Wegtransport met tweederde verminderen' Pe beschrijfbare telefoonkaart nu te koop. KORT West-Brabant heeft meer milieu-technische bedrijven nodig Pravda is er weer PI Fusie Renault-Volvo verder onder druk Werkgroep: Spoor beter benutten Economisch herstel VS zet sterk door ECONOMIE Rapport VNO Brabant: 'Gevoeligheid voor groei of achteruitgang economie verminderen" De Benedetti in gevangenis De telefoonkaart. Belgemak op zak. telecom Primafoon ECONOMIE KORT Twijfel onder Zweedse aandeelhouders ER 1993 A4 DE STEM WOENSDAG 3 NOVEMBER 1993 A5 sie d in Indonesië om twee treinen in Jakarta. Het hoofd 78 mensen gewond niddellijk gedood, nhuis van Depok lkaar tegemoetko- De treinen waren en. loterij es de Almeida, de raziliaanse corrup- aal van rond de 9,5 24.000 keer prijzen n klein, maar de prijzen, zoals een gegevens heeft de t aan de pariemen en onregelmatighe- erzoekt. aagd t ex-premier Petre de communistische egens corruptie. De de procureur-gene- n van documenten, misters betrokken ca n van Europa heeft ira in de Atlantische utoriteiten deelden vermist. Op Corsica s spoorloos, heeft sinds vrijdag In grote delen van derbroken, zodat de gens is aangewezen, rmassa's zijn over zet. daal eens twee medewer- reden firma die met hebben gebracht. In derneming vast. De Duitse leger, die ook laboratorium van de etrokken te zijn bij lijk donorbloed. Bij u ontbreekt op de onder de verklaring eorgie ssische Zwarte-Zee- om de Georgische In het westen van ussen regeringstroe- -amsachoerdia. ouilleboot, een mij- rs, opereert onder de n plan van Rusland, egen en spoorlijnen e beschermen. peuter in Groot-Brittannië leuter James Bulger 'e bekend dat zij het staaf op het hoofd lieten zij vervolgens een trein in tweeën d te hebben ontvoerd >p de tweede dag van ijdstip van de moord volgens het Britse schietpartij eft een van de twee verdacht afgelopen ry zeven personen te korte termijn in staat d, waarop maximaal aangehouden is voor dorp Greysteel, moet utoriteiten verdenken gehouden. iement bestaat uit je koerswinst, erd in verantwoord ha rendement, bel gratis telefoon- I400 en vraag de I jen volgens het ank. ■antie voor de toekomst. Van onze verslaggever Breda - De milieutechnologie in West-Brabant moet wor den versterkt. Hiermee kan iets worden gedaan aan de conjunctuur-gevoeligheid in deze regio. Pat concludeert de Vereniging Nederlandse Ondernemingen (VNO) Brabant in een gisteren gepresenteerd rapport over mo gelijkheden van de Brabantse economie. Hierin wordt Brabant opgedeeld in vier regio's. De re gio West-Brabant krijgt vooral kansen toebedeeld in de proces industrie. Onderzoeker G. Mus- tert beschouwt Philip Morris als een lichtend voorbeeld. „Die doet het in deze sector nog beter dan de chemische industrie." Het beter functioneren van de proces-industrie kan nog worden versterkt door een grotere rol voor de toeleverings-industrie. En ten slotte kan een grotere verscheidenheid aan bedrijven in West-Brabant ervoor zorgen dat de economie minder kwetsbaar wordt. In het rapport wordt West-Bra bant omschreven als een uiterst geschikte locatie voor grote pro jecten in de proces-industrie. Het gaat daarbij om activiteiten die voor veel werkgelegenheid zorgen door het grote beroep dat wordt gedaan op toelevering van andere goederen en diensten in de omgeving. Mustert: „Op het terrein van Shell Moerdijk lopen bijvoorbeeld meer werknemers rond van andere 'bedrijven dan van Shell zelf." Wat West-Brabant volgens het rapport vooral nodig heeft zijn meer bedrijven die beter bestand zijn tegen de heersende recessie. Te zeer worden ondernemingen in deze regio gehinderd door conjunctuur-gevoeligheid. Re cessie-bestendige bedrijven staan zelf sterker, wordt gerede neerd, en vormen daarnaast soli de opdrachtgevers van de toele veringsindustrie. Vooral de mi lieutechnologie, die recessie-be stendig is, biedt hiervoor goede kansen. Tijdens de jaarvergadering van het VNO-Brabant had gedepu teerde J. de Geus enige kritiek op de mentaliteit van werkge vers. Zo brengt het bedrijfsleven volgens De Geus veel te weinig werkelijk nieuwe ideeën tot ont wikkeling. „Er is gebrek aan originaliteit. Nederland concur reert op kosten en niet basis van vernieuwing. Als we zo doorgaan raken we steeds meer verstrikt in een heilloze prijsconcurrentie met lage-lonenlanden om terug lopende marktaandelen," aldus de gedeputeerde. Bij dit laatste kon de gisteren ook aanwezige landelijk VNO- voorzitter Rinnooy Kan zich wel aansluiten. Net terug van een reis naar India en Thailand con stateerde ook hij 'een gebrek aan wendbaarheid' bij het bedrijfsle ven. „Er bestaat hier een schrij nend tekort in de prijs-kwali- teitsverhouding." Van onze correspondent Rome - Carlo De Benedetti, de president-directeur van Olivetti, is gisteren in de Ro meinse Regina Coeli-gevan- genis ondervraagd door offi cier van justitie Maria Cordo va. Zoals eerder aangekondigd door zijn advocaat heeft De Benedetti zich gistermorgen eerst gemeld bij de kazerne van de carabinieri van Milaan, vanwaar hij vervol gens naar Rome werd vervoerd. De Benedetti bleef tijdens het verhoor op zijn standpunt staan, dat hij geen aanzet tot corruptie heeft gegeven, maar werd afge perst door politici. Officier Cordova en rechter van instructie Augusta Iannini be schouwen De Benedetti daaren tegen als de hoofdrolspeler in een gigantisch corniptiesysteem, dat tot doel 'ha'éhtfin verouderde en minderwaardige apparatuur voor grof geld aan de staat te slijten. Zijn arrestatie was vol gens hen nodig 'om te voorko men dat De Benedetti zijn crimi nele activiteiten kan voortzet ten'. Toch heeft De Benedetti's arres tatie in Italië bevreemding ge wekt. Zo verklaarde de bisschop van Ivrea, waar Olivetti is geves tigd, gisteren dat het op zijn minst raar is dat De Benedetti wél in de gevangenis zit, terwijl de ontvangers van het Olivetti- smeergeld allen nog op vrije voe ten zijn. De rechtbank van Rome heeft het verzoek tot arrestatie van Gianni Letta en Roberto Gallia- ni, respectievelijk de tweede en de derde man van Silvio Berlus coni's Fininvest-groep afgewe zen. Zij worden ervan verdacht de voormalige minister van Post en Telecommunicatie, Maurizio Pagani, te hebben omgekocht om een voor Berlusconi gunstige verdeling te krijgen van van de beschikbare frequenties voor de tv-zenders. Van onze Haagse redactie Den Haag - Het gebruik van de vrachtwagen voor goederentransport moet met tweederde worden terugge drongen, ten gunste van het spoor en de binnenvaart. Zo'n omslag is noodzakelijk èn mogelijk. Dat staat in het rapport Goed op Weg, dat de initiatiefgroep Wijs op Weg gisteren heeft aangebo den aan de ministers Maij-Weg- gen (Verkeer) en Alders (Milieu beheer). Minister Maij reageerde meteen uiterst kritisch. Zij noemde het rapport 'te idealis tisch' en 'niet haalbaar'. Wijs op Weg bestaat uit mensen die afkomstig zijn uit de milieu beweging en de wetenschap. De ze werkgroep vindt dat het hoog tijd wordt voor een trendbreuk in het goederenvervoer. Het vrachtverkeer over de weg groeit nog veel te hard, met alle nare gevolgen voor het milieu van dien. Daar moet een halt aan komen, vindt Wijs op Weg. Technische verbeteringen aan de vrachtauto's zullen niet voldoen de zijn. Daarnaast is het nodig dat het wegtransport per rit meer vracht meeneemt. Maar het belangrijkst vindt Wijs op Weg dat meer goederen via de bin nenvaart en het spoor worden vervoerd. Het wegtransport is nu Minister Maij-Weggen foto de stem/johan van gurp nog goed voor 50 procent van alle goederenvervoer; dat aan deel kan terug naar 21 procent. De binnenvaart blijft ongeveer 45 procent vervoeren; het rail transport wordt veel belangrij ker en gaat van 6 naar 33 pro cent. Dm dit mogelijk te maken, zijn investeringen nodig in de aanleg van spoorlijnen, overslagtermi- nals en waterwegen. Wijs op Weg schat dat hiervoor de ko mende 20 jaar 32 miljard gulden moet worden uitgetrokken. Door deze overgang op rail en binnen vaart wordt het transport ge middeld 30 procent langzamer en daardoor ook duurder. Maar volgens de initiatiefgroep is het schadelijke effect op de econo mie gering. Minister Maij was aan de ene kant blij met de aanbevelingen uit het rapport. Ook zij wil im mers de groei van het wegtrans port beperken. Maij zag het rap port als een steun in de rug voor de aanleg van de Betuwelijn. Ze vroeg de milieubeweging, door wie ze zich een beetje in de steek gelaten voelt, om de plannen voor deze omstreden spoorlijn toch te steunen. Daarnaast leverde de minister forse kritiek op het rapport, om dat de voorgestelde maatregelen zullen stuiten op grote maat schappelijke weerstand. Als voorbeeld noemde ze het aspect 'tijd'. De werkgroep neemt 30 procent tijdsverlies van het goe derenvervoer voor lief. Maij: „In het goederenvervoer is snelheid een van de belangrijkste concur- rentiefactoren. Tijd is geld. U zet dat zo maar op zijn kop." De organisatie van transport-on dernemers EVO liet gisteren al weten dat het scenario van Wijs op Weg voorbijgaat aan de eco nomische haalbaarheid. De EVO verwacht 'aanzienlijke economi sche schade', omdat het trans port van sommige produkten 'veel te duur wordt'. (ADVERTENTIE) Dat u met de telefoonkaart zonder f op zak kunt bellen, wist u natuurlijk al. Maar vanaf nu kunt u de tele-^^Jf foonkaart ook voorzien van uw eigen tekst. Een leuke verrassing om te geven (of te krijgen!) maar ook handig om zelf te gebruiken, bijvoorbeeld als kattebelletje. Er zijn telefoonkaarten van ƒ5- 10,- en 25,-. U koopt ze bij onderstaande adressen. postkantoor Een drukker leest een van de eerste exemplaren van de Pravda die gisteren weer te koop was na een verschijningsverbod van een maand. President Jeltsin had de communistische krant in de ban gedaan tijdens de opstand in Moskou. Het verbod is opgeheven na wereldwijde protesten tegen Jeltsins besluit. foto ap Opleving activiteit in Amerika wekt hoop voor Europa Van onze correspondent Mare de Koninck Washington - Het econo misch herstel in de Verenigde Staten begint overtuigende afmetingen aan te nemen. Gisteren kon de regering- Clinton opnieuw een serie zeer positieve rapporten toe voegen aan een recente stroom van goed economisch nieuws. De sprint die de Amerikaanse bedrijvigheid thans neemt kan volgens experts duurzaam blij ken en volgend jaar bijdragen tot een economisch herstel in onder andere Europa. De verkoop van nieuwe huizen in de VS blijkt in de voorbije maand september gestegen met liefst 21 proeent. Alles wijst erop dat die trend thans doorzet. En de jongste zogeheten Leidende Economische Indicatoren - die de algehele conjunctuur in de nabije toekomst aanduiden - blijven op mooi weer staan. De ontwikkelingen zijn uiterst wel kom politiek nieuws voor presi dent Clinton. De populariteit van een Amerikaans staatshoofd pleegt meer het resultaat te zijn van 'slands economische tij dan van de feitelijke regeerprestaties van de president. Behalve woningbouw toont ook een ander trekpaard van de Amerikaanse economie - auto's - herwonnen levenskracht. De 'grote drie', Ford, Chrysler en Genera] Motors, maken na vele desastreuze jaren weer fikse winst dankzij sterk opgelopen verkopen. Eind vorige week bleek al dat de algehele bedrijvigheid in Ameri ka in het derde kwartaal van dit jaar met 2,8 procent is gestegen. Dat zou zelfs 3,4 procent zijn geweest als een groot deel van het land afgelopen zomer niet verlamd was geweest door over stromingen. Veel Amerikaanse economen voorzien nu dat gedu rende dit laatste kwartaal van 1993 het bruto nationaal pro- dukt een stijging van tussen de 4 en 5 procent op jaarbasis zal vertonen. In de eerste helft van dit jaar klom het BNP met slechts 1,3 procent. Gisteren bleek bovendien dat de industriële produktie in de VS voor het eerst in maanden weer stijgende is. Hoewel al sedert begin vorig jaar sprake is van licht economisch herstel, was produktiegroei uitgebleven om dat voorraden extreem groot waren. Verder wordt 'een vloed golf' van nieuwe orders aan de industrie gemeld en een groei in het derde kwartaal van beste dingen door consumenten met 4,2 procent. Bij dat alles blijft de inflatie - thans op een jaarritme van 1,8 procent - uiterst beschei den. Daarnaast is voor het eerst in jaren het Amerikaanse begro tingstekort gedaald in het afge lopen fiscale jaar (dat in de VS van september tot september loopt). Het jaartekort bedroeg per 30 september 255 miljard dollar. Een jaar geleden was het nog 290 miljard. De verhoogde belastingen die de regering-Clin- ton intussen heeft doorgevoerd lijken - hoewel op zichzelf rem mend voor de economie - dit jaar het gat in de federale begro ting verder te zullen verkleinen. Alleen een sterke groei van de werkgelegenheid laat nog op zich wachten, maar kan volgens economen niet uitblijven. De of ficiële landelijke werkloosheid bedraagt in de VS thans 6,7 procent, een half procent minder dan tijdens de piek een jaar geleden. In feite is het huidige economische herstel goeddeels 'te danken' aan de massa-ontsla gen waarmee veel van Amerika's grootste ondernemingen hun kosten hebben gedrukt. Gisteren meldden opnieuw veel bedrijven 'beter dan verwachte winstcij fers'. De aandelenmarkt op Wall Street is de afgelopen dagen weer tot nieuwe recordhoogten gestegen. Dit jaar blijft de werkloosheid nog hoog. Werkgelegenheid is altijd het iaatste element dat profiteert van herstel. Maar be gin volgend jaar zal de spanning op de arbeidsmarkt terugkeren', aldus 'econoom Ken Beard van Washington University. Hij voorziet met veel collega's dat Amerika's toenemende koop kracht en een op termijn in waarde stijgende dollar, de VS tot een profijtelijker export markt voor Europa zullen ma ken. Ook het zwaar aangetaste Amerikaanse toerisme naar Eu ropa kan zich gaan herstellen. De snelheid waarmee Amerika thans uit een van de langdurig ste, zij het 'ondiepe', recessies sedert de Tweede Wereldoorlog weet te klimmen, is overigens goeddeels te danken aan een nog door voormalig Republikeins president George Bush ingezet beleid. Deze is met de ook nu nog in functie zijnde Alan Greenspan, voorzitter van Ame rika's Centrale Bank ('Federal Reserve Board') begonnen met een monetaire politiek die de rente in de VS rigoreus verlaag de en de dollar veel goedkoper maakte. De rentetarieven in de VS liggen thans een volle een a twee pro cent lager dan in Nederland. Investeren en het kopen van een huis is daardoor goedkoper ge worden dan het ooit sedert de vroege zeventiger jaren was. De lage dollar heeft Amerikaanse produkten op de wereldmarkt goedkoop gemaakt en de expor ten sterk gestimuleerd. De dollar is thans tegenover b.v. de gulden nog steeds slechts de helft waard van wat de Amerikaanse munt in 1985 kostte. De mate waarin Europa profi teert van de opleving in de VS, kan mede afhangen van de vraag of Amerika en Mexico nog dit jaar hun voorgenomen Noord- Amerikaanse Vrijhandels Ver drag (Nafta) sluiten. Als die creatie van een gemeenschappe lijke Amerikaans-Mexicaanse markt niet doorgaat - en het politieke lot ervan is ongewis - lijkt Washington eerder bereid om tot nieuwe (Gatt-)handelsak- koorden met Europa te komen. In opspraak geraakt bestuurslid weg Amsterdam - De commissie van orde van de Amsterdamse effectenbeurs heeft de effectenhandelaar H. Vermeulen, die lid is van het beursbestuur, een voorwaardelijke schorsing van zes maanden opgelegd met een proeftijd van 18 maanden. Vermeu len heeft zich volgens de commissie schuldig gemaakt aan overtredingen die uiteenlopen van minder ernstig tot ernstig. Vermeulen treedt op 2 december als bestuurslid af. Er waren diverse klachten over hem ingediend: vermenging van belangen, het terugdraaien van transacties om cliënten voor verliezen te compenseren, transacties buiten de beurs om en het overtreden van de richtlijnen van Van Meer James Capel waar Vermeulen directeur bij was. Er zou sprake zijn geweest van persoonlijke verrijking van Vermeulen. Akzo: Elektriciteitsnet te duur Arnhem - De Nederlandse stroomproducenten worden Akzo te duur. Het concern zou de elektriciteit niet langer moeten betrekken van het openbare net. Nu al wekt Akzo een groot deel van de in Nederland benodigde stroom zelf op. Bovendien wil het concern door gebruik te maken van steenzout-formaties in ons land een belangrijke rol gaan spelen in de levering van energie aan derden. Dat zei ir. E. de Wit, energie-manager bij Akzo en voorzitter van de Sige (industriële grootverbruikers van energie), dinsdag tijdens een bijeenkomst in Arnhem die georganiseerd was door de Sep (Samenwerkende Elektriciteits-produktiebedrijven). Ak zo heeft nu al zes centrales in ons land waar warmte (voor industriële processen) en stroom gelijktijdig worden opgewekt. Akzo studeert op een forse uitbreiding van de grootste van die centrales, Delesto in Delfzijl. 'Verbetering vervoer Randstad"1 Den Haag - In de Randstad moeten verschillende voertuigen van hetzelfde spoor gebruik gaan maken. Dat is de kern van een toekomstplan dat vervoerbedrijven uit de Randstad hebben opgesteld. Nu sluiten trein-, tram- en metroverbindingen onvol doende op elkaar aan. De treinreiziger moet nu tussen Rotterdam, Den Haag en Zoetermeer voor veel bestemmingen overstappen. Het NS- spoornet is over afstanden van 10 tot 30 kilometer te grootscha lig. Het stads- en streekvervoer biedt op deze grotere afstanden vaak te weinig comfort en snelheid om te kunnen concurreren met de auto. Als het plan wordt doorgevoerd kan de reiziger straks snel en vrijwel zonder overstappen, comfortabel, via goed ingerichte stations met gelijkvloerse instap reizen. Europese ziukindustrie wil saneren Brussel - De Europese zinkindustrie heeft zo zwaar te lijden onder de sterk toegenomen Oosteuropese concurrentie dat zij op korte termijn wil saneren en overgaan tot bedrijfssluitingen. De overkoepelende organisatie van zinkproducenten, Eurométaux, heeft dit dinsdag laten weten. Volgens een zegsvrouw van Eurométaux zal contact worden gezocht met de Europese Commissie met de vraag of die akkoord kan gaan met de plannen. Brussel moet bekijken of die stroken met de EG-concurrentieregels. De zegsvrouw wilde weinig kwijt over de aanpak die de zinkindustrie voorstaat. Nederland kent maar één zinkproducent, Budelco uit het Brabantse Budel, voor vijftig procent eigendom van het Britse Billiton-concern. Papierproducenten willen prijsverhoging Amsterdam - Het besluit van de Zweedse papierproducent Stora (Europees marktleider) om de prijzen te verhogen heeft de Europese papierdirecties naar het puntje van hun stoel geduwd. De hoop groeit dat het veel te lage prijspeil nu spoedig op een hoger niveau kan worden gebracht. De prijsverhogingen die Stora per .1 januari wil doorvoeren, variëren, afhankelijk van de soort, van 4 tot 15 procent. Verscheidene Nederlandse papierproducenten juichen de stap van Stora toe. De enige fabrikant van krantenpapier in Neder land, Parenco, draait als gevolg van de veel te lage prijzen met verlies. Vorig jaar werd na belasting al f 8,5 miljoen verloren en dit jaar is de situatie even slecht. „Overigens waren wij toch al van plan de prijzen te verhogen, los van de stap van Stora", aldus Van Reenen. Hij wil niet zeggen hoe groot het percentage van de prijsverhoging zal zijn. Beurs boekt records in oktober Amsterdam - De Amsterdamse effectenbeurs heeft een record- maand achter de rug. De omzet bereikte in oktober in totaal f 92,9 miljard, bijna f 18 miljard meer dan in de voorgaande maand. Voor de aandelenomzet kwam een record van f 25,5 miljard uit de bus, f 6 miljard meer dan de voorgaande maand en f 11,5 miljard meer dan in oktober 1992. De obligatie-omzet bereikte f 67,3 miljard vergeleken met f 55,7 miljard in september en f 57,8 miljard in dezelfde maand vorig jaar. Eind oktober waren de aandelenkoersen gemiddeld 34 procent hoger dan begin 1993. De CBS-koersindex van de Amsterdamse beurs bereikte 29 oktober het record van 266,4. Van onze redactie economie Göteborg - De groeiende twijfel onder Zweedse Volvo-aan- deelhouders zet de voorgenomen fusie met het Franse Renault steeds verder onder druk. De beslissende aandeelhoudersver gadering is inmiddels met bijna een maand uitgesteld naar 7 december. Officieel heet het dat tot uitstel is besloten wegens de noodzaak 'meer duidelijkheid te scheppen'. In feite lijkt de oppositie onder de aandeelhouders inmiddels zo groot, dat de uitkomst van de speciale aandeelhoudersvergade ring op 9 november zeer onzeker was geworden. Volvo en Renault maakten begin september bekend te zullen fuse ren, teneinde de teruglopende vraag en de grote overcapaciteit in de automobielindustrie het hoofd te kunnen bieden. Volvo zou in de nieuwe constructie 35 procent van de aandelen in han den krijgen, het Franse staatsbe drijf Renault 65 procent. Het verzet tegen de fusie wordt, net als destijds bij de Dasa-over- name van Fokker, gevoed door nationale sentimenten, Volvo geldt als industriële trots van Zweden en zoiets verkoop je niet aan buitenlanders, menen velen. Temeer omdat onduidelijk is hoe het Zweedse belang gewaar borgd wordt in de nieuwe onder neming. Met name dit laatste argument vindt bij de Zweden in brede kring weerklank. Er bestaat on voldoende garantie, stellen de critici, dat de Franse regering Renault inderdaad zal privatise ren. En het wantrouwen neemt alleen maar toe nu de Fransen volharden in hun weigering een datum te noemen waarop ze hun belofte zullen inlossen. De vrees is dat bij de aanhoudende reces sie dat tijdstip steeds verder naar achteren zal verschuiven. In de nieuwe onderneming" zal de Franse regering een stevige vin ger in de pap krijgen via een zogeheten 'gouden aandeel'. Zo kan de Franse overheid verkoop van grote aandelenpakketten bij de privatisering van Renault blokkeren en zal er permissie uit Parijs nodig zijn, indien een der de partij een belang van meer dan 10 procent in Renault-Volvo wil nemen. De rol van Volvo-bestuursvoor- zitter Pehr Gyllenhammar in dit geheel is omstreden. Gyllenham mar is al niet erg populair bij de kleinere aandeelhouders wegens de door hen bekritiseerde sala rissen die de Volvo-top opstrijkt. In de Zweedse pers gaat nu het verhaal dat Gyllenhammer op eigen houtje ingestemd heeft met het gouden aandeel voor de Fransen. De positie van de presi dent-directeur zou in de raad van bestuur van Volvo ter dis cussie zijn gesteld.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 5