'Huidige cabaret is flauw' Het Venetië worden Bram Vermeulen met programma 'Toeters Bellen' in Breda Sterren het circus in voor Foster Parents Reeks afgelastingen in de schouwburgen Fideï en Arti belicht kwaliteit in de film West Side Story van de jaren negentig UIT GIDS Redding DE STEM GIDS Lik Bekende Nederlanders werven nieuwe donateurs in gala van de Tros 'Kathleen' bij Seapino Rotterdam DE STEM VRIJDAG 22 OKTOBER 1993 Door Marjan Mes Bram Vermeulen; dat was ooit - samen met Freek de Jonge - cabaret. De tegenwoordige, 47-jarige artiest is onder geen enkele noemer te vangen. Hij brengt geen cabaret, maar is ook geen gewone zanger/muzikant. „Daarom noemen de critici mij graag de Nederlandse Tom Waits of Randy Newman. Een hele eer, maar het heeft toch vooral te maken met een rare behoefte om je te plaatsen; dat schept nu eenmaal duidelijkheid. Mis schien kun je Tom Waits beter de Amerikaanse Vermeu len noemen. Grapje! Maar ik zong eerder dan hij." Emotie, overdracht van gevoe lens; daar gaat het zanger met de verleidelijk hese 'stem om. Tij dens zijn optredens staat het gevoel centraal. Meer dan de technische vaardigheid. Hoewel die in zijn laatste theaterconcert 'Toeters Bellen' bepaald niet ontbreekt. Tijdens de slottournee van dit jubileumoptreden (25 jaar zingen in het Nederlands) speelt Bram samen met alle so listen die hem in het vorige sei zoen begeleidden. 'Een puur feest', dat volgens de artiest 'voor onszelf net zo leuk is als voor het publiek'. Morgenavond treedt Bram Ver meulen met zijn orkest van vijf man op in Stadsschouwburg Concordia in Breda. Met Ernst Jansz, Peter Wassenaar, Rick Nolov en Marcel Cuijpers. Aan het eind van de middag verzorgt hij bovendien een kort solo-op- treden voor kinderen, tijdens de slotmanifestatie van de 'Jantje Beton Roefeldag'. 'Slavische Bram' wordt de zan ger/muzikant ook wel door col lega's genoemd. Niet omdat hij uitgesproken Slavische muziek speelt, maar vanwege het 'tem- poloze aspect' van zijn muziek dat herinnert aan zigeunermu- ziek. En die heeft volgens hem weer heel veel te maken heeft met de blues. Die melancholieke muziekvorm die in zijn genen zit en die nooit voorspelbaar kan worden uitgevoerd. „Je weet tijdens zo'n optreden nooit waar je uitkomt. Met 'Toe- 'ters Bellen' geef je het publiek ook het gevoel: waar gaat dit naartoe? Zelf lopen we het ge vaar dat we alleen voor ons eigen plezier zitten te spelen. Maar als je dat dan ook op de zaal weet over te brengen dan wordt het een prachtige avond." Onveilig Bram Vermeulen houdt van risi co. Van het gevaar ergens naar toe te gaan zonder te weten waar je uitkomt. Ook als zwerver in de natuur, op onvoorbereide vakan- tietochten. Maar vooral op het podium, waar hij zonder enig uiterlijk vertoon zijn emoties over de dingen die hem raken in zijn muziek en stem legt. „Het onveilige aspect van het muzi kant zijn, is wat ook die jongens in het orkest aan mij bindt. Een fijn vriendenclubje. Ze glijden perfect mee met wat er gezongen wordt. Een hele band in dienst van de melodie; dat geeft mij een heerlijk gevoel." In Nederland wordt het repertoi re van Bram Vermeulen nog al tijd veel minder gewaardeerd dan in Vlaanderen. Daar zijn bij ieder 'concert' de schouwburgza len uitverkocht. In Nederland mag hij al blij zijn met 200 bezoekers. „Het is vervelend om het zelf te moeten vertellen, maar tijdens een folkfestival in Vlaanderen hadden we 8000 en thousiaste toehoorders. „Je kunt wel zoveel zeggen, zie ik de mensen denken als ik het daar over heb." Zachtheid „Het heeft natuurlijk alles te maken met het maskeren van gevoelens waar de Nederlanders zo sterk in zijn. Ik houd er juist van om gevoelens naarboven te halen. Om weemoed en zacht heid toe te laten. Zodra je durft te denken aan wat je dierbaar is, krijg je nu eenmaal zachtere ge voelens. In Vlaanderen hoef je dat niet uit te leggen. In Neder land is het een moeizame weg om anders dan anders te zijn en niet in het cabaretabonnement geplaatst te kunnen worden. Doet een schouwburg dat wel dan loop je de kans op boze mensen." „In ons land is er een ander soort aandacht voor wat je doet. Niet dat ik daar geen buitengewoon hartelijk publiek meemaak. Maar het zou leuker zijn als het er meer waren. Echte fans zijn het ook niet, want dan zouden ze meer platen en boeken van me kopen. Van mijn boek zijn maar duizend exemplaren verkocht, van mijn platen 3000. Bram Vermeulen: „Ik pas niet zo Bram Vermeulen: „Kinderen maken je bewust van een andere vorm van liefde, "foto Clemens rikken in de Nederlandse theaterwe reld. En ik moet zelf niets heb ben van het huidige cabaret. Daar wordt onwijs veel onzin nigs te berde gebracht. Wat moet je nog van die jonge cabaretiers mee naar huis nemen? Het ver wordt allemaal tot flauw amuse ment. Ik loop liever in het bos dan naar zo'n voorstelling te gaan. Er zijn natuurlijk uitzon deringen, zoals Waardenberg De Jong. Maar dat zijn ook geen cabaretiers. Dat is puur theater. Als je de verkeerd georgani seerde zaal hebt, lopen de men sen daar net zo geshockeerd weg als in de begintijd van Neerlands Hoop." Het Neerlands Hoop-verleden, samen met Freek de Jonge, zal Bram Vermeulen wel altijd blij ven achtervolgen. „Niemand komt van zijn verleden af. Er doet zich wel altijd weer een gebeurtenis voor dat je eraan herinnerd wordt. Of het publiek. Ik ben bijvoorbeeld benieuwd wie er het eerst van ons zal doodgaan, Freek of ik? Dan wordt alles weer opgerakeld, al is het zestig jaar na dato." Chanson Hoewel 'het bluesgevoel', dat hij ook al bij Neerlands Hoop ver klankte, Bram Vermeulen wel altijd zal blijven aankleven, voelt hij zich steeds meer ver want met Jacques Brei. „Hoe ouder ik word des te meer waar deer ik de rijke historie van het Franse chanson. En Paolo Conté is uiteraard een grote favoriet. Taal en klanken worden ook steeds belangrijker. Ik ontwikkel me steeds meer tot een dichter. De mensen halen vaak ook heel andere dingen uit mijn liederen dan ik zelf bedoeld heb." „Poëzie", meent Bram Vermeu len, „is een diepe behoefte. Ik ben een waanzinnige fan van Remco Campert. Maar ik houd ook enorm van vormidioten als Jean-Pierre Rawie. Als ik dat lees dan ligt de emotie voor mij voor een groot deel in de vraag: hoe komt hij aan het passende rijmwoord. Zelf krijg ik veel ideëen als ik in de auto zit." „Het begint altijd met een regel die me te binnen schiet. De re gels zwerven eerst in mijn hoofd rond. Soms maak ik korte noti ties. Dan weet ik al: hier zit een lied in. Het is net als met koken: de ingrediënten zijn er al, dus is het eten in vermogen al aanwe zig. Je hoeft het alleen nog te bereiden. Ik houd ook een dag boek bij en dat helpt enorm. Dat is een vorm van werktuigelijk schrijven waarbij van alles en nog wat naarboven komt." Graag zou Bram Vermeulen meer samenwerken met zijn le venspartner, de actrice en to neelregisseuse Shireen Strooker. In het verleden ontwierp hij meermalen decors voor haar voorstellingen. „Maar", zegt hij, „het is niet gemakkelijk om in mijn werk geld te verdienen. Dus moet je alles aanpakken wat je krijgen kunt. Op die manier ben ik altijd onderweg en kan ik te weinig samen doen met Shireen. Maar zij is wel heel erg belang rijk in mijn leven. De kinderen ook." „Kinderen zijn geweldig belang rijk. Ze versterken je emoties en maken je bewust van een andere vorm van liefde. Hoe is het mo gelijk, denk ik vaak, dat je zo vanzelfsprekend achter je kind staat... Kom vooral niet aan mijn kinderen." Jantje Beton Morgenmiddag tussen 16.00 en 17.00 uur speelt Bram Vermeu len voor kinderen tijdens de slot manifestatie van de Jantje Beton Roefeldag in de Bredase schouw burg. „Ik weet nog niet wat, maar dat komt wel. Ik heb veel affiniteit met kinderen en zij begrijpen mijn songs, heb ik ge merkt." Morgenavond treedt hij in Breda op met 'Toeters Bellen', samen met zijn muzikale vrienden, van wie Ernst Jansz ondermeer de accordeon zal bespelen. Het wordt een chronologische keuze uit 351 liederen, van Neerlands Hoop via 'De Toekomst', 'De Neefjes', 'Het Leven', 'Rode Wijn', 'Dans met mij' naar 'Vriend Vijand' en 'De Tijd stond ook nooit stil'. Hoe het optreden zal uitpakken, ligt he lemaal aan de inspiratie van het moment. Een avontuur van het muzikale gevoel. Het blues-ge- voel. Bram Vermeulen en band spelen morgenavond (zaterdag 23 okto ber) in Stadsschouwburg Concor dia in Breda Toeters Bellen', een theaterconcert met medewerking van Peter Wassenaar, Rick Nolov, Marcel Cuijpers en Ernst Jansz. Andere culturen, andere zeden. Een bewijsbare buitenlander die in een Amsterdamse tram reist zonder afgestempeld kaartje omdat hij het strippensysteem niet kan bevatten, mag rekenen op clementie. Zeker als uit een catalogus van het Stedelijk on der de arm blijkt dat hij op cultureel werkbezoek is. In het buitenland is de relatie naïeve burger en geüniformeerde macht anders. Wie in Parijs op straat loopt en daar in het centrum de gendarmes voor de ministeries ziet posten, realiseert zich dat hij zich beter niet te opvallend kan gedragen. Een vrolijk tochtje door nachtelijk Warschau betekent minstens twee maal controle der papieren. Zelfs vlak over de grens is het anders, ook al spreken ze daar Nederlands. Een gehaast verslaggever op weg van de ene naar de volgende tentoonstelling in Europa's culturele hoofdstad heeft het ervaren. De afstand tussen stadhuis en Willemdok is te gering voor openbaar vervoer. Een kwartiertje langs de Schelde verwaait boven dien de stoffigheid van eeuwen cultuur. Dus te voet. Hij zoekt het brouwerijmuseum, een voormalig Waterhuis aan de rand van de rosse buurt. De zijstraatjes staan niet nauwkeurig benoemd op het kleine stadsplan dat de weg van de ene tentoonstel lingslocatie naar de ander aangeeft. Aan elke hoek houdt hij daarom stil, speurt naar het straatnaambordje en steekt over. Ineens stopt een politiebusje naast hem. Het raam gaat open, een vriendelijk, Amerikaans geknipt hoofd vraagt of de verslaggever zijn paspoort bij zich heeft. „Natuurlijk,en hij overhandigt het nieuwe, rode document. De agent lijkt verbaasd, stapt uit en bebladert het boekje. Half lezend zegt hij: U bent een rood licht genegeerd. U weet toch dat zulks niet mag?" De verslaggever beaamt dat hij daarvan op de hoogte is, maar wil weten waar hij gezondigd heeft. „Hier vijftig meter terug, aan de vorige hoek. Ustopte, keek eerst de straat in en stak desondanks over.De verslaggever legt uit, wat hij deed aan die hoek en dat hij geen voetgangerslicht gezien heeft. „Hebt u geld bij u?" is de reactie. Na het bevestigende antwoord wordt hem verzocht mee te gaan. De zijdeur van het busje gaat van het slot. Op weg door de hoerenbuurt roept de bijrijder een centrale op en vraagt hoeveel de overtreding in Nederlands geld moet kosten. Het antwoord dat de kas vanwege de zondag gesloten is, bevredigt hem niet. Hij herhaalt zijn vraag. Bij het bureau weet hij nog niet wat hij rekenen moet, de overtreder wordt daarom in een cel gezet, waarin al een gezelschap Nicaraguanen wacht. Zij worden beschuldigd van het zonder vergunning muziek maken op de openbare weg. Na tien minuten wordt de Nederlander voor verhoor bevrijd. In een wachtlokaal annex keuken waar schaftende agenten instant soep bereiden mag hij zijn verhaal doen. De kalender staat op weken eerder: dinsdag 21 september. In een hoek liggen twee bundels handelswaar van de Midden-Amerikanen. In beslag genomen pon cho's, dekens en hoeden. Het excuus wordt aanhoord en geloofd, maar is niet ter zake. Fout is fout en dat komt hem te staan op veertig gulden boete. Als hij wil betalen in echte franken, moet dat gepast. De kas is immers dicht. De agenten blijken heren. De Nederlandse gast zal naar de plaats van zijn overtreding worden teruggebracht. Het busje stopt echter voor een rood verlicht raam: Hier leert ge wat rood licht beduidt." Een donkere lichte dame sist in het Frans 'cheri Van onze rtv-redactie Omroepen tonen zich de laatste tijd behoorlijk crea tief als het om wervende acties gaat. De tv-marathon van RTL4 ten bate van het WNF ligt nog vers in het geheugen. De Tros probeert het vanavond op Nederland 2 met het 'Gala of the stars'. Na wekenlange repetities geeft een keur van bekende Nederlanders in deze twee uur durende voorstelling een aantal imponerende cir cusacts weg, aangevoerd door Ivo Niehe. Ze doen het allemaal voor Gina. Gina, een driejarig meisje uit Ecuador, staat symbool voor de duizenden kansarme kinderen die bij het Foster Parents Plan op de wachtlijst staan voor fi nanciële adoptie. Om een einde te maken aan hun uitzichtloze situatie is de organisatie per manent op zoek naar donateurs oftewel foster parents. Zij betalen maandelijks een be drag van 45 gulden waarmee de leefomgeving van 'hun' kind wordt verbeterd. Het geld wordt besteed aan zaken als gezondheidszorg, onderwijs en infrastructuur. Het Foster Pa rents Plan heeft zo al meer dan 700.000 families uit 27 ontwik kelingslanden geholpen. „He laas puilen de wachtlijsten nog steeds uit. Wereldwijd zitten er verschrikkelijk veel kinderen om hulp verlegen", zegt M. Dullaert van de organisatie. American Circus Nederland telt circa 250.000 donateurs. Veel van hen betuig den hun steun na het zien van 'Solo voor een kind', eveneens bij de Tros. Deze formule werd drie keer herhaald. „Hoe suc cesvol ook, 'Solo voor een kind' was eigenlijk louter op kinde ren toegespitst. Dit keer heb ben we gekozen voor iets dat iedereen aanspreekt: het cir- Bokser Arnold Vanderlijde als dompteur in het 'Gala of the Stars'. foto dijkstra cus", aldus Dullaert. Het kwam de initiatiefnemers goed uit dat het American Circus in Am sterdam was neergestreken. Dit grootste tentcircus ter wereld stelde alle nodige faciliteiten beschikbaar. Enkele van de circa dertig be kendheden die hun spontane medewerking verleenden zijn Gert-Jan Droge, Boudewijn Büch, Martijn Krabbé, Nelli Cooman, Linda de Mol, Willeke Alberti, Hans Kazan, Gerrie van der Klei, Gerard Joling en Liesbeth List. Het ope ningsnummer wordt verzorgd door jeugdcircus II Grigio uit het Brabantse Haaren. Veruit het spectaculairst, zo bleek tijdens de repetitie, is het optreden van bokser Arnold Vanderlijde. Van hem is bekend dat hij niet voor een kleintje is vervaard. Maar om dan met acht tijgers in een stalen kooi te kruipen? „Ik heb er wel even over na moeten denken, maar vond het meteen een enorme uitdaging", zegt Vanderlijde. Om ongelukken te voorkomen, kreeg hij van de vermaarde dompteur Dieter Farell een spoedcursus tijgers temmen. Aardige rechtse „De act heeft veel weg van een bokswedstrijd", meent Vander lijde. „Afstand bewaren en goed kijken zijn ook hier vrese lijk belangrijk. Er is eigenlijk maar één verschil. In deze ring heb je met acht opponenten tegelijk te maken." Farell trekt de vergelijking door: „Ook de tijgers beschikken over een aardige rechtse. Normaal duurt het jaren voor iemand tot deze prestatie in staat is. Arnold had echter een voordeel: hij wist al min of meer hoe hij zich als een tijger moest bewegen." De bok ser, breedgrijnzend: „Tja, ik heb thuis zelf ook een poesje." Ook Danny de Munk blijkt niet vies van waaghalzerij. Hij voert een gedurfde trapeze-act op. Huub Stapel en Patty Brard studeerden een paardendres- suur-nummer in. De opmerke lijke olifantenfinale is voorbe houden aan Anneke Grönloh, Marte Röling en Liz Snoyink. In het programma gaat vanzelf sprekend veel aandacht uit naar de activiteiten die het Foster Parents Plan ontplooit. Tijdens de uitzending zal regel matig worden overgeschakeld naar twee telefoonpanels (in Aalsmeer en in het Rotterdam se Ahoy') waar maar liefst 1400 mensen de tussenstand bijhou den. 'Gala of the Stars', Neder land 2, 20.21 uur Van onze kunstredactie Breda - Binnen een week moesten in de Bredase Stads- schouwburg drie toneelvoorstellingen in de maand no- vember worden afgelast. Het gaat overigens om produk- ties die om artistieke redenen door de gezelschappen zeil van het repertoire zijn genomen. De Vlaamse Theatergroep Nova Zembla heeft afgezien van het spelen van 'Zondvloed' omdat zij het eindresultaat onvoldoende vond. Deze voorstelling zou op 3 en 4 november in Theater Achterom te zien zijn. Ook 'Hedda Gabler' door het Vlaamse Theater De Korre (16 november) en 'Die verlorene Ehre der Katharina Blum' van het Westdeutsches Tourneetheater (ij november), die beide in de grote zaal zouden worden gespeeld zijn afgelast. Pogingen om op korte termijn voor vervangende voorstellingen te zorgen, zijn niet gelukt. Ook op cabaretgebied wordt op het laatste moment druk geannuleerd. De voorstelling die het cabaret-duo Zindroo® vanavond in de Nobelaer in Etten-Leur zou geven, gaat niet door omdat Herman Boon en Bert Schuiling het programma 'Normaal gesproken' nog niet rijp achten voor het grote publiek Er waren 350 kaarten verkocht. De voorstelling van Hans Teeuwen, 'Hard en zielig', in De Boulevard in Breda is wegens ziekte van de cabaretier ver plaatst van vanavond naar donderdag 2 december. Het is de eerste show van Teeuwen na de dood van zijn vroegere podiumpartner Roland Smeenk. Van onze filmredactie Oudenbosch - 'Kwaliteit uit beeld' is de titel van het film weekend dat op 30 en 31 oktober wordt gehouden in cultureel centrum Fideï et Arti in Ouden bosch. In drie lezingen, begeleid door videofragmenten, staat de vraag naar kwaliteit centraal. Ook wordt een zestal lange speelfilms vertoond, waaronder 'Edward II' van Derek Jarman, dat ook voor anderen toeganke lijk is. Ze vormen een onderdeel van het nieuwe filmseizoen van Fideï et Arti. Aan het woord komen de filmdo centen Hans van Driel, Jou Raessens en Henk Haest en Si Fu Maltha, directeur van Meta Film, die veel artistieke produk ties in zijn pakket heeft. Vertoond worden ondermen 'The Hot Spot' van Hopper, 'Edward II' van Jarman, 'M - Eine Stadt suck seinen Mörder' van Fritz Lan en 'Cinema Paradiso' van Gii seppe Tornatore. Daarna» worden korte films van o.a. Rus Pelesjan en van Paul Dries sen gedraaid. Roosendaal - Schouwburg De Kring. Seapino Rotterdam met 'Kathleen' van Ed Wubbe en 'Perureim' van Itzik Galili. Gezien op donderdag 21 okto ber. Op 27 oktober in Eindho ven, 29 en 30 oktober schouw burg Rotterdam. Door Marjan Mes Seapino Rotterdam laat on der de artistieke leiding van Ed Wubbe de oude koers, met vrolijk divertissement voor een jong publiek, geheel va ren. Vrolijk waren gistera vond in Roosendaal 'Ka thleen' noch 'Perureim'. Maar wel van een grote artistieke kwaliteit en zeggingskracht en bovendien schitterend uit gevoerd door een jong ensem ble met voortreffelijke dan sers. 'Kathleen' van Ed Wubbe bleek een formidabele aanwinst voor het Nederlands dansrepertoire. Een soort 'West Side Story' van de jaren negentig, waarin een groep kansloze jongeren in een 'landschap' van grauw beton de uitzichtloosheid van een leeg be staan uit in agressie en geweld. Bij stampende en snerpende har drock kreeg de troosteloze we reld van de grotestadsjungle ge stalte. De jongens en de meisjes (in zwart en grijs) vormden aparte groepen, die elkaar uit daagden maar elkaar ook zoch ten, in soms wanhopige pogingen tot contact. In de duetten tussen de seksen was evenwel ook een grote kwetsbaarheid en soms zelfs een FILMS GOES -Grand Theater 19 en 21.45 u. Jurassic Park. HULST - De Koning van Engeland 19.15 en 22 u. Jurassic Park. 19.30 en 22 u. In the line of fire. 19 en 22 u. The firm. 19.30 u. Teenage mutant ninja turtles 3. 22 u. Sliver. 19.15 en 22 u. The fugitive. MIDDELBURG - Cinema 20 u. Red Rock West. 22.30 u. Les nuits fauves. OOSTBURG - Ledeltheater 20 u. Hot shots 2. TERNEUZEN - Luxortheater 20 u. Indecent proposal. 20 u. Angie. VLISSINGEN - Alhambra 1 19 en 21.45 u. Jurassic Park. - Alhambra 2 20 u. The firm. - Alhambra 3 19 en 21.45 u. The fugitive. - Alhambra 4 19 en 21.45 u. The piano. BERGEN OP ZOOM - Cinem actueel 1-2-3 18.45 en 21.30 u. The fugitive. 18.45 en 21.30 u. Jurassic Park. 18.45 eif 21.30 u. In the line of fire. - Roxy I - 18.30 en 21.30 u. The onverwachtse tederheid te ti speuren, al werd die meestal weer snel afgeweerd met pesterig gebaar. De jongens gen fysieke krachtmetingen en werden door de meisjes uitge daagd op hun mannelijkheid. groep vormden ze soms een dair geheel, met een enorme pe wer. Ook de meisjes vertoonden groep meermalen een triomfan telijke veerkracht, waaruit onge broken levenslust sprak. Die af wisseling, met jeugdig optimis me als drijvende kracht, maakte 'Kathleen' tot meer dan alleen een somber portret van een doemde generatie. Wubbes dansidioom bleek bo vendien van een grote schoon heid, met een heel bijzonden bewegingstaal die de ger toestand van deze jongeren voo: zich liet spreken. 'Perureim' van de Israëlisch choreograaf Itzik Galili was even raadselachtig als indruk wekkend. Mannen met ontbloti bovenlijven bewogen traag atletisch vlak boven de gre waar zij met kleine matrasjes de weer waren. Het leek gestileerd beeld van een trouille in de nachtelijke woes tijn. Met de komst van vrouwen oil stonden er puur dansante, lyri sche momenten bij de emotione rende muziek van Michael Ny- man. Onvoorspelbare, inventie» beweging en poëtische bi gingen op een ongewone manin samen, die uiterst boeiend Niet op de laatste plaats door de sterke en subtiele uitvoering val de Scapino-dansers. - ,;a firm. -Roxy 2 - 18.45 en 21.30 u. Sliver. BRUGGE - Kennedy Complex 20 en 22.30 u. Jurassic Park.. 20 en 22.30 u. Ad Fundum. 20 u. The Firm. 22.45 u. The fugitive. 20 en 22.30 u. In the line of fire. KNOKKE - Beverly Sereens 20 en 22.30 u. Jurassic Park. 20 en 22.45 u. The firm. 20 en 22.30 u. Ad Fundum. 20 u. The fugitive. Onze archieven gaan archivarissen en const Nederlands papieren dreigt te verpulveren, kilometers boeken en j theek en de rijksarchit dellij k iets aan moet w dat er een bruikbare n en meteen toegepast k maar enkele tientallen komen. Wat is nu het j Door Ivo Postma Den Haag/Arnhem - Zesendi strekkende meter Nederland; chiefmateriaal onderging langs een ontzuringsbehandi in Houston in Texas. Het ma aal, dat afkomstig is uit de ninklijke Bibliotheek in Haag, wordt ontzuurd in proeffabriek van het Akzo- cern. Door de behandeling diethyl zinkgas stopt het vei ringsproces waaraan het pa tot dusver onderhevig was. Het is de tweede zending chiefmateriaal die door de Ri archiefdienst naar Houstor gestuurd. De eerste zending j in juni en in oktober gaa opnieuw een container uit Haag naar Houston. De bei ling is dat er in 1994 in to tien zendingen gaan. „Dit is natuurlijk veel te we: Het moet allemaal veel gr schaliger gaan gebeuren," Ted Steemers, beleidsmedev ker Conservering en Restaui bij de Rijksarchiefdienst, „k wij kunnen nu eenmaal niet -staan met alsmaar roepen da toestand van de nationale chieven zo slecht is. We wi op deze manier laten zien da de achterstand zo snel mog willen inhalen." Deltaplan Steemers en zijn collega G de Bruin maken bij dit overz noodprogramma dankbaar .bruik van de gelden die hui beschikking staan dankzij meerjarige Deltaplan voor Cultuurbehoud dat in 1991 het leven is geroepen. „Het I taplan is een zegen," zegt Bruin. „Het 800 miljoen gul omvattende fonds heeft ge tot samenwerking met inste gen - zoals het ministerie -, anders niet zo gauw tot s zou zijn gekomen." Steemers en De Bruin hac het liefst gezien dat Neder al over een fabriek zou besc ken waar archieven die me ondergang worden bedreigd hoogst noodzakelijke beha ling kunnen ondergaan. Ma ministeries van WVC en Economische Zaken zijn druk aan het touwtrekken Akzo. Behalve om de vraag voldoende klandizie is voor fabriek gaat het daarbij v( om geld. Een woordvoerder van merkt fijntjes op dat het standkomen van een ontzuri fabriek meer een belang is de samenleving dan van het zo-concern. Volgens Akzo be gen de bouwkosten van eer briek die groot genoeg is rendabel te zijn 25 miljoen den. Wanneer dat op tafel 1 kan er eindelijk een einde kc aan een tijdperk dat we w< Door onze correspondent Aart Heering Om de ondiepe, warm brakke lagune van Ve te bevrijden van een lijks terugkerende stir de algendrab, worden 1989 iedere zomer 3( 50.000 kubieke meter met fijnmazige netten zameld. Het blijkt te helpen: het in de lagune is sedertdie derdèr en in Venetië slechts zelden meer de ka ristieke geur van rotte eie ruiken. Daarmee rees de wat te doen met de 'oogs de algen. Een deel dl wordt tegenwoordig vei voor de bereiding van mest en veevoeder, zoa elders in de wereld gebeu Maar de Italiaanse ond kers hebben nu een gloe we bestemming gevondei fabricage van papier en i Sinds vorig jaar is een i team van het Consorzio zia Nuova, een groep v dernemingen die op heeft gekregen om Ven beschermen tegen het ho ter en het ecologisch eve in de lagune te herstell men met het milieukunc

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 22