chter
41gemene staking verlamt België
jat
Serlusconi: Rechts Italië moet de rijen sluiten
Rellen na dood leider Hamas
Serviërs houden opnieuw konvooien tegen
Bonn vreest nieuw geweld na verbod Kurdische PKK
deStem
akbonden gaan dinsdag met premier Dehaene praten over crisisplan
buitenland KORT
[mg
t e i t
BUITENLAND
A5
27 NOVEMBER 1993 A4
Veel hoop hoeven de indianen
echter niet te koesteren, dat de
Ecuadoriaanse regering zich zal
bekeren tot een schonere olie
winning. „Ecuador is een arm
land. We kunnen ons niet de
luxe veroorloven van een strenge
milieuwetgeving. Dat maakt ons
land niet echt geliefd onder bui
tenlandse investeerders", zo ver
ontschuldigt een hooggeplaatste
regeringsfunctionaris zich.
De multinational kan in de ogen
van de juristen in de VS aan
sprakelijk orden voor milieude-
lecten die zij elders heeft be
gaan. Het betoog van de advoca
ten is opgebouwd rondom het
precedent dat de Bhopal-vergif.
tigingszaak destijds schiep. De
Amerikaanse multinational
Union Carbide werd verplicht te
betalen voor een omvangrijke
schadevergoeding aan de slacht
offers en nabestaanden van de
milieuramp in de Indiase stad
Bhopal, die in 1984 aan ongeveer
2500 mensen het leven kostte.
Tijdens het proces tegen de che-
mie-gigant toonde de Ameri
kaanse rechter zich ontvankelijk
voor het principe, dat tegen
Amerikaanse bedrijven in de VS
geprocedeerd kan worden voor
overtredingen die zij in het bui
tenland hebben begaan. Volgens
de Amerikaanse advocaten is het
logisch, dat de indianen hun
recht halen daar waar .zij de
meeste kans van slagen hebben.
Dat de bewoners van het tropi
sche regenwoud daarvoor met
enige regelmaat naar het be
sneeuwde New York moeten rei
zen, nemen zij op de koop toe.
vast
|iw studieprogramma
i van de begeleiding,
takke planning aan.
■nten biedt de Open
start:
itica
rsussen. Begindatum
en de tentamendata.
rerk wordt nog steeds
ive begeleiding en het
steuntje in de rug.
ind. Tussen 17.00 en
en het houvast van de
is gerechtigd de titels
BC Breda, telefoon 076-711608
bibliotheek, telefoon 01180-30286
onze correspondent
jtHeering
ÏDie - Tijdens een tumultueus verlopen
jsconferentie heeft Silvio Berlusconi
-eren de vorming van een nieuwe
-btse volkspartij bepleit.
jgens de mediamagnaat moeten de behou-
,je groeperingen de rijen aaneen sluiten
de opmars te stuiten van de linkse
Jities die bij de gemeenteraadsverkiezin-
j van afgelopen zondag een uitstekend
„ultaat behaalden.
ijoralsnog sluit hij een rechtstreekse car-
eals politicus uit, maar hij kondigde aan
hij zelf de leiding van de nieuwe partij
zich zal nemen, als de rechtse politici
rdeeld blijven.
jlusconi wierp zich op als verdediger van
vrije onderneming en had het daarbij
Joral gemunt op de grootste progressieve
jrtij, die van de linkse democraten, door
5 gedefinieerd als de 'erfgenamen van een
van misère, bloed en terreur',
laar hij probeert natuurlijk ook om een
iUwe politieke basis te creëren, nu zijn
ZATERDAG 27 NOVEMBER 1993
voormalige politieke beschermheren Bettino
Craxi en Giulio Andreotti door de smeer
geldschandalen van het toneel zijn verdwe
nen.
Afgelopen dinsdag verklaarde Berlusconi
daarom zijn steun aan Gianfranco Fini, de
leider van de neofascistische partij MSI die
kandidaat-burgemeester is in Rome.
Sedertdien zijn overal in Italië comité's
opgericht die de Italianen oproepen om zijn
tv-stations, de door hem uitgegeven tijd
schriften, zijn supermarktketen en zijn fi
nancieringsmaatschappij te boycotten.
„Fini is een bekwaam en integer man, maar
van het fascisme moet ik niets hebben,"
verklaarde Berlusconi. Toch zal hij Fini
gauw weer tegenkomen, want de MSI-leider
heeft zich gisteren eveneens uitgesproken
voor de vorming van een rechtse volkspartj.
Fini moet het in de tweede ronde van de
gemeentelijke verkiezingen opnemen tegen
de progressieve kandidaat Francesco Rutelli,
die afgelopen zondag 39 procent behaalde,
tegen de 35 procent van Fini.
Om eerst in Rome en later ook op nationaal
niveau van links te winnen, riep hij gisteren
op tot de vorming van een 'Nationaal Ver
bond' van de MSI samen met alle andere
anti-linkse groeperingen.
Verschillende prominente Italianen hebben
al voor Fini gekozen. De christendemocrati
sche staatssecretaris van Volksgezondheid
Publio Fiori is een warm voorstander van
het Nationaal Blok, evenals oud-president
Francesco Cossiga die Fini omschreef als een
'bekwame politicus die bezig is om de MSI te
hervormen in een rechtse volkspartij'.
Inderdaad probeert de 42-jarige en altijd
keurig geklede Fini hard om zijn partij te
bevrijden van het stigma van de rabiate
zwarthemden. Hij heeft meermalen ver
klaard dat hij niets van neonazi's en racisten
moet hebben.
En gisteren heeft Fini, die een jaar geleden
nog de fascistische dictator Benito Mussolini
omschreef als 'de grootste staatsman van
deze eeuw', bovendien officeel afstand ge
daan van het fascistische erfgoed. „Het fas
cistische regime eindigde in 1945 en nie
mand kan het weer opbouwen. Wat we nu
nodig hebben is een rechtse coalitie die op
democratische wijze kan regeren", verklaar
de hij.
Berlusconi (voorgrond) tijdens de persconferentie.
foto ap
(adat Israëlische veiligheidstroepen gisteren in Oost-Jeruzalem opnieuw een leider van de militante Hamas hadden doodgeschoten,
ira/cere er hevige rellen uit. De Palestijnen beschuldigen de Israëli's ervan de man na z'n arrestatie te hebben gedood. foto epa
Door onze correspondent Bert Schampers
Brussel - De algemene staking in België is gisteren een
succes geworden. Het openbare leven lag vrijwel hele
maal plat. Ook veel particuliere ondernemingen bleven
noodgedwongen dicht.
de toegangswegen naar het
vliegveld Zaventem en de Ant
werpse haven. De sfeer was bij
sommige stakersposten bijzon
der grimmig. Automobilisten
werden tegengehouden, er werd
tegen auto's geschopt en wer
kwilligen uitgescholden. De
rijkswacht gebruikte op ver
schillende plaatsen het waterka
non.
Het openbaar vervoer reed bijna
nergens in België en de post
werd slechts op enkele plaatsen
in Vlaanderen bezorgd. De zie
kenhuizen draaiden een zon
dagsdienst en ook in het onder-'
wijs kwamen veel leerkrachten
niet opdagen.
In Vilvoorde bij Brussel, de
woonplaats van premier Dehae
ne, werden grote bedrijven zoals
autoproducent Renault platge
legd. De omgeving van de wo
ning van Dehaene was al ruim
vantevoren afgezet door de
rijkswacht.
Na enig onderhandelen werd een
kleine delegatie van stakers ont
vangen door de echtgenote van
de premier. Zij kreeg van de
actievoerder symbolisch een
hongermaal aangeboden.
Mevrouw Dehaene beloofde
plechtig de zorgen van de vakbe
weging over te maken aan haar
man, "als ik hem vanavond zie."
(ADVERTENTIE)
Sarajevo (dpa/rtr) - Drie da-
pi voor de nieuwe Bosnië-
rierhandelingen in Genève
'ebben de Bosnische Serviërs
gisteren opnieuw de humani
ze hulpkonvooien van de
"N gehinderd.
de toezeggingen voor
'le doorgang van de konvooien
Joor de Bosnisch-Servische lei-
•fr Radovan Karadzic vertraag-
"■91 Servische militairen en
'fflsposten het onderzoeken en
-el afhandelen van konvooien
M hulp voor de moslimdelen
van Bosnië.
Wagens met voedsel voor Servi
sche gebieden mochten ongehin
derd over de grens tussen Bosnië
en Servië-Montenegro. „De Ser
viërs vinden dagelijks nieuwe re
denen om hulpkonvooien voor
de moslims zowel als voor de
bevoorrading van blauwhelmen
zelf te hinderen," zegt een VN-
woordvoerder.
Kroatië werkt wel mee aan de
konvooien van de VN. Alle 'klas
sieke' routes vanaf de Kroatische
kust via Herzegowina naar Cen-
traal-Bosnië staan open voor de
organisatie.
De Kroaten werken ook mee
omdat zich binnen moslimgebied
verscheidene kleine Kroatische
enclaves bevinden, die ook hulp
nodig hebben.
Bosnisch-Kroatische eisen om de
vrijlating van een commandant
stonden gisteren de doorgang in
de weg van een lang voorgeno
men evacuatie van ruim 1100
moslim-, Servische, Kroatische
en joodse vrouwen, kinderen, be
jaarden en zieken uit Sarajevo.
De Bosnische autoriteiten gaven
mannen en vrouwen die nog
kunnen vechten en die oproep
baar zijn voor militaire dienst
geen toestemming de belegerde
Bosnische hoofdstad te verlaten.
De Servische Bosniërs hebben
toegezegd de evacuatie niets in
de weg te zullen leggen.
De Serviërs hebben zich bereid
verklaard hout en kolen naar
Sarajevo te brengen om de inwo
ners te helpen te overleven, nu
de winter is ingevallen.
De UNHCR veroordeelde de po
gingen van de Serviërs te verhin
deren dat een konvooi de omsin
gelde stad Srebrenica kon berei
ken en de weigering hulpkon
vooien toe te staan alternatieve
routes naar Gorazde te gebrui
ken. Die zijn onbegaanbaar door
sneeuwval, zo beweren de Ser
viërs.
De staking was de eerste sedert
1936 die door de vakbonden ge
zamenlijk was georganiseerd en
een nationaal karakter had. Ook
in 1936 lag het openbare en
economische leven plat. De eisen
waren toen een 40-urige werk
week met behoud van loon en
zes betaalde vakantiedagen.
In België wordt veelvuldig ge
staakt, maar zelden dus op deze
schaal. De actiedag van gisteren
was de derde al deze week.
De stakingen zijn tegen het be
zuinigingsplan van premier De
haene. De bonden willen meer
garanties voor de werkgelegen
heid, de sociale zekerheid en
verzetten zich verder tegen de
ingreep in de prijscompensatie.
Eensgezind
De Belgische eerste-minister
toonde zich na afloop van de
kabinetsraad onder de indruk
van stakingsbeweging. Hij kon
digde aan dat volgende week
gesprekken beginnen met de
vakorganisaties.
De onderhandelingsruimte is
volgens Dehaene echter beperkt,
ook al omdat zijn 'globale crisis
plan' al door het parlement is
goedgekeurd.
Hoewel de leiding van de twee
grootste vakorganisaties ABW
en ACV niet helemaal eensge
zind is in het verzet tegen het
crisisplan - de prioriteiten ver
schillen nog naar gelang de poli
tieke kleur van de bonden - was
de achterban dat gisteren wel.
Getooid met groene en rode
vlaggen werden al vroeg in och
tend stakersposten bemand en
barricades opgeworpen. Ver
schillende rijkswegen en kruis
punten werden door stakers voor
korte tijd afgesloten. Ook de
Liefkenshoektunnel werd afge
sloten.
De toegang tot talrijke indus
trieterreinen werd geblokkeerd.
Dat laatste gebeurde om ook het
midden- en kleinbedrijf te tref
fen. De vakbonden hebben daar
betrekkelijk weinig macht en
wilden gisteren verhinderen dat
in deze kleinere ondernemingen
werd gewerkt.
Barricades waren er ook ook op
Noren laten Greenpeaceschip Solo gaan
Oslo - De Noorse autoriteiten hebben gisteren het actieschip
Solo van de milieu-organisatie Greenpeace vrijgegeven. De
openbare aanklager in Oslo heeft erkend dat in de dagvaarding
die tegen Greenpeace is uitgebracht vormfouten zijn gemaakt.
De onder Nederlandse vlag varende Solo lag sinds begin
november aan de ketting in Tromso. De Noorse kustwacht had
het schip opgebracht na een actie bij een boorplatform van Shell
in de Barentsz Zee. Volgens de Noren zou het actieschip niet op
voldoende afstand, minstens 500 meter, zijn gebleven. De
Nederlandse kapitein Albert Kuiken en de Britse campagnelei
der Paul Horsman moeten daarvoor 24 januari in Noorwegen
terechtstaan.
Nederlandse ambassade Hanoi weer open
Den Haag - Het kabinet heeft besloten de Nederlandse ambas
sade in Hanoi te heropenen. De vertegenwoordiging in de
Vietnamese hoofdstad werd in 1988 gesloten. Sinds die tijd zijn
de Nederlandse belangen in Vietnam behartigd door de ambas
sade in Bangkok (Thailand) en de Belgische ambassade in
Hanoi. De nieuwe ambassadeur zal begin volgend jaar worden
benoemd.
Voortvluchtige burgemeester Nice gepakt
Nice - Oud-burgemeester Jac
ques Médecin (foto) van Nice
is in Punta del Este in Uru
guay opgepakt nadat de pro
cureur in de Zuidfranse stad
Interpol om een internationaal
aanhoudingsbevel had ge
vraagd. Médecin, die toen ook
senator was en vroeger minis
ter van toerisme is geweest,
ontvluchtte Frankrijk in 1989
na een hele serie klachten te
gen hem wegens corruptie.
Ditmaal lijkt een aantijging
van het lokale aannemersbe
drijf Serel de 60-jarige Méde
cin toch de das om te doen.
Dat zou de oud-burgemeester vier miljoen francs (bijna 1,5
miljoen gulden) in cash hebben gegeven om een order van de
stad Nice binnen te halen.
Rechter in proces Haemers vervangen
Brussel - De voorzitter van het hof van assisen in Brussel dat de
rechtszaak tegen de bende van Haemers behandelt wordt
vervangen. Een speciaal hof van magistraten heeft rechter Guy
Wezel gisteren gewraakt, omdat hij volgens de verdediging er
tijdens het proces blijk van gaf niet altijd onpartijdig te zijn.
De advocaten van de zeven verdachte bendeleden hebben twee
keer een verzoek ingediend tot wraking. Een eerste verzoek,
eerder deze maand, werd verworpen. Toen rechter Wezel vorige
week weigerde om aan een getuige door de verdediging gefor
muleerde vragen te stellen, werd opnieuw om wraking verzocht.
Het proces-Haemers wordt bij dezelfde rechtbank voortgezet, zij
het met een nieuwe voorzitter.
Kinderen beschuldigd van moord
Parijs - In Frankrijk worden drie kinderen van acht tot tien jaar
ervan verdacht een clochard te hebben vermoord. Zij zouden
hem samen met een andere dakloze hebben geslagen en getrapt
en de man vervolgens in een bron hebben geworpen. De
kinderen zijn aangeklaagd op beschuldiging van opzettelijke
mishandeling de dood tengevolge hebbende.
Irak accepteert wapeninspectie
New York - Irak is formeel akkoord gegaan met resolutie 715
van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties en de bijbeho
rende verificatie- en controlemethodes. De inspectie en vermin
dering van het wapenarsenaal van Irak wordt hierdoor op lange
termijn geregeld.
Irak hoopt nu dat de VN na deze 'positieve stap' onmiddellijk
werk maakt van het opheffen van het handelsembargo op
Iraakse olie. Door dit embargo exporteert Irak sinds augustus
1990 geen olie meer.
Plug-and-Play
Makkelijker
kanjiiei.
Grafieken
in een
handomdraai.
Compaq Help:
handleiding
op het scherm.
i spelletje.
Van brief
tot rapport:
ClarisWorks.
'an onze correspondent
ans Wijnands
De Duitse regering
gisteren de orthodox-
'®imunistische Kurdische
Arbeiderspartij, de PKK, ver
tollen.
'Mn beseft dat het verbod tot
Jeiiw geweld kan leiden, dit-
"aa' mogelijk ook tegen Duit-
en Duitse instanties. Tot nu
to nebben PKK-aanhangers in
uhsland uitsluitend Turken en
*se kantoren en instellingen
^gevallen.
a!jU'tse autoriteiten zijn be-
gu over de kans dat fanatieke
,5, n' in nieuwe kleine orga
ns. nu ook Duitse doelen
gn kiezen,
"°ns de minister van Binnen-
Zaken Manfred Kanther
PtOr6r na recente golf van
^"geweld, van aanslagen tot
i 'ngen, geen alternatief,
feii uaat 's vo1" Duitsland is een
ïrJnge rechtsstaat waarin
Kurden een plaats kunnen
ten i A's ze zich aan de wet-
lh°uden". Kanther noemt het
oa van de Kurdische partij
isrti t aal voor extremis
t-terroristische organisaties,
e nu links, danwel rechts
georiënteerd zijn.
„Duitsland is geen slagveld voor
terroristische acties en elkaar
bevechtende buitenlandse bevol
kingsgroepen," aldus Kanther.
De Turkse regering, die formeel
donderdagavond al werd geïn
formeerd over het verbod, is te
vreden. Jarenlang heeft Ankara
er bij de Duitse regering op
aangedrongen om de PKK, die
met geweld probeert een onaf
hankelijk Kurdistan te verwe
zenlijken, te verbieden.
In de Bondsrepubliek leven bijna
twee miljoen Turken, onder wie
zo'n 400.000 van Kurdische ori
gine. De PKK is sinds 1980 in
Duitsland actief. De harde kern
telt 4000 tot 5000 leden, maar de
autoriteiten gaan ervan uit, dat
nog eens 50.000 in Duitsland
levende Kurden zódanig met de
Arbeiderspartij sympathiseren
dat ze gemakkelijk voor geweld
dadige acties gemobiliseerd kun
nen worden.
De Duitse regering heeft Navo-
partner Turkije in de afgelopen
jaren voor miljarden wapens ge
leverd, voornamelijk afkomstig
uit de militaire DDR-erfenis.
Bonn is met die leveranties
meermalen in verlegenheid ge
bracht als bleek dat het Turkse
leger die Duitse wapens inzette
Turken in de Bondsrepubliek betogen herhaaldelijk tegen het
geweld van de Kurdische PKK. foto dpa
in de strijd tegen de opstandige
Kurden en ook tegen de burger
bevolking in het hoofdzakelijk
door Kurden bewoonde oosten
van Turkije.
Vandaar dat minister Kanther
de vreedzame en rechtsgetrouwe
Kurden opriep om, in het belang
van hun onafhankelijkheidsstre
ven, de terroristische PKK de
rug toe te keren.
Gistermorgen in alle vroegte
hebben honderden politie-agen-
ten in tal van Duitse steden
invallen gedaan in kantoren, be
drijven en woningen die als
PKK-bases bekend waren, ook
al is de partij allesbehalve een
doorzichtige, keurig geregis
treerde organisatie.
Bij de acties zijn documenten,
adminstraties, boekhoudingen,
geld en goederen in beslag geno
men. Behalve de PKK zijn ook
35 aanverwante splinter-organi
saties verboden.
De PKK financiert zich onder
meer door afpersingen van land
genoten en de drughandel.
De Duitse autoriteiten beseffen
dat de nu verboden organisatie
die bron van inkomsten niet zon
der slag of stoot zal opgeven, en
daarom nog meer ondergronds
zal gaan.
De PKK-activisten weten boven
dien dat zij in Duitsland betrek
kelijk veilig zijn. Omdat hen in
Turkije de doodstraf of levens
lange gevangenisstraffen wach
ten hoeven ze vooralsnog niet
bang te zijn om uitgewezen te
worden.
DE
LEUKSTE
THUIS
CD-ROM
standaard op
Presario 425: de
ideale familie-PC
uit één stuk.
Dikke pret. Iedereen kan zo aan de slag met de nieuwe
Presario PC's van Compaq. Want alles wat u nodig heeft,
zit erop, eraan en erin.
De Presario 425 is de ideale PC voor
het hele gezin. Reuze handig en compact
van formaat, met de systeemkast en de
SVGA-kleurenmonitor uit één stuk. De Presario 633 is
een echte, professionele desktop. Sneller en met meer
uitbreidingsmogelijkheden.
En de Presario CDS 625 is nu al voorbereid op het multi-
mediatijdperk met standaard
CD-ROM drive en geluidskaart. Ëê/%JË^ËêHëHJL
DEN BOSCH: Computer Companv BREDA: Office Centre; Vobls
EINDHOVEN: Computer Company; Mega World b.V.; Telec b.V.; Vobis TILBURG: Vobis
