Auto duurder
om het milieu
India heeft al 21.000 doden te verbranden
Wapens naar Israël
via basis Gilze-Rijen
Houden de kinderen van Disney?
Neem ze morgen dan mee!
Efteling groeit fors
Zuiddorpse beloont steun na bankoverval
ire over
in
imers
tuitlenen
[s realisme
Politie: Terneuzen moet
verkoop softdrugs toestaan
D4
HUIS-
■katel bepleit
ellere besluiten
(owee overleden
llikseminslag in
'rans vliegtuig
herleg crisis
loskou mislukt
2,4 Miljard hulp
voor Palestijnen
Simons met kerst
naar Rotterdam
Feyenoord
er dan Ajax
Rooks procedeert
De Bijlmer een
jaar na de ramp
AHÖY'ROTTERDAM
KEA Sliedrecht is zondag 3 oktober open van 10.00 tot 17.00 uur.
Tweede Milieubeleidsplan:
Verdubbeling van aantal banen
Lubbers: Geen
opvolger Delors
Spaarhypotheekrente 6%
ITOBER 1993
P
FOTO VERONICA
fie Nederlandse filmers.
toegenomen, maar in
steun van de overheid
Ijking met de steun aan
en opera zijn die mini-
I zegt Van Heijningen in de
ientaire. „Terwijl zelfs een
Jilm nog altijd veel meer
Ik trekt dan een succesvol-
felproduktie."
cultuur heeft de Neder-
I film het in de ogen van de
feid nog niet gebracht",
Lderen Thijsen en De Hert.
[of zes mensen beslissen
jvat er wel of niet gemaakt
vorden. Dat systeem da-
nog uit de jaren '50", zegt
feit. Het is volgens hem geen
|er dat de grootste Neder-
talenten naar Hollywood
lertrokken.
zijn Thijsen en De Hert
alleen maar pessimistisch.
|de documentaire bekeken
hn stortvloed van films
|n volgens hen veel kwali-
te ondekken. „Er dienen
Regelmatig nieuwe talenten
i is zelfs al sprake van een
ndse School. En volgens
Verhoeven word je als Ne-
hdse filmer prima opgeleid
Amerika te gaan werken."
de fiets naar Hollywood',
lland 3, 20.14 uur
pderland organiseren ook
ag 'Kijk, beschrijf en win
kan iedereen zich laten
[ding van een kunstwerk
Ituitleen is te zien.
[en vóór 15 oktober binnen
I bij het Landelijk Bureau
Postbus 477, 2501 CL Den
(070-3655336). De winnaar
het orgineel van het
|twerk in kwestie cadeau.
kunstuitleen in de volgen-
laatsen is nadere informatie
de prijsvraag en over de
van de Kunstuitleen te ver
ben: Bergen op Zoom, Roo-
aal, Etten-Leur, Breda, Oos-
jut, Tilburg, Middelburg en
[ingen.
tive.
0, 17, 20 en 22.30 u. Guilty as
0, 17, 20 en 22.30 u. Hot Shots
0 en 17 u. Last action hero (za.
o.).
0 u. Dennis the Menace,
n 20 u. Cliffhanger. x
0 u. Bambi.
n 22.30 u. The piano.
0 u. Indecent proposal.
uoot» g*vraaad of aan ta tolailanT
«later» horen via oen Kleintje" in De Stem
en het komt in ordo
l,nmers tienduizenden Stem-lezers en
_sen (een op do dno) lezon uw actverlentie
zi| speciale belanestellmg hebben
voor onze "Kleintjes" rubriek
„Huisdieren"
jjdelburg - De Zeeuwse kabel-
aatschappij Zekatel wil sneller
3 nieuwe zender op de kabel
Innen zetten. Nu duurt dat
jistens twee maanden omdat
jst de gemeenteraden hier hun
Hedkeuring aan moeten geven,
je snelheid van besluitvorming
Zekatel is niet in overeen-
emming met de druk van het
ibliek,zegt directeur Stoter.
[ziezeeland-ci
Haag - Paul Nowee, schrij-
van tientallen delen van de
jccesvolle jeugdboekenserie
rendsoog, is donderdag op
;.jarige leeftijd in Den Haag
«•leden. Maandag komt deel
luit van de door Nowees vader
ai begonnen reeks, getiteld
irendsoog... premiejager?'
zie gids - d2
lome - Een Frans passagiers-
liegtuig met bestemming Parijs
gisteren in Rome vlak na het
pstijgen geraakt door een blik-
éniüits. Het werd daardoor ge-
songen een noodlanding te
saken. De bliksem beschadigde
t voorste gedeelte van het
legtuig en de radar. Er zijn bij
incident geen gewonden ge
ien.
DE
TEM
HET WEER
Niet best "/',/l
Het weekend belooft
weinig goeds. Beide dagen
veel bewolking, een enkele
opklaring, maar ook buien.
De zuid- tot zuidwesten
wind wordt matig.
Moskou - Onderhandelingen
lussen een delegatie van de Rus-
;che president Jeltsin en verte-
uiwoordigers van de oppositio-
parlementsleden hebben
iets opgeleverd. De bezetters
«geren hun wapens in te leve-
zoals Jeltsin eist.
izie buitenland - a4
ïashington - De donorconferen-
voor de financiering van het
Palestijnse zelfbestuur in Gaza
a Jericho heeft 2,4 miljard dol
lar opgeleverd. De Amerikaanse
minister van Financiën Lloyd
Kitsen zei na afloop van de
«mferentie in Washington dat
ie 46 deelnemende landen voor
iet eerste jaar 600 miljoen dollar
iebben toegezegd. De daarop
lolgende jaren komt er nog eens
bijna 2 miljard dollar bij.
zie buitenland -a5
fetterdam - Staatssecretaris
Hans Simons (Volksgezondheid)
«•trekt met de kerst naar Rot
terdam waar hij de PvdA-lijst
aan zal voeren voor de gemeen
teraadsverkiezingen van 1994.
Simons wordt vergezeld van
Hans Kombrink, directeur-gene
raal economie en financiën op
liet ministerie van Defensie.
Hombrink wordt tweede op de
lijst.
i zie-binnenland - a3
blij
VANDAAG IN HET SPORT-KATERN
Wielrenner Steven Rooks, die
morgen de wereldbeker
wedstrijd Parijs-Tours via de
televisie moet volgen, heeft
een advocaat ingeschakeld
om te procederen tegen zijn
voor-malige sponsor. Hij is
met zeven andere renners
aan de kant gezet: ze mogen
nergens meer rijden en
krijgen geen salaris meer.
ZIE SPORT - DEEL B
Maandag is het een jaar ge
leden dat een El Al-Boeing
dood en verderf zaaide in de
Amsterdamse Bijlmermeer.
Een jaar na dato zijn er nog
volop vragen. Schadever
goedingen zijn nog niet be
taald en psychiaters hebben
nog steeds hun handen vol
aan de nazorg.
m ZIE WEEKEND-DEEL E
INHOUD
5 KATERNEN
Binnen-/Buitenland
A2
Binnenland
A3
Buitenland
A4/A5
Economie
A6/A7
Beurs
A6
Sport
deel B
Zeeland
deel C
Ragazzi
deel D
Gids
D2
RTV-programma's
D3/D4
Weekend
deel E
New Delhi (upi/rtr/anp) -
Massale lijkverbrandingen
domineerden gisterenhet
straatbeeld in de ruïnes van
dorpen in westelijk India,
waar het aantal doden al is
opgelopen tot 21.000.
In de stad Khillari, 405 kilome
ter ten zuidoosten van Bombay,
werden meer dan honderd lijken
van de slachtoffers tegelijkertijd
verbrand op brandstapels, zoals
de Hindu-godsdienst voor
schrijft. Volgens de-Indiase auto
riteiten zijn inmiddels meer dan
vijfduizend lijken gecremeerd.
Overlevenden
Duizenden soldaten assisteren in
het rampgebied bij de hulpope
raties. Zij moeten ook voorko
men dat er wordt geplunderd
tussen de puinhopen. Met zak
doeken voor mond en neus wa
penen zij zich tegen de stank van
de lijken. Reddingswerkers en
verwanten probeerden gisteren
nog met groot materieel overle
venden te vinden. In Khillari
troffen zij dertig uur na de aard
beving dertig overlevenden on
der het puin aan.
De autoriteiten hebben echter de
hoop opgegeven dat nog veel
Indiërs worden gered. Het offi
ciële dodental is al opgelopen tot
minstens 21.000 en sommige
zegslieden vrezen dat dat cijfer
nog fors kan oplopen. In de
ziekenhuizen worden meer dan
tienduizend gewonden behan
deld. De Nederlandse ambassade
in New Delhi deelde mee dat
zich, voor zover bekend, geen
Nederlanders onder de slachtof
fers bevinden.
Ziekten
Honderden lijken, veel te veel
voor de brandstapels, wachten in
de steden in de staten Maha
rashtra, Andra Pradesh en Kar-
natka op verbranding. Het leger
verschaft benzine zodat de lijken
kunnen worden verbrand. Ge
vreesd wordt dat de ontzielde
lichamen besmettelijke ziekten
zullen veroorzaken.
De Indiase premier P.V. Nara-
simha Rao, liet weten dat hij het
rampgebied zaterdag bezoekt.
De Indiase regering heeft de in
ternationale gemeenschap nog
niet verzocht om assistentie.
Russische, Zwitserse, Britse en
Nederlandse hulpteams staan
klaar om in te springen. Ook de
VN, Italië en Pakistan, India's
buur en traditionale vijand, heb
ben hulp aangeboden. De NAVO
heeft voor het eerst hulpteams
ter beschikking van de Verenig
de Naties gesteld.
„De Indiase regering lijkt de
zaak aardig onder controle te
hebben", zei een woordvoerdster
van het Internationale Rode
Kruis.
Maar volgens een plaatselijke
autoriteit in Khillari is India
'slecht uitgerust om een ramp
van een dergelijke omvang het
hoofd te bieden.'
zie ook buitenland - a5
(ADVERTENTIE)
Rotterdam/Amsterdam - In het
tamp van Feyenoord is positie-
vff gereageerd op de loting van
de Europese toernooien dan bij
Ajax. De landskampioen werd in
iet zwaarste toernooi gekoppeld
san Porto uit Portugal, Ajax
loet het op opnemen tegen Be-
siktas uit Turkije.
■zie sport-b2
SPROOK
OPENINGSTIJDEN WAO-17.00 UUR, l?,OQ*2fc3Q VUft,
ZONDAGS H .00 -TH» WJft.
Van onze verslaggever Frank Lambregts
Rijen - De vliegbasis Gilze-Rijen heeft in de oorlogen tussen
Israël en de Arabische landen een wezenlijke rol gespeeld.
(ADVERTENTIE)
Via Gilze-Rijen werden, zowel
tijdens de Zesdaagse Oorlog
(1967) als in de Yom Kippoer
oorlog (1973), Amerikaanse wa
pens en munitie naar Israël ge
transporteerd. Daarbij werd ge
bruik gemaakt van burgervlieg
tuigen van de Israëlische maat
schappij El Al.
Nadat ze op de vliegbasis waren
geland, werden de stoelen er uit
gehaald, waarop de toestellen
werden volgeladen met oorlogs-
materieel. De vliegtuigen hielden
het officiële vluchtschema van
de burgerluchtvaart aan, zodat
het de internationale gemeen
schap niet op zou vallen
Het is altijd een publiek geheim
geweest dat Nederland Israël in
die tijd steunde. Door de Neder
landse regering werd dat des
tijds ontkend. Volgens luitenant
kolonel b.d. J. Schuiten uit Oos
terhout moeten de Arabieren
echter op de hoogte zijn geweest
dat ons land zich niet geheel
neutraal opstelde.
„Op de dag dat minister presi
dent Den Üyl ontkende dat we
Israël hadden geholpen, op 23
oktober 1973, werd de olieboy
cot van kracht. De Arabische
wereld beschuldigde Nederland
ervan dat we Israël steunden met
geld, vrijwilligers en materieel.
Dat laatste is in ieder geval
waar".
Volgens Schuiten ging het in de
Yom Kippoer-oorlog onder meer
om onderdelen van Amerikaanse
Centurion tanks, die in het kader
van het militaire hulpprogram
ma aan Nederland waren uitge
leend. Schuiten: „De tanks wa
ren eigendom van de VS en Ne
derland was één van de weinige
landen die ze aan Israël konden
en wilden afstaan."
vervolg op buitenland - a4
De vestigingen Amsterdam, Delft,
Eindhoven en Duiven zijn geslotea
I I I I
ZATERDAG 2 OKTOBER 1993
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 1,60 - ZATERDAG: 1,90
Den Haag (anp) - De accijns op benzine zal voor het jaar 2000
met 18 cent per liter omhoog moeten. Dat is nodig om de voor
een schoon milieu ongewenste groei van het personenautover
keer in te dammen.
In het Indiase dorpje Talani droogt een vader zijtrtranen-op de puinhopen van zijn huis. Z'n zoontje kwam om bij de aardbeving.
FOTO EPA
Van onze verslaggever Frank Deij
Zuiddorpe - „Zal ik zijn schoenveters
aan elkaar vastbinden... Komisch eigen
lijk wat je denkt als je met je gezicht op
de grond tegen de schoenen van een
gewapende bankovervaller aankijkt."
Rosita Guérand-Verhoeven, hoofd be
drijfsvoering van de Rabobank in Zuid
dorpe kan er nu opgelucht over vertel
len.
In april van dit jaar werd haar bank over
vallen door drie gemaskerde en gewapende
mannen. Rosita kwam er met haar vier
collega's zonder kleerscheuren vanaf. En
dankzij de stichting Slachtofferhulp Zee
land, die een uur na de overval al ter plekke
was, heeft ze het ook geestelijk allemaal
goed kunnen verwerken.
Reden voor Rosita om de tegenwaarde van
het etentje en de receptie die ze eind deze
maand door de directie krijgt aangeboden in
verband met haar 25-jarig jubileum aan de
stichting te schenken. Voor de collega's dus
geen chic dineetje, maar een zak friet.
Rust
„Echt, we hebben we zo veel steun aan de
stichting gehad. Ze brengen rust. Toen ik
hoorde dat ze in financiële moeilijkheden
verkeerde, leek het mij een aardig gebaar om
iets terug te doen. Als ik dan zie wat
sommige collega's van ons in andere gebie
den, die ook zijn overvallen, er aan over
hebben gehouden, dan hebben wij het goed
getroffen."
„Tijdens een bijeenkomst van slachtoffers
sprak ik een collega die was overvallen door
een motorrijder. Ze klapt nog altijd hele
maal dicht en kan dan ook geen stap verzet
ten als er een motorrijder haar passeert. Wij
Waren er toch wel erg snel overheen. Dat
komt misschien ook omdat we zo'n hechte
Dit blijkt uit een concept van het
Tweede Nationaal Milieube
leidsplan dat minister Alders
van Milieubeheer eind dit jaar
hoopt te publiceren.
De motorrijtuigenbelasting voor
auto's die op LPG rijden zal met
375 gulden per jaar omhoog
moeten. Na 2000 zal de accijns
met zeker 50 cent per liter stij
gen en de motorrijtuigenbelas
ting voor LPG-auto's met nog
eens 480 gulden per jaar.
De accijnsverhoging staat los
van de op Prinsjesdag aangekon
digde verhoging volgend jaar
van de accijnzen op diesel (8
cent per liter) en benzine (11
cent).
Voor een schoner milieu is het
ook noodzakelijk dat de maxi
mumsnelheid verder wordt be
perkt, het privé-gebruik van za-
kenauto's wordt verminderd
(door fiscale maatregelen), een
spitstoeslag wordt ingevoerd en
de autokosten worden gekoppeld
aan de tarieven van het open
baar vervoer.
De verhogingen zijn nodig om de
doelstellingen te kunnen verwe
zenlijken waarop het kabinet
zich eerder heeft vastgelegd.
In het concept volgt het ministe
rie van VROM in grote lijnen het
Rijksinstituut voor Volksgezond
heid en Milieuhygiëne. In zijn
derde Nationale Milieuverken
ning, uitgebracht in juni, heeft
het RIVM gewaarschuwd tegen
de sterke groei van het autover
keer.
Het ministerie geeft in het con
cept een opsomming van de
maatregelen die volgens het RI
VM nodig zijn om het beleid te
kunnen verwezenlijken. Het doet
zelf nog geen concrete voorstel
len. Het concept is nog niet be
sproken in het kabinet. Tijdens
de presentatie van milieuverken
ning nummer drie heeft Alders
al gezegd dat 'extra financiële
prikkels' nodig zijn om het be
leid te kunnen verwezenlijken.
Zondér scherpe maatregelen
voorziet het RIVM een groei van
het personenautogebruik in 2010
met 45 tot 50 procent in vergelij
king met 1986, terwijl de doel
stelling van het kabinet 35 pro
cent is.
Het ministerie verwacht dat de
noodzakelijke vermindering van
de uitstoot van kooldioxyde door
het verkeer voor een deel 'vorm
zal krijgen door verbetering van
het rijgedrag van de automobi
list.' Dan gaat het om lagere
snelheden, minder fel versnellen
en een rustiger rijstijl.
openstelling van de attracties
het hele jaar door.
Het werkgelegenheidsbelang is
een van de belangrijkste argu
menten van de gemeente Loon
op Zand om de toekomstplannen
van de Efteling positief tegemoet
te treden. In een hele reeks over
eenkomsten willen gemeente en
attractiepark elkaar wederzijds
zekerheid geven. De eerste over
eenkomsten moeten deze maand
door de gemeenteraad van Loon
op Zand bekrachtigd worden.
Van onze verslaggever
Terneuzen - De gemeente Terneuzen moet overwegen de verkoop van
softdrugs onder voorwaarden in enkele koffieshops in de binnenstad
toe te staan. Voor de politie is dat overzichtelijker dan steeds de
veertig tot vijfenveertig verdachte panden die er nu zijn, in de gaten
te houden.
Dat zegt rechercheur A. Dijkwel van het drugbestrijdingsteam
Double Shot van de districtspolitie Zeeuws-Vlaanderen.
Tot op heden kent de Scheldestad, in tegenstelling tot steden in de
Randstad, geen gedoogbeleid. Het oogluikend toestaan van
(soft)druggebruik is door de gemeenteraad van Terneuzen steeds
afgewezen. D66 is de enige fractie in de raad die er voorstander van
is.
zie ook weekend - deel e
Kaatsheuvel - De werkgele
genheid bij De Efteling zal de
komende tien jaar verdubbe
len tot zo'n drieduizend men
sen. Die voorspelling deed al
gemeen directeur P. Beek gis
teren bij de presentatie van
een spectaculair uitbrei
dingsplan van het attractie
park.
Het park wordt vijf keer zo groot
als nu en groeit uit tot een
driehonderd hectare grote 'We
reld van de Efteling'. Het is de
bedoeling om de poorten het
hele jaar door open te houden.
Indirect zal het attractiepark
dan werk bieden aan 9.000 tot
10.000 mensen.
De uitbreiding behelst een acht
tien holes golfbaan, een bunga
lowpark, een uitgaanscentrum,
een tweede hotel en een nieuw
themapark, naast het bestaande
sprookjesbos. Het effect van het
nieuwe themapark op de werk
gelegenheid is bij de verdubbe-
ling nog niet meegeteld.
De uitbreidingsplannen worden
geleidelijk uitgevoerd, de golf
baan en het bungalowpark ko
men als eerste aan de beurt.
Nieuwe banen ontstaan dan ook
geleidelijk. De stijging van de
werkgelegenheid is niet alleen
een gevolg van de nieuwe voor
zieningen, maar ook van de
Den Haag - Premier Lubbers
ziet zichzelf niet als eerste
kandidaat om voorzitter De
lors van de Europese Com
missie op te volgen. Volgens
hem zijn er voor die post
twee andere en betere, bui
tenlandse, kandidaten.
„Voor mij komt dat pas aan de
orde als er geen andere kandi
daat is," aldus Lubbers gisteren
na afloop van het kabinetsbe
raad. Een van de twee anderen
komt ook voor op zijn eigen
voorkeurslijstje.
Lubbers kwam gisteren met zijn
mededeling om een einde te ma
ken aan de geruchten dat hij
Delors gaat opvolgen.
(ADVERTENTIES)
Rosita Guérand schenkt jubileum-etentje aan stichting Slachtofferhulp:
band met elkaar hebben. We werken met een
klein clubje en praten veel met elkaar."
Het ging er die vrijdagochtend in april, - vijf
vrouwen bij elkaar, de directeur was weg -,
vrolijk aan toe in de bank toen plotseling
drie geheel in het zwart geklede mannen het
kantoor binnen vielen. „Een van ons kwam
net met de koffie terug. We waren in een
lollige bui. Ik wilde eigenlijk zeggen, geef die
mannen ook een bakje."
Maar de ernst van de situatie werd snel
duidelijk. „We werden gesommeerd om op
de grond te gaan liggen. Mijn collega bij de
kassa was er net een week en ze wist er nog
niet zoveel van dus ik wilde die gaan helpgp,
maar ik moest blijven liggen."
Erg ver kwamen de overvallers niet. „De
bank is erg beveiligd. Ook al zouden we veel
geld willen geven dan kan het nog niet. We
kunnen er gewoon niet bij. Ik hoopte dat de
overvallers toch op een of andere manier aan
het verstand te brengen." Dat lukte.
vervolg op regio - cl
zie advertentie elders in de krant.
EFTEUNG
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woordfen)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:Plaats:_
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
kwartaal acceptgiro 85.50
maand automatisch 28.45
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:
Postcode:
kwartaal automatisch83.-
bank/gironr
Plaats:.
*,-• I
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abennementsgeld ontvan
gen hebben. Stuur deze bon in eèn open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT
