Petrochemie beperkt produktie paf haalt in december geplande produktie van veertig trucks per dag Recordprijs voor camera Milieubeweging nodigt boeren uit aan stamtafel in het dorpscafé ïuropese producenten willen einde maken aan overaanbod van ethyleen Volkswagen lijdt verlies van twee miljard mark Vie d'Or: Voor miljoenen verzekerd zonder keuring van Gansewinkel 1 pESTEM ECONOMIE A7 B.G. van Bon koopt Haven fan Vlissingen Vooruitgang in Gatt-overleg k Industriële reiniging VW-model voor de arbeidsmarkt? ECONOMIE KORT AG 27 NOVEMBER 1993 .50 ,00 ,20 0,20 7,30 ",70 ,70 9,30 0,50 7,80 ,00 ,30 '.50 .00 ,10 .60 7,00 7,00 170 3,60 ,80 3,40 ,30 6,30 1,60 ,00 3,30 9,00 4,30 66,60 74,00 3,40 f 30,50 88,20 89,20 114,70 89,60 120,50 31,90 63,50 34,80 25,50 3,60 1,20 5,60 64,50 53,10 60,70 57,00 67,10 61,80 3,60 105,00 3,70 44,00 16,50 11,20 53,60 3,30 39,50 54,00 a 25,20 56,10 68,80 53,00 39,40 1,90 65,00 59,20 18,70 74,00 38,00 39,50 17,30 24/11 26/11 72% 72% 34 34% 55% 55 54% 53% 20% 20 17% 17% 38% 38% 17 16 89% 85% 11 10 54 53% 34% 35 31% 31% 36 37% 48% 48% 61% 61% 63% 61% 61 61% gen. electric gen. motors goodyear hewlett-pack int. bus mach int. tel.tel klm airlines mcdonnell merck co. mobil oil penn central philips primerica royal dutch sears roebuck sfe-south.pac. texaco inc. united techn westinghouse whitman corp woolwortb Goud 8' 98H 53V. 54 41V. 41V, TO 74'/, 55Vi 56 9I!4 S| '9 106'^ lolu 3444 341, TO 75'/, 3114 31 1814 I», 39V, 4o 103.38 lM 55 56 19V. a 65'/, 63 8114 6144 14 Hit '5 15V, 22V, Ja onbewerkt 22,930-23,530 per kg bewerkt 25,130 per kg. Zilver zilver onbewerkt 245-315 per kg, bewerkt 360 laten per kg. vk s vorige koers sk slotkoers gisteren a laten b bieden c ex claim e gedaan/bieden d ex dividend I gedaan/laten g bieden en ex dividend h laten en dividend k gedaan en laten ex dividend I gedaan en bieden ex dividend dec dec jan jan jan apr kt apr 96 jan apr dec jan jan jan jan apr apr dec jan apr apr jan jan dec jan jan 67,50 394 3,50 b 4,50 70,00 590 2,30 b 2,80 72,50 635 1,30 1,50 100,00 336 2,60 3,40 a 45,00 171 2,00 2,00 45.00 242 3,40 3,70 a 85,00 292 1,80 3,00' 190,00 303 2,80 3,00 95,00 208 1,30 1,70 375,00 603 11,00 12,30 380,00 736 7,80 8,50 385,00 738 5,40 5,80 390,00 645 3,70 4,00 395,00 367 2,30 2,50 400,00 186 1,40 b 1,50 b 370,00 207 19,00 b 21,00 385,00 170 10,00 11,50 a 360,00 248 1,60 1,50 370,00 338 3,20 2,80 375.00 449 4,60 4,00 380,00 760 6,40 5,70 385,00 200 9,00 8,00 390,00 203 12,50 10,50 350,00 284 2,50 1,90 380.00 381 9.50 8,90 385,00 388 13,00 a 11,30 350,00 2517 5,00 4,90 390,00 190 29100 a 25,90 22.50 205 1,00 a 0,90 42.50 157 2,60 2,90 45,00 192 3,70 4,00 55.00 172 28,00 28,70 40.00 1026 2,00 2,20 40,00 177 3,40 b 3,50 37;50 180 0,90 a 0,50 45,00 26 3 8,80 b 11,10 50,00 266 5,20 a 7,00 50,00 157 2,10 1,60 200,00 235 3,90 3,30 200,00 210 8,10 8,00 a 210,00 1119 4,10 3,50 195,00 173 2,70 3,80 195,00 235 4,00 4,90 195,00 205 6.80 a 6,50 b 200,00 1007 8,80 8,50 37,50 202 2,20 2,30 40,00 192 1,10 a 1-10 700,00 262 7,50 6,50 205,00 208 2,70 2,20 40,00 200 2,80 a 2,50 ein, v, een des ft/eg 3, irt en i brei- 4837 ement eming 05 AN irraad lat, w, )t 104, ermis- aam). issen- fening oject- den). 72 RD ibeno- n. 4701 deau's roning- Veld nnoot- B.V., moer. wezen nnoot- Kok rnnoot- invali- !ng van .gspart- nderen n BV., de. Het n-, het over-, an en ningen n B.V., Het ï-, het ?r-, het amen- etc. Pen- Kaats- ïcieren schap- echten nstraat oprich- en van m. Het ennoot schap- fschrrft 131406 H. Koole, Schonckplein 1, 4931 Geertruidenberg. Detailhandel in levens middelen. 131409 Intercnieques II B.V., Duiderpark2a 4931 HH Geertruidenberg. Het verwerver vervreemden van vennootschappen en/o belangen daarin, het (doen) beheren daar van, het (doen) voeren van de directie ovei het houden van toezicht op alsmede h0 (doen) financieren van ondernemingen vennootschappen. 38170 B V Grondbezit aan de schelde Bos weg 2,4861 PG Chaam Exploitatie, verkrijging, vervreemding va; onroerende zaken, het verbeteren en bedij ken van schoorren en slikken. Uitoefenir?! landbouwbedrijf. 38171 Pendocsd B.V. I.O. Holleven 2, 5052 BE Goirle Verlenen van ondersteuning ter zake v informatieuitwisseling tussen lever^ncie en afnemers met behulp van digitale te nieken, meer speciaal op luchtvaartgeDi 38177 Van der Valk travel Klein Zwitserian 8,5126 TA Gilze M inrk, 38179 Ericsson Business mobile Network B.V. Nijverheidslaan 1,5121 MN R'Jen Distributie in binnen- en buitenland draadloze telefoonsystemen. „v 38181 Technische service organisatie Alphenseweg 4-b, 5133 NE Riel Het uitvoeren van schoonmaakwerkza heden en technisch onderhoud ,.Nii 38193 Yvonne's mode Heideweg 6,5u Gei Molenschot kie< Gier Detailhandel in dames- en kinderbove ding ormgevinS 38200 T T van Vliet B.V. Singel 12,5'" CD Baarle Naqssau Oe exploitatie van een cafe en bistro. 38210 J. de Jong Holding B.V, BroeKa» 16-18,5126 BD Gilze Holdingmaatschappij/Management. 38217 Renate Langenhof 42, 5071 Tf v hout Ambulant Kapster 38218 B G S Fotografische voi Koekoeksbloem 33, 5071 GC Udenhout Fotografische vormgeving 38234 Chaja Oudgenoeg Kwaalburg 5131 NC Alphen Ambulante handel Im.n. op markt braderieen) in zelfgemaakte sieradei 38236 Leemans computeropleidingen ondersteuning Goorweg 3-a, 5133 W Computerondersteuning/opleidmg_ 38237 Van der Kaa, Tekstburo en PK"5 ce Goorweg 3-a, 5133 NK Riel Tekstbureau en PR-service 38247 J.P.M Hessels Stationsstraat 5121 EE Rijen 3D8l4fwöu"r;i1tSnklBdvn9N,euws.ra»l Verzorging van^gewezen) werk"®IP®gSvSi invaliditeit en ouderdom en verzorging echtgenoten eo minderjarige d.m.v. pensioen 38258 Multimark v. Houtenstraat 10, AK Rijen rn(jee' Groothandel in industiele merk- en c apparatuur ZATERDAG 27 NOVEMBER 1993 onze redactie economie jadhoven - Daf Trucks BV gaat ilverwege december de. geplande raduktie van veertig vrachtwagens !g halen. Bedoeling is dat de 'kriek ook tussen Kerst en nieuw- r doordraait, maar daarover ,et de ondernemingsraad nog ad- ies uitbrengen. l een periode waarin het produktie- Irsoneel veelvuldig atv-dagen moest «nemen, komt de produktie nu dan eindelijk op het niveau dat in het on dernemingsplan van de nieuwe Daf was voorzien. Met name de orderontvangst in Nederland en Groot-Brittannië loopt goed, aldus een woordvoerder van het concern. Een andere reden voor het opvoeren van de produktie is dat de voorraden -ook bij de dealers- flink afnemen. Daf heeft in het eerste half jaar van zijn nieuwe bestaan veel uit voorraad kun nen verkopen. Omdat het concern nu uitsluitend op order bouwt, leidde dat tot onderbezetting van de produktielijn. Volgende week bereikt Daf een produk- tieniveau van 35 trucks per dag, daarna volgt een week met een produktie van 38 en de laatste drie weken van '93 moet de produktielijn dagelijks veertig wagens afleveren. Daf ziet de aantrekkende orderont vangst als 'herstel van vertrouwen', vooral in Nederland. Zoals het er nu naar uitziet kan het bedrijf dit jaar in ons land zelfs nog afsluiten met een procentje marktaandeel meer. Dat neemt niet weg dat de truckmarkt slecht blijft. Die trekt op dit moment alleen in Groot-Brittannië wat aan. Daf heeft vorig jaar rond de Kerst en in januari de fabriek langdurig moeten sluiten. Dit jaar wil men doordraaien, zij het dat in de eerste week van januari een bedrijfsvakantie is gepland. Omdat die vakantie in het verleden in de laatste week van het jaar lag, is het bedrijf nog in overleg met de onderne mingsraad. De voorzitter van de Nederlandse vere niging van Daf-dealers liet deze week weten dat er absoluut geen sprake van is dat de dealers 'overlopen' naar Iveco, zoals het blad Automobiel Management suggereert. Omdat Daf geen vrachtwa gens beneden de 16 ton meer levert, is het wel noodzakelijk voor het lichte segment naar een andere leverancier uit te zien. Dat blijkt in veel gevallen de Italiaanse vrachtwagenproducent te zijn. „Maar verder blijven wij er trots op Daf-dealer te zijn, ook nu het bedrijf veel kleiner is geworden. DAF speelt op de markt nu duidelijk een vooruitstre vende rol met zijn nieuwe programma", aldus voorzitter Van Voorst Vader. Ook hij signaleert een toename van het marktaandeel van Daf. Vooral de Daf ,75 noemt hij een 'winner' in de markt. jrussel/Amsterdam (anp) - De Europese petrochemische idustrie werkt aan een beperking van de produktieca- uciteit voor ethyleen om een eind te maken aan het veraanbod en de forse verliezen in de sector. It in de Association of Petro- jemicals Producers in Europe 1APPE) verenigde 31 producen- a moeten hierover een beslis- jg nemen op 17 december. Ne- lerland is bij het overleg betrok- via Koninklijke/Shell Jroep, DSM en Dow Chemical jTerneuzen. )p een deze week gehouden AP- •E-vergadering was er brede leun voor de vorming van een mds van omstreeks f 550 mil ieu om het sluiten van onrenda- lele produktiecapaciteit te fi- incieren. De afzonderlijke be- ijven gaan nu hun posities be den voor de bijeenkomst van itcember. Ook vindt overleg {laats met de Europese Commis- die toestemming moet geven nor de oprichting van een her- imctureringsfonds. tordvoerders van Shell, DSM a Dow Chemical maakten giste- en duidelijk dat geen capaci- titsbeperkingen in Nederland jn te verwachten omdat de in- lallaties betrekkelijk efficiënt aaien. Shell gaf wel aan dat er Dg niets zeker is. „Het is te voor specifieke condu its". Het concern heeft in Moer ijk een kraker met een produk- iecapaciteit van 600.000 ton per lar. Verder staan er ethyleenfa- irieken in Duitsland (800.000 n), Engeland (600.000) en ankrijk (400.000). .SM heeft in Nederland een Daciteit van een miljoen ton. igens een woordvoerder is het ee\ erg onwaarschijnlijk' dat aar het mes in gaat omdat het •ij jonge installaties betreft met datief lage kosten, iow heeft twee kraakinstallaties a Terneuzen en één in het ipaanse Tarragona, die samen led zijn voor zo'n 1,4 miljoen Ion. Ook deze fabrieken kunnen ied meekomen, aldus een oordvoerder. thyleen is de grondstof voor mnststoffen als polyethyleen en ilyvinylchloride (pvc). De tota ls produktiecapaciteit in Europa inonze verslaggever ffissingen - Beheersmaat- ichappij B.G. van Bon BV wil je NV Haven van Vlissingen kopen. Volgens de directies I® beide bedrijven verlopen :e gesprekken over de over- hme zo voorspoeding dat bn Bon volgende maand een dji; onderhands bod zal uitbren- op alle uitstaande aande- van Haven van Vlissin- bedroeg eind vorig jaar 18,4 mil joen ton. De APPE-leden, die ongeveer 96 procent van de pro duktie voor hun rekening nemen, willen omlaag met 1,5 twee miljoen ton. Dat komt overeen met de capaciteit van drie a vier krakers. Het is de vraag of zo'n beperking voldoende is. Het Londense bureau Trichem ver wacht volgend jaar een vraag van hooguit 15,6 miljoen ton. Genève (rtr/afp) - De Euro pese Unie en de Verenigde Staten hebben deze week dusdanige vooruitgang ge boekt in hun besprekingen over de Gatt (de Algemene Overeenkomst inzake Tarie ven en Handel) dat overeen stemming tot dé mogelijkhe den behoort. De regering in Washington stuurt volgende week nog een aantal hooggeplaatste ambtena ren naar Genève om de menings verschillen over textiel en finan ciële dienstverlening uit de weg te ruimen. De leider van de Amerikaanse delegatie, John Schmidt, deed deze mededelingen gisteren na afloop van een vergadering van het comité voor handelsbespre kingen, de Gatt-stuurgroep voor de onderhandelingen over de vrijmaking van de wereldhandel, de zogenoemde Uruguay-ronde. Mickey Kantor, de Amerikaanse afgezant voor handelskwesties, en Sir Leon Brittan, het lid van de Europese Commissie dat met handelszaken is belast, hebben een 'positief verlopen' vergade ring achter de rug, zo liet Schmidt weten. Naar ieders ge voelen is veel vooruitgang ge boekt en komt het tijdstip nader waarop het mogelijk wordt over eenstemming over hoofdzaken te bereiken. De VS en de EU zijn in botsing gekomen over het Blair House- akkoord van vorig jaar, dat be oogt de subsisies in het agrari sche bedrijfsleven af te schaffen. Komende woensdag zal in Brus sel een poging worden onderno men om een compromis over deze kwestie te bewerkstelligen. De VS wilde tot dusverre in het geheel niet ingaan op de door Frankrijk ingegeven wens van de EU opnieuw te onderhandelen over de landbouwkwestie. Hoe wel het Blair House-akkoord formeel los staat van de Gatt- besprekingen, vormt het wel de sleutel naar overeenstemming. Bij het veilinghuis Christie's in Londen is gisteren een unieke fotocamera voor het recordbedrag van 130.000 gulden geveild. De camera (een Adams de Luxe) bestaat voor een deel uit goud en werd in 1901 vervaardigd voor de sultan van Marokko. foto ap Wolfsburg (dpa/rtr) - Het Duitse autoconcern Volkswagen koerst af op een verlies van twee miljard mark (f 2,25 miljard) over dit jaar. Voor volgend jaar rekent het concern niet op een substantiële verbetering, zo heeft VW-president Ferdinand Piëch gisteren gezegd na afloop van de herfstvergadering van de raad van commissarissen. Het voorspelde verlies van twee miljard mark komt vrijwel geheel op rekening van de Spaanse dochteronderneming Seat. De Duitse moedermaatschappij Volkswagen AG handhaaft volgens Piëch de doelstelling dit jaar op een 'zwarte nul' uitkomen. Eerder deze maand liet VW weten over de eerste negen maanden van dit jaar een verlies van 1,53 miljard mark te hebben geleden. In dezelfde periode vorig jaar boekte het concern nog een winst van 549 miljoen markt. De moedermaat schappij verloor in de eerste drie kwartalen 786 miljoen mark na een positief resultaat van 289 miljoen mark in dezelfde periode vorig jaar. VW liet verder weten dat een onafhankelijk onderzoek van het accountantsbureau KPMG, dat is uitgevoerd in opdracht van het concern, heeft uitgewezen dat de autofabrikant geen gehei men heeft gebruikt van zijn Amerikaanse concurrent General Motors (GM) en diens Duitse dochteronderneming Opel. GM beschuldigde VW er in het voorjaar van over vertrouwelijke bedrijfsinformatie te beschikken. De dossiers zouden zijn mee genomen door de huidige inkoop-chef en vice-president Lopez de Arriortua. Door Chris Paulussen en Peter Scholtes Eindhoven/Veldhoven - Vie d'Or heeft voor vele miljoenen guldens levensverzekeringen gesloten met verzekerden, zon der dat hieraan een medische keuring vooraf ging. hdernemingsraad en vakorga nisaties zijn van de plannen op hoogte gesteld. Bij de NV 'Wten zo'n 360 mensen. aandelen van het stuwa- Wrsbedrijf NV Haven van Vlis- j®gen zijn in handen van het ®|s, de gemeente Vlissingen (elk I' Procent), de provincie Zee- and (15 procent). De rest van de i helen is verdeeld over de Ne- riandse Spoorwegen, de Ka ft van Koophandel in Midden- - Noord-Zeeland en de Ko- 'jjke Scheldegroep. (ADVERTENTIE) rijksweg zuid 11 - zegge postbus 1175 - 4700 bd roosendaal telefax 01650-69011 S 01650-52288 Inzameling chemisch afval Verhuur bedrijfsafvalcontainers Inzameling papier karton Inzameling glas Rioolreiniging Ledigen vetputten septictanks k Machinaal vegen Een en ander blijkt uit een in tern memo van 2 juli 1992, dat is getekend door het hoofd van de afdeling Polissen van Vie d'Or, Th. Bos. Kopieën van het memo zijn verstuurd aan onder meer de directeuren Maes, Sandkuyl, Van Santen en commissaris Sop- nel. Volgens voormalige medewer kers van Vie d'Or tekende ex-di recteur Van Santen 'onder een borreltje' de aanvraagformulie ren van bevriende tussenperso nen. Bos bevestigde gisteren het be staan van het memo. Het teke nen van aanvragen zonder medi sche keuring was volgens hem 'niet zo ongebruikelijk, want er waren ook commerciële belan gen mee gediend'. In een aantal gevallen ging het om contracten 'met vriendjes'. Bos vertrekt officieel bij Vi.e d'Or per 1 december, om elders een betrekking te aanvaarden. Het afscheid heeft volgens hem niets te maken met zaken rond Vie d'Or die nu aan het licht komen. „Van Santen tekende snel, zodat onmiddellijk provisie kon wor den overgemaakt naar de tus senpersonen", zeggen ex-mede werkers van Vie d'Or. Bij be doelde contracten ging het om het verzekeren van risico's van meer dan 250.000 gulden, op lopend tot 1,1 miljoen gulden. Boven een verzekerd risico van 200.000 gulden is een medische keuring noodzakelijk. Uit het memo blijkt dat Vie d'Or zich voor 250 posten wilde her verzekeren bij Kölnische Rück in Duitsland. Zonder herverzeke ring liep de maatschappij het risico bnderuit te gaan als veel mensen die een levensverzeke ring hadden gesloten snel zou den komen te overlijden. De Duitse maatschappij gaf te kennen het risico niet te willen accepteren, ook niet tegen een sterk verhoogde premie. Köl nische Rück achtte zich niet in staat het groepsrisico te beoor delen, onder meer omdat de ac ceptatie van de aanvragen door Vie d'Or niet door een (verzeke ringsarts had plaatsgevonden en omdat in een aantal gevallen hiv-testen ontbraken. Van Rey De WD'er Jos van Rey, die eerder deze week Kamervragen heeft gesteld over de gang van zaken rond de Veldhovense maatschappij, blijkt via zijn as surantiekantoor in Roermond ook een polis van Vie d'Or te hebben verkocht. Pikant aan de ze zaak is dat die polis is ver kocht aan mevrouw A. Verkerk- Kooijmans, die hoofd is van de afdeling verzekeringen van het ministerie van Financiën. Van onze verslaggever soen Exter Moergestel - „Boeren zijn heus niet tegen het 6;!leu. Maar ze zijn bezig met een wedloop ,:'aarvan de beleidsmakers telkens weer de tashlijn een stukje verder leggen. Kunnen die fetódsmakers niet eens twee jaar met vakan tie?" ®°ordvoerder Frans Meulenmeesters van de actie- j ?eP 'Beter Mestbeleid', die de afgelopen weken jl!'°P 'n het nieuws was, zette ook gistermorgen in orgestel weer eens de toon. De Noordbrabantse jstelijke Boerenbond (NCB) belegde er een 'esk ag °Ver milieubeleid. l Kundige inleiders spraken in mooie volzinnen. 512' lanlt!?6 ,saipenspraak tussen gemeentebesturen, laiïrlk a a rv ien bedrijfsleven en milieuverenigingen kun- Prachtige dingen tot stand gebracht worden ten behoeve van het milieu. Maar de honderden aanwezig boeren dachten er zo het hunne van. Met Meulenmeesters, rad van tong, dus voorop. Een andere boer: „Is het eigenlijk wel zinvol om hier te zitten praten over het milieu. Er zijn urgenter dingen aan de orde. Ook hier in de zaal zitten mensen die dit jaar tonnen toeleggen. Wij lopen met zijn allen achter de feiten aan. Zonder broodwinning is er ook geen milieu." De rode draad van de betogen vanuit de zaal is snel geschetst: „Al die politici, ambtenaren, mi lieugroepen en burgers verlangen dingen die wij niet kunnen betalen. De media schilderen ons af als milieu-maffia en de NCB stelt zich niet hard genoeg op. Wij zitten in de hoek waar de klappen vallen." Directeur Paul van Poppel van de Brabantse Milieu Federatie (BMF) begaf zich gisteren in het hol van de leeuw. Hij schetste een paar cultuur schokken: „Vorige week hebben wij samen met de NCB een brief geschreven naar de provincie, om tempo te maken met de begrenzingen van de Ecologische Hoofdstructuur. Historisch gezien is zo'n gezamenlijke brief een unicum". Ander voorbeeld: „Boeren gebruiken steeds vaker spandoeken. Dat doet de milieubeweging al jdren niet meer". En waar boeren steeds minder kunnen regelen in de informele sfeer en 'veroordeeld' zijn tot een gang langs een eindeloze rij loketten, nodigde Van Poppel hen juist uit om eens wat meer met de milieubeweging te praten 'aan de stamtafel van het dorpscafé'. Burgemeester J. Daandels van Mill en Sint Hubert (360 agrarische bedrijven met een zeer hoge veebe zetting, waarvan 20 procent zonder vergunning) hield een gloedvol pleidooi voor milieuplatforms op lokaal en misschien regionaal niveau, om draagvlak te creëren voor milieubeleid. Daandels pleitte voor een vertrouwensbasis, een geëigend kennisniveau, structureel overleg, terug koppeling naar de achterbannen en het sluiten van convenanten. Reactie van voorzitter J. van der Meijden van de kring Eindhoven van de NCB: „Onze aanwezigheid alleen al in een vergaderzaal wordt uitgelegd als instemming met het milieubeleid. Dat is een ver keerde uitleg". Ook andere boeren betuigden hun spijt over de tanende macht van de georganiseerde landbouw. BMF-directeur Van Poppel: „Geen macht? De milieubeweging kijkt jaloers naar de macht en het gezag van het Groene Front. In het streekplan en in de handleiding voor de aanmaak van bestem mingsplannen buitengebied is de landbouw volop aan zijn trekken gekomen. En verder kan ik u aanraden om eens te bellen met de archieven van kranten en omroepen en vragen of ze zal het archiefmateriaal van die gierton nu eindelijk eens weggooien". Een pluimveehouder heeft tien eierrapers in dienst. Maar de kippen zijn van de leg en hij heeft eigenlijk voor maar acht mensen werk. Wat nu? Af scheid nemen van twee man nen/vrouwen? Dat is zielig en misschien heeft hij ze straks weer nodig. De eieren maar wat duurder maken? Dat zal niet gaan, want dan gaat de handelaar zijn deur voorbij. Als iedereen nou eens twintig procent inlevert, oppert ie mand die nog is opgevoed met het begrip 'solidariteit', dan hoeft er niemand weg. En als we allemaal een dag per week thuis blijven, hoeft nie mand zich hier te vervelen. Heeft de legbatterij het Ei van Columbus voortgebracht? Kan een grote inleveractie de afkalving van werkgelegen heid keren, sterker nog: nieu we banen veroorzaken? In Duitsland heeft Volkswa gen de knuppel in het hoen derhok gegooid. Deze week werden vakbonden en directie het daar eens over een vier daagse werkweek, van 28 uur en 48 minuten om precies te zijn. Wat daar aan loonoffers tegenover staat, is een typi sche uitkomst van taaie on derhandelingen: de Volkswa gen-directie zegt dat het om twintig procent gaat, inclusief het schrappen van afspraken in '94 en '95; de vakbonden houden het er op dat de maandsalarissen intact zijn gebleven en dat tien procent is geschrapt aan toeslagen en extra's. De partijen zijn het wel eens over de uitleg van het resultaat waar het in we zen om ging: het akkoord voorkomt het ontslag van der tigduizend (van de honderd duizend) Volkswagen-werk nemers. Is het nieuwe Volkswagen model een trendsetter voor de arbeidsmarkt? Daar zijn de geleerden in binnen- en bui tenland het niet over eens. Het loonoffer houdt welis waar min of meer overtollige werknemers binnen boord, maar brengt Volkswagen ver der geen steek verder. De produktiekosten gaan niet naar beneden. Integendeel, beweren critici van dit model, de uurlonen (en dus de pro duktiekosten) nemen in feite toe. Volkswagen zou volgens hen pas echt geholpen zijn met het inleveren van loon en het verléngen van de werk week. Zou Volkswagen per auto twintig procent minder aan loonuren behoeven te beta len, dan zou de prijs kunnen dalen, het marktaandeel kun nen groeien en de werkgele genheid weer toenemen. Maar als het bij deze operatie blijft, is het resultaat niet meer en niet minder dan dat de banen van dertigduizend arbeiders in elk geval tot eind 1995 veilig zijn gesteld. Loonmatiging en korter wer ken zijn ook in Nederland thema's die stevig bediscussi eerd worden. De Amsterdam se econoom Den Butter bij voorbeeld, ziet in die mati- gingslijn allerminst de oplos sing voor al onze kwalen. Hij erkent dat matiging het ver lies van banen kan tegenhou den of vertragen, maar ge looft niet dat de werkgelegen heid daardoor kan groeien. De vraag is zelfs of de pogin gen om de uitstoot van arbeid te stoppen, op de wat langere termijn niet nadelig werkt. Een periode van laagconjunc tuur kan worden vergeleken met de grote schoonmaak. Economisch laagtij legt de wrakken bloot, zegt Den But ter in het economenblad ESB. „Voor een goede uitgangspo sitie van de economie is het dan nodig dat die wrakken ook worden opgeruimd." Nederland heeft in de jaren tachtig en het begin van de jaren negentig een record- groei van de werkgelegenheid gekend van 100.000 banen per jaar. De eind 1982 ingezette loonmatiging is veelvuldig op gevoerd als een wezenlijke bijdrage aan die ontwikkeling. Volgens Den Butter is dat niet het geval. De werkgele genheid groeit als onderne mers investeren en die doen dat als ze het oog hebben op rendabele afzetgroei. Matiging houdt de wrakken buiten beeld, zou je kunnen zeggen. De wetenschappers in het kamp van Den Butter denken dat zo het onvermij delijke aanpassingsproces wordt afgeremd. Het Volkswagen-experiment wordt zo een boeiende testcase. Zeker omdat bij con current Mercedes vergelij kingsmateriaal voorhanden is. Daar wordt rücksichtslos ge saneerd, om zo door een ho gere produktiviteit de concur rentiepositie te verbeteren. Welk model wint? Argentijnen zoeken aansluiting bij Nafta Buenos Aires - Argentinië streeft naar aansluiting bij de Noordamerikaanse Vrijhandelsassociatie (Nafta). Dat verklaar de de Argentijnse ambassadeur in de Verenigde Staten Raul Granillo Ocampo tijdens een bezoek in Buenos Aires. De ratificatie van Nafta door het Amerikaanse Congres heeft in Argentinië gezorgd voor een lawine van liefdesverklaringen voor het handelsverdrag. Die komen op een moment dat de economi sche samenwerking tussen Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay, die verenigd zijn in de Gemeenschappelijke Markt van het Zuiden (Mercosur) bijzonder stroef verloopt. Celstraf Nederlandse directeur in Taiwan Taipei - Simon Pielkenrood, een van de directeuren van het Nederlandse bedrijf Industry Projects Group, is gisteren met zes andere zakenlieden in Taiwan tot gevangenisstraf veroordeeld wegens corruptie. De rechtbank achtte bewezen dat medewer kers van vijf bedrijven onrechtmatig hebben verdiend aan contracten voor openbare werken in Taiwan. Pielkenrood kreeg vijf jaar cel. De meest opmerkelijke veroordeling betrof Andrew Yen, de zoon van de voormalige president Yen Chia-kan. Als directeur van Tang Eng Iron Works zou Yen het brein zijn geweest achter de corruptie. Derde kwartaal geen verlies Ravast Naarden - Het in surséance van betaling verkerende vastgoed fonds Ravast heeft het verlies in het derde kwartaal niet verder zien oplopen. In de eerste zes maanden bedroeg het verlies nog f 1,4 miljoen. Het exploitatieresultaat over het gehele jaar kan zich nog enigszins verbeteren, waardoor het lopende boekjaar met een beperkt verlies kan worden afgesloten. Deze vooruitzichten zijn volgens Ravast mede gebaseerd op de verwachting dat de nog zeer moeizaam lopende gesprekken met nieuwe financiers positief worden afgerond. VNU ziet af van overneming Extel Haarlem - Het uitgeversconcern VNU ziet af van de voorgeno men overneming van de Britse databank Extel Financial. De reden is volgens topman L. Brentjens dat de vraagprijs te hoog lag. Daarom is kortgeleden besloten de gesprekken met de huidige eigenaar, United Newspaper, stop te zetten. In financiële kringen is een vraagprijs voor Extel genoemd van f 200 miljoen, maar Brentjes wil deze prijs niet bevestigen. VNU was zeer geïnteresseerd in één onderdeel van Extel, bedrijfsin formatie, maar de andere activiteiten pasten niet zo goed bij het Nederlandse concern. Bonden willen duidelijkheid van Philips Eindhoven - De bonden willen snel duidelijkheid van Philips over voorgenomen reorganisaties bij negen vestigingen van de produktdivisie Consumenten Elektronica. De Industriebonden FNV en CNV hebben Philips zelfs acties in het vooruitzicht gesteld als de ingrepen bij twee Eindhovense bedrijven niet worden heroverwogen. De Unie BLHP wil zover niet gaan. Deze bond verwacht dat Philips op korte termijn bereid is het inhoudelijk overleg te heropenen. De Unie erkent wel dat het overleg met de bonden tot nu toe stroef is verlopen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 7