DE STEM
teaal
6Het seizoen van de waarheid
RIJ
Van Dorst Chrysler
Schaatsers via hoogtetraining op Tenerife op weg naar Olympische Winterspelen
KWALITEIT LEASEN
CHRYSLER LEASEN
B
I stuur 'm in een
postzegel - naar
g, Antwoordnummer
Irecht. En u krijgt
persoonlijke offerte,
kunt aflezen hoe
ïraks kunt bijzitten.
Vandaag over een week gaat het schaatsseizoen
'93/'94 officieel van start met de traditionele
strijd om de IJsselcup in Deventer.
Een wedstrijd over 500 en 1500 meter - vorig
seizoen bij de mannen verrassend genoeg
gewonnen door sprinter Gerard van Velde -
waar de leden van de kernploegen voor het eerst
kunnen laten zien hoe zij er dan precies 79
dagen voordat de Olympische vlam in het
Noorse Lillehammer wordt ontstoken,
voorstaan.
De drie kernploeg-coaches kozen totaal
verschillende wegen om zich op het Olympisch
schaatsjaar voor te bereiden.
Wopke de Vegt van de sprinters bleef gewoon in
Nederland, Henk Gemser van de
vrouwenallrounders verkoos een verblijf op het
zonnige eiland Lanzarote om de basisconditie
aan te scherpen en Ab Krook van de
mannenallrounders trok naar Tenerife.
Daar op een hoogte van zo'n 2300 meter werken
zijn pupillen drie weken lang een intensief
trainings-programma af.
Volgende week vrijdag keren ze terug om 's
avonds op de kunstijsbaan van Haarlem nog
even ijs onder de schaatsen te kunnen voelen,
alvorens de volgende morgen naar Deventer af
te reizen.
Een impressie van het trainingskamp op het
Spaanse vakantie-eiland in de Atlantische
Oceaan.
Veldrijder Huub Kools trainde harder dan ooit na mislukt seizoen
x 69
Rclusief Rotterdam)
Speelhuislaan 156 - Breda - Tel. 076-715511
Sport
ZAREDAG 6 NOVEMBER 1993 DEEL
Imet een grote mate van
-let opbouwen van een
Int vindt u zeer
1 staat de goede naam
Ir te zetten bij onze
"en hbo werk- en denk-
Ik en u bent in het bezit
t u woonachtig in
zich daar te vestigen.
t van uw persoonlijke
bn:
I contact opnemen met de
ersoneel Organisatie,
-IJVEND UW
|E OFFERTE.
luLATOR!
Ilar pocket calculator
AC 7 e 9 - V
A 5 B x IVt
M- 1 a a -
M+ O O/t
>P ZATERDAG)
tTE
enkele verplichting.
Huisnummer
lacht O Man O Vrouw
75)
EKERING
De vijf kernploegleden trainen op skeelers in de omgeving van de vulkaan Del Teide op Tenerife.
FOTO LEO VOGELZANG
Van onze
verslaggever
Rob van Deursen
Tenerife/Den Haag - De bak
ker van het Friese Lemmer
moest er op die maandagmor
gen extra vroeg z'n bed voor
uit. De plaatselijke held Rint-
je Ritsma vertrok immers
voor drie weken naar het
zonnige, vakantie-eiland Te
nerife. En zodra schaatser
Ritsma verre reizen onder
neemt, behoort een sporttas
volgetast met een berg
twaalf-granen-broden tot de
vaste bagage. Dus de ovens
moesten heel vroeg opge
stookt worden om aan Rits
ma's wens te kunnen voldoen.
Op Tenerife in hotel Parador Las
Canadas del Teide stond de diep-
vrieskist in de keuken op volle
toeren. Ritsma hangt aan dat spe
ciale brood, zoals Falko Zandstra
altijd en immer pindakaas met
zich mee over de wereld zeult en
Bart Veldkamp zweert bij een be
schuitje van vaderlandse makelij
bij het ontbijt.
Details misschien, maar voor de
Nederlandse kernploeg van de
mannen allrounders oh zo belang-
njk Zeker op 2300 meter hoogte
aan de rand van de schoot van de
sinds begin deze eeuw 'slapende'
vulkaan Del Teide, waar het vijftal
Zandstra, Veldkamp, Ritsma,
'Prikkeling tussen de oren
Schreuder en Straathof - Thomas
Bos verkoos Inzeil - de afgelopen
twee weken al weer het derde
trainingskamp op hoogte (na Tene
rife in mei en het Zwitserse Sankt
Moritz in augustus) van dit nog
prille schaatsseizoen afwerkt. En
waar de vijf tot komende vrijdag
zullen blijven alvorens naar Ne
derland 'af te dalen' voor de strijd
om de IJsselcup in Deventer op
zaterdag 13 november; de traditio
nele openingswedstrijd van het
schaatsseizoen in Nederland.
Het landschap ontvouwt zich op
Tenerife totaal on-Nederlands op
de netvliezen. De roodbruine
kleurschakeringen van lavasteen
vragen dwingend om de overhand.
De opstap naar de op 3718 meter
hoogte liggende krater wordt door
een als langs een lineaal getrokken
kaarsrechte asfaltweg in twee ge
lijke delen 'gesneden'. De fel-witte
blokken van de wegmarkering
doen onwerkelijk aan. Zeker om
dat zo hoog op 2300 meter - verder
klimmen de Nederlanders niet -
nauwelijks verkeer te bespeuren
valt; de toeristen vertoeven immers
liever veel lager aan de warme
stranden. Dat speciale geluid van
de spaken in de wielen van de
racefietsen, dat kenmerkende
haast jankende gezoef, laat zich
horen als een donderbui in deze
vaak absolute stilte, die ongemerkt
uitnodigt tot fluisteren. Het rubber
van de skeelers heeft hetzelfde
eéffect op deze plek, waar de prof
wielrenners Gert-Jan Theunisse en
Steven Rooks voor training enkele
jaren geleden hun heil zochten.
Het ontbreekt er nog maar aan dat
plotseling een dominee langs de
kant van de weg verschijnt om zo
betrekkelijk dicht bij de hemel tot
zondagsrust te manen.
„Hier zijn natuur-krachten aan het
werk geweest, die een mens niet
kan bevatten," zegt Bart Veld
kamp, Olympisch kampioen op de
tien kilometer van Albertville, met
respect. En als er een rookplujm
uit de krater opstijgt, hetgeen zo
nu en dan gebeurt, roept de Hage
naar 'olijk 'dekken'. Veldkamp
wijst op de verschillen van kleur in
de duidelijk zichtbare lavastromen
van voorheen. „Die donkere, die
zijn het meest vers. Daar groeit
ook nog geen mos op," leerde hij
van de bevolking van het dorpje,
dat op 12 kilometer van het hotel
van de Nederlanders als eerste te
ken van de bewoonde wereld ligt.
„Een uitdaging," noemt coach Ab
Krook de onherbergzame omge
ving. „In deze rust kunnen de
jongens hun moraal oppeppen. Een
prikkeling tussen de oren, die
naast het opdoen van een extra
hoeveelheid rode bloedlichaampjes
haast net zo belangrijk is. Beneden
op landniveau zaten we wat be
treft trainingsintensiviteit aan het
maximum. Dan moet je nieuwe
wegen zoeken," aldus Krook, die
voor Kerstmis met zijn equipe nog
naar de Italiaanse Alpen - Collalbo
- trekt en die voor de 16e Winter
spelen van Lillehammer (12 tot en
met 28 februari volgend jaar) de
afronding zoekt in het Zwitserse
Davos op een hoogte van zo'n 1700
meter.
Het verblijf op Tenerife, dat tot nu
toe werd verstoord door twee et
malen vol zware regenval, be
schouwt de schaatstop als bevrij
dend. Ook als een lange neus rich
ting Noorse concurrent Johann
Olav Koss, van wie binnen de
eigen groep gezegd wordt dat hij
met zijn windtunnelproeven, spe
ciale skinpakken plus speciaal
voor hem ontwikkelde su-
perschaatsen de wanhoop nabij
moet zijn. „Hij had beter dat geld
in een extra hoogtetraining kun
nen steken," sneert Veldkamp,
toch een van de betere vrienden
van Koss. „Maar dat is 's zomers.
Hij logeert wel eens bij mij thuis,
ik bij hem. In de winter zijn we
concurrenten van elkaar," zegt de
Hagenaar, de grens aangevend.
Wie trainingskampen kent van
sportlieden, Weet dat er veel gela
chen wordt. Zo ook op Tenerife bij
de schaatsers. Wat opvalt is dat
Rintje Ritsma zich daarbij meer
dan anders afzijdig houdt. De
23-jarige Fries, lid van de ijsvere-
niging De Preamkeskouwers,
werkt in stilte aan zichzelf. Eind
vorig seizoen leverde een openhar
tig gesprek met coach Ab Krook
een onthutsende conclusie voor
Ritsma op. Zijn techniek bleek in
de ogen van Krook niet voldoende
om ooit een groot, internationaal
toernooi als het EK of het WK te
winnen. Zeker niet zo lang provin-
ciegenoot Falko Zandstra in de
buurt blijft. Met de Winterspelen
van volgend jaar voor de deur
moest volgens Krook het roer dras
tisch om.
Hebben Bart Veldkamp en Falko
Zandstra wat komend seizoen aan
gaat vooral blinkend, Olympisch
goud voor ogen; voor Ritsma, die
zichtbaar forser is geworden, geldt
een breder perspectief. Het EK in
Hamar, de Spelen, het WK in Go
thenburg daarna half maart, het
blijft hem om het even. Als ie maar
wint. Daartoe nam hij ook de wijze
raad van Krook ter harte. Aanvan
kelijk vreesde hij het gehele win
terseizoen '93/'94 op z'n buik te
kunnen schrijven, maar veertien
dagen ijstraining vanaf begin ok
tober deze herfst in het Zuidduitse
Inzeil leerden dat de aanpassing
sneller verliep dan verwacht.
„Met behulp van videobeelden
sleep ik mijn nieuwe slag er in. Op
de skeelers afgelopen zomer. Ik
werd er behoorlijk gestoord van,
maar zette gelukkig door. In Inzeil
voor het eerst op het ijs liep het
ineens. Ik schaatste vloeiender. Als
ik op de lange afstanden moe
werd, begon ik de duwen. Geen
gezicht. Nu maak ik mijn slagen
meer af. En weet je wat het gekke
is? Ik raak er minder vermoeid
door. Tenminste in training. Ik
moet natuurlijk afwachten hoe het
met de stress van een belangrijke
wedstrijd draait. Dan komt er heel
wat meer kijken, lijkt me zo."
Een grijns van oor tot oor ontbloot
twee rijen vol glanzend witte tan
den. Rintje Ritsma heeft er zin in.
Gaat volwassen met zijn sport om.
Falko Zandstra blijft daarentegen
het lachebekje, voor wie nog steeds
de bomen ongehinderd tot de
schaatshemel groeien. „Een pose,"
verklaart coach Krook. „Zandstra
drukt men te veel in een hokje. Hij
is het beu om de gespierde spijker
te worden genoemd. Altijd maar
die aandacht voor zijn spillepoot-
jes, ik kan me dat goed voorstellen.
Je moet 'm eens beetpakken. Een
stevige knul, die je niet zo maar
een, twee, drie van z'n plek duwt.
De mensen vergissen zich in Zand
stra. Een boom van een kerel, echt
waar."
Heerenvener Zandstra kijkt en
lacht. Wijst op de zon, die beneden
op de stranden van Tenerife de
vele toeristenlijven bruint, maar
die 'boven' veel aan verwarmende
kracht inboet. „Een ideaal oord,"
verkondigt Zandstra. Hij was hard
aan de betrekkelijke rust van het
trainingskamp toe. Afgelopen zo
mer raakte hij bijna overspannen
door de vele commerciële verplich
tingen, die hij als Europees en
wereldkampioen allround op zich
zag afkomen. „Het belangrijkste
voor mij hier is dat ik mezelf weer
kan vinden. Het zilver op de 5000
meter van Albertville moet goud
worden in Lillehammer. Dan heb
ik alle smaken binnen het interna
tionale schaatsen te pakken. Daar
droom ik hier onder deze heldere
hemel vaak van."
Tijd voor de middaghap. De fietsen
gaan achteloos aan de kant; regel
neef Egbert van 't Oever deelt de
lunchpakketten uit. Voor Ritsma
bruin brood uit Lemmer. Voor
Zandstra stokbrood met pinda
kaas. Voor Veldkamp geen be
schuit op deze scheiding van och
tend en middag, wel veel fruit.
Bewonderend dwalen de blikken
in het rond. De natuur verrichtte
immers op deze stilteplek op Tene
rife zulke fraaie dingen. „Een
prikkeling tussen de oren," oor
deelt Ab Krook oprecht.
Veldrijder Huub Kools,
tegenwoordig woonach
tig in de Belgische encla
ve Baarle-Hertog, wordt
al jaren tot de beste cros
sers van Nederland gere
kend. Tot de top is hij
echter nooit doorgedron
gen. Vorig winterseizoen
moest hij zelfs een forse
stap terug doen. Dat
steekt hem. „De Kools
van toen was niet de ech
te Kools," bezweert de
renner, die boordevol
ambities aan de huidige
veldrit-competitie is be
gonnen. Sterker, op
31-jarige leeftijd lonkt
hij nog naar een bestaan
als full-prof.
Van onze
verslaggever
Jacques Eestermans
Baarle-Hertog - Vol trots laat
hij na afloop van het inter
view zijn nieuwe behuizing,
pal op de grens tussen Neder
land en België, zien. Zelfs een
volstrekte leek wordt het dui
delijk dat er vele uren werk
zitten in het oude, sfeervolle
huis, dat uitzicht biedt op een
heus kasteeltje met parktuin.
„Ik woon hier nu prachtig, maar
door het verbouwen en opknappen
van dit huis heb ik wel een heel
seizoen naar de knoppen gehol
pen," verwijst Huub Kools naar
het winterseizoen '92/'93, waarin
hij ver onder de maat presteerde.
„Twee keer verhuizen (Kools
woonde enige tijd in bij zijn
schoonouders, red.) plus de romp
slomp daaromheen, dat gaat niet
samen met het bedrijven van top
sport. Ik heb me daar enorm in
vergist."
„Zelf heb ik er nog niet eens zo
veel aan gedaan. Maar alleen al de
kopzorgen kun je niet hebben in de
voorbereiding op en tijdens de
competitie. Er moest van alles ge
regeld worden. Zo nu en dan liet ik
daarvoor wedstrijdjes schieten.
Dat is funest, weet ik nu. Het
gevolg was dat ik gewoon inhoud
te kort kwam om te kunnen preste
ren. En dat was balen, vreselijk."
Voorbereiding
Nog tijdens het vorige wintersei
zoen nam Huub Kools daarom het
besluit alvast met de voorbereiding
op de huidige jaargang te begin
nen. Trainen, trainen en nog eens
trainen, dat was vanaf dat moment
het credo. „Ik heb in de zomer wel
dertig wegkoersen in België gere
den. Niet met de bedoeling prijs te
rijden, niet eens om de finish te
halen, maar puur als training. Als
het tempo niet hoog genoeg was
naar mijn zin, reed ik desnoods een
hele tijd met hi'n kop in de wind.
Sterk worden, daar ging het me
om. Daarnaast heb ik een heel stel
ATB-wedstrijden gereden en alle
criteriums. Vervolgens ben ik half
augustus naar Spanje vertrokken.
Daar heb ik twee weken keihard
getraind onder Albert Stofberg (in
het verleden bondscoach der
veldrijders, red.). Ik durf te zeggen
dat ik in de aanloop naar dit
seizoen niet meer heb kunnen
doen, dan naast mijn werk (Huub
Kools werkt 's zomers bij zijn
sponsor in de 'attractie-verhuur',
red.) mogelijk was."
De Brabander had daarbij slechts
één doel voor ogen: bewijzen dat
de Kools van vorige winter niet de
echte Kools was. „Ik ben op een
zijspoor geraakt," weet de renner,
„maar niet op een dwaalspoor. Er
zijn uitwijkmogelijkheden. Het is
aan mij om daarvan gebruik te
maken. Het beste zou zijn om tij
dens het Nederlands kampioen
schap zo goed te rijden, dat ik een
plaatsje verdien in de WK-selectie.
In Koksijde ligt een prachtig par
cours voor mij. Zand en duinen,
het kan niet beter.
Super Prestige
Het deert Huub Kools geenszins
dat hij deze winter goeddeels is
aangewezen op de wedstrijden van
tweede garnituur. De organisato
ren van de Super Prestige gingen
immers aan zijn deur voorbij, toen
zij hun ronde deden om renners
vast te leggen voor hun reeks veld-
ritten. „Begrijpelijk," vindt hij,
„en helemaal niet zo erg. Het
scheelt me veel verre reizen. De
energie die daar in gaat zitten, kan
ik nu aanwenden om mijn gezicht
van voren te laten zien in de ande
re wedstrijden. Daar zijn er genoeg
van en ze mogen dan minder allure
hebben, de kans om eens een keer
aan winnen toe te komen, is wel
een stuk groter. Dat sterkt het
moreel weer,"
„Bovendien is het leuk om niet
haast week-in-week-uit dezelfde
gezichten te zien, zoals in de Super
Prestige. Verandering van spijs
doet eten, wordt gezegd, en dat
klopt. Eigenlijk zie ik nauwelijks
nadelen. Want als je de boeken er
op na slaat, blijkt ook nog eens dat
de renners die in de Super Prestige
van zich doen spreken, vaak niet
fris genoeg meer zijn op het WK."
De inspanningen die Huub Kools
zich heeft getroost om zo optimaal
mogelijk voorbereid aan het sei
zoen te kunnen beginnen, hebben
hem tot nu toe één zege opgele
verd. Onlangs in Nijswiller, net
hersteld van een griepje, was hij de
sterkste. „Een paar dagen daar
voor werd ik tijdens een training
nog gelost door een stel junioren.
Ik maakte me daarom geen enkele
illusie voor die wedstrijd in Nijs
willer. Maar juist dan ben ik
meestal op m'n best. Ik houd al
jaren een soort dagboek bij. Daar
schrijf ik onder andere in hoe ik
me heb gevoeld voor een wedstrijd.
Het blijkt dat ik het best presteer
als ik onbevangen aan de start
sta."
„Ooit heb ik eens een tijdje ge
werkt met sportpsycholoog Ferdi
Oyen. Ik heb daar veel aan gehad.
Aan die samenwerking is inmid
dels een einde gekomen, omdat ik
nu zo ver ben dat ik mijn eigen
boontjes kan doppen in dat op
zicht. Maar zijn raadgevingen
staan nog altijd in mijn geheugen
gegrift."
Tweede plan
Voor Huub Kools staat dit winter
seizoen echter niet alléén in het
teken van 'revanche' voor een vol
ledig mislukte competitie. De ko
mende maanden moeten hem ook
uitsluitsel geven over zijn toe
komst als veldrijder. „Dit seizoen
is voor mij het seizoen van de
waarheid. Als het er nu niet uit
komt, als ik opnieuw veel te kort
mocht komen bij de toppers, dan
zal ik daar mijn conclusies uit
moeten trekken. Dat betekent dat-
de sport naar het tweede plan
geschoven gaat worden. Onherroe
pelijk."
Vooralsnog echter gaat de veldrij
der niet van dat scenario uit. Inte
gendeel. Huub Kools leeft deze
dagen zelfs met de gedachte in zijn
achterhoofd dat een goed seizoen
hem mogelijk kan helpen aan een
bestaan als full-prof. „Ik wil na dit
seizoen nog twee jaar doorgaan.
Mijn liefste wens is om in die
periode als full-prof de kost te
kunnen verdienen. Want alleen
dan kun je écht alles uit jezelf
halen."
Huub Kools: „Als ik opnieuw veel te kort kom, dan zal ik de
sport naar het tweede plan schuiven.
FOTO DE STEM/BEN STEFFEN
