DE STEM
BIS
Het einde van
de soepjurk
vloer.
ideotheek: de nieuwe buurtwinkel
nu met een
In koffer
mm-
Anti-autodiefstalzender
niet helemaal perfect
Verhuren van kamers is
aantrekkelijker gemaakt
^Vruchtbaarheid man
daalt ontrustbarend9
•COMPUTER
Positiekleding
steeds meer
uiting van
zelfbewuste
keuze
furmachine kiezen
weldfilms belangrijke pijler voor filmverhuurders
Consument
I spfCMJf
SCr*ANBi
EN 08/15 DESKTOP
0: 486 DX, 4 Mb RAM,
I Mb harddisk, 3,5" disk-
[eriële, 1 parallelle en
rt, 16 bit SVGA kaart
software.
stralingsarme (volgens
SuperVGA kleurenmo-
ITYLUS 800: De betere
lr, 150 cps, 7 fonts, 360
itoorbeeld uit de collec
ts Formes, foto formes
■der.
computerketen Nr. I
Vatt-motor
Door Jetty Ferwerda
Zwangere vrouwen in Ne
derland. De grootste groep
is tussen de 25 en 30 jaar,
heeft al een aardige car
rière achter de rug en wil
daar ook tijdens de zwan
gerschap en daarna mèt
kind mee door gaan.
Van alle Europese zwangere
vrouwen zijn die in Nederland
het oudst. Uit een Europees on
derzoek door het Britse bureau
Mintel blijkt dat de gemiddelde
leefdtijd van zwangere vrouwen
in Nederland ligt op 29,2 jaar.
Die groeiende groep zwangere
vrouwen is zeer zelfbewust en
laat dat ook merken, onder an
dere in kleding. Ze wensen geen
vormloze soepjurken in saaie
kleuren of onflatteuze tuinbroe
ken, maar modieuze en stijlvolle
combinaties waarin ze ook nog
zaken kunnen doen.
Verschillende bedrijven en win
kels hebben zich of) deze nieuwe
doelgroep gestort en komen met
speciale collecties. C A legt de
nadruk op de wat nettere posi
tiekleding, het Franse Formes
kiest voor echte mode en het
onlangs opgerichte postorderbe
drijf voor zwangere vrouwen
You Two blijft bij de wat gewo
ne combinaties.
Modern klassiek
Dit najaar presenteert C A in
alle winkels voor het eerst de
meer geklede positiekleding. De
collectie is als modern klassiek
te typeren en oogt vooral netjes.
Het aanbod is beperkt en bestaat
uit blouses, mouwloze blazers,
pantalons, rokjes, skibroeken en
truien. Een hoog modieus gehal
te heeft het niet, of het moet een
enkele lange rok zijn.
Het kleurengamma voor de win
ter bestaat uit flessegroen, écru,
zwart en bruintinten. Het enige
opvallende aan de kleding is de
prijs, tussen de 49 en 98 gulden.
Inkoper Rob de Haan: „Het
meeste geld wordt toch besteed
aan de kinderkamer. En het
heeft geen zin dure kleren te
kopen als je die na negen maan
den intensief dragen toch spuug
zat bent."
Het Franse bedrijf Formes (ves
tigingen in Den Haag en Amster
dam) kiest voor een andere be
nadering. De collectie is modern,
bevat leuke details en zal vooral
vrouwen aanspreken die er mo
dieus en opvallend uit willen
zien. De kleding verraadt op het
eerste gezicht niets van de be
doeling.
Wie niet zwanger is, kan het ook
dragen. Stanneke Hoevenaar,
area-manager Formes Neder
land, beaamt dat ook vrouwen
die geen kind verwachten, de
winkel bezoeken. „Pas als ze
rond gaan snuffelen, ontdekken
ze dat het positiekleding is. En
dan nog kopen sommigen een
jasje of shirt."
Wol
Ontwerper Daniel Boudon, op
richter van Formes, vertaalt
voor zijn bedrijf de modetrends
in positiekleding. Dit najaar be
staat de collectie enerzijds uit
zachte wolcombinaties (leggings,
'truien, tunieken en vesten) en
anderzijds uit wat tijdlozere kle
ding, zoals amazone-jasjes, lange
C A kiest voor een modern
klassieke stijl. foto c a
rokken, witte overhemden met
ruches, kostuums en een knalro
ze tweed mantelpakje met kno
pen als juwelen.
Ook avondkleding ontbreekt
niet. Opvallend is de jurk van
geplisseerde, glanzende stof die
in de verte doet denken aan een
creatie van Issey Miyake. Be
langrijkste kleuren zijn: naturel
len, pastels, roodnuances, zwart,
wit en primaire tinten.
Veel vrouwen kunnen het zelf
wel af en hebben geen speciale
kleding nodig. Wie let op het
materiaal (rekbaar, soepel en
ademend) en de vorm komt al
een heel eind. De kleding moet
als het ware mee kunnen groeien
met de buik. Zo bieden elastisch
band of knoopelastiek in de tail
le uitkomst, maar ook rijgveters
en ritsjes. Voordeel van speciale
zwangerschapskleding is dat die
is ontworpen met oog voor de
tail, verhouding en draaggemak.
Zomen vallen recht en de taille
band schuift niet onder de navel.
Het (nog) dunne postordergidsje
van You Two staat vol met tips
omtrent zwangerschapskleding
en aanverwante zaken als kin
deropvang, borstvoeding en
ouderschapsverlof. De opzet van
de gids is aardig, de collectie
nogal middle of the road: een
beetje sportief, sjiek en soms ook
wel erg tuttig.
Doeltreffende stof
afzuiging
Verstelbare zijhandgreep
Vergemakkelijkt uw werk in
alle mogelijke posities
"Anna van der Burgt
leed en geweld thuis op de buis.
er nog wel eens iemand? Wel ja,
Isrtitels natuurlijk, hoewel de taal
Jeen rappe vuist met minder inspan-
wordt verstaan en te kleine bad-
[tten gemakkelijk tot de verbeelding
■'ideotheek om de hoek is net zo gezellig
'de kruidenierswinkel vroeger. De klant
er ook nog eens wat en als hij een
teniet geweest bent, vragen ze of hij ziek
of op vakantie. En dan nemen kleine
?®en Jolanda een spelletje mee en vader
hoeder een actiefilm of een komedie.
_"syan Walt Disney vinden de ouders net
als de kinderen. En erotiek? Hoe
daarmee? „Als mensen twee video-
tegelijk meenemen," zegt de vrouw
;8r de balie van een buurtvideotheek, „is
'ld eentje bij met erotiek."
Waardering
ywheken hebben nog altijd de naam te
ven op geweld en seks. Een vooroordeel?
S0"' secretaris van de Nederlandse
Detaillisten Organisatie (NVDO), blikt
ja antwoord terug naar begin jaren
J t°en er in Nederland 3000 videothe-
estonden. Een deel daarvan werd ge-
Jl or obscure lieden, zoals werkloos
koppelbazen. „Het niveau was
'aul-komma-nul." In 1984 werd de NV
DO opgericht, die een jaar later aan een
grote schoonmaak begon ter bestrijding van
de illegaliteit en opwaardering van de
branche.
De komst van Filmnet en de activiteiten van
steeds meer tv-stations droegen hun steentje
bij aan de verdere uitdunning van het vide-
othekenbestand. Nu bestaan er nog 750 tot
800, waarvan er 660 bij de NVDO zijn
aangesloten. Daarnaast zijn er nog ruim 300
kleine combinatievideotheken, zoals boek
handels, Surinaamse toko's en andere win
kels die de videoverhuur er bij doen. De in
de loop van 1992 iets teruggelopen omzet in
de videoverhuurbranche is in het eerste
kwartaal van 1993 weer bijgetrokken.
Erotiek
Erotiek maakt slechts 5 procent uit van het
aanbod, dat per videotheek uit 3000 a 4000
banden bestaat. Aanstootgevende covers
mogen niet meer in de winkel te kijk staan,
gepeperde seks heeft bovendien haar eigen
afgescheiden hoekje en de erecode van NV-
DO-aangeslotenen verbiedt het meegeven
van seksfilms aan jeugdigen. Er zijn zelfs
tendenzen geweest porno geheel en al uit het
pakket te halen. In Engeland bijvoorbeeld
leek dit gebaar succesvol totdat bleek dat
klanten, die gewend waren geweest er af en
toe een pornofilmpje bij te nemen, na ver
loop van tijd niet meer kwamen.
Per jaar worden 38,5 miljoen videofilms
verhuurd; de meeste aan mensen tussen de
18 en de 30 jaar. Actie en humor zijn het
meest gevraagd, dat is al jaren zo. Voor het
overige vertoont de voorkeur van het pu
bliek golfbewegingen die wild-west of Bruce
Lee naar grote hoogten of diepe dalen van
publieke belangstelling sturen.
Als het slecht weer is, bovendien vakantie en
bij een zaterdagavond met 'niks op de televi
sie' dan stijgt de drukte in de videotheken
ongekend. Welke films nemen mensen zoal
mee? De vrouw van de tandarts: „In het
weekeinde bij voorbeeld een mooie oorlogs
film en iets romantisch. Geen thrillers want
dan slaap ik niet meer. En natuurlijk de
dikke en de dunne." De kunstschilder.' „De
laatste keer had ik een mooie film, een
kinderfilm en een pornofilm, maar met die
laatste was technisch iets mis, dus daarvan
hebben we helemaal niets gezien. Typisch
toch."
Verslaving
Opvoeders maken zich wel zorgen over mo
gelijke videoverslaving van kinderen. Ze
krijgen visioenen van kleuters die de wereld
niet compleet zullen vinden zonder een hou
ten of plastic kader er om heen. Nog niet zo
heel lang geleden gruwden opvoeders van
stripverhalen maar die zijn inmiddels aan
vaard, kunst geworden en geld waard. Soms
hoor je een verhaal dat aan het denken zet.
Een moeder van een bijna vierjarige zoon:
„Hij staat om zes uur op, zet een videoband
op, bij voorbeeld die van Het lelijke eendje
en gaat languit op de bank liggen kijken."
C* EïïSi'iïi *T
i (rSffS af
Vecht- en actiefilms hebben een belangrijk aandeel in de omzet
van videotheken. foto's de stem johan van gurp
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1993 DEEL!
Amsterdam (anp) - Het plegen van autodiefstallen wordt
in de nabije toekomst een risicovolle aangelegenheid.
Auto's die door een ander dan de eigenaar worden gestart,
gaan zelf alarm slaan en blijven melden waar ze rijden of
staan.
Als gebruik wordt gemaakt
van een Nederlandse techni
sche vinding, zijn de auto's
zelfs op afstand tot stilstand
te brengen. Dat bleek maan
dag tijdens de presentatie van
een nieuw anti-diefstal sys
teem, HC/AS.
Het systeem is bedacht door
het communicatiebedrijfje Be-
netel uit Vught. Het bestaat
uit een apparaatje in de auto
dat na de diefstal contact
zoekt met een meldkamer. De
meldkamer kan dan een sig
naal terugsturen, dat bijvoor
beeld de brandstoftoevoer van
dé auto onderbreekt. De auto
komt dan langzaam tot. stil
stand. De letters HC/AS staan
voor home caller/auto stop
systeem. Het is maandag in
Loosdrecht gepresenteerd aan
het bedrijfsleven, verzeke
ringsmaatschappijen en verte
genwoordigers van justitie en
politie.
Volgens T.A. Koopmans,. die
de presentatie heeft bijge
woond namens de automobie
lassuradeuren (Technisch Bu
reau ter Bevordering van
Schadepreventie),ziet de Ne
derlandse vinding er 'heel
leuk' uit. Koopmans wijst er
op dat er jaarlijks in Neder
land meer .dan 30.000 auto's
worden gestolen, waarvan er
iets minder dan de helft niet
worden teruggevonden: een
schadepost van tientallen mil
joenen guldens.
Toch zitten er volgens Koop
mans wat haken en ogen aan
HC/AS. Zo maakt het systeem
gebruik van de infrastructuur
van de greenpoints van de
PTT: ontvangststations voor
draagbare telefoons (kermits).
De stations vangen signalen
op in een straal van 150 meter.
Er staan er nu zo'n driedui
zend in Nederland, vooral in
de grote steden en langs de
snelwegen. Eind volgend jaar
moet dat aantal zijn verdub
beld.
Bij de proef van maandag
bleek die dekking nog lang
niet optimaal. De auto die in
Den Haag was 'gestolen', was
geruime tijd zoek nadat hij
van de snelweg afreed. Een
ander nadeel vinden de verze
keraars dat de greenpoints
niet werken in de buurlanden
Duitsland en België (maar
weer wél in Frankrijk).
Koopmans zegt een concurre
rende aanbieding op zijn bu
reau te hebben van een Frans
bedrijf. Hierbij gaat het om
een apparaat dat contact
zoekt met een satelliet, zodat
de lokatie van de gestolen au
to in heel Europa kan worden
bepaald. Een nadeel hierbij is
weer dat de auto in dat geval
een extra antenne moet heb
ben. Koopmans: „Die halen ze
er dus eerst af."
Het toekomstige anti-diefstal
systeem bestaat volgens Koop
mans uit een apparaat om de
positie van de auto precies te
bepalen. Mogelijk worden de
nodige antennes geïntegreerd
in de carrosserie (bijvoorbeeld
het dak). De bedoeling is de
drempel voor de autodief te
verhogen. „Op dit ogenblik is
het wel heel makkelijk."
Volgens Koopmans begint de
technologische strijd tegen au
todieven binnen één tot twee
jaar.
Breda - In alle 'onderwijssteden' zijn nieuwe studenten
naarstig op zoek naar onderdak. Misschien hebben ze het
iets gemakkelijker dan voorgaande jaren, want de over
heid heeft het verhuren van kamers aantrekkelijker
gemaakt.
Sinds 1 juli hoeft de verhuurder geen belasting meer te betalen
over de huuropbrengst, als die tenminste onder de 5300 blijft.
De regeling geldt met terugwerkende kracht tot 1 januari 1993,
als de huurder voor 1 september al was ingeschreven in het
bevolkingsregister. Dit kan aantrekkelijk zijn voor mensen die
al verhuurden. Is de huuropbrengst meer dan 5300 gulden dan
geldt de vrijstelling niet, maar de kosten van gas en licht zijn
wel aftrekbaar.
Sinds 1 juli geldt ook - alleen voor nieuwe huurders - een
'beperkte huurbescherming'. De verhuurder heeft het recht
tijdens de eerste negen maanden de huurovereenkomst te
beëindigen, met een opzegtermijn van drie maanden. De over
heid hoopt met deze regelingen de verhuur van kamers te
stimuleren.
Van onze redactie wetenschappen
Breda - De vruchtbaarheid van mannen lijkt de afgelopen
vijftig jaar dramatisch te zijn afgenomen. De precieze
oorzaak daarvan is nog niet duidelijk, maar mogelijk
hangt het verontrustende verschijnsel samen met de
aanwezigheid van vervuilende stoffen in het leefmilieu.
Dat constateert de Deense
hoogleraar Niels E. Skakke
baek van de universiteit van
Kopenhagen na zorgvuldige
studie van 61 publicaties over
mannelijke vruchtbaarheid
die tussen 1938 en 1990 in de
wetenschappelijke pers het
licht zagen. De studies bevat
ten gegevens over 15.000 man
nen uit de hele wereld.
Zaadvocht
Skakkebaek werd tot zijn on
derzoek geïnspireerd nadat
hem was opgevallen dat de
norm voor het aantal sperma
tozoïden per millimeter zaad
vocht (tijdens zijn studietijd in
de jaren 60 vastgesteld op 60
miljoen) inmiddels door de
WHO is bijgesteld naar een
schamele 20 miljoen.
Skakkebaek en zijn collega's
concludeerden uit hun onder
zoek dat het gemiddelde aan
tal spermatozoïden per millili
ter zaadvocht inderdaad was
afgenomen: van 113 miljoen in
1940 tot niet meer., dan 66
miljoen in 1990. Bovendien
nam over dezelfde periode het
volume van de gemiddelde
hoeveelheid zaadvocht per
ejaculatie af van 3,4 milliliter
tot 2,75 milliliter. De cijfers
wijzen erop dat de man van de
jaren negentig gemiddeld nog
maar de helft van het aantal
zaadcellen produceert van zijn
sexegenoot uit 1940.
Bovendien, aldus Skakkebaek,
zijn ook andere afwijkingen
aan het mannelijk voortplan-
tingssysteem de afgelopen
vijftig jaar in aantal toegeno
men. Gevallen van zaadbal
kanker komen in Europa en de
VS tegenwoordig twee tot vier
keer vaker voor dan in de
jaren veertig. Ook niet of te
laat ingedaalde testikels (een
andere oorzaak van mannelij
ke onvruchtbaarheid) komen
volgens veel urologen tegen
woordig meer voor dan vroe
ger.
Hoewel Skakkebaek geen di
recte oorzaak kan aanwijzen
voor de verminderde manne
lijke vruchtbaarheid, ver
moedt hij een verband met
chemische stoffen als PCB's,
dioxine, DDT en sommige bij-
produkten van de olie-indus
trie. Tot op zekere hoogte imi
teren al deze stoffen het che
mische gedrag van oestroge-
nen (vrouwelijke geslachts
hormonen). Van oestrogenen is
uit dierproeven bekend dat zij
in hoge doses ongeboren man
netjes met 'vrouwelijke' ken
merken kunnen opzadelen.
Skakkebaek veronderstelt dat
langdurige blootstelling aan
lagere doses van 'oestrogeen-
imiterende' verbindingen de
oorzaak kan zijn van de toege
nomen problemen met het
mannelijk voortplantingsor
gaan.
Bron: Scientific American
