VN-topfunctie kan Pronk breke
Menselijk falen het grootste
risico
Kami
Simons
Staatssecreta
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
pESTEM
Kan kerst nog?
-DE STEM-
Taak in
humanitaire
zaken is
bewindsman
op het lijf
geschreven
Druk vervoerders op controleurs soms groot
DE STEM
Glazen bol
VRIJDAG 17 DECEMBER 1993
Vrede op aarde? Aan
mijn hoela! Ex-Joe-
goslavië, denkt u
natuurlijk direct. Ja, maar er
is veel minder voor nodig om
kerstvrede te verstoren. Een
afwijkende kerststal is al ge
noeg. Althans in Beieren,
meldde de Stern-correspon
dent vanuit Bonn.
Dat die kunstenaar de ezel
had vervangen door een fiets
en de stal door een clochard
onderkomen vol lege wijnfles
sen en afval, zal nog wel te
pruimen zijn geweest. Maar
dat hij Maria en Jozef twee
kinderen had gegeven, het
kindje Jezus met een ouder
broertje of zusje had bedacht!
Ik had het nog moeten zien
dat daar in ons eigen landje
niemand aanstoot aan zou
hebben genomen.
Maar, verdedigde de houtsnij
der Peter Wagner uit Mindel-
heim zich, in de moderne
theologie wordt toch niet
meer betwist, dat Maria meer
kinderen heeft gehad. Nou,
de rooms-katholieke theolo
gie zul je dat niet luidkeels
horen verkondigen.
Sekse en seksualiteit betrek
ken op de Heilige Familie is
een tere kwestie. Maar ook
overigens zijn sekse en sek
sualiteit in de R.K.-Kerk nog
ongemakkelijke onderwer
pen. Ter voorbereiding van
kerstmis maakte kardinaal Si-
monis van zijn jaarlijkse Ad
ventsbrief een hartstochte
lijke verdediging van het ver
plichte priestercelibaat, dat
hij een profetische kracht toe
kent.
Prompt wordt zijn argument
'troost voor alle onvrijwillige
ongehuwden' door een onvrij
willig ongehuwd gebleven
katholieke vrouw op leeftijd
onderuit gehaald in een lan
delijke ochtendkrant. Ze
heeft haar levensstaat nu aan
vaard, maar tijdens het aan
vaardingsproces „nooit, zoals
kardinaal Simonis schrijft,
troost en bemoediging kun
nen putten uit de celibataire
levenswijze van welke priester
ook". Nee, deze kardinale uit
spraak had haar boos ge
maakt. Maar het kerstvredig
gevoel van de kardinaal zal
helemaal verstoord zijn door
de brief, waarin 240 van zijn
580 pastores deze week zijn
Adventsbrief afvallen en zich
uitspreken voor ontkoppeling
van priesterschap en celibaat.
Maar natuurlijk is dat alle
maal niks vergeleken met
Bosnië: Sarajevo, Mostar en
noem maar op. Als je je die
enorme, mensonterende el
lende realiseert, kun je dan
nog wel kerstmis vieren? D.£-
o
Door Jan Bouwmans
ze vraag van een collega stem
de me tot nadenken. Want
mijn eerste impuls was: juist
daarom móet kerstmis, het is
noodzakelijker dan ooit.
Maar waarom reageer ik zo,
terwijl andere mensen de
weerstand in zichzelf met de
dag voelen toenemen? Ik ver
moed dat het toch te maken
heeft met de hedendaagse
verwording van kerstmis tot
een consumptiefeest. Het we
reldse kerstfeest wordt door
Bosnië inderdaad compleet in
zijn hemd gezet. Het wereldse
kerstfeest heeft alleen nog
maar weet van 'vrede op aar
de' en vergeet de rest van de
oorspronkelijke boodschap:
voor de mensen van goede
wil.
'De wereld' heeft geen reden
om kerstmis te vieren, heeft
die ook nooit gehad. Waar
het kerstfeest wordt losgesne
den van zijn religieuze wor
tels, waar het zijn religieuze
bedding kwijt is, daar maakt
het wrede Bosnië dit feest zo
hol en leeg dat het schaam
rood je inderdaad vanzelf
naar de kaken vliegt.
De wreedheid van Bosnië
werpt ieder weldenkend mens
terug op waar het met kerst
mis ook al weer om begonnen
was. In elk geval niet om de
idylle of het sprookje dat zich
makkelijk laat verstoren.
Kerstmis gaat over onmacht
en hulpeloosheid tot op de
bodem van het bestaan: God
is baby geworden. Maar geen
onmacht en hulpeloosheid die
verplettert.
Kerstmis, in zijn religieuze
bedding, verkondigt dat vrede
op aarde mogelijk is. Moge
lijk! Dat werpt mensen nou
juist terug op zichzelf. Gezon
de godsdienst doet nooit an
ders. Vlucht 'de wereld' daar
om liever in eten en drinken?
Maar gezonde godsdienst
reikt ook altijd de hand van
hoop en geloof. Nee, juist om
wille van Bosnië is een au
thentieke kerstviering nood
zaak.
Een Berlijns nachtcafé. De verlichting suggereert sfeer. Plots is het
aardeduister. De enkele buitenlander denkt dat het de bedoeling is.
De kat knijpt men immers liever in het donker.
Autochtonen bieden verheldering. Tot 1990 vooorzag West-Berlijn
op eigen zelfstandige, onafhankelijke wijze in energie. Daarna is het
eiland op het Oostduitse net aangesloten.
Dat is overbelast en daardoor onzeker. Vandaar dat met de
regelmaat van de klok het licht uitvalt. Electrische uurwerken lopen
door te geringe regelmaat per dag vier minuten achter.
En dat voor een land waarin alles 'punktlich' moet. Wellicht een
verklaring voor het gevoel dat de buitenlandse waarnemer overvalt
hier altijd achter de tijd aan te lopen? CH)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie 076-236309.
Bezorgklachten en abonnementenadministratie:
(alleen voor edities Breda, Oosterhout en Etten-Leur; overige edities:
zie rayonkantoor)
Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis) ma. t/m vrij. 8.00-17.00
uur, zat. 8.00-12.00 uur.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a, (alleen redactie)
01640-37253, fax 01640-40731.
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres'. Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9,4381 RP,
01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen per 1 januari 1994
(bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 87.20, per halfjaar 173.45 óf per jaar 337.30.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 29.05,
per kwartaal 84.70, per half jaar 168.45 óf per jaar 327.30.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Gin-
nekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00
uur® 076-236881, zondag van 18.30tot 20.30 uur076-
236242/236911. 5
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Van onze Haagse redactie
pen Haag - Geen 11,50
eigen bijdrage voor een uur
zorg vanaf 1 juli 1994, maai
gulden. De contributie vool
kruiswerk moet per 1 januaij
enkele guldens omhoog.
Bat is het jongste plan van staat:
taris Simons (Volksgezondheid;
gisteren wilde de bewindsman eer
bijdrage van 11,50 gulden voo
thuiszorg (gezinszorg en kruiswe
handhaving van de jaarcontributi]
Jan Pronk:
vinger wijst,
arm zwaait. Het
de pastoor, de
minee die het
vanaf de kansel
recht wijst,
hebben hen
ten en vooral
onszelf gedacht'.
FOTO WILLEM
De functie van ondersecreta
ris-generaal voor humanitaire
zaken bij de Verenigde Naties
is de huidige minister van Ont
wikkelingssamenwerking Jan
Pronk op het lijf geschreven.
Als geen ander voelt hij zich
betrokken met het lot van de
onderdrukten, de armen, de
hongerigen. Maar juist die be
trokkenheid zou Pronk het
hoofd kunnen kosten; het zou
hem, letterlijk, kapot kunnen
maken.
Door Herik Bouwmans
Het is een prachtige baan die Jan Pronk
(53) aangeboden heeft gekregen van de
hoogste baas van de Verenigde Naties,
Boutros Ghali. Daarover was iedereen
het gisteren in Den Haag eens.
Zonder ook maar een greintje te lob
byen (hoe anders was het met de mis
lukte poging van oud-minister Gerrit
Braks om FAO-voorzitter te worden)
zou Nederland met de persoon van
Pronk een belangrijke internationale
post bij de Verenigde Naties krijgen.
De baan is Pronk op het lijf geschreven.
Als ondersecretaris-generaal moet hij
de noodhulp coördineren bij natuur
rampen en conflictsituaties zoals die
bestaan in bijvoorbeeld Somalië en ex-
Joegoslavië. Het is het soort werk waar
hij nu als minister van Ontwikkelings
samenwerking een groot deel van zijn
energie in steekt. Want hij weet dat
noodhulp bitterhard nodig is voor de
getroffen bevolking in deze verscheurde
gebieden. Maar hij beseft bovendien als
geen ander dat noodhulp het eerste
opstapje kan zijn om weer iets van een
normale gang van zaken te realiseren in
zo'n getroffen of door oorlog verscheurd
gebied.
Het is ook in dat besef dat hij afgelopen
zomer zijn visie op het beleid van
Ontwikkelingssamenwerking oppoetste.
Hij schreef zijn nota Een Wereld in
Geschil. Door velen werd die nota tot
Pronks grote ergernis als zijn testament
beschouwd. De nota werd gezien als
zijn afscheid van de Haagse politiek
omdat de onuitgesproken verwachting
bestaat dat er voor hem geen plaats
meer is in een volgend kabinet. Al was
het maar omdat de belangrijkste par
tijen in het nieuwe kabinet genoegen
willen nemen met een staatssecretaris
van Ontwikkelingssamenwerking. En
dat is een degradatie waar hij voor past.
Geheel naar zijn grote voorbeeld Joop
den Uyl koos Pronk in die nota voor de
aanval. Hij plaatste Ontwikkelingssa
menwerking en daarmee de hulp aan de
armste landen ter wereld in het cen
trum van de politiek. Dat was hard
nodig want de laatste jaren was Ont
wikkelingssamenwerking in het ver
domhoekje terecht gekomen.
Allerlei ministers en met name Pronks
partijgenoten plukten uit de ruif van
Pronk: Kosto voor de opvang van asiel
zoekers, Ritzen voor het onderwijs aan
asielzoekers, Ter Beek voor de aanschaf
van een militair vrachttoestel. Het was
niet voor niets dat Pronk zich burge
meester in oorlogstijd waande en zich
zelf bestempelde tot een 'politiek verlie
zer'.
Maar vechter als Pronk is, geeft hij
nimmer op. De eenvoudige Schevening-
se vissersjongen die zijn hart verpand
heeft aan het onderwerp Ontwikke
lingssamenwerking is een en al bevlo
genheid.
Bovendien heeft hij geleerd van de
fouten die hij als minister van Ontwik
kelingssamenwerking in het kabinet
Den Uyl heeft gemaakt. „De wereld is
niet maakbaar," erkende hij afgelopen
weekend in zijn toespraak tot het Pv-
dA-congres, „maar we moeten er wel
wat van maken en niet versagen."
De betrokkenheid van Pronk met het
leed in de wereld is groot. Pronk legt
zich niet neer bij geweld, bij discrimi
natie, bij de zeggenschap van 'krijgshe
ren'. Als hij verhaalt over het leed,
worden er spontaan inzamelacties op
touw gezet.
Pronk kan ontroerend vertellen over
zijn ontmoetingen. In een Soedanees
vluchtelingenkamp waar vluchtelingen
soms na een tocht van een maand
aankomen, zegt een vrouw: „Ik ben
gekomen om u te ontmoeten."
En in de kapot geschoten Bosnische
stad Mostar zegt een vluchteling: „Onze
ogen zijn hongerig." Pronks antwoord:
„Wij mogen die verwachtingen niet be
schamen." En de vinger wijst, en de
arm zwaait. Het is de pastoor, de domi
nee die het volk vanaf de kansel terecht
wijst. „We hebben hen vergeten en
vooral aan onszelf gedacht."
Die enorme verbondenheid met het lot
van vele getroffenen is Pronks
maar kan ook zijn grootste
worden. Het is hem al eens
toen hij terugkeerde
waar de hongerende kinderen bijna
terlijk in zijn armen stierven en hij
de Tweede Kamer zijn tranen niet
wist te bedwingen.
In de topfunctie die hem nu is
den, zal Pronk zich niet terugtrekkei
de bureaucratische spelonken van
VN-gebouw in New York. Hij zal
opnieuw op uit trekken, geen
nemen met het verhaal van de
leners. Want hij wil met eigen
zelfs tijdens zijn vakanties, zien
leed de slachtoffers wordt aangedaan.
Zijn werk zal hij daarom met
doen, daarover hoeft geen
bestaan. Want: „Je moet gewoon
doen. Hard werken. Stap voor
grenzen verleggen." En hij zal zijn
met overtuiging doen. „Ik geloof omdïl
ik hoop."
Maar dat werk zal hem aanvreten ei
het zal hem kapot maken, letterlijk. H6
was daarom niet verwonderlijk dal
Pronk zich gisteren vlak voor het ver
trek naar New York afvroeg of hij
eervolle VN-topfunctie wel moest aan
vaarden.
Door Rinze Brandsma en
Hans van den Broek
Den Haag - Bij vervoer van
gevaarlijke stoffen staan
grote belangen op het spel.
Controle op 'rijdende bom
men of bunkers' kost tijd.
Dat leidt soms tot grote druk
op de controleurs van de
Rijksverkeersinspectie (RVI),
om het oponthoud zo kort
mogelijk te houden. Bedrij
ven die niet tijdig bevoor
raad worden, kunnen stil ko
men te liggen als een trans
port bij een controle langs de
kant van de weg wordt ge
houden.
„Ze zijn wel eens bij mij in de
voortuin geweest", zegt RVI-
Rijkshoofdcontroleur voor het
Verkeer G. Schipper over de
overredingsdrang van sommige
vervoerders. Maar dat daarbij
sprake was van dreigementen of
smeergeld, ontkent hij stellig.
Het contrast 'rijdende bommen
of rijdende bunkers' spreekt
nog het meest tot de verbeel
ding bij het transport van ra
dio-actieve stoffen. Met het ver
strekken van informatie daar
over zijn zowel overheid als
bedrijfsleven terughoudend.
Uit summiere gegevens van de
overheid blijkt dat er gemiddeld
zo'n honderd transporten per
jaar zijn: vervoer van en naar de
kerncentrales Dodewaard en
Borssele, onderzoekscentra in
Petten (ECN) en Delft, Urenco
in Almelo, en van en naar
Frankrijk, Duitsland, België,
Zweden, Engeland en de VS.
Het vervoer vindt plaats over de
weg, per spoor, via de lucht en
over zee.
De overzichten VROM vermel
den niet de vele kleinere trans
porten met nucleair materiaal
van en naar instellingen en be
drijven als ziekenhuizen en de
KEMA in Arnhem. Voor deze
transporten gelden dezelfde
voorschriften als bij het vervoer
van gevaarlijke stoffen. Hier
voor moet 24 uur van tevoren
een vergunning bij VROM aan
gevraagd worden. Voor het ver
voer van stoffen onder de 70
becquerel straling per gram
Controle op 'rijdende bommen' kost veel tijd.
geldt een vrijstelling. Plaats en
tijd van nucleair vervoer wor
den uit veiligheidsoverwegingen
geheim gehouden.
Greenpeace vraagt al vele jaren
aandacht voor de risico's van al
die nucleaire transporten. Waar
de nucleaire industrie zelf be
nadrukt dat het vervoerde ra
dioactieve materiaal verpakt is
in speciaal ontwikkelde vaten
en aan extreem hoge veiligheid
seisen voldoet, spreekt Green-
peace-woordvoerder Jaap Ro
denburg met de stelligheid van
een evangelist over 'rijdende
bommen'.
NS Goederenvervoer, dat ook
nucleaire transporten afhan
delt, spreekt daarentegen ge
ruststellend over de hoge zorg
waarmee die transporten wor
den behandeld. Ir.J. Scheffer,
hoofd milieu en veiligheid van
NS Goederenvervoer, verwacht
dat bij transporten van sterker
stralende nucleaire stoffen bin
nen een aantal jaren permanen
te fysieke beveiliging aanwezig
zal zijn: „Bij vervoer per spoor
wordt dan een wagon met poli
tie aangehaakt." Europese eisen
verplichten daartoe.
Dat bij het vervoer van gevaar
lijke stoffen transporteurs toch
in de fout gaan en grote risico's
nemen blijkt uit de controles
door de Rijksverkeersinspectie.
Zo voerde de regionale RVI-
Unit Zuid (de provincies
Noord-Brabant, Limburg en
Zeeland) in oktober en novem
ber gerichte thema-acties uit.
De RVI zal binnenkort een con
troleactie uitvoeren op het zee
vervoer in de zeehaven Moer
dijk. Volgens hoofdcontroleur
Van Haveren van Unit Zuid
FOTO CAMILE SCHELSTRAETE
wordt daar geregeld lading van
gevaarlijke stoffen aangevoerd,
zonder dat daar melding van
gedaan is aan de havenautori
teiten. De scheepvaartagenten
is nog eens goed op de plicht tot
die melding gewezen.
In oktober werd in de zeehaven
Moerdijk een merkwaardige
lucht in de buurt van een schip
uit Estland geroken. De bij het
schip geroepen RVI mat een
tienmaal hogere concentratie
aan giftige gassen dan maxi
maal aanvaardbaar is. Het
schip bleek los gestort ferrosili-
cium te vervoeren: een metaal
dat in aanraking met water gif
tige gassen vormt. Zowel
stuwage als documenten en uit
rusting van het schip waren niet
in orde. In overleg met de offi
cier van justitie besloten de ver
voerders van de stof de overtre-
ding af te kopen met een schik
king.
Vervoer van gevaarlijke stoffen
per binnenvaart laat weinig ca
lamiteiten zien. In maart 1991
kwamen in de Ringvaart bij
Aalsmeer twee Schiphol-kerosi-
netankers met elkaar in aanva
ring: een vol en een leeg. Het
bleef bij een vonkenregen. Vol
gens zegslieden in de binnen
vaart is dat geen toeval. En ook
RVI-woordvoerder Schipper uit
zich zeer tevreden over de pro
fessionele aanpak bij het ver
voer van gevaarlijke stoffen te
water en door de lucht.
Van het totaal aan binnenlands
vervoer per schip (90 miljoen
ton) is 12% (11,1 miljoen ton)
gevaarlijke stof. Bij het interna
tionaal vervoer vanuit Neder
land per Rijn- en binnenvaart
(totaal 118 miljoen ton) zou het
om ongeveer 20 miljoen ton aan
gevaarlijke stoffen gaan.
Volgens A.Theunissen van de
chemievloot Tanker Transport
Service TTS in Rotterdam
draagt vooral de meldplicht via
het meld- en volgsysteem van
de RVI-computer aan de veilig
heid in de binnenvaart bij.
Daarmee weten de controleurs
voortdurend welk schip met
welke gevaarlijke stof aan
boord zich precies in Nederland
bevindt.
„Zodra een schip van ons, in
Antwerpen geladen met acrylo-
nitril (brandbaar en giftig, ge
bruikt voor kunststoffen, red.)
de Kreekraksluis binnenvaart,
geven wij dat op. Het RVI-sys-
teem volgt dat transport dan tot
het bij Lobith de grens over
gaat." Daarbij zijn de chemie-
tankers dubbelwandig. Bot-
sproeven bij Moerdijk hebben
de veiligheid van de lading
tanks bevestigd. Ook bij vervoer
van gevaarlijke stoffen in con
tainerschepen gelden strenge
normen.
Van transport van gevaarlijke
stoffen per pijpleiding is weinig
bekend. Vooral om militair- en
economisch strategische rede
nen blijven ook de meeste gege
vens daarover ondergronds. De
fensie beheert namens de NAVO
een geheim pijpleidingennet
van 1000 km dat vanaf de raffi
naderijen in Rotterdam-Botlek
Den Haag - Staatssecreta:
heeft gisteren het overgrote
achter zijn plannen voor]
bijstandswet gekregen. Da
PvdA zijn in hoofdlijnen ak?
De details worden pas volgend
jaar besproken wanneer de
wetstekst in de Kamer wordt
behandeld. Dat zou nog voor de
kamerverkiezingen in mei moe
ten gebeuren.
Belangrijkste wijziging van het
huidige systeem is dat een uitke
ringsaanvrager zelf moet bewij
zen dat hij of zij alleen woont en'
geen kosten kan delen. Kan dat
niet bewezen worden dan volgt
een uitkering van 50 procent van
het minimumloon. Wordt het wel
bewezen dan zijn de gemeenten
verplicht om een toeslag van 20
procent te geven.
De regeringspartijen verschilden
van mening of een alleenwonen
de alleenstaande altijd recht
heeft op die toeslag. Wallage
maakte gisteren duidelijk dat
verschillende categorieën daar
zeker niet voor in aanmerking
komen. Het gaat dan bijvoor
beeld om krakers zonder woon
lasten, schoolverlaters en 21- en
22-jarigen. Vanaf 21 jaar heeft
iemand pas recht op bijstand.
Net als bij de huidige bijstands
regeling kan een gemeente in
zeer bijzondere gevallen beslui
ten om een alleenwonende al
leenstaande de 20 procent toe
slag niet te verstrekken. Bijvoor
beeld wanneer de aanvrager gra
tis in een huis woont. Wallage
maakte duidelijk dat het dan om
uitzonderingen gaat en dat zo
nodig de kantonrechter kan oor
delen of de gemeente behoorlijk
heeft gehandeld.
De omgekeerde bewijslast moet
een bezuiniging van vele honder
den miljoenen opleveren. Uit ge
meentelijke onderzoeken werd
de laatste jaren duidelijk dat
veel mensen illegaal samenwo
nenden en daarbij twee keer een
uitkering van 70 procent van het
miniumloon opstreken.
Gemeenten worden in de toe
komst geprikkeld om extra goed
te controleren bij aanvragen.
Over drie jaar moeten ze name
lijk zelf opdraaien voor de toe
slagen die ze verstrekken. Nu
door het land loopt: richting
Duitsland en België, met een
aftakking naar Schiphol die nu
in aanleg is. Daar gaat per jaar
400 miljoen liter brandstof
doorheen voor militaire doel
einden, plus 600 miljoen liter
voor civiel gebruik. Als de nieu
we buis naar Schiphol klaar is,
zal het doorpompen van vlieg
tuigbrandstof fors toenemen; i
pijpleiding moet het riskante
continue vervoer van kerosine
met tankschepen dwars door de
Randstad overnemen.
Voorts zijn er vier olieleidingen
van Rijnmond naar Amsterdam,
Duitsland, Antwerpen en Vlis- j
singen, 25 leidingen voor het
doorpompen van chemische
produkten, alsmede 4000 km
aardgasleiding. Het transport
per pijpleiding geldt als zeer
veilig: de inspectie is frequent,
lekkages komen nauwelijks
voor. Graafwerkzaamheden ge
ven wel risico's.
Transport van gevaarlijke stof
fen lijkt langzamerhand minder
riskant en toenemend professio
neel te worden. Chauffeurs, ma
chinisten en andere betrokke
nen krijgen een intensieve, ver
plichte opleiding waardoor zij
bewuster en verantwoorder met
de risico's omgaan. Het materi
eel. wordt sterker, veiliger, de
tanks dikker.
Wat overblijft als grootste risico
is het menselijk falen. Zo moest
de Rotterdamse politie in de
ochtendspits bij dichte mist
eens vier tankauto's met ge
vaarlijke stoffen van de weg
halen. Zij werden gedwongen
op parkeerplaatsen te wachten
tot het zicht beter werd.
Dit Is de laatste, vierde afleve
ring in een serie over het vervoer
van gevaarlijke stoffen. Eerdere
afleveringen verschenen op zater
dag 11, maandag 13 en woensdag
15 december.
WAAR TWEE geloven slapen
duivel tussen. Dat is de oe
Satanische verdeeldheid en bed
tig jaar religieus-politiek gewelc
ten. Aan de zijlijn de Ierse repu
katholieke broeders en zusters
verlamde bovenbaas de Lond
permitteren de protestantse unj
zin uit het Groot-Britse vaderhu'
De spelers van het tweede pla
zijn Britse collega Major, hebt
initiatief in handen te krijget
gesloten om alle niet op gewelf
brengen en aan een gezamenlij'
Of er enige kans op succes is,
voorspelt weinig goeds. Achtj
hoopgevende overeenkomst tu
Toen waren alle unionisten m<
republiek mocht meepraten, w
weg naar een verenigd kathol!
ogen gezet. Een massale stakin
en binnen vier maanden was i
protestanten en gematigde ka'
geweld ging verhevigd door.
De situatie is nu iets anders,
lieke leiders hebben beloofd h
deren en hebben hun achter'
doen. Binnen de IRA, het extn
republikeinse leger, schijnt een
met voortdurend geweld ge:
Slechts de voorman van de
Paisley, wees het plan direct af.
Paisley lijkt echter minder kan:
ten en de aanzet tot onderha
Velen van de Noordieren zijn
wees bijvoorbeeld uit dat hj
overgrote meerderheid voor vo
te betrekken bij de gesprekken
Toch kan niemand voorspellen
Zuid-Afrika een derde brandhi
gedoofd kan worden. De IRA n
als onderhandelingspartner vcf
van geweld en ondertussen n
zijde ervan overtuigd worden d
en dat daarom er voorlopig n
Wie weet of de temperatuur in|
is, beschikt over meer dan een
