Multinationals: Privé telefoonnet kort Bureau dreigt Vie d'Or met schadeclaim Gatt is een onvoorspelbare thriller GEZELUGTHUIS Vlammend protest tegen Amerikaanse rijst Kort geding Kantelberg tegen ex-medewerkers Nieuw bezuinigingsplan noodlijdend Air France Inkomensverlies voor nationale PTT's als eigen netwerk van concerns doorgaat Duitse Thyssen overweegt afstoten van staaldivisie VOORDELIG UIT- HAMLAPPEN/ FRICANDEAU "CLEMENTINES" MANDARIJNEN 1 in Irak de stem ECONOMIE A5 euze Nü 3.22 o 12£Cr8.90 j*r4.99 PRESTIGE DE LOUIS MOUSSET CÖTES DU RHONE DEL MONTE ANANAS SCHIJVEN 2,3 KILO KOP MUNT Fa/lus ECONOMIE KORT A4 V'l I c tj i nat in top v» Bt Kiert Heeft Hen bewrtt (zie fcty waar hij samen mm 'z in «ïtvangst nam. worden ingelast is t. dlplortatieke betrek en Zuid-Afrika. Tet a^arthekWreieid. afgelopen vreken op aving onder behan- n weer thuis op zijn verkleed ea net een bet vliegveld va* r, de garantie van de ij lijn aankomst geen de grootste kan beslissend etwan beschuldigt rhèden over diens 'tenlanders door buitenlanders OasteSBijkse Graz ven ftkort. Veertien ernsüg. aawijeigisgen gevon- e vermoeden dat het paar blokken hout ia warme». vour is gisteren om astronaute» hebben sinds de jaren '79 lescaop Hubble. Vier avoiir brachten in minuten (een nieuw telwerkzoambeden te stetvo een hulppost icap Internatitmal de grond gelijk er eet» dode en ees "ewerkers van het hulpmiddelen maken 't de talloze mijden, luchtmacht gMerea een groep partij PKK in bét rebellen zijn daarbij in An kaf*. De grond operatie van owr hebben gejaagd aanval, zondagnacht, aatsUzunüu. «looft mot er Petar Boroat heeft zal handhaven en het «mier Jozsef Antali t hij het eeowsmische den Afttall voortzet. Zaken was, had de rgeuomen omdat de Mden. Hij is zondag render benoemd. DINSDAG 14 DECEMBER 1993 'J-' mtI.99 *ar269 fr' M-" m49+, poor Chris Paulussen 'en Peter Scholtes Amsterdam/Veldhoven - Het bureau Tillinghast heeft de directie van verzekeraar Vie d'Or in Veldhoven gedreigd pet een schadeclaim. Het ac tuarieel bureau, dat de jaar rekening van Vie d'Or verze keringstechnisch heeft gecon troleerd, zegt grote schade te lijden door onjuiste informa tie ie is verstrekt, jen actuarieel bureau is een ad viesbureau voor pensioenfond sen en verzekeringsmaatschap pijen. Bijna failliete verzekeraar zou onjuiste informatie hebben verspreid Actuaris G. Leuven van Tilling hast is 'verbaasd en nijdig' over het feit dat een strikt vertrouwe lijke brief die hij vorige week vrijdag aan Vie d'Or heeft ge schreven in het weekend open baar is gemaakt door oud-direc teur Frans Maes van de Veldho- vense levensverzekeraar onder wiens leiding bij Vie d'Or sprake zou zijn geweest van mismana gement en malversaties. In een begeleidend persbericht noemt Maes de brief 'na alle wilde en onbewezen beschuldigingen een extra bewijs dat binnen Vie d'Or krachten aan het werk zijn die geen belang hebben bij het voortbestaan van de onderne ming'. Vrijdag werd bekend gemaakt dat Vie d'Or tachtig miljoen gul den te kort komt. De verzeke raar is ten dode opgeschreven. 'Ontzettend nijdig' is Leuven er over dat de brief begeleid door een anoniem persbericht aan een aantal kranten is verstuurd door het Veldhovense pr-bureau Pomm Productions, dat eerder ook persberichten van Maes heeft verspreid. „Het wordt niet met zoveel worden gezegd, maar de indruk wordt gewekt dat Pomm Productions in onze op dracht heeft gehandeld," aldus Leuven. Leuven wijst erop dat bureau Tillinghast zich tot nu toe heeft onthouden van commentaar op de kwestie Vie d'Or. Nu wil de verzekeringswiskundige wel be vestigen dat hij niet blij is met uitlatingen, die directeur Bert Lieuwma van Vie d'Or in de pers heeft gedaan over de rol van de actuaris. Volgens Lieuwma heeft de actu aris de voorziening verzeke ringsverplichtingen van Vie d'Or per 13 december 1992 veel te laag vastgesteld. Volgens Leuven is dat niet waar. Dat zou ook blijken uit een nieuwe bereke ning van de verzekeringsver plichtingen per 30 september van dit jaar, die wordt gestaafd door de second opinion van zijn collega S. van Vuure van bureau Ten Pas. Verder verklaart hij dat het niet de taak van de actuaris is om na te gaan of bij Vie d'Or op een 'oneigenlijke manier' is gewerkt. „Als actuaris kun je dat ook niet zien," zegt Leuven. Amsterdam (anp) - Diverse multinationals in Europa, waaronder Philips, willen een eigen telefoondienst op zetten. Een netwerk moet de hoofdkan toren van Rank Xerox, ICI, Shell, Philips en Du Pont met elkaar verbinden. Volgend jaar nemen ruim dertig grote con cerns deel aan het privé-tele- foonsysteem, meldde de Finan cial Times gisteren. Door de tele foondienst in eigen beheer te nemen, krijgen de nationale PTT's een harde financiële klap toegediend. Verboden De multinationals lopen alvast vooruit op de liberalisatie van de nationale telecomdiensten. Tot nu toe beschermen wetten de monopolieposities van de natio nale PTT's. Het is bij de wet Düsseldorf (rtr) - Het Duitse staal- en machinebouwconcern Thyssen overweegt zijn staaldivisie af te stoten. Op de staalproduktie lijdt de onderneming voortdurend zware ver liezen. Dat heeft bestuursvoorzitter Heinz Kriwet verklaard in een interview met het Duitse dag blad Handelsblatt. „Worden in de staaldivisie de prijzen en de concurrentieom- standigheden nog ongunstiger, gedeeltelijk als gevolg van de overheidssteun aan concurren ten, dan kan tiefo'genschijnlijk onmogelijke gebeuren", zei Kri wet. Thyssen is al benaderd door belangstellenden, aldus de top man. Er zijn echter nog geen biedingen binnen. Kriwet zei niet alleen de verant woordelijkheid te dragen voor de werkgelegenheid van 52.000 werknemers in de staalpoot van het concern, maar voor die van de 85.000 personeelsleden elders (ADVERTENTIE) fles 0,75 liter van JS49[ blik 850 ml. van^SC 500 gram 549 KILO van 279$ minikarton Q99 599 Voor de dichtstbijzijnde Jac Hermans bel: 02154-83333 Aanbiedingen geldig t/m zaterdag 18 december 1993. verboden een eigen telefoonnet op te zetten. Pas in 1998 wordt het net waarschijnlijk openge steld voor meerdere concurren ten. De Europese concerns hebben nu bij de vijf leidende internationa le telecommunicatie-bedrijven offertes gevraagd voor de aanleg van een privé-netwerk. Een van de kandidaten is Unisource, een samenwerkings verband van de Nederlandse, Zweedse en Zwitserse PTT. An dere concurrenten zijn AT&T en Sprint uit de Verenigde Staten, British Telecommunications en Eunetcom, een joint venture van de Duitse en Franse PTT. binnen de onderneming. In de periode 1993/94 verdwijnen bij Thyssen al 9.000 banen. Kriwet uitte scherpe kritiek op de Duitse regering, in het bijzon der op de Duitse minister van Economische Zaken Güntherj Rexrodt. In zijn ogen 'is (te .be slissing'van Bonn om de Oost-j duitse staalfabrikant Eko Stahl' te subsidiëren een slechte zaak, vooral op een moment nu overal in de bedrijfstak de produktieca- paciteit moet worden vermin derd. Rexrodt zou door zijn toe zegging Eko Stahl te steunen binnen de Europese Unie een stuk minder sterk staan in het gevecht tegen overheidssubsidies binnen de Europese staalsector in het algemeen. Zuidkoreaanse studenten verbranden 'Uncle Sam', een pop die symbool staat voor Amerika. De Verenigde Staten eisen van Zuid-Korea dat het zijn rijstmarkt opent voor import. Japan heeft gisteren besloten de rijstmarkt gedeeltelijk open te stellen voor buitenlandse invoer. Het besluit is met spoed genomen in het kader van de Gatt-onderhandelingen. Toevallig is gisteren ook voor het eerst sinds zesentwintig jaar buitenlandse - Ameri kaanse - rijst aangevoerd in Japan waar de rijstoogsten groten deels zijn mislukt. FOTO EPA vj'j cc» «•>-' Rijschoolhouder wil einde aan 'onjuiste uitlatingen' op'straffe Van dwangsórti1 Van onze verslaggever Den Bosch - Ruim zestig ex-Kantelberg rijschoolhouders uit heel het land woon den gisteren het kort geding bij dat Jac. Kantelberg tegen zijn ex-franchise-ne- mers had aangespannen bij de recht bank in Den Bosch. De directeur van de Kaderschool voor Rij- instructeurs uit Best wil dat er onmiddellijk een einde komt aan alle 'onjuiste en mislei dende uitlatingen' die door zijn ex-mede- werkers over hem en zijn bedrijf worden uitgestort. Sinds de Vereniging van Gedupeerde Rij schoolhouders Kantelberg van de grond is gekomen, laten de leden geen kans onbenut om 'de praktijken van Kantelberg' aan de kaak te stellen. Via een kort geding en op straffe van 10.000 gulden per overtreding probeert Kantelberg hen de mond te snoe- Volgens de ex-medewerkers zijn zij Kantel berg geldbedragen schuldig omdat zij de verplichtingen van - wat zij noemen - 'het wurgcontract' niet meer konden nakomen. Advocate mr. E. Mout-Bouwman van Kan telberg wees erop dat een overeenkomst meestal via een schikking afgekocht kan worden als een franchise-nemer niet meer aan zijn financiële verplichtingen kan vol doen. Voorzitter Frans Markese van de vere niging en zijn leden hebben opgeroepen tot een oorlog, een hetze- en lastercampagne. Advocaat Kroon van de Vereniging van Gedupeerde Rijschoolhouders wees erop, dat de Kaderschool en het Rijschool Leaseplan vaak jonge mensen misleidt door hen gouden bergen te beloven. Ter plekke moest het contract worden ondertekend, zonder de mogelijkheid thuis de stukken even na te lezen. Later zouden de hoge franchise-be- dragen pas naar boven komen en als het dan aankwam op een faillissement was er niet de beloofde professionele ondersteuning, maar kregen de mensen sommaties om de schul den te betalen. De Bossche rechtbank doet uitspraak op 6 januari. Door onze correspondent Bert Schampers Brussel - Een doorbraak. We zijn er bijna. Dichterbij dan ooit. Er zit schot in. We zitten op een dood spoor. Crisissfeer in Génève. De berichten over de stand van zaken in de Gatt-onderhande lingen voor een vrije wereld handel maken rare kronkels. De vergelijking met een Hol lywood-thriller dringt zich op. En juist op het punt van de film- en audiorechten stellen de Europese Unie en de VS zich hard op. Nog tot donderdagmorgen zes uur - 15 december middernacht Amerikaanse tijd- hebben de 116 landen die lid zijn van de Gatt de tijd om een nieuw we reldomvattend handelsakkoord te sluiten. Op dat tijdstip ver strijkt het mandaat dat de Amerikaanse onderhandelaars hebben gekregen. Tot en met 15 december heeft het Amerikaanse Congres zich zelf buiten spel gezet. Daarna zullen de Congresleden zich met de Gatt bemoeien, einde loos debatteren over elke zin, punten en komma's en is een overeenkomst nagenoeg uitge sloten. Een wereldomvattend handels akkoord wordt van belang ge acht voor de opleving van de wereldeconomie. Al zeven jaar wordt over een nieuw pakket aan maatregelen gesproken voor vrijmaking van de handel. De Gatt streeft ernaar de in voerheffingen te verlagen en de andere handelspartners meer als gelijke te behandelen. De essentie van dat beleid moet zijn dat de internationale han del goedkoper wordt en ieder een er voordeel uit moet kun nen halen. De huidige Gatt-ronde is al de zevende sinds 1947. Sinds het einde van de Tweede Wereld oorlog zijn de invoerrechten ge voelig geslonken naar iets be neden de 5 procent gemiddeld. De wereldhandel is gestegen van 129 miljard dollar in 1960 naar 3500 miljard dollar in 1990. De Uruguay-ronde, zeven jaar geleden begonnen in het kust stadje Punta-del-Este, is door het omvangrijke pakket (met landbouw, de omvangrijke dienstensector en textiel) be langrijk voor de wereldhandel. De Wereldbank voorspelde en kele maanden geleden een in jectie van een kleine 400 mil jard gulden in wereldeconomie. Een Gatt-akkoord moet in Eu ropa een paar miljoen banen opleveren. Als dat zo is, waarom is er dan niet veel sneller zo'n wereldom vattend akkoord gesloten? Waarom moet dat zeven jaar duren? Het antwoord schuilt in een technisch en tactisch ver haal over bescherming van de eigen markt. De economische crisis maakt ook de welvarende machtsblokken - De Verenigde Staten en Europa - gevoelig voor goedkope invoer uit Zuid- oost-Azië. Neem bijvoorbeeld textiel, een van de sectoren die blijkbaar gevoelig liggen in Génève. Lan den als Pakistan en India pro duceren vele malen goedkoper. Indien die produktie zonder be perkingen op de Europese markt zou komen, kunnen de textielfabriekjes hier de deuren wel sluiten. De onderhandelaars Mickey Kantor (VS) en Leon Brittan (EU) zetten India en Pakistan daarom onder druk. Zij mogen vooral niet te veel eisen, luidt het. De Europese textielsector maakt zich grote zorgen over de gevolgen van een Gatt-ak koord. De komende tien jaar wordt de Europese markt nog beschermd door het multi-ve- zelakkoord. Maar daarna is de markt in principe vrij. In tijden van economische cri sis zijn weinigen bereid toege vingen doen die de eigen econo mie nog meer schade toebren gen. Zo is landbouw de afgelo pen jaren een taai en moeilijk dossier gebleken. De problemen tussen de VS en de Europese Unie lijken nu van de baan. De twee economische machts blokken drukken zozeer hun stempel op de Gatt, dat het lijkt alsof landen als Japan - dat land vraagt niets - en de 88 Derde-Wereldlanden er niet aan te pas komen. In werkelijk heid is dat ook zo. Een onderwerp als de audiovi suele sector is een typisch Ame rikaans-Europees verhaal. De VS willen dat de Europese hef fingen voor onder meer films ook ten goede komen aan de filmindustrie in Hollywood. Europa hanteert het argument dat de Europese cultuuridenti teit dient te worden beschermd. Die standpunten staan nog steeds tegenover elkaar. Het Franse verzet - uiteindelijk overgenomen door de andere elf lidstaten van de Europese Unie- lijkt principieel. Maar wie de Franse televisienetten kan ontvangen, ziet dagelijks een portie 'gedubde' Ameri kaanse soap aan zich voorbij gaan waar je misselijk van wordt. Ook het andere knelpunt in de onderhandelingen, de vlieg tuigbouw, is behoorlijk hypo criet. De Europese steun aan de Airbus is de Amerikanen een doorn in het oog. Maar ze ver geten blijkbaar dat ze zelf - zij het indirect - dollars pompen in bijvoorbeeld Boeing. In de hele discussie rond de vrijere wereldhandel, wordt voorbij gegaan aan het sociale vraagstuk: de kinderarbeid in bijvoorbeeld Zuidoost-Azië, de bedenkelijke arbeidsomstan digheden in Derde-Wereldlan den, waar tegen hongerlonen Nike-sportschoenen worden geplakt. Dat zijn praktijken die in ieder geval een eerlijke we reldhandel onmogelijk maken, maar aan de andere kant het Westen een alibi verstrekken om de eigen markten af te schermen. In Genève is dat nog onderwerp van gesprek. Daar wordt dag en nacht verder gepraat om vóór donderdagmorgen zes uur een Gatt-akkoord te hebben. Het alternatief bestaat uit han- delsoorlogen, politieke en so ciale spanningen. Dat is te veel voor de sterk verzwakte econo mieën. De baby die alleen wenste te zogen van het priemende prammetje, als de houdster een flik had genuttigd, was een van de eerste semi-weten- schappelijk gerechtvaardigde harde reclamefilmpjes. Kunt u zich de commercial herinne ren? De Droste-flik was weer helemaal terug op de salonta fel en niet alleen bij de zestig plussers in Wassenaar maar ook bij de dertigminners in Amersfoort - want zo moest het koperspubliek worden verbreed. John Resink. directeur van Redband Venco, de CSM-di- visie waaronder Droste valt, legde bij de presentatie van die film uit, dat consumenten zoveel indrukken per dag moeten ondergaan, van So malië tot Sarajevo, van Koe weit tot Koerdistan, dat het voor een flikkenfabrikant niet eenvoudig is op te vallen tus sen al dat geweld. Later vochten nog twee pu bers tongzoenend om een flik. Vorige week zagen we hoe de jeugd onverschillig een door een bank gekochte Top 40 over zich heen laat komen. Alles is vercommercialiseerd. Het leven is een grote zelfbe dieningswinkel. De verzadi ging is allang bereikt, dus hoe prikkel je de patatgeneratie? Door ze keihard wakker te schudden. Pepsi zet daarom de verster ker op 10, gooit er een jeugd bende tegenaan en laat ener verende beelden als bliksem schichten over het scherm flit sen. The choice of a new generation, heet het dan als Pepsi zich wil onderscheiden van de vriendelijke, rustige en soms wat saaie Coca-Colare- clames. Nog harder moet het om ge dragsverandering onder de jeugd te bewerkstelligen. De vuurwerkcampagne van dit jaar werkt met echte slachtof fers, die hun handicaps ten toonstellen. Gezien het doel en het non-commerciële ka rakter van de campagne, is dat te billijken. Het gaat er hier ten slotte om de vuurwer kers hard-realistisch te laten zien wat de gevolgen van on voorzichtig gedrag is. Mooier is het leven niet. Maar ja. Wat moeten we van aids-campagnes vinden? Het condoom moet om, bij elk seksueel contact. Als Goedele dat zegt, okay. Als de Rutger- stichting dat roept, zeker. Als Door Willem Reijn de overheid dat proclameert, natuurlijk. En ze doen er alles aan, om het netjes te doen. Hoewel ook daar al enige di rectheid het onderwerp uit de bloempjes en bijtjes-sfeei* haalt. Toen kwam Freestyle, een rubber van Medcim. Dat heeft een billboard laten ma ken van een erecte penis, die diagonaal over de affiche loopt. Een fallus van een me ter of drie met als kop Eikel en als payoff gebruik 'm. De buitenreclame-exploitan ten Publex, Mediamix en Al- recon voelen er niets voor om deze billboard op te hangen. Donald de Longte van Media mix verdenkt Mecim ervan de reclame niet serieus te heb ben willen lanceren, maar al leen uit te zijn op gratis publi citeit. „Ze konden op hun vingers natellen dat deze niet door de beugel kan," zegt hij in Adformatie. Het verweer van Pieter van der Meer van Medcim: hij wilde een steentje bijdragen aan de strijd tegen aids. „Alle deskundigen zeggen dat jon geren alleen nog worden ge raakt door keiharde confron terende campagnes." De billboard hangt (nou ja) nog nergens. Terecht. Onge vraagd wordt iedereen, van oma tot mijn dochtertje van vier, geconfronteerd met een keiharde pik. En de grens is nog niet bereikt hoor. Plas tisch: Je kunt 'm er ook nog in stoppen. Want hierna moet een nieuwe grens worden doorbroken. Want u begrijpt, de jeugd is anders niet berei ken. Ik vroeg me nog een klein dingetje af. Als er een com missie bestaat om de schoon heid van de dakkapel te be oordelen, wie mag dan zo'n erectie beoordelen? Afgezien dan van de tuchtrechtspre- kende reclamecodecommis- r' V''-" ''V I óoo sabns Avebe lijdt verlies van 23,7 miljoen Veendam - Het Aardappelzetmeelconcern Avebe heeft over het boekjaar 1992/1993 een verlies geleden van 23,7 miljoen gulden. De omzet bedroeg 1,2 miljard gulden. In het voorgaande boekjaar nog werd een winst geboekt van 42,5 miljoen gulden bij een omzet van 1,3 miljard gulden. VS: Dumpingmarge voor Akzo Arnhem - Het Amerikaanse ministerie van Handel vindt dat chemieconcern Akox over de verkoop van de aramidevezel Twaron in de Vs een dumpingmarge moet betalen van 47 procent. Of Akzo echt moet betalen blijkt volgend jaar als de Amerikaanse handelscommissie zich uitspreekt over de klacht van concurrent Du Pont die een soortgelijke vezel maakt onder de naam Kevlar. Du Pont is makrtleider in de VS. Onder dumping verstaan de Amerikanen verkoop op de markt in de VS tegen prijzen die lager zijn dan elders of voor prijzen die lager zijn dan de kostprijs. De Europese Akzo-prijs zou hoger zijn dan die in de Verenigde Staten. Volgens Akzo is het produkt in de VS goedkoper door de lage dollarkoers in de eerste helft van het jaar. Vijf jaar gaswinning uit Waddenzee Den Haag - De oliemaatschappijen gaan in grote lijnen akkoord met de voorwaarden die het kabinet heeft gesteld voor de winning van aardgas onder de Waddenzee. Dat betekent dat in de Waddenzee zelf alleen proefboringen voor een beperkte tijd mogen plaatsvinden, terwijl de gaswinning via schuine boringen vanaf de wal zal gebeuren. Na vijf jaar wordt de overeenkomst weer bezien. De proefboringen die in de Waddenzee zelf mogen plaatsvinden zijn nodig om de gasvoorraden exact in kaart te brengen. Het zal daarbij gaan om ongeveer acht locaties. De waarde van de gasvoorraad onder de Waddenzee bedraagt ongeveer 15 miljard gulden. Bij totale winning zou daarvan 8 miljard gulden aan de staat toevallen. Naar verwachting zal als gevolg van de schuine boortechniek niet meer dan de helft van de gasvoorraad gewonnen kunnen worden. De exploitatie van de gasvoorraad onder de Waddenzee is al jarenlang een politiek omstreden onderwerp. Parijs (rtr) - Air France heeft maandag een nieuw plan gepresenteerd dat een einde moet maken aan de zware verliezen van de Franse luchtvaartmaatschappij. Het voorstel voorziet in vermin dering van het aantal banen met 2.500. Het voornemen van de vorige directie om 4.000 arbeids plaatsen te schrappen leidde eni ge tijd geleden tot langdurige stakingen en het ontslag van topman Bernard Attali. De nieuwe topman, Christian Blanc, streeft naar een hogere produktiviteit, afslanking van de overhead en kostenbesparingen, met als doel de onderneming klaar te stomen voor de liberali sering van de Europese markt in 1997 en de eventuele privatise ring. Het plan voorziet verder in een vrijwillige salariskorting voor kaderpersoneel, die later moet worden terugbetaald in de vorm van aandelen - afhankelijk van het succes van de herstructure ring. Blanc en mededirecteur Rudolphe Frantz zouden ieder vijftien procent van hun salaris willen inleveren. De vakbonden reageerden terug houdend. Zij spraken van oude wijn in nieuwe zakken. Air France rekent in 1993 op een verlies van 7,5 miljard frank (f 2,45 miljard). De totale schul denlast bedraagt 36 miljard frank (f 11,8 miljard), goed voor dertig nieuwe vliegtuigen van het type Airbus-340.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 5