DE STEM
n.
verkopen*
i.
Het bedrijfsleven
langs de Al 6 vreest
een TGV-schade
van honderden
miljoenen
'We zijn speelbal
geworden in een
politiek spel. Je
weet maar nooit
hoe zo'n bal rolt'
MM
K
L
Weekend
ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1993 DEEL E
ir levert u een bijdrage aan
aanzien van de primaire
bt een HBO werk- en denk-
eur HAS of HBCS) aangevuld
landbouwsector en erva-
lijke functie. U bent een
i iemand, die uitstekend in
idig professionele invulling
,tie te geven. Natuurlijk
goede contactuele eigen-
kt u zich, zowel mondeling
glashelder uit. Uw salaris
5.854,- bruto per
I0).
lichtingen over de functie
Buitendienst bij de Regio-
Domeinen Zuid in Breda
heer C.M.J. Lodders, afdelings-
076-224950, met ingang van
ion 076-24I376.
het werkgebied, in nader
tien.
e sollicitatie kunt u binnen
chten aan het Ministerie van
ictie der Domeinen, afdeling
ler 3(59, postbus 20201,2500
>e, onder vermelding van vacatu-
15193 in de linkerbovenhoek
van Financien wil meer vrou-
kapten en leden van etnische
in dienst nemen. Bij gelijke
kan de kandidaten genieten zij
Tl
{ij is in de dossiers de 'F-variant'
pan heten, het TGV-traject
Antwerpen-Rotterdam langs de
E19/A16. Eerst mocht-ie, daarna
moest-ie, vervolgens wilde niemand
hem meer en verdween hij uit beeld.
Maar nu doemt het spookbeeld toch
weer op. Lubbers heeft met zijn
Vlaamse ambtsgenoot Vanden
Brande een deal gesloten: wij diepen
ieWesterschelde uit, jullie laten de
IGV over Breda lopen. Heeft
Lubbers de Baronie van Breda een
kunstje geflikt?
Door Peter Schouten
Van rechts naar links de nieu
we bedrijfsgebouwen van Etap,
York, Quatropharma, DHL en
Alusuisse.
laande marktpositie. Voor de
Zeeland en Zuid-
i
itie is een gezond en profes-
Zij biedt u voldoende ruimte
eigen initiatief en
U kunt rekenen
saiaris, prima secundaire ar-
en een representatieve
.aak.
:e interessante en commercië-
reageer dan snel! Dit
sch op dinsdag 21 septem-
ide tussen 10.00 en 16.00 uur.
s contact wordt overlegd wat
irvolg van deze procedure zal
vragen naar mevrouw S.M.C.
Interselect-Farma, tel.nr. 033-
|n op reacties van mannen en
functie-analyse leidt tot de
wenste capaciteiten. Om de voorsP„'!Ln
van de selectie-procedure te vergroten.
kandidaten soms deel aan praktijksimuia
centermethode is de basis va
tnsionale methodiek die door Interseiec
keld.
Dit wordt een absolute ramp'
TV-bekendmakingen
Bonklottdi
6x per |o°r
12* per jaar
ZS oktober |KI
IVnovember
•Loterij
[er jaar
Hoewel de Vlamingen al
een paar jaar mordi
cus tegen de voor hen
langere en dus duur
dere F-variant waren,
lijken ze nu ineens be
reid om in de smakelijke worst te
happen die Lubbers hen heeft
voorgehouden. „Er zijn zaken van
een hogere orde. Voor ons is dat de
toegankelijkheid van de Antwerpse
haven," zei een woordvoerder van
Kelchtermans eerder deze week
nog in deze krant.
Hoe gemakkelijk kunnen bestuur
ders van kleur verschieten. Wegen
de Vlaamse bezwaren tegen het
tracé over Breda dan plotsklaps
niet meer zo zwaar? „Och, er moe
ten natuurlijk wat huizen tegen de
vlakte. En er moeten hier en daar
wat landbouwgronden worden ont
eigend. Maar de schade is daar
naar het zich laat aanzien minder
zwaar dan tussen Antwerpen en
Essen," aldus een verrassend lako-
nieke Vlaamse zegsman.
Wie met eigen ogen gezien heeft
hoe de TGV tussen Lyon en Parijs
met donderend geweld door het
Bourgondische heuvelland ijlt, wie
gezien heeft hoe tussen Arras en
Lille ten behoeve van de TGV-
Nord gigantische ingrepen in land
schap en infrastructuur hebben
plaatsgevonden, die weet dat de
hoge-snelheidstrein nog wat anders
is dan een boetnel, waarvoor je zo
hier en daar een paar knollenvel-
den moet offeren.
De TGV is een razende reus die (op
een dijk van vijf meter hoog of in
een bak van vijf meter diep) een
baan van dertig meter breed nodig
heeft om veilig de snelheid te kun
nen bereiken, waarvoor hij ontwor
pen is. Er is het afgelopen jaar in
dit land nogal wat te doen geweest
over de milieu-effecten van de Be-
tuwe-lijn. Maar die verbleken bij
de gevolgen van de eventuele aan
leg van een TGV-lijn tussen Ha-
zeldonk en Moerdijk.
Volgens burgemeester drs. E. Nij-
pels van Breda heeft Rijkswater
staat begroot dat het tracé Ha-
zeldonk-Moerdijk driehonderd
miljoen meer zal kosten dan het
scenario Essen-Roosendaal-Moer-
dijk. „Maar dat kan natuurlijk best
veel meer worden. Ik durf daar
verder niets over te zeggen, maar ik
wijs er wel op dat de gewone
spoorlijn Breda-Rotterdam vanaf
de Haagse Beemden enkele tiental
len meters naar het oosten verlegd
zal moeten worden. Dat wordt dus
een geheel nieuwe lijn. En de extra
kosten daarvan moet je natuurlijk
wel meetellen."
Hebben de rekenmeesters van
Rijkswaterstaat zich dan vergist?
Om de directe materiële gevolgen
van de aanleg van een hoge-snel-
heidslijn tussen Hazeldonk en
Moerdijk globaal te kunnen in
schatten, volstaat een verkennende
autorit. Startpunt grens. Aan de
westzijde van de A16 ligt het Bel
gische bedrijventerrein Meer, ten
oosten daarvan het Nederlandse
Hazeldonk.
Tekenen de Vlaamse planologen
straks de lijn dwars door hun eigen
bedrijventerrein in Meer? De Bel
gen zijn wel goed, maar niet gek.
We gaan er dus van uit dat de trein
aan de oostzijde van de weg ons
land binnen dendert. Daar vindt
hij al meteen een tiental vestigin
gen van Nederlandse ondernemin
gen op zijn weg. Allemaal investe-
ringen van een paar jaar oud die
dus nog bij lange na niet zijn
afgeschreven. Hoeveel miljoenen
kapitaalvernietiging? Binnen een
paar weken zijn de studies naar de
diverse varianten voltooid en krij
gen we daarop misschien het ant
woord.
We hebben haast, we rijden door.
Knooppunt Galder is het volgende
obstakel, een ingewikkeld samen-
stelsel van kunstwerken waarop de
vervoersstromen van de Al6 en de
A58 elkaar vinden. De aanleg heeft
jaren gekost. Wanneer de TGV
daar in de toekomst ook nog door
en langs moet, zal dat knooppunt
ingrijpend gereconstrueerd moeten
worden.
Een kilometertje verderop passeren
we het paardesportcentrum Hoeve
'Galderzicht'. Moet weg. Jammer.
Hoe zit het trouwens met de land
schappelijke en ecologische schade
in O vera, in het dal van de Aa of
Weerijs en in de Trippelenberg?
We moeten daar niet te flauw over
doen. In de verte doemt immers de
aansluiting met de zuidelijke rond
weg al op. Die moet dus ook gere
construeerd worden. Want onmid
dellijk daarachter duikt de trein
met een snelheid van 160 km per
uur in de veertig meter smalle fuik
tussen de Al6 en de Princenhaagse
Ambachtenlaan. Op dat baanvak
bij Princenhage hebben de ontwer
pers over een afstand van enkele
honderden meters een tunnelbak
voorzien.
Dwars door het huis van de familie
Coertjens aan de Advocaatsdreef?
Of misschien juist er onderdoor?
„Wij houden ons hart vast," zegt de
bewoonster. "Zo'n plekje vinden
we nooit meer. Mijn man heeft het
huis, het tuinhuisje en de garage
zelf gebouwd. De rotstuin is net
klaar. Mijn man is hier geboren en
getogen. Verhuizen? Dat zouden we
niet kunnen."
Ziedaar het kleine leed dat plano
logen onvermijdelijk en altijd weer
op hun kerfstok hebben. „Ik geloof
niet dat die trein hier langs komt,"
zegt tuinder Machielsen aan de Mr.
Bierensweg die nu nog in Prinsen
beek ligt. Terwijl hij de verse strui
ken andijvie van zijn land snijdt:
„Ik denk dat Nijpels aandacht wil
trekken. Als die trein er toch komt?
Dan moet ik stoppen. Dat wordt
dan bijstand." Mevrouw Aarts, zijn
buurvrouw, komt erbij staan:
„Laat die trein maar bij Maij-Weg-
gen voor de deur stoppen. Instap
pen en wegwezen."
Persoonlijke planschade wordt
soms genereus afgekocht, maar in
het gebied Steenakker-Heilaar
richt de TGV ook groot verdriet
aan. Restaurant Princeville moet
het ontgelden terwijl het in de
plannen voor een nieuwe aanslui
ting van de A58 op de A16 nog
overeind bleef. Het Van der Valk
concern laat echter niet met zich
sollen. „Dat gaat ze een paar cen
ten kosten," zegt directrice Ingrid
van der Valk.
De westelijke hallen van de
Roomsch-katholieke Baroniesche
Tuinbouwveiling staan mogelijk
ook in de weg. De hoge snelheidst
rein rijdt de Bredase agro-busi-
ness-ambities voor een deel aan
flarden. RBT-directeur M. Claes:
„Wij willen eerst de definitieve
plannen wel eens zien, want dat
blijft voorlopig natuurlijk giswerk.
Mocht die TGV-lijn toch dwars
door onze gebouwen rijden, dan
zou dat dramatisch zijn voor onze
uitbreidingsplannen. Ons bedrijf
verplaatsen? Dan praat je over
honderden miljoenen schade."
Tussen Prinsenbeek en de Haagse
Beemden komt de trein weer om
hoog. Het is de bedoeling dat hij
daar het bestaande (aangepaste)
spoor van Breda naar Dordrecht
gaat berijden. Voor het gewone
binnenlandse en internationale
railvervoer moet er dan enkele
tientallen meters naar het oosten
een geheel nieuw spoor worden
aangelegd. NS-station Prinsen
beek/Haagse Beemden, nog maar
juist in gebruik, mag opnieuw ge
bouwd worden.
Datzelfde lijkt haast onvermijde
lijk op te gaan voor de als AA-lo-
katie verkochte spiksplinternieuwe
vestigingen van BSO, Bluekens,
Etap, York, Quatropharma, DHL
en Alusuisse-Lonza op het bedrij
venpark Westerhage, want een
'train grande vitesse' maakt nu
eenmaal geen kleine bochtjes. Alu
suisse, dat een fiks eind van de
bestaande spoorlijn vandaan ligt,
lijkt er nog het best af te komen.
Daar dendert de TGV slechts over
het parkeerterrein.
E. Schless, de directeur van de
Nederlandse holding van Alusuis
se, heeft daar een verrassende ver
klaring voor. „Wij moesten met ons
gebouw een eind van de spoorlijn
vandaan blijven omdat daar een
belangrijke internationale gas-
transportleiding schijnt te liggen.
Als wij daar niet mochten bouwen,
kan er dan wel een TGV-lijn over?
Ik moet dat nog zien."
~|^T a het bedrijventerrein vol-
W\ gen de prei- en koolakkers
vl van een tiental agrarische
i. M bedrijven. Van de uitkoop
onteigening daarvan zal nie
mand wakker liggen. Maar een ki
lometertje verder naar het noorden
ligt de zuiveringsinstallatie Nieuw-
veer, waarvoor heel wat dieper in
de buidel getast zal moeten wor
den. „We hebben vorig jaar voor 48
miljoen in Nieuwveer geïnvesteerd,
er staat nog een nieuwe investering
30 miljoen op stapel," zegt een
woordvoerder van het Hoogheem
raadschap West-Brabant.
En zo ontmoet de hoge snelheidst
rein op weg naar het Hollandsch
Diep nog veel meer hobbels: een
brug over de Mark, een ingrijpende
reconstructie van het knooppunt
Zonzeel, de afbraak van zowat de
helft van Zevenbergschen Hoek, de
kruising met de spoorlijn Roosen-
daal-Dordrecht, de kruising met de
nieuwe fly-overs tussen Al 6 en
A17. Het zou allemaal voor 300
miljoen extra moeten kunnen.
Maar het bestek is nog niet klaar.
Driehonderd miljoen extra of een
miljard, dat is natuurlijk meer dan
lood om oud ijzer. Maar dan heb
ben we het nog steeds alleen maar
over de materiële schade. Niemand
schijnt op dit moment een redelijk
besef te hebben van de gigantische
immateriële effecten. Wat zullen de
gevolgen zijn voor het milieu? Die
kunnen slechts huivering wekken.
Een TGV-lijn naast de 'gewone'
spoorlijn en langs de A16, die ove
rigens ook nog verbreed moet wor
den, legt een buitengewoon zware
hypotheek op het leefmilieu in een
brede corridor tussen Hazeldonk
en Moerdijk. Je moet haast idioot
zijn om die lijn dwars door zö'n
stedelijke agglomeratie te tekenen.
Voor tienduizenden mensen in
Princenhage, Prinsenbeek en in de
Haagse Beemden heeft dat rampza
lige gevolgen.
"Als je ziet wat er allemaal moet
sneuvelen," denkt ook de Bredase
burgemeester Nijpels, „word je
daar angstig van. Dit zou een abso
lute ramp worden. Hoe reëel ik de
mogelijkheid taxeer? Ik denk nog
steeds dat we een tamelijk groot
risico lopen. We zijn de speelbal
geworden in een politiek spel tus
sen Nederland en Vlaanderen. Je
weet maar nooit hoe zo'n bal rolt."
Nijpels heeft er zich nog lang niet
bij neergelegd. „Nee natuurlijk. Er
gaat de komende week een brand
brief naar Den Haag. We moeten
bij de les blijven, want het besluit
valt nog deze kabinetsperiode."
Mevrouw De Gouw uit de Boonhof
in Prinsenbeek en mevrouw Dik-
mans uit de Hertenhoek in diezelf
de plaats zijn een stuk fatalisti-
scher ingesteld. „Dat houd je niet
tegen. Die lijn komt er."
Landelijks meespelen.
uw geluk beproeven? Vul (Lan ""sdie
coupon in. Ook Beslaande deelnemen^
moment om de maand meespe'® vo0f.
invullen van onderstaande coup )een
laandelijks gaan meespelen. Uo,m
|me-bevestiging met de eerste spe
machtiging 1
,-rleen hierbij, tot wederopzegging- m oni vo" I
Zomerhofstraat 64-68. Rotjem pj
rekening(en) ten hoogste
af te schrijven.
Prei
fcfe' Is&
Lr. ■-
VIADE+>
BANK
iur de coupon in een oni
IFA, Antwoordnummer 2020, 30üu
iiroloterü^BankWteJ!
i makkelijkste loterijen van
deT
e9en de Al 6 die verbreed moet worden tot tweemaal drie
lrect daarnaast komt dan ook nog eens de hoge snelheidslijn te lopen.
FOTO'S DE STEM JOHAN VAN GURP
Rechtsboven restaurant 'Princeville'. Het ligt zo'n beetje in de as van de lijn.
De strook tussen de Al 6 en Princenhage is op sommige plaatsen amper enkele
tientallen meters breed. Daar is dus een tunnelbak voorzien.
