Afslanken in het restaurant
Nieuwe telefooncellen 'slikken' niet meer elke telefoonkaart
Kwakkelen met zwak zaad
EET WIJZER
suske wis!
hambone
Michel Montignac predikt dieetleer in eigen eethuis
RUBRIEK
i/i
O d
Voor veel mensen (2)
Wereldwijd familieboek
is handige verkoopstunt
Topkok in eigen keuken
DE STEM
CONSUMENT
MAANDAG 20 DECEMBER 1993 Pj" STEM
Van onze verslaggeefster
Roosendaal/Breda - PTT Telecom
breidt het aantal openbare kaartte-
lefoons uit van 12.000 naar 18.000
uit. Elke nieuwe telefooncel krijgt
zowel een ingang voor een credit
card, onderin, als een ingang voor
een telefoonkaart, bovenin. Maar
- zoals menig bezoeker van een cel
op een station of plein al heeft
ondervonden - niet elke tele
foonkaart doet het in zo'n moderne
cel.
Je staat natuurlijk raar te kijken als je,
gewapend met een toch redelijk modern
snufje, je collega's, je vader, je moeder
of de treintaxi wilt bellen. Je steekt je
telefoonkaart in de daarvoor bestemde
gleuf van de telefooncel en leest de
opbeurende mededeling 'alleen gratis
nummers'. Gratis bellen is er echter niet
bij. En, bij nader inzien, lukt bellen
helemaal niet.
Volgens H. Kluck van PTT Telecom in
Den Haag zijn de eerste kaarttelefoons
in Nederland een paar jaar geleden
geplaatst onder het wakend oog van een
Europese telecommunicatie organisatie.
Voor de cellen kreeg de PTT een tijde
lijke proefcode. Die code staat in de
magneetstrip van een telefoonkaart en
wordt gelezen zodra de kaart gebruikt
wordt.
Omdat telefoneren met een kaart aan
slaat heeft Nederland een definitieve,
internationale, code aangevraagd. Die
nieuwe code is het startsein voor een
nieuwe kaarttelefoon om gewoon z'n
werk te doen. Een oude telefoonkaart
wordt vanwege de verouderde code niet
gelezen en is dus onbruikbaar. Goed
pech dus als, vanwege het ontbreken
van een creditcard, ook de andere gleuf
van het toestel geen soelaas biedt.
Het omwisselen van oude door nieuwe
kaarttelefoons en het plaatsen van de
6.000 nieuwe apparaten is in april 1994
afgerond. Tot die tijd zijn oude tele
foonkaarten alleen te gebruiken in
kaarttelefoons zonder toegang voor cre
ditcards. Onder 'oude' kaarten verstaat
de PTT kaarten uit haar vanaf 1986
uitgegeven standaardseries, met een
groene kleur, de Van Gogh-serie en de
PTT Telecompetitie-serie van januari
1992.
Oude telefoonkaarten zijn bij verzame
laars inmiddels zeer geliefd. Wie echter
gewoon zijn 'tikken' en dus kwartjes
terug wil van de PTT kan de oude
kaarten onder vermelding van naam,
adres en postcode opsturen naar PTT
Telecom, Antwoordnummer 2018, 8000
VB in Zwolle. De waarde wordt dan
overgezet naar een nieuwe tele
foonkaart. Omdat er nog veel oude
kaarten in omloop zijn kan het omwis
selen wel een paar weken duren.
Door onze correspondent
Wilko Voordouw
Parijs - Lekker eten en
geen gram aankomen. Dat
kan sinds kort in Parijs.
Want Michel Montignac,
de Franse paus van het
'lekker eten en toch ver
mageren' heeft sinds enke
le weken in de lichtstad
een restaurant, waar zijn
methode in de praktijk
wordt toegepast.
De man die vindt dat je niet
verplicht bent om brood, kaas en
wijn in de ban te doen wanneer
je enkele kilo's te veel hebt, wil
binnen korte tijd in Frankrijk en
Europa een vijftigtal soortgelijke
restaurants openen volgens een
franchise-systeem.
Vermageren is volgens Fransman
Michel Montignac kinderspel.
De elegante 'ancien gros' (voor
malige dikke) heeft ontdekt dat
de calorie-arme dieetleer een
doodlopend pad is. „Een strafre-
gime. Je vermagert, maar voelt
je ook slap, lusteloos en moe. En
dus is het niet goed. Zodra je
dan ook maar een keer het dieet
overtreedt, gaat het verkeerd."
De waarheid is volgens Mon
tignac dat slechts vijftien pro
cent van de mensen te veel eet.
„We maken evenwel allemaal
dezelfde fout, we eten verkeerde
dingen, met name de verkeerde
koolhydraten. Te geraffineerde
produkten als witbrood, witte
rijst en witte pastaprodukten
zorgen er voor dat de insuline
afgescheiden door de pancreas
om het glycemie-gehalte in het
bloed omlaag te brengen, zijn
werk niet goed doet. Die glyce-
mie wordt juist omgezet in li-
chaamsvet. En dat moet worden
voorkomen."
Te geraffineerd
Volgens Montignac is een halve
liter (rode) wijn per dag hele
maal niet slecht, kan de modder
vette lekkernij f oie gras absoluut
geen kwaad en is zalm, olijfolie
of ganzevet goed voor het
lichaam. Er zijn slechts enkele
verboden produkten: het voor
noemde witbrood, witte rijst en
witte pasta's, aardappelen, wor
telen, suiker en mais. „In z'n
algemeenheid alles wat te veel is
geraffineerd.
Daar staat tegenover dat alle
andere produkten goed zijn voor
de mens, mits met mate gegeten.
De leergierige Nederlander kan
zijn neus steken in drie van de
vijf boeken, die in onze taal zijn
verschenen over de leer-Mon-
tignac bij uitgeverij Artulen in
Valkenswaard: 'Slank worden
met Zakendiners', 'Ik ben slank,
want ik eet' en 'Recepten en
menu's volgens de methode-
Montignac'.
Het restaurant aan de knusse rue
Monsigny in het hartje Parijs is
een heuse tempel voor de Mon-
tignac-adepten. Hier wordt die
roemruchte leer uitgevoerd. Het
interieur valt wat tegen. Het is
niet bepaald de plaats voor een
intiem etentje, het doet eerder
denken aan een health-club. De
inrichting ruikt nog naar de verf
(de eerste maaltijd werd 21 okto
ber geserveerd), er is veel hout,
en het parket in het centrale
gedeelte van het restaurant zorgt
er voor dat het lawaaiig aandoet.
Een van de deuren naar de keu
ken piept hinderlijk. Het lichtge-
schilderde hout en de witte mu
ren doen enigszins denken aan
een inrichting van een Zweeds
meubelmerk. Maar goed, een
maal een tafel gaat die wat kille
high-tech indruk weg bij het
zien van de kaart. Daar gaat het
per slot van rekening om. Er zijn
drie menu's, van 98, 135 en 190
francs.
Geen gram meier
In de sector voorgerechten ko
men we zulke heerlijkheden te
gen als 'Gebakken inktvisringen
en tomatensaus met zeegroente'
of 'Zalmpaté en gerookte heilbot
met bieslooksaus'. Het is alle
maal heel verzorgd. De smaak is
uitstekend en de eetlust wordt
extra opgewekt in de weten
schap dat er - hoe dan ook - de
volgende ochtend geen gram
meer op de weegschaal staat dan
voor het diner.
Dan de hoofdgerechten. Mon
tignac pakt uit met zeven visge
rechten en tien vleesgerechten.
Daarmee wordt meteen de idee
gelogenstraft dat je per se vis
moet eten om af te vallen. De in
ganzevet gebakken gesafraneer-
de kabeljauwfilet en 'wilde' rijst
is volgens mijn disgenote iets
aan de flauwe kant, maar dat
kan van de zoetzure eendeborst
met zijn geconfijte groente niet
worden gezegd.
Opvallend is dat veel van de
produkten uit de keuken van
Montignac op z'n Zuidfrans
worden geserveerd, met tijm,
courgettes, foie gras, cassoulet
en saffraan. Het zorgt er voor
dat de gerechten rijk aan aro
ma's zijn.
De traditionele kazen worden
ook geserveerd, al heeft Mon
tignac geïnnoveerd door thema
bordjes op te dienen: drie geite
kazen, drie stuks uit de Jura,
Auvergne, Savoye en Norman-
dië.
Ook de desserts zijn bepaald
aantrekkelijk. Want Montignac-
ers houden van een goed nage
recht. Een appelcreatie met ka
neel, perenduo met rode wijn
saus, chocoladepalet (ter grootte
van een ijshockeypuck) met va
nillesaus, Montignac-se verse
kaastaart, crème brulée, of
mousse au chocolat, 'al onze des
serts zijn gegarandeerd zonder
toegevoegde suiker of saccharo
se, zonder meel, zonder boter,'
staat boven de lijst. En daar zit
volgens de goeroe van de slanke,
moderne Franse zakenman nou
net de kneep. Hou het zo puur
mogelijk. De chocoladetoetjes
zijn bij voorbeeld bereid met
minstens 72 procent cacao.
Redelijke prijs
Met een goed gevulde maag (je
hebt niet het gevoel in een slank
heidstempel te hebben gegeten)
blijkt ook de rekening reuze mee
te vallen. Net als in zoveel Fran
se restaurants houdt ook Mon
tignac er een 'redelijke prijsstel
ling' op na, vooral omdat de
klanten sinds de Golfoorlog de
restaurants links lieten liggen.
Die klant moet met goede pro
dukten en een normale prijs
worden teruggewonnen, is de fi
losofie van Michel Montignac.
Voor de kenners van Montignac:
zowel mensen uit fase 1 als fase
2 kunnen er terecht. Fase 1 is de
afslankende periode, tijdens
welke de voorschriften van de
grote baas naar de letter moeten
worden uitgevoerd. Wie eenmaal
is aangekomen op zijn streefge-
wicht, kan overgaan tot fase 2,
de zogenaamde stabilisering. Het
bewijs dat het allemaal goed in
elkaar zit, kwam de ochtend na
het diner. De normaalgesproken
zo gemene weegschaal gaf exact
hetzelfde gewicht aan als de dag
daarvoor. En dat was in de don
kere dagen voor Kerst toch een
leuke opsteker.
Vrouwen krijgen steeds later
kinderen en bovendien krijgen
ze ook als maar minder kinde
ren. Om de Nederlandse bevol
king op peil te houden zou
iedere vrouw minstens 2,1 kind
moeten krijgen en dat getal ligt
nu rond de 1,8.
Maar er is misschien nog een
reden waarom onze bevol
kingsgroei stagneert. De laatste
jaren duiken er in de medische
pers onheilspellende berichten
op over de afnemende kwaliteit
van het mannelijk zaad: man
nen zitten steeds vaker op zwak
zaad.
Het Nederlandse publiek hoor
de daar voor hel eerst van op
15 november 1990. Bij zijn
ambtsaanvaarding liet de Maas
trichtse vrouwenarts prof. dr.
Evers weten dat 'het met de
vruchtbaarheid van de mens
een aflopende zaak is.' Nog
geen kwart van de mannen in
Zuid-Limburg die problemen
hebben met de voortplanting,
heeft sperma dat voldoet aan
de kwaliteitseisen van de We
reldgezondheidsorganisatie, al
dus Evers, en tien jaar daar
voor was het zaad van 34 pro
cent van de mannen nog goed.
Niet alleen in Limburg, ook in
geheel Nederland zou dit het
geval zijn, en in het buitenland
viel een soortgelijke trend te
bespeuren. Maar echt zeker
weten deed hij niet, want de
getallen kwamen van een gese
lecteerde groep mannen die
geen kinderen konden krijgen.
Aan die onzekerheid kwam
ruim twee jaar later een eind.
Op 12 september 1992 stond er
in de British Medical Journal
een nu al klassiek geworden
artikel van de Deense vrucht-
baarheidsdeskundige Niels
Skakkebaek: „De kwaliteit van
het mannelijk zaad is de afgelo-
pen vijftig jaar onmiskenbaar
teruggelopen."
Om die bewering te staven had
Skakkebaek van 14.947 man
nen gegevens verzameld die
tussen 1938 en 1990 in een
zestigtal artikelen waren gepu
bliceerd. Het betrof allemaal
'normale' mannen, dus mannen
die geen problemen hadden
met de voortplanting. Wat
bleek? Een halve eeuw geleden
produceerde de gemiddelde
man per keer 3,4 milliliter zaad,
en nu nog maar 2,75. In 1940
zaten er nog gemiddeld 113
miljoen zaadcellen in elke milli
liter en dat is in vijftig jaar
ijlings gedaald tot 66 miljoen.
De teruggang gaat dus dubbel
op: mondiaal produceert de
man minder milliliters en elke
milliliter bevat ook nog bijna
de helft minder zaadcellen. En
dan te bedenken dat bij 5 mil
joen zaadcellen per milliliter de
kans op een kind bijzonder
klein wordt.
Skakkebaek zocht bijna wan
hopig naar meetfouten, maar
kon die niet vinden: „we gelo
ven dat de afname van de kwa
liteit van het mannelijk zaad
een reëel biologisch verschijn
sel is."
Hij wees op een ander veront
rustend fenomeen. Er bestaat
een verband tussen testiskan-
ker en het produceren van wei
nig zaadcellen. En inderdaad.
In Europa en de Verenigde
Staten komt deze goed te be
handelen kanker 3 keer vaker
voor dan vijftig jaar geleden.
Afwijkingen die ook in verband
staan met een lage zaadproduk-
tie -een abnormale penis, het
niet indalen van de teelbal -
zijn toegenomen.
Dit verband is ook in omge
keerde richting aangetoond. In
juni van dit jaar publiceerde de
British medical Journal een
Fins onderzoek. Daaruit bleek
dat Finse mannen een ouder
wetse zaadconcentratie hebben
(114 miljoen per millimeter) en
dat prostaatkanker daar aan
merkelijk minder voorkomt.
Nog iets. Qp het Finse platte
land produceren mannen meer
zaadcellen en hebben minder
kans op testiskanker dan hun
collega's van de stad. Waarom?
Dat zou wel eens te maken
kunnen hebben met hun stadse
levenswijze, aldus de Finse on
derzoekers. Waarschijnlijk is de
teloorgang van het zaad te wij
ten aan invloeden vanuit het
milieu. Ze hadden ook een wat
prozaïscher verklaring: moder
ne stadse mannen doen het va
ker en daarom produceren ze
per keer minder volume en
minder cellen.
Hiermee betreden we het moe
ras van de ongebreidelde spe
culatie. De Maastrichtse vrou
wenarts Evers opperde dat er
wellicht sprake zou zijn van een
natuurlijke regulatie om over
bevolking te voorkomen. Een
andere geliefde theorie van
hem is dat de moderne man
zijn edele delen te warm in
pakt. (In natuurlijke staat wor
den die luchtgekoeld) Welnu.
Warmte remt de zaadproduk-
tie. Mannen die geen kinderen
kunnen maken, krijgen daarom
p)
UI >-»
2 4
Door Jan Paalman
de medische goede raad om
geen al te nauwsluitende (on
derbroeken te dragen.
Helemaal bevredigend is die
theorie niet, want het verschijn
sel blijkt zich niet tot de mens
te beperken. In Florida blijkt
75 procent van de aligator-eie-
ren onvruchtbaar te zijn. Een
kwart van de mannetjes produ
ceert geen sperma meer of
heeft een kleinere penis. Bij
schildpadden is het aantal in-
tersexen (half man, half vrouw)
enorm toegenomen. In Engelse
rivieren treft men als maar va
ker mannetjesvissen aan die in
plaats van sperma, eieren lijken
te produceren. Enzovoort. Wat
is er aan de hand?
De Amerikaanse bioloog dr
Theo Coburn is van mening dat
er steeds meer vrouwelijk ge
slachtshormoon (oestrogeen) in
ons milieu terecht is gekomen.
PCB's en pesticiden hebben
een zwakke oestrogeenwerking
zodat wij, aldus Coburn, Teven
in een zee van oestrogeen.' Een
andere bron zou het oestrogeen
in de 'pil' zijn dat met het
rioolwater in het milieu terecht
komt. Een stof die in plastic
boodschappentassen is ver
werkt en daar langzaam uit
weglekt, nonylphenol, is ook al
als verdachte aangemerkt. En
zo is er meer.
Maar een echte regelrechte link
tussen schadelijke stoffen in het
milieu en de afname van de
vruchtbaarheid bij mens en dier
heeft men (nog) niet kunnen
leggen. „Er is duidelijk iets
vreemds aan de hand", aldus de
Engelse vruchtbaarheidsdes-
kundige dr. Richard Sharp,
„maar de precieze oorzaak
kennen we nog niet. Waar
schijnlijk gaat het om een op
telsom van vele kleine invloe
den."
Als de trend van een mindere
zaadproduktie zich doorzet,
dan komt er een moment dat
de kans op vruchtbaarheid dui-
delijk zal afnemen. Let wel, de
kans, want in principe is één
zaadcelletje genoeg om een
eicel te bevruchten. Dat ge
beurt ook steeds meer.
Nu de revolutie van 'seks zon
der kinderen' plaats gemaakt
heeft voor die van 'kinderen
zonder seks', zijn er steeds
meer methodes ontwikkeld om
zwak zaad een handje te hel
pen. In België bijvoorbeeld
schiet men met aanmerkelijk
resultaat slechts één zo'n zaad
cel de eicel in. Maar een nor
male bevruchting is een afval
race van miljoenen zaadcellen
waarbij de snelste wint. Loop je
nu niet de kans dat je de eicel
met een kneuzige zaadcel be
vrucht?
Men heeft redenen om aan te
nemen dat zelfs een niet bewe
gende zaadcel heel goed in
staat is om de erfelijke bood
schap foutloos over te brengen.
In ieder geval blijken de aldus
geboren kinderen (enkele hon
derden) even gezond te zijn als
elk ander kind. Vooralsnog.
Want pas over een jaar of twin
tig zullen we dat echt zeker
weten.
Door Marijke Prins
Vandaag de tweede gang van het kerstmenu. Na wortelsoep,
waarvan het recept vorige week werd gegeven, nu de vispaté. li
de krant van donderdag a.s. komen an het hoofdgerecht, kip 0p
een bed van wilde paddestoelen en het nagerecht, een mousse
van limoenen, aan de orde.
voor tien personen
Voorbereidingstijd: 2 uur
Kooktijd: 1 klein uur
voor de marinade:
2 dl geurige witte wijn (elzas)
sap van een halve citroen
1 teen fijngehakte knoflook
1 eetlepel fijngeknipte bieslook
Vi theelepel gedroogde tijm
2 sjalotten in dunne ringen
Vi theelepel geplette korianderzaadjes
V4 theelepel geplette mosterdzaadjes
1 mespunt suiker
1 mespunt cayennepeper
zout en peper naar smaak
de rest:
stuk gefileerde zalm(-forel) van 250 gram
600 gram gefileerde witvis (wijting, kabeljauw,
schelvis,schol)
2 slalotten
3 eieren
liter garderoom (minder vet dan slagroom)
2 blaadjes gelatine
#1 theelepel dragon
Snij de zalmfilet in repen van VA centimeter dik (je kunt ook
zalmforel nemen). Leg de vis twee uur lang in de marinade.
Prepareer ondertussen de rest van de ingrediënten: pureer de
gefilleerde witvis (wie lux wil doen neemt tarbot) met 2
fijngesneden sjalotten tot een gladde massa.
Splits de eieren, kluts het geel schuimig en het wit zo stijf
mogelijk. Haal de zalm uit de marinade en dep de repen af. Zeef
de marinade, verhit deze en los hierin de gelatine op. Laat het
vocht afkoelen totdat het lauw is (niet te koud, anders gaat de
gelatine opstijven). Meng vervolgens de gepureerde vis met de
eierdooiers, het wit en de afgekoelde marinade. Roer ook de
ongeklopte room en dragon door de massa.
Bedek de bodem van een patévorm met een laag vispuree,
Verdeel hier de helft van de zalm over en bedek de roze vis
wederom met een laag vispuree. Herhaal deze handelingen
totdat de puree en zalm op zijn. Zet de vorm in een grote, diepe
ovenschotel. Giet hierin heet water tot één centimeter onder de
rand van de patévorm. Laat de paté in een op 200 graden
voorverwarmde oven in een klein uur gaar worden. Dek de vorm
wel af. Laat de paté in de koelkast opstijven.
Je kunt de vispaté op verschillende manieren serveren: ieder een
plak op zijn bord of de paté in plakken op een grote schaal. In
beide gevallen kan het voorgerecht worden gegarneerd met wat
decoratieve sla, mayonaise en sierlijk gesneden citroen.
Het eerste recept van dit kerstmenu stond in de krant van maandag
13 december. Het slot komt in de consumenten-bijlage van donder
dag a.s. te staan.
Door Aad Begemann
Op de deurmatten in duizenden Nederlandse woningen vallen 1
sinds enige maanden brieven met als afzender 'Het wereldwij-1
de boek van de familie.... (volgt naam geadresseerde)'
In de enveloppe een foto van een het bedrijf hebben we niet j
Volgens Michel Montignac word je van eten niet dik, zolang je te geraffineerde produkten als
witbrood, witte rijst en witte pastaprodukten maar laat staan. foto archief de stem
gelukkig gezin een aantal brief
jes met hoogdravende teksten als
'spannend nieuws' en 'enig be
schikbare naslagwerk ter we
reld' en 'uiterst belangrijke toe
voeging'. Beloofd wordt voor
honderd gulden een boek met
alle namen, adressen en tele
foonnummers van mensen met
dezelfde familienaam in dertien
landen inclusief de Verenigde
Staten.
Mensen die de vier papiertjes
oppervlakkig lezen, kunnen de
indruk krijgen dat er een com
pleet geslachtsregister wordt be
loofd. De teksten zijn slim in
elkaar gezet. Maar de kritische
lezer krijgt al direct in de gaten
dat het een handige promo
tiestunt is.
De Consumentenbond in Den
Haag is in de achterliggende
maanden toch overstelpt met te
lefoontjes van leden die informa
tie willen. „Nee, klachten over
kregen," aldus een woordvoer-1
ster. Ook de juridische afdeling I
van de bond die een en ander
heeft onderzocht meldt
vraagd dat er van illegale prak-1
tijken geen sprake lijkt te zijn.
De familie die zijn eigen 'We-1
reldwijde boek' bestelt,
een boek. De helft is gevuld met I
algemene artikelen over emigia-1
tie, heraldiek, genealogie en der-1
gelijke onderwerpen. Het tweed: I
deel bevat de beloofde namen I
Overigens hoeven die geen fami-1
lie van elkaar te zijn.
Vreemd blijft dat er alleen actie I
wordt ondernomen door 'Hal-I
berts Family Heritage' in Weesp I
als er eerst een ondertekende
Euro- of girocheque wordt j
stuurd, en pas nadat het 1
van de betrokken rekening is I
afgeschreven. Het bedrijf bouwt I
voor zichzelf alle zekerheden in. I
De 'klant' moet maar afwachten
Door Nico Koolsbergen
Met kerst de deur uit naar een overvol restaurant? Of dagen in
de keuken zwoegen voor een eigengemaakt kerstdiner? Er is
dit jaar nog een derde weg: een topmenu thuis laten bezorgen.
Robert Kranenborg is de beste
chef-kok van het land. Hij heeft
in de top honderd van restau
rantgids 'Lekker' net Cas Spij
kers van de eerste plek verdron
gen. Wat zou het mooi zijn als
zo'n man in onze eigen keuken
het kerstdiner zou komen berei
den. Dat kan.
Kranenborg is chef in de keuken
van het Amstel Hotel in Amster
dam. Daar zwaait hij zijn tover
staf bij de bereiding van kreeft
en eendeborst. Op het juiste mo
ment roept hij 'Ho'. De bijna
voltooide gerechten worden in
luxe dozen verpakt en door een
koerier van EMS thuis bezorgd,
overal in het land. De prijs is 100
gulden per couvert, de bezorg-
prijs van 1 tot en met 6 dozen
bedraagt 50 gulden.
De gelukkige feestvierders heb
ben nog geen half uur nodig om
het maal te voltooien. Dat is nog
eens andere service dan die van
de shoarma- of pizza-koerier.
Er zijn meer professionele koks
die kerstdiners voor thuisge
bruik maken. Alleen moeten de
eters die dan zelf afhalen en dat
is voor een Zuidnederlander wat
onhandig als het restaurant bij
voorbeeld in Amsterdam zit.
Voor zover bekend is de kunst
van Robert Kranenborg de enige
die ook wordt bezorgd.
De Amstel Chez Vous service
RADIO 1
Fik heel uur en om 7.30, 8.30, 12.30,
1330, 16,30, 17.30, 18.30 en 6.30
Nieuws. NCRV: 7.07 Hier en nu (8.45
„n 11.45 Kerkelijke actualiteiten).
EO: 12.07 Tijdsein. VERONICA: 14.05
Nieuwsradio (ook om 17.07 en
18,07). EO: 19.04 Tijdsein. VERONI
CA: 22.04 Sportradio. NOS: 23.07
Niet het oog op morgen. KRO: 0.04
Oamokles. 1.02-7.00 Niemandsland.
J RADIO 2
Clk heel uur Nieuws. TROS: 7.04 De
havermoutshow. 9.04 Gouden uren.
12.04 50 pop of een envelop. 14,04
pennie Christian draait op verzoek.
15.04 Nederlands fabrikaat, met om
15^04 Nederlandse artiestenparade:
16^04 Nederlands hitwerk. EO: 17.04
Alle mensen. VPRO: 18.04 Ekkel ho
rizontaal. NCRV: 19.04 Witte rozen.
20.04-24.00 Van acht tot midder
nacht.
RADIO 3
Elk heel uur Nieuws. AKN: 6.02
Breakfast-club. 9.04 Arbeidsvitami
nen. VARA: 12.04 Denk aan Henk.
14.04 Carola. AKN: 15.04 Popsjop (I
en II). VOO: 17.04 Rinkeldekinkel.
NOS' 18.04 De Avondspits. EO: 19.04
cnoor 7. AVRO: 20.04 Forza. VPRO:
2104 Villa 65. TROS: 0.04 Nacht
wacht. VARA: 2.02- Mol of Mark.
AKN: 4.02-6.00 Pyjama FM.
RADIO 4
Om 7.00, 8.00, 13.00, 18.00 en 20.00
Nieuws. KRO: 7.02 Aubade. 9.00
Muziek voor miljoenen. 11.00 Och
tendconcert. 13.04 In antwoord op
uw schrijven. VPRO: 14.00 Middag
concert. 16.00 De Nederlanden.
17 00 Oe koffer. 18.00 Oe wandelen
de tak. 19.00 De grote oversteek.
20.02 Nieuwe maandag. NOS:
0.00-1.00 Vier na middernacht.
RADIO 5
Elk heel uur t/m 18.00 Nieuws. NOS:
6.45-6.50 Mededelingenrubriek met
uitgebreid weerbericht en scheep-
vaartberichten. 7.05 Vroeg op 5.
8.55 Waterstanden. AVRO: 9.02 In
gesprek. 9.55 Vrijzinnig vizier. VA
RA: 10.02 Van belang, 11.02 Punch.
HV: 13.10 De documentaire. 14.03
Boven het dal. 14.30 De verbeel-
dinq. VARA: 15.02 Ophef en vertier.
NOS: 17.10 Radio UIT. PP: 17.45
N I K. OHM: 18.02 Programma van
de OHM. EO: 19.00 Waar waren we
ook alweer? NOS: 19.15 Nieuws en
actualiteiten in het Turks. 19.50
Nieuws en actualiteiten in het Ma
rokkaans en Berbers. 20.40 Nieuws
en actualiteiten in het Chinees. EO:
21.00 Kayen rasja (Er is hoop). 21.15
lyi haberler (Goed nieuws). 21.30
Sin ke yat kai yam (Goed nieuws op
maandag). VOO: 22.00 Het zwarte
gat. NOS: 23.07-24.00 Met het oog
op morgen.
OMROEP BRABANT
ANP-Nieuws: zie Radio 1. - 7.05
Brabants nieuws, actualiteiten,
sport en verkeersinformatie. 7.25
De krant in Brabant. 7.32 Brabants
nieuws, actualiteiten en verkeer
sinformatie. 7.55 Weerman Johan
Verschuuren. 8.08 Brabants nieuws
en verkeersinformatie. 8.11 Radio
Nieuws Centrale. 8.32 Brabants
nieuws, actualiteiten, sport en ver
keersinformatie. 8.55 Weerman 9.03
Brabants nieuws. 9.07 Muziekkiosk.
10.03 Brabants nieuws. 10.07 Draai
bank. 11.03 Brabants nieuws. 11.07
Van harte. 12.05 Brabants nieuws
en actualiteiten. 12.55 Bericht voor
boer en tuinder. 13.08 Brabants
nieuws. 13.11 Radio Nieuws Cen
trale. 13.32 Brabants nieuws. 13.34
Muziek, Brabantse produkties.
14.03 Brabants nieuws. 14.07 Mu
ziekkiosk. 15.03 Brabants nieuws.
15.05 Conga Brabant 16.03 Bra
bants nieuws. Aansl.: Uitlaat. 17.05
Brabants nieuws, actualiteiten en
reacties van luisteraars. 17.45 De
agenda. 17.55-18.00 nieuwsover
zicht.
OMROEP ZEELAND
ANP-nieuws: zie Radio 1. 7.05
Nieuws en actualiteiten met om
7.15 het weer in de provincie. 7.25
weekend-overzicht sport. 7.32 re
gionaal nieuwsoverzicht. 7.40 de
dag van... 7.45 overzicht ochtend
bladen. 7.50 agendatip en agenda.
8.08 Radio Nieuws Centrale.
8.35-9.00 Nieuws en actualiteiten.
12.05 Nieuws en actualiteiten met
om 12.15 het weer in de provincie.
12.32 regionaal nieuwsoverzicht.
12.34 wegwies. 12.43 reportage,
vraaggesprek. 12.55 de agenda.
13.08-13.30 Radio Nieuws Centrale.
16.03 Sportmeneer. 17.05 Nieuws
en actualiteiten met om 17.15 het
weer in de provincie en 17.32 regio
naal nieuwsoverzicht. 17.35-18.00
De Zeeuwse tijdmachine.
voorziet in een vier-gan
kerstdiner. Het kan thuis gei
tigd worden. Dat laatste maak' I
het allemaal extra plezierig. De I
kreeft kun je bijvoorbeeld mei je I
vingers te lijf en dat is in eenl
sjiek restaurant nu eenmaal tol I
done. Je hoeft niet te luisteren I
naar de pianist die er meestal I
ook niet voor zijn lol zit, maar je I
draait je eigen favoriete muziek T
En het eten is absolute top, I
bleek bij een - met hulp van I
Amstel Hotel en EMS - proefde f
nertje in de eigen woning.
Het menu opent met huisgerook-1
te Noorse zalmrug, versierd rnet I
een mierikswortelsaus. De halve I
kreeft in groentebouillon rne I
kruiden is al. genoemd. Het I
hoofdgerecht bestaat uit gebra-1
den eendeborst en geconfijte I
bout met linzensaus. Het toetje l
is Büche de Noël ofwel kerstpa-1
tisserie. Het kost geen enkele I
moeite om met deze gastronoffl; I
sche topprodukten - aangevutó I
met wijnen die men zelf no»l
moet kopen - een genotvo
avondje op poten te zetten.
Men zou op de slechte gedachte i
kunnen komen met Kranen-1
donk's menu zelf goede sier te I
maken. Weten de gasten veel I
waar dat zalige eten vandaan
komt. Uit de keuken van gast
vrouw of gastheer, toch?
Bestellen kan tot 22 december.
Bah, met zo test, Kareltje ln ie 20 ste
eeuw zal er hier twee keer een
ojereldoorlof uitbreken...
LEES £>AT €EHS
te-rug!