DE STEM
rand legt supermarkt in as
s'
Opnieuw proef met zendertjes aan zeehonden
Janten en personeel Prijsslag-winkel in Sas van Gent tijdig uit gebouw
jf -
I's de wind deze kant op had gestaan.
Trouwkostuums
Terneuzen maatje te
klein voor McDonalds
Rijkswaterstaat maakt
duin over Veerse-Gat-dam
Professor Van den Bergh
gaat serieus in op humor
Dubbeldeklier
Juliana even
uit de vaart
°R?oSuwe/ijrs^raat 7-011
70-52213
Zeeland
DINSDAG 21 SEPTEMBER 1993 DEEL 1
rag
Uns verslaggever
feMaas
De tweede of derde
gr van oktober worden op-
Er zeehonden met zender-
3n hun vacht losgelaten
lte oosterschelde. Het is
I.jrhaling van het in 1989
|veel tamtam uitgevoerde
Egt, maar ditmaal zal de
ittisg in alle stilte gebeu-
l'vnmalige Zeeuwse Com-
,:5 van de Koningin Boer
de internationale
pers in 1989 door op een zand
bank in de Oosterschelde vijf
(twee mannetjes en drie vrouw
tjes) radiografisch te volgen zee
honden uit te zetten. De beestjes
kwamen van het zeehondenop
vangcentrum in Pieterburen en
hadden een met kit bevestigde
zender op hun vacht.
De bedoeling was de dieren op
hun tochten in de Oosterschelde,
toen nog volledig zonder zeehon
den, te volgen. Dat kon maar een
half jaar omdat de zendertjes
afvielen toen de dieren begonnen
te verharen. Toch is het experi
ment, volgens de Zeeuwse pro
jectcoördinator Remijnse van het
ministerie van Landbouw, Visse
rij en Natuurbeheer een succes
geweest. „We weten nu dat de
Oosterschelde geschikt is voor
een kleine zeehondenpopulatie,
mits aan voorwaarden wordt
voldaan, zoals het afsluiten voor
het publiek van zandplaten als
de Roggenplaat."
Op en om die plaat bevinden
zich momenteel vijf zeehonden.
Volgens Remijnse zitten er daar
nog drie tussen die door Boertien
zijn uitgezet. „Dat weten we
gewoon door observatie en zo zal
het dit najaar ook gaan, na een
half jaar verliezen ze de zenders
en wij blijven ze vervolgens ob
serveren."
Er komt dit keer geen notabel
aan te pas om de nieuwe zeehon
den uit te zetten, aldus Remijnse.
„Nee, het gaat hier puur om
verdergaand onderzoek, dus
waarom zouden we? Als we ze
hebben uitgezet zullen we een
persbericht verspreiden, meer
niet."
Aan het herhalings-project,
waarvoor opnieuw zeehonden
uit Pieterburen zullen worden
gebruikt, werken tal van biolo
gen mee, maar de leiding ligt in
handen van het Instituut voor
Bos- en Natuuronderzoek, het
IBN op Texel.
Een prangende vraag van de
onderzoekers is, of het de zee
honden zal lukken zich voort te
planten in de gedeeltelijk afge
sloten zeearm. Verhalen van een
te hoog PCB-gehalte in het wa
ter, waardoor de zeehonden on
vruchtbaar worden, verwijst Re
mijnse naar het rijk der fabelen.
„Als je ziet dat dit jaar, en dat
weten we zeker, een zeehondje is
geboren in de veel vuilere Wes-
terschelde, dan moet het in de
Oosterschelde ook lukken." Tot
nu toe zijn geen geboortes in de
Oosterschelde van zeehonden
bekend, wel zijn er in de Voor
delta geboren, de kust voor
Schouwen en Goeree-Overflak-
kee.
onze verslaggever
Ij van Cooten
]van Gent - Een felle
laande brand heeft gis-
de Prijsslag-super-
van Jac Hermans
Canadalaan in Sas
[Gent volledig in de as
W De schade wordt
Ismd op vele miljoenen
las. Persoonlijke on-
liiken deden zich niet
uitenen het personeel kon-
lie supermarkt tijdig verla-
(t'it veiligheidsoverwegingen
intussen de twintig en der-
Itwoners van huizen aan de
Stólaan en het Paardenvest
ptueerd. Aan het Paarden-
immers een benzine-
l Omdat de wind gunstig
'i sloeg de brand niet over
Jhet pompstation.
mi werden overgebracht
gemeentelijke sporthal,
lie leerlingen en het perso-
I van de daarnaast gelegen
school De Esdoornveste
Sen het pand verlaten.
■school liep volgens burge-
ller J. van Rest geen gevaar,
maar de brandweer had het ge
bouw en het daarnaast gelegen
parkeerterrein nodig om de
brand te bestrijden.
Brand meester
Om 18.15 uur werd het sein
brand meester gegeven waarna
de bewoners weer naar hun hui
zen konden terugkeren. De in
druk bestaat dat werkzaamhe
den aan de dakbedekking de
oorzaak van de brand was. Na
der onderzoek van de technische
recherche moet dat nog uitwij
zen. De brand werd bestreden
door zo'n zeventig brandweerlie
den van de korpsen van Sas van
Gent, Philippine, Westdorpe en
Terneuzen.
Om 14.45 uur kwam de melding
binnen bij de centrale meldka
mer in Middelburg. Vier minuten
later was het korps van Sas van
Gent al ter plekke. Onder de
toen aanwezige klanten en het
personeel ontstond geen paniek
omdat de brand 'rustig begon'.
De mensen liepen rustig naar
buiten. Kort daarna sloegen de
vlammen uit het dak en er ont
stond een grote rook- en roet-
ontwikkeling. „Gelukkig stond
de wind de goede kant op. Daar
mag je blij om zijn", aldus Van
Rest.
De brand was op een gegeven
moment zo fel dat houten schut
tingen van woningen aan de
Westdam vlam vatten. De
brandweer was snel ter plekke
om deze brandjes te blussen.
Voor de bestrijding van de felle
brand werd onder meer gebruik
gemaakt van een hoogwerker en
een commandowagen van de re
giobrandweer. De brandweer uit
Zelzate stelde een ladderwagen
beschikbaar. „Er was een goede
samenwerking tussen de ver
schillende brandweerkorpsen en
de politie", aldus Van Rest. „Bij
een dergelijke brand komt im
mers veel kijken. Gelukkig was
de supermarkt voor de brand
weer goed bereikbaar".
Bij de brand kwamen geen ge
vaarlijke stoffen vrij. De brand
weer was nog tot in de late
uurtjes bezig met het nablussen.
De Jac. Hermansgroep is voor de
brand verzekerd. Gisteren was
nog niet bekend of de super
markt weer snel wordt opge
bouwd. „Wellicht wordt zolang
gebruik gemaakt van noodu-
nits", aldus Van Rest.
iSl
Van onze verslaggever
Terneuzen - Hamburgerketen McDonalds ziet voorlopig
af van vestiging in Terneuzen. McDonalds bekeek de
afgelopen zes weken een aantal locaties in Terneuzen,
waaronder het voormalige postkantoor aan de
Nieuwstraat, maar vindt Terneuzen volgens woordvoerder
M. Verkijk uit Amsterdam nog een slagje te klein.
Als het om binnensteden gaat
rekent de koning-van-de-snel-
le-hap met een potentiële
klantenkring van honderddui
zend mensen. Zoveel mensen
wonen er in heel Zeeuws-
Vlaanderen. Een eis is ook om
zeven dagen per week open te
zijn.
McDonalds richtte de blik
naar Terneuzen omdat er in
kort tijdsbestek meerdere aan
biedingen binnen kwamen op
hét hoofdkantoor in Amster
dam. Volgens Verkijk gebeurt
het regelmatig dat McDonalds
door eigenaren van panden
wordt benaderd. „We beteke
nen natuurlijk toch een ver
sterking van de binnenstad.
Daarom lukt het ons meestal
wel om medewerking van de
gemeente te krijgen. Een
plaats als Terneuzen komt
normaal gesproken niet in
aanmerking, maar omdat we
die aanbiedingen binnen kre
gen zijn we toch gaan kijken.
We zijn er ook niet zo diep op
ingegaan. We hebben gecon
stateerd dat Terneuzen een
leuk centrum heeft, maar het
is nog een slagje te klein. Mis
schien dat die situatie binnen
een paar jaar veranderd is.
Daarom sluiten we niets uit.
Maar de eerste paar jaar moet
u geen activiteiten van ons
verwachten".
Van onze verslaggever
Middelburg - Nu nog een lange en strakke dam van asfalt,
met aarzelende lapjes opklimmende duin, straks een heus lang
duin, compleet met glooiingen en helmgras.
Het binnentalud van het Veerse-
Gat-dam ondergaat de komende
weken een ware gedaanteverwis
seling. Als sinds de aanleg is de
binnenzijde van de dam een
zwarte streep van asfalt in het
landschap. Het overstuivende
zand probeert al jaren om stuk
jes dam te veroveren en om te
vormen in duin, soms klom het
met helmgras ingeplante duin
zelfs tot pal onder de top, maar
echt hard ging dat niet. Dat gaat
veranderen.
Namens Rijkswaterstaat is
maandag een aannemer uit
Heinkenszand begonnen met een
omvangrijke klus. Op het talud
komt een zandlaag met een dikte
van één tot twee meter. Totaal
tachtigduizend kubieke meter
zand, afkomstig uit een depot in
Vrouwenpolder. Dat zand ligt
daar opgeslagen na versterking
van de kust.
Rijkswaterstaat koos voor het
opbrengen van een zandlaag,
omdat het asfalt grote scheuren
vertoont.
Van onze verslaggever
Breskens - Vanwege een storing
aan de autodekdeur is gister
morgen de dubbeldekker Juliana
in de veerdienst Breskens - Vlis-
singen tijdelijk uit de vaart ge
nomen.
De inzet van de enkeldekkers
Beatrix en Margriet kon niet
voorkomen dat lange wachttij
den ontstonden. In de loop van
de dag werd de storing verhol
pen. Het veer kwam om 21.50
uur weer in de vaart vanaf Vlis-
singen.
De gigantische vuurzee was tot in de verre omtrek te zien.
F Ie uitslaande brand trok veel bekijks.
FOTO'S CAMILE SCHELSTRAETE
Van onze verslaggever
Middelburg - 'Het is niet onwaarschijnlijk dat er diepe
behoeften van de menselijke psyche bevredigd worden als
we ons uiten in een al dan niet bulderende lach.' Altijd al
gedacht, misschien, maar het lachen vergaat je wel na het
lezen van zo'n zin.
Humor is een serieus onderwerp en op de vraag wat het nu
precies is, geeft prof. H. van den Bergh op 30 september
antwoord. Als auteur van het proefschrift 'Konstanten in de
komedie. Een onderzoek naar komische werking en ervaring',
gaat hij in de aula van de Zeeuwse Bibliotheek in op prangende
vragen als 'Waarom lachen wij' en 'Is de prikkel die ons aan het
lachen maakt universeel?' De lezing begint om 20.00 uur en is op
touw gezet door de Open Universiteit. Toegangskaarten kosten
vijf gulden.
Van den Bergh is sinds 1984 hoogleraar cultuurwetenschappen
aan de OU. Hij publiceerde onder meer in vooraanstaande
letterkundige tijdschriften, in Vrij Nederland en in de NRC.
Momenteel redigeert hij de resterende delen van de Volledige
Werken van Multatuli.
Van onze verslaggevers
Jan Jonkman en
Harold de Puysseleijr
Sas van Gent - Diep onder de
indruk van het gebeurde
staat mevrouw Engels in de
deuropening van haar huis
aan de Paardenvest nummer
2 te kijken hoe gretig likken
de vlammen de Prijsslag-su-
permarkt totaal in de as leg
gen. „Als de wind deze kant
op had gestaan, dan stonden
wij hier niet meer", realiseert
ze zich. Haar geschrokken
gezicht spreekt boekdelen.
De familie Engels woont name
lijk precies tegenover het Avia-
pompstation van A. Lippens. Op
luttele meters van de winkel die
in lichterlaaie staat. Met haar
inderhaast opgetrommelde zus
voor geestelijke steun aan haar
zijde, volgt ze gespannen het
werk van de brandweermannen.
Die doen hun uiterste best om te
voorkomen dat de felle uitslaan
de brand zich verspreidt naar
belendende panden.
...en evengrote verslagenheid bij drie scholieren.
Al snel na het uitbreken van de
brand helpt mevrouw Engels sa
men met anderen zo snel moge
lijk de gasflessen, butagastanks
en enkele caravans uit de loods
bij het pompstation naar een
veiliger plaats sjouwen. „Alles is
er uit gehaald. De benzinetanks
zitten onder de grond. Dus het
levert verder gelukkig geen ge
vaar op", zegt ze, een bekertje
koffie tegen de schrik in haar
hand. Op de deur van het pomp
station hangt, hoe kan het an
ders, het bordje 'gesloten' voor.
De dame die Paardenvest num
mer 8 woont, realiseert zich
eveneens dat ze veel geluk heeft
gehad. „Je staat er verder niet zo
bij stil, maar als de wind ver
keerd zit...", weet ook zij. „Ik
kwam pas tegen vier uur thuis.
Omdat alles in de buurt afgezet
was in verband met de brand,
was mijn eerste gedachte: 'als
het mijn huis maar niet is'."
Frisdrank
Ondertussen doen de brand
weerlieden van wel vier verschil
lende korpsen uit de omgeving
hun werk. Op veilige afstand van
de brandhaard hebben echtgeno
tes van de spuitgasten een tafel
tje neergezet waarop veel flessen
frisdrank en een paar thermos
flessen koffie staan. Mandjes
met lunchpakketten worden
aangedragen. Vooral drinken is
echter voornaam, weet een van
de 'brandweervrouwen' die
spontaan met die bevoorrading
is begonnen. „Onze mannen
moeten heel veel drinken want
ze verliezen ontzettend veel
vocht." Een blik op de roodaan-
gelopen en met roet besmeurde
gezichten van de brandweer
mannen die tussen het bluswerk
door een snelle slok fris of koffie
komen nemen, zegt voldoende.
Basisschool De Esdoornveste,
naast de Prijsslag, is nog voordat
de brandweer arriveert al ont
ruimd. Schoolkinderen in een lo
kaal met zicht op de supermarkt
melden hun meester dat ze rook
uit het gebouw zien komen.
Daarna gaat het snel. Dankzij
regelmatige brandoefeningen
weten de kinderen wat hen te
doen staat. Snel naar buiten en
opstellen in de rij. Volgens direc
teur A. Martens gebeurt dat alle
maal zonder veel paniek. Alleen
de allerkleinsten zijn bang, staan
huilend op straat met knikkende
knietjes te kijken naar wat er
gebeurt.
Schilder
De bewoners aan de Westdam
vrezen even voor hun spulletjes.
Ook hun huizen staan vlakbij de
winkel waar de vlammen inmid
dels hoog oplaaien. „Mijn schut
ting staat bol van de hitte. Het
vuur is zo dichtbij", zegt een
verontruste bewoonster.
Een andere familie heeft uitgere
kend deze dag een schilder be
steld om het huis van een 'verse'
laag verf te voorzien. De schilder
gaat onverstoorbaar door met
kwasten terwijl op amper tien
meter van hem vandaan de
vuurhaard in alle hevigheid
woedt. Pas als een brandweer
man op hem is toegestapt, staakt
hij zijn arbeid.
Een volgende bewoner van de
Westdam spoedt zich van zijn
werk naar huis als hij hoort dat
er 'ergens' brand is. „Ik wist niet
waar en ben maar direct naar
huis gegaan. Ik was niet meer te
houden. Je hebt toch veel tijd en
geld in je huis gestopt en moet er
niet aan denken dat het in vlam
men opgaat."
