Onderzoekster pleit voor open dag in bordelen Geen enk
Het verhaal van de moraal
Italië
'Niet-academicus'
Seehofer lijdt
onder bloedsehandaal
Frankrijk 1
Politie in sta;
Acht doden ii
vergiftiging k
DE STEM
BUITENLAND
AI PESTEM
Artsen en apothekers haten hem
4Het lukt niet meer om de oude normen terug te halen'
ZATERDAG 6 NOVEMBER 1993
Seehofer
FOTO AP
Van onze correspondent
Frans Wijnands
Bonn - De medische stand
in Duitsland - artsen,
tandartsen, apothekers en
farmaceuten - kunnen, bij
wijze van spreken, het
bloed van de Duitse
minister van Gezondheid,
Horst Seehofer, wel
drinken. Maar dat is op dit
moment een ongepaste
beeldspraak.
Want de doortastende Beier,
die sinds anderhalf jaar
Bondsminister van
Gezondheid is, gaat als mens
en politicus zwaar gebukt
onder het nog steeds
uitdijende bloed-schandaal in
de Bondsrepubliek.
Zonder zich persoonlijk ook
maar het geringste verwijt te
hoeven maken, heeft hij de
politieke
verantwoordelijkheid op zich
genomen en laat hij duidelijk
merken, als mens diep begaan
te zijn met het lot van mensen
die door hiv-besmette
bloedprodukten mogelijk
geïnfecteerd zijn met het
dodelijke aids.
Die medische stand ziet niets
liever dan dat Seehofer
vandaag nog zijn politieke nek
breekt. De roep om zijn
aftreden is de laatste dagen
evenwel afgenomen nadat
bekend werd, dat het
bloedsehandaal véél ernstiger
is dan aanvankelijk, riskant
luchthartig, werd
aangenomen.
'Paniekzaaier' werd Seehofer
genoemd. Hij zou miljoenen
(ex)patiënten de doodsschrik
op het lijf hebben gejaagd met
zijn advies een (gratis) aidstest
te ondergaan. Zeker is zeker,
redeneerde de minister met
ongekende eerlijkheid.
Dat de 'kaste van de witte
jassen' de minister kwijt wil
heeft alles te maken met de
wijze waarop deze in
recordtijd, met ongedachte
hardheid en met hartelijke
steun van de socialistische
oppositie, eindelijk de
hervorming van de openbare
gezondheidszorg aanpakte en
de Duitse ziekenfondsen
binnen een jaar uit de
angstaanjagend rode cijfers
haalde.
Hij beperkte het ongelimiteerd
voorschrijven van medicijnen,
alsmede de toelating van het
aantal ziekenfonds-artsen; hij
sneed in de honoraria van
tandartsen en tandtechnici,
bond de ziekenhuizen aan
budgetten en vroeg van de
patiënten een eigen bijdrage
voor hun pillen en poeders. De
politiek en de burger toonden
zich ingenomen met de
doortastende Beier.
In het lopende bloedsehandaal
krijgt hij zelfs zijn
aartsvijanden, de artsen en
ziekenhuizen, aan zijn zijde.
Ook zij adviseren tot massale
aids-testen om zodoende de
volle waarheid die Seehofer
najaagt, boven tafel te krijgen.
Omdat in de meeste gevallen
van patiënten niet is
genoteerd wélke
bloedpreparaten van welke
firma zij kregen toegediend, is
het ondoenlijk (ex)patiënten
gericht op te roepen voor een
ophelderende aids-test.
Vandaar dat Seehofer een
algemene oproep deed, zeker
toen bekend was dat het
zakelijk-ethisch uiterst
bedenkelijk opererende
bedrijf UB-Plasma,
bloed(preparaten) in èlle
Duitse deelstaten, en zelfs in
het buitenland, heeft
verkocht. Ook
ongecontroleerd,
mogelijk/waarschijnlijk
besmet bloed.
Horst Seehofer is 44 jaar,
geboortig uit de Audi-stad
Ingolstadt. Een getalenteerd
handballer en fanatiek
(eomputer)schaker. Bij wijze
van grap in de politiek
gekomen, toen hij zich in 1971
na een gezellige kegelavond
liet inschrijven als lid van de
CSU.
Hij ambieert daarin geen
bestuursfunctie, maar sinds
zijn geslaagde
ministers-optreden zet hij wel
mede de toon voor de Beierse
christen-democraten. „Die
moeten blijven zoals ze nu
zijn. Bij de minste ruk naar
rechts hou ik het voor gezien",
zegt de links-katholieke
Seehofer; getrouwd en vader
van drie jonge kinderen.
Allesbehalve een 'politiek
dier' van huis uit. Afkomstig
uit een modaal arbeidersgezin,
gediplomeerd aan de
Economisch-administratieve
hogeschool van München. Een
hbo-opleiding, wat hem in
Bonn de allesbehalve
denigrerende bijnaam van de
'niet-academicus' heeft
opgeleverd. De artsen hadden
wel andere benamingen voor
hem: 'de Erich Honecker van
de gezondheidszorg' en 'de
doodgraver van de openbare
gezondheid'.
De tamelijk terughoudende,
immer vriendelijk ogende
Beier, die aan zijn spraak al te
herkennen is, zat jarenlang,
vrijwel onopgemerkt, op de
achterste banken van de
Bondsdag. Hij was sociaal
expert, had geen medische
kennis of achtergrond. Pas
toen hij enkele jaren geleden
staatssecretaris op het
ministerie van Arbeid was
kreeg hij indirect veel te
maken met de openbare
gezondheidszorg.
Zijn doortastende aanpak in
die sector levert hem alom lof
op, niet op de laatste plaasts
van kanselier Helmut Kohl die
eindelijk een zwaargewicht op
Gezondheid heeft zitten.
Zolang het duurt, natuurlijk,
want het bloedsehandaal
knaagt hoe dan ook aan de
positie van Seehofer, en zelfs
aan die van het kabinet.
An7o mrrpsnnnHpnt
In de ogen van het gemeentelijk
prostitutiebeleid hebben de hoeren
het altijd gedaan.
Ze zijn de schuld van alle
problemen rond hun werkterrein.
Met elkaar daarover praten is er
niet bij. Dat constateert Daniëlle
Gorgels, die in deze wereld dook.
Zij promoveerde gisteren aan de
Nijmeegse universiteit op de studie
'Hoeren, burgers en beslissers'.
Door Frits Stommels
Daniëlle Gorgels: 'Er bestaan veel vooroorde
len over prostitutie.
FOTO GER LOEFFEN
Prostituees ervaren het beleid
van de gemeente als een natuur
ramp. Ze worden er niet of nau
welijks bij betrokken en het is
voor hen net alsof een hogere
macht over hen wikt en beschikt.
Dat valt vrijwel altijd in hun
nadeel uit.
Harde woorden uit de mond van
Daniëlle Gorgels, strategisch be
leidsmedewerkster bij het Stads
gewest Den Bosch. Ze spreekt
met recht. Voor haar studie
'Hoeren, burgers en beslissers'
verkeerde zij regelmatig onder
prostituees in Nijmegen, Eind
hoven, Groningen Arnhem,
Heerlen en Utrecht.
Gorgels benaderde zowel de
raam- als de straatprostituee en
kon dat contact gemakkelijk tot
stand brengen via hulpverlening,
politie en buurtwerkers. „Daar
zitten de mensen die ze kunnen
vertrouwen. Die luisteren en in
teresse in hen hebben."
Problemen
Voor de beleidsmakers op de
gemeentehuizen staat de raam-
en straatprostitutie uitsluitend
in het teken van de veroorzaker
van problemen. Daarbij wordt
de overlast eenzijdig in de schoe
nen van de hoerengeschoven.
Gorgels vindt dat niet eerlijk.
„De meeste overlast veroorzaken
de af en aan rijdende auto's en
de omstandigheid dat vrouwen
worden aangesproken, die zich
daar niet bevinden om zich aan
te bieden." In haar ogen veroor
zaken de klanten de grootste
overlast. „Maar die gaan
vrijuit", zegt zij.
Gorgels vergelijkt de hoeren-
buurt met een uitgaanswijk. Als
je daar gaat kijken zie je dezelf
de overlast voor de omgeving,
maar daar maken de mensen in
het algemeen niet zo'n punt van.
„Ik logeer regelmatig in een wo
ning in zo'n uitgaanscentrum en
word daar wakker gehouden
door het lawaai van toeterende
auto's en schreeuwende en tegen
deuren urinerende jongeren.
Waarom daarop geen commen
taar en op de andere wel? Mijn
antwoord is dat er op prostitutie
nog altijd een taboe rust. Het
kopen en verkopen van seks
wordt niet geaccepteerd, het
wordt ervaren als iets bedrei
gends."
Volgens Gorgels zijn gemeenten
niet van de problemen af door
het wegnemen van de overlast.
Soms lijkt het even te lukken,
maar wat later zitten of lopen ze
er weer en beginnen de bewoners
te klagen. Het uitsluitend op de
overlast gericht gemeentelijk be
leid is in Gorgels' ogen verkeerd
en brengt zeker niet de oplos
sing. Die zal er niet komen zo
lang het bordeelverbod blijft be
staan.
Bordeelverbod
Dat wettelijk verbod moet snel
uit de wereld, vindt Gorgels. Het
staat al vanaf 1982 (minister van
Justitie Korthals Altes) op de
helling maar het is er nog altijd.
Benadering van de prostitutie
als een economisch bedrijf blijkt
heel moeilijk te liggen. Het enige
dat er tot nu toe van de grond is
gekomen is een gemeentelijk ge
doogbeleid. Maar het bordeel
verbod maakt de marges voor de
gemeenten heel klein. Zolang het
blijft bestaan kan er geen ar
beidsvoorwaardenbeleid voor
prostituees tot stand komen,
waarbij prostitutie gezien kan
worden als elk ander beroep
waarvoor overheidsregelingen
nodig zijn.
Gemeenten kunnen echter wel
wat doen om de bestaande ui
terst negatieve kijk van de bur
gers wat om te buigen. Buiten
onze landsgrenzen, in Antwer
pen, is laatst een aardig voor
beeld gegeven. In een poging om
het negatieve beeld - vaak wordt
prostitutie vereenzelvigd met
criminaliteit - uit de wereld te
helpen is er een open dag gehou
den.
Mensen konden zo eens zien hoe
een bordeel er van binnen uitziet
en praten met een echte hoer.
„Want naast: 'het mag niet' be
staat over de prostitutie ook het
idee van een spannende wereld,
waar alles gebeurt wat God ver
boden heeft", zegt Gorgels.
Zo'n open dag lijkt haar ook
voor gemeenten in ons land een
aardig idee. „Kennis maken met
deze vrouwen kan een heleboel
verhelderen. Het zou best eens
kunnen leiden tot een opmerking
als 'het zijn mensen, net als jij en
ik'. In vroeger dagen werd zoiets
gemakkelijker ervaren. In het
Spijkerkwartier in Arnhem
hoorde de prostituee bij de
buurt, net als in Katendrecht.
Door de grootschaligheid en de
daarmee samenhangende komst
van hoeren van buiten kent de
buurt hen niet meer en 'het be
drijf' lokt in hun ogen van alles
aan. Vaak zijn het wilde verha
len. Die kunnen dan tijdens zo'n
open dag mooi om zeep worden
geholpen."
Clubs
In Eindhoven heeft de gemeente
geprobeerd om de raam- en
straatprostitutie terug te dringen
door de aandacht te richten op
de besloten clubs. „Het heeft
niet geholpen", zegt Gorgels, die
daar een verklaring voor heeft.
„In die clubs hebben vrouwen
een baas, die bepaalt wanneer er
gewerkt moet worden en hoe er
met de klanten dient te worden
omgegaan. Maar de vrouwen aan
het raam of op de straat zijn
zelfstandige vrouwen die zelf de
regels stellen. Ze kiezen er dan
ook niet voor om in die clubs te
gaan werken. Iets wat de ge
meente stil gehoopt had. Het
zelfde geldt voor de klanten. De
clientèle van een club is een heel
andere dan die van het bordeel
of de straat. Op straat heeft de
man het idee een vrouw te ver
sieren. Daarom lijkt het me een
illusie dat de clubs de straat-
Raam- en straatprostitutie staan ten onrechte te boek als veroorzakers van problemen in «1
wijk. FOTO DIJKSTRA
prostitutie zouden kunnen ver
dringen. Met de komst van de
clubs is de raam- en straatpros
titutie in ieder geval niet afgeno
men."
Volgens Gorgels is het gewoon
weg onmogelijk om de prostitu
tie uit een stad als Arnhem,
Eindhoven of Heerlen te verwij
deren.
Wat moet je dan als gemeente?
„Je zou er een normale (dienst
verlenende) activiteit van kun
nen maken. Gemeenten moeten
prostitutie gaan behandelen als
elke andere economische activi
teit in de gemeente en de prosti
tutie moet zich als een gewoon
bedrijf presenteren. Dat vraagt
op de eerste plaats voorlichting
aan de bewoners. Waarom ge
beurt het? Hoe staat het met het
druggebruik? Hoe met de crimi
naliteit? De politie zegt geen
verhoging van de criminaliteit te
hebben geconstateerd in de tijd
dat de Nijmeegse Stieltjesstraat
tippelgebied was. De bewoners
van die straat hadden daar heel
andere gedachten over."
Minder geluk
Gorgels denkt dat gemeenten
wel op de toer moeten van het
met elkaar in contact brengen
van bewoners en prostituees.
Anders blijft er een situatie be
staan van het weren uit de ene
straat en het even later weer
opduiken in een andere. Dat is
niet tegen te houden, want een
beleid van 'overal weren' is al
leen met een politiemacht te ver
wezenlijken. Zo heeft de politie
van Heerlen in 1985 al eieren
voor haar geld gekozen door als
uitgangspunt te nemen dat
straatprostitutie niet meer is
weg te denken en dat het beleid
rekening dient te houden met
alle belanghebbenden, dus ook
met de straatprostituees.
Tijdens haar gesprekken met
hoeren is Gorgels ervan over-l
tuigd geraakt dat het bij prosti-
tutie in het algemeen om vrou-l
wen gaat die minder geluk heb-1
ben gehad. „Er is bijna
vrouw die bewust heeft gekozen
voor dit soort leven", zegt zij.
„Er zijn echter allerlei redenen I
waarom het toch zover is geko-1
men. Geld verdienen om de kin-
deren en de familie (in het bui
tenland) te onderhouden. Het
sneller kunnen aflossen van
schulden en dan in de prostitutie
blijven hangen. Het inkomen bij
spijkeren na een echtscheiding.
Het kunnen aanschaffen van
luxe dingen. Onder druk van
partner. Via vriendinnen. Van
wege de sensatie en de span-1
ning."
Daniëlle Gorgels: „Velen willen
ophouden, maar denken en pra
ten daar liever niet over. Zouden
ze dat wel doen, dan kunnen ze
niet meer werken."
Een generatie of wat geleden,
toen katholieke kindertjes zó
op konden dreunen waartoe
wij op aarde zijn en de voor
zitter van de PvdA de interna
tionale zonder tekstboekje
zong, was het voor de meeste
mensen wel duidelijk waarom
je met je fikken van ander
mans fiets moest blijven. Daar
had je het wetboek van straf
recht niet voor nodig. Maar
hoe zit dat vandaag? Hans
Boutellier ging op onderzoek
uit. Deze week promoveerde
hij aan de universiteit van
Amsterdam tot doctor in de
sociale wetenschappen. Een
vraaggesprek.
Door Mick Salet
„Je kunt het van twee kanten bekijken.
Als mensen massaal de wet overtreden,
kun je zeggen dat het normbesef min
der geworden is. Maar je kunt ook
zeggen dat de wetten klaarblijkelijk
niet meer door alle mensen gedragen
worden. Ik denk dat het laatste in
Nederland het geval is. We leven niet
in een immorele samenleving, maar het
maatschappelijk draagvlak voor het
wetboek van strafrecht is gewoon ver
minderd."
Hans Boutellier, 40 jaar, is in de mo
raal van de moderne samenleving ge
doken. Hoe staat het met de moraal
van vandaag? In het naoorlogse Neder
land was dat nog niet zo'n lastig te
beantwoorden vraag. Als katholiek,
gereformeerde, hervormde, socialist of
liberaal hoorde je bij je eigen zuil. Met
een eigen politieke partij, een eigen
omroep, een eigen kerk, een eigen
krant, een eigen school, een eigen hu
welijksmarkt en een eigen moraal. De
verschillen tussen de zuilen waren ge
voelig, maar er was wel overeenstem
ming over de sociale spelregels. Dat
was de moraal van Nederland. Dat was
het fundament van de wetten.
„In het wetboek van strafrecht staat
wat je niet mag doen, maar er staat
niet bij waarom je dat niet mag doen.
Tot de jaren zestig was het ook niet
nodig om dat er bij te vertellen. Dat
wist iedereeen. Dat hoorde je in de
kerk of de politieke partij waar je lid
van was. Dat je solidair moet zijn, dat
je niet mag stelen, dat waren geboden
en verboden die onderdeel waren van
een levensbeschouwelijke visie. De
moraal van Nederland was de moraal
van de zuilen. Het waarom van het
wetboek van strafrecht werd levend
gehouden door die zuilen. Je zou ook
kunnen zeggen dat het strafrecht han
dig gebruik maakte van de discipline
rende werking van de zuilen.
„Maar in de jaren zestig raakte Neder
land van god los, bij wijze van spreken
en zette de ontzuiling in. Er ontstond
een ideologisch vacuüm. Het strafrecht
kwam alleen te staan. En nu moet je
dus vraagtekens bij de legitimiteit van
het wetboek van strafrecht zetten.
Want door wie wordt het nou nog
gedragen?"
Ho even, met de zuilen is de moraal
van de zuilen toch niet automatisch
verdwenen? Moraal zit toch in de men
sen en niet in een kerk of een politieke
partij?
„Nee, ik denk ook niet dat de moraal
verdwenen is. Er zijn wel mensen die
beweren dat we in een immorele sa
menleving leven, maar dat vind ik niet.
Mensen hebben wel een moraal, alleen
is dat niet meer de gemeenschappelijke
moraal van vroeger. We zijn op weg
naar een nieuwe fase met een andere
moraal. Maar welke? Onder welke noe
mer zijn alle mensen in onze moderne
en gefragmenteerde samenleving sa
men te brengen? Ik denk dat er wel iéts
is dat alle mensen bindt: de mate
waarin we ons gevoelig tonen voor het
lijden van anderen. Mensen zijn vat
baar voor vernedering en wreedheid,
voor pijn en lijden. Dat kan de morali
teit van onze moderne samenleving
bepalen. Dat is iets waar alle mensen,
van atheïst tot Zen-boeddhist, zich in
kunnen vinden. Alle mensen wijzen het
af als iemand geweld gebruikt tegen
een weerloos slachtoffer."
Nog even één stapje terug. Er zijn
nogal wat mensen die vinden dat je
helemaal niet op zoek moet gaan naar
een eigentijdse moraal, maar de oude
moraal weer in ere moet herstellen.
„Ja, dat hoor je vaak in het debat over
normen en waarden. Maar het is een
illusie om te denken dat je de oude tijd
en de oude moraal terug kunt halen.
Dat kan niet meer. Daar is de samenle
ving te sterk voor veranderd en ver
deeld. Ik vind die pleidooien voor het
herstel van oude normen en waarden
nogal nostalgisch klinken.
„Bovendien, hoe zit dat nou werkelijk
met het normbesef? Mensen zéggen wel
dat ze het afkeuren dat de wet wordt
overtreden, maar in de tussentijd over
treden ze de wet massaal. Uit een
enquête blijkt dat veertig procent van
de Nederlanders wel eens een delict
pleegt - dat klinkt nogal zwaar, maar
zwartrijden is ook een delict - maar
tegelijkertijd keuren al die mensen het
af dat de wet zo veel overtreden wordt.
Dat is de hypocrisie van onze tijd. De
pot verwijt de ketel dat ie zwart ziet.
De gespletenheid loopt door de samen
leving en door de mensen zelf."
Omdat alle mensen het afwijzen dat
iemand slachtoffers maakt, kiest u dat
als noemer voor een gemeenschappelij
ke moraal. Zijn er geen andere ge
meenschappelijke noemers?
„Ja, die zijn er wel. Dat zie je in
landen waar de socialistische ideologie
weg is gevallen: nationalisme én fun
damentalisme. Maar ik denk niet dat
het in Nederland die kant op gaat.
Daar hebben we een té liberale traditie
voor.
„Nee, dit is het tijdperk van het slacht
offer, met een grote S. Ons strafrecht is
van oudsher sterk dadergericht, maar
de laatste twintig jaar is er steeds meer
aandacht gekomen voor de positie van
het slachtoffer. Vóór die tijd was het
slachtoffer hooguit getuige of aangever
bij de politie. Nu is het slachtoffer, met
een grote S, een van de belangrijkste
argumenten in de criminaliteitsdiscus-
sie. Het slachtoffer is de zaakwaarne
mer van de publieke zaak geworden. In
vaktaal heet dat het victimaliserings-
proces. Het slachtoffer is de centrale
noemer voor de rechtvaardiging van
het criminaliteitsbeleid. De dader
wordt als aanstichter van leed en scha
de moreel ter verantwoording geroe
pen, het slachtoffer inspireert tot het
strafrechtelijk optreden."
Bent u niet bang dat je zo al gauw de
moraal van au! en wraak! in huis
haalt?
„Dat lijkt me wel een risico, ja, dat er
een moraal komt van oog om oog tand
om tand. Want als ik constateer dat
het strafrechtelijk beleid niet langer
wordt gesteund door de grote ideolo
gieën, wil dat ook zeggen dat het er
niet meer door geremd wordt. Met het
verdwijnen van het besef over schuld
en boete, komen ook zaken als berouw,
vergeving en begrip voor de dader in
het luchtledige te hangen. Dat is een
reëel gevaar. Juist omdat het slachtof
fer zo centraal komt te staan, valt niet
uit te sluiten dat daarmee een tijdperk
van een streng criminaliteitsbeleid
wordt ingeluid. Maar daar moet de
overheid over waken. Want de over-
Van onze correspondent
Bob van Huët
Londen - Tientallen mensen heli
gezien hoe de van moord verda
jongens de kleine Jamie Bi
hardhandig meesleurden dooi1
Liverpoolse voorstad Bootle,
niemand stak een hand uit om I
te helpen.
Die trieste conclusie kon gisteren
den getrokken op de vijfde dag varI
proces tegen de twee jongens van el,
de tweejarige kleuter Jamie had
meegelokt uit een winkelcentrum
Rome (rtr/afp) - De Italiaal
paraatheid gebracht om bi
voorkomen, nadat Italië eer*
schrikt door berichten dat
faro smeergeld zou hebber
veiligheidsdienst Sisde.
Italiaanse kranten schreven gis
teren dat het ministerie van Bin
nenlandse Zaken de politie heeft
opgedragen de beveiliging op te
voeren bij potentiële doelwitten
van aanslagen en demonstraties,
zoals musea, regeringsgebouwen
en historische monumenten. „De
order was ondubbelzinnig, iede
re demonstratie of verdachte ac
tie moet gesmoord worden," al
dus de krant La Repubblica.
De spanning in Italië is opgelo
pen nadat een voormalige top
functionaris van Sisde, die in
middels achter de tralies zit, be
kendmaakte dat Scalfaro in de
jaren '80 smeergeld van Sisde
zou hebben ontvangen toen hij
minister van Binnenlandse Za
ken was. Scalfaro sprak alle be
schuldigingen woensdagavond in
een onverwachte rede op de Ita
liaanse televisie categorisch te
gen.
Vele Italianen hebben zich ach
ter hun president geschaard.
Scalfaro heeft honderden steun
betuigingen ontvangen.
Maar de onthullingen over de
vermeende omkoping van de
president gaan door. De Itali
aanse media meldden dat Ric-
cardo Malpica, het voormalig
hoofd van Sisde dat vorige week
Van onze correspondent Bert Sch;
Brussel - Minstens acht mens
België overleden als gevolg i
ging. Tientallen mensen zijn
in ziekenhuizen opgenomen. D
zijn kolenkachels en geisers in|
Gisteren werd het universitair
ziekenhuis in Gent overstelpt
met telefoontjes en draaide de
eerste hulp-dienst op volle toe
ren. Jaarlijks belanden in België
naar schatting vierhonderd men
sen door CO-vergiftiging in het
ziekenhuis.
Koolmonoxyde is een erg giftig,
verradelijk kleur- en geurloos
gas dat hoofdpijn en draaierig
heid veroorzaakt, en in de ergste
gevallen tot een coma en de dood
leidt. Een goede ventilatie en een
deugdelijke afvoer van verwar
mingstoestellen zijn belangrijk.
Het aantal dodelijke slachtoffers
schommelt elk jaar rond de veer
tig. De plotselinge golf van
klachten in de afgelopen dagen
wordt echter uitzonderlijk ge
noemd.
Deskundigen gaan ervan uit dat
Hans Boutellier: We leven
niet in een immorele samenle
ving' FOTO VNU
heid is drager van de moraliteit van
onze samenleving geworden."
Mag en kan de overheid dat wel?
„Wie zou het anders moeten doen dan
de overheid? Ik zou het niet weten.
Maar ik denk dat daar de discussie de
komende jaren over zal gaan. Over de
rol van de staat. Ik denk dat het in de
eerste plaats een sterke staat moet zijn.
En met sterk bedoel ik niet dictato
riaal, maar een staat die optreedt als
een moreel appèl tekortschiet. Ver
keersovertredingen bijvoorbeeld. Die
moet de politie bestrijden en bestraf
fen door automobilisten die te hard
rijden op de bon te slingeren. In de
tweede plaats moet het een rechtvaar
dige staat zijn, die zorgt voor een
klimaat waarin mensen respect voor
elkaar hebben en dé norm is dat je
anderen geen leed toebrengt."
'Solidariteit en slachtofferschap' van
Hans Boutellier - uitgeverij SUN - kost
39,50.
Van onze correspondent
Wilko Voordouw
Parijs - Het Franse ministerie'
van Buitenlandse Zaken
maakt zich grote zorgen om|
de situatie in Algerije.
Aan de omstreeks 3000 Fransen,^
die hun Herfstvakantie hebben
doorgebracht in eigen land is het!
advies gegeven om maar in
Frankrijk te blijven, 'indien da
aanwezigheid in Algerije niet
strikt noodzakelijk is'. Het mi
nisterie bereidt maatregeler
voor om de diplomatieke diens
in Algiers tot een minimum in t<
krimpen, na de dreigementen di<
zijn geuit tegen de buitenlanders
in Algerije.
„We nemen de dreigementen erj
serieus," aldus een woordvoer
der van het ministerie van Bui
tenlandse Zaken. Een van di
drie Franse gijzelaars die afgelo|
pen weekend vrij kwamen droej
een boodschap die aan duidelijk
heid niets te wensen overlaat.
Uit de brief van de Groupe Isla
miste Armé (Gewapende Islamij
tlsche Groep) blijkt dat dea
over omstreeks drie weken a
buitenlanders in Algiers al
doelwit beschouwt. In de bood
schap, overhandigd door oud
gijzelaar Michèle Thévenot sta:
letterlijk: „Verlaat het land, u
