files
Ongelijke straf examenfraude
verliezen
Ballon maakt vanuit Nijmegen non-stop vlucht rond aarde
Inspectie: Arbeidsomstandigheden op treinstations beneden de maat
Boertien gaat werkgroep wateroverlast leiden
I )e^e|Ud.
Onderwijsinspectie wijst schoolbesturen op 'onzorgvuldigheid'
Gemeenschapstaak
DE STEM
BINNENLAND
A3
Nog geen
zegelmoeheid
bij andere
koffiemerken
DE STEM
COMMENTAAR
29 DECEMBER 1993 A2
»Maij: 'Pas als we helemaal
klem komen te zitten, ben ook
ik geneigd om de duurzame
samenleving het primaat te ge
ven'. fotovnu
;d niet dat dat een echte omme-
i zal brengen."
er is somber over Maij's erfenis,
streven naar een duurzame sa-
ving, het tegengaan van de ver
ering van het landschap. Daarmee
ve het allemaal eens, maar naar-
een maatregel beter is voor het
u, daalt meestal de aanvaardbaar-
iimistisch
rtussen zoekt een Haagse minister
pachtig naar haar historische po-
GroenLinks-fractievoorzitter
Lankhorst gaf Maij-Weggen al
retitel: minister van de Betuwelijn.
was ze ijdel genoeg om haar
;terschap met een passende titel
rave te dragen: minister van Infra-
:tuur.
1993 is Maij-Weggen een ver-
i ogende dame, die constant in de
diging is. De media hebben het al
an. Al haar mooie plannen: de
leffing, het rekeningrijden, de car-
visselstrook, zijn immers negatief
mgen.
zijn pessimistisch," wrijft André
er van Rover nog een keer zout in
vonde, „de politici roepen tegen
ir dat het goed gaat, de minister
ap, maar het gaat alleen maar
ter. Ik denk dat in een stad als
a het busnet op termijn tot twee-
e zal worden teruggebracht. De
ndingen met de omliggende dor-
zullen totaal verdwijnen. Jammer
Hooge Zwaluwe
r probleem," beoordeelt Mulder
ter Maij-Weggen, „is dat ze een
d verdedigt dat kiest voor twee
:n: de auto laten rijden en het
baar vervoer in stand houden,
is Nederland te klein voor. Er is
één oplossing: het reizigersvervoer
iet openbaar vervoer wegwerken,
jetekent kiezen."
CDU, de wondermiddelen voor
handen om alle problemen op te
lossen, maar toch schijnen meer
en meer kiezers de socialisten
de gunst van de twijfel te willen
geven. Met de komst van Schar-
ping heeft de SPD aan zelfver
zekerdheid en aanzien gewon
nen.
Kohl is het gezicht van Duits
land in de wereld. Scharping is
op het terrein van de buiten
landse politiek weliswaar een
beginneling maar hij weet ver
draaid goed, dat hij Duitsland
internationaal niet mag isole
ren, omdat het SPD-partijpro-
gram bijvoorbeeld onbeperkte
blauwhelmen-inzet verbiedt.
Hij heeft nog driekwart jaar de
tijd om te garanderen en beter
nog te bewijzen, dat de Bonds
republiek onder de SPD geen
vleugellamme, zich van alles en
iedereen distanciërende EG-
Navo-, WEU-, CVSE- en VN-
partner zal zijn.
Het tijdstip van de Bondsdag
verkiezingen werkt ook in het
nadeel van de CDU. Die zijn
pas in het latere najaar. Als bij
alle daaraan voorafgaande deel
staat- en gemeenteraadsverkie
zingen de neerwaartse spiraal
voor het CDU aanhoudt, werkt
dat negatief uit op het kiezers
volk. Dan kan Kohl praten wat
hij wil, maar dan zijn de verkie
zingen verloren.
En voor de politieke doodsteek
tenslotte, slijpt een deel van de
media de messen. Uiteenlopen
de bladen als 'Der Spiegel', 'Die
Zeit' en invloedrijke semi-lan-
delijke bladen stimuleren de
Kanzlerdammerung'
Het tij van die stemmingmake
rij lijkt net zo moeilijk te keren
als dat van het wassende Rijn
water.
WOENSDAG 29 DECEMBER 1993
Utrecht (anp) - De arbeidsomstan
digheden voor NS-personeel op sta
tions is beneden de maat. Dat blijkt
uit onderzoek van de Arbeidsin
spectie.
Pe inspectie controleerde dit jaar 24
stations aan de hand van de Arbeids
omstandighedenwet. De inspecteurs
constateerden ruim honderd tekortko
mingen op 21 stations, meldt het NS-
blad Koppeling in het jongste nummer.
Zo bestond op station Alkmaar brand
gevaar doordat gevaarlijke stoffen
naast elektrische boilers lagen. In het
pas verbouwde station Hilversum vol
doen de nooduitgangen niet aan de
wettelijke normen. Bij de bouw van het
station heeft de NS namelijk nooit een
brandveiligheidsdeskundige geraad
pleegd. NS moet het station aanpassen.
Volgens de inspectie is het arbeidsom
standighedenbeleid bij de spoorwegen
'zwak ontwikkeld'. In haar rapportage
zegt ze dat alle elementen voor een
goede aanpak weliswaar aanwezig zijn,
maar dat het beleid vooral op decen
traal niveau onvoldoende wordt uitge
voerd en gecontroleerd. Als de NS de
wet volgend jaar niet beter gaat nale
ven, volgen sancties, dreigt de inspectie.
Een woordvoerder van de spoorwegen
noemde de conclusie gisteren overtrok
ken. „Met de gebreken zijn we al se
rieus in de weer en ze zijn zeker niet
levensbedreigend."
Er komt onder meer een plan van
aanpak, waarin wordt vastgelegd waar
aan de bedrijfsonderdelen moeten vol
doen op het gebied van de arbeidsom
standigheden. Ook zal personeel wor
den bijgeschoold.
Onder de 24 onderzochte stations zijn
er ook een aantal in Zuidwest-Neder
land. Daar heeft de Arbeidsinspectie
volgens de NS geen speciale gebreken
geconstateerd, maar wel een aantal al
gemene die ook op stations elders wer
den aangetroffen. Het gaat daarbij bij
voorbeeld om werkplekken voor loket-
personeel die niet aan de eisen voldoen.
De veiligheid op het Amsterdamse Cen
traal Station is binnen een week aan
zienlijk verbeterd door tijdelijke extra
maatregelen van de Nederlandse Spoor
wegen. Dat meldde gisteren de regio
noordwest van het spoorbedrijf. De af
gelopen week zijn slechts drie aangiften
van zakkenrollerij gedaan, tegen nor
maal gemiddeld negen per week.
Sinds maandag 20 december is extra
spoorwegpolitie op het station aanwe
zig. Acht extra agenten in burger pro
beren zakkenrollerij en diefstal van
bagage te voorkomen. Ook zijn tien
extra surveillancediensten in uniform
ingesteld om mensen die overlast ver
oorzaken uit het station te verwijderen.
Het aantal overlast-bezorgers dat de
toegang tot het station is ontzegd, steeg
binnen een week van vier naar zestig.
Verder moet iedereen al op de perrons
een geldig vervoersbewijs bij zich heb
ben. Twaalf speciaal opgeleide conduc
teurs en perronopzichters controleren
steekproefsgewijs bij de trappen naar
de perrons. Zij schakelen de spoorweg
politie in om personen zonder kaartje te
verwijderen. Ook mensen die wel een
kaartje hebben, maar te lang rondhan
gen moeten eruit. Anders is het met
„uitzwaaiers", die een soepelere behan
deling krijgen.
Zoetermeer (anp) - Frauderende examenkandidaten in
het voortgezet onderwijs worden ongelijk behandeld bij
strafmaatregelen. Dit staat in Examens 1993, het verslag
van de onderwijsinspectie over de eindexamens in het
voortgezet onderwijs.
De inspectie vindt het ontoelaat
baar dat scholen verschillend
omgaan met bijvoorbeeld de
zwaarste maatregel: uitsluiting
van het examen. Gezien de ern
stige consequenties voor de ge
strafte dient er een zekere een
heid te zijn bij het opleggen van
deze straf. De minister wordt
aanbevolen de scholen te wijzen
op het toenemen van ongelijke
behandeling bij het nemen van
maatregelen bij fraude.
Onzorgvuldig
In 1993 namen ruim 253.000
leerlingen deel aan de examens
in het voortgezet onderwijs. Van
hen slaagde 84 procent, een da-
Eindhoven - Van Nelle heeft het
spaarzegelsysteem - waarmee de
koffiefabrikant in 1921 de eerste
in Nederland was- afgeschaft
vanwege 'zegelmoeheid'. Andere
bekende koffiemerken zeggen
echter geen last te hebben van
een teruglopende zegelactie.
„We' moeten luisteren naar de
consument en die zit niet meer te
wachten op ons cadeauzegelsy-
teem", zegt woordvoerder J. den
Haan van Van Nelle. „We krij
gen tegenwoordig nog maar en
kele honderden zegels per week
terug, tegen enkele duizenden
vroeger."
De klant van Douwe Egberts
(DE) is nog wel geïnteresseerd in
knippen en verzamelen. Liefst 85
procent van de zegels komt te
rug. „Bij DE daalt het aan te
vullen geldbedrag voor een ge
schenk naarmate het aantal ze
gels stijgt. Van Nelle kent dit
niet. Voor een cadeau moet een
bepaald aantal zegels en een
vast bedrag worden neergeteld."
legt de woordvoerder uit.
Een groot verschil met Van Nelle
is ook dat DE in het land elf
winkels heeft waar de mensen
hun geschenken kunnen opha
len. Van Nelle had ook zo'n
winkel in Rotterdam maar die is
jaren geleden opgedoekt.
ling van 1 procent in vergelij
king met vorig jaar, meldt het
verslag.
Ook dit jaar bleek een aantal
scholen het Eindexamenbesluit
niet juist of onvolledig toe te
passen. Scholen zijn verplicht in
het examenreglement de maatre
gelen op te nemen die door de
directeur genomen kunnen wor
den, als een leerling zich aan een
onregelmatigheid schuldig
maakt. Op 12 procent van de
scholen werd dit niet op de juiste
wijze vermeld.
Er werden ook fouten geconsta
teerd in de uitslag- en herkan
singsregeling. In te veel examen
reglementen komen steeds weer
opnieuw fouten voor. De inspec
tie vindt dat scholen op dit punt
zorgvuldiger moeten zijn.
In het examenverslag 1992 sprak
de inspectie haar zorg uit over
de toename van onzorgvuldighe
den bij de administratieve af
handeling van het examen op de
scholen. Ook dit jaar werden
veel onzorgvuldigheden gecon
stateerd. De scholen moeten
daar volgens de inspectie nog
maar weer eens op gewezen wor
den.
Autonomie
Minister Ritzen (Onderwijs)
vindt dat het bij de eigen verant
woordelijkheid van de scholen
past om zelf te bepalen hoe zij
de maatregelen hanteren. De mi
nister handhaaft de beleidslijn
om de verantwoordelijkheid die
de scholen zelf kunnen dragen,
bij de scholen te laten.
Voor deze lijn van grotere auto
nomie voor de scholen is uit
drukkelijk gekozen bij het op
stellen van het Eindexamenbe
sluit in 1989, aldus de bewinds
man in zijn reactie.
De minister gaat ervan uit dat de
scholen de feitelijke situaties
zelf beter kunnen beoordelen.
Specifieke gevallen zijn op lan
delijk niveau niet te regelen.
Scholen kunnen natuurlijk wel
te maken krijgen met kandida
ten die tegen een beslissing in
beroep gaan bij de rechter. Het
is dus zaak dat de scholen hun
beslissingen goed onderbouwen.
Onderlinge uitwisseling van
praktijkervaringen kan hier tot
steun zijn. Mogelijk kan de Alge
mene Vereniging van Schoollei
ders (AVS) een rol spelen, aldus
minister Ritzen.
Genietroepen in Gennep in de weer om met zandzakken het gat in de Niersdijk te dichten. foto ani
Van onze verslaggevers
Den Haag - Oud-commissaris van de
koningin in Zeeland, C. Boertien, gaat
een nieuwe werkgroep leiden die oplos
singen moet aandragen voor het over
stromingsgevaar van de Maas. De werk
groep moet binnen een jaar verslag
uitbrengen.
Behalve Boertien hebben onder meer ook het
Waterloopkundig Laboratorium, Rijkswa
terstaat en de provincie Limburg zitting in
de werkgroep. Boertien leidde eerder een
commissie die in opdracht van minister Maij
onderzoek deed naar de noodzaak van dijk
versterkingen in het Gelderse en Zuidhol
landse rivierengebied. De commissie advi
seerde in januari de dijken minder te verho
gen dan in de oorspronkelijke plannen van
het ministerie stond.
Minister Maij heeft de werkgroep ingesteld
na haar eerste bezoek aan het getroffen
gebied in Limburg. Gisteren bezocht de
bewindsvrouw opnieuw het door overstro
mingen getroffen gebied.
Vandaag zullen overigens talloze kamerle
den poolshoogte gaan nemen bij de Waal en
de Lek en later op de dag bij de Maas in
Gennep. De gedupeerde Limburgers bezien
het hoge bezoek echter met de nodige arg
waan. De aardbeving ligt nog vers in het
geheugen en ook de kritiek van destijds dat
Den Haag massaal verstek liet gaan.
Burgemeester Ph. Houben van Maastricht
wijst ondertussen alle kritiek van de bevol
king over een 'slecht op de ramp voorbereide
overheid' van de hand. Volgens hem is
'onvoldoende overleg tussen buitenlandse en
'Nederlandse weerstations' de voornaamste
oorzaak dat Maastricht vorige week door het
razendsnel opkomende Maaswater werd ver
rast.
„Het KNMI heeft de indicaties van de Bel
gische of Franse weerstations niet of onvol
doende meegenomen. Daardoor heeft nie
mand de intensiteit van de hoeveelheid wa
ter voorzien," aldus Houben.
„Doordat in de meeste huizen de stopcontac
ten te laag zitten, viel de elektriciteit uit en
was daarmee communicatie met individuele
slachtoffers een groot probleem."
Op verzoek van Rijkswaterstaat heeft de
luchtmacht gisteren vanuit F-16's met infra-
roodcamera's de dijken van Maas, Waal,
Rijn en IJssel gefotografeerd. De foto's leg
gen de zwakke plekken bloot. Ze geven
antwoord op de vraag, in hoeverre de dijken
verzadigd zijn met water.
Ondertussen is de toestand op de waterwe
gen in Gelderland zo genormaliseerd, dat de
speciale hoogwatertelefoon in het stroomge
bied van Maas en Waal vanaf vandaag is
opgeheven. Vanaf morgen is waarschijnlijk
ook weer autoverkeer toegestaan op de dij
ken.
Ook het regionale rampenteam is ontbonden.
Wel blijft de crisisstaf nog beschikbaar ter
assistentie van de gemeenten Mook en Gen
nep.
Om de situatie in Gennep zo snel mogelijk
'normaal' te krijgen, werd de genie van de
Nederlandse landmacht gisterochtend inge
zet om het gat in de Niersdijk te dichten.
Daarbij werd groot materieel gebruikt en
zetten zich ook circa 100 vrijwilligers in om
de soldaten bij te staan bij de dichting met
zandzakken.
Alle partijen in Tweede Kamer lieten giste
ren weten dat ondernemers die schade heb
ben geleden door de overstroming al zeer
snel bij een bank leningen moeten kunnen
afsluiten om de schade te herstellen. Voor
die leningen moet het rijk zich garant stel
len.
Of de bedrijven van het rijk schadevergoe
dingen ontvangen zal pas over enige tijd
bekend zijn. Veel ondernemers hebben ech
ter a la minute geld nodig om hun bedrijf
weer te laten draaien.
jfrr V5
Het schijnt dat het zaterdag alweer 1994 is. De nieuwe
kalenders geven dat jaartal aan, maar ik krijg er steeds
meer moeite mee om te geloven dat dat ook inder
daad het geval is.
Dat komtdoordat de Nederlandse tv-zenders steeds
vaker teruggrijpen naar oude series. Zie ik zo'n afleve
ring van toen nu op de buis, dan waan ik me
onwillekeurig terug in het jaar dat die episode voor het
eerst werd uitgezonden.
Een weekje in de vooravond naar al die reeksen van
herhalingen kijken, berooft me van mijn besef van tijd.
Hoe sterk bijvoorbeeld Archie Bunker ook nu nog is,
als ik hem zie, beland ik in het begin van de jaren
zeventig.
Bij Familie Ties zit ik ineens in de jaren tachtig en bij
Mary Hartman raak ik helemaal de kluts kwijt. Het
gekke is dan weer dat ik bij Miami Vice alleen maar
aan alcoholvrij bier moet denken.
Ze zeggen wel eens dat je de klok niet terug kunt
draaien, maar als ik midden in zo'n herhaling zit, ben
ik daar niet zo zeker van. Sinds ze met die ochtendte
levisie begonnen zijn, kun je bovendien ook nog eens
in vroeger opstaan.
Geen wonder dat ik af en toe 's nachts droom dat het
journaal alleen maar boze toekomstbeelden uitzendt.
Of zou die toekomst meer een kwestie van plaats en
veel minder van tijd zijn?
MERIJN
BINNENLAND KORT
Justitie wil illegale vogelhandel stoppen
Roermond - De Roermondse officier van justitie, mr. H.
Droesen, wil paal en perk gesteld zien aan wat hij noemde de
illegale invoer van beschermde vogels uit China en Japan door
de 52-jarige vogelhandelaar G. van der F. en diens zoon P. uit
Weert. Dat deelde hij dinsdag nadrukkelijk mee na afloop van
een ruim acht uur durende zitting van het kantongerecht.
Tegen beide Weertenaren, die bedrijfsleider, respectievelijk
eigenaar zeggen te zijn van een handel in vogels, eiste hij per ten
laste gelegd feit de maximum straf van driehonderd gulden voor
vijftien in de dagvaarding genoemde vogelsoorten.
Mr. Droesen liet daarbij de waarschuwing horen dat wanneer de
Weertenaren hun illegale praktijken met beschermde vogels niet
staken, zij op gevangenisstraf kunnen rekenen. Tevens liet hij
weten dat opsporingsambtenaren de vogelhandelaren perma
nent voor hun voeten zullen blijven lopen.
Partij nep-merkkleding onderschept
Den Helder - De politie van Den Helder heeft gisteren in twee
bedrijven ongeveer 14.500 imitaties van merkkleding in beslag
genomen. De actie werd samen met de Landelijke Stichting
Namaakbestrijding en de politie van Beverwijk uitgevoerd.
De invallen vonden plaats in twee filialen van hetzelfde bedrijf.
De kleding was 'valselijk voorzien' van modieuze merknamen en
printen als Nike, Levi's, LA Gear, O'Neill en Adidas. Ook
werden de namen van grote drankmerken als Heineken, Sprite,
Seven Up en Coca Cola misbruikt. De kleding had een
handelswaarde van omstreeks een ton. De betrokken onderne
mer krijgt een proces-verbaal.
Ombudsman veroordeelt politiearts
Rotterdam - De Nationale Ombudsman heeft een klacht ge
grond verklaard, die een verkeersslachtoffer had ingediend
tegen politiearts H. Cremers van de Rotterdamse politie. De
ombudsman vindt dat de politiearts zich onbehoorlijk en
ontactvol heeft gedragen toen de vrouw vorig jaar bij hem
kwam om de verwondingen, die zij bij een ongeluk met haar
fiets had opgelopen, door hem te laten registreren. De arts
kleineerde de vrouw, maakte onheuse opmerkingen en zei later
tegen een journalist dat zij 'gestoord' was.
Cremers staat bekend om zijn botte benadering van met name
slachtoffers van ongelukken en misdrijven. Burgemeester Peper
geeft toe dat de klacht van de vrouw niet op zich stond. Naar
aanleiding hiervan heeft de korpsleiding maatregelen genomen
om het contact van de arts met het publiek aanzienlijk te
verkleinen. De politiearts gaat volgend jaar met pensioen.
Riem moest vertrekken als commissaris
Maastricht - De vorige gouverneur van Limburg, E. Masten
broek, heeft de nu van corruptie beschuldigde burgemeester H.
Riem van Brunssum gevraagd op te stappen als commissaris bij
een grindbedrijf. Voor de PvdA-burgemeester was het advies
van de gouverneur echter geen reden zijn commissariaat op te
zeggen. Dat blijkt uit een brief van Mastenbroek aan Riem die
gouverneur Van Voorst tot Voorst gisteren openbaar heeft
gemaakt.
VERZEKERINGEN ZIJN bedoeld om risico's die men niet zelf kan
of wil dragen te dekken. Het zijn voorzieningen voor tegenslagen
en onverwachte schades. De gevolgen van aardbeving en
overstroming zijn zulke niet te voorspellen financiële rampen.
Toch is er in Nederland geen verzekering tegen mogelijk. In het
buitenland, Frankrijk bijvoorbeeld, wel.
Aardbeving als uitsluitingsgrond lag voor de hand. Dat Neder
land ooit door zo'n natuurverschijnsel getroffen zou worden was
hoogst onwaarschijnlijk. En waarom een verzekering aanbieden
voor iets dat toch nooit gebeurt? Het zou geldklopperij zijn.
Overstromingen kent Nederland daarentegen al te goed. Verze
keraars sluiten de schade daarvan uit omdat de financiële
consequenties de mogelijkheden van de maatschappijen snel te
boven gaan. Er zou in Nederland zo'n hoge premie geheven
moeten worden, dat alleen de rijksten het risico zouden kunnen
afdekken en die hebben nauwelijks een verzekering nodig.
De wenselijkheid van verzekering tegen natuurrampen is op
nieuw gebleken. Niet alleen voor particulieren, maar ook voor
bedrijven. Welke huurder, huiseigenaar of ondernemer is immers
m staat op stel en sprong bedragen van tienduizenden guldens
®n meer op te hoesten?
De verzekeraars willen wel en niet alleen uit zucht naar winst. Zij
begrijpen verdraaid goed dat het hun naam geen goed doet, als
tji slechts overzichtelijke en beperkte risico's willen aanvaarden.
De hoogte van eventuele schadeclaims schrikt hen echter terecht
a'- Een verzekeringsmaatschappij moet ook in staat zijn tot een
gezonde bedrijfsvoering.
™er ligt derhalve een taak voor de gemeenschap. De staat moet
bijspringen en samen met de verzekeraars een fonds vormen dat
Spoot genoeg is voor komende calamiteiten,
waarom spreken we anders nog van gemeenschap? Een van de
Wezenskenmerken van een gemeenschap is immers dat de leden
'n tijd van nood en kommernis diegenen bijstaan die in de
verdrukking dreigen te komen.
Van onze verslaggever
Nijmegen - Eind dit jaar zal,
als het weer meezit, vanuit
Nijmegen een reusachtige
ballon, de Holland Flyer op
stijgen voor een veertien
daagse, non-stop vlucht rond
de aarde.
De twee piloten, helikopterpi
loot Henk Brink en F-16-vlieger
kolonel Willem Hageman, vliegt
in een speciale drukcapsule van
zeseneenhalf bij twee meter die
hen 40.000 kilometer moet be
houden in de ijzige koude van
min 70 graden bij een even
onmenselijke onderdruk van 0,2
bar, dit alles op een hoogte van
12 tot 13 kilometer in een or
kaan met windsnelheden van
200 tot 300 kilometer per uur,
de jetstream van west naar oost.
Brink en Hageman hebben eer
der met een vergelijkbare bal
lon en capsule oceaan-overtoch
ten gemaakt.
Het project kost 6,4 miljoen
gulden en wordt betaald door
vele sponsors, waaronder de ge
meente Nijmegen, KLM, Fok
ker, TNO en Europe Space
Agency. Zes meteorologen,
der wie ir. Harry Otten,
on-
de
bekende weerman van Meteo-
consult, zullen van de eerste tot
de laatste seconde de tocht
elektronisch in de gaten hou
den.
De gemeente Nijmegen is als
startplaats uitgekozen omdat de
organisatie deze keer graag
vanuit Midden-Nederland wilde
beginnen en de twee piloten al
geruime tijd goede contacten
met de gemeente onderhoudt.
De Holland Flyer is zo hoog als
een flat van 23 verdiepingen. De
drukcapsule, waarin de twee pi
loten hun leven toevertrouwen,
is te vergelijken met een duik
boot. Het is een cilinder, een
metalen sigaar. Want daar,
hoog in de stratosfeer, is het
leven bar en boos. Een mens zou
daar zonder bescherming ont
ploffen en de flarden van zijn
lijf zouden meteen bevriezen.
Henk Brink kijkt laconiek naar
de toekomst. „Dat we een Guin-
ness-record breken, interesseert
me niet zoveel. Dat is maar
dwaas. Maar een non-stop
vlucht rond de wereld, dat is
zowat de laatste grote uitdaging
in de ballonluchtvaart. Het ge
heim van een geslaagde missie
ligt in een goede voorbereiding.
En goed voorbereid, dat zijn
wij, Hageman en ik, lichamelijk
en geestelijk."
De ballon, die in Engeland ge
maakt wordt, slurpt 25 miljoen
liter helium op, een uiterst licht
edelgas, onbrandbaar dus en
niet giftig, maar wel afschuwe
lijk duur. Brink: „Er zijn maar
twee plekken op aarde waar we
helium kunnen krijgen, dat is in
Texas en in Polen."
Al eerder heeft het tweetal er
varing met grote ballonvluch-
ten. „In 1986 vlogen we van
Canada naar Nederland, 52 uur,
5000 kilometer. We hebben bij
een volgende overtocht weer die
capsule gebruikt, maar nu als
boot, met een motor eraan, va
rend over de oceaan. In 1989
heb ik vijftig passagiers een
half uurtje meegenomen in een
dubbele mand vanaf de Flevo-
polder. En in 1983 heb ik eens
103 heteluchtballonnen tegelijk
in Nederland laten opstijgen.
Het was alsof de zon verduister
de."
„De capsule is nog het best te
vergelijken met de cockpit van
een modern vliegtuig. Het inte
rieur is dan ook door Fokker
ontworpen. We hebben via de
satelliet doorlopend contact met
de meteorologen, en ook kunnen
Helikopterpiloot Henk Brink (links) en F-16 vlieger kolonel
Willem Hageman willen non-stop per ballon rond de wereld
vliegen. foto vnu
we zelf live video overstralen,
waar ook ter wereld."
De meteorologen spelen een
hoofdrol in dit project. Brink:
„Zo hebben ze ook voor ons een
tijdsvenster bepaald. Tussen
november en maart is de situa
tie daar hoog in de lucht voor
ons het gunstigst. Dan is er een
regelmatige jetstream van west
naar oost die ons met een vaart
van 200 tot 300 kilometer per
uur meesleurt op een hoogte
van 12 tot 13 kilometer. De reis
kan acht tot twaalf dagen du
ren, misschien wat langer, en
waar we precies uitkomen is
natuurlijk niet bekend. Neder
land, Spanje, wie weet."
Brink en Hageman, al vijfent
wintig jaar beroepsvliegers,
hebben een rigoureuze training
ondergaan. Een kleine twee we
ken op eikaars lippen, in een
vliegende sigaar die heen en
weer wordt gekwakt in een de
mens uiterst vijandelijk milieu,
afhankelijk van high tech, en
tegelijk onderworpen aan de
grillen van de natuur.
Want de voorbereiding kan nog
zo minitieus zijn, de bemanning
zo getraind, de ballon en capsu
le zo perfect, als het weer niet
meewerkt, gaat de vlucht niet
door. Dat ondervond in 1992
een Amerikaans team dat ge
dwongen was een lang verbeide
ballontocht op het laatste ogen
blik af te gelasten omdat de
wind te hard stond.
Het tweetal verwacht een grote
mensenmassa als het in Nijme
gen gaat opstijgen. Het vullen
van de immense ballon vergt op
zich al vijf uur en dan mag er
per se geen wind staan. „Het
wordt een historische tocht.
Burgemeester De Hondt van
Nijmegen heeft ons gezegd: 'Als
wij een Vierdaagse kunnen or
ganiseren, dan kunnen wij dit
ook aan'."
