De (on)mogelijkheid
van
werk voor iedereen
Kabii
Handleiding voor rituele zelfmoord is bestseller in Japan
Amerikanen ruilen hun
wapens voor spelletjes
Voorzitters FNV en NCW over 'vreemde geldstromen' en schijnoplossingen
Wallage wil we
Interim-kabi]
wordt morge
DE STEM
Respect
DE STEM
Ramon Llull
Ischas Ischias
FLODDERS
Evangelie Blues
Burl- en groteske
rijmen (22)
Malapropismen
BINNENLAND BUITENLAND
nE STEM
Pronk: Terugkeren
op zelfde ministerie
Op het bushokje in
mijn buurt roept
de PTT mij toe:
„Wie verrast u?" en geeft dan
zelf het antwoord: „M'n ex
misschien". Ik heb een echte
en geen ex, maar ik denk: da's
mooi, dat suggereert verzoe
ning en vrede. Die PTT toch,
op de kerstzegels dit jaar ook
al zo'n mooie boom met rood
hartje. En zo milieubewust
heel aparte zegels met gaatjes
om het licht door te laten,
zegels die over de hele wereld
bij verzamelaars bewaard zul
len blijven. Zoals er ook een
leven na Kerstmis bestaat
voor het kerstengeltje dat bo
ven in de boom dagenlang op
zijn of haar trompetje van
gloria hangt te blazen. We
koesteren het in vloeipapier
net als de glanzende ballen,
die tot volgend jaar terug in
de doos gaan. Wat herge
bruik! Wat gescheiden afval!
Doen we toch al jaren!
De kerstboom met kluit gaat
in de tuin/op het balkon/terug
naar de bloemist. De uitgeval
len naalden vegen we op voor
bij het tuinafval. Gebroken
ballen van glas komen bij de
lege wijnflessen. Gesneuvelde
versiersels van plastic geven
wat hoofdbrekens. Vroeger
was er een spelletje, waarbij
degene die een woord moest
raden riep: 'Is het plantaardig,
dierlijk of mineraal?' Hadden
we toen maar beter opgelet.
Want die priegelige ophang-
beugeltjes met bescherm-
kraag om de tere kerstbalhals
- is dat nu echt of nep ijzer of
kunststof?
Het werkelijke probleem
schuilt in de kerstberen. Sin
terklaas stuur je na gebruik
terug naar Spanje en de kerst
man verdwijnt vanzelf in z'n
arreslee met de snelle rendie
ren. Maar die kerstberen...
In winkels en magazijnen
plukken ze deze week alle
rood en groen en glim eraf en
dan staan die beesten met
ontbloot lijf elf maanden lang
weer gewoon knuffeldier te
zijn. Maar in huiselijke kring
lijkt zo'n operatie heiligschen
nis. Kerstberen - het is als
met Somaliërs, Koerden,
Kroaten, vroeger wist je van
hun bestaan amper af. Warm
hartig als we zijn hebben we
ze dit jaar als het zoveelste
ontheemde volk een goed
onthaal bereid, ze niet alleen
Mevrouw Malaprop in Sheri-
dans toneelstuk The Rivals be
zondigde zich aan lachwek
kende dooreenhaspelingen van
'dure' woorden, die ze niet of
maar half begreep. Dit soort
mislukte pogingen om boven
uw taalkundige standing te
spreken heet om die reden
malapropisme. Een voorbeeld
- nodeloos berijmd - volgt
hier:
Korsakov Blues
A propos de Missis Malaprop,
Ze schoot onlangs weer hevig
uit haar slof.
Ze sprak van Rimski Lollipop
in plaats van Rimski Mazzel-
tov.
12333 tot 1315
Hij mag dan zijn naam
met vier Ellen spellen,
de Catalaanse mysticus
zijn naam ook zo gespeld
blijft mij 't netvlies kwellen;
Ik ben en blijf Neerlandicus.
Als het laatste nieuws
van de roddelpers was
dat Ischa lijdt
aan Ischias,
zouden velen daarvan genie
ten.
zelfs onderdak in onze eigen
huizen geboden, maar vooral
liefde gegeven, heel veel lief
de. En iets of iemand waarin
je met liefde investeert, is niet
zomaar aan de kant te zetten.
Maar godzijdank zijn ze met
diezelfde liefde weg te schen
ken - aan Bosnië bijvoor
beeld.
Zo zie je, waar die alsmaar
voortdurende oorlogen over
de hele wereld nog goed voor
zijn. Ze maken niet alleen het
probleem van overbevolking
Vredesberert
een beetje kleiner, ze zorgen
niet alleen voor flink wat ar
beidsplaatsen in de wapenin
dustrie, ze bevorderen ook
nog eens de inventiviteit op
het gebied van zinvol herge
bruik. „Asjeblieft, kindje zon
der huis en zonder ouders en
zonder speelgoed, hier heb je
een mooie kerstbeer. En
mocht je de pech hebben, dat
'ie in de loop van het jaar aan
flarden geschoten wordt, ter
wijl jij het geweld overleeft,
niet huilen dan, volgend jaar
sturen we je een nieuwe."
Zo cynisch wil ik niet eindi
gen, deze maand is er ook een
van mooie dromen. Dan
droom ik me een land - noem
het Speelgoedland - waar alle
energie die nodig zou zijn
voQr een jaar lang vervaardi
gen, verkopen, versieren, ver
wennen en verzenden van een
vrolijk volk kerstberen omge
zet wordt in krachtbron voor
vrede. Godsonmogelijk in een
jaar? Och, in december '92
had ik nog nooit van zoiets
doms en onbenulligs als een
kerstbeer gehoord, waarom
zou dat dan ook niet in een
jaar kunnen doorbreken: vre
de in 1994.
Door John O'Mill
Als dat later
loos gerucht bleek te zijn
en Ischa volkomen vrij van
pijn,
zou dat even zo velen verdrie
ten.
Wotsjerweet
Ieder pondje
gaat door 't mondje,
ook die 5 gram
van het suikerklontje.
Doe daarom mee
aan een nieuw idee:
doe eens een hopje
in uw thee.
De tien geboden,
het zij mij vergeven,
daar blijk ik voortdurend
tegen zondigen.
Ze zijn mij te zwaar om na te
leven.
Ik beperk mij voortaan
tot verkondigen.
Van onze correspondent Mare de Koninck
Washington - Amerika heeft een nieuwe rage. Bij de politie
worden anoniem vuurwapens ingeleverd, in ruil voor bijvoor
beeld toegangskaartjes tot sportwedstrijden of theaters.
Ook veel speelgoedwinkels zijn inruil-acties begonnen waarin ge
bruikte speelgoed-wapens gratis kunnen worden verwisseld voor
vredelievender spul voor kinderen.
Zo zijn in en om San Francisco de afgelopen weken honderden
vuurwapens ingeleverd door burgers, die daarvoor kaartjes kregen
voor ijshockey, baseball en de San Jose Opera. De regels bepalen dat
één persoon maximaal vijf (werkende) wapens kan ruilen voor vijf
kaartjes en dat geen vragen worden gesteld hoe men aan het
schiettuig is gekomen.
In Dallas, in Texas, is een soortgelijke actie begonnen. Daar kan
toegang tot de lokale Dallas Cowboys (American football) worden
gekocht met vuurwapens. Binnen een week zijn al meer dan 250
wapens ingeleverd, waaronder machinegeweren waarvan het parti
culier bezit in Texas legaal is.
Overigens zijn de vrijwillige ontwapeningsacties, die vooral een
reactie zijn op tal van recentelijk groepsmoorden in de VS door
overspannen schutters, een druppel op een gloeiende plaat.
Diezelfde incidenten hebben gezorgd voor topdrukte in de duizenden
wapenwinkels in het land. Pistolen, geweren en munitie behoren dit
kerstseizoen tot Amerika's favoriete cadeaus voor onder de boom.
Kopers moeten tegenwoordig van een nieuwe wet vijf dagen - waarin
hun identiteit door de politie kan worden nagetrokken - wachten,
alvorens ze het schietgerei kunnen ophalen.
MAANDAG 27 DECEMBER 1993
Over één ding zijn ze het
absoluut oneens: zal er in
Nederland ooit nog werk
voor genoeg zijn voor ie
dereen? „Nee," zegt
werkgeversvoorzitter
Blankert. „Ja, op den
duur wel," meent vak
bondsleider Stekelen
burg. Maar ondanks deze
dissonante klanken lijkt
het Nederlandse overleg
model in topconditie te
verkeren: De neuzen in
het bedrijfsleven staan
weer in dezelfde richting.
Door Jeroen den Blijker
en Pieter Willemsen
Vakbondsman Stekelenburg
(l): 'We moeten creatief meer
werk scheppen'. Werkgever
Blankert: 'De vakbeweging
heeft oog voor wat haalbaar
is'. FOTO HENDRIKSEN-VALK
Drs. J. (Hans) Blankert, voorzit
ter van het Nederlands Christe
lijk Werkgeversverbond, en J.
(Johan) Stekelenburg, voorzitter
van de Federatie Nederlandse
Vakbeweging, zijn het in grote
lijnen eens over de maatregelen
die nodig zijn om de economie
weer op het goede spoor te krij
gen.
Hun belangrijkste meningsver
schil is vooral het tempo van de
saneringsmaatregelen.
Blankert ziet dan ook niets in
het verwijt van zijn collega Rin-
nooy Kan van het VNO. Die
verweet de FNV onlangs dat ze
conservatief is omdat de vakcen
trale niet in wil stemmen met de
bezuinigingsoperatie van twintig
miljard gulden die het VNO voor
de volgende kabinetsperiode be
pleit.
Blankert: „Ik vind dat verwijt
niet terecht. De vakbeweging
heeft oog voor wat haalbaar is.
Je gaat in dit land nu eenmaal
niet haaks door de bocht. Dat is
ook niet goed. We zijn het eens
over de analyse van de proble
men: dat hebben we voor op
andere Europese landen. Alleen
over het tempo waarin die opge
lost kunnen worden, verschillen
we wel eens van mening."
Stekelenburg: „Ik ben graag
conservatief als dat betekent dat
ik weiger grote groepen mensen
een fors deel van hun uitkering
in te laten leveren, zonder ze
uitzicht op werk te bieden."
Want daar draait een bezuini
gingsoperatie van twintig mil
jard op uit, voorspelt Stekelen
burg. En daarmee worden de
beschaafde arbeids- en inko
mensverhoudingen op het spel
gezet. „Dan verdwijnt de samen
hang in de maatschappij en
daarmee vervalt de basis voor de
noodzakelijke veranderingen."
Verloren jaar
Blankert vindt het precieze be
drag van de bezuinigingen niet
het belangrijkste. „Vijftien of
twintig miljard bezuinigen, het
maakt mij allemaal niet zoveel
uit. Als we het maar over eens
zijn wat moet gebeuren. Ik vind
het veel belangrijker dat we snel
aan de slag gaan."
De voorzitter van het NCW is
vooral bang dat 1994 een verlo
ren jaar wordt. De verkiezingen,
de kabinetsformatie, de formule
ring van het regeerakkoord: het
zal allemaal tijd vereisen. Tijd
waarin de politiek geen duidelij
ke besluiten zal nemen over de
zo broodnodige bezuinigingen.
De NCW-voorzitter, bezorgd:
„We kunnen ons niet veroorlo
ven dat we beslissingen weer van
ons uit schuiven."
De voorzitter van het NCW er
kent verder dat het voor de vak
bonden en ook voor directies van
ondernemingen moeilijk kan zijn
de nullijn te verdedigen als het
in een bedrijf uitgesproken goed
Positief vindt Blankert dat men
sen vaak heel realistisch zijn als
het erom gaat ontslagen te voor
komen. Hij wijst op de bereid
heid bij het GAK om loon in te
leveren en vier dagen te gaan
werken om werkgelegenheids-
verlies te voorkomen. „Mensen
zien duidelijk dat het zo niet
door kan gaan, nu de ontslagen
door het land gieren."
En dat is een welgemeend com
pliment aan het adres van de
vakbeweging. Blankert: „Want
de vakbeweging heeft veel bijge
dragen aan dat nieuwe realisme
van de werknemers."
Betekent dit compliment tevens
dat de werkgevers zich hebben
bekeerd tot de vierdaagse werk
week? Blankert neemt ijlings gas
terug: „Ik ben geen bewonderaar
van de vierdaagse werkweek.
Maar als het voor één of twee
jaar is en met navenant inleve
ring van loon, vind ik het de
moeite waard."
Voor hèt grote vierdaagse-voór-
beeld, Volkswagen, heeft Blan
kert geen goed woord over: „Een
schijnoplossing. Er is daar geen
sprake van evenredige inlevering
van loon. De produktiekosten
zijn er niet gedaald en er wordt
geen Volkswagen meer gekocht."
Stekelenburg is wel te porren
voor het Volkswagenmodel. „Het
is de beste manier om te voorko
men dat er dertigduizend men
sen op straat komen te staan. En
als het over een paar jaar weer
beter gaat, heeft Volkswagen
dertigduizend gekwalificeerde
mensen in de startblokken
staan." Hij vindt ook dat er bij
Volkswagen wel degelijk fors is
ingeleverd: toeslagen, de der
tiende maand, eindejaarsuitke
ring: alles bij elkaar ruim tien
procent van het jaarsalaris.
De voorzitter van de FNV erkent
dat korter werken niet de idelale
oplossing is. Het zou beter zijn
als er nieuwe werkgelegenheid
ontstaat. Maar komt die nieuwe
werkgelegenheid er? Of zullen
steeds meer banen verdwijnen
naar Oost- Europa of naar Azië?
Tegen de loonkosten in die delen
van de wereld valt hier niet te
concurreren. Maar er kan wel
worden gekeken naar de Neder
landse werktijden, werkroosters,
en ploegendiensten. Blankert:
„Flexibiliteit is wezenlijk. Een
voorbeeld: een ondernemer kan
beter mensen in twee ploegen
aan één machine laten werken
dan een tweede machine kopen."
Voor Stekelenburg zijn zulke
dingen bespreekbaar.
Passief
Blankert en Stekelenburg zijn
het erover eens dat er in Neder
land iets merkwaardigs gaande
is: aan de ene kant zitten er veel
mensen thuis met een uitkering.
Daarnaast blijft er een hoop nut
tig werk liggen omdat er geen
geld voor is.
Blankert wijst erop dat minister
Ritzen van Onderwijs jaarlijks
ruim een miljard gulden uitgeeft
aan de uitkeringen voor werklo
ze leraren. „Maar een project
van ons en het CNV om allochto
nen taallessen te geven mislukt
omdat we daar geen leraren voor
kunnen krijgen. We betalen
mensen gewoon om thuis te zit
ten."
Stekelenburg vindt dat mensen
met behulp van uitkeringsgelden
aan het werk moeten kunnen.
Maar hij vindt in principe dat
hun beloning hoger moet zijn
dan de uitkering. Er ontstaat dus
een 'financieel gat'. Stekelen
burg: „Moet de overheid dat gat
dichten, of moeten de mensen
die behoefte hebben aan dat
soort werk dat doen?"
„Die discussie moeten we voe
ren," vindt Blankert. „Het geld
voor de uitkeringen wordt nu te
veel gebruikt om mensen passief
te houden." De voorzitter van
het NCW vindt het te gemakke
lijk, politici daarvan de schuld te
geven. Hij vindt dat vakbewe
ging en werkgevers onvoldoende
aangeven hoe het anders kan.
Blankert: „Er zijn hele vreemde
geldstromen gaande. In de ge
zondheidszorg worden twintig
duizend goed opgeleide mensen
op straat gezet om te bezuinigen
maar tegelijk lanceert het kabi
net een werkgelgenheidsplan om
twintigduizend laag geschoolde
mensen weer aan te nemen in
diezelfde gezondheidszorg."
Zeker, maar zijn het niet juist de
werkgevers die steeds aandrin
gen op lagere overheidsuitgaven?
Blankert geeft dat toe, maar hij
wijst erop dat er in de gezond
heidssector geen prikkel is die
voorkomt dat de kosten te hoog
oplopen.
Stekelenburg vindt dat de moge
lijkheden om de komende jaren
de belasting- en premiedruk
verlagen, gering zijn. „Belasti
en premiegeld wordt niet O]
bracht om in de bunker
minister Kok te verdwijnen,
geld wordt gebruikt om een
menleving in stand te houden i
de moeite waardis."
Blankert vindt alle socialen
worvenheden prima
moeten wel worden betaald do
de produktieve sector, het
drijfsleven. En die sector sl
zwaar onder druk. Daar kan:
ook niets aan doen."
Er zijn in Nederland 440.
werklozen, 800.000 arbeidsonj
schikten en tal van ouderen
vervroegd op zijn gehouden
werken. Komen al die mei
nog ooit aan de slag? Blanks
„Ik zie niet in dat we,
economische situatie in en
ten Nederland voor al die
sen nog werk zullen vinde:
moeten ons daar wel voor
ten, uiteraard. Maar gelul
hebben we voor deze mensen
heel behoorlijk sociaal vangni
Stekelenburg denkt dat het
gelijk is op langere termijn
werk te scheppen voor ieder
De vakbeweging zal zich in»
geval niet neerleggen bij
vend hoge werkloosheid,
absoluut geen wenkend pei
tief om je daarbij neer te
We moeten creatief zoeken
mogelijkheden om meer
scheppen en het bestaand»!
her te verdelen."
Stekelenburg vind het
maar zo zo dat Xander
bestuurder van de AbvaKil
onlangs het plan van het Pvi
Kamerlid Van Zijl afschoot
het toekomstig rijksspersor
slechts arbeidscontracten vi
32 uur aan te bieden.
„Ik kan me de kritiek van
Uyl voorstellen na alle sam
gen en kaalslag bij de rijksos
heid. Maar toch vind ik
soort plannen goed besprol
moeten worden. Het is een
gemakkelijk verwoord
maar gezien de situtatie
werkgelegenheid moet d
sie niet bij voorbaat
worden."
,H(1
a less
dent)
ft
van!
pen Haag (anp) - Staatssecri
jis Wallage van Sociale Za
gaat overleggen met het kab:
over een werkgroep die zich g
buigen over een versoepe
van de wao-boetes. Die ben
krijgen ondernemers opgei
als een werknemer in de
komt.
pe bewindsman zegde de vakbewe
vrijdag toe dat ook de werknei
vertegenwoordigd zullen worden ii
Willemstad (anp) - Het interim-1
morgen beëdigd. Dit heeft form
dag meegedeeld.
Paula bevestigde dat hij vrijdag
het formatieverzoek van gouver
neur Jaime Saleh formeel heeft
aanvaard. De formateur heeft de
gouverneur vrijdag ook gezegd
dat de partijen die de tussentijd-
Hilversum (anp) - PvdA-mi-
nister Pronk voor Ontwikke
lingssamenwerking komt in
een nieuw kabinet na de ver
kiezingen van mei 1994 het
liefst terug op zijn huidige
post.
Ivoor een eventueel fractievoor
zitterschap in de Tweede Kamer
is hij minder te porren. Pronk zei
dit gisteren voor de AVRO-radio.
„Als de PvdA weer gaat regeren
en de PvdA krijgt wederom Ont
wikkelingsamenwerking, stap ik
[in dat kabinet ongeacht wie de
nieuwe premier wordt."
|0p de vraag of hij eventueel in
de markt is als PvdA- fractie-
voorzitter zei hij: „Als zoiets mij
I wordt gevraagd, zal ik dat se-
jneus overwegen, maar een uit-
eindelijk onafhankelijke keuze
[maken." Hij verwees daarbij
[naar zijn afwimpelen begin deze
[maand van de post van tweede
[man onder secretaris-generaal
[Boutros Ghali van de Verenigde
[Naties.
[Pronk acht de kans klein dat het
[CDA het huidige kabinet vlak
[voor de verkiezingen opblaast.
[Hij hield daar in het begin van
[deze regeerperiode serieus reke
ning mee omdat het CDA dat
[wel vaker heeft gedaan om de
[handen vrij te hebben bij een
[nieuwe coalitievorming. „Ik con-
sta teer meer dan in het verleden
[een bereidheid om door te gaan
[bij het CDA."
werk!
Japanners beschouwen de zelfdood als een
middel dat tot eigen eer kan strekken.
FOTO ARCHIEF
Door Suvendrini Kakuchi (ips)
Tokio - Het rituele openrijten van de eigen
buik was in de tijden van de samoerai-strij
ders de enige eerbare optie om aan een
dreigende nederlaag te ontsnappen.
In de Tweede Wereldoorlog doorboorden de kami
kaze-piloten met hun explosieve Zero's de Ameri
kaanse oorlogsschepen, daarmee zichzelf van het
leven berovend. Nu staat een handleiding voor
harakiri, rituele zelfmoord, bovenaan de Japanse
bestsellerslijst.
In de hoofdstukken passeren alle methoden de
revue, uiteenlopend van de conventionele manier
met een overdosis pillen tot meer extreme varian
ten als zelfbevriezing. Het boek bevat ook een lijst
met geschikte zelfmoord-lokaties. Vooral het
dichtbeboste gebied aan de voet van de ontzag
wekkende Fuji-berg beveelt de auteur van harte
aan.
Van de 'Complete Handleiding voor Zelfmoord'
zijn vanaf september, toen het boek verscheen, al
170.000 exemplaren verkocht. De politie maakt
sindsdien melding van vele zelfmoorden in het
beschreven gebied bij de Fuji. Alleen al op 19
oktober werden er vijf lichamen geborgen. Bij twee
lijken werd het boek aangetroffen, dat een uitge
breide routebeschrijving bevat.
Hoewel de feeërieke bossen al langer geliefd waren
voor het doorbrengen van de laatste uurtjes,
spreekt de politie van een explosieve stijging. Dit
jaar hebben al 33 mensen op deze plek een einde
aan hun leven gemaakt, een stijging van 60
procent vergeleken met het jaar daarvoor.
De uitgever van de gids, Misa Ochiai, wijst de
beschuldiging van de hand als zou het boek
aanzetten tot zelfmoord. „De handleiding wordt
vooral gelezen door mensen die geen plannen
hebben om zelfmoord te plegen. Het verkoopsucces
bewijst vooral dat het thema zelfmoord in Japan
zeer luchtig wordt opgevat."
Sociologen zijn het erover eens dat Japanners de
zelfdood beschouwen als een middel dat tot eigen
eer kan strekken. Dat blijkt ook uit de blijvende
roem die de schrijver Yukio Mishima ten deel viel
toen hij zich na een mislukte staatsgreep in het
openbaar middels de klassieke harakiri-methode
van het leven beroofde.
In oktober van dit jaar wandelde de rechtse
politieke leider Shusuke Nomura op z'n dooie
gemak de redactie van het dagblad Asahi binnen,
maakte een diepe buiging in de richting van het
keizerlijk paleis en schoot zich vervolgens met
twee pistolen in de onderbuik.
Volgens sociologen is de zelfmoord van de
58-jarige Nomura, die tijdens zijn daad gekleed
ging in een traditionele kimono en getooid was met
een in onbruik geraakte vlag met de rijzende zon,
vooral een politieke actie geweest. Kort daarvoor
had de Asahi-redactie in een artikel de spot met
hem gedreven. Zelfmoord plegen op het kantoor
van het dagblad zou hij als de enige manier hebben
gezien om zijn gekrenkte eer te herstellen.
„De meeste Japanners zien zelfmoord niet als iets
gênants of beschamends," zegt de auteur van het
boek, Wataru Tsurumi. Die coulante houding staat
lijnrecht tegenover het stigma dat zelfmoord in de
westerse landen draagt, om nog maar te zwijgen
van de slechte reputatie die mensen in de Wests
beschaving krijgen als ze anderen een hanf
helpen bij hun daad, zoals de omstreden Am®|
kaanse 'zelfmoord-dokter' Jack Kevorkian.
„Ik heb het onderwerp zeer serieus genomen,"
Tsurumi. Behalve uitvoerige beschrijvingen b$
het boek ook zeer gedetailleerde illustraties.
gens uitgever Ochiai vindt het boek zoveel af
omdat de meeste Japanners ongelukkig zijn
hun leven. Eenzaamheid en stress vormen
aanslag op het levensgeluk van de Japan»
vooral in de grote steden, vindt Ochiai.
Uit de statistieken blijkt dat het aantal zelfi»
den in Japan al fors aan het stijgen was
voordat het boek van Tsurumi verscheen,
aantal kinderen jonger dan 14 jaar dat de M
aan zichzelf sloeg, steeg dit jaar met 2,2 pree®
Meestal zijn spanningen binnen het. gezin of sW
te schoolprestaties de aanleiding voor hun besb
sin^. V3p
Dit jaar hebben 22.104 Japanners een einde® paD:p .j?
[BEGRIP VOOR anderen en ande!
[Beatrix in haar kersttoespraak. Nu
[want de wereld verandert. Van
Toeken steeds meer opgejaagden
Itoevlucht hier. Hun beroep op ons
|De paus belichtte in zijn kerst
belangrijk facet van de voortduren
internationale gemeenschap verk
[schap en respect, want zonder di
pelgieuze verschillen in geweld
[kortere termijn wees hij op de i
[houden voor de slachtoffers van
[koningin Beatrix gelijk heeft, heeft
[verdraagzaamheid en het daaruit
[betere wereld mogelijk.
[Zo'n betere wereld is nog veraf,
[zeventig Nobelprijswinnaars, om
[Desmond Tutu, Lech Walesa en d
[wijst daarop. Zij vragen respect
'nderarbeid en kinderexploitatie.
[Meer dan tweehonderd miljoen
[inwoners van Nederland, Engelar
fnen, moeten werken. Vaak in ongt
|ke omstandigheden. Doorgaans tf
uii jaai iieuueii zz.iut japanners een euiuc- pan:p
hun leven gemaakt, een stijging van 4,8 prol® geduldig en kan zonder
Mannen van middelbare leeftijd vormen de ff0'- die _t„, veranderen. De Nobelprij
ste groep zelfmoordenaars. H!? bieden. Zakenmensen
Een geval dat veel publiciteit heeft gekregen
van een 32-jarige werknemer die diep i»
schulden zat. Hij werd samen met zijn vrou«'
wcucii, z-cmeiiiiieiibtJii
is4 ton°r^lt'3u't'n9 van kinderen tot st
besten' 3'S Ze beseffen, toe
die toe.r'sten die gebruik
zijn vier kinderen, van wie de jongste slechts zfl®ter veroiH Z'j" c'at ze v0'strekt
maanden oud was, dood aangetroffen in hun®1' Tinhpma geroepen kunn
o -9ei? ®n collegae stellen vc
„J? n.!satie in het leven te roepen,
l aangetroffen
Doodsoorzaak: verstikking door koolmonoxide.
„Het spijt me voor de kinderen," schreef de
„net spi]t me vuui ue Kinaeren, scnreei ue »»- nal dio :r
in zijn afscheidsbrief. „Maar we nemen hen» ploitatie f °'3 6n e e
ons mee," waarmee hij uitdrukking gaf aan' £en
- 66 'g J" concrete, betrekkelijk eenvo
aetpr r.wordt er niet meteen goe
!iet aarom is het een zinvolle
Japanse traditie dat ouders zich tot en met b' Wereld
dood voor hun nageslacht verantwoordelijk vod® ^eter e.r l?'e^ meteen goe
Het is geen toevallig incident. Over
[nun buitenlandse schulden te bete
exportorders, wordt het gebruik va
ten te drukken, een structureel vers
■r is nog een ergere vorm van kir
je- En ook die bestaat goeddeels
Miljoenen kinderen, jongens zow
evensonderhoud van zichzelf en h
'cnamen te verkopen. Vaak aan
nieuwe kick.
kinderarbeid en -exploitatie zijn vr
°nale verdragen en nationale w
®rsta Nederlendse wet, het kinder
