Arts Henk Jans: 6Ik maak het milieu niet beter
'Landbouw
cruciaal
voor gezonde
Noordzee'
Kritit
1
Sf- KOI
Deskundig*
Mark
DE STEM-
Ze hadden de Betuwelijn 4Gelderlandlijn' moeten noemen
2 SLOGGI FOR A
DESTEM
Oud maar niet
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
Medewerker Bredase GGD ontvangt vandaag Provinciale Milieuprijs
Waterpakt pleit aan vooravond conferentie voor stringenter mestbeleid
DE STEM
U ROLTRAP
Agenda
Oppositie: 4PI
DINSDAG 7 DECEMBER 1993 A2
Nederland is vol. Het
is echt waar. Je ziet
het toch duidelijk?
Alles is volgebouwd, tot de
laatste millimeter. Daarom
moet die Betuwelijn er beslist
niet komen. De regering zit
op het verkeerde spoor. Ze
ven miljard, dat is toch veel te
veel voor een perronkaartje?
Het milieu moet gespaard
worden, zeggen Hanja Maij
en Hans Alders en daarom
worden dino-achtige graafma
chines losgelaten op tuintjes,
parken, hooischuren, wooner
ven, beschermde boerderijen,
dorpskommen, tweede wonin
gen, bejaardenhuizen, asiel-
zoekersverblijven, peuter
speelzalen, appelboomgaar
den, perelaars, koolveldjes,
aardbeienbedjes, konijnehok-
ken. Wilt u nog meer weten?
Nederland wordt overhoop
gehaald van Rotterdam via
Barendrecht, Gorkum en Tiel
tot Zevenaar. De pennestreek
is al peperduur, de werkelijk
heid zal nog wel een paar
miljard meer kosten. Ons land
wordt in tweeën gescheurd.
Een dwarslaesie, zouden de
doktoren zeggen. De rivieren-
bundel die wij 'de Moerdijk'
noemen, is een natuurlijk ge
geven en bovendien nuttig
voor onze afwatering. Maar
deze Betuwe-breuklijn is een
natuurramp, door mensen
hand aangericht. Een gouden
glijbaan voor de vracht, een
onneembare bergrug voor het
menselijke noord-zuid-ver
keer.
Het Koninkrijk der Nederlan
den breekt, zakt in elkaar en
bloedt dood. Frankrijk grist
de onderste helft weg, nadat
het België geruisloos opge
rold heeft. Duitsland veegt
achteloos de bovenste helft
naar zich toe en Kohl laat zich
toejuichen als de redder. Dat
is dan de bestuurlijke herin
deling waarop in Den Haag al
zo lang gestudeerd wordt.
De spoorlijn is nodig voor
onze economie, zegt Maij met
een wassen gezicht. Ze zal er
spijt van krijgen, zoals ook
Neelie Kroes spijt kreeg van
haar gedram voor de ver
voersbedrijven. Neelie vond
de PvdA-borst van Bram Pe
per, maar waar zal Hanja Ma
ij volgend jaar haar huilbui-
tjes kwijt kunnen?
Duitsvriendelijkheid begint
weer in de mode te raken.
Tessa de Loo en Nelleke
Noordervliet schreven er boe
ken over. We moeten leren
van Duitsers te houden, want
überhaupt an sich zijn ze heus
niet zo unheimisch als wij
sinds 1940 en 1974 steeds ge
dacht hebben. Maar om nu al
over te gaan tot een groot
scheepse Wiedergutmachung
in de vorm van een spoorlijn
van het rokende Ruhrgebied
naar de kuilen in onze stran
den, dat lijkt mij toch wel wat
overdone (dat kan gelukkig
weer in het Engels).
Nooit meer zal
de Betuwe in
bloei staan
Wat leveren die rails dwars
door ons natuurschoon nou
eigenlijk op? Als u weet wat
er via de Maas en de Rijn in
onze delta wordt gedumpt,
hoeven we daar niet optimis
tisch over te zijn. Radio-actief
afval en plutonium uit het
vroegere Oost-Duitsland den
deren in donkere nachten
door de Betuwe-barst en als
we wakker worden, staat het
spul te lekken bij de Rotter
damse haven. Alle gif dat we
ooit in de DDR hebben ge
stort, schiet straks direct naar
het hart van Nederland.
De Betuwe zal nooit meer in
bloei staan en Flipje zal onder
verdachte omstandigheden
sterven. Alle politieke par
tijen die vóór de Betuwe-Ba-
hn stemmen, ook al is het met
tunnels, loopgraven en bun
kers, moeten verder geboycot
worden. Want alleen de slech-
teren kiezen voor de goede
rentrein.
We hebben al een prachtige
verbinding met Duitsland.
Laat de rivieren het werk
doen. Dan heeft Albeda de
binnenschippers iets moois te
bieden en zijn we eindelijk
ook van dat probleem af.
Weet u dat Betuwe hetzelfde
betekent als Batavia? De
naam wijst terug naar de Ba
tavieren. Die kwamen bij Lo-
bith ons land binnen. Niet per
internationale trein maar over
water!
Een reiziger vervoegt zich aan de balie van de bank. Hij wil voor
een paar honderd gulden van een Oosteuropese valuta. Het is niet
de eerste keer dat hij daarheen tijgt, dus hij weet dat de muntsoort
besteld moet worden bij het hoofdkantoor.
De jonge man achter het loket begrijpt hem aanvankelijk niet.
Hoewel hij in geld doet zegt de naam zloty hem niets. Als hij hoort
dat dit het betaalmiddel in Polen is, wil hij weten of de klant er heen
gaat. Op het bevestigend antwoord, zegt hij 'zo,zo' en kijkt alsof hij
de cliënt daarmee in een categorie indelen kan.
Na ruggespraak met een chef meldt hij een poging tot bestelling te
willen wagen, 'maar waarom neemt u geen marken mee?' De klant
reageert met een vraag: „Adviseert u mensen die naar Brussel gaan
daar gewoon met guldens af te rekenen?"
Het joch reageert niet begrijpend. (CH)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie 076-236309.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a, (alleen redactie)
S 01640-37253, fax 01640-40731. (voor nabezorging 01640-36850)
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Afdeling Lezerscontact ®06-0226116 (gratis).
Etten-Leur, Markt 28, S 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, S 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP,
S 01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 85.50, per half jaar 170.05 óf per jaar 330.70.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 28.45,
per kwartaal 83.00, per halfjaar 165.05 óf per jaar 320.70.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Gin-
nekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881.
Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00
uur 076-236881zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-
236242/236911.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Ook op zaterdag van 09.00-12.00 uur.
Milieu-arts Henk Jans ontvangt vandaag de Provin
ciale Milieuprijs 1993. Jans is verbonden aan de GGD
Stadsgewest Breda en werkzaam voor alle gezond
heidsdiensten in Noord-Brabant en Zeeland. Volgens
de jury heeft drs. Jans als medisch milieukundige
vanaf 1986 veel inspanningen verricht om de relatie
milieu en gezondheid gestalte te geven.
Door onze redactrice
Marja Klein Obbink
DE MEDISCHE milieukunde is
een jong vakgebied met maar
heel weinig deskundigen
(MMK's). Sinds november 1989
zijn er zo'n tien MMK's gestatio
neerd bij een basis-gezondheids
dienst. Hun taak is om na te
gaan wat exact de invloed is van
milieufactoren die de gezond
heid bedreigen. Of die als een
bedreiging voor de gezondheid
worden ervaren. Want dat laat
ste is volgens Henk Jans min
stens zo belangrijk. Als het gaat
om de relatie tussen milieu en
gezondheid legt hij de nadruk op
de leefomgeving.
Jans is vele malen betrokken
geweest als adviseur bij asbest-
branden, ongevallen met gevaar
lijke stoffen, bodemverontreini
ging etc. Hij adviseerde niet al
leen de GGD's, maar ook de
gemeenten, milieu-inspecties en
verontruste burgers. „Ik ben niet
alleen beleidsadviseur", om
schrijft Jans zijn taken, „maar
ook brandjesblusser, voorlichter
en vertrouwensarts".
Want elke milieu-verontreini
ging is uniek, stelt Jans. „In die
zin dat nooit is aan te geven hoe
mensen erop zullen reageren".
„Ik maak het milieu niet beter",
benadrukt Jans, „maar ik pro
beer de betrokkenen bij een ver
ontreiniging zodanig te informe
ren dat zij adequater met de
risico's om kunnen gaan. Want
al is er op dat moment geen
directe sprake van schade voor
je lichamelijke gezondheid, er
kunnen ook nog andere gezond
heidsbelangen in het geding zijn,
zoals een verstoring van je leef
klimaat."
Over de effecten van het contact
met giftige stoffen kunnen de
deskundigen, en ook Jans, vaak
heel weinig concreets zeggen.
Neem een asbestbrand. Jans:
„We weten dat er bij langdurige
blootstelling aan asbest een ver
hoogde kans bestaat op longkan
ker. Maar hoe zit het met ie
mand die z'n asbest-vloerbedek-
king verwijdert of z'n golfplaten
afdakje vervangt? Dat zijn vra
gen waar we niet een twee drie
antwoord op kunnen geven,
maar de ongerustheid van de
betrokkenen is er niet minder
om. Mijn taak is dan om een
luisterend oor te bieden, uitleg te
geven en antwoord te geven op
de vraag 'wat betekent dit voor
mij?'
Een ander voorbeeld: stank. „Op
zich heeft stank weinig directe
effecten op het lichaam, maar
dat betekent niet dat je je er niet
ziek door kunt voelen: spannin
gen en irritatie worden vertaald
in klachten als hoofpijn, agressie
of geïrriteerde ogen.
De kwestie-Balse Dreef van en
kele jaren geleden, ligt Jans nog
vers in het geheugen. De afval
waterpersleiding van Moerdijk
naar Rilland-bath loopt door de
Balse Dreef rond Bergen op
Zoom. Ter hoogte van Hoeven
loopt de leiding door 't Gors. Op
beide plaatsen was er een kleine
overstort, waardoor het afval
water soms met kleine 'pufjes'
even aan de oppervlakte kwam.
Er kwamen klachten, eerst uit
Hoeven. Opeens werd het voor
komen van veel kankergevallen
in de omgeving van 't Gors ge
weten aan de stank. Toen er een
boer, die het dichtst bij de be
wuste plek woonde, stierf aan
kanker, was de beer los, vertelt
Jans. „Z'n zoon dreigde zelfs
met een laadschop de hele in-
Jans: 'Ik ben niet alleen beleidsadviseur, maar ook brandjesblusser, voorlichter en vertrouwensarts'.
foto willem blauw
stallatie aan gruzelementen te
rijden."
Jans zat met het probleem dat
hij niet hard kon maken dat de
stank debet was aan de vele
kankergevallen. „Eerder wezen
factoren in de richting van de
vele bestrijdingsmiddelen waar
de boer mee werkte en het feit
dat hij veel rookte. Maar die
factoren spelen dan niet meer
ger in die stank te laten leven.
Nog geen half jaar later trok het
Hoogheemraadschap de pijp
mee, ik moet uitgaan van de
realiteit. De psychische druk
voor de mensen in die omgeving
is te groot. Er moeten dan geen
halve maatregelen genomen
worden. Ik heb het Hoogheem
raadschap geadviseerd die pijp
door te trekken. Het was onac
ceptabel om die mensen nog lan-
door en hief het hele stationnetje
op. Later speelde een soortgelij
ke kwestie in Bergen op Zoom en
die is op dezelfde manier opge
lost."
Risico's voor de volksgezondheid
moeten worden teruggebracht
tot aanvaardbare grenzen. Voor
Jans betekent dit schipperen
tussen het vaak ontbreken van
harde cijfers en en de ervaring
dat in een ongezond milieu ook
de gezondheid van mensen in de
knel kan komen.
„Ook al zijn mensen geneigd om
een groot scala van individueel
bestaande klachten in verband
te brengen met de betreffende
verontreiniging. Mensen die hun
omgeving als negatief ervaren,
ervaren hun gezondheid ook
vaak als negatief. Die psycho-so-
ciale aspecten dreigt men nogal
eens uit het oog te verliezen. De
wereld van de burger is een
totaal andere wereld dan die van
de deskundige en de bestuur
der."
Diffuse milieuproblemen zullen
in de toekomst onze aandacht
vragen, verwacht Jans. Milieu
problemen die geen direct ge
vaar voor de volksgezondheid
opleveren, maar die zo perma
nent aanwezig zijn', dat risico':
niet uit te sluiten zijn.
.„Subtiele effecten zoals irritatie,
geluid- of stankoverlast beteke
nen een aantasting van de kwali
teit van het woon- en leefkli
maat. En op termijn kunnen die
ook de kwaliteit van het leven
ernstig bedreigen. Daarmee
moeten we grondig rekening
houden bij de uitvoering van
grootschalige projecten als de
drinkwatervoorziening, de bio
industrie, Betuwelijn, de uitbrei
ding van Schiphol en natuurlijk
de hogesnelheidstrein. Al deze
projecten kunnen een directe
verstoring en bedreiging opleve
ren van onze leefomgeving."
Door onze redacteur
Carl Mureau
Den Haag - 'Hanja gaat te
keer als een olifant in een
porseleinkast'. Zo klonk het
verwijt aan minister Maij-
Weggen (Waterstaat), toen zij
drie jaar geleden in Den
Haag de derde Noordzee-
conferentie voorzat. Maij he
kelde de Britse Milieu-minis
ter Patten, omdat zijn land te
laks was in de aanpak van de
zieke Noordzee.
Vandaag en morgen komen de
ministers in Kopenhagen bijeen
voor de volgende conferentie
over de Noordzee. Maij zal zich
nu iets bescheidener moeten op
stellen, want het gaat in de
Deense hoofdstad vooral over de
vervuiling van het Noordzee-wa-
ter met fosfor en stikstof. De
Nederlandse boeren zijn met hun
overvloedige mestproduktie be
langrijke veroorzakers van deze
verontreiniging.
„Nee, harde verwijten aan het
adres van Maij verwacht ik
niet", zegt P. Vertegaal van het
Waterpakt. Deze bundeling van
milieu-organisaties presenteerde
vorige week een rapport over de
vermesting van de grote wate
ren. Conclusie: de Nederlandse
boeren behoren nog steeds tot de
belangrijkste lozers van fosfor
(een element van fosfaat) en
stikstof (nitraat). „Maar andere
landen hebben ook volop boter
i
op het hoofd," aldus Vertegaal.
De Noordzee-landen kwamen in
1984 voor het eerst in Bremen
bijeen om te praten over een
gezamenlijke aanpak van de ver
vuilde plas. In Londen (1987) en
Den Haag (1990) werden doel
stellingen vastgesteld, die de zie
ke zee gezond moesten maken.
Voor een lange lijst giftige stof
fen moet de instroom in 1995
zijn gehalveerd.
Op veel onderdelen wordt in
middels vooruitgang geboekt.
Maar, zoals de ministers in 1990
al verwachtten, met fosfor en,
stikstof blijft het kwakkelen.
Deze twee stoffen zijn de kwa
lijkste elementen van dierlijke
mest. Als ze eenmaal in het op
pervlaktewater terechtkomen,
laten ze daar hun sporen achter.
Binnenwateren groeien dicht
met algen, op de stranden zijn de
dikke pakken witte schuim (ook
alg) het stinkende bewijs van een
verstoord evenwicht. Met enige
regelmaat vindt massale vis
sterfte plaats, bijvoorbeeld in
het Skagerrak.
In 1995 moet de instroom van
fosfor en stikstof in de Noordzee
zijn gehalveerd. Voor die eerste
stof lijken de meeste landen deze
doelstelling wel te halen, zij het
nipt. Maar bij stikstof lukt dat
bij lange na niet. Nederland
koerst af op een afname van
slechts 27 procent en bevindt
zich daarmee in de middenmoot.
P. Vertegaal van het Waterpakt. De milieu-organisatie vindt
dat de grenzen aan de agrarische groei bereikt zijn. foto vnu
Duidelijk is, zo vindt het Water
pakt, dat de Noordzee-landen
zich extra moeten inspannen om
die vermesting terug te dringen.
En de winst valt vooral te halen
bij de boeren. „De landbouw
wordt langzamerhand cruciaal
voor een gezonde Noordzee," al
dus Vertegaal. Een steviger aan
pak van de mestproblematiek is
volgens de milieubeweging hard
nodig. Het beleid dat de minis
ters Bukman (Landbouw) en Al
ders (Milieubeheer) hebben
voorgesteld, en waarover de
Tweede Kamer 13 december de
batteert, is niet toereikend.
Het Waterpakt, dat via de inter
nationale organisatie Seas at
Risk ook aan de conferentie in
Kopenhagen deelneemt, vindt
dat de grenzen aan de agrarische
groei zijn bereikt. De boeren
moeten overstappen van inten
sieve veehouderij, met veel mest
als schadelijk bijprodukt, naar
milieuvriendelijker boeren. Bo
vendien zouden alle Noordzee-
staten al in 1998 moeten zorgen
dat hun boeren doen aan even-
wichtsbemesting: net zo veel
mest op het land als het gewas
kan opnemen.
Dat geluid van de milieubewe
ging zal de boeren woedend ma
ken. Het verzet tegen het door
Bukman en Alders voorgestelde
mestbeleid is reeds groot. Boeren
kunnen de extra milieu-investe
ringen nauwelijks opbrengen.
Voor een nog verdere aanscher
ping bestaat zeker geen draag
vlak. De milieubeweging beseft
dat ook wel. Vertegaal vindt liet
echter tijd worden dat de over
heid geld uittrekt voor subsidies
en flankerend sociaal beleid voor
boeren die de overstap maken
naar kleinschaliger en milieu
vriendelijker produktie.
Het voert te ver om alleen de
boeren de schuld van de vuile
Noordzee te geven. De recente
lozingen van gif op de Maas in
Wallonië hebben dat eens te
meer aangetoond. De Belgen, die
hun rioolwater nog goeddeels
ongezuiverd op de rivieren lozen,
en de Engelsen, die de vermes
ting door stikstof niet eens als
een probleem zien, moeten ook
nog veel leren. Maar eigenlijk
geldt dat voor alle landen die
aan het Noordzee-beraad deel
nemen. Naast Nederland zijn dat
België, Denemarken, Frankrijk,
Duitsland, Noorwegen, Zwitser
land, Zweden en Groot-Brittan-
nië.
De conferentie richt zich dze
week niet alleen op de fosfor en
stikstof. De Noordzee kampt im
mers met nog veel meer boos
doeners. Een ander agrarisch
probleem dat op de agenda
prijkt, vormen de bestrijdings
middelen. Ook daar blijft het
beleid achter bij de doelstellin
gen voor 1995. De ministers zul
len zich tevens buigen over de
overbevissing en de lozing van
olie door schepen op zee.
ZO, BIJ de NS kunnen ze einde
lijk aan de slag. De bestellingen
voor grind, rails en bielzen kun
nen de deur uit. Binnenkort
regent het offertes voor locomo
tieven, wagons, seinpalen en
kabels. Wie denkt voor weinig
geld een leuk treintunneltje te
kunnen bouwen kan zich in
Utrecht melden.
Zelfs een paar Sinterklazen en
een dag ongeoorloofd school
verzuim van protesterende kin
dertjes uit Schelluinen hebben
de Tweede Kamer niet kunnen
vermurwen. De Betuwelijn
komt er. Een beetje boven en
een beetje beneden de grond,
hier tien meter naar links, daar
dertig meter naar rechts, maar
zij komt.
Tenminste, dat heeft een meer
derheid van de Tweede Kamer
beslist. Maar laat niemand den
ken dat de aanleg nu spoorslags
zonder problemen kan begin
nen. Het volk langs de lijn mort
voorlopig nog wel even door. De
bijna manshoge stapel stukken
die nu al met elkaar het dossier
Betuwelijn vormen, zal nog wat
verder worden opgehoogd met
bezwaarschriften en ander pro-
testwerk.
Spoorlijnen aanleggen is nooit
een dankbaar karwei geweest.
Op de een of andere manier
SD
Door David van der Houwen
heeft een trein de verkeerde
uitstraling. Of hij al dan niet
door dichtbevolkt gebied rijdt,
is bijzaak. In de tweede helft
van de vorige eeuw gingen de
Indianen de spoorwegbouwers
in de Verenigde Staten ook te
lijf toen die de oost- en west
kust met rails aan elkaar wilden
vastknopen. En niemand zou
durven beweren dat die prairies
te vol waren.
Een eeuw later is er nog geen
steek veranderd. Iedereen wil
wel graag een station dichtbij
huis maar liever geen spoorlijn.
Dus regent het plannen, voor
stellen, alternatieven maar alle
maal met één doel: als ik er
maar geen last van heb.
De onnozelheid, waarmee som
mige mensen zich in de discus
sie mengen, is ronduit vertede
rend. Zo wordt er regelmatig op
aangedrongen om een 'echt on
afhankelijk onderzoek' te laten
houden. Alsof die bestaan.
Want iedereen heeft altijd wel
ergens belang bij.
Zelfs al zou de Nederlandse
regering een fantastische om
weg bewandelen en Nelson
Mandela om zo'n onderzoek la
ten vragen dan kan het nog
misgaan. Dan blijkt Mandela
een neef te hebben met een
broer, waarvan een zwager be
vriend is met een tandarts die in
dezelfde Rotaryclub zit als de
directeur van de rederij die con
tainers naar Rotterdam ver
voert. En vooral voor die con
tainers moet de Betuwelijn er
komen. Weg is jè onafhankelij
ke onderzoek.
Makkelijk gaat het dus nooit
met spoorplannen. Maar in dit
geval zou het met een andere
naam misschien allemaal wel
meegevallen zijn. Want Betuwe
lijn is zo ongeveer het allerdom
ste wat je kunt verzinnen! Betu
welijn. Dat is toch koren op de
molen van de tegenstanders.
Zo'n naam roept beelden op van
een lompe, ronkende locomotief
die als een bruut monster, als
een twintigste-eeuwse bronto-
illustratie mat rijnders
saurus, tere fruitboompjes plat-
walst, door lieflijke beekjes
dendert en af en toe door een
schooltje vol onbekommerd zin
gende kindertjes van het type
Ot en Sien heenrijdt.
De Spoorwegen en minister Ma
ij hadden vanaf het begin de
naam Gelderlandlij n' moeten
gebruiken. Op elke locomotief
en wagon het provinciewapen.
De locomotieven dragen de na
men van de Gelderse provincie
bestuurders en de burgemees
ters van de gemeenten langs de
lijn.
Hadden ze dat maar gedaan.
Dan had Gelderland zich onder
aanvoering van commissaris
Jan Terlouw gisteren massaal
naar het Binnenhof begeven en
aan het eind van het debat Maij
jubelend rond het kamerge
bouw gedragen.
Er waren gisteren ruim vol
doende belangstellenden voor
het debat om de minister royaal
op handen te kunnen dragen.
AJleen voelden ze er niets voor.
Want de lijn heet Betuwelijn en
de locomotieven zullen wel de
namen krijgen van de buiten
landse havensteden, vanwaar de
containers naar Rotterdam wor
den gevaren.
Die grote belangstelling is wel
een mooie afstraffer voor ieder
een die meent te moeten vast
stellen dat Nederlanders niet
meer geïnteresseerd zijn in poli
tiek. Nederlanders lusten wel
pap van politiek, als het maar
over hun eigen belangen gaat.
In menige raadszaal moeten
stoelen worden bijgeschoven als
de bodemsanering van een
woonwijk aan de orde is. Maar
kom ze niet aan met de herzie
ning van de wet wapens en
munitie (kamerstuk 23.028) die
deze week op de agenda van de
Tweede Kamer staat. Die is
hoogstens interessant voor Pis
tolen Paultje en z'n makkers.
En die vertonen zich liever niet
op de publieke tribune.
De Tweede Kamer behandelt
deze week de begroting van
Welzijn, Volksgezondheid en
Cultuur. Verder ronden de frac
tievoorzitters de discussie van
de afgelopen weken over be
stuurlijke vernieuwing af. Een
discussie, die nauwelijks iets
aan daadwerkelijke vernieu
wing heeft opgeleverd. Verder
komen nog in commissies aan
de orde de georganiseerde mis
daad, een andere opzet van de
immigratiedienst, gescheiden
inzameling van huisvuil en het
milieubeleid. De Eerste Kamer
bespreekt onder meer de identi
ficatieplicht en de nieuwe poli
tiewet.
Breda (anp) - „Als er opera
tief was ingegrepen dan had
het kind waarschijnlijk nog
geleefd."
Dat zei de inspecteur van de
volksgezondheid in Noord-Bra
bant, M. Westerouwen Van Mee-
teren, gisteren als getuige-des-
kundige tijdens de rechtszaak in
Breda tegen de 35-jarige iatro-
soof F.R. uit Tilburg.
De Tilburger wordt verdacht van
doodslag op een tweejarig meisje
uit Tilburg, die in mei waar-
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Onder felle kritie
gaat een Kamermeerderheid
met het aangepaste kabinetsv
Hiermee lijkt bovengrondse aan
leg dichterbij, maar naar' ver
wachting wordt het plan ter dis
cussie gesteld bij de formatie
van een nieuw kabinet volgend
jaar.
D66 overweegt dat laatste in elk
geval te doen. De komst van de
spoorlijn is bovendien afhanke
lijk van de vraag of particuliere
beleggers 1,5 miljard gulden wil
len financieren van de 7,15 mil
jard die de spoorlijn kost.
WD, D66, Groen Links, SGP,
GPV en RPF verwijten het kabi
net alleen geluisterd te hebben
naar regeringspartijen CDA en
PvdA, waardoor er geen breed
politiek draagvlak voor het om
streden spoor is ontstaan. „Het
zou weieens een Pyrrusoverwin
ning kunnen blijken," aldus
D66-Kamerlid Versnel-Schmitz
gisteren tijdens het voortgezette
debat over de goederenspoorlijn
van Rotterdam naar Duitsland.
De Gelderse gedeputeerde De
Bondt zei na afloop zijn hoop nu
te richten op de Eerste Kamer.
Bovendien zullen provincie en
gemeenten alle mogelijkheden
aangrijpen om de verdere voort
gang te frustreren.
Over dit dreigement haalde mi-
(ADVERTFJ
ft 1
/^ONRDENI^EOS
U IN TEXnLESf1)\ï'
Milieuvriendelijk Eco-Tex j
O
(m.u.v. serie 06. En 5,- korting op 3 Sloggi
Slips). Sloggi for Men Slips zijn gemaakt va
fijn katoen en 4% Lycra. Ook na eindeloos
blijven ze perfect in vorm. Zit goed blijft g
NIETS ERGERS dan discriminatie,
die bepaalt dat bij collectief onts
straat gezet mogen worden, per 1
Terecht natuurlijk, want het sys
eenzijdig. Toch is er rumoer o
onrustig, want daar had men n
komende vijftien jaar meer dan 4.(
pensioen te sturen.
De discussie beperkt zich echter i
murw gebeukt door het maatsche
meer mee kunnen, vragen zich
moeten beulen. De vut staat irr
vanzelfsprekende vooruitzicht op
gaan dat er nog mogelijkheden
aangename invulling van de eiger
De teleurstelling van diegenen
dreigen te stranden is begrijpelijk
het arbeidsproces plaatsen van oi
te zaak. Niet alleen omdat steeds
voor de aanzwellende groep niet
opbrengen. In Europa is Nederlar
de arbeidsparticipatie van 50-pli
vooral omdat op deze wijze ervar
geringe kapitaalsfactoren, vernieti
Toch mag niet voorbijgegaan v
diegenen die hoopten nog in hi
kunnen stoppen. Ze willen dit nie
wereldreis of een tuinhuis nu noc
bepaalt het verlangen, maar het c
in de snelle en zware ontwikkelinc
moet dus wat aan gedaan woi
deeltijd-vut en aangepaste werk
mogelijkheden.
Extra inzet van arbeidsbureaus
mers weer aan een baan te help
blijven werkgevers voor goedki
krachten kiezen.
Het bedrijfsleven kan vanaf 1 jani
dure en minder snelle krachten b
hoe oudere werknemers nuttig en
waar het thuis hoort. Bij het bedri
de cao-besprekingen van het kor
diend.
