DE STEM
Iünderfilm-festival van start
gehad,
UIT GIDS
SCHIJF
Een van de grote trekpleisters is de vierde Muppet-show
RVU praat over taboes
Lezingen internationale
kunstenaars op St. Joost
in zesdelige tv-serie
LTATEN.
LR 1993
Voetbalavondje
Samenwerking met Apollohuis Eindhoven
Yes
Okoshi, Harrell,
Spendel Coster
Jeanne op de
brandstapel
Harnoncourt
en Schubert
MUZIEKRECENSIES
„Ik dacht dat artiesten alt yd goed
aten, maar je ziet ze gewoon een
patatje prikken"
Sybrand Niessen, tv-presentator
Gids
FILMS
IB GOES
-Grand Theater
14 en 20 u. Jurassic Park.
B HULST
De Koning van Engeland
20 u. Jurassic Park.
20 u. Angie.
20 u. The firm.
20 u. Sliver.
20 u. The fugitive.
B MIDDELBURG
Cinema
20 u. Mad dog and glory.
B VLISSINGEN
Alhambra 1
14 en 20 u. Jurassic Park.
Alhambra 2
14 u. Teenage mutant Ninja Turt
les.
20 u. The firm.
Alhambra 3
14 u. The fugitive.
I 20 u. Tous les matins du monde.
Alhambra 4
14 u. De ongelofelijke reis.
20 u. Angie.
B BERGEN OP ZOOM
Cinem'actueel 1-2-3
20 u. The fugitive.
14 en 20 u. Jurassic Park.
14 u. Junglebook.
14 en 20 u. In the line of fire.
-Roxy 1-14 u. Teenage mutant
Ninja Turtles 3.
20 u. The firm.
Roxy 2 - 20.15 u. Sliver.
14 u. Dennis the menace.
BGENT
Decascoop
14.30, 17, 20 en 22.30 u. Jurassic
Park.
14.30, 17, 20 en 22.30 u. Ad Fun-
dum.
17, 20 en 22.30 u. Boxing Helena.
14.30 en 17 u. Hon
14.30, 17, 20 en 22.30 u. The firm.
14.30, 17, 20 en 22.30 u. In the line
of fire.
20 u. Tina.
14.30, 17, 20 en 22.30 u. Sliver.
14.30, 17, 20 en 22.30 u. The
fugitive.
22.30 u. Guilty as sin.
14.30, 17, 20 en 22.30 u. Hot Shots
2.
14.30 en 17 u. Cliffhanger.
20 en 22.30 u. The piano.
Van onze rtv-redactie
Ajax-Besiktas, Porto-Feyenoord
en een 'Fifty fifty'-interview met
Ruud Gullit vormen de bestand
delen van een voetbalavondje
dat duurt van zeven uur tot
middernacht.
De uitzending van de Europa
Cup-wedstrijden begint om res
pectievelijk 19.20 en 21.40 uur.
De Evangelische Omroep her
haalt het interview dat Henk
Binnendijk in de reeks 'Fifty
fifty' met Ruud Gullit had langs
het trainingsveld van Sampdoria
te Genua. Dat doet de EO in
twee delen (19.03 en 21.25 uur).
Studio Sport (23.43 uur) besluit
het eup-avondje.
WOENSDAG 20 OKTOBER 1993 DEEL
Van onze kunstredactie
Breda - Op de kunstakademie Sint Joost in Breda vindt
vanmiddag een openbare lezing plaats door de Britse geluid
en lichtkunstenaar Ron Haselden.
De lezing is onderdeel van een reeks, waarvoor Sint Joost in
samenwerking met het Apollohuis in Eindhoven een aantal
kunstenaars uit Europa heeft uitgenodigd.
De lezingen vinden iedere
woensdagmiddag om 14.00 uur
plaats in de kapel van de IJpe-
laar, het onderkomen van Sint
Joost. De laatste lezing is op 15
december. Alle lezingen zijn gra
tis. De meeste deelnemende kun
stenaars hebben gelijktijdig een
project lopen in het Apollohuis
in Eindhoven.
Na Ron Haselden vanmiddag
(over 'Multimedia in de beelden
de kunst'), komen de volgende
weken aan bod Phill Niblock
(USA), Rolf Sachsse (Did), Bruce
Checefsky (USA), Juan d'Oultre-
mont (B), Henri van der Putten
en Paul Panhuysen (N),
De woensdagmiddagserie is wel
iswaar in beginsel opgezet voor
studenten en docenten van Sint
Joost, maar de akademie nodigt
uitdrukkelijk alle belangstellen
den uit, die de kans willen heb
ben om kennis te maken met een
aantal interessante kunstenaars,
hun werk en hun opvattingen.
Benno Premsela, ex-voorzitter van het COC, komt aan het
woord in 'Taboes'. Naast hem een 13de eeuws Cambodjaans
fallussymbool. foto snoek
DE MEESTE groepen of arties
ten die unplugged gaan probe
ren met behulp van akoestische
instrumenten hun muziek iets
intiems mee te geven. Yes doet
dat op de cd Symphonic music
of Yes ietj es anders; veel van de
ooit op elektrische wijze door
Yes voorgebrachte muziek
wordt vertolkt door een echt
orkest...
Onder leiding van Alan Parsons
hoor je Yes-leden Jon Ander
son, Bill Bruford en Steve Ho-
we samen het London Philhar
monic Orchestra, The English
Chamber Orchestra en The
London Community Gospel
Choir klassieke Yes-nummers
vertolken.
De muziek van Yes is altijd
tamelijk orkestraal geweest,
dus vertolkingen samen met
een symfonie- of kamerorkest
kunnen nauwelijks misgaan,
zou je denken. Toch valt dat
tegen. Symphonic music of Yes
is in speltechnisch opzicht een
vlekkeloze plaat, maar de cd
doet je niettemin hevig terug
verlangen naar de originele
versies van de diverse num
mers. Want een van de aardige
dingen van Yes was dat een
rockgroep er in slaagde om met
eigen, elektrische middelen een
symfonisch geluid neer te zet
ten. De unplugged-bijdragen
van de orkesten op deze plaat
halen wat mij betreft alle span
ning uit de nummers.
Maar wie weet zijn er wel volop
liefhebbers voor. Die mensen
kunnen ook op 4 december in
Urecht terecht als in de Jaar
beurs Yes, koor en orkesten live
zullen optreden. (RCA Victor)
WIM VAN LEEST
JAPANNER TIGER Okoshi
speelt trompet en hij legt daar
bij een voorkeur aan de dag
voor het traditionele materiaal.
Zijn cd Echoes of a note (A
tribute to Louis 'Pops' Arm
strong) laat Okoshi's interpre
taties horen van ooit door
'Satchmo' gespeeld repertoire.
Samen met onder anderen gita
rist Mike Stern en drummer
Peter Erskine brengt Okoshi
zijn uiterst verzorgde jazz die
een heel klein beetje naar fu
sion neigt op de momenten dat
Stern wat meer de ruimte
krijgt.
Echoes of a note is een onberis
pelijke plaat die als geluidsde
cor heel aangenaam is, maar
die op hoger volume afge
speeld, wat al te gepolijst over
komt. (JVC, VIA)
Opwindender gaat het eraan
toe op Upswing van trompettist
Tom Harrell. Harrell is een
oude rot die speelde bij Woody
wel voortdurend opvalt is de
aandacht die deze orkestleider
besteedt aan begeleidingsmo
tieven. Bij Harnoncourt worden
deze meestal onderbelichte be
geleidingsfiguren uitgebouwd
tot volwaardige stemmen die
Schuberts muziek een verras
sende toegevoegde waarde ge
ven.
Zoals je mag verwachten, volgt
het Koninklijk Concertge
bouworkest Harnoncourt in al
les virtuoos, ook in de door
gaans fikse tempi die door deze
topmuzikanten allemaal tot een
vlekkeloos einde worden ge
bracht. De Schubert van Har
noncourt en het Concertge
bouworkest is een belevenis.
(Teldec)
HANS ROOSEBOOM
Het melodramatische orato
rium Jeanne au bücher (Jeanne
op de brandstapel) van de
Zwitsers-Franse componist
Arthur Honegger (1935) is een
wonderlijk samenraapsel van
muziekstijlen. Nog wonderlij
ker is de inhoud. Jeanne d'Arc
staat op de brandstapel en blikt
vlak voordat het vuur ontsto
ken wordt terug op haar leven
en op haar schijnproces. Het is
een verhaal vol middeleeuws
diepkatholiek sentiment, het
Heilige Frankrijk, verscheurd
door oorlog, woest en ledig als
in Genesis 1, en Jeanne als
Dochter van God, maar door
het opgehitste volk verketterd
als duivelskind.
Hoe overspannen de thematiek
ook is, het biedt een componist
wel alle mogelijkheid om zijn
registeres open te trekken. En
dat doet Honegger. Het is ove
rigens niet allemaal tragedie en
heldendom in dit werk, want
bijvoorbeeld het 'proces' waar
op Jeanne tot de brandstapel
wordt veroordeeld wordt ge
voerd met dieren in de hoofd
rollen (het Varken als rechter,
de Ezel als griffier). Hier maakt
Honegger humoristisch gebruik
van jazz- en 20-eeuwse dans
muziek, ter afwisseling van de
nogal zware toonzetting van de
rest.
Van Jeanne au bücher is een
opname in het Duits ver
schenen (Johanna auf dem
Scheiterhauffen), en dat bij
zo'n ontzettend Frans onder
werp. Vooral aan het slot, dat
superfranse muziek laat horen,
stoort de Duitse taal wel een
beetje. Maar je kunt niet alles
hebben, en de opname is verder
heel mooi. (KOCH)
HR
Van onze rtv-redactie
Ondanks alle vermeende openheid wemelt het nog van de
taboes. Bij de RVU kwamen ze in ieder geval moeiteloos
op wel dertig stuks uit. Van ,'hoerenlopen' tot 'de dood' of
'sex op oudere leeftijd'.
In de nieuwe zesdelige televi
sieserie 'Taboes', vanaf van
avond op Nederland 3, komt
een aantal van die moeilijk
bespreekbare onderwerpen
aan bod. De geïnterviewden
worden daartoe ondervraagd
in een fort-, als symbool van
een stevig bolwerk dat moei
lijk te 'nemen' valt. Vla een
televisiescherm op de achter
grond zijn zij verbonden met
de buitenwereld. Via dat
scherm wordt hun verhaal
geïllustreerd. Als er niets te
illustreren valt, geeft het toe
stel alleen een ruis.
In de eerste aflevering vertel
len mannen waarom ze'naar
de hoeren gaan. Naar schat
ting is een op de vijf ooit in
zijn leven bij een prostituee
geweest. Vijftien procent van
deze groep gaat zelfs regelma
tig. Het aantal betaalde wip
pen moet jaarlijks zo'n 12,5
miljoen bedragen.
Weduwnaar
De programmamakers, die
veel moeite hebben moeten
doen mannen voor de camera
te krijgen, belichten onder
meer de mr. A. de Graaf
Stichting. Deze tracht de ac
ceptatie van klanten te bevor
deren en streeft naar bonafide
prostitutie. Als spreekbuis
treedt op de heer N. ten Kate,
die sinds hij weduwnaar is
gebruik maakt van betaalde
sex. „Ik had het idee dat ik me
in iets heel smerigs stortte.
Maar dat viel erg mee. Miljoe
nen mannen bedienen zich van
een prostituee en niemand
praat erover", aldus Ten Kate.
Schande
Hij heeft aan den lijve onder-
Herman, Stan Kenton, Horace
Silver en Phil Woods en die ook
als componist zijn sporen ver
diend heeft.
Upswing laat Harrell horen in
een sextet dat verder bestaat
uit Phil Woods (altsax), Joe
Lavano (tenorsax), Danilo Pe
rez (piano), Peter Washington
(bas) en Bill Goodwin (drums).
In zeven eigen stukken en
Blues connotation van Ornette
Coleman wordt schitterende
jazz gespeeld. Upswing is een
goed voorbeeld van hoe gere
nommeerde muzikanten met el
kaar kunnen spelen zonder dat
ze de neiging krijgen elkaar
van de plaat af te toeteren.
Ruimte voor virtuositeit is er
wel degelijk, maar het staat
allemaal in dienst van de com
posities. Daardoor wordt een
diepgang bereikt die vooral in
stukken als Train shuffle, Pro
cession en Tune-a-tune over
donderend overkomt. (Chesky
Records, VIA)
Dat echte jazz alleen maar door
Amerikanen gespeeld kan wor
den is onzin, dat blijkt op de
momenten dat bijvoorbeeld
Brazilianen of Afrikanen zich
met jazz bemoeien. Dat er wel
iets voor te zeggen valt, speelt
door je hoofd als je sommige
Europeanen bezig hoort in een
Amerikaanse jazz-omgeving.
Cool Street van de Duitse toet
senist Christoph Spendel werd
aan de overkant van de grote
plas opgenomen met muzikan
ten als Omar Hakim, Victor
Bailey, Oscar Castro Neves en
Mark Johnson. Het is een op
het eerste gehoor heel lekker
klinkende plaat met beschaafde
fusion, maar als je wat kriti
scher gaat luisteren dan hoor je
toch dat Spendel met al zijn
goede bedoelingen niet veel
verder is gekomen dan de mu
zikale clichés van het genre.
Nergens worden er opmerkelij
ke frisse ideeën aan de muziek
toegevoegd en hier en daar
krijg je als het ware het idee
dat die Amerikaanse sessie-cats
even wachten tot Spendel weer
Nikolaus Harnoncourt
foto teldec
Jurylid Maartje van Weegen: „Sommige omroepen zijn vol
strekt ongeïnteresseerd in de jeugd. foto dijkstra
Door Marjan Mes
Niet alleen het goede kinderboek staat steeds meer in de
belangstelling en krijgt jaarlijks extra aandacht. Ook de
betere kinderfilm heeft zijn jaarlijkse 'feestje': Cinekid.
Vandaag begint dit film- en televisiefestival voor de
zevende keer in cultureel centrum De Meervaart in
Amsterdam-Osdorp.
vonden hoe groot het taboe is.
Sinds hij er openlijk mee te
koop loopt, heeft hij zich uit
bepaalde maatschappelijke
organisaties teruggetrokken.
„Om anderen geen schade te
berokkenen. Verder wil ik
daar niets over zeggen", stelt
hij tijdens de perspresentatie
van de serie.
„Betalen een schande? Ach, bij
de bakker betaal je toch ook.
Een vriendin erbij in een rela
tie is veel gevaarlijker dan een
prostituee", luidt de algemene
opvatting in de film.
Een van de hoerenlopers
vreest wel het steeds verleggen
van grenzen: „Dat je door je
nieuwsgierigheid almaar jon
gere vrouwen bezoekt en mis
schien op een gegeven moment
wel je eigen kinderen zou kun
nen misbruiken."
aangesloten is. Het resultaat is
een tamelijk overbodige plaat.
(TCB Records, VIA)
Hoe het met keyboards en jazz
wel klinkt, valt te horen op
Let's set the record straight van
Tom Coster. Die plaat biedt
daverende fusion die je als luis
teraar op het puntje van je stoel
doet zitten. Coster weet de
platgetreden paden te vermij
den en door het aantrekken van
Bob Berg op saxofoon en Frank
Gambale op gitaar heeft hij
twee instrumentalisten op zijn
plaat die fantastisch kunnen
soleren en dat dan ook nadruk
kelijk doen. Daarnaast zorgen
topmuzikanten als Alfonso Jo
hnson (bas) en Dennis Cham
bers (drums) niet alleen voor
degelijkheid, maar ook nog
eens voor uiterst inspirerende
ritmische ondersteuning.
Zodoende is Let's set the record
straight een puike plaat die
laat horen dat fusion nog wel
degelijk vernieuwend kan zijn.
(JVC, VIA)
WVL
Nikolaus Harnoncourt heeft
zich weer een stap verder ver
wijderd van zijn basis. Vorig
jaar al bracht Hij de verzamelde
symfonieën van Beethoven op
indrukwekkende wijze uit, nu
is zijn versie van de symfonieën
van Schubert op cd verschenen.
De van oorsprong barokspecia-
list Harnoncourt lijkt dus zijn
oude stiel voorgoed verlaten te
hebben. Er gaan zelfs geruch
ten dat hij nog veel verder gaat,
want aan de horizon doemen de
symfonieën van Bruckner op.
Overigens is dat minder verras
send dat het lijkt, want er loopt
een rechte lijn van de Oosten
rijker Schubert naar de Oos
tenrijker Bruckner, en tenslotte
is ook Harnoncourt een Oosten
rijker.
Luisterend naar Harnoncourts
interpretatie van Schuberts
laatste symfonie (de 'Grote')
valt die overeenkomst met
Bruckner weer eens op. En dat
ligt niet aan de dirigent, want
Harnoncourt zet Schubert na
melijk niet extra dik aan. Wat
Tot en met 27 oktober worden
vijftien nieuwe kinderfilmpro-
dukties uit de hele wereld ver
toond. Gelijktijdig vindt 'Cine
kid op lokatie' plaats, met een
selectie van festivalfilms in
twintig Nederlandse plaatsen. In
deze regio doet alleen Fideï et
Arti in Oudenbosch mee.
Na afloop vindt niet alleen de
uitreiking van de Cinekid
Awards plaats, maar ook van de
jaarlijkse Kinderkastprijzen
voor de beste Nederlandse tele
visieprogramma's voor de jeugd.
Maartje van Weegen zit in de
jury. Volgens haar „zijn sommi
ge omroepen volstrekt ongeïnte
resseerd in de jeugd. Ze doen
niets of pakken het aan zonder
een greintje fantasie."
In de Cinekid-programmakrant
zegt Maartje van Weegen blij te
zijn dat televisieprogramma's als
'Het Klokhuis' en 'Sesamstraat'
zijn uitgekozen voor de Kinder
kastprijzen. „Dat komt waar
schijnlijk een beetje door mij. Ik
vind het knap dat het ze lukt om
die kwaliteit zo lang vast te
houden."
Niet verbieden
De televisiejournaliste zou „kin
deren niet willen verbieden naar
iets op televisie te kijken. Het
lelijke hoeft niet gestimuleerd te
worden, maar het echte leven is
nu eenmaal niet alleen goed en
mooi, maar ook lelijk, slecht en
treurig. Zowel voor kinderen als
volwassenen. Iets verbieden, nee.
Wel liever meekijken en meepra
ten."
Een van de grote trekpleisters
van Cinekid wordt 'The Muppet
Christmas Carol', de vierde
Muppetfilm, maar de eerste in
samenwerking met Disney (die
de rechten op de poppen van Jim
Henson kocht). Het beroemde
kerstverhaal van Dickens over
de vrek Scrooge (Michael Caine)
De overige kinderfilms die wor
den vertoond tijdens Cinekid
zijn onder meer: 'Olifant in het
ziekenhuis' van de Duitse Karola
Hattop, 'Reintje de Vos', een
Duits/Chinese produktie van
Reineke Fuchs (animatiefilm
naar Goethe), 'Rode Laarsjes'
van Chakmeh uit Iran, 'De fami
lie Crums in galop', 'Het kale
spook' en 'Verloren onschuld'
(drie Deense films) en 'Kinder-
spiele' van de Duitser Wolfgang
Becker. 'Ik hou van lawaai' van
Bredanaar Bob Entrop over de
15-jarige blinde Bas die samen
met de even oude Brechtje naar
Singapore reist, staat ook op het
programma en is genomineerd
voor een prijs.
Ouderen
In de tweede uitzending ko
men ouderen aan bod over
hun sexbeleving. Een
72-jarige vrouw die een leven
dige relatie met haar 80-jarige
vriend heeft, maar eigenlijk
niet aan haar kinderen durft
te zeggen dat ze 'het' nog
steeds doet.
In de resterende vier delen
wordt gepraat over het hebben
van een psychiatrisch- of ge
vangenisverleden, verraad en
de hoogte van het inkomen,
vreemd genoeg in Nederland
nog steeds een gevoelig onder
werp.
Als het aan de makers Hans
Quatfass, Ineke Brinkmann en
Marianne van Eldik Thieme
ligt, zijn er nog heel wat ver
volgdelen in het verschiet.
Voorlopig houdt de RVU het
bij zes afleveringen.
(Nederland 3, 21.10 uur)
die 's nachts wordt lastig geval
len door de geesten van zijn
overleden collega Marley, is in
Victoriaanse stijl aangekleed.
Miss Piggy
Kermit en Miss Piggy spelen het
arme echtpaar Bob Cratchit en
zijn vrouw Emily. 'The Muppet
Christmas Carol' is de eerste
speelfilm die wordt geprodu
ceerd door Brian Henson, die na
de dood van zijn vader Jim
Henson het bedrijf, met studio's
in New York en Londen, over
nam.
Een andere speelfilm die in aan
merking komt voor een prijs is
'Lotta uit de Kabaalstraat', een
Zweedse verfilming van het boek
van Astrid Lindgren door Johan
na Hald. Ook 'Blinky Bill' van de
Australische cineast Yoram
Gross over een klein koalabeer
tje is genomineerd voor een Ci
nekid Award. Uit China komt
'Een brief uit de hemel' over een
jongetje dat bij zijn grootvader
woont omdat zijn ouders ver weg
werken.
'Ik hou van lawaai' van de Bredanaar Bob Entrop over de vijftienjarige blinde Bas is genomineerd voor een prijs. foto sol film
Lawaai