Onderwijs tevreden
over cao
CNV wil meer matigen dan werkgevers
over
sfusies
D66-congres: lobbybeurs met huisvlijt
D'Ancona: "Gevaarlijk om te roepen dat grens dicht moet
eer
iem
ome
uet
Bonden en overheid eens over salarisverhoging, banenplan en verlof
Rennen voor Brinkman
binnenland
a3
Vogelvrij mode?
DE STEM
COMMENTAAR
BINNENLAND KORT
R 1993 Al
Liberg
Liberg deze zake,
andelt hij ook 4
rlei stijlen eombj
erkt hij naar
Omdat hij deze^i
an werken zowel
n technisch kunnëj
n inhoud realiseert
het publiek verba
s bijna vermoey
het subtiele even
maat en overdag
de voorstelling be
in het minst door j
e kunststukjes dj
met overbekend
deuntjes,
at Liberg yoghurt
s Bernhard en Jule
raven in zijn waan
eem. En het fraai,
mogelijke combina
at iedereen het kaï
Hij toont aan dat d
het banale en he
auwelijks te trekker
goes classics'),
vormt zijn schep.
1 vanuit de hemel
uitgewerkt is en eer
eheel vormt. Daar
we al kunnen genie-
sen op saxofoon (Mi-
een bizar zingende
tra en Woody Allen
sje van jaren zestig
wetenswaardigheden
appelijke prietpraat
bracht, maar minder
dan het hemelse deel
de afsluiting vormt
ond virtuoos geweld,
k uit de boom van
chappelijke relevante
n' heeft vast nie
st. Dat laatste zullen
aretfanaten graag be
nrader
r fouten in de voorge-
van zijn patiënt en
eren van medicijnen,
lijk probeert hij in de
van Stephanie tot
gestorven muzikale
et wie zij een goede
en de relatie tot haar
ende vader, die de mu-
DESTEM
MAANDAG 1 NOVEMBER 1993
Utrecht (anp) - In de voorbe
sprekingen voor het centraal
overleg tussen werkgevers en
vakbeweging is een merk
waardige situatie ontstaan.
De christelijke vakcentrale
CNV wenst in een eventueel
centraal akkoord in de Stich
ting van de Arbeid (het over
legorgaan van de sociale
partners) verder te gaan met
loonmatiging dan de werkge
versorganisaties voor ogen
staat.
„We hebben iets in de aanbie
ding wat we niet verkocht krij
gen," zegt CNV-voorzitter A.
Westerlaken. „Wij zijn op het
gebied van de lonen niet tot het
uiterste bevraagd door de werk-
gevers. Onze onderhandelaar
had meer wisselgeld in zijn ach
terzak dan hij kon uitgeven."
Het CNV wil dat een centraal
akkoord in elk geval een passage
bevat die cao-onderhandelaars
oproept bevriezing van de Ionen
in hun bedrijf of bedrijfstak te
bespreken. Westerlaken vindt
dat het akkoord 'moet uitstralen
dat de loonsverhogingen volgend
jaar op, of heel dichtbij de nul
uitkomt'.
Een vertrouwelijk stuk dat vrij
dag gereedkwam en de basis
voor een eventueel centraal ak
koord moet vormen, is een stuk
vrijblijvender. Er staat in dat
per onderneming of bedrijfstak
moet worden gezocht naar ruim
te voor een verbetering van de
lonen in enige vorm.
De werkgevers stemmen in met
de tekst, die is gebaseerd op de
uitkomsten van een gesprek on
der vier ogen tussen de onder
handelaars van de grootste
werkgeversorganisatie (VNO) en
de voornaamste vakcentrale
(FNV). Sterker nog, zij voelen
niets voor een akkoord waarin
de veelbesproken nullijn promi
nent wordt vastgelegd. Zoals
met vrijwel alle onderwerpen,
willen de werkgevers de cao-on
derhandelaars in de bedrijfstak
ken een zo groot mogelijke be
wegingsvrijheid geven. Aanbeve
lingen over bevriezing van de
lonen over de hele linie zouden
die ruimte alleen maar beperken.
De opstelling van het CNV is
mede ingegeven door strategi
sche motieven. Eén van de voor
naamste redenen om zo naarstig
te streven naar een centraal ak
koord is dat de sociale partners
de politiek buiten de deur wen
sen te houden bij het bepalen
van de arbeidsvoorwaarden. Mi
nister de Vries (Sociale Zaken en
Werkgelegenheid) heeft herhaal
delijk gedreigd bevriezing van
de lonen wettelijk af te dwingen,
als werkgevers en vakbeweging
er zelf niet in slagen de nullijn.
Ook op tal van andere gebieden
dreigt het kabinet met ingrijpen
als de sociale partners niet tot
zaken komen. Westerlaken is er
van overtuigd dat de huidige
'basistekst' het kabinet niet ver
genoeg gaat.
De positie van de FNV blijft
vooralsnog in nevelen gehuld. De
grootste vakcentrale laat offici
eel weten nog steeds vast te
houden aan nota Werk, werk,
werk en nog eens werk.
Daarin stellen FNV en CNV als
richtlijn dat de prijsstijgingen in
de lonen gecompenseerd moeten
worden. Als er in de cao's harde
werkgelegenheidsafspraken
worden vastgelegd, kan daar
eventueel van worden afgewe
ken. Dat geldt ook als de finan
ciële situatie, of de concurrentie
positie van een bedrijf(stak) in
het geding is. Of de FNV bin
nenskamers een ander geluid
heeft laten horen is niet bekend.
De FNV is het absoluut niet eens
met de inschattingen van Wes
terlaken. Anders dan de CNV-
voorzitter denkt de grootste vak
centrale dat de huidige teksten
het kabinet wel degelijk kunnen
overtuigen, zodat een wettelijke
looningreep achterwege kan blij
ven.
Den Haag (anp) - Zowel minister Ritzen als de vakbon
den zijn zeer tevreden over de vrijdagnacht afgesloten
cao voor de 350.000 werkenden in het onderwijs. Vol
gens de minister is het bereikte resultaat 'verbluffend'
en Abop-voorzitster Ella Vogelaar vindt het 'heel netjes'.
De cao omvat een salarisverho
ging van 2,6 procent en afspra
ken voor bijna 5000 nieuwe ba
nen. Die combinatie is voor Vo
gelaar 'meer dan ik had durven
hopen'.
Er komt een andere regeling van
de arbeidsduurverkorting en
oudere leraren krijgen een wat
lichtere weektaak. Voor de vak
bonden was het een breekpunt,
aldus Vogelaar, dat bij beide
regelingen alle vrijkomende uren
worden opgevuld. Dat levert nu
zo'n 5000 nieuwe banen op.
Wachtgeld
De nieuwe banen moeten zo veel
mogelijk werklozen met een
wachtgelduitkering weer aan
werk helpen, want daarvan zijn
er veel te veel in het onderwijs.
Afgesproken is dat de schoolbe
sturen zelf de kosten voor die
wachtgelden moeten gaan dra
gen. Om het risico te spreiden
wordt een participatiefonds op
gericht, dat het voor uitkeringen
bestemd geld voor de scholen
gaat beheren.
'Banenverlies door
zo kon waarderen, een uitbesteden Werk'
vinden,
ntaties zijn hard en Den Haa8 (anP> Minister
loos en de emoties ne-
het niveau aan van
an die elk moment kan
1. Niettegenstaande de-
ng weten beide acteurs
0 uit te balanceren dat
"ad sprake kan zijn van
f meer harmonisch, zij
eemd duet.
n Rijthoven ligt de rol
beroepskikker uitste-
j blijft onverstoorbaar
werken, hoe zijn hem
onder de nagels uitha-
tiënt hem ook schof-
a van Dyck toont haar
topactrice op grandio-
door haar zeer genuan-
1 maar vooral door haar
'n evenwicht te houden
al koord van instorting
sting.
zitting waarin uiteinde
de psychiater zijn stel-
erlaat en overgaat tot
otionele aanval waarbij
hanie zeer hardvochtig
echte situatie drukt,
beiden hun afweer en
de handdoek in de ring.
an ook het punt waarop
ski het verder aan de
van de toeschouwer
om uit te maken hoe het
et deze echte mensen,
s en bloed afloopt, men-
s wij zijn. Voor wie van
eel houdt een aanrader.
Andriessen (Economische Za
ken) voert gesprekken met onder
meer KLM, verzekeringsmaat
schappijen en banken die van
plan zijn hun administratief
werk uit te besteden aan zoge
naamde lage-lonen-landen zodat
ze goedkoper uit zijn. De be
windsman zei zondagavond in
KRO's Brandpunt bevreesd te
zijn voor verlies aan werkgele
genheid.
Het zou in Nederland niet alleen
om adminstratieve werkzaamhe
den, maar ook omhoogwaardig
researchwerk gaan. „We moeten
meedoen in de strijd dat werk
hier te houden, we moeten ons
wapenen."
FNV-voorzitter Stekelenburg
schat dat het uitbesteden van
werk naar lage-lone-landen Ne
derland tienduizenden banen
gaat kosten.
Vogelaar: „We moeten dit nog
nader uitwerken en dat wordt
echt nog wel een krachttoer.
Maar we zijn bereid ons aandeel
te leveren om het veelkoppig
monster van de werkloosheid te
bestrijden. Met vereende krach
ten moet dat te doen zijn."
Koppeling
Ook minister Ritzen van Onder
wijs toonde zich zeer ingenomen
met het 'verbluffende resultaat'.
De salarisverhoging van in to
taal 2,6 procent is volgens hem
'niet exceptioneel', maar doet
niet onder voor die in andere
sectoren.
De nieuwe cao zit ingewikkeld
in elkaar, vandaar de onderhan
delingen zo lang duurden, zei
Ritzen. Vooral de besprekingen
over het terugdringen van de
wachtgelduitkeringen aan werk
loze leerkrachten en het uitbrei
den van het aantal banen in het
onderwijs met 4.500 namen veel
tijd in beslag.
Ritzen noemde het een groot
voordeel dat op de onderwijsbe
groting zowel de salarissen van
onderwijspersoneel als de
wachtgelduitkeringen staan. Dat
maakt het mogelijk om concrete
afspraken in de cao te maken
over minder uitkeringen en meer
banen.
„Het is misschien aardig om dat
ook voor andere sectoren in ge
dachten te houden," aldus Rit
zen. Bij bedrijven is die directe
koppeling er niet. Op hun begro
ting staan alleen de salarissen en
niet de uitkeringen aan werkloos
geworden personeel.
Verlof
Ritzen toonde zich ook voorstan
der van het idee van de onder
wijsbond Abop om 'sabbatsver
lof' te introduceren voor leer
krachten. Die zouden daardoor
na een aantal jaren werken een
tijdje met betaald verlof kunnen
om 'bij te tanken'. Volgens Rit
zen is het hoog tijd dat het
onderwijs gaat meedoen met
dergelijke ontwikkelingen.
Wordt het in Nederland mode om voorafgaande aan risicowed
strijden in het betaalde voetbal mensen massaal op te pakken
om ordeverstoringen te voorkomen? Of is het nog een graadje
erger en wordt het mode om loslopende voetbalvandalen snel, te
snel, vogelvrij te verklaren?
In ons land mogen we ons gelukkig prijzen met de bescherming
van de rechten van de burgers en de manier waarop in de wet de
taken en bevoegdheden van de politiemacht zijn vastgelegd.
Slechts in uitzonderlijke gevallen kan met behulp van de
gemeentewet de bevoegdheid van de politie sterk worden
verruimd. De dag voorafgaand aan de voetbalwedstrijd Neder-
'and-Engeland is dat ook gebeurd. Honderden supporters zijn in
ten kazerne vastgezet. Het door de gemeentelijke autoriteiten
sejubelde artikel in de gemeentewet maakt het mogelijk om
edereen, die de indruk wekt dat hij of zij de openbare orde wel
sens zou kunnen verstoren, op te pakken.
^la de wedstrijd NAC-Ajax rijst de vraag of niet te snel naar dit
artikel in de wet is gegrepen om tientallen supporters voor
enkele uren vast te zetten. Bovendien nog met vier man in een
oordvoerder Beinema, ce.'- De Ajax-aanhang in de Bredase binnenstad wekte zaterdag-
ij vertegenwoordig een ["'ddag niet direct de indruk de orde te willen verstoren. Wel vyas
eid in zijn fractie Daar- aet zo dat een groot deel van de groep bekend is bij de politie
Beinema vandaag niet 'an ordeverstoringen in andere steden in ons land. Als iedere
ord voeren tijdens een Nederlander op die manier opgepakt gaat worden voor zaken,
met minister D'Ancona ^ap(voor hij of zij bij de politie bekend is, zijn we op een hellend
r). Zijn collega Koetje
erdeeld over de vraag
e wet beperkt moeten
t.
binet heeft met de steun
A, WD en D66 een Ka-
erderheid achter zich.
derlandse Vereniging van
listen is woedend. »Z°
de toekomst van de dag"
rs over aan de vrije
;n van de markt. Aat>ëe'
tgevers meer belang stel-
commerciële televisie, zien
somber in voor de dag"
aldus NVJ-secretaris
eg.
vlak beland.
Bij Nederland-Engeland was het nog zo dat er al ernstige rellen
waren uitgebroken. In Breda was dat zeker niet het geval.
Integendeel, de Bredase burgemeester dronk een glas bier met
de supporters voor hij de politie later op de dag toestemming gaf
Z|in 'barvrienden' op te bergen.
Na Nederland-Engeland was het het ministerie van Binnenlandse
Zaken dat de euforie probeerde te temperen met enkele kritische
vragen. Het departement kondigde een onderzoek aan dat
duidelijk moet maken of er niet te snel een beroep wordt gedaan
op de zogeheten noodverordening. Haast lijkt daarbij geboden.
Want na NAC-Ajax dreigt dat voetbalsupporters voortaan vogel-
vnJ zün wanneer ze hun club naar steden elders in ons land
v°|gen. En dat kan zeker niet de bedoeling zijn van het gebruikte
artikel in de gemeentewet.
Een peuter uit Deventer weet niet hoe snel hij moet wegrennen voor CDA-fractieleider E. Brinkman. Hij moest niets hebben van
diens politieke praatjes. Brinkman was in Deventer voor de landelijke CD A-bestuurdersdag. Tussen de bedrijven door beantwoordde
hij, vanaf een bankje in hartje-stad, vragen van passanten. foto anp
Door Jan Greyn
Krimpen gaat van au (zie de PvdA), maar
flink groeien doet niet veel minder pijn. De
D66'ers die afgelopen weekeinde congres
seerden, en vooral de leden-van-het-eerste-
uur van die partij voelden het aan den lijve.
Liefst duizend congresgangers stroomden
toe om te praten over migratie en over het
programma voor de Europese verkiezingen;
het was een cijfermatig record in de ge
schiedenis van de partij van Hans van
Mierlo.
Een enkele oude rot zat er beteuterd bij,
terwijl erelid Van Mierlo probeerde enig
historisch cachet te geven aan zoveel toe
stroom; de speciale partijfotograaf moest
zelfs opdraven om het hoogtepunt vast te
leggen. Het waren niet eens de jeugdige,
volgens sommigen 'yuppige' nieuwe leden
die voor gefronste grijze wenkbrauwen
zorgden, eerder de leden van weleer die
ineens weer opdoken. Want succes heeft
vele vaders, maar ook erg veel nazaten.
Hans van Mierlo maalde er niet om. Hij
maakt zich alleen zorgen over de wel erg
gunstige opiniecijfers. Van Mierlo vermoedt
er in momenten van grote somberte en
achtervolgingswaan een slimme tactiek
achter van tegenstanders. Want degeen die
hoog stijgt kan even diep vallen. Ieder
signaal dat het bolwerk D66 onder druk
dreigt te komen, vangt Van Mierlo met
gretigheid op.
En als een prominent D66-lid uit Lelystad,
ene Hans Gruyters, opzienbarende opmer
kingen maakt over migratie staat dezelfde
Van Mierlo klaar met een emmer om de
brand te blussen. Met gespitste oren liep
Van Mierlo afgelopen weekeinde rond in
Veldhoven, waar zijn partij congresseerde.
Het is de vraag of hij veel heeft mee
gekregen van de presentatie van de ruim
140 kandidaten voor de Tweede Kamer, die
daar - als ware het een politieke beurs -
vertelden waarom ze per se in het parle
ment moeten komen. Een wand met daarop
geprikte foto's verried veel van de huisvlijt
die aan zo'n presentatie vooraf gaat.
'Wees Blij, Stem Meij' roept een kandidaat
de congresganger vanaf het prikbord in
rijm toe, een ander dat hij (h)eerlijk en
helder is. Fotografen en zij die dat ooit
willen worden, hebben de laatste weken
hun best gedaan om de kandidaten en -tes
op hun voordeligst te kieken. Plaatselijke
drukkers hebben een extra centje verdiend
en één kandidaat heeft een oude stencilma
chine van zolder gehaald. Twee duo-kandi
daten hebben de kosten samen gedeeld.
Ook de twee (individuele) kandidaat-lijst
trekkers voor het Europees Parlement lopen
pratend, paaiend en lobbyënd rond. Jan-
Willem Bertens en Laurens-Jan Brinkhorst
schieten mensen aan, knikken vriendelijk
en babbelen wat af. Als gentlemen zullen de
twee elkaar bestrijden, beloven ze. Ieder
weet voor zich toch dat-ie wint. „Abso
luut," zegt Bertens. „Niet omdat ik beloond
moet worden voor mijn werk de laatste
jaren in het Europees parlement, maar
omdat ik dat werk kan en ken."
Afgezien van de nummers één en twee staat
van de kieslijst voor Europa nog niets vast.
D66 vermoedt een zetel of vijf te verwerven
- tegenover één nu; die van Bertens. Ver
moedelijk zullen zich na de twee beleefde
kemphanen om het lijsttrekkerschap nog
twee dames (Joke Bogaers en Eerste-Ka-
merlid Hanneke Gelderblom) en een heer
(Doeke Eisma, nu Tweede-Kamerlid) voe
gen. Maar eerst moeten ze nog wachten op
de gemeenteraads- (in maart) en de kamer
verkiezingen (in mei).
Motorai trekt 88.000 bezoekers
Amsterdam - De Motorai '93 heeft 88.050 mensen naar de RAI
in Amsterdam getrokken. Volgens de organisatie van het
vierdaagse evenement had één op de twee bezoekers concrete
plannen om een motor te kopen. De belangstelling ging vooral
uit naar toermotoren, choppers en sportieve wegmotoren. Ruim
éénderde van de bezoekers had nog geen motorfiets.
Bevoegdheden ombudsman uitgebreid
Den Haag - De nationale ombudsman, mr. drs. M. Oosting, mag
vanaf 1 november 1993 ook klachten behandelen van burgers
over de zelfstandige bestuursorganen. Dat zijn instanties die
overheidstaken uitvoeren, maar niet vallen onder de (recht
streekse) verantwoordelijkheid van een minister. De klacht moet
betrekking hebben op een gebeurtenis na 1 november 1993.
Er zijn enkele honderden van deze instanties. Voorbeelden zijn
de bedrijfsverenigingen, de Sociale Verzekeringsbank en de
Kamers van Koophandel. De nationale ombudsman was al sinds
1 januari 1982 bevoegd klachten te behandelen over de ministe
ries en de politie. Vanaf 1 januari 1994 zullen ook de water
schappen vallen binnen de bevoegdheid van de nationale
ombudsman.
Vreugdenhil niet op kandidatenlijst CDA
Den Haag - Het CDA-Twee-
de-Kamerlid mr. Th.O. Vreug
denhil (zie foto) is niet be
schikbaar voor een volgende
termijn in de Kamer. De fi
nancieel specialist van de
CDA-fractie heeft deze beslis
sing genomen omdat hij het
niet eens is met het feit dat
oud-staatssecretaris Van
Rooijen op de kandidatenlijst
voor de verkiezingen staat.
De CDA'er denkt dat de keuze
voor de katholiek Van Rooijen
('een aansprekende KVP-kan-
didaat') enerzijds te maken
heeft met de bloedgroepenk
westie (zelf is Vreugdenhil ge
reformeerd) maar anderzijds I
met het feit dat de partij zijn
financieel beleid niet steunt. Fractievoorzitter Brinkman liet
zaterdag via zijn woordvoerster weten geen commentaar te
willen geven op het besluit van Vreugdenhil. Volgens Vreugden
hil probeert de partij haar gram te halen omdat zij het niet eens
is met zijn fiscaal beleid, zoals de verdediging van het belasting-
plan-Oort, het onder andere scherp beknotten van de fiscale
aftrekposten. 'Oort' is al ingevoerd. Volgens Vreugdenhil kun
nen echter ook zijn plannen voor het afschaffen van de
vermogensbelasting voor ondernemers niet op grote steun in de
partij rekenen.
Dode man op oprit Provinciehuis
Den Haag - Op de oprit naar de parkeerplaats van het
Provinciehuis in Den Haag is zondag in een auto het lijk ontdekt
van een 36-jarige Rotterdammer. Volgens de politie zijn op het
lichaam twee schotwonden gevonden. De man is een Nederlan
der van Turkse afkomst, aldus een woordvoerder.
Het lichaam werd ontdekt door een voorbijganger. Hij zag in de
auto onder een deken een hand zag uitsteken. De politie heeft
zondag een grootscheeps buurtonderzoek ingesteld. Uit getui
genverklaringen is gebleken dat de auto (een rode BMW) zeker
een half etmaal op de oprit heeft gestaan.
'Dienstplichtigen weg uit ex-Joegoslavië'
Amersfoort - De Nederlandse dienstplichtigen moeten terugge
trokken worden uit het voormalig Joegoslavië als daar de vrede
met wapens moet worden afgedwongen. Dat vindt de Algemene
Vereniging van Nederlandse Militairen. De AVNM reageert
daarmee op het nieuwe, verharde standpunt van de EG dat
humanitaire hulp in Joegoeslavië desnoods met wapengeweld op
de plaats van bestemming moet worden gebracht.
De AVNM is met ruim 22.500 leden de grootste belangenvereni
ging van dienstplichtigen. Zij zegt 'zeer verontrust' te zijn over
de veiligheid van de ongeveer 1000 Nederlandse VN-militairen,
van wie de helft dienstplichtig is. „Als voedsel- en andere hulp
gewapenderhand moet worden vervoerd, neemt de kans op
represaille toe," aldus AVNM-woordvoerder Harmen van der
Schoor „en dat betekent dat veiligheid van onze mensen daar
niet langer gewaarborgd is. Op dat moment blijft er niets anders
over dan de dienstplichtingen in VN-verband de kans te geven
om naar huis te gaan." Volgens Van der Schoor zijn de
Nederlandse militairen niet opgeleid voor het afdwingen van de
vrede.
PSP'92 doet mee aan verkiezingen
Utrecht - De heropgerichte Pacifistische Socialistische Partij
(PSP) heeft dit weekeinde besloten om mee te doen aan de
Tweede-Kamerverkiezingen in mei 1994. Dat besluit is genomen
tijdens de algemene ledenvergadering van de partij in Utrecht.
In november zal de partij besluiten wie als lijsttrekker optreedt.
Dat is in elk geval niet Fred van der Spek. Die heeft wel alle
steun aan de nieuwe Tweede-Kamerfractie toegezegd, maar is
niet voor het lijsttrekkerschap beschikbaar. De PSP zegt dat
veel mensen van mening zijn dat er een duidelijke tegenhanger
nodig is voor het pragmatisme dat alle in de Kamer vertegen
woordigde partijen bezigen. „Uit dat laatste hebben we de
conclusie getrokken dat PvdA, D66 en GroenLinks als afzonder
lijke partijen hun langste tijd waarschijnlijk alweer gehad
hebben," De partij zal uitkomen onder de naam PSP'92. Het
Centraal Stembureau voor de Kamerverkiezingen wees in maart
een verzoek van de partij af om uit te mogen komen onder de
naam PSP. Die naam zou misleidend zijn.
Minister Hedy d'Ancona
(WVC) wil het roer om
gooien met de opvang
van asielzoekers. De op
vangcentra zitten overvol
en de kosten lopen uit de
hand. Maar het idee dat
ze afgelopen vrijdag op
perde om gemeenten mee
te laten werken bij die
opvang, is niet in goede
aarde gevallen bij de ge
meentebesturen. D'Anco
na is echter onvermurw
baar: „Die burgemeesters
moeten maar eens in
Bosnië gaan kijken.
Door Carla Joosten
Inwoners uit Wassenaar wil
len geen asielzoekers in hun
achtertuin omdat hun huizen
dan in waarde dalen. „Dan
wachten ze maar met het ver
kopen van hun huis. De
noodopvang die we in Wasse
naar gepland hebben, duurt
[haar tot 1 april volgend
jaar," luidt de laconieke
reactie van minister D'Anco
na.
En over ouders uit het villadorp
die klagen dat kinderen van
asielzoekers naar de plaatselijke
basisschool komen, waardoor de
eigen kinderen geen fatsoenlijk
Nederlands leren, zegt ze: „Die
mensen moeten eens gaan kijken
in de Haagse Schilderswijk.
Daar zitten kinderen uit allerlei
culturen op één school."
De minister die verantwoorde
lijk is voor de opvang van asiel
zoekers vindt het de hoogste tijd
dat ook gemeenten als Wasse
naar hun steentje bijdragen.
„Waarom lukt het wel in Gilze
en Rijen of in een gehucht als
Azelo?" vraagt zij zich af.
Doordat niet alle gemeenten in
Nederland asielzoekers willen
opvangen, wordt steeds vaker
een beroep gedaan op colleges
van burgemeesters en wethou
ders, die wel van goede wil zijn.
Die 'onevenwichtigheid' is
D Ancona een doorn in het oog.
Daarom wil ze af van de centrale
opvang in de 52 centra in den
lande. Alle gemeenten zouden
leegstaande scholen, internaten
of kloosters beschikbaar moeten
stellen. D'Ancona opperde haar
Minister H. D'Ancona: 'Te
laat begonnen met. integratie'
foto hendriksen-valk
idee vorige week voor het NOS-
Journaal toen haar werd ge
vraagd of het geen tijd werd om
weigerachtige gemeenten te
dwingen asielcentra te openen.
Haar uitspraak baarde opzien.
Volgens D'Ancona is ten onrech
te aangenomen dat ze al een
kant en klaar plan heeft. „Ik
word van dag tot dag geconfron
teerd met het risico dat grote
groepen mensen, onder wie
vrouwen en kinderen, op straat
komen te staan omdat alle op
vangcentra vol zitten. Dan is het
toch niet verboden om na te
denken over een ander systeem,
zonder dat je het hebt uitge
werkt?"
Van de beschuldiging dat ze las
ten afschuift naar de gemeenten,
wil ze niet horen. „Kijk, in feite
is de rijksoverheid nu ook afhan
kelijk van de gemeenten. Zonder
hen kan ik geen asielzoeker op
vangen. Maar ik wil dat wel
evenwichter spreiden," zegt
D'Ancona.
Ze rekent voor dat in de opvang
centra 5000 asielzoekers een le
gale status hebben en dus in
Nederland mogen blijven. Die
mensen horen door te stromen
naar gewone huizen. De centrale
opvang is kostbaar. Bovendien
vindt D'Ancona het onmenselijk
om iemand zolang in een als
tijdelijk bedoelde centrum te la
ten zitten. Dwang richting ge
meenten kan de minister niet
uitoefenen. Ze hoopt de gemeen
ten in 'innige samenspraak' over
de streep te trekken.
Hoe moeilijk dit is bleek vorige
week toen burgemeester Hans
Gruyters van Lelystad waar
schuwde dat de grens is bereikt
en dat Nederland zelfs moet
overwegen geen vluchtelingen
meer op te nemen. Volgens
D'Ancona spreekt Gruyters niet
namens de Nederlandse bevol
king.
„Wie de televisie aanzet, kan de
oorlogsellende in bijvoorbeeld
het voormalige Joegoslavië zien.
Het weinige dat wij kunnen doen
is ons het lot van die mensen
aantrekken en hen onderdak ge
ven. De burgemeester moet maar
eens gaan kijken naar de mens
onterende toestanden in de op
vangkampen in de oorlogsgebie
den."
Gevaarlijk en meer dan onver
standig, noemt ze uitlatingen als
die van Gruyters. D'Ancona:
„Het is gemakkelijk oordelen
vanuit het noodgebied Flevoland
(deze provincie krijgt miljoenen
guldens aan EG-steun, red.).
Maar er zullen altijd mensen
denken: dat is een wijs man, die
zegt het. Waarom doet de rege
ring dat nou niet?"
D'Ancona ziet weinig mogelijk
heden om de stroom vluchtelin
gen in te dammen. „We kunnen
toch geen prikkeldraad rond Ne
derland zetten. Nu komen de
meeste vluchtelingen uit ex-Joe
goslavië, Somalië en uit Irak en
Iran. Naar die landen kun je
niemand terugsturen. Dat kan
ook niet op grond van interna
tionale verdragen. Daarom krij
gen nu ook meer mensen dan
voorheen een verblijfstitel."
Vergeleken met andere Europese
landen neemt Nederland volgens
D'Ancona maar een bescheiden
percentage vluchtelingen op.
Toch signaleert ook zij dat de
gastvrijheid onder de Nederlan
ders afneemt. De minister
spreekt over 'een fundamenteel
probleem'.
„We zijn te laat begonnen met
het integreren van nieuwkomers.
Het draagvlak in sommige be
volkingsgroepen brokkelt af,
omdat zij het gevoel hebben met
de problemen van buitenlanders
te worden opgezadeld. En in de
praktijk is het ook zo dat Neder
landers die het toch al moeilijk
hebben, die problemen er nog
eens bij krijgen."
„Daarom moeten we meer tijd
en geld investeren om de mensen
die hier mogen blijven, sneller te
laten integreren. De aanpak van
de minderhedenproblematiek en
van het milieu vormt dé grote
opgave voor de politieke partijen
om Nederland leefbaar te 1. u-
den".
