Subsidies
tehuizen
misbruikt
iïigê 77
Meer doden door zelfmoord dan in het verkeer
Rijksdienst keurde vlees Olvarit goed
Stuntende jongens
vormden Nazifront
Schaatskoorts
Koninklijk kushandje
50
der dekker
Onderzoek GS Zeeland
Zeeland best bereikbare
provincie van Nederland
knier
ten.
!OCOMPUTER
Speciaalzaak in geloogd grenen
Werkgelegenheid
loopt terug
Kleuter slaat
baby dood
Nafta triomf
voor Clinton
Koude sanering
vervoer dreigt
Koe doodt man
Bedrijven en
voetbalclubs
dupe oplichters
Sampras en Stich
in halve finale
Een huis vol
Corneilles
'Loon in zorg
bevriezen in
ruil voor werk'
De slachterij neemt de telefoon niet op; ze zijn 'volledig kapot'
Nationale oefening ramp verbindingen:
A Dl
[ikelen
linkels
J cijfer-
jkopen
lop de
Jterdag
I strekt.
14 KHi CD-kwoliteit, ste-
tifale. Compleet met WIN-
kers op voet, vermogen I
or, oparte instelling voor
Wolkmon CD, direct.oan -jr
or alle MS-DOS systemen, j
ante mvis.
jes etc.
tie met
Brouwerijstraat 31
OOSTBURG
Tel. 01170-55221
DE STEM
lllll
VRIJDAG 19 NOVEMBER 1993
HET WEER
40"
's computer
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 1,60 - ZATERDAG: 1,90
Winters
De winter gaat in het
weekeinde een serieuze
aanval doen. In de nacht
matige tot strenge vorst.
Overdag net onder nul
graden. Vandaag nog
zonnig, later bewolking.
Middelburg - De arbeidsvoorzie
ning in Zeeland voorziet op kor
te termijn het verdwijnen van
nog eens ruim 400 banen, waar
van 170 in Zeeuws-Vlaanderen.
Tussen januari en oktober gin
gen in de provincie al bijna 1400
arbeidsplaatsen verloren. De
meeste ontslagen vallen nog al
tijd in de metaal.
zie zeeland-C1
Montgomery - In een kinderdag-
erblijf in Alabama heeft een
vierjarige jongen een acht weken
oude baby gebeten, geschopt en
agen, tot de dood er op volg
de, De acht weken oude Randall
Robinson lag met een schedel
breuk dood in zijn wiegje toen
leidster van het dagverblijf
n wilde halen. De vierjarige
kleinzoon van de vrouw zat
eveneens in de wieg en gaf toe de
baby te hebben mishandeld.
Washington - Het fiat van het
Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden voor Nafta, het han
delsblok van de VS, Mexico en
Canada, is een grote triomf voor
president Clinton. Het zal, zo
verwachten waarnemers, zijn
totnutoe zwakke positie in bin
nen- en buitenland aanzienlijk
versterken. i
zie buitenland - a4
Tilburg - Het wegvervoer moet
samen met overheid, verladers,
financiers en leveranciers wer
ken aan een overlevingsstrategie
voor de vervoerssector. Slaagt
nen daar niet in dan dreigt een
koude sanering in die sector,
zegt voorzitter Jansen van het
Overleg Transport Brabant.
zie economie-a6
Eersel - De 52-jarige P. Jansen
uit Eersel is woensdagavond bij
het melken overleden nadat hij
getrapt was door een van zijn
koeien. De man bevond zich op
het moment van het ongeval al
leen in de melkstal. Nadat een
koe hem tegen het rechter juk
been geschopt had, heeft hij nog
kans gezien de melkstal te verla
ten. Daarna is hij bewusteloos
geraakt en overleden.
Maastricht - Twee Canadese
broers worden ervan verdacht
wereldwijd meer dan vierhon
derd bedrijven en personen te
hebben opgelicht. Tot de Neder
landse slachtoffers behoren on
der meer de zakenlieden Leon
Melchior en Chris Hahnraths en
de voetbalclubs Roda JC, Fortu
ne Sittard, FC Utrecht en FC
Twente.
■zie binnenland-a3
Frankfurt - Pete Sampras en
Michael Stich hebben de halve
bnales bereikt van het Masters-
toeniooi in Frankfurt. De num
mer één van de wereld versloeg
de Zweed Edberg, de ongeslagen
Duitser profiteerde van het ver
lies van Courier tegen Medvedev.
zie sport-b1
Tehuis stopt
geld in de
zwarte kous
Voorburg (anp) - Er gaan in
Nederland al jaren meer
mensen dood door zelfmoord
dan door verkeersongeluk
ken. Het aantal zelfdodingen
daalt wel.
Dat blijkt uit cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statis
tiek (CBS).
Het CBS bracht gisteren voor
het eerst officieel een aantal cij
fers over zelfdoding naar buiten.
Volgens een woordvoerder voor
al om een aantal misverstanden
rond dit onderwerp uit de we
reld te helpen.
Uit de cijfers blijkt dat het aan
tal zelfdodingen 20 procent bo
ven het aantal verkeersdoden
ligt. Zo pleegden in 1992 1587
mensen zelfmoord en kwamen
1285 mensen om het leven bij
verkeersongelukken.
Eén van de misvattingen rond
zelfdoding betreft de leeftijd van
mensen. In tegenstelling tot wat
vaak gedacht wordt, komt zelf
doding onder ouderen veel meer
voor dan onder jongeren.
Gemiddeld plegen 13 mensen per
100.000 zelfmoord, maar bij
mensen van 80 jaar of ouder ligt
dat getal op 23. Van de 100.000
mannen boven de 80 jaar plegen
gemiddeld 47 zelfmoord. Van de
jongeren tussen de 15 en 19 jaar
zijn dat er 4 van de 100.000. Als
mogelijke oorzaak van het hoge
aantal zelfmoorden onder oude
re mannen noemt de woordvoer
der eenzaamheid.
Want zelfdoding komt onder ge
huwden relatief weinig voor, zo
blijkt verder uit de cijfers. Van
de 100.000 gehuwde mannen
plegen er 11 zelfmoord, bij onge
huwde mannen stijgt dat getal
naar 20. Bij vrouwen liggen die
aantallen respectievelijk op 6 en
-Nog steeds plegen meer mannen
zelfmoord dan vrouwen, onge
veer twee keer zo veel. De meest
'populaire' manier van zelfdo
ding is ophanging (of verwur
ging), zowel onder mannen als
vrouwen. Voor een trein of auto
springen is bij mannen de vol
gende meest voorkomende ma
nier van zelfdoding, bij vrouwen
is dat de inname van te veel
medicijnen.
•Ty »»T »'J| s i
Van onze verslaggever Cees Maas
Middelburg - Het bestuur van twee Zeeuwse bejaarden
tehuizen van de zwaar religieuze Gereformeerde Ge
meenten wordt verdacht van onjuist gebruik van subsi
diegeld. Het provinciaal bestuur sluit strafbare feiten
niet uit.
De Zweedse koning Carl Gustav begroet koningin Beatrix bij het Scheepvaartmuseum in
Amsterdam, terwijl koningin Sylvia toekijkt. De gasten openden de tentoonstelling 'Schatten uit
het koningsschip Kronan, de Gouden Eeuw in Zweden en Nederland.foto anp
VANDAAG IN DEZE KRANT
Joop en Patricia Donker
sloot uit Stampersgat
verzamelden in drie jaar
meer dan 450 litho's van
'de echte' Corneille. Een
deel is nu te zien in
Galerie Molenaars in
Breda.
zie grote gids - deel d
Van onze Haagse redactie
Zoetermeer - De bonden in
de zorgsector bevriezen vol
gend jaar de lonen als het
kabinet meewerkt aan het
scheppen van 7.500 banen en
afziet van het schrappen van
12.500 arbeidsplaatsen in de
zorg.
Werkt het kabinet niet mee aan
het vakbondsplan, dan eisen de
bonden een loonsverhoging van
2,5 procent voor de 570.000
werknemers in de zorgsector.
De vakbonden AbvaKabo, CFO
en FHZ hebben gisteren hun
werkgelegenheidsplan gepresen
teerd onder de titel 'Nu echt aan
het werk!'. De werkgevers, vere
nigd in de Nederlandse Zorgfe-
deratie, hebben positief gerea
geerd op het plan van de bon
den, evenals het ministerie van
Volksgezondheid.
Het werkgelegenheidsplan voor
de 7.500 banen kost het kabinet
75 miljoen gulden. De bonden
rekenen verder op een bijdrage
van 60 miljoen uit het Europees
Sociaal Fonds.
INHOUD
4 katernen
Birinen-/Buitenland A2
Binnenland
A3
Buitenland
A4
Economie
A5
Beurs
A6
Sport
deel B
Zeeland
deel C
Grote Gids
deel D
RTV-programma's
D5
In het bestuur van bejaardente
huizen in Middelburg en Goes
zitten gerenommeerde steunpila
ren van de orthodoxe wereld in
Zeeland, zoals de voorzitter, de
predikant N.S. uit Goes en ge
meenteraadslid A.W. uit Dom
burg. Voorzitter S. in een reac
tie: „Er is niets aan de hand, het
betreft foutieve renteverrekenin
gen rond de woningen die we
ook beheren."
Het provinciaal bestuur van
Zee'and heeft opdracht gegeven
aan het bureau VB Accountants
in Vlissingen om de boeken van
de Stichting Rusthuizen der Ge
reformeerde Gemeenten in Zee
land op financiële malversaties
te onderzoeken.
Binnenskamers
Gedeputeerde Dijkwel (oude
renzorg) zei gisteravond in een
snel geproduceerde schriftelijke
verklaring 'dat er bij het provin
ciaal bestuur vermoedens zijn
gerezen over een onjuiste aan
wending van financiële middelen
en een onjuiste financiële admi
nistratie bij de stichting.'
In een toelichting zei Dijkwel:
„Wij weten niet of er strafbare
feiten zijn gepleegd, we vermoe
den sterk dat er onjuist is gehan
deld in verband met de provin
ciale richtlijnen en daar wil ik
het bij houden." Dijkwel wilde
niet zeggen welke bedragen on
juist gebruikt zouden zijn.
De Gereformeerde Gemeente in
Zeeland is in rep en roer. Daags
nadat Gedeputeerde Staten (GS)
in een op 2 november gehouden
spoedzitting besloten tot extern
onderzoek, werd druk uitgeoe
fend op GS door predikanten
van de Gereformeerde Gemeente
om het nieuws vooral binnens
kamers te houden. Tot gisteren
hielden GS zich daar aan, men
Van onze verslaggeefster Céline Rutten
Zoetermeer/Gorinchem - Al het vlees
in de Olvarit-potjes, dat is vervuild
met het desinfecteringsmiddel p-TSA,
was goedgekeurd door de Rijksdienst
voor de keuring van Vee en Vlees
(RW).
Dat gebeurde bij de slachterij Uylenbroek
Varkens Slachterijen in Gorinchem en de
keurmeesters stonden er bij voortduring
met hun neus bovenop. In dat bedrijf ging
geen stukje vlees weg, zonder het garanti-
certificaat van de RW. „Nee," zegt Nutri-
cia-directeur T. van Hedel. „U hoeft ze
daar in Gorinchem niet te bellen. Ze
nemen de telefoon niet op. Ze zijn volledig
kapot. Ik heb, echt waar, verschrikkelijk
met ze te doen."
Wel gaat Nutricia vandaag, of misschien
morgen, het contract met deze slachterij
opzeggen. „Wat daar is gebeurd, kunnen
we niet hebben." Nutricia was de belang
rijkste opdrachtgever van Uylenbroek. Het
bedrijf slachtte en verwerkte per jaar
400.000 kilo varkens- en rundvlees voor de
baby- en kleutervoeding van Nutricia.
Certificaat
Het trieste aan de hele affaire is, dat
Uylenbroek bezig was een Iso-certificaat
te verwerven. Bedrijven die dit internatio
nale certificaat hebben - Nutricia is het
eerste grote voedingsbedrijf in Nederland
dat het heeft - staan voortdurend onder
zeer strenge internationale controle en vol
doen aan de hoogste kwaliteitsnormen op
gebied van hygiëne en veiligheid.
Uylenbroek is een klein, zeer gespeciali
seerd bedrijf dat precies deed wat Nutricia
vroeg. Van Hedel: „Ze werkten er exact
volgens onze normen. Dat betekende dat
het vee er levend binnen kwam waarna het
meteen ter plekke werd geslacht. Daarna
ging het naar het handelskantoor van de
firma, de Hillegersbergse Vee- en Vlees-
handel (HW). Daar werd het vlees uiterst
zorgvuldig ontbeend en extra gecontro
leerd op de aanwezigheid van botjes. Dat
is ook typisch iets: wij kunnen natuurlijk
niet het kleinste botje in een potje Olvarit
hebben."
Keuken
Bij HW werd het vlees klein gesneden,
diepgevroren en vervolgens ging het dan in
dozen van vijftien kilo inhoud naar het
Engelse Nutricia-bdrijf in Wells bij Bris
tol. Dat bedrijf fungeert eigenlijk als een
gigantische keuken: het ingevroren vlees
wordt daar gekookt en later gemengd met
groenten, aardappelen, rijst of macaroni.
Dan gaat alles in potjes en heet het Olva
rit.
„Het schoonmaakmiddel p-TSA wordt bij
Nutricia nergens gebruikt, ook niet in
Engeland. Mijn enige conclusie tot nu toe
is, dat ze bij Uylenbroek te enthousiast
met het schoonmaakmiddel hebben staan
zwaaien. Ik kan me niet voorstellen dat het
opzet is geweest."
Kan het middel zijn gebruikt om bijvoor
beeld een salmonella-besmetting te camou
fleren? Het is uiteindelijk een desinfectie-
middel dat is gevonden...
„Daar is absoluut geen reden voor. Het vee
kwam levend en wel de slachterij binnen
en ging er heel kort nadien als kleingesne
den stukjes diepvriesvlees weer uit. Dan
hoeven er helemaal geen ziekteverwekken
de bacteriën bestreden te worden."
Veel vragen
De directeur van Nutricia blijft met grote
vragen zitten. „Het hele proces - van
levend vee tot het transport naar Engeland
- werd gecontroleerd door de RW. Daar
staat iedere morgen een keurmeester met
zijn neus overal bovenop en 's middags
komen er op gezette tijden andere keur
meesters proeven nemen."
VERVOLG OP ECONOMIE - A5
wilde eerst de uitkomst van het
onderzoek afwachten, maar het
college kwam gisteravond na
vragen van deze krant met een
verklaring.
Toezichthouder
Het provinciaal bestuur ontdek
te financiële onregelmatigheden
in de afrekenstaten van de pro
vinciale subsidie die de stichting
jaarlijks ontvangt. Het provin
ciaal bestuur is financieel toe
zichthouder. De stichting exploi
teert het bejaardentehuis Eben
Haëzer in Middelburg (64 ver-
zorgingsplaasten) en Rehoboth
in Goes (65.verzorgingsplaatsen).
In die tehuizen wilde gisteren
niemand commentaar geven. De
waarnemend directrice van Eben
Haëzer weigerde zelfs haar naam
te noemen. Het enige dat ze
kwijt wilde was dat de 'directeur
tot maandag afwezig is'. Direc
trice Kaasdoek van Rehoboth
verwees naar de provincie voor
commentaar. „Ik ben niet volle
dig op de hoogte."
Voorzitter S. was niet blij met de
verklaring van GS. Gisteravond
verwees hij voor meer details
naar de voorzitter van de finan
ciële commissie van zijn bestuur,
maar die weigerde elke toelich
ting. „Ik denk niet dat het zinvol
is om hierop nu in te gaan, de
verklaring komt voor rekening
van de provincie."
Orthodox Zeeland wacht nu met
spanning op de uitslag van het
accountantsonderzoek. Dat is
volgens het provinciaal bestuur
in de loop van komende week
klaar. Naar verwachting hebben
GS de uitslag van het onderzoek
over twee weken op de agenda
van de GS-vergadering. Het ge
meenteraadslid uit Domburg
was gisteren niet bereikbaar
voor commentaar.
De vorst is in de lucht en prompt worden schaatsenslijpers
nerveus; Amstelvener Gerard van Diemen neemt z'n voorzorgs
maatregelen. FOTO ANP
Van onze verslaggever
Middelburg - Geen extreem-rechtse fascisten, maar jongens
die met een stunt de krant wilden halen: de politie in Zeeland
heeft het Nazi-Front Zeeland opgerold.
Gisteren zijn zes jongeren, drie
van zestien jaar, twee van zeven
tien en een van negentien, uit
Vlissingen en Middelburg opge
pakt.
Ze hebben de naam Nazi-Front
Zeeland verzonnen. Het zestal
bekende ook de bekladding met
racistische leuzen van onder
meer het Abij complex en de Por
tugees-Joodse begraafplaats in
Middelburg.
De jongeren handelden volgens
de politie niet uit vreemdelin
genhaat. Ze hebben ook geen
banden met extreem-rechtse or
ganisaties. 'Sensatiezucht' en 'de
krant halen' vormden him voor
naamste drijfveren.
„De aandacht van de media
overtrof vervolgens hun stoutste
verwachtingen", aldus de politie.
Dezelfde media hebben het on
derzoek ook bemoeilijkt. Enkele
verdachten lieten bewijsmateri
aal verdwijnen omdat de be
richtgeving in hun richting wees.
De verdachten gingen in wisse
lende groepjes 's nachts op pad,
blijkt uit de verklaring, en lieten
sinds augustus van dit jaar een
spoor van bekladdingen na. Ze
verzonden ook brieven met ra
cistische taal. Het zestal is ver
der verantwoordelijk voor drie
bommeldingen in het asielzoe
kerscentrum in Middelburg en
brandstichting bij een restaurant
in Vlissingen.
Van onze verslaggever
Middelburg - Zeeland is gisteren tijdens de grote Nationale
oefening met het noodnet voor rampbestrijdingen als Neder
lands snelst bereikbare provincie uit de bus gekomen.
Het kostte het crisiscentrum in Den Haag slechts een minuut om de
crisiscentrale in het Middelburgse provinciehuis te bereiken en
binnen twee minuten belde Middelburg terug voor een bevestiging.
Daarna, dat was de strekking van de eerste oefening met het aparte
noodnet, legde Zeeland snel verbindingen met 62 overheden en
hulpinstanties binnen en buiten de provincies. Alleen de verbindin
gen met de gemeenten Tholen en Kortgene verliepen veel trager, en
de faxen op de noodnetten van de provincies Gelderland en Utrecht
werkten niet.
De grote oefening, van te voren afgekondigd, had de bedoeling het
noodnet, een communicatiesysteem naast de gangbare telefoonlijnen,
op waarde te testen.
I1
HOONT
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:.
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
kwartaal acceptgiro 85.50
maand automatisch 28.45
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
kwartaal automatisch83.-
bank/gironr
Postcode:Plaats:
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
i—J
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT