DE STEM
Toppers niet meer veilig voor dopingjagers
KNVB
TOR v/m
kwaliteit leasen
chrysler leasen
Van Dorst Chrysler
Van Marle rekent op
EK in 2000 voor
Nederland en België
ACHT.
Steeds meer kampioenen sneuvelen na positieve plasjes
ELOOFT JE EfGEN OGEN NIET!
150x. Lengte 93 cm. Gewicht 1800gr
Ind. stevig chroom-stafen statief van
130 cm. hoog en een kaart van hei
heelal. Fonkelnieuw, met 1 jaargaran-
tie en verpakt in een prachtige doos
dus ook een perfekt kado-idee. Bestel
direkt of reserveer nu uw exemplaar
voor Kerstmis. Slechts 299,- inclusief
alle toebehoren, ind. BTW en verzend
kosten. Er komt niets bijl Verzending
per PTT door heel Nederland.
Bel voor informatie cn bestellingen
Match Quality Opties,
01865-4347
(fax idem, zateidag tot 18.00 u
maandag va 9.00 u
Schriftelijke reakties gaarne aan
MATCH Q.O. Antwoordnr. 645,
3260 VN Numansdorp.
Stichting Solidariteit
Schiphollaan 28A
5042 TR Tilburg
Tel. 013-676420
jongeren werkervaring
ling, te verbeteren. Wij
Hiertoe worden
reviseerd.
rk.
an de deelnemers,
t-deelnemers.
O-opleiding of een
ime ervaring in het
blemen. Ervaring en/of
montagewerkzaamheden is
p juiste en tactvolle wijze
e goede
We
'elzijn (schaal 16/25).
76420) tussen 8.00 en 17.00
atiecommissie, wordt
n van deze advertentie.
;te plaats met behulp van
gezien als het voorbeeld
ilig zijn missie volbrengt
Zij geven informatie aan
i verstrekt over het weer
ingen voor oefengebieden
meteorologie noemen,
respectievelijk starten in
n de opleiding niet ouder
ragen binnen de normen
limaal te beschikken over
beide functies geldt dat
aid.
wordt er na afloop van
man/vrouw
acb
Speelhuislaan 156-Breda-Tel. 076-715511 I
Sport
ZATERDAG 11 DECEMBER 1993 DEEL b
'Bondsvoorzitter
SJ
vaak machteloos'
De KNVB krijgt vandaag
een nieuwe voorzitter. Jo
van Marle (bijna 69)
maakt plaats voor Jeu
Sprengers. Voor het eerst
gaat daarmee een verte
genwoordiger van de sec
tie betaald voetbal lei
ding geven aan de voet
balbond, waarin duizend
profs en een miljoen
amateurvoetballers vere
nigd zijn. Van Marle
heeft gemerkt hoe vaak
een bondsvoorzitter zich
tussen die twee kampen
machteloos voelt.
Door Henk Mees
Zeist - Het betaald voetbal
krijgt morgen een hartig af
scheidswoord van Jo van Marle
te verwerken. De scheidende
bondsvoorzitter van de KNVB
heeft zich voorgenomen bij zijn
laatste woorden in de bondsver
gadering te wijzen op de ongelij
ke financiële verhoudingen bin
nen de KNVB en de voortduren
de machtsstrijd tussen profs en
amateurs.
„Nergens in Europa worden de
profclubs financieel zo verwend
door de bond als in Nederland,
nergens krijgen ze zoveel uitge
keerd uit de interlandinkom
sten," weet Van Marle (68), die
afscheid neemt als bondsvoorzit
ter, maar actief blijft als pen
ningmeester van de Europese
voetbalunie (UEFA).
In die laatste functie heeft hij
inzicht gekregen in de interna
tionale verhoudingen. „Er is
geen enkel land waar de sectie
betaald voetbal zoveel vrijheid
heeft, zoveel zelfstandigheid als
in Nederland. Bij de KNVB is
het zo dat bij de ene sectie het
geld in extreem grote mate bin
nenkomt en dat de andere sectie
binnen diezelfde bond met grote
tekorten kampt en niet weet
waar ze een paar duizend gulden
vandaan moet halen om de ex
ploitatie van het zwembad op
het sportcentrum rond te krij
gen. Is het dan zo gek als ik
vraag de financiële verhoudin
gen binnen de KNVB te her
zien?"
Dertien
Gedurende een periode van der
tien jaar als bondsvoorzitter is
dat Van Marle niet gelukt. Het
vergaderdier uit Zwolle sluit een
periode van 39 jaar bestuurslid
maatschappen af bij de KNVB.
Dertien jaar was hij bestuurslid
amateurvoetbal, dertien jaar
voorzitter van de amateursectie
en nu draagt hij, alweer na der
tien jaar, de hamer van het
bondsvoorzitterschap over aan
Jeu Sprengers, de Bourgondische
voormalige voorzitter van VW.
Gezondheidsredenen dwingen
Van Marle tot matiging van zijn
activiteiten. In december vol
gend jaar wordt hij zeventig, het
moment waarop reglementair el
ke KNVB-official moet stoppen.
Binnen de UEFA kan Van Marle
langer doorgaan. „Ik moet me
meer in acht nemen, ik moest
wel iets afstoten. Mede doordat
ik anders volgend jaar toch bij
de KNVB had moeten stoppen, is
de keus gevallen op doorgaan bij
de UEFA."
Onbekend fenomeen
Met Van Marle verliest de KNVB
een nuchtere oosterling, een
Sakser met de Sallandse eigen
schap niet snel uit balans te
raken. Op zijn 24e was hij al
zowel aanvoerder als voorzitter
bij ZAC in Zwolle. Toen in het
midden van de jaren vijftig be
taald voetbal in Nederland werd
doorgedrukt, was Jo van Marle
(29 pas) in de KNVB-vergade-
ring de woordvoerder die zich
namens de oostelijke amateur
clubs tegen de noviteit keerde.
„De angst overheerste toen, de
clubs waren bang dat ze hun
spelers aan het betaald voetbal
kwijt zouden raken. Betaald
voetbal was een onbekend feno
meen. Daarom waren we tegen.
Later heb ik altijd loyaal samen
gewerkt met het betaald voet
bal."
In 1974 maakte Van Marle als
voorzitter van de sectie ama
teurvoetbal ook deel uit van de
commissie die de scheiding tus
sen het amateurvoetbal en het
betaald voetbal reglementair en
financieel een nieuwe structuur
gaf. „Toen is afgesproken dat
alle inkomsten uit interlandvoet
bal, televisierechten en sponso
ring van Oranje aan het betaald
voetbal toevloeiden. In die tijd
spraken we nog over duizenden,
misschien tienduizenden gul
dens. Toen was niet te voorzien
dat elke interland een miljoe
nenproject, waarvan het ama
teurvoetbal niets ziet. Bij de sec
tie betaald voetbal komen de
miljoenen binnen, bij de KNVB
als bond en de amateursectie
zijn de inkomsten hetzelfde ge
bleven."
„Daar zou best wat meer geld
naar toe mogen," vindt Van
Marle. „Geen speler haalt het
Nederlands elftal, of hij is op de
een of andere manier bij het
amateurvoetbal betrokken ge
weest. Het betaald voetbal kan
niet zonder scheidsrechters die
in het amateurvoetbal zijn opge
leid. Is het dan zo gek dat ik het
betaald vpetbal vraag de KNVB
in staat te stellen haar taak
verder te vervullen, wil ook het
betaald voetbal een goede toe
komst houden? Het amateur
voetbal kan geen eigen middelen
meer creëren. De contributies
kunnen niet hoger, willen we het
voetbal bereikbaar houden voor
iedere jongen." „Geen speler
haalt het-Nederlands elftal, of
hij is op de een of andere manier
bij het amateurvoetbal betrok
ken geweest. Het betaald voetbal
kan niet zonder scheidsrechters
die in het amateurvoetbal zijn
opgeleid. Is het dan zo gek dat ik
het betaald voetbal vraag de
KNVB in staat te stellen haar
taak verder te vervullen, wil ook
het betaald voetbal een goede
toekomst houden? Het amateur
voetbal kan geen eigen middelen
meer creëren. De contributies
kunnen niet hoger, willen we het
voetbal bereikbaar houden voor
iedere jongen."
Knelpunten
De hartekreten van Van Marle
klonken ook herhaaldelijk door
in het zogeheten knelpunteno-
verleg tussen beide secties bin
nen de bond. Telkens weer stag
neerde de samenwerking, vooral
wanneer het betaald voetbal na
een nieuwe interne ruzie weer
een nieuw bestuur kreeg. Zo
moet sinds mei het college onder
leiding van Jos Staatsen zich alle
problematiek eigen maken die
met de samenwerking binnen de
bond verweven is.
Herhaaldelijk worden oude af
spraken van vorige besturen dan
weer van tafel geveegd. Zo stel
de het nieuwe bestuur betaald
voetbal in het beleidsplan
1993-1996 onlangs vast dat
doorstroming van en naar het
amateurvoetbal voortaan uitge
sloten is en werd een streep
gehaald door de geplande over
bruggingsklasse van non-ama
teurs. Die opvatting staat haaks
op de plannen in het rapport
'Voetbal in 2000', op basis waar
van een vorig bestuur betaald
voetbal wel samenwerking met
het amateurvoetbal aanging.
Van Marle:. „Met het rapport
'Voetbal in 2000' is het betaald
voetbal een verplichting aange
gaan. Die kan zo maar niet een
zijdig door een nieuw bestuur
worden teruggetrokken. Dan zou
het amateurvoetbal nu met
evenveel recht van spreken de
financiële zelfstandigheid van
1974 terug kunnen draaien."
Machteloos
Van Marle: „Als bondsvoorzitter
zweef je boven die twee secties
en merk je hoe moeilijk het is die
twee sectoren binnen de bond tot
elkaar te brengen. Dat geeft
vaak een gevoel van machteloos
heid. Daar heb ik met Jeu
Sprengers ook over gsproken.
Hij zal nu het gereedschap moe
ten opnemen, waar ik het heb
moeten laten liggen."
Jo van Marle: „Geen speler haalt het Nederlands elftal, of hij is op de een of andere manier bij het amateurvoetbal betrokken
geweest. Het betaald voetbal kan niet zonder scheidsrechters die in het amateurvoetbal zijn opgeleid. Is het dan zo gek dat ik het
betaald voetbal vraag de KNVB in staat te stellen haar taak verder te vervullen, wil ook het betaald voetbal een goede toekomst
houden? Het amateurvoetbal kan geen eigen middelen meer creëren. De contributies kunnen niet hoger, willen we het voetbal
bereikbaar houden voor iedere jongen.foto anp
Van onze verslaggever
Zeist - Voor de organisatie
van de eindronden van het
Europees kampioenschap
voetbal in 2000 krijgt de
gezamenlijke kandidatuur
van Nederland en België
concurrentie van vermoede
lijk Spanje, de combinatie
Oostenrijk/Hongarije en
Tsjechië in samenwerking
met een ander land. „Maar
ik ben ervan overtuigd dat
Nederland en België de or
ganisatie krijgen toegewe
zen," zegt Jo van Marle,
scheidend bondsvoorzitter
van de KNVB, die als pen
ningmeester van de Europe
se voetbalunie (Uefa) actief
blijft.
De UEFA heeft al beslist dat
voor het EK van 2000 twee
landen gezamenlijk de organi
satie kunnen dragen. De voet
balbonden van Nederland en
België zijn al in een vergevor
derd stadium. De inschrijving
van kandidaten sluit op 31 de
cember 1994. Begin 1995 volgt
de toewijzing.
Het EK van 2000 moet in de
visie van Van Marle tevens het
richtpunt worden voor nieuw
technisch beleid van de KNVB.
„De zaak Cruijff is een aange
legenheid voor het betaald
voetbal. We moeten ervoor wa
ken dat het geen schertsvoor-
stelling wordt. Maar ook moet
de KNVB nu al stilstaan bij de
periode na het WK van volgend
jaar. Ik denk dat het verstandig
is nu een beleid te bepalen voor
de hele periode tot 2000, waar
in na het WK nog drie grote
titeltoernooien komen met ho
pelijk het EK in Nederland en
België als afsluiting."
Als penningmeester van de
UEFA is Van Marle nauw be
trokken geweest bij de veran
deringen in het Europa-Cup
voetbal. „Ook Nederland moet
daardoor naar een kleinere ere
divisie van zestien ploegen toe,
anders blijven er onvoldoende
data. Los daarvan zie ik toch
enkele griezelige dingen in de
nieuwe Champions League,
waarvan we binnen de UEFA
afgesproken hebben dat we de
zaak terugdraaien als de ont
wikkelingen werkelijk griezelig
worden. Ik persoonlijk ben
bang voor de mogelijkheid dat
de club die kampioen wordt in
een land, zoveel geld gaat ver
dienen in de Champions Lea
gue dat ze nationaal alles op
gaat kopen en onaantastbaar
wordt. Daarnaast vind ik het
onbevredigend dat de Cham
pions League voorgoed onbe
reikbaar blijft voor clubs uit
kleine landen en een groot aan
tal landskampioenen bij voor
baat al niet de kans krijgt zich
daarvoor te kwalificeren."
Officieel is er bij voetbal,
tennis, zaalsporten en
schaatsen nauwelijks
sprake van doping. Zel
den wordt iemand be
trapt. Slikkers en spui
ters zijn of slim of zeld
zaam. Maar bij zwem-,
wieier- gewichthef- en
vooral atletiekwedstrij-
den valt regelmatig ie
mand door de mand. Do
ping is in die sporten een
cultuur. De strijd tussen
dopinguitvinders en do-
pingjagers wordt daar
steeds heviger. Tot nu toe
zijn in 1993 bij interna
tionale wedstrijden 383
sporters betrapt. Onder
hen 64 'beroemdheden',
van wie twaalf Olympi
sche- en wereldkampioe
nen en nog eens elf me
daillewinnaars bij derge
lijke toernooien. Een
„overzicht.
Door Frank van Geloven
Breda - Tatjana Dorovskitsj
heeft na een dopingaffaire ge
frustreerd en teleurgesteld af
scheid moeten nemen van het
internationale atletiektoneel.
Concurrentes van vroeger balen.
Maar de internationale atletiek
federatie IAAF piekert er niet
over om de atlete uit de Oekraï
ne na een schorsing van vier jaar
ook haar medailles uit het verle
den af te nemen.
Als Tatjana Samolenko was de
1-63 meter kleine dreumes uit
Kiev tussen 1982 en 1990 de
Beste middenafstandatlete ter
wereld. Ze liep elf wereldre
cords, werd Olympisch kampioe
ne op de 3000 meter in Seoul
(1988) en in totaal vijf maal
wereldkampioene op de 1500 en
de 3000 meter. In Barcelona be
haalde ze als 31-jarige nog zilver
op de drie kilometer.
Een indrukwekkende erelijst, die
in mei van dit jaar echter hevig
besmet raakte. Dorovskitsj werd
toen betrapt op het gebruik van
stanozolol, een van mannelijke
hormonen afgeleid preparaat,
dat sinds de val van Ben Johnson
in 1988 het beroemdste doping-
middel ter wereld genoemd mag
worden. Dorovskitsj werd ge
schorst, ging in beroep, verloor
weer en bekende vervolgens ja
renlang een gebruikster van ana
bole steroïden te zijn geweest.
Supersterren
Dorovskitsj-Samolenko is geen
eenling in het internationale do-
pingweb, dat is gesponnen na de
opschudding rond Ben Johnson
bij de Olympische Spelen van
1988 in Seoul. Sindsdien vallen
ook wereldtoppers door de
mand. Vóór Johnson gebeurde
dat zelden, en dan nooit met
megasterren als de Canadese su
persprinter, die na een tweede
overtreding dit jaar voor het
leven van atletiekwedstrijden is
uitgesloten.
In 'de moeder der sporten' ont
snapten wereldtoppers voor 'Se
oul' omdat de IAAF wilde dat de
sport onbesmet zou blijven, den
ken atletiek-manager Jos Her
mens en trainer Henk Kraayen-
hof. Hermens meldde dat al vo
rig jaar, toen hij in de strijd met
de 'dopingmaffia' nog de kar
trachtte te trekken voor zijn
voormalige cliënte Katrin Krab
be, die nog steeds in een inge
wikkelde procedure rond haar
schorsingen is verwikkeld.
Kraayenhof weet ook zeker dat
in het verleden talrijke su
Erik de Bruin, die vrijgesproken is door de tuchtcommissie van de KNAU, maar nog moet
afwachten of de internationale atletiekfederatie daarin mee kan gaan. foto anp
persterren de dans zijn ont
sprongen. „Zoals Johnson zelf in
1987 bij de wereldkampioen
schappen in Rome," denkt de
voormalige trainer van Nelli
Cooman.
In Rome verpulverde Johnson
met een supersprint van 9,83
seconden het toenmalige wereld
record (9,90). De atletiekwereld
was stomverbaasd. Ook omdat
Big Ben een aantal weken voor
'Rome' nauwelijks in vorm was
geweest. De WK in de Italiaanse
hoofdstad leken echter brand
schoon. Een enkele nietszeggen
de - Oosteuropese - atleet viel
door de mand. Achteraf bleek
ook de Italiaanse verspringer
Evangelisti door gesjoemel een
bronzen medaille te hebben ge
kregen. Maar dat was alles.
Tot Johnson in 1988 bekende dat
hij in '87 vlak voor 'Rome' enor
me hoeveelheden furazobol had
gespoten. Zonder camouflage
middelen. „Want ik wist van
tevoren dat ik toch niet gepakt
zou worden," zei Johnson bij
zijn verhoor door een Canadese
rechter na de Seoul-affaire. De
internationale atletiekfederatie
ontnam hem vervolgens wel zijn
wereldtitel en wereldrecord van
Rome.
Wegmoffelen
Geruchten willen dat de IAAF in
1988 in Seoul na de finale op de
100 meter het positieve resultaat
van het dopingonderzoek van
Ben Johnson ook wilde wegmof
felen. Johnson had de sprint af
geraffeld in 9,79 seconden, een
nieuw wereldrecord en een nieu
we loot aan de boom van atle-
tieksuccessen. „Alleen omdat
een Bulgaarse arts in de doping-
commissie na een affaire met
Bulgaarse gewichtheffers op zijn
strepen bleef staan, is Johnson
toen voor de bijl gegaan," weet
Jos Hermens met zekerheid.
Mede onder druk van sponsors
bleef de IAAF vervolgens streng,
maar ook na 1988 schoten som
mige vedetten nog door de ma
zen van het net. De Amerikaanse
Florence Griffith had zelfs in
Seoul de geur van dope rond
zich hangen. Ze liep in '88 als
29-jarige ineens mannentijden
op de 100 en 200 meter. En dat
na een matige carrière. Huilend
stopte ze onmiddellijk na Seoul.
Vraagtekens rond haar gouden
races in de Zuidkoreaanse
hoofdstad zijn er nog steeds.
Jos Hermens zette op zijn beurt
vorig jaar kanttekeningen bij de
Olympische sprinttitel van Lin-
ford Christie. „Er gaan geruch
ten dat hij betrapt is, maar dat
het door de vingers is gezien. Ik
dacht in '88 dat het ze menens
'was met doping, maar de do
pingmaffia is er nog steeds,"
meldde Hermens in 1992.
Nandrolon
Dezelfde Christie zou bij de we
reldkampioenschappen in au
gustus in Stuttgart opnieuw par
don hebben gekregen. De speer
werper Dmitri Poljoenin uit Oe
zbekistan hoorde toen hij in het
dopingzaaltje bij het WK moest
plassen, verhalen over 'de pro
blemen rond Christie en André
Cason'. Christie en Cason, de
Amerikaanse sprinter, gingen
vrijuit. Poljoenin, brons op zijn
specialiteit, werd gepakt
opstanozolol.
Stanozolol is echter al lang niet
meer het populairste 'pepmiddel'
in de atletiekwereld. Die rol is
overgenomen door nandrolon,
tot en met 1992 onvindbaar voor
de dopingjagers. Dit jaar ont
dekte dopingjager nummer één,
Manfred Donike, echter een me
thode en meteen sneuvelden
liefst tien wereldberoemde atle
ten op dat spierversterkende
hormoonpreparaat. Onder hen
de Olympische kampioenen Ro
mas Ubartas (discuswerpen) uit
Litouwen en Mike Stulce (kogel
stoten) uit de Verenigde Staten,
die bij de wereldtitelstrijd in
Stuttgart werden 'gepakt'. De
wereldkampioene discuswerpen
uit 1991, Zvetanka Christova
(discuswerpen), gleed al uit in de
aanloop naar Stuttgart.
Verder werd nandrolon aange
toond bij marathonloper Anatoli
Vassiljev (gepakt bij de West-
landmarathon), de beste discus
werpster van 1992 Xiao Yanling
uit China, speerwerpster Hilda
Elias Ramos uit Cuba (zesde bij
de Spelen van Barcelona), Ime
Akpan uit Nigeria (met 10,90
seconden Afrikaans recordhoud
ster op de 100 meter), versprin
ger Vadim Ivanov uit Rusland
(zevende op de wereldranglijst
van '92), middenafstandloopster
Minna Lanio uit Groot-Brittan-
nië en de wereldkampioene 60
meter horden Ljoedmilla Naros-
jilenko uit Rusland,
Thee-nandrolon
Bij de laatste lagen relatiepro
blemen ten grondslag aan de
dopingaffaire. Zij werd in maart
bij indoorwedstrijden in het
Noordfranse Lièvin betrapt.
Narosjilenko ontkende uiter-i
aard, werd voor vier jaar ge
schorst en tekende voor de Rus
sische burgerrechter beroep aan
tegen de uitsluiting. De rechter
achtte vervolgens bewezen dat
haar echtgenoot Nikolaj uit ja
loezie nandrolon door haar da
gelijkse kopje thee had geroerd.
De rechter hief de schorsing op,
maar de IAAF boog niet.
Nandrolon was ook het middel
dat werd aangetoond bij twee
niet-atleten. Mehmet Akif Pirim
uit Turkije, de Olympische kam
pioen Grieks-Romeins worstelen
in de klasse tot 62 kilogram,
werd gepakt op gebruik van het
mode-middel en onmiddellijk
voor vier jaar geschorst. Voorts
struikelde de Braziliaanse voet
baller Antonio 'Toni' Gomez van
het Spaanse Valladolid over
nandrolon. Hij en de voor Legia
Warschau uitkomende Witnis
Roman Zub (drugs) waren in
1992 de enige voetballers die op
doping zijn betrapt.
De Bruin
Ook Nederland kende zijn eigen
dopingaffaire in 1993. Erik de
Bruin zou volgens superspeur
neus Donike bij de Grand-Prix-
wedstrijden in Keulen betrapt
zijn op het gebruik van HCG
(Chorio-gonadotrofine), een
spierversterkend hormoon-pre
paraat. De Bruin werd bij de
WK atletiek op de dag van het
discuswerpen geschorst. De
tuchtcommissie van de Konink
lijke Nederlandse Atletiek Unie
(KNAU) sprak De Bruin onlangs
vrij, omdat er procedurefouten
waren gemaakt.
De discuswerper (tweede bij het
WK van Tokyo in '91) wacht nu
op bekrachtiging van die uit
spraak door de internationaie
atletiekfederatie. Maar hij weet
ook dat hij weinig kans maakt
dat de IAAF de aanbeveling van
de atletiekunie klakkeloos over
neemt.
ZIE VERDER SPORT - B3