Een harnas met een zachte voering
Ontbinden van de Eerste Kamer lost niets op
Crisis
Snelle ops
File
(Pyerfffen#-
DE STEM-
DBSTEM
Lubbers' war
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
DE STEM
Kaarsen
Autoriteit P. Zevenbergen verlaat West-Brabant:
'Werkwijze op
'Ouderen worden
gediscrimineerd
door banken'
ZATERDAG 11 DECEMBER 1993 Aj
Ruim anderhalve
eeuw geleden al
voorzag de onheils
profeet Isaac da Costa de on
dergang van de christelijke
beschaving door het opruk
ken van de Arabieren en van
ons milieu door de technische
vindingen van I die tijd, zoals
die van de stoomketel als
krachtbron die de menselijke
activiteiten overbodig zou
maken. Hij verdedigde hij de
kaars, 'het maagdelijk was'
zoals hij het noemde, tegen de
kwalijke nieuwigheid van die
jaren, het uit steenkool ge
wonnen lichtgas.
Met zijn waardering van het
zuivere kaarslicht stond Isaac
de Costa, Umweltverdediger
avant la lettre, waarachtig niet
alleen. De romantische mens
vereerde alles wat natuurlijk
was, de ongetemde zee, de
wilde vegetatie van het woud
en verkoos het zilveren maan
licht boven de heldere zonne
schijn.
In veel sentimentele liefdes
geschiedenissen uit de vorige
eeuw wordt beschreven hoe
de minnaar, geleid door het
stille vlammetje op de blaker,
in het vertrek van de popelen
de geliefde weet door te drin
gen. Zelfs een nuchter koop
man als Potgieter heeft zo'n
avontuurlijk avonduur in een
gedicht verbeeld, eindigend
met de suggestieve medede
ling dat het licht uitwoei op
het ogenblik dat de minnaar,
langs de klimop naar boven
geklommen, het venster van
zijn liefje openduwde.
In de kerken was de kaars van
het begin af een voorteken
van het komende heil, dat de
wereld zou verlichten. De jo
den kenden en kennen de
zevenarmige kandelaar waar
op bij de viering van de sab
bat zeven vlammetjes bran
den. In de katholieke ere
dienst wordt op Paaszaterdag
onder de drie maal herhaalde
aanhef van het lumen Christi
een boomgrote kaars ontsto
ken, de Operibus Apum, als
het werk van bijen, een licht-
zuil voor God, zoals hij in de
liturgie van die dag wordt ge
noemd.
Hoeveel vrome handen heb
ben in de meimaand voor de
heilige Maria in een bloemrij
ke veldkapel niet een kaars
opgestoken, met een kwartje
in het offerblok betaald, met
geprevelde intenties omgeven
waarvan ingelijste foto's nog
getuigenis afleggen? Hoeveel
kaarsen houden niet de herin
nering zichtbaar van een be
devaart naar de miraculeuze
Madonna in Lourdes of Keve-
laer, Maria, die door de dich
ter Jan Engelman in zijn hym
ne Mater amabilis zelf verge
leken werd met een weggedo
ken kaars die toch door de
Geest werd ontstoken? Hoe-
velen hebben er tijdens het
Marialof niet door hun oog
haren naar het altaar gekeken
om de lichtstralen naar alle
kanten te zien wegschieten?
En werd dreigende keelpijn
niet bedwongen door bij twee
gekruiste kaarsen de heilige
Blasius aan te roepen?
Met een brandend kaarsje in
een uitgeholde suikerbiet za
ten we vroeger in de vallende
herfstschemering de meisjes
achterna. Met angstvallige
voorzichtigheid hielden we tij
dens de optocht het kaarsje in
de gaten dat, vastgezet in een
metalen klemmetje op de kar
tonnen bodem, de bonte kleu
ren van onze lampion deed
oplichten. En op de verjaar
dagstaart bliezen we met ge
tuite lippen en als het lukte in
één adem evenveel kaarsjes
uit als we jaren telden.
De kaars is ook buiten de
donkere jaargetijden in de
mode geraakt. Feesten wor
den gevierd met een 'dinner
with candlelight'. Druipkaar-
sen laten hun veelkleurige
was over de hals van een fles
lopen. Er zijn kaarsen te krij
gen in elk formaat en in elke
tint. In de gedaante van een
denneboom, van een kerst
man en zelfs in de vorm van
een fallus.
Jammer dat tegenwoordig de
kerstboom het in onze huiska
mer moet doen met elektri
sche lampjes, die te scherp
vonken in de piek en de bal
len tussen het glanzende, zil
veren engelenhaar.
Sta bij lichte mist in de file. Maar de auto's komen niet tot rust. Bij
een groot aantal knippert vrolijk de alarminstallatie en het mist-ach-
terlicht van de voorganger is verblindend dichtbij. Terwijl beide elk
doel missen: alleen de laatste auto van de file hoeft aanstormend
verkeer met zijn knipperlichten te waarschuwen en elke mist-achter-
lamp moet zich door een grijze muur kunnen boren, als veilige
baken voor achteropkomend verkeer dat enkel door mist is
omsloten.
Maar middenin een file is geen sprake van aanstormend verkeer en
is - ook bij mist - elke oogopslag in de auto vóór je zonder
inspanning in zijn spiegeltje te volgen.
Omdat files en mist voorlopig niet voorbij zullen zijn, graag de
afspraak die lampen zuinig te besturen. Files doen ook zónder al
pijn aan je ogen. (HC)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie 076-236309.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a, (alleen redactie)
01640-37253, fax 01640-40731. (voor nabezorging 01640-36850)
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Afdeling Lezerscontact @06-0226116 (gratis).
Etten-Leur, Markt 28, S 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14,01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP,
01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 85.50, per half jaar 170.05 óf per jaar 330.70.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 28.45,
per kwartaal 83.00, per half jaar 165.05 óf per jaar 320.70.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Gin-
nekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881.
Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00
uur 076-236881, zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-
236242/236911.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Ook op zaterdag van 09.00-12.00 uur.
„Ik zou niet weten waarom de
streek rond Eindhoven straks
wel zelfstandig met Den Haag
kan overleggen en een regio als
West-Brabant niet".
Burgemeester Pieter Zeven
bergen (53) uit Bergen op
Zoom kan het aan de voora
vond van zijn afscheid niet
laten.
Met Bredaas burgemeester Ed
Nijpels was hij de Bergse
WD-burgemeester de voor
trekker voor een provincievrije
regio met een democratisch ge
kozen bestuur.
Die klus kan hij niet afmaken.
Per 1 januari 1994 wordt hij
dijkgraaf van het Hoogheem
raadschap Delfland. Een por
tret van een regionaal denkend
bestuurder.
„Hij is van nature verlegen. Dat pro
beert hij vaak wat onhandig te verber
gen waardoor hij, zeker als hij zich niet
op zijn gemak voelt, iets nurks over zich
krijgt", zo typeerde een collega-burge
meester Zevenbergens karakter. Zelf
herkent de vertrekkende burgemeester
zich beter in die omschrijving dan in
het stempel 'regent' dat hij onlangs van
een regionale krant kreeg.
„Een pijnlijk schampschot," zo ervaart
hij dat etiket. Terwijl hij zijn gevoelens
daarover uitspreekt, betrekt zijn ge
zicht. Hij masseert zijn linkerwang met
de palm van zijn hand. Even zoekt hij
naar woorden. „Het klopt wel dat ik
wat afstand probeer te bewaren. Dat
doe ik soms bewust om mijn onafhan
kelijkheid als koninklijk benoemd bur
gemeester niet te verliezen."
Jargon
Toch is dat niet de enige reden waarom
zijn optreden op menig Bergenaar ver
keerd uitpakte. In discussies bedient hij
zich van een jargon, dat alleen voor
insiders in het bestuurlijk métier te
volgen is. Hij hanteert het bon mot naar
gelang het hem uitkomt: nu eens als
degen dan weer a la Godfried Bomans
als balsem voor de ziel. Al eist hij als
voorzitter van de vergadering meestal
wel zelf het laatste woord op.
Zuchtend: „Iemand die zegt zich in een
zaak verdiept te hebben, moet dat maar
bewijzen. Ik zoek graag de diepgang in
de discussie, dat verlevendigt de zaak.
Misschien zit er in mijn karakter ook
wel iets van geldingsdrang, maar mijn
habitus, mijn professionele instelling, is
toch op de eerste plaats dat ik leiding
wil geven aan een gevoel voor democra
tische processen".
In dat verband nam hij de Bergse
gemeenteraad meer dan eens op sleep
touw als er een knoop moest worden
doorgehakt over de grote projecten in
de stad. Zoals de overkapping van de
gerestaureerde Gertrudiskerk, de om
legging van de chloorlijn, de overname
van het gemeentelijk energiebedrijf
door de PNEM, de aanleg van de Bin
nenschelde, de verbouwing van paro
chiekerk De Maagd tot stadsschouw
burg, de deal over de aanpak van de
binnenstad met ANB/AMRO en de
bouw van een nieuw stadskantoor.
Honderden miljoenen waren daarmee
gemoeid en Bergen op Zoom kreeg er
iets van zijn vroegere grandeur mee
terug.
„Voor een goed plan is altijd geld te
vinden. Al moet je niet denken dat als je
met open mond buiten gaat staan, de
gebraden duiven zo naar binnen vlie
gen". Zijn persoonlijke relaties met be
windslieden, pblitSbi en topambtenaren
in het Haagse legden gewicht in de
Bourgondische voorliefde voor de goede schaal, maar zonder medewerking van
dingen des levens. OT9 1 Aov4 de Befgsé raad zouden ook Zevenbêr-
De pitteleer met krijtstreep-broek die gen en zijn wethouders roependen in de
Van onze verslaggever
Henk Boot
HIJ KWAM in 1982 vanuit Twello als
'ongewenst kindje' naar Bergen op
Zoom. Drs. Pieter Zevenbergen, 41
toen, burgemeester van het Gelderse
Voorst en daarvoor van het eiland Ame
land. Liberaal, vrijzinning hervormd en
ook nog eens boven-Moerdijker.
Bovendien, en dat was voor politiek
Bergen op Zoom het ergste, stond
WD'er Zevenbergen slechts derde op
de voordracht van de Brabantse Com
missaris der Koningin Jan van der Har
ten. Achter de CDA-kandidaten Stad
houders uit Haaksbergen en Van Caste
ren uit Waalwijk. Maar PvdA-minister
Ed van Thijn van Binnenlandse Zaken
zag die nummers een en twee over het
hoofd en liet Bergen op Zoom van klem-
verschieten.
„Een historische doorbraak," jubelde
Ed Nijpels, destijds nog Tweede Ka
merlid voor de VVD en zelf woonachtig
in Bergen op Zoom. „Dat ik het gewor
den ben, kwam vooral omdat in de
Haagse wandelgangen was afgesproken
dat de eerste stad in Brabant die vrij
kwam van kleur zou verschieten. Toe
vallig was dat Bergen op Zoom," aldus
Zevenbergen.
Hoe anders hadden de mannen van de
macht in de Markiezenstad zich de
opvolging van hun CDA-partijgenoot
Louis van de Laar voorgesteld. De oud
staatssecretaris van katholieke huize
was gekend om zijn grote eruditie. Zijn
passie voot klas$ie|e muziek, én; dito
literatuur combineerde hij met een
Zevenbergen bij zijn inhuldiging in
1982 droeg, haalde het qua symboliek
niet bij Van de Laars uniform, compleet
met sabel en steek, waarin die de
nieuwjaarsrecepties afnam. Al verried
ook Zevenbergens garderobe enige hang
naar etiquette.
Hoewel hij zich wat minder als een
autoriteit kleedde, bewees hij er in zijn
doen en laten wel een te zijn. Bovendien
gedroeg hij zich daar ook naar. Een
beetje stijfjes, met veel gevoel voor
kwaliteit en niet zo gemakkelijk te
benaderen. Slechts weiningen in zijn
omgeving liet hij kennis maken met de
zachte voering onder dat harnas.
woestijn zijn geweest.
„Anno negentienzoveel bereik je als
bestuurder niks als je niet zorgt voor
een breed draagvlak. Je moet een zekere
vorm van medeplichtigheid zien te or
ganiseren. Dat kost tijd en energie en je
moet er vooral een overtuigend verhaal
weten te vertellen."
Zoals bij de grondverkoop aan het des
tijds vanwege fosgeen-ontsnappingen in
de jaren '70 nog steeds besmette GE
Plastics in Bergen op Zoom. „We zaten
destijds met 90 ha industrieterrein dat
al jaren braak lag en als een steen op de
gemeentebegroting drukte. Er zijn in
1987 gesprekken gevoerd over een ver-
Pieter Zevenbergen: 'Denk je nu echt dat ik zoveel mensen een plezier zou
doen door nog eens twaalf jaar in Bergen op Zoom te blijven?'
foto de stem/dick de boer
woonbebouwing, ineens minder proble
matisch werd.
koop van die grond aan GE Plastics dat
op zoek was naar een Europees hoofd
kwartier. Tot op het allerhoogste ni
veau, ja ook in Den Haag. Tot GE-pre-
sident Hiner in de Verenigde Staten de
knoop doorhakte en zei: buy the god
damned land. Dat betekende dat GE
Plastics voor de stad en de regio behou
den kon blijven."
De Bergse raad werd in allerijl bijeen
getrommeld. Hij zwichtte niet enkel
voor de opbrengst (circa 52 miljoen
gulden), maar ook voor de gerustellende
woorden van zijn voorzitter dat de
plasticgigant zich vanwege haar imago
geen nieuwe milieuproblemen kon per
mitteren. Waardoor de locatie Noord-
land, op een boogscheut afstand van de
Debat
Hij zegt in de diverse politieke arena's
het echte politieke debat te missen. Ook
over hete hangijzers als de gemeentelij
ke herindeling mist Zevenbergen de
emotie in openbare discussies. „Het
kabbelt wat voort, het boeit niet. Maar
ja, het echte drama speelt zich natuur
lijk af op de bijeenkomsten van de
CDA-Statenfractie en in mindere mate
die van de PvdA. Daar worden de
besluiten immers voorgekookt."
Daarom beleeft hij als voorzitter van de
raad en van het Streekgewest Westelijk
Was er verband tussen die van
irritatie vervulde kreet 'ontbin
den die zaak' uit de mond van
de toch meestal bemiddelende
PvdA-fractievoorzitter Thijs
Wöltgens in de Tweede Kamer
en het politieke afscheid van
CDA-fractievoorzitter in de
Eerste Kamer, Ad Kaland?
Durft Thijs plotseling nu hij
weet dat Ad aan de overzijde
van het Binnenhof niet langer
aan de touwtjes trekt?
Was het een aanmoediging voor
Lubbers om bij het politieke
einde van Kaland ook maar een
einde te maken aan de politieke
zelfoverschatting van de Se
naat? Want die twee hangen
samen. Het is in de afgelopen
jaren vooral de CD A-fractie on
der leiding van Kaland geweest
die keer op keer getracht heeft
de positie van de Eerste Kamer
op te rekken. Dat leidde enkele
keren tot bij na-botsingen tus
sen kabinet en Senaat.
Toch is het niet helemaal eerlijk
de beschuldigende vinger in de
richting van alleen Kaland te
heffen. De niet van ijdelheid
gespeende CDA-senator was
een exponent van een breed
gedeeld gevoel in de Eerste Ka
mer dat zij keer op keer ge
dwongen was om het werk van
de Tweede Kamer over te doen,
althans te corrigeren. Een veel
gehoord argument daarbij is dat
de Tweede Kamer kwalitatief
ondeugdelijke wetgeving afle
vert.
Dat brengt ons op de taak van
de Eerste Kamer in ons staats
bestel. Zij wordt niet voor niets
vaak aangeduid als de chambre
de réflexion. Een college van
wijze mannen en vrouwen dat
met grotere politieke afstande
lijkheid dan de Tweede Kamer
in zekere rust en wijsheid en
Thijs Wöltgens: 'Ontbinden die zaak.'
foto de stem/johan van gurp
niet beïnvloed door de waan
van de dag aan het einde van
het wetgevingsproces met een
kritisch oog nogmaals een wets
voorstel beoordeelt. Als slot van
die beoordeling heeft de Eerste
Kamer twee mogelijkheden:
aannemen of verwerpen. Het
recht een wetsvoorstel te wijzi
gen (amendementsrecht) heeft
de Senaat, anders dan de Twee
de Kamer, niet.
Wel is er de mogelijkheid dat de
Eerste Kamer bewindslieden er
toe beweegt bij de Tweede Ka
mer een zogenoemde novelle in
te dienen. Een mooi woord voor
wat niet anders is dan een wij
zigingsvoorstel op een reeds
door de Tweede Kamer goedge
keurd wetsvoorstel. Daarmee is
staatsrechtelijk niets aan de
hand zo lang de novelle zich
beperkt tot het herstel van een
technische onvolkomenheid in
een wetsvoorstel, die door de
Tweede Kamer over het hoofd is
gezien. Het wordt wat anders
als de Eerste Kamer probeert
door het afdwingen van een
novelle een inhoudelijke draai
aan het wetsvoorstel te geven.
Dan meet de Senaat zich een
recht aan dat ze niet heeft.
Een deel van de discussie die
deze week in de Tweede Kamer
is ontbrand is terug te voeren
op deze oprekking van de posi
tie van de Eerste Kamer. Pre
mier Lubbers sprak zelfs van
'verloedering van de novelle-
techniek', zonder overigens aan
te geven aan wie dit bederf van
het omgaan met de spelregels
het meest moet worden verwe
ten. Wanneer het kabinet te
vaak toegeeft aan de pogingen
vanuit de Eerste Kamer om als
nog zijn zin door te drijven, zijn
de bewindslieden zelf mede
schuldig aan de verloedering.
Tweede-kamervoorzitter Deet-
man zinspeelde daarop ook toen
hij donderdag waarschuwde dat
bewindslieden niet te vaak
moeten toegeven aan een tegen
stribbelende Eerste Kamer. Het
kan niet zo zijn dat een minister
de poot stijf houdt tegenover de
Tweede Kamer maar vervol
gens, om zijn wetsvoorstel te
redden, soepeitjes door de knie-
en gaat voor het front van de
Eerste Kamer. De minister of
staatssecretaris die dat te vaak
doet, verspeelt zijn gezag in zijn
verkeer met de Tweede Kamer,
waarschuwde Deetman terecht.
Dat neemt overigens niet weg
dat de Eerste Kamer vooral in
de afgelopen jaren de neiging
tot een te grote politieke profi
lering heeft vertoond. Het is
moeilijk precies aan te geven
waar de Senaat de grens tussen
afweging van rechtmatigheid en
doelmatigheid haar klassieke
taak en het wegen van poli
tiek aspecten overschrijdt. Be
weren dat de Eerste Kamer zich
niet in politieke afweging mag
begeven, is te star. Zo lang die
afweging maar niet verwordt
tot het laten doorwegen van eng
partijpolitieke overwegingen is
er weinig aan de hand.
Wie echter de Senaat het recht
op het meewegen van ook (met
de nadruk op ook) maatschap-
pelijk-politieke aspecten ont
zegt, moet consequent zijn en
zich voor afschaffing van de
Senaat uitspreken. Overigens is
ook het tegenovergestelde waar.
Een zwaar politiek opgetuigde
Eerste Kamer wordt tot een
replica van de Tweede Kamer
en daarmee overbodig.
De al enige tijd stroeve en nu op
niet langer onderdrukte irritatie
uitgelopen verhouding tussen
de ene en de andere zijde van
het Binnenhof, heeft niet alleen
te maken met de te grote soe
pelheid van het kabinet tegen
over de Eerste Kamer. Ze heeft
ook van doen met twee andere
gegevenheden, die met elkaar
vervlochten zijn: het regeerak
koord en het monisme. Aan de
te uitgebreide regeerakkoorden
waarin coalitiepartijen elkaar
gevangen zetten, zijn de rege
ringsfracties in de Eerste Ka
mer niet gebonden. Evenmin
zijn zij gebonden aan de politie
ke compromissen die tussen het
kabinet en de regeringsfracties
in de Tweede Kamer in de loop
van een kabinetsperiode zijn
gesloten. Dat is maar goed ook.
Wie van regeringsfracties in de
Senaat binding vooraf of deel
name aan compromisvorming in
de beslotenheid van het Toren
tje zou willen, tuigt daarmee de
Eerste Kamer op tot een te
politiek orgaan en dat is nu
juist niet de bedoeling.
Terug naar de hartekreet van
Wöltgens: ontbinden die zaak!
Voor zover die kreet uiting is
van irritatie over de neiging van
de Senaat om het politieke spel
boven de knikkers te laten
gaan, is zij op haar plaats. Maar
is ontbinding het goede medi
cijn tegen de kwaal? Wat haalt
het uit als de regering de
dwarsliggende Eerste Kamer
naar huis stuurt? Het conflict
wordt er niet door beslecht.
Want tussentijdse ontbinding
en dus nieuwe verkiezingen le
veren geen politieke verschui
vingen op. Want het kiescollege
de leden van de Proviciale
Staten is niet van samenstel
ling veranderd. Dus keert de
Eerste Kamer in dezelfde par
tijpolitieke krachtsverhoudin
gen terug.
Ten hoogste kunnen er, als de
partijen daartoe besluiten, an
dere kandidaten naar voren
worden geschoven. Daarmee
zou ontbinding kunnen verke
ren in een strafexcercitie tegen
dwarsliggende individuele se
natoren. Een wel zeer onzuiver
gebruik van het ontbindings-
recht, dat riekt naar een gelegi
timeerd terugroepingsrecht.
Ontbinding heeft nog een na
deel. Het wetgevend proces
komt een aantal maanden stil te
liggen terwijl er geen enkele
garantie is dat de nieuwe Se
naat wèl met het omstreden
wetsvoorstel instemt. In tegen
deel, het is lang niet uitgesloten
dat de nieuwe Senaat zich als
reactie op het spierballenver-
toon van de regering tegenover
haar voorgangster nog onge
naakbaarder gaat opstellen.
Dan verhardt het het conflict
zich. Ook al daarom werkt ont
binding als regeling van con
flicten tussen Eerste Kamer en
regering niet.
Noord-Brabant veel plezier aan
genspel van BSD'er Louis van der 1(1
len, tevens Statenlid voor de BOF en Ij
van de Kamer van Koophandel.
zozeer omdat hij met overslaande
uiting geeft aan zijn emoties, dat mq|
je kunnen relativeren. Maar op
flux de bouche ben ik soms jaloers.
laatste in de rij van sprekers kan hijt
de losse pols reageren op wat andeiïj
voor hem hebben gezegd. Zo'n politics
geeft wel kleur aan een debat."
De laatste jaren van zijn loopbaan 1
steedde hij veel aandacht aan de fusij
vorming van de beide gewesten
West-Brabant. Daar mag van hem
regio-bestuur komen dat democrati
gekozen is. Pas dan kan West-Brabai
een vuist maken en over de toekomstig]
inrichting van de regio beslissen. „De
regio is veel te mooi en waardevol c
de ontwikkelingen over te laten
Rotterdam of Antwerpen. Het risicl
bestaat nog steeds dat we hier bedrijvel
krijgen die vanwege de hoge grondprij
zen elders en hun betrekkelijk
voegde waarde daar zich hier vestige!
We moet hier zelf kiezen wat we er vj
en niet willen hebben."
Bewustwording
Dat proces van regionale bewustworl
ding verloopt moeizaam. Mede vanwegl
de gemeentelijke herindeling die
ties van burgemeesters, wethouders!
raadsleden en ambtenaren in de kleine!
re gemeenten ondermijnt. „Ook daarbij
geldt dat je mensen moet proberen t
overtuigen van het nut van samenwerl
king. Maar die ketting moét zijn eig
sterkte nog ontwikkelen. Daarom is h
beter niet al te snel te veel te willen".
Zo'n rechtstreeks gekozen regiobestuur!
verkiest hij boven de getrapte gewestej
lijke samenwerking, die het rijk en a|
provincie nu voor West-Brabant in pei l
to hebben. „De keuze van de regent!
om voor zeven grootstedelijke gebiedej
een uitzondering te maken is willekeu j
rig. Er kunnen veel meer taken
centraliseerd naar een middenniveau!
waar een regiobestuur West-BrabarJ
goed kan opereren. Waarom zou EindJ
hoven straks wel rechtstreeks met
Haag kunnen onderhandelen en WestJ
Brabant niet?".
Zijn opvolger Ans van den Berg,
WD, mag proberen dat karwei af tt|
maken. Na twee mislukte pogingen
elders (Zoetermeer en Arnhem) burgej
meester te worden, kiest Zevenbergei!
voor een nieuwe functie: die van dijk!
graaf bij het Hoogheemraadschap Delf-l
land met 46.000 vergunningplichtigj
bedrijven, 1,25 miljoen inwoners en e
veilingomzet aan bloemen en planter.!
van 14 miljard per jaar. „Het lijkt mei
een aardige uitdaging om daar aan eer.l
verantwoord beheer van water, boderj
en lucht daar mee te werken."
De markies wordt graaf en is bovendien
nog democratisch gekozen door de i
mene vergadering van het waterschap
Hij laat na twaalf jaar een danig opge-l
knapte stad achter. Lachend: „Op he:|
perron waar ik stond komen niet zoveel!
treinen meer langs. En denk je nu echt!
dat ik zoveel mensen een plezier zou|
doen door hier nog eens twaalf jaar te
blijven?".
Hij weet zich gesterkt door een hem
onbekend meisje van twaalf dat hem na
zijn benoeming een briefje schreef: „II
haat u niet. Ik houd contact". Var.l
zoveel spontane vriendelijkheid bloost
zelfs een autoriteit als Zevenbergen.
Tilburg - Snelle opsporing
van longtuberculose ondei
asielzoekers is effectief.
Tot die conclusie komt de GGE
Midden-Brabant na 5239 long
onderzoeken bij asielzoekers ir
de tweede helft van vorig jaar
Daarbij werd bij 23 mensen tu
berculose geconstateerd, waar
onder zeven maal 'open' tuber
culose: de besmettelijke vorm
Door Eugène Leenders
Den Haag - Het ministerie \l
genheid verkeert in een crisis I
ment blokkeert een adequate I
men op het gebied van de sol
genheid.
Dat zegt de op een na hoogstél
ambtenaar van het ministerie,!
plaatsvervangend secretaris-gen!
neraal T. van de Putte. Het afge-l
lopen jaar hebben allerlei onder-1
zoeken uitgewezen dat het mi-J
nisterie zijn taken onvoldoende!
uitvoert.
Van de Putte: „We krijgen keer!
op keer een veeg uit de pan. Var!
de parlementaire enquêtecom-1
missie onder leiding van Buur-I
Utrecht (anp) - De Algemen.
Nederlandse Bond voor Oudere:
(ANBO) wil dat banken en ver
zekeringsmaatschappijen leef-'
tijdscriteria in polis-en krediet-
voorwaarden schrappen. Volgen:
de ANBO zijn de bepalingei
leeftijdsdiscriminerend.
De bond heeft een eigen onder
zoek uitgevoerd naar de werk
wijze van banken en verzeke
ringsmaatschappijen bij oude
ren.
Daaruit blijkt dat leeftijdsgren
zen worden gehanteerd on
ouderen uit te sluiten van verze
keringen of om krediet te weige
ren. De banken en verzekeraar:
zitten met die leeftijdsgrenzei
nauwelijks op één lijn; de éét
hanteert een bovengrens-van 7,r
jaar, de ander doet dat al bij 60.
Ook bij de uitbetaling signaleer
de bond verschillen. Het berei
ken van de 70-jarige leeftijc
geldt als norm om de uitkerinj
bij overlijden tijdens vakantie
tot 20 procent terug te brengen
Bij blijvende invaliditeit is da
zelfs tot 4 procent van de uitke
ring, die iemand op 69-jarigi
leeftijd zou krijgen. Volgens ee:
woordvoerder van de ANBO ka:
dit betekenen dat iemand ee:
dag voor zijn 70e verjaardag no;
50.000 gulden uitkering krij
een dag later nog maar 5.00:
gulden.
Volgens de ouderenbond verde
digen veel banken en verzeke]
raars hun beleid door te wijze:
op statistische gegevens. Ma:
de ANBO is het hier 'volstrel
mee oneens'. Statistische gege
vens zijn niet actueel en geve:
alleen maar gemiddelden.
HEEFT PREMIER Lubbers de
mestbeleid in het vooruitzich
jaarvergadering van de NCB iij
aan de poten van zijn vakminis
„Neen," zegt de woordvoerde
Breda niet verder gegaan dan I
„Jawel", zegt de woordvoerd
heeft welzeker handreikingen
leid."
Als je de letterlijke woorden
eens op naleest, dan hebben b
Dat de woorden van de pre
duizend gekwelde boeren pos
kenbaar een politiek feit, ge;
waarop de eerste minister spr
machtigste boerenbond van
zich het felst verzet tegen het
voordat de Tweede Kamer zi
voor de jaren tot 2000 én ove
seling. Dat Lubbers in dat
verplichte mestcentrale - gei
onhaalbaar instrument volge
geeft aan dat de minister-pre
boodschap achter te laten in B
Natuurlijk kunnen de woorder
worden gezien van de verkiez
Want zeker als een boerencris
verkiezingsstrijd, weerklinkt al
wordt om uit te kijken naar
hoewel het boeren-electoraat
een schrikreactie teweeg in De
toezeggingen van Lubbers wo
Niettemin blijft overeind sta
meer warmte in zich droec
Bukman, een jaar geleden v
meer de sfeer van 'U zoekt h
duren'.
Maandag, tijdens het kamerc
Lubbers afgelopen donderda
was.
i