Opnieuw gif
uit België
in de Maas
Volgende afspraak op 4 april 1996
raken..
Lekkerland voor schaatsers
'Indammen stroom immigranten illusie'
CD RESERVEREN?
Euthanasiewet in Eerste
Kamer aan zijden draad
B9
Enke
AUTO OP MOTOR
}lan vermist na
ongeval op
de Zeelandbrug
Onderaannemers
Dow in de slag
voor personeel
A. van den Berg
burgemeester
Bergen op Zoom
Partijen Bosnië
iveer in gesprek
looks naar
iloeg Priem
^ehave-Eneebe
to rode cijfers
Biesbosch staakt inname water
6 Gemeenten
willen wijken
wit houden6
Wetten hebben geen enkel effect, vreest minister Dales
Kuifje is
'big-business'
Wnse leger
beschiet Irak
Dit is de CD-Hotline
076-148389
nusijl vanljeesl
Regering Rusland
wil communisten
van stembus weren
\G 29 NOVEMBER 1993
dagen voor het begin van het
toernooi betrapt op anabolica-
D gebruik.
:n rWF-secretaris Tamas Ajan
noemde de actieve aanwezig,
t- heid van Laycock een 'verne-
n dering voor het gewichtheffen',
is Hij verweet de organisatoren
ie onverantwoordelijk en on-
i- ethisch gedrag. Sam Coffa,
voorzitter van de Australische
is federatie, verweerde zich door
te zeggen dat de positieve atleet
m tegen de bevindingen van de
et dopingcontroleur beroep had
aangetekend en dus startge-
'S- rechtigd was.
ed De pogingen van de internatio-
r- nale bond de naam van de sport
ial te zuiveren, lijkt al goeddeels
n- mislukt. Begin dit jaar werd
p- een nieuwe indeling gemaakt in
ie- gewichtsklassen, omdat werd
n- aangenomen dat toch alle re
cordhouders een lift hadden ge-
2ts kregen van de apotheker. De
iet hoop op een 'schoon' kam
ige pioenschap met nieuwe catego-
>e- rieën vervloog al voordat een
tie- halter van de grond was getild,
'en De komst van een Russische
id- afvaardiging was daar onder
in- meer debet aan. Dat team was
ie- een maand eerder uitgesloten
m- van deelneming omdat drie van
(en zijn leden een uiterst verdacht
die plasje hadden ingeleverd,
uw Tegen betaling van 90.000 gul
den verkregen de Russen echter
toch het recht met een gedeci
meerde ploeg in Melbourne aan
de start te komen. Die investe
ren ring betaalde zich terug met de
fen gouden medaille van Viktor
au- Tregoebov (-91 kg), die enige
ien compensatie kreeg voor het
ide verlies van de herinnering aan
en zijn eerste plaats bij de Spelen
op. van Barcelona. Het Olympisch
ede goud werd hem overigens niet
1. afgepakt door de dopingbestrij-
?on dingsdienst, maar door een or-
oor dinaire inbreker.
11e- Het gewichtheffen voor vrou-
54 wen was en is een Chinese
.nse aangelegenheid. Zeven WK's
ng- zijn er nu geweest en China
de bezit 156 van de 171 mogelijke
in. gouden medailles. Melbourne
was leverde een oogst op van negen-
ide- tien eerste plaatsen. Dat had-
sce- den er meer kunnen zijn, als
enkele atletes geen problemen
de hadden gehad met het eigen
op gewicht en blessures. Aan de
laar hegemonie van de Chinese
pre- vrouwen komt voorlopig geen
de einde, want vijf van de zes
iten, wereldkampioenes zijn nog
nese geen 20 jaar.
het
en
n in
ken,
met
de
ban
ning
-eld'.
:ller,
,-ich-
lacht
lacht
twee
>taal,
stel-
kg
ddel,
ge
weer
ioen-
Ipunt
nter-
;ratie
d ge-
van
die
tot 78
drie
KARIN Enke is voor de derde
keer getrouwd. In Langebrück,
een dorp bij Dresden, trad de
vroegere schaatsenrijdster in
het huwelijk met Henning
Richter, een verzekeringsagent.
Enke is nu even vaak middel
punt van een bruiloft geweest
als winnares van Olympisch
goud. Ze heeft ook drie kinde
ren. Met elf wereldtitels is En
ke de beste rijdster aller tijden.
Tussen 1980 en 1988 veroverde
ze tijdens drie Winterspelen
naast drie goud, vier zilver en
een brons. Yvonne van Gennip
beperkte Enkes goudoogst door
in Calgary (1988) drie afstan
den te winnen.
Bijdrage: Willy van Leeuwen
to Koop
Wat dacht u van het resultaat als u dat even laat
yvöten via een ..kleintje" in De Stem
gljna 5 van de 10 mannen
(jé De Stem lezen
„ebben speciale
belangstelling voor onze
kleintjes" rubriek.
Auto's en motoren" Uw
aanbieding in die rubriek
nan dus niet missen.
DE STEM
g^SEBlBÜOT^N
''Orv-i r\
I I I I I
:gor Frenkel Frank in Het Parool: „ft
denkt dat sporten moet. Het moet.
liet in het sporten zelf, maar in het
nogen ervaren is een feest voor een
ok wordt.
Ie, voorzitter van de medische commis-
landelsblad: „De een is tegen doping*
Die discussie is van belang geweest-
ralisering voorstaan moeten zich eens
e vooravond van een evolutie staan.
niet ver meer."
Karsten in de Volkskrant: „De spon
maatschappij. En de maatschappij
upt, alles is corrupt. De Olympische
i farce. Eén grote financiële business.
niet om de beste sporter. Dat interes-
vies vanwege de gezondheid van a
ze niks. Er klopt niets van, echt niet.
oor de gek gehouden. Die dopinglijsten
lelft van de middelen die daarop staan,
obbel in Nieuwe Revu: „Ik ben nogaj
ben heel ingetogen, in mezelf gekeer
\k, ik houd veel voor mezelf."
1: „Wij zijn een van de weinige landen,
spelen en daarmee ook nog resultaa
woon nog tot de wereldtop.
told Stam in NRC Handelsblad:
te vliegen. Dat is misschien niet sli
rd.
in
er
Het Parool: „Ik durf mijn hand nl£
e/ in het vuur te stekenals het bzj
l voor een Nederlander of een Noor.
133e JAARGANG
Colijnsplaat - Bij een verkeers
ongeval op de Zeelandbrug is
gisteravond de inzittende van
een bestelbusje waarschijnlijk
goor verdrinking om het leven
gekomen. Het busje botste op
- tegenligger en vloog tegen de
,„igrail. De bestuurder en de
inzittende werden uit het busie
geslingerd en kwamen in de Oos-
terschelde terecht. De bestuur-
wist naar de kant te zwem
men. Naar het slachtoffer wordt
nog gezocht.
lemeuzen - Er wordt door de
onderaannemers van Dow Bene
lux in Terneuzen druk onder
handeld over arbeidsplaatsen. Er
een ontslaggolf door het
Dow flink gaat bezuini-
de onderaannemers. Deze
zal naar verwacht in
eerste instantie zeventig werkne
mers hun baan kosten.
ZIE ZEELAND - Cl
op Zoom - A. van den
Berg (WD) wordt per 16 januari
nieuwe burgemeester van
Bergen op Zoom. Ze is oud-wet
houder van financiën in Den
Haag. Begin dit jaar trad ze af
toen bekend werd dat het Haag
se Gemeentemuseum onder ex-
directeur Fuchs meer dan vier
miljoen gulden te veel had uitge
geven.
I ZIE ZEELAND - C2
lenève - De strijdende partijen
n het Bosnische conflict praten
a Genève weer met de bemidde-
aars Stoltenberg en Owen. Maar
iat is ook zowat het enige winst
punt van het nieuwste vredes-
aitiatief. Geen van de partijen
wil tot dusver concessies doen.
ZIE BUITENLAND - A4
HËTWEER
TEM*1
Nog koud
Het begin van de dooi is
éven uitgesteld. Het
Russisch hogedrukgebied
trekt zich langzamer terug
dan verwacht. Vandaag af
en toe zon en door de
aanwakkerende wind guur.
i - Steven Rooks fietst ko
tend jaar voor de TVM-ploeg
ran Cees Priem. Hij tekende gis
pen een contract voor één jaar
éij de Nederlandse ploeg.
Iziesport-bi
DINSDAG 30 NOVEMBER 1993
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 1,60 - ZATERDAG: 1,90
Van onze verslaggevers
Werkendam/Den Haag - Vanwege een nieuwe verontreiniging
van de Maas staakt het waterwinbedrijf de Brabantse Bies
bosch waarschijnlijk morgen al de inname van Maaswater. De
rivier blijkt niet alleen vervuild te zijn met di-isopropylether,
maar ook met pyridines.
Gisteren zijn in Nieuw Lek
kerland de Nederlandse kam
pioenschappen kortebaan op
natuurijs verreden. Twee boe
ren hebben blijkbaar andere in
teresses terwijl achter hen een
van de deelnemers passeert.
FOTO ED OUDENAARDEN (ANP)
Delft (anp) - Gemeenten en
woningbouwcorporaties wil
len sommige wijken bewust
'wit' houden.
Voor andere stellen ze een limiet
aan het aantal buitenlanders,
ook al ontkennen ze officieel dat
ze concentratiepercentages van
buitenlanders hanteren.
Dat concludeert Jeanette Adria-
now, die op 7 december promo
veert aan de Technische Univer
siteit in Delft op het woningbe-
heer door corporaties.
Gemeenten en corporaties ont
kennen volgens Adrianow hun-
handelwijze. „Dat plaatsingsbe
leid is officieel verboden en
daarnaast zijn ze bang om van
discriminatie te worden beschul
digd."
Volgens haar is het massaal toe
gepaste spreidingsbeleid niet
discriminerend bedoeld, maar
pakt het wel zo uit. „Vooral voor
buitenlanders is het steeds moei
lijker een woning te vinden."
Toch gaan gemeenten en corpo
raties ermee door omdat zij er
van overtuigd zijn dat door
spreiding de leegstand en over
last in probleemwijken worden
teruggebracht. Volgens Adria
now is dit een hardnekkige my
the en zijn hiervoor geen bewij
zen te vinden.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Het is een illusie
dat nationale maatregelen de
immigratie kunnen vermin
deren. Dat kan alleen in Eu
ropees verband.
Deze uitspraak van minister Da-
les (Binnenlandse Zaken), giste
ren in de Tweede Kamer, is op
vallend omdat haar collega
Hirsch Ballin (Justitie) de laatste
tijd steeds opnieuw benadrukt
dat de nieuwe vreemdelingenwet
de toestroom van migranten be
duidend zal beperken.
Die wet moet nog goedgekeurd
worden door de Eerste Kamer.
Het is voorlopig nog ongewis of
daar een meerderheid voor het
wetsvoorstel zal stemmen.
„Het is een illusie te denken dat
nationale middelen immigratie
Dales ..illusie..
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
kunnen verminderen, dat kan al
leen in Europees verband," aldus
Dales.
En zij voegde daaraan toe: „De
hoge immigratiecijfers van dit
moment moeten we als een gege
ven nemen."
Alle partijen in de Kamer wezen
erop dat het draagvlak voor het
accepteren van vreemdelingen
aan het afbrokkelen is.
Voor D66-kamerlid Groenman
was dat reden om met een be
schuldigende vinger naar de me
dia te wijzen die zo graag 'iets
sensationeels' berichten.
Dales wierp zich echter op als
verdedigster van de media en
noemde voorbeelden van genu
anceerde berichtgeving over
minderheden.
PvdA-Kamerlid Apostolou wees
vooral op opinieleiders zoals
wethouders en burgemeesters
die een negatief beeld over mi
granten verspreiden.
Dales blijkt echter niet pessimis
tisch. Volgens haar is er nog
steeds een groot draagvlak om
migranten in de samenleving op
te nemen.
Op opmerkingen over de discus
sie die momenteel gevoerd wordt
over het feit dat 'Nederland vol'
zou zijn, reageerde zij met de
opmerking dat 'alle rivierdelta's
in de wereld dichtbevolkt zijn.'
Dales zegde in het debat toe te
willen bekijken of politie-agen-
ten in opleiding een tijdje kun
nen doorbrengen in allochtone
gezinnen.
Het verzoek daartoe kwam van
het CDA.
Met de minister van Onderwijs
zal zij nagaan of en waar een
opleiding voor islamitische gees
telijken kan worden begonnen.
Vrijwel de gehele Kamer vindt
dat gewenst.
VANDAAG IN DEZE KRANT
Kuifje is 'big-business'
geworden. Shirts, wek
kers of serviezen met af
beeldingen van de strip
held zijn goud waard.
Maar niet alles mag, zo
als Kuifje op toiletpa
pier. En er zijn over de
hele wereld agenten die
namaak opsporen.
ZIE GIDS- DEEL D
INHOUD
2 KATERNEN
Binnen-/Buitenland A2
Binnenland
A3
Buitenland
A4
Economie
A5
Beurs
A6
Sport
deel B
Zeeland
deel C
Gids
deel D
RTV-programma's
D2
- - De sluiting van enkele
slachterijen heeft Cehave-Ence-
'c niet het gehoopte winstherstel
pbracht. Doordat de varken-
grijzen langer dan verwacht in
r6' slop zitten, heeft het concern
afgelopen boekjaar 8 miljoen
Stilden verlies geleden.
■2EECONOMIE-A5
l'heran - Het Iraanse leger
«oert beschietingen uit op bases
Iraanse rebellen in Irak.
niet bevestigde berich-
aouden Iraanse soldaten ook
'in Irak zijn doorgedrongen
1,1 de rebellen te bestrijden.
Van onze verslaggever
Romain van Damme
Hoeven - Het door de ken
ners beloofde rood is deze
keer niet te zien.
Op de grens van donker en licht
laat de maan zich maandagoch
tend in alle vroegte meevoeren
met schaduw van de aarde. Vrij
wel onbereikbaar voor het 'zon-
nerood'.
„Soms zijn maansverduisterin
gen koperrood, adembenemend
mooi", zegt Niels Nelson. „Begin
jaren '80 heb ik dat eens gezien.
Helaas, nu dus niet. Dat komt
onder andere door de uitbarsting
van die vulkaan op de Filipijnen,
de Pinatubo. In '91 was dat. Nu
nog zit er daardoor geweldig
veel stof in de dampkring. Bo
vendien staat de maan nu laag,
ver van de zon."
Ongeveer dertig mensen luiste
ren naar de uitleg van de mede
werker van Simon Stevin, de
Hoevense sterrenwacht. Vroege
vogels die de maansverduiste
ring eens van nabij willen mee
maken. Turend door drie strate
gisch opgestelde sterrekijkers en
tussendoor genietend van een
'maansverduisteringsontbijt'
met, natuurlijk, maanzaad
broodjes.
Het is half zes als ik door de
vrieskou naar het restaurant van
het Hoevens recreatiepark loop.
Keurig bijgelicht door een volle
maan.
„Schitterende hemel", zegt An-
nelies Bolders. Met een speciale
verrekijker bespiedt ze de maan.
Een liefhebster uit Halsteren.
„Niet zö fanatiek, maar ik doe
wel eens waarnemingen. Dit is
de tweede keer dat ik een
maansverduistering zie."
Halsteren is trouwens goed ver
tegenwoordigd want niet veel
later stapt het echtpaar Van Ma
nen ('Toeval hoor die naam')
binnen. „Pure nieuwsgierigheid,
we hebben het in de krant gele
zen. Ik ben gepensioneerd, tijd
zat", zegt Toon, pendelend tus
sen het warme restaurant waar
het ontbijt lonkt en het ijskoude
terras waar de professionele kij
kers staan.
'Volkssterrewacht Simon Stevin
geeft u de ruimte' belooft een
folder. Geen woord te veel. Van
dringen bij de kijkers is geen
sprake. „Maar we zijn zeer te
vreden met dit aantal", verze
kert de directeur. En Niels
Nelson vult aan: „Veel meer dan
we verwacht hadden. Zo vroeg
in de ochtend is toch niet be
paald een gunstig tijdstip."
Het spektakel begint om 05.41
precies. Langzaam maar zeker
nestelt de aarde zich tussen zon
en maan. Alsof de maan beetje
bij beetje opgegetenwordt.
„Twee keer per jaar gebeurt
dit", zegt Leo van Balen. „Maar
je kunt het natuurlijk alleen zien
als het donker is. En het moet
helder zijn. De westkust van
Amerika kan een gedeelte van
deze verduistering ook zien, al
leen zitten ,ze daar niet bij het
ontbijt, maar bij het avondeten."
Als de maan rond half zeven
voor de helft verdwenen is,
wordt astronomisch gastrono
misch. De meeste bezoekers ver
kiezen rond dat tijstip het aan
lokkelijke ontbijt boven de
maan.
Een half uur later staan Willem
uit Breda en Willem-Frans uit
Bergen op Zoom, ook leken,
weer buiten. De verduistering is
bijna compleet. Slechts een klein
randje is nog zichtbaar. Het "be
gin van een wat saaie periode
zoals Niels Nelson het zegt. „Tot
07.26 uur is de verduistering
totaal. Als het goed is kunnen we
de maan om 07.49 uur weer een
beetje zien."
Moeilijk, want de maan raakt op
dat tijdstip bijna de grond, ver
jaagd door de dag die het licht
uitdraait. Einde voorstelling
voor de bezoekers die absoluut
geen spijt hebben van hun vroe
ge komst. Voor herhaling vat
baar, klinkt het dan ook in koor.
Vandaar, volgende afspraak op 4
april 1996.
Bel tussen 8.30 en 11.00 uur en
je kado-CD of video ligt feestelijk
verpakt vanaf 16.00 uur klaar!*
Indien voorradig
Uy Jij COMPACT DISCS
Breda, Eindstraat 6
Dat is een verzamelnaam voor
meerdere stoffen waarvan het
vermoeden bestaat dat enkele
kankerverwekkend kunnen zijn.
Het zijn stoffen waarvan sommi
ge evenals di-isopropylether
worden gebruikt als oplosmid
del. Ze zijn behalve mogelijk
kankerverwekkend ook uiterma
te giftig.
„Daarom nemen we geen enkel
risico," zegt J. Volz, secretaris
van het waterwinbedrijf. „Onze
norm bij dergelijke stoffen is 1
microgram per liter. Die hoe
veelheid wordt vermoedelijk
woensdag al overschreden."
Het winbedrijf heeft geen idee
waar de stoffen vandaan komen.
De aanwezigheid van de pyridi
nes werd pas in het Limburgse
Eysden ontdekt. Vanuit België is
op geen enkele manier gewaar
schuwd voor de vervuiling.
Volgens de Stichting Reinwater
is het Waalse bedrijf Prayon Ru-
pel hoogstwaarschijnlijk schul
dig aan de eerste giflozing.
Prayon Rupel houdt zich in het
dorp Engis even ten zuiden van
Luik bezig met de produktie van
fosforzuur, en gebruikt daarbij
allebei de stoffen die in de Maas
terecht gekomen zijn, stelt on
derzoeksmedewerker W. Ver
hoog.
Het gaat om di-isopropylether
en het in een kleinere hoeveel
heid aangetroffen tri-butylfos-
faat. De Stichting Reinwater
heeft de bedrijven die in Wallo
nië langs de Maas actief zijn in
kaart gebracht. Prayon Rupel is
het enige bedrijf dat de twee
stoffen tegelijk in één chemisch
proces gebruikt.
„Ik durf vanaf mijn stoel niet
met honderd procent zekerheid
te stellen dat het bedrijf de
schuldige is, maar het onderzoek
naar de dader zou er zich in
eerste instantie wel op moeten
richten," zegt Verhoog.
Hoofd waterkwaliteitsbeheer L.
van Breemen van het waterwin
bedrijf de Brabantse Biesbosch
is blij met de informatie van
Reinwater. „We zullen alle be
schikbare informatie afwegen en
daarop als het kan actie onder
nemen. Als we er inderdaad ach
ter komen dat dat bedrijf schul
dig is, kan er een schadeclaim
worden ingediend."
Omdat een te hoge concentratie
di-isopropylether de laatste
maanden regelmatig voorkomt
wil het waterwinbedrijf deze lo
zingen op de agenda van het
project Onderzoek Maas zetten.
Samen met de gemeente Rotter
dam probeert het bedrijf Waalse
Maasvervuilers op te sporen en
voor de rechter te slepen. Tot nu
toe met weinig succes, omdat de
dader meestal niet gevonden
wordt.
VERVOLG OP BINNENLAND - A3
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De nieuwe euthanasie-regels hangen in de Eerste
Kamer aan een zijden draadje. Naast enkele CDA-Eerste-Ka-
merleden dreigen nu ook PvdA'ers hun steun aan de wetswij
ziging te onthouden. Zij zijn boos over toezeggingen die
minister Hirsch Ballin (Justitie) de CDA-fractie heeft gedaan.
Moskou (rtr/afp) - De Russische
regering heeft besloten dat een
aantal partijen, waaronder de
communistische, moet worden
uitgesloten van de parlements
verkiezingen van 12 december.
Eerste vice-premier Sjoemejko
heeft de centrale verkiezings
commissie gevraagd de Commu
nistische Partij en de gematigde
Democratische Partij te schrap
pen van de registratieljjst.
Volgens Sjoemejko voeren beide
partijen openlijk oppositie tegen
de ontwerpgrondwet van presi
dent Boris Jeltsin.
In dat concept wordt de macht
van Jeltsin verder uitgebreid ten
koste van het parlement. Zelfs
verscheidene hervormingsgezin
de groeperingen hebben zich ge
keerd tegen deze 'schending van
de elementaire democratische
normen.'
(ADVERTENTIE)
„Als de belofte van Hirsch Ballin
betekent dat justitie veel actie
ver artsen gaat vervolgen, stem
ik tegen", zegt PvdA-Eerste-Ka-'
merlid Zijlstra. Ook zijn colle
ga's Jaarsma-Buijserd en Van
der Meer hebben grote twijfels
over Hirsch Ballins belofte.
De PvdA vreest dat artsen
euthanasie en levensbeëindiging
niet zullen melden, wanneer jus
titie hen vrijwel zeker vervolgt.
Of de euthanasie-regels nét van
daag halen, hangt af van- slechts
enkele kamerleden. De wetswij
ziging kan alleen op steun van
CDA en PvdA rekenen, die sa
men 43 zetels hebben. Als er vijf
of meer kamerleden uit die twee
fracties tegen stemmen, is de
wijziging verworpen.
Afgelopen weekeinde heeft de
CD A-top haar partijgenoten in
de Eerste Kamer opgeroepen om
voor te stemmen. Premier Lub
bers, minister Hirsch Ballin en
partijvoorzitter Van Velzen ver
dedigden het compromis.
Als de Eerste Kamer de wetswij
ziging verwerpt, zo betoogden
zij, komt een nieuw kabinet wel
licht met een ander voorstel dat
voor het CDA nog veel minder
aanvaardbaar is. Lubbers' op
roep is goed gevallen in de frac
tie, die van Hirsch Ballin min
der.
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:,
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
kwartaal acceptgiro 85.50
maand automatisch 28.45
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:,
kwartaal automatisch83.-
bank/gironr
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
- 8
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT
I I
1 I
I
I—J