Resultaat overleg Moskou nihil Pales Frankrijk vreest aanhouden noodweer 'Wapenleveranties vanaf Hz^1 „Voor 6 zet ik rn'li sp^^r geia op ae direKening. Allerlei mii Bespaa auto Serviërs en Kroaten vergroten druk op moslims Bezetters van parlement weigeren om hun wapens in te leveren basis voor twee oorlogen' Om economie i 085 - 249 2 BUITENLAND KORTI Elk jaar treft een ramp India Maritiem Instituut "De Ruyter" Hogeschool ffT Zeeland POSTBANK Sparen doe je gewoon bij de Postbank. 'Van het aanraken| ZATERDAG 2 OKTOBER 1993 Sarajevo/Zagreb (rtr/dpa/ afp) - De Bosnische Kroaten dreigen sinds vrijdag evenals de Bosnische Serviërs hun concessies voor het vredes plan aan de moslims in te trekken, als die dit niet uiter lijk 15 oktober aanvaarden. Het parlement van de Kroaten beval tevens algemene mobilise ring om zich voor te bereiden op mogelijke nieuwe strijd in het zuiden van Bosnië. "Geen tegemoetkomingen als vredesplan niet snel wordt aanvaard' De moslims wezen het plan eer der in de week in feite af door het alleen te aanvaarden op voorwaarde dat de Bosnische Serviërs en Kroaten alle vero verde gebied teruggeven. De moslims raken intussen onder ling zo verdeeld, dat de Bosni sche (moslim) president, Alija Izetbegovic, regeringstroepen heeft opgedragen op te treden in de westelijke moslim-enclave Bi- hac, die zichzelf autonoom heeft verklaard. De Bosnische Kroaten schoten vrijdag twee vluchtelingen dood van een groep van bijna 400 moslim vrouwen, kinderen en ouden van dagen die zij onder bedreiging met hun wapens door de frontlijn dreven naar het door hen omsingelde moslimgetto in Mostar, waar zeker 55.000 mos lims ingesloten zitten. De Bosni sche Serviërs startten volgens een woordvoerder van het VN- Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen een nieuwe cam pagne van etnisch zuiveren om moslims en Kroaten uit het ge bied van Banja Luka te verdrij ven. De Nederlandse luchtmacht voert woensdag en donderdag 3 evacuatievluchten uit om 17 ge wonden en 23 familieleden uit Sarajevo te evaceren. Van de gewonden worden er twee, onder wie een elfjarig kind met hart klachten, naar Nederland over gebracht. Zij worden opgenomen in het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam en het Radboud- ziekenhuis in Nijmegen. Van de overige vijftien gewonden gaan er negen via het Italiaanse Anco- na naar Polen en Finland. De andere zes worden naar Dene marken gebracht. Moskou (dpa/afp/rtr) - De onderhandelingen tussen een - delegatie van de Russische president Boris Jeltsin en TF7 1 l vertegenwoordigers van de oppositionele parlementsle- W62 VOO F Ö.6 OOflOff den vrijdag in Moskou hebben niets opgeleverd. De gesprekken liepen meteen stuk op de eis van Jeltsin dat de bezetters van het parlement hun wapens moeten inleveren. Het einde van de crisis, die in middels elf dagen duurt, lijkt door het mislukte overleg verder weg dan ooit. De Jeltsin-delegatie onderhan delde op aandringen en onder leiding van de Russische Kerk voor de eerste keer officieel met politieke tegenstanders die sinds vorige week het parlement in Moskou bezet houden. De par tijen spraken afzonderlijk met de patriarch van de Russische orthodoxe kerk, Alexeij H. Be middelaar Kyrill, de aan het overleg deelnemende kerkverte- genwoordiger van Smolensk en Kalinigrad, toonde zich aanvan kelijk gematigd optimistisch. Hij meende dat 'de ruimte voor een compromis toeneemt'. Vrijdagochtend had de voorzit ter van het parlement, Roeslan Chasboelatov, een in de nacht gesloten compromis verworpen over het gedeeltelijk opheffen van de blokkade door Jeltsins veiligheidskrachten rond het parlementsgebouw. De door het parlement benoemde ministers spraken zich uit tegen het ak koord, omdat de onderhande laars 'hun bevoegdheden te bui ten waren gegaan'. De bezetters, zowel de oppositio nele parlementsleden als hun vrijwillige verdedigers, hadden in ruil voor het herstellen van de stroomvoorziening alle wapens moeten inleveren. Hoewel het akkoord werd verworpen, kreeg het parlement vrijdagochtend toch stroom en water na een week afgesneden te zijn geweest van het elektriciteitsnet en van de waterleiding. Het politiekor- don bleef gehandhaafd. Jeltsin waarschuwde vrijdag middag in een televisie-inter view dat 'er geen enkele onder handeling begint voordat de wa pens zijn ingeleverd. Elk schot, ook een dat per ongeluk valt, is een provocatie die tot bloedver gieten kan leiden. Dat mag niet worden toegestaan. Wij hebben de elektriciteit weer aangesloten, maar zij (de parlementariërs) hebben hun wapens niet ingele verd. Het is nu erg moeilijk ge worden om met hen te praten.' Jeltsin benadrukte nog steeds in een vreedzaam einde van de cri sis te geloven. Hij is echter niet van plan politieke compromissen te sluiten met het door hem ontbonden parlement en de op positie van de regionale raden. Tegenover de ambassadeurs in Moskou van de zeven rijkste geïndustraliseerde landen (G7) verzekerde een regeringsfunctio naris dat er geen aanval op het parlement zal komen. Maar hij sloot geweld tegen de verdedi gers van het parlementsgebouw niet uit. Een Georgisch gezin stouwt zijn spullen in een trein. Nu de havenstad Otsjamtsjeria in Abchazische handen gevallen is, zoeken de Georgiërs die hier wonen een veitig heenkomen. De hele regio is nu in Abchazische handen. foto epa Van onze correspondent Wilko Voordouw Bollène/Valréas - Het hevige noodweer, dat in de nacht van donderdag op vrijdag in Zuidoost-Frankrijk twee le vens eiste, duurde vrijdaga vond nog altijd voort. Tientallen rivieren zijn in de provincies Dröme en Vauclu- se buiten hun oevers getre den. Bruggen spoelden onder het natuurgeweld weg, tien tallen wegen moesten worden afgesloten. Het Franse KNMI had voor de provincies in het Rhöne-dal een speciale nood weer-waarschuwing uit doen gaan. Deze is in elk geval nog tot zaterdagmiddag van kracht. Vooral de streek rond de ste den Bollène en Valréas is zwaar getroffen. In Valréas, waar het noodweer donder dagavond laat begon, zijn acht moderne woonwijken weggespoeld. Ook de cam ping van het stadje werd door de modderstromen wegge vaagd. Het was daar dat een van de twee dodelijke slacht offers, de zeventigjarige Ne derlandse kampeerster Loui se Bleeker uit Apeldoorn, verbleef. Haar lichaam werd vrijdagmorgen enkele kilo meters verder stroomaf waarts gevonden. Een wijn boer uit de omgeving van Valréas werd voorts verplet terd onder een vallende muur. De autoriteiten uit de Vaucluse telden eveneens en kele tientallen gewonden, van wie een persoon zwaar werd getroffen. Omstreeks twee duizend mensen moesten worden geëvacueerd. Het is de derde keer dit jaar dat de Vaucluse wordt ge troffen door hevig noodweer, gevolgd door overstromingen. Precies een jaar geleden, op 22 september 1993, trad de rivier Ouvèze buiten zijn oevers na een groot onweer boven de Mont Ventoux. De plaatsjes Vaison-la-Romaine en Bedarrides werden deels van de kaart gevaagd. Er vie len 41 doden. Vaison-la-Ro- maine ligt op enkele tiental len kilometers van het huidi ge rampgebied. Vrijdag bood de streek rond Bollène en Valréas een deso laat uiterlijk. Meer dan 500 Op zijn schouders evacueert een brandweerman een inwoonster van Bollène uit haar huis. foto afp ■VERVOLG VOORPAGINA Schuiten was docent strategie en militaire geschiedenis aan de KMA en deed in die functie historisch onderzoek naar de Nederlandse betrokkenheid bij de Midden-Oostencrisis. Schuiten: „Gedurende een aan tal nachten tussen 6 en 16 okto ber 1973 zijn er Israëlische Boeings op Gilze-Rijen geland. Het is jammer dat de logboeken van de vliegbasis na verloop van tijd zijn vernietigd, waardoor we niet precies weten hoeveel het er zijn geweest." Ook in de Zesdaagse Oorlog, die zes jaar eerder werd gevoerd, werd de vliegbasis bezocht door El-Al toestellen. Volgens een luchtmachtmilitair, die destijds op de vliegbasis gestationeerd was, zijn er toen gedurende vijf dagen in totaal tien vliegtuigen vol met wapens vanaf de vlieg basis opgestegen. „Ons land was in die tijd een trouwe bondgenoot van de VS en Israël", legt Schuiten de reden van de Nederlandse betrokken heid uit. „Engeland en Frankrijk hadden zich veel meer pro-Ara bisch uitgesproken." De verontwaardiging over de olieboycot in ons land was dus uiteindelijk wat hypocriet. Die boycot duurde wat Nederland betreft tot 10 juli 1974. Veel langer dan bij de Amerikanen die al in maart 1974 Arabische olie konden invoeren. „De Ara bieren hebben een klein landje als Nederland als voorbeeld ge steld om de internationale ge meenschap te waarschuwen", meent Schuiten. Bomaanslagen in Spaans Baskenland Bilbao (afp/dpa) - Bij vier bom aanslagen in Spaans Baskenland zijn in de nacht van donderdag op vrijdag tien mensen gewond geraakt, onder wie drie ernstig. De bommen ontploften in Rente- ria (nabij San Sebastian), in Bil bao en in een voorstad van Bil bao. De materiële schade is aanzien lijk. De verantwoordelijkheid is nog niet opgeëist, maar de poli tie vermoedt dat de Baskische afscheidingsbeweging ETA (Bas kenland, Vaderland en Vrijheid) erachter zit. Rode Khmer erkent koning Sihanouk Phnom Penh - De Cambodjaanse guerrillabeweging Rode! Khmer heeft vrijdag verklaard de nieuwe grondwet en koning Sihanouk te zullen erkennen. Toch werden er op het platteland nog gevechten gemeld tussen guerrillastrijders en regeringstroe pen. Na aankomst in Phnom Penh zei de Rode-Khmerleider Khieu Samphan dat hij gekomen was om Sihanouk zijn eerbied te tonen. Ook verklaarde Khieu Samphan dat zijn guerrillabewe- ging de vorige week door het parlement geratificeerde grondwet zal erkennen. Het was het eerste bezoek van de Rode-Khmerlei der aan Phnom Penh sinds daar de nieuwe regering werdf geïnstalleerd. Nigeriaanse politie drijft betogers uiteen Lagos - De Nigeriaanse politie heeft vrijdag met traangas een I betoging uiteen gedreven van circa 5.000 tegenstanders van de I interimregering van president Ernest Shonekan. De president ad-interim liet intussen weten dat hij vast van plan is zijn vastgestelde ambtstermijn uit te dienen. De demonstranten in de wijk Yaba, eisten het vertrek van Shonekan ten gunste van de vermoedelijke winnaar van de presidentsverkiezingen van 12 juni, Moshood Abiola. De verkie zingsuitslag werd door de militaire machthebbers ongeldig verklaard. De politie arresteerde enkele tientallen demonstran ten, onder wie de leider van de Campagne voor de Democratie (CD), Beko Ransome-Kuti, zijn dochter en het parlementslid en journalist Tokunbo Afikuyomi. Duitsland kort loon op feestdagen Bonn - Het Duitse parlement is akkoord gegaan met het fel omstreden voorstel om het arbeidersloon op tien officiële feestdagen met eenvijfde te korten. Ret geld is bedoeld voor de uitvoering van een nieuwe volksverzekering. De korting ge schiedt op dagen zoals Kerstmis, Pasen en de Dag van de Duitse Eenheid. Werknemers kunnen in plaats van minder loon kiezen voor twee vakantiedagen minder. De regeling moet op 1 januari ingaan. De korting is bedoeld om de werkgevers tegemoet te komen. Zij moeten mee betalen aan de nieuwe volksverzekering die de verzorging op lange termijn moet garanderen van het groeiend aantal ouderen. De compensatie moet voorkomen dat de Duitse produkten te duur worden voor het buitenland. De vakbonden hebben gedreigd met stakingen als het parlement zou instem men met de wet. 'Bedrijven verspreidden besmet plasma' Chicago - Bij een rechtbank in het Amerikaanse Chicago is vrijdag een aanklacht ingediend tegen vijf bedrijven en de Amerikaanse Hemofiliestichting wegens distributie van met aidsvirus besmet bloedplasma in de jaren tachtig. De aanklacht gebeurde in opdracht van duizenden met het aids-virus besmette lijders aan bloederziekte. Volgens de aan klacht gebruikten in totaal bijna tienduizend lijders produkten van die bedrijven. Venetiaan: 'Suriname in ruw vaarwater' Paramaribo - Het parlementaire zittingsjaar in Suriname is vrijdag geopend met de constatering van president Ronald Venetiaan dat 'de staatskorjaal nu echt midden in ruw water terecht gekomen is'. De staatsuitgaven in 1994 worden geraamd op 12,2 miljard gulden, de ontvangsten op 10,8 miljard. Hij zegt dat de weg tot herstel van de economie 'minder zwaar' zou zijn met steun van Nederland. „Maar als Nederland ons de steun onthoudt, zullen we bereid moeten zijn de moeilijkere weg naar onze doelen te gaan en ook af te leggen". Het Surinaamse parlement woont woensdag het debat over het ratificatie van het raamverdrag in Den Haag niet bij, heeft het vrijdag besloten. Als rode draad bij de meningsvorming liep de eenzijdige opschorting van de werking van het raamverdrag door Nederland. Ook het door minister Kooijmans herhaalde standpunt dat Suriname naar het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank moet voor toezicht op het structureel aanpassingsprogramma (SAP) speelde voor de Suri naamse parlementariërs een belangrijke rol. Suriname wil dat niet. Washington - De donor conferentie voor de finan ciering van het Palestijnse, zelfbestuur in Gaza en Je richo heeft 2,4 miljard dol lar opgeleverd, pe Amerikaanse minister van Financiën Lloyd Bentsen zei na afloop van de conferentie in Washington dat de 46 deelne mende landen voor het eerste jaar 600 miljoen dollar hebben toegezegd. De daarop volgende jaren zal daar nog eens bijna 2 miljard dollar aan worden toege- voegd. New Delhi (ap) - Van over stromingen tot aardbevingen, India is ieder jaar weer het slachtoffer van natuurram pen. Wetenschappers en mi lieudeskundigen menen dat de projecten die nodig zijn om de 880 miljoen inwoners te voeden de zaak wellicht verergeren. De aardbeving van donderdag in Zuidwest-India kostte aan zeker 21.000 mensen het leven. Derge lijke rampen eisen vaak extra veel slachtoffers omdat de mees te Indiërs die buiten de stad •n in slecht geconstrueerde :i van baksteen of bamboe ■m huizen. India al bloot aan natuur- .chten, het land heeft de - .og eens vergroot door in rgketens kerncentrales en dammen te bouwen die volgens milieudeskundigen bij aardbe vingen kunnen bezwijken. Een andere bedreiging komt van het menselijk ingrijpen in rivier beddingen, waarbij de water stroom wordt verstopt, hetgeen de latere overstromingen verer gert. Sommige wetenschappers menen dat een aardbeving in 1967 werd veroorzaakt door een geologi sche fout onder de Koyna Dam, 300 kilometer van het epicen trum van de beving van donder dag. Sijpelend water zou de breuklijn hebben gesmeerd, die daardoor zou zijn gaan schuiven. Hoewel de regering volhoudt dat de kerncentrales veilig zijn, ge ven nucleaire functionarissen heimelijk toe dat sommige cen trales in gevaarlijke zones zijn gebouwd. Volgens milieudeskun digen vragen de enorme dammen om een ramp. (ADVERTENTIES) Wil je naar de Koopvaardij als Stuurman, Scheepswerktuigkundige of beide (Maritiem Officier)? Kom dan naar de OPEN DAG op zaterdag 9 oktober. Aanvang programma 11.00 uur. Boulevard Bankert 156 4382 AC Vlissingen Tel. 01184-89400 ZONDAG 20.16 UUR Ook dat nog! Morgen worden ze weer vrijgelaten! hectare grond in de omgeving van Bollène stond onder een meter water. Het doorgaans zo vredige riviertje de Lez was donderdagnacht in lutte le minuten veranderd in een allesvernietigende water stroom. Hetzelfde gebeurde, enkele uren eerder, met de Coronne bij Valréas. Het he vige onweer had er voor ge zorgd dat op sommige plaat sen in drie uur tijd twaalf centimeter regen was geval len. Het gevolg was dat in de laagste delen van Valréas als Bollène binnen de kortste ke ren twee tot drie meter water stond. „De brandweer had maar net de tijd om ons te waarschu wen," aldus een bewoner van Bollène. Andere bewoners, die niet op tijd konden wor den gealarmeerd, moesten zich op de daken van hun huizen in veiligheid brengen. De stad werd over een lengte van acht kilometer in twee stukken verdeeld door de woeste Lez. Volgens de brandweer, die versterking kreeg van korp sen uit de nabijgelegen pro vincies Gard, Ardèche en Bouches-du-Rhóne werd het hulpwerk ernstig bemoeilijkt door het aanhoudend slechte weer. De helikopters konden hun werk niet naar behoren verrichten, hoewel tientallen personen uit hun benarde po sitie op de daken werden ge haald. Burgemeester Jean- Pierre Genton van Bollène stelde dat er zeker voor tien tallen miljoenen guldens schade was aangericht. „Maar daar hebben we het later over. Onze eerste zorg is nu iedereen van een dak te voorzien." De scholen in Bol lène en Valréas dienden als eerste opvang van de geëva- cueerden. Het noodweer, dat in noorde lijke richting wegtrok, richtte vrijdagmorgen vroeg even eens grote schade aan in de noordelijker gelegen provin cie Dróme. Tientallen rivie ren traden buiten hun oevers en ook daar moesten honder den mensen hun huizen "ver laten. Ieder najaar wordt het Rhö- In Frankrijk wordt een recht streeks verband gelegd met nedal, dat in de schaduw ligt van de Alpen en het Centraal Massief, getroffen door hevig noodweer. Maar nimmer was sprake van zoveel schade als de afgelopen jaren. Dat wordt toegeschreven aan het feit dat er sprake is van wilde urbanisatie. Op gebieden waar vroejfer niet werd ge bouwd omdat er volgens de overlevering sprake zou zijn van overstromingsgevaar, mag dat nu wel. de sinds 1981 bestaande wet op de decentralisatie, die burgemeesters vrijwel onbe perkte macht geeft op het gebied van urbanisatie. Een andere oorzaak is de aanleg van wegen, industrieterrei nen en winkelcentra. Het be ton en asfalt remt het regen water, dat zich een weg baant naar de dalen, niet af. Ook wordt de intensieve land bouw als medeschuldige aan gewezen. De heggen, die de kleine akkers afscheidden, zijn hindernissen voor de mo derne landbouw. Maar ze hielden ook het regenwater in zijn weg naar de rivier een beetje tegen. O «4 TT n f\i Fn IVdpild Hetzelfde principe geldt ook voor de Leeüwrekening, waarbij het minimum inlegbedrag op f 10.000,- ligt en de rente nu 5,4%* is. Girorekeninghouders die een Kapitaal- of Leeuwrekening willen openen, kunnen dat vandaag nog thuis doen. Gewoon via hun giroboekje. De Postbank Kapitaalrekening met U kunt er namelijk elk willekeurig En wie er eerst nog wat meer over wil een eerste minimum inleg van f25.000,- bedrag zonder kosten van opnemen. Zelfs weten, belt nu even Klantenservice Sparen: biedt de ideale combinatie van zeer hoge een bedrag boven de f25.000,-, als u dit het nummer is rente (nu 6%*) én alle opnamevrijheid. een maand van tevoren reserveert. (020) 591 82 20. •Rentevergoeding per 22 september 1993. W< hi."- IR" Su lij K* rfc'R" zijn Grootschalige hulpverlening aan India is niet gewenst, heeft het door een aardbeving getroffen land laten weten. De behoefte daaraan is, evenals de dreigende epidemiën, een van de misverstanden die aardbevingen omgeven. Door Chris Halkes In diverse landen staan diverse teams van hülpverleners te springen om naar de door een aardbeving getroffen Indiase deelstaat Maharashtra af te rei zen. Het Rode Kruis maakt zich echter niet op om razendsnel op grote schaal hulpverleners en hulpgoederen te sturen. De re gering van India heeft zelfs be leefd laten weten dat buiten landse hulp niet nodig, en ook niet gewenst, is. „Rond dergelij ke aardbevingen en andere na tuurrampen, bestaan veel mis verstanden", vertelt Ann Naef, medewerkster van het Interna- Bij OHRA bespaart u verzekering. En krijgt u toch ee gratis over een vervangende OHRA handelt schadf dien snel en soepel af. In bin buitenland. Weet u een betere i om op uw premie te besparen Vraag daarom nu een offerte. Vul de bon in of Maandag t/m vrijdag tot 21 en zaterdag tot 13.00 uur.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 4