Vrede Ulster nog ver weg
VOOR HALVE PRIJZEN
Inkomen boer
en tuinder
fors omlaag
Hervormers in Rusland toch
grootste fractie in parlement
Fraude bij een op de vier Nederlandse bedrijven
"Krijg Kerst Kriebels"
Het Land van Ooit
YN-troepen
uit Somalië
OOSTERSE TAPIJTEN
BenthGraaff Tapijt
Sportman van het jaar
HUIS-I
DIEREN
Schipper» niet Protestantse meerderheid verwerpt akkoord Londen-Belfast
voor de rechter
Tuchtstraf leden
naziclub Zeeland
Gatt door 117
landen
goedgekeurd
Defensieminister
van VS treedt af
PSV en Ajax
bekeren verder
Landelijke actie
voor Bosnië
Endemol is als
Aj ax-Fey enoord
Een stal of
een dorpje?
'Historisch'
JAPANS
ITAFELEN
PARADIJS-OOSTERHOUT
I
Sf
nnn f* Ml
t(KOOP
of aan te WedenT
noren via een Klemt,e tn De Slem
fcyo" en het Komt in orde
imrnB'S tienduizenden Stem lezers en
'Tl^n (een °D dr,el lezen advenen >,e
speciale öelangslellmg hedben
„o. onze Kle.nl,.. .ub.i.K
133e JAARGANG
DE STEM
"\\nse bibuq^;
-
11111
DONDERDAG 16 DECEMBER 1993
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 1,60 - ZATERDAG: 1.90
Middelburg - Vijf binnenschip
pers die in juli betrokken waren
bij ongeregeldheden tijdens de
biokkade bij Terneuzen, hebben
van het openbaar ministerie in
Middelburg een schikking gekre
gen van elk duizend gulden. Via
hun advocaat hebben de binnen
schippers laten weten daarmee
akkoord te gaan om verdere ver
volging te voorkomen. Een
rechtszaak rond de schippersac-
ties is daarmee vap de baan.
ZIE ZEELAND - C1
Middelburg - Vier van de zes
opgepakte leden van het Nazi
Front Zeeland, een jongerenor
ganisatie verantwoordelijk voor
bekladding, vernieling en brand
stichting, zijn elk veroordeeld
tot meerdere weken of maanden
tuchtschool en dienstverlening.
|ZIE BINNENLAND-A3
Cenève - Delegaties van 117
landen hebben gisteren in
Genève het Gatt-akkoord over
vrijmaking van de wereldhandel
goedgekeurd. De invoerrechten
gaan als gevolg van het akkoord
met gemiddeld 40 procent om-
j. Frankrijk deed gisteren tot
bet laatste moment moeilijk,
maar ging uiteindelijk toch over
stag. De Gatt-onderhandelingen
hebben ruim zeven jaar geduurd.
ZIE OOK ECONOMIE-A6
Washington - De Amerikaanse
minister van Defensie Les Aspin
treedt op 20 januari volgend jaar
Hij wil 'even rust' voor hij
aan een nieuwe baan begint.
President Clinton betreurt het
ontslag.
HET WEER
-©>■
De Britse premier Major wappert met het door hem als 'historisch' omschreven akkoord. Rechts de Ierse premier Reynolds, fotoepa
Buien
Bij een middagtemperatuur
van 5 graden, veel wind en
buien. Mogelijk met natte
sneeuvfbn hagel, wordt het
vandaag opnieuw een gure
dag.
Eindhoven - PSV bereikte moei
zaam de kwartfinales van het
bekertoernooi. Met een 2-1-zege
op Willem II mocht het de han
den dichtknijpen. Ajax onder
vond geen problemen met FC
twente: 4-1.
ZIE SPORT-BI
Delft - Zo veel mogelijk geld
voor noodlijdende Bosniërs op
halen en zo veel mogelijk hand
tekeningen tegen de oorlog ver
zamelen. Dat is het doel van de
grote Bosnië-actie. In bijna de
helft van de gemeentehuizen kan
men zaterdag terecht om een
bandtekening te zetten onder
een motie waarin de Raad van
Europa wordt gevraagd be
schermde gebieden in te stellen.
ZIE BINNENLAND-A3
Bussum - Het doel is samen de
buitenlandse markt veroveren en
het middel heet fusie. Dat zeiden
Joop van den Ende en John de
Mol gisteren toen ze bevestigden
dat ze in januari samen verder
gaan als Endemol Entertain
ment. „We worden een beetje
Ajax en Feyenoord, die elkaar
heconcuiteren in het binnenland
maar samen knokken in het Ne
derlands Elftal".
ZIE GIDS-Dl
Mogadishu (rtr/afp) - Bijna 1000
Franse militairen hebben giste
ren Somalië verlaten.
Zij luiden het begin in van een
week waarin buitenlandse troe
pen massaal uit het Oostafri-
kaanse land vertrekken.
De aftocht van een groot deel
van de troepen komt op een
delicaat moment nu de Verenig
de Naties er niet in lijken te
slagen de belangrijkste Somali
sche gevechtsheren ook maar
enigszins met elkaar te verzoe
nen om hun land er weer boven
op te helpen.
In totaal verlieten gisteren 977
Fransen per vliegtuig Mogadis
hu. Hun uitrusting volgt per
schip. Vele Fransen waren gele
gerd in Baidoa, 'de stad des
doods' op het hoogtepunt van de
hongersnood een jaar geleden
waar toen rond 400 mensen per
dag stierven.
In de zuidelijke havenstad Kis-
mayo heeft het 950 man tellende
Belgische contingent zijn hoofd
kwartier overgedragen aan In
diase troepen. Alle Belgische mi
litairen zullen het land op 26
december verlaten.
In Mogadishu maakten de eerste
650 man van de 8000 Ameri
kaanse militairen zich op voor
hun vertrek morgen.
Na het mislukken van de Soma
lische vredesbesprekingen ma
ken VN-functionarissen er geen
geheim van dat zij vrezen dat er
in Somalië een nieuwe burger
oorlog dreigt uit te breken na het
vertrek van de blauwhelmen.
Ook Duitsland en Italië kondig
den gisteren aan dat hun troepen
voor 31 maart Somalië willen
verlaten.
Moskou - De hervormings
gezinde partij Ruslands
Keuze wordt toch de groot
ste fractie in het zondag
gekozen parlement.
De partij van vice-premier Ga-
jdar gaat 94 van de 450 zetels
in de Staatsdoema bezetten,
veel meer dan de partij aan de
hand van de eerste uitslagen
was toebedeeld.
De uiterst nationalistische Li
beraal-Democratische Partij
Rusland (LDPR) van Vladimir
Zjirinovski wordt de tweede
fractie met 78 afgevaardigden,
gevolgd door de communisten
(64 zetels). De communistisch
gezinde Agrarische Partij
krijgt 55 zetels.
De hervormers hebben het
vooral in de districten goed
gedaan. Daar kregen de natio
nalisten nauwelijks voet aan de
grond.
De Russen konden bij de ver
kiezingen voor de Staatsdoema
de helft van de 450 afgevaar
digden via een systeem met
partijlijsten kiezen en de overi
gen via individuele verkiezin
gen in de 225 districten.
Een functionaris van het
Kremlin, Nikolaj Medvedev,
verklaarde tegenover het pers
bureau Interfax dat de resulta
ten van de individuele verkie
zingen het totaalbeeld van de
stembusstrijd drastisch zullen
veranderen. „De LDPR viert te
vroeg feest," zei hij.
Ruslands Keuze, de partij van
vice-premier Jegor Gajdar, liet
gisteren een oproep uitgaan om
'een overwinning van het fas
cisme te voorkomen'.
De partij wil daarbij een zo
breed mogelijke coalitie van
anti-fascistische krachten vor
men. Alle hervormingsgezinde
partijen dragen schuld aan de
onverwachte winst van Zji-
rinovski's beweging. De demo
craten in het parlement moeten
daarom eensgezind optreden,
aldus Ruslands Keuze.
Bij de verkiezingen voor de
Raad van de Federatie (Eerste
Kamer) hebben de Russen
vooral vertegenwoordigers
aangewezen die voorstander
zijn van grotere decentralisa
tie, blijkt uit de resultaten van
de 60 van de 89 republieken en
regio's van het land.
De overwinning van de LDPR
heeft niet alleen de gevestigde
politieke orde in Moskou ge
schokt, maar heeft ook buur
landen en het Westen de nodi
ge schrik bezorgd.
De nationalisten van Zjirinovs
ki hebben onder meer een her
stel van het tsaristische Russsi-
sche rijk bepleit.
ZIE OOK BUITENLAND - A4
VANDAAG IN DEZE KRANT
Wie op zoek gaat naar
een echte kerststal zal
merken dat ze of foeile
lijk of heel duur te koop
worden aangeboden.
Misschien is zo'n stal wel
ouderwets, want de
kerst-trend schrijft dit
jaar Dickens-achtige
dorpjes voor.
zie consument - deel d
INHOUD
4 katernen
Binnen-/Buitenland
Binnenland
Buitenland
Economie
Beurs
Sport
Zeeland
Gids
RTV-programma's
Consument
A2
A3
A4
A5/A6
A6
deel B
deel C
C5/C6
C6
deel D
Londen/Belfast (anp) -
Ondanks het gisteren ge
sloten akkoord tussen de
Britse en Ierse premiers
Major en Reynolds lijkt de
vrede in Noord-Ierland
nog ver weg.
Zowel uit protestantse als
katholieke kring is gisteravond
vrij negatief op de plannen ge
reageerd.
Vooral de leiders van de protes
tantse meerderheid zijn woedend
over het Brits-Ierse vergelijk.
De militante dominee Ian Pais
ley, leider van een kleinere
Unionistische partij, sprak van
'uitverkoop' van Ulster aan Ier
land. Paisley, die sprak van het
'zwartste uur' voor Ulster, riep
op het plan van Major en Rey
nolds af te wijzen.
Zijn rechterhand Peter Robinson
had eerder al verklaard dat het
akkoord een tegemoetkoming is
aan het verboden Ierse Republi
keinse leger (IRA) en dat het
protestantse strijders niet zal
stoppen.
Maar ook de reacties uit katho
lieke kring waren niet hoopge
vend. De Sinn Fein, de politieke
arm van de verboden IRA, liet
weten zeer teleurgesteld te zijn
over het akkoord. Niettemin wil
de Sinn Fein de deur niet hele
maal dichtgooien.
Alleen de leider van de gematig
de katholieken, John Hume,
sprak zijn 'diepe waardering' uit
voor de pogingen van de Britse
regering een vredesregeling tot
stand te brengen. Hume hero
pende in april van dit jaar de
gesprekken met Sinn Fein-leider
Gerry Adams.
In de overeenkomst tussen Lon
den en Belfast krijgt het volk
van Noord-Ierland het recht op
zelfbeschikking toebedeeld. Als
de meerderheid van Ulster voor
hereniging met de Ierse repu
bliek kiest, zal Londen zich niet
verzetten.
De reacties in het Ierse Dublin
waren juichend, waar alle poli
tieke partijen, van links tot
rechts, het akkoord als 'histo
risch' omschreven.
Reynolds sprak van een 'histo
rische kans op vrede'. Major ver
klaarde dat er geen toekomst in
het geweld ligt. „De conflictpar
tijen zullen geen betere kans op
vrede en geen betere keus krij
gen."
Ideaal
Reynolds bevestigde dat een ver
andering in de status van Noord-
Ierland de instemming van een
meerderheid in de Britse provin
cie behoeft, waar de pro-Britse
protestanten talrijker zijn dan
de katholieken.
Hij trachtte de protestantse
Unionisten gerust te stellen met
de belofte dat Ierland nooit door
middel van dreigementen of
dwang dit ideaal zal proberen te
bereiken.
De Britse regering zegt bereid te
zijn tot directe besprekingen
over Noord-Ierland met Sinn
Fein, de politieke arm van het
Ierse Republikeinse Leger. Het
IRA moet daarvoor echter wel
eerst zijn guerrillastrijd opge
ven. Het overleg kan dan na drie
maanden beginnen, aldus Major.
ZIE OOK PAGINA - A2:
IRA heeft sleutel voor vrede
Amsterdam - Een op de vier
Nederlandse bedrijven heeft
te maken met fraude door
medewerkers.
Dat blijkt uit een onderzoek van
de accountantsgroep KPMG bij
2000 bedrijven in zes landen,
waaronder Nederland en de Ver
enigde Staten.
Bedrijven in het buitenland wor
den veel vaker geconfronteerd
met frauderend personeel. Daar
komt verduistering gemiddeld
bij een op de twee bedrijven
voor.
In Amerika blijken zelfs drie van
de vier bedrijven last te hebben
van fraude.
„Aangezien Nederland in veel
zaken trendvolger is van Noord-
Amerika, vrees ik dat ons hier
nog het een en ander te wachten
staat," zegt J. ten Wolde van
KPMG.
De meest voorkomende fraude is
verduistering van kasgeld (20
procent), gevolgd door manipu
latie met cheques en diefstal van
goederen. In Nederland bestaat
42 procent van de fraude uit
diefstal van contant geld.
Interne controle wordt door 29
procent van de buitenlandse on
dernemingen als oorzaak van de
ontdekking van malafide hande
lingen genoemd. In Nederland is
dat maar 8 procent. Eén op de
vijf gevallen wordt bij toeval
ontdekt.
In Nederland geven veel bedrij
ven (28 procent) geen ruchtbaar
heid aan de zaak. Elders wordt
het maar in 6 procent van de
'n kamerbreed verschil
BREDA, FATIMASTRAAT 10, 076-613650 j
(ADVERTENTIES)
Vandaag t/m Zondag:
alles voor een geweldig leuke Kerst
Van 12 tot 17 uur in Het Land van Ooit,
Parklaan 40, Druncn. 04163-77775.
een apart avondje uit
Brcdascwcs 127/01620-2981.1
OSAKA-ROOSENDAAL
Nispenscslraat I t- 16/01650-33183
Falko Zandstra (foto) en Leontien van Moorsel zijn uitge
roepen tot sporters van het jaar. Schaatser Zandstra werd in
1993 Europees en wereldkampioen. Wielrenster Van Moorsel
veroverde de wereldtitel wielrennen op de weg en zegevierde
in de Tour Féminin.
Het tennisduo Paul Haarhuis/Jacco Eltingh, dat deze maand
in Johannesburg de wereldtitel dubbelspel veroverde, werd
gekozen tot sportploeg van het jaar.
De verkiezing wordt jaarlijks georganiseerd door de Avro-tv,
die het programma zaterdag 18 december om 22.15 uur via
Nederland 1 uitzendt. foto anp
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De boeren en tuinders moeten dit jaar fors interen
op het eigen vermogen. Naar verwachting daalt het inkomen
van boerengezinnen dit jaar, evenals in 1992, gemiddeld met
bijna twintig procent.
Dat blijkt uit cijfers van het
Landbouw Economisch Instituut
(LEI). Wat de rekéhmeesters van
het LEI gisteren presenteerden,
bevestigt het bestaande beeld
over de land- en tuinbouw: alge
hele malaise.
Alle Nederlandse boeren samen
zijn dit jaar naar schatting goed
voor een produktie van 34,6 mil
jard gulden; dat is 5 procent
minder dan in 1992. Na aftrek
van alle kosten houden de boe
ren samen een inkomen over van
ruim 5,7 miljard gulden; in 1992
verdienden ze samen nog 7,1
miljard gulden. Het aantal boe
renbedrijven bedraagt zo'n
125.000.
In vrijwel alle sectoren consta
teert het LEI bittere ellende. De
noodklok die de boeren de laat
ste tijd met enige regelmaat heb
ben geluid, is volgens LEI-direc-
teur Zachariasse dan ook volko
men terecht.
Hij trekt een vergelijking met
het weer van de laatste dagen:
„Winterse buien en stormachtig,
en de echte winter moet nog
komen."
De malaise treft vooral de var
kenshouders hard. De prijs van
slachtvarkens daalt met 17 pro
cent en de biggenprijzen maken
een vrije val door (min 30 pro
cent), waardoor het gezinsinko
men in de zeugenhouderij zelfs
negatief zal uitpakken.
In 1991 verdienden de varkens
houders nog gemiddeld 121.500
gulden per jaar. Vorig jaar was
dat al gedaald tot 38.000 gulden
en dit jaar moeten de varkens
houders er zelfs 4000 gulden op
toeleggen.
In de leghennensector gaat het
iets beter dan vorig jaar, maar
de boer die slachtkuikens houdt,
ziet zijn opbrengst stevig dalen.
Dat betekent uiteindelijk dat het
gemiddelde varkens- en pluim-
veebedrijf dit jaar in de rode
cijfers uitkomt. Een boerengezin
verdient in deze sector geen cent.
De melkveehouders blijven
enigszins buiten de crisis. Hun
opbrengsten blijven stabiel. Het
gemiddelde gezinsinkomen be
draagt 70.000 gulden. Het is vol
gens het LEI echter ongewis of
zij na het Gatt-akkoord ook op
dit niveau kunnen blijven.
Voor de akkerbouw zijn de cij
fers voor 1993, net als in 1992,
ronduit teleurstellend. Hoewel
het de akkerbouwers dit jaar
ietsje beter ging, blijft de situa
tie zorgwekkend. De gemiddelde
akkerbouwer houdt dit jaar een
gezinsinkomen over van 26.000
gulden (dat was vorig jaar
16.000 gulden). Twee jaar gele
den verdienden de akkerbouwers
nog ruim 52.000 gulden.
De glastuinbouw spant de kroon
in de huidige malaise. Vooral bij
de bedrijven die zich richten op
de groenteteelt constateert het
LEI bittere ellende. De produk
tie groeit en de prijzen dalen
fors. Dit resulteert in een nega
tief gezinsinkomen van bijna
50.000 gulden. Twee jaar gele
den verdienden glastuinbouwers
nog bijna 102.000 gulden.
Glastuinders die zich toeleggen
op snijbloemen of potplanten
vormen een positieve uitzonde
ring, zij zien hun inkomens dit
jaar licht stijgen. Datzelfde geldt
voor de champignontelers.
(ADVERTENTIE)
gevallen geheim gehouden.
Het gevolg van de ontdekking
van fraude voor de betrokkene is
meestal ontslag op staande voet.
In de meeste landen wordt de
stijging van de fraude vooral
toegeschreven aan de economi
sche situatie. In Nederland ech
ter noemt 64 procent van de
bedrijven als oorzaak normver
vaging.
SOMALIË
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:1
Postcode:Plaats:
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per: (prijzen v.a. 1 januari 1994)
d kwartaal acceptgiro87.20 kwartaal automatisch
o maand automatisch 29.05 bank/gironr
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode:.
84.70
Plaats:.
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112,4800 VB Breda.
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT
CM I
i I
V-
V
