'De hele staat is
inderdaad corrupt'
4 Pro
Oog in
een dinc
IKEAS
Touwtrekken om pikant dagboek rokkenjager senator Packwood
-DE STEM-
Kamer: 4 Gr
DE STEM
Ziekte: lust c
DE STEM
BINNENLAND BUITENLAND
A2 DE STEM
Ziek
Allerzielen
Discriminatie
DONDERDAG 4 NOVEMBER 1993
D'Ancona
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
'Regeren is vooruitzien,' moet
de Brabander Hans Gruijters
hebben gedacht en gelijk
heeft hij ook nog.
Moeten de zieken en de oude
ren voor 1995 al weer de
barricaden op gezien het
dreigende gevaar van bezui
nigingen op volksgezondheid
en de bejaardenzorg?
Veel goeds kunt ge doen zo
lang ge gezond zijt, maar het
staat te bezien wat ge kunt
als ge ziek en oud zijt gewor
den.
Hedy D'Ancona en Hans Si
mons gelieve hiervan akte te
nemen, vóórdat ze de benen
nemen naar resp. het Euro
pees parlement en naar Rot
terdam.
Oosterhout,
H. Hoegen
Simons
FOTO DE STEM/JOHAN VAN GURP
Op zaterdag 30 oktober jl.
werd in de weekendbijlage
uitgebreid stil gestaan bij de
dood en de manier waarop
nabestaanden met het overlij
den van een dierbare omgaan.
Het is inderdaad een waar
heid dat veel mensen troost
putten uit het bezoeken en
verzorgen van een graf. Voor
menigeen past dit in het ka
der van het proces van rouw
verwerking. En heel begrijpe
lijk
Vooral als men abrupt af
scheid heeft moeten nemen.
Er groeit dan zo gemakkelijk
een verlangen in een mensen
hart om hem/haar nog één
keertje te bezoeken; of om
l«ers reageren
°PDesteZ
vo"edigoZenek rubciek
brief ke"en-
bewerkeTente
Gei?n brieven
{U^chZtednen'let
met hem/haar nog één keertje
te praten. Men hoort dan ook
vaak dat men de overleden
partner om advies vraagt in
zaken of beslissingen die ze
nu ineens alleen moeten ne
men.
Maar heeft u er weieens bij
stilgestaan wat de gevolgen
van een gesprek met een
overledene kunnen hebben
De bijbel is hier heel duide
lijk over. We lezen daar in het
boek Deuteronomium onder
andere de volgende woorden:
'Onder u zal niemand worden
aangetroffen, die de geest van
een dode ondervraagt of die
de dode raadpleegt. Want ie
der die deze dingen doet is de
heer een gruwel.'
En wie wil er nu als gelovig
mens een gruwel voor God
zijn Toch niemand Daar
om, overweeg de ernst van
deze woorden. Dit alles wil
echter niet zeggen dat u het
graf van uw overledenen
moet verwaarlozen. Zeer ze
ker niet.
Maar laat niemand onder u
zijn die de geest van een dode
ondervraagt of raadpleegt.
Rijsbergen,
A. van Aert
Als broer van een geestelijk
gehandicapte jongen heb ik
met verbijstering kennis ge
nomen van de gebeurtenissen
bij het Van der Valk restau
rant te Gilze.
Deze door Van der Valk jr.
genomen beslissing riekt naar
pure discriminatie. Een
woord waar hele volkstam
men zich verre van willen
houden als het buitenlanders
betreft. Nu zijn het echter
landgenoten en lijkt het alsof
eenieder dat normaal vindt.
De heer Van der Valk zegt in
het artikel dat hij vindt dat
gehandicapten apart gezet
dienen te worden omdat an
deren aanstoot aan hen zou
den kunnen nemen.
Maar gehandicapten hoeven
bij Van der Valk niet meer
apart gezet te worden, men
moet géén enkele Van der
Valk-vestiging meer bezoe
ken als gehandicapte, ouder,
broer, zus of ander familielid.
Dit bedrijf moet gemeden
worden als de pest.
In de familie Van der Valk
zal, gelukkig voor hen overi
gens, wel geen gehandicapt
familielid voorkomen. Wie
had dat gedacht van een fa
milie waar heel Nederland
mee mee leefde bij de ontvoe
ring van mevrouw.
Een uitje afsluiten bij Van
der Valk? Nooit Meer!
Zundert,
J. van Beek
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Haitians en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Breda, Spinveld 55, 076-236911 Telefax 076-236405.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Telefax redactie 076-236309.
Kantoren:
Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a, (alleen redactie) 01640-37253,
fax 01640-40731. (voor nabezorging 01640-36850)
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Afdeling Lezerscontact 06-0226116 (gratis).
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698.
Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957, fax 01620-34782.
Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150, fax 01650-44929.
Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Zuidlandstraat 32, ©r01150-17920, fax 01150-96554.
Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP 01184-19910, fax 01184-11446.
Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen.
Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Ginnekenweg 7,
Breda. Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Geboorte- en overlijdens
advertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881, en zondag van
18.30 tot 20.30 uur 076-236394/236911.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447.
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:
Plaats:
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
kwartaal acceptgiro 82.20 kwartaal automatisch 79.70
maand automatisch 27.30 half jaar automatisch ƒ159.00
jaar automatisch ƒ309 50 bank/gironr.
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Plaats:
Postcode:
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ont
vangen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postze
gel naar Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
Ernesto Galli della Loggia.
FOTO VNU
Door onze correspondent
Aart Heering
Ernesto Galli della Log
gia doceert geschiedenis
van de politieke partijen
aan de Universiteit van
Perugia. Als columnist
van de Corriere della Se
ra is deze bebaarde veer
tiger tevens een van de
meest vooraanstaande
politieke commentatoren
van Italië en daarmee
leek hij ook de aangewe
zen persoon om mee van
gedachten te wisselen
over de chaotische poli
tieke en maatschappelij
ke toestand in zijn land.
Een gesprek over verle
den, heden en toekomst
van Italië.
Is nu werkelijk het hele land rot?
Galli: „Dat is een verschrikkelij
ke vraag om te beantwoorden
voor een Italiaan, want het ant
woord luidt in grote lijnen: ja.
Op enkele gelukkige uitzonde
ringen na, zoals politie en cara
binieri, is inderdaad de hele
staat corrupt. De meest directe
oorzaak daarvoor ligt bij de po
litieke partijen die zich meester
hebben gemaakt van het over
heidsapparaat en dat gebruikt
hebben om geld en electorale
steun te verwerven."
„Een historische reden is gelegen
in het late ontstaan van de Itali
aanse eenheidsstaat (in 1870,
red.) en het gebrek aan loyaliteit
aan overheid en gemeenschap
dat daarvan het gevolg is. Van
doorslaggevend belang is verder
het ontbreken van een regerings
alternatief geweest. Het feit dat
dezelfde partij (de christen-de
mocratie, red.) een halve eeuw
lang aan één stuk door de macht
in handen heeft gehad, heeft de
bestuurlijke corruptie alleen
maar in de hand gewerkt."
„Tenslotte is ook binnen de sa
menleving zelf de corruptie aan
merkelijk toegenomen. In amper
dertig jaar heeft Italië zich ont
wikkeld van een uiterst traditio
nele agrarische naar een post-in-
dustriële maatschappij. Een sa
menleving die nooit' individua
lisme heeft gekend, is in record
tijd rijk en individualistisch ge
worden en heeft niet voldoende
tijd gehad om zich aan te passen
aan die veranderingen. De oude
referentiepunten zijn verloren
gegaan. Het is nu ieder voor zich
en de maatschappij is op drift
geraakt."
U ziet in Italië dus hetzelfde
ontwortelingsproces als dat wat
zich ook in veel Derde-Wereld
landen afspeelt?
Galli: „Precies, en dat kun je ook
aflezen uit het landschap. De
afschuwelijke buitenwijken van
onze grote steden lijken op die
van Lagos en Algiers, maar heb
ben niets met de rest van Europa
te maken. Het is tekenend voor
de koortsachtige wildgroei die
Italië heeft doorgemaakt en die
de oorzaak is van de huidige
crisis. Op dit moment is Italië
het best te vergelijken met een
zwaar zieke patiënt die lang
zaam probeert om overeind te
krabbelen. Laten we hopen dat
hij geen terugslag krijgt en
sterft."
Iemand als Gianfranco Miglio,
de ideoloog van de Lega Nord,
verklaart het gebrek aan burger
zin van de Italianen vooral uit
's lands katholieke traditie.
Vanuit Italië wordt de laatste tijd een vloed van
negatieve berichten over ons uitgestort. Niet alleen
politiek en zakenleven, maar ook ontwikkelingssamen
werking, gezondheidszorg, cultuur, rechterlijke macht
en voetbal zijn haarden van corruptie gebleken.
Galli: „Die is inderdaad in twee
opzichten van invloed geweest.
In de eerste plaats heeft de aan
wezigheid van de paus in Rome
het eenwordingsproces van de
Italiaanse staat aanmerkelijk
vertraagd en heeft ook daarna
de kerk zich nog lange tijd opge
steld als een alternatief voor de
burgerlijke staat. En daarnaast
houdt het katholicisme er een
zeer persoonlijk zondebegrip op
na, met een sterke nadruk op
seks, waarin een maatschappe
lijke zonde als corruptie veel
minder zwaar wordt aangere
kend."
In Italië wordt tegenwoordig te
pas en te onpas gepraat over 'het
oprukken van het nieuwe'. Nu
lijdt het geen twijfel dat een
oude politieke klasse aan het
verdwijnen is, maar in plaats
van dat 'nieuwe' zie ik tot nu toe
alleen nog maar een grote ver
warring van populistische bewe
gingen, allianties die de ene dag
gevormd en de volgende ontbon
den worden en corrupte verte
genwoordigers van het oude re
gime die met man en macht
proberen om zo lang mogelijk de
verkiezingen tegen te houden.
Waar bevindt zich eigenlijk dat
vermaarde 'nieuwe' in de Itali
aanse politiek?
Galli: „Ik denk dat Italië nu nog
in een overgangsfase verkeert.
Het is nog volstrekt onduidelijk
waar het naartoe gaat. De enige
echte nieuwe kracht, met een
nieuwe '(separatistische, red.)
ideologie en een nieuw politiek
kader is tot nu toe de Lega
Nord."
„Naast dit 'echte nieuwe' zien
we ook veel 'vals nieuw' van
personen en partijen die een ge
daanteverwisseling ondergaan
om hun oude machtsposities te
behouden. Dat geldt voor socia
listen, liberalen en voormalige
communisten. Misschien is al
leen in de katholieke politieke
wereld een echte hervorming
gaande."
„Na de totale ineenstorting van
de politiek is de invloed van de
kerk als moreel aangrijpings
punt beduidend toegenomen. Ik
denk dat de bisschoppen daar
van zeker gebruik zullen maken
om in elk kiesdistrict de chris
ten-democratische lijsten scherp
te controleren en alleen hun
steun te geven nadat corrupte
elementen zijn weggezuiverd."
Maar als het 'nieuwe' van de
Lega en de christen-democratie
(DC) moet komen, dan zie ik
daar nog nog niet zo gauw een
werkbare nieuwe meerderheid
uitkomen.
Een grote demonstratie in Milaan, eerder dit jaar, tegen de corruptie binnen de nationale politiek. Dankzij de publieke opinie die
zich steeds nadrukkelijker opstelt tegenover corruptie en criminaliteit, wordt de strijd tegen maffia en 'foute' politici steeds
succesvoller.
Galli: „Dat is inderdaad nog een
open vraag. Het ziet er nu naar
uit, dat bij de eerstvolgende par
lementsverkiezingen de Lega in
het Noorden'van Italië gaat win
nen, de (ex-communistische)
linkse democraten in het Cen
trum en de DC in het Zuiden."
„De verdere ontwikkeling van de
Lega is nog onzeker, maar ik
denk dat zij zeker zal proberen
om de beide andere formaties in
een regeringscoalitie te manoeu
vreren. Als haar dat lukt, dan
kan zij haar oppositie tegen het
'regime van de partijen' onge
stoord voortzetten en behaalt zij
over een paar jaar de absolute
meerderheid, niet alleen in het
Noorden maar ook in de rest van
Italië. En dat zou het einde van
de Italiaanse eenheid betekenen
en in Italië de weg vrijmalken
voor Joegoslavische scenario's."
Een ander toekomstscenario
waarover de laatste tijd wordt
gespeculeerd, is dat de Lega van
het Noorden het op een akkoord
je gooit met de DC van het
Zuiden, in ruil voor een grotere
regionale autonomie.
Galli: „Ik geloof daar niet in.
Umberto Bossi kan het zich niet
veroorloven om samen te werken
met de Zuiditaliaanse maffiosi
en verspillers tegen wie hij drie
jaar lang een keiharde campagne
heeft gevoerd. Het is waar dat
sommige zuidelijke christen-de
mocraten er wel voor te vinden
zijn, maar als de Lega daarop
ingaat, dan loopt haar aanhang
gillend weg."
Mijn indruk is dat de Italianen
zoals altijd ook in de politieke
vernieuwing een overdreven be
lang hechten aan uiterlijkheden.
Zo is de invoering van het nieu
we kiesstelsel eerder dit jaar
alom begroet als een overwin
ning op de corruptie van vroe
ger, terwijl het ook in het nieuwe
districtenstelsel heel goed moge
lijk blijft om de kluit te belaze
ren. Is er daarom niet een veel
ingrijpender verandering nodig,
van de mentaliteit van de Italia
nen, om de corruptie in dit land
uit te bannen?
Galli: „In principe klopt dat wel,
maar toch moet u ook het belang
van de nieuwe kieswet voor de
politieke moraal niet onder
schatten."
„Onder het oude stelsel van
evenredige vertegenwoordiging
moest een parlementskandidaat
campagne ..voeren in tenminste
vier provincies. Dat kostte ge
middeld meer dan een miljoen
gulden, zodat de meeste kandi
daten zich diep in de schulden
moesten steken en daardoor al
gauw genegen waren tot corrup
tie."
„De nieuwe districten, die elk
één kandidaat afvaardigen zijn
veel kleiner, zodat de kosten van
de campagne tot circa een tiende
worden gedrukt. En met de da
ling van de prijs van de politiek
wordt ook een belangrijke oor
zaak van de corruptie weggeno
men."
„Bovendien krijgen we door het
nieuwe stelsel meer persoonlijk
gerichte campagnes waarin de
burgers van nabij controle kun
nen uitoefenen op het persoonlij
ke gedrag van de kandidaat. En
dat betekent, dat we na de vol
gende verkiezingen minder be
roepspolitici, veel nieuwe ge
zichten en een door de bank
genomen eerlijker volksverte
genwoordiging krijgen."
„De eerste opgave van die nieu
we politieke klasse zal zijn om
een einde te maken aan de
schandalige en massale belas
tingontduiking in Italië. Tot nu
toe werd die om politieke rede
nen getolereerd, maar de enorme
staatsschuld heeft het thema ac
tueel gemaakt, zodat de Italia
nen nu voor het eerst beginnen
te begrijpen dat belastingfrau
deurs hun medeburgers benade
len."
„Als we erin slagen om de Italia
nen hun belastingen te laten be
talen, dan kan dat het begin
vormen van een nieuwe, meer
sociale, mentaliteit. Binnen een
democratische orde kan een zo
ingrijpende verandering immers
alleen Heel geleidelijk tot stand
komen."
„De enige andere mogelijkheid
is, dat een verlichte elite het volk
een nieuwe mentaliteit probeert
op te dringen en de geschiedenis
heeft overtuigend aangetoond
dat dat tot rampzalige resultaten
leidt. We zullen ons er dus mee
moeten verzoenen dat het Para
dijs vooralsnog onbereikbaar
blijft en dat we daarom eerst
maar genoegen moeten nemen
met het Vagevuur."
Ik heb vijf factoren opgeschreven
die de laatste tijd regelmatig in
het nieuws zijn geweest als de
voornaamste bedreigingen van
Italië: de Lega, sociale onrust,
het begrotingstekort, de maffia
en een militaire staatsgreep.
Mijn vraag is of u die ter afslui
ting een rangorde van belang
rijkheid zoudt willen geven.
Galli: „Dan gun ik het begro-
tingstekort en de maffia ex-ae-
quo de eerste plaats, als meest
serieuze bedreiging van zowel de
economische als de maatschap
pelijke stabiliteit van het land."
„Als die twee met succes worden
bestreden, verliest dreiging
FOTO AP
nummer drie, de Lega, vanzeli
zoveel aanhang dat zij geen drei
ging meer is. De oplopende
werkloosheid zal een bron van
onrust blijven, maar ik denk niet
dat dit tot ernstige beroering zal
leiden, omdat de meeste Italia
nen heel goed begrepen hebben
dat het feest van de jaren '88
voorbij is en er nu echt bezui
nigd moet worden."
„En de geruchten over een mili
taire coup waar de media weken
lang van bol hebben gestaan,
zijn een grote farce. De Italiaan
se militairen mogen dan niet
bijzonder intelligent zijn, maar
zij weten wel dat j§ zonder de
steun van een belangrijk deel
van de bevolking en de politiek
geen staatsgreep kunt plegen, en
die ontbreken in Italië allebei."
„De zogenaamde samenzwering
van hoge officieren en neo-fas-
cisten was dan ook niets anders
dan een doodordinaire illegale
wapenhandel, waarin corrupte
militairen de waar leverden en
voormalige neo-fascistische ter
roristen zorg droegen voor de
afzet."
„Om diezelfde reden maken de
bommen die geplaatst werden
door agenten van de geheime
dienst ook geen deel uit van een
duister subversief plan, maar is
er een veel eenvoudiger verkla
ring. Geheime agenten die niet
in staat zijn gebleken om de
echte aanslagen van de maffia te
voorkomen, hebben daarop zelf
aanslagen in scène gezet om hun
onmisbaarheid aan te tonen."
„En dat met het doel om grote
bedragen te innen voor het on
derhouden van een niet bestaand
net van informanten en die ver
volgens in eigen zak te steken.
Want inmiddels is wel gebleken
dat ook de geheime dienst cor
rupt was.
i-
E STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT.
._J
Door Mare de Koriinck
Washington - Opnieuw ge
niet Amerika dezer dagen
van een waar gebeurende
'soap opera' in 's lands na
tionale politiek.
En opnieuw vormen seks, macht
en eigentijdse Amerikaanse
folklore de opwindende ingre
diënten van het drama.
Aan de orde is het geheime
dagboek van de onverbeterlijke
rokkenjager senator Bob Pack
wood, die door liefst 26 vrouwe
lijke (ex-) medewerkers is be
ticht van ongewenste seksuele
avances.
Voor de ogen van een gretig
nationaal televisiepubliek de
batteerde de eerbiedwaardige
Senaat, 's werelds machtigste
democratische forum, voor de
ogen van een gretig nationaal
televisiepubliek over de vraag
of het dagboek van senator
Packwood voor openbaarma
king moet worden opgeëist om
dat het immers bewijsmateriaal
zou kunnen bevatten over
's mans eigen misdragingen.
Het leukste voor de kijkers naar
het debat was het algehele 'on
gemak' te kunnen aanschou
wen, waarmee de honderd,
bijna allemaal mannelijke,
Amerikaanse senatoren in veel-
Packwood
..dikke zoenen...
FOTO EPA
al hoog-juridisch jargon over
het lot van Packwoods dagboek
discussierden.
Want de meesten van die politi
ci vinden dan wel - vooral
dankzij de hete adem van Ame-
rika's militante vrouwenbewe
ging in hun nek - dat het Pack-
wood-dagboek publiek moet
worden omdat seksistisch wan
gedrag van een hunner uiter
aard niet onbestraft mag blij
ven, veel 'van diezelfde senato
ren zijn tevens als de dood voor
hetzelfde dagboek.
Collega Packwood immers heeft
verklaard dat hij in zijn intieme
dagelijkse noties niet alleen
heeft geschreven over zijn éigen
avonturen in de spelonken van
de Senaat (i.e. het Capitool in
Washington), maar ook over het
buitenechtelijke driftleven van
andere senatoren.
Uiteindelijk besliste de Senaat
dinsdagnacht met 96 tegen 4
stemmen dat de burgerrechter
verzocht zal worden het dag
boek te vorderen, zodat het
eventueel openbaar kan worden
in een strafproces tegen Pack
wood. Totdat de rechter zal
hebben beslist, zijn de uiteinde
lijke onthullingen daarom onge
wis en blijft de moderne politie
ke tragedie uiterst spannend.
En tot dat moment zullen veel
senatoren die uit politieke angst
vóór publicatie van het dagboek
hebben gestemd - ondanks
principiële bezwaren tegen de
inbreuk op Packwood's privan-
cy - vurig hopen dat de rechter
anders zal beslissen.
Het drama doet denken aan de
roemruchte hoorzitting, twee
jaar geleden, waarin de Senaai
de juriste Anita Hill ondervroeg
die de beoogde opperrechter
Clarence Thomas van seksis
tisch wangedrag beschuldigde
En voor veel Amerikaanse bur
gers past het Packwood-schan-
daal perfect in hun diepe min
achting voor de nationale poli
tiek die de afgelopen jaren door
veel meer seks-affaires (vorig
jaar ook rond kandidaat-presi
dent Clinton) is geplaagd.
Voor andere waarnemers ken
merkt de Packwood-affaire de
tegenwoordige Amerikaanse
obsessie met 'seksuele correct
heid' in de omgang tussen de
geslachten. Er zijn thans weinig
scholen en bedrijven meer in de
VS die geen gedetailleerde in
terne reglementen hebben aan
gaande de wijze waarop wel en
niet seksuele toenadering tot
een ander mag worden gezocht.
Ook de Senaat heeft zo'n, zeer
strikt, reglement.
Het is een code waarvan de nu
61-jarige Bob Packwood uit de
westelijke deelstaat Oregon zich
in zijn 24-jarige politieke car
rière in Washington nooit iets
heeft aangetrokken.
Volgens getuigenissen van de
gedupeerde vrouwen - veelal le
den van zijn staf - waren zij
vooral in liften, achterkamers
en dergelijke zelden veilig voor
de senator, die niet schroomde
zich op te dringen met semi-
aanrandingen in de vorm van
onverhoedse betastingen en
'dikke zoenen'.
Veel beschuldigingen dateren
van vele jaren terug, omdat de
slachtoffers langdurig zijn blij
ven schromen de zaak aan de
orde te stellen en daarmee zich
zelf aan onaangename publieke
belangstelling bloot te stellen.
Enkele maanden geleden echter
hebben de vrouwen zich vere
nigd en gemeenschappelijk hun
grieven aan de voorzitter van de
Senaat geuit.
De aantijgingen zijn toen voor
gelegd aan de vaste Senaats
commissie voor ethische zaken.
Dat gezelschap van zes senato
ren vormt een interne 'zedenpo
litie' voor de Senaat. De klach
ten zouden aanvankelijk ver
trouwelijk binnen de commissie
worden afgehandeld. Maar de
kwestie kreeg een soort nood
lottig verloop, toen bekend
werd dat Packwood in de loop
van zijn senaatsjaren een dag
boek van vele duizenden pagi
na's heeft aangelegd.
Vrouwenorganisaties stortten
zich op de affaire. Senatoren
werden door de media verplicht
tot verklaringen dat elk sek
sueel wangedrag binnen de mu
ren van het Capitool, openliik
'bediciplineerd' zal worden. Er
kwamen tevens geruchten dat
senator Packwood ook ander
soortige, mogelijk criminele,
streken heeft uitgehaald die in
het dagboek vermeld zouden
kunnen staan. Daardoor krijgt
openbaarmaking - iets waarop
de Senaat formeel alleen in de
vorm van een verzoek kan aan
dringen - ook een juridische
rechtvaardiging en kan ze in
prinmeipe door een rechter
worden geëist.
Een en ander heeft het onont
koombaar gemaakt dat dezer
dagen de voltallige Senaat voor
het oog van de natie verstrikt
zat in pikante strijdvragen. Kon
het dagboek van Packwood ge
heim blijven zonder dat de in
druk wordt gewekt dat hem en
anderen de hand boven het
hoofd wordt gehouden?
Zijn, bij openbaarmaking, nie-
mands intieme aantekeningen
(bijvoorbeeld voor latere me
moires) meer veilig? Of was er
een compromis mogelijk waarin
alleen 'relevante delen' van het
dagboek publiek worden?
Packwood zelf bleef in het de
bat in alle kalmte weigeren zijn
geschriften prijs te geven. 'Ze
zijn extreem vertrouwelijk.
Mijn ex-vrouw en mijn kinde
ren hebben ze niet eens gelezen.
Ze zijn mijn exclusieve bezit'.
Intussen vermaken de column
schrijvers in de Amerikaanse
kranten zich met 'Lief Dag-
boek'-fantasieën waarin ze spe
culeren over de inhoud van
Packwood's teksten.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Nederland moe
zijn ligging uitbuiten. Dal
betekent meer asfalt, uitbrei
ding van Schiphol en de Rot
terdamse haven, aanleg var
de Betuwelijn en de Hoge
snelheidslijn.
Dat vindt minister Andriesser
van Economische Zaken. Vol
gens hem kan Nederland de lo-
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De Tweede
kabinet een proef neemt
ministers coördineren een
strekt over verschillende i
bevoegdheden dan nu.
De project-ministers moeten eer
eigen budget krijgen, eigen amb
tenaren en de mogelijkheid oir
andere ministers te overheersen
Het CDA kwam gisteren, tijden:
een debat over de reorganisatii
van de rijksoverheid, met he
meest uitgewerkte voorstel: e
zouden project-ministers moetei
komen voor vier gebieden.
Criminaliteit eii fraude, werkge
legenheid, de infrastructuur ei
het vreemdelingenbeleid zijn on
derwerpen die een meer gecoör
dineerde aanpak vergen dan to:
nu toe gebeurt, zei kamerlid Ma
teman. Hij verwees naar de re
cente discussie over het vreem
delingenbeleid, waarbij minis
ters elkaar volgens hem voortdu
rend tegenspreken.
Ook de andere fracties zijn posi
tief over een proef met project
ministers.
Dichter bij elkaar
De Kamer besprak gisteren twe
rapporten in een reeks die i
gemaakt in opdracht van eei
kamercommissie onder leidinj
van kamervoorzitter Deetman
De rapporten gaan over allerle
aspecten van de bestuurlijk
vernieuwing. Doel is door aar
passingen van het landsbestui
politiek en burgers dichter b
elkaar te brengen. De rapporte
die de Kamer gisteren bespral
(ADV
Kom op 4,5 en 6 november naa
prehistorie. Breng een bezoek
ling en je zult je verbazen ove
van deze gigantische dieren uit
Speciale toegangsprijs voor IKE
Volwassenen f 5,-, kinderen f 2,50.
(op vertoon van kassabon, ongeacht het bedrag, ma*. 4
met korting).
WIE ZIEK WORDT, is zielig. I
een tijd uitgeschakeld en ve
denkt er anders over. Wie zi
mag meer gebruik maken va
ten van medicijnen en mee
Conform het profijtbeginsel n
Met dit enigszins overdrev
Lubbers de discussie over de
ten betekenen een trendbreu
dachte. Ziekte overkwam je,
zoals bij alle grote rampen,
met elkaar.
Lubbers stelt de gezondhe
consumentengoed. Wie er m
betalen. Dus zo iets als het o
er meer voor kwijt. Of nog sir
wil, moet er meer van in huis
Voorzover de eerste ministf
medische voorzieningen, pre
grootste gelijk van de wereld
ingrepen en medicijnen, wa<
zijn gedachte niet onredeli
kostenbewustzijn mag van de
Maar waar ziekte niet veel ar
het anders. En niet alleen
wachts kan treffen. Het idee
we, naast de verantwoorden
eveneens verantwoordelijke
geslagen wordt door onfor
anderen kunnen rekenen.
Ernstige ziekte kan het ierr
onmogelijk maken zijn norrr
kosten zijn het gevolg. Als c
gezondheidsvoorzieningen n
wordt het onredelijk. Uitslui"
door ziekte aan de bedelstaf
laatste redmiddel voorstaat -
Ziek zijn is al erg genoeg. D
bovenop.
