Witte Huis en arresteerde de leiders van de opstand. Maar Barsjakov ontkwam met de meeste van zijn gewapende aanhangers. Volgens persbu reau Interfax werd Barsjakov op 22 december op straat neergeschoten door een onbekende man. Duizend kilometer file in Duitsland Hamburg - Zware sneeuwval heeft gisteren een enorme chaos op de Duitse wegen veroorzaakt. De verkeerscentrale van de politie meldde tegen de avond een totaal van duizend kilometer file. Vooral Beieren en Nedersaksen werden getroffen. Op de snelweg Salzburg-Ulm ontstonden in beide richtingen opstop pingen met een lengte van meer dan 250 kilometer. Tussen Hannover en Kassei was het verkeer over 70 kilometer geblok keerd. Sneeuwval en lawines hebben ook vakantiegangers in de Franse Alpen, met name in Val d'Isère en Tignes, een vlot vertrek uit hun ski-oorden belet. Velen zagen zich gedwongen tot extra overnachtingen omdat sommige passen waren afgesloten. Ande ren konden slechts stapvoets vooruit. Hamburg (anp/dpa/rtr) - De inflatie zal dit jaar in Duitsland duidelijk dalen en zal mogelijk onder de 3 procent uitkomen, zo heeft president Hans Tietmeyer van de Duitse centrale bank gezegd in een vraaggesprek met het blad Welt am Sonntag. Ook voorspelt hij voor dit jaar een lagere groei van de geldhoe- veelheid. Daarmee zou de Bun desbank de mogelijkheid krijgen de rente verder te verlagen. De kosten van levensonderhoud zijn in het voormalige West- Duitsland in 1993 met 3,6 pro cent gestegen, zo blijkt uit cijfers uit Bonn. „In 1994 verwachten we een beter resultaat te halen", aldus Tietmeyer in het interview. „We sluiten niet uit dat we in de loop van het jaar een 2 voor de komma kunnen schrijven", zo voegde de Bundesbank-presi dent hieraan toe. Tietmeyer noemde de mogelij k- 1 heid van een verdere renteverla ging 'indien de groei van de geldhoeveelheid afneemt'. Tij dens de laatste vergadering in december verlaagde de Bun desbank haar doelstelling voor de geldgroei ondanks het feit dat zij de afgelopen twee jaar de aan haar zelf opgelegde limieten heeft overschreden. Voor vol gend jaar mikt de centrale bank op een groei van de hoeveelheid geld in omloop tussen 4 en 6 procent. De doelstelling van het afgelopen jaar lag tussen 4,5 en 6,5 procent. „We verwachten de groei in de loop van het jaar te verminderen. Dan zullen we be kijken welk rentetarief geschikt is", aldus Tietmeyer. De rentetarieven zouden op' nieuw kunnen worden verlaagd, zo stelt de president. Hij onder streept hierbij wel dat de beslis sing voor een verlaging niet lan ger uitsluitend wordt bepaald door het monetaire beleid maai ook afhankelijk is van het finan cieringsbeleid van de Duitse re gering en van de bedrijven die dt looncontracten afsluiten. Op dit moment staat de Lombardrente, dat geldt als plafond voor de tarieven op de geldmarkt, op 6,75 procent, terwijl het Duitse disconto 5,75 bedraagt Tegenover de Welt am Sonntag verdedigde Tietmeyer het rente- beleid van de Bundesbank die de tarieven sinds de tweede helft van 1992 stapje voor stapje om laag heeft gebracht. Het insti tuut in Frankfurt heeft nogal wat kritiek te verduren gehad, vooral over het tempo waarin de centrale bank de tarieven ver laagde. Tietmeyer noemde de stapsgewijze verlaging 'dringend noodzakelijk' om zowel het ver trouwen dat beleggers en met naiPf buitenland in de mark stelden, als de geloofwaardig* heid van de bank niet op het spel te zetten. Italië De rechtszaal is openge steld voor tv-camera's en nieuwsprogramma's en ac tualiteitenrubrieken ma ken daarvan gretig ge bruik om de kijker te trak teren op een eindeloos dé filé van corrupte politici en corrumperende indus triëlen. Door onze correspondent Aart Heering De absolute hoofdrol wordt ge speeld door de populaire magis traat Antonio Di Pietro, die vo rig voorjaar in Milaan het onder zoek Schone Handen startte. Als een Engel der Wrake laat Di Pietro met wapperende toga en wild gesticulerende handen zijn- toorn nederdalen op onwillige getuigen die door zijn vaak sar castische vragen zichtbaar wor den geïntimideerd. Cusani zelf is sinds het proces op 28 oktober is begonnen, nog niet in de rechts zaal verschenen. Hij laat zich vertegenwoordigen door zijn ad- vokaat Giuliano Spazzali, die het spel van Di Pietro gaarne meespeelt door de hooggeplaat ste getuigen eveneens het vuur na aan de schenen te leggen. Slimmigheid Di Pietro's voornaamste mik punt is dan ook niet Cusani zelf, maar het systeem van geïnstitutionalisserde corruptie dat Italië jaren lang heeft over heerst. Zijn vragen zijn erop ge richt om door de getuigenverkla ringen de criminele verstrenge ling van zakenleven en politiek bloot te leggen. Di Pietro .maakt daarbij gebruik van een juridisch slimmigheidje. De Italiaanse wet staat het een verdachte wel toe om te liegen, maar een getuige niet. Door de van corruptie verdachte politici als getuigen op te roepen worden zij aangezet om de waarheid te spreken, aangezien zij anders vervolgd kunnen wor den wegens meineed. Advokaat Spazzali gaat daarmee akkoord, omdat de verklaringen van de politici zijn cliënt deels ontlas ten. De stroom van getuigenverkla ringen begon twee weken gele den met de bekentenis van Carlo Sama, de voormalige directeur- generaal van Montedison. Sama, de opvolger van Raul Gardini die deze zomer zelfmoord pleeg de, heeft besloten om schoon schip te maken en zo zichzelf zo veel mogelijk vrij te pleiten. Hij gaf toe dat Montedison 170 mi'joen gulden uitdeelde in '.991, nadat het staatschemiebe- drijf ENI circa een miljard gul den te veel had betaald bij de overname van het aandeel van Montedison in de gezamenlijke holding Enimont. De helft daar van ging rechtstreeks via Cusani naar de socialisten en hun ver trouwelingen, terwijl de rest door Sama persoonlijk in koffer tjes werd overhandigd aan poli tici van de christendemocratie en de kleine regeringspartijen. Douceurtje In het voorjaar van 1992 volgde nog eens een 'bijdrage aan de campagne' voor de parlements verkiezingen in april van dat jaar. In de afgelopen week is Sama gevolgd door vrijwel de volledige generale staf van de Italiaanse kleptocratie. Bijna alle door Sa ma genoemde politici hebben toegegeven dat zij inderdaad geld van hem hebben aangeno men, maar dan wel met de uit drukkelijke kanttekening dat het hier illegale giften aan hun par tijen betrof en niet aan hen per soonlijk. Sinds twee weken is het eerste namelijk geen misdrijf meer maar een overtreding, dankzij een wetswijziging die door diezelfde corrupte politici tot stand is gekomen. De voormalige minister van Be- poting Paolo Cirino Pomicino kreeg zo aan huis een koffertje met zes miljoen gulden van Sa ma en Gardini. De christende mocratische onderdirecteur van de ENI, Grotti, werd verblijd met een douceurtje van vijf mil- ]oen. Directeur Gabriele Cagliari die eenzelfde bedrag mocht ontvan gen, kan niet meer getuigen om dat ook hij zich van het leven heeft, beroofd. De voormalige leiders van de liberale, republikeinse en so ciaaldemocratische partijen, Al- ussimo, La Malfa en Vizzini, kregen van Sama koffertjes met drie of vier ton in handen ge stopt. Ook de penningmeester an de Lega Nord, Patelli, kreeg pn kwart miljoen in contanten n een luxueus café in Rome. LDe Lega was weliswaar geen

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1994 | | pagina 4