Subsidies
tehuizen
misbruikt
Vrouwen ontdekten
het geknoei van
de mannenbroeders
Betu
CDA en VVD houden vertimmering politiek bestel tegen
Kerst
-DE STEM-
Onderzoek GS Zeeland
De paradox
van een
SGP-drama
in Zeeland
Een iverkne
Kabinet spree
DE STEM
Schijn vermijde
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
pE STEM
'Aldi-personeel
moet verklaring
van goed gedrag
laten zien'
SARAJE
WAT DOET HET
Het is alleen vorsten
en zeer groten uit
de kunst gegeven
louter met hun voornaam de
geschiedenis in te gaan.
De Lodewijken bewaarden
hun faam louter met een
rangtelwoord achter hun do
opnaam, de schilders Santi en
Van Rijn verwierven onster
felijke roem onder hun voor
naam: Rafael en Rembrandt.
In populariteit worden zij
echter overtroffen door een
heilige waarvan zelfs de voor
naam niet eens hoeft te wor
den genoemd maar waarbij
volstaan kan worden met het
vermelden van zijn heiligheid:
de Sint.
Het heeft mij al vroeg ver
wonderd dat de kerk aan deze
volksheilige die in een flink
deel van Europa al eeuwen
lang een grote devotie geniet,
op 6 december, de dag waar
op hij als bisschop en belijder
wordt herdacht, in de liturgie
nagenoeg voorbijgaat aan de
deugd die wij, gelovig of niet,
en stellig niet geheel zonder
baatzucht, het meest in hem
waarderen.
Alleen in het epistel van die
dag wijst de apostel Paulus de
Hebreeën erop dat zij de wel
dadigheid en de vrijgevigheid
niet moeten vergeten.
De levensloop van deze goed
heiligman gaat overigens voor
een groot deel schuil in de
dichte nevel van de vroege
geschiedenis. Een aantal zo
genaamde biografische feiten
moet dan ook meer aan de
vrome volksverbeelding dan
aan de verifieerbare werke
lijkheid worden toegeschre
ven.
De kronieken vermelden dat
hij geboren is in Patara in
Lycië, waarschijnlijk als bis
schop het concilluie van Nicea
heeft bijgewoond en in 345 na
een godvruchtig leven in My-
ra gestorven is.
Gedurende de Turkenoorlo-
gen werd zijn gebeente, in
1807 naar het schijnt, door
gelovige kooplieden naar Bari
in Zuid-Italië overgebracht en
daar opnieuw begraven. Daar
moeten ook de eerste legen
den rond zijn figuur de ronde
zijn gaan doen. Want in de
twaalfde eeuw schreef een
diaken, Johannes van Napels
zijn levensverhaal, waarin hij
al enkele mirakelen aan de
heilige Nicolaas toedicht: hoe
deze drie meisjes behoedde
voor zedelijke ondergang
door 's nachts drie gouden ap
pels bij hen binnen te gooien
die als bruidschat konden die
nen en hoe hij drie jongelin
gen die door een wrede her
bergier waren geslacht en in
een tobbe waren ingezouten,
weer tot leven wekte.
Door wijzigingen in de han
delsroutes werd in de apo
criefe overlevering Italië
waarschijnlijk verwisseld met
Spanje. Het is immers dat
land van waaruit de Sint met
de stoomboot elk jaar naar
onze gewesten de steven richt
om ons met appeltjes van
oranje en andere lekkernijen
te verblijden.
Sint
Dat deze heilige nu op een
schimmel over de daken rijdt
is wel te verklaren uit de ver
onderstelling dat hij de geker
stende dubbelganger is van de
Germaanse god Wodan, die
op zijn witte ros Schleipnir
door de lucht reed.
De schoorsteen gold vanouds
als meeste geschikte verbin
ding van aarde en bovenwe
reld. Dat bleek ook zo voor
de beminde gelovigen. En zo
werd Sint- Nicolaas van bis
schop tot nachtelijk ruiter.
Niet alleen als kindervriend is
het deze heilige voor de wind
gegaan, kooplieden en sche
pelingen beschouwden hem in
de gouden eeuw al als hun
schutspatroon en zo kon hij
ook beschermheer worden
van een havenstad als Am
sterdam. Ook in de literatuur
maakte hij furore: over de
Sint-Nicolaasavond schreef in
1849 dominee P.A. de Genes-
tet een gelijknamig, satirisch
gedicht.
Het is wel te vermoeden dat
de heilige Nicolaas zichzelf
niet zou herkennen wanneer
hij zich op de dag van van
daag, met tabberd en wattige
pluisbaard als Sinterklaas ver
momd, zou ontmoeten.
Het zat dus zo: de winkels waren al vele weken geleden opgetuigd
met alles wat naar Kerstmis riekt. De berichten over Sint Nicolaas
klonken dramatisch. De goedheiligman in de banhet kinderfeest
was'r geweest. Het jaarlijkse ruilsysteem van cadeaus zou voortaan
niet meer in twee etappes verlopen, maar zich concentreren op de
kerstavond.
Vandaag het blijde bericht dat de winkeliers van Nederland in
verband met Sint Nicolaas bétere zaken hebben gedaan dan vorig
jaar.
Tóch nog winst voor de bisschop? Welnee. We kennen het verschil
gewoon niet meer tussen Sint en Kerst. Allebei cadeaudagen, met
rijm en hulst, en een dag sneeuw op de stoep. Wie Santa Claus
vertaalde met Sinterklaas, had altijd al gelijk. (HC)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911/Telefax 076-236405.
Telefax redactie 076-236309.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a, (alleen redactie)
01640-37253, fax 01640-40731. (voor nabezorging 01640-36850)
Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Afdeling Lezerscontact @06-0226116 (gratis).
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13,4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, S 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen.
Vlissingen, Scheldestraat 7-9,4381 RP,
@01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051,4380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen):
per kwartaal 85.50, per half jaar 170.05 óf per jaar 330.70.
Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 28.45,
per kwartaal 83.00, per half jaar 165.05 óf per jaar 320.70.
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Gin-
nekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881.
Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00
uur S 076-236881, zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076-
236242/236911.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Ook op zaterdag van 09.00-12.00 uur.
i
Van onze verslaggever Cees Maas
Middelburg - Het bestuur van twee Zeeuwse bejaarden
tehuizen van de zwaar religieuze Gereformeerde Ge
meenten wordt verdacht van onjuist gebruik van subsi
diegeld. Het provinciaal bestuur sluit strafbare feiten
niet uit.
Gedeputeerde Dijkwel (links)
die de kat de bel aanbond zit
hier broederlijk naast het
SGP-statenlid Van Heukelom
dat zijn verbazing over de fi
nanciële perikelen van de
geestverwante stichting niet
onder stoelen of banken stak.
FOTO JAAP WOLTERBEEK
Zeeland heeft na de be
lastingaffaire weer een
kwestie. De Rusthuizen-
affaire, ook onthuld door
deze krant. Zwaar gere
formeerde mannenbroe
ders verrijkten zich met
tonnen uit de kas van
twee rusthuizen. Ze de
clareerden teveel en on
rechtmatig, ontdoken de
belasting en maakten van
de administratie een
chaos. Gisteren traden
vier bestuursleden af, ze
kunnen later nog ver
volgd worden. Gisteren
bleek tevens dat al enige
tijd intern een onderzoek
naar het geknoei liep. Op
gang gebracht, uitgere
kend in die SGP-kringen,
door twee jonge vrou
wen.
Door onze redacteur Cees Maas
EEN KWESTIE van toeval. Al
les viel samen. Een provinciaal
bestuur dat onregelmatigheidjes
vindt in een jaarrekening en er
een accountant opzet, deze krant
die daar weer achter komt en het
publiceert, en twee jonge vrou
wen, die in diepe stilte al maan
den daarvoor naar algemeen-be
stuurslid Wisse zijn gestapt met
de boodschap dat er veel zaken
niet kloppen in de twee rusthui
zen, waarvan zij sinds juli 1992
directrice zijn.
Het is de wereld van de SGP, de
zwaar gereformeerden die vrou
wen niet tolereren als lid van de
politieke partij, waarin de beide
vrouwen zich roeren. Doctoran-
da's nog wel. De gestudeerde
jonge vrouwen krijgen directie-
banen. In rusthuis Rehoboth
gaat drs. J.G.J. Kaashoek aan de
slag, in Eben Haëzer wordt drs.
J.M. Blankenstijn directrice. De
laatste is een nicht van secretaris
Blankenstijn die gisteren als be
stuurslid is afgetreden en ten
minste voor vierhonderdduizend
gulden aan onrechtmatige decla
raties heeft geïnd.
Al snel valt het de vrouwen op
dat er rare dingen gebeuren,
i Overschrijvingen geschieden niet
Iper bank of giro, nee, alles gaat
Ibijna kontant. Leveranciers wor
den cash uitbetaaald, en krijgen
vette fooien van de voorzitter,
dominee Schreuder uit Goes.
Declaraties wordenJkontant uit
betaald, later in het rapport van
VB Accountants wordt daarover
opgemerkt dat 'er geen akkoord
verklaringen van kasbescheiden
aanwezig zijn'.
De directrices zien afrekeningen
van declaraties aan bestuursle
den, papieren over verboden
'toondersleningen', vreemde con
structies in de statuten die be
langenverstrengeling mogelijk
maken, ze praten met elkaar
over deze gang van zaken en
schakelen tenslotte Wisse in, een
man van onbesproken reputatie
als het om zaken als 'mijn en
dijn' gaat. En Wisse, dat weten
de vrouwen inmiddels uit de
chaos die de administratie moet
voorstellen, is niet betrokken in
welk gesjoemel dan ook.
Wisse neemt kontakt op met be
stuurslid Spijk, de voorzitter van
de financiële commissie en sa
men beginnen ze in april van dit
jaar aan de ondankbare taak die
de ondergang van het hele be
stuur van mannenbroeders kan
betekenen.
Een kwestie ook die de kerk, op
papier eindverantwooiriïïïlc, in
jhet hart kan treffen.
Een van de .eerste maatregelen
die Wisse neemt, is gelasten dat
alle afrekeningen voortaan per
bank moeten gaan. Het alge
meen bestuur is inmiddels op de
hoogte maar houdt de zaak stil.
Wisse vervangt in oktober Geuze
als penningmeester met de zegen
van het algemeen bestuur. Geuze
heeft de laatste drie jaar voor
meer dan een ton gedeclareerd in
strijd met de statuten.
Eind oktober komt de belasting
dienst op bezoek. Het gewone,
vijfjaarlijkse onderzoek. De di
rectrices werken naar eer en ge
weten mee met informatie. Het
resultaat: Voor meer dan tien
duizend gulden aan najjgffiriggn
en een opgemaakt verslag dat
verwondering ademt over de
Ichaotische administratie en de
onnen declaraties die Blan
kenstijn al dan niet legaal vol
gens de statuten heeft opgestre
ken. Blankenstijn dient forse re
keningen in omdat zijn boek-
houdbureau de administratie
van de stichting voert. En Blan
kenstijn declareert vier ton voor
zijn secretariaatswerk.
De belastingdienst interesseert
zich echter alleen voor de be
taalde belasting, en dat is in
orde bij Blankenstijn.
Begin november krijgt het pro
vinciebestuur de jaarrekeningen
van 1990 en 1991 ter goedkeu
ring voorgelegd. De provincie is
financieel toezichthouder op het
subsidiegeld van WVC en Zee
land. Een rare formulering van
de accountant Roza die de stuk
ken heeft goedgekeurd, wekt
argwaan; een investering voor de
bouw van een serre waarvoor de
provincie geen toestemniing
heefTgegeyenjw^peEms. Zeeland
jruikt onraad en het accountants
bureau VB Accountants wordt
ingeschakeld.
Een dag nadien staan twggjig-
miijees.plus een handvol andere
mannenbroeders op de stoep bij
het provinciaal bestuur met het
dringende verzoek de zaak stil te
houden. Gedeputeerde Dijwel
zegt dat voorlopig toe, hij wacht
immers op de bevindingen van
de accountant.
Daags nadien publiceert deze
krant dat de provincie de boeken
van de Stichting Rusthuizen der
Gereformeerde Gemeenten laat
onderzoeken. In het bijzonder de
declaraties van de bestuursle
den. Orthodox Zeeland is in rep
en roer, het betreft steunpilaren
van de gereformeerde samenle
ving. Het bestuur weigert elk
commentaar, ook als de landelij
ke pers op de zaak duikt.
Zeeuwse SGP-ers laten weten
'verontrust te zijn'. „Gesjoemel
is altijd erg, maar dubbel zo erg
als het gaat om mensen die altijd
verkodigen hogere principes te
koesteren en altijd klagen over
het verval van normen en waar
den," zegt een SGP-er op Om
roep Zeeland.
De Stem krijg het belastingrap
port in handen. Nieuwe getallen
vallen, vier ton voor Blan
kenstijn, ruim een ton voor Geu
ze, belasting ontdoken.
Dit ergert de moederpartij SGFO
zo, dat Kamerlid Van der VliesT
in de Tweede Kamer van dèh
staatsecretaris een onderzoek'
eist. Niet naar het gesjoemel van
de broeders, nee, hij wil weten
waar het lek bij de Belasting
dienst zit.
De volgende dag veegt de ad
junct-hoofdredacteur Oosthoek
van de Zeeuwse krant PZC in
een commentaar poëtisch de
vloer aan met de SGP: 'Er is een
onwelriekende geur vrijgeko
men. Neemt men nu de geur en
haar oorzaak weg? Of volstaat
men te wijzen op een ondeugde
lijk geachte stankafsluiter? Het
wachten is nu op SGP-vragen in
bijvoorbeeld de Staten van Zee
land, die nader ingaan op de
inhoudelijke kanten van de zaak.
Een eenvoudig voorbeeld: Is er
geknoeid? Zo ja, door wie en in
welk mate?'
Maar de SGP blijft verder stil en
krijgt uit de kranten alle ant
woorden uit het accountantson
derzoek dat inmiddels klaar is.
Alles is bewezen. Gedeputeerde
Dijkwel eist nieuwe jaarstukk-
ken, ondertekend door een ande
re accountant. Hij eist het ver
trek van het dagelijks en het
algemeen bestuur.
Dat bestuur komt dezelfde
avond met een felle tegenaanval
op schrift. 'Onbehoorlijk bestuur
van de provincie', stuurt Wisse I j
op zijn fax de wereld in, 'geen
wederhoor, een ondeugelijk on-
derzoek, veroordeeld zondi
proces'.
Wisse is in die dagen woordvoe
der van het angstige bestuur. 1
vertelt alle media dat er wein
aan de hand is, wat gedoe m
renteverrekeningen, dat is alle
Gisteren wees Wisse c
vraagd op zijn benarde positi
„Ik was woordvoerder voorji
bestuur dat hïTweg is en koi^
ydie positie op dat moment "3
,het acKterste van mijn tong lat<
^zien."
Gisteren traden vier bestuurslf
den af, een nieuw bestuur,
vormd uit het algemeen bestifu
moet dus de nieuwe jaarrekenii
gen laten maken. Maatregelei
zowel van de stichting als van
provincie tegen de afgetredenei
worden niet uitgesloten. Doo
het accepteren van het nieuw
bestuur heeft Dijkwel een
van zijn eigen uitspraken
week eerder moeten inslikken
maar gezien de situatie nu, vind
hij het zo het beste.
Wisse vertelde gisteren op ea
persconferentie, over zijn
interne onderzoek en prees daar
bij uitbundig de rol van de twe
directrices. „Zij hebben mij O]
het goede spoor gezet, het zijl
zeer adequate mensen, het zij
nensen waar zorginstelling»
als de onze trots op moeten
zijn."
Die zat. De vrouwen zelf zijl
bescheiden en wensen geen pu
bliciteit. Maar het is bekend dat
zij grote moeite hebben met het
partijstandpunt van de SGP ovei
het lidmaatschap van vrouwen
En nu heeft de SGP, tot schadi
en schande, zelf in eigen krinj
ondervonden dat vrouwen in ka
derfuncties buitengewoon vak
bekwaam en integer hun taak
kunnen vervullenTDat is het eni
ge positieve in dit drama en ook
de paradox van het verhaal.
yan onze Haagse redactie
poorn - Leeftijd is nauwelijks
invloed op het functioneren
werknemers. Het negatieve bel
van oudere werknemers klopt nij
Alleen de lichamelijke prestat|
van ouderen lopen licht terug,
top van de produktiviteit ligt ro
de 45. Maar iemand van 55 prl
teert nog evenveel als iemand vl
35.
Van onze Haagse redactie
Pen Haag - De aanleg van de
7,15 miljard gulden kosten. He,
750 miljoen gulden meer uit te j
(4 miljard gulden.
„Zo kunnen we tot een goede
uitvoering en een verantwoorde
financiering komen", zei premier
Lubbers gisteravond na de mi
nisterraad. Behalve in Baren-
drecht worden ook in Zevenaar,
Tiel en Gorinchem extra maatre
gelen genomen om de overlast
van de goederenspoorlijn te be
perken.
Utrecht (anp) - Super
marktketen Aldi heeft het
personeel in zestig filialen
gevraagd bij het gemeente
huis een 'verklaring van
goed gedrag' op te halen.
De FNV Dienstenbond is
daar woedend over, te meer
omdat Aldi als reden hier
voor volgens de bond op
geeft dat het om een sollici
tatie gaat. „Terwijl sommi
ge mensen er al vijftien jaar
werken", aldus bestuurder
M. Maassen.
Maassen: „Als een bedrijf
een boekhouder in dienst
neemt, of als -het gaat om
een politieke functie, kan ik
me dit nog voorstellen.
Maar voor een vakkenvuller
of cassière slaat het natuur
lijk nergens op."
Volgens directeur W. de Wit
van Albrecht Culemborg bv,
waar de Aldi-supermarkt-
keten onder valt, berust het
verhaal op een vergissing.
„Aldi vraagt een bewijs van
goed gedrag als onderdeel
van een sollicitatieprocedu
re. Door een misverstand is
dit verzoek in een enkel uit
zonderingsgeval onlangs
ook neergelegd bij personen
die reeds bij ons in dienst
zijn."
Onaangeraakt door het gekra
keel in de coalitie en de
groeiende onrust in het CDA,
debatteerde de Tweede Kamer
deze week uren over staatkun
dige vernieuwing.
Het 'project-Deetman' eind
1989 begonnen door de bijna
unaniem aanvaarde motie van
de voorman van D66, Hans van
Mierlo, loopt ten einde. Volgen
de week maken de fractieleiders
zelf in een slotdebat de balans
op.
Meer dan 25 jaar geleden betrad
D66 het politieke speelveld met
de slogan 'Het bestel is ziek'. De
te groot geworden afstand tus
sen kiezers en gekozenen moest
worden overbrugd met radicale
democratisering van de samen
leving als geheel en van het
politieke bestel in het bijzonder.
Daarom de door het volk geko
zen minister-president en de
door het volk of de raad geko
zen burgemeester; benoeming
van wethouders en gedeputeer
den van buiten de raad of de
staten, een gematigd districten
stelsel, invoering van het refe
rendum.
Het zou te gemakkelijk zijn om
te beweren dat de roep van D66
om democratisering helemaal
zonder resultaat is gebleven. In
combinatie met de revolte tegen
het vanzelfsprekende gezag van
de regenten die eind jaren zestig
een deel van de samenleving in
haar ban had - en waarvan D66
zelf een produkt was - rolde er
een democratiseringgolf over de
lage landen.
Inspraak, medezeggenschap,
grotere bestuurlijke openheid
en openbaarheid zijn daarvan
de verworvenheden. Het zou
een gedegen studie waard zijn
om na te gaan welke nu precies
de rol van het denken van D66
daarin is geweest.
Zo'n studie is niet nodig om na
te gaan welk resultaat D66
heeft geboekt met haar staat
kundige ideeën. Daarvoor vol
stond het goed luisteren naar de
debatten in de Tweede Kamer.
De oogst is uiterst schraal. De
vrees dat de bereidheid van po
litieke partijen om nog weer
eens alle vernieuwingsideeën in
discussie te nemen, meer zoet
houdertje en troostprijs voor
Van Mierlo was dan uiting van
vernieuwingsdrang, blijkt te
recht te zijn geweest.
Het leek wel of CDA en WD
zich lieten leiden door de ver
spreking van premier Lub
bers: „Het is goed alles te on
derzoeken en te bèhouden wat
je hebt."
Daarom geen gekozen minister
president, ook geen bij wet door
de Tweede Kamer gekozen for
mateur. De direct gekozen bur
gemeester heeft misschien de
toekomst, maar vooralsnog
blijft de eerste burger door de
koningin benoemd. Geen volks
raadpleging en volksinitiatief.
Geen districtenstelsel.
Dat alles wil niet zeggen dat er
helemaal niets gebeurt. Met de
titel van een van de vele discus
sierapporten kan worden ge
concludeerd dat het bestel
wordt bijgesteld. Van radicale
vertimmering zal geen sprake
zijn.
Wat gebeurt er dan wel? De
Eerste Kamer krijgt er waar
schijnlijk een bevoegdheid bij.
Ze zal in de toekomst niet al
leen wetsvoorstellen kunnen
verwerpen of aannemen, ze mag
ze bij bezwaren op zeer concre
te punten ter heroverweging
naar de Tweede Kamer terug
sturen. Er komt een einde aan
de achterhaalde praktijk dat de
Eerste Kamer bij wijziging van
de grondwet wordt ontbonden.
Twee bijstellingen van het be
stel waarvan de kiezer niet
warm of koud zal worden, maar
die niettemin zinvol zijn.
In het streven de afstand tussen
kiezers en gekozenen te verklei
nen, wordt er op één punt voor
uitgang geboekt. Het ziet er
naar uit dat Kamer en kabinet
elkaar vinden in het vergroten
van het gewicht van de voor
keurstem. De drempel om met
voorkeurstemmen in de Tweede
Kamer te kunnen worden geko
zen ligt nu nog op een halve
kiesdeler (het aantal uitge
brachte stemmmen gedeeld
door het aantal te verdelen ze
tels). Het is buiten de lijsttrek
ker weinigen gegeven die drem
pel te nemen. Dat lukte zeker
slechts moeizaam wanneer par
tijen het voeren van persoonlij
ke campagne zo al niet verbo
den dan toch nauwelijks ge
doogden.
Nu bijna alle partijen de drem
pel willen verlagen tot tenmin
ste een kwart van de kiesdeler
past daarbij een partijcultuur
waarin kandidaten de volle
vrijheid krijgen hun persoonlij
ke geschiktheid voor het lid
maatschap van de Kamer aan
de kiezer uit te venten. Anders
blijft de verlaging van de drem
pel een loos gebaar.
De oude D66-wens om benoe
ming van wethouders en gede
puteerden van buiten de raad
en de staten mogelijk te maken,
lijkt iets dichter bij vervulling
te komen. De weerstand ertegen
is duidelijk aan het afnemen.
Minister Dales gaf aan dat zij er
-ook wel wat in ziet. Het arse
naal waaruit bestuurders zou
den kunnen worden geput,
wordt groter en 'mij zijn ge
meenten bekend die de moge
lijkheid zouden moeten hebben
om een wat breder kijkende
persoonlijkheid aan zich te bin
den.' Die laatste opmerking van
de bewindsvrouwe was bepaald
Dales
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
niet vleiend tegenover zittende
wethouders die zij kennelijk
voor ogen had. De minister ziet
weinig problemen in het inpas
sen van de wethouder-van-bui-
ten in het monistische grondpa
troon van het gemeentelijk be
stel. Zo'n vooralsnog vreemde
vogel verandert de verdeling
van de bevoegheden tussen raad
en college niet; de raad behoudt
zijn dominante positie en blijft
wethouders benoemen en ont
slaan.
Als de Kamer volgende week in
principe akkoord gaat, stapt zij
over de naar mijn gevoel voor
het aanzien van de politiek toch
niet helemaal gunstige situatie
heen dat er over een aantal
jaren wethouders kunnen wor
den benoemd die niet bereid
zijn als lid van de gemeenteraad
te functioneren.
Zullen die bestuurders niet snel
het verwijt over zich afroepen
dat ze zich te goed voelen voor
het politieke handwerk?
Zoals het er nu naar uitziet
blijft de burgemeester in de toe
komst een door de Kroon be
noemde functionaris. Voor een
door de raad gekozen burge
meester voelt noch een Kamer
meerderheid van CDA, WD en
de drie confessionele fracties
noch het kabinet.
Maar nu er zich een meerder
heid aftekent voor vastlegging
van wat in het benoemingsbe
leid nu al vrijwel steeds prak
tijk is - de voordracht van de
vertrouwenscommissie wordt
slechts bij uitzondering niet ge
volgd - komt de gekozen burge
meester in zicht. Temeer omdat
het kabinet bereid is de wens
van de Kamer te volgen om de
bepaling uit de grondwet te
schrappen dat de burgemeester
bij Koninklijk Besluit wordt be
noemd.
Het kan nog een paar jaar du
ren. Maar van 'de gekozen bur
gemeester benoemd' - zoals de
praktijk wordt als de raad het
recht van voordracht krijgt,
waarvan de Kroon slechts bij
hoge uitzondering zal mogen af
wijken - naar de door de raad
gekozen burgemeester, vergt
nog maar een paar stappen.
Reportage in K
Zondag 22.15 uur Neck
WAAR VOORDEEL te behalen valt,
heeft laten zien waartoe het leiden
van verstrengelde belangen van op
en een geruïneerd bestuur.
In Nederland, zo dachten we tot vo
hoge, zuivere moraal aan ambtelij
dat met kwaliteit en niet met gifte
strijd uitvocht.
Limburg heeft Nederland de ogen
wordt duidelijk dat belangenverstrei
hier gemeengoed zijn. Niet alleer
Nederland, waaronder mom van g
ons alles prettig te regelen viel.
Zelfs puur technocratische en door
ten als Rijkswaterstaat zijn niet zuive
rekenmeesters beschuldigd worden
belang en eigen voordeel, maar z
Unie, voorheen EG, hun opdracl
bedrijven waarmee ze een 'band' he
Niet de hoogte van de offerte be
wordt, maar de al dan niet bestaan
'eggen voor het werken met firma'
Weet dan dat het werk goed, op tijd
gebeurt. Desondanks deugen zul
niet. Niet omdat Brussel ze met een
verbiedt, maar omdat het de belast
iaagt.
Daarenboven is bij ondoorzichtige
snel gewekt, dat er voor de opd
strijkstok hangen blijft. En wat de ge
wordt, hebben Limburg en Italië du
Zelfs de schijn van belangenver
worden. Minister Maij moet daaro
Hel heeft gevraagd, een grondig
vervolgens kan leiden tot mogelijk
Hooi meegenomen.
