PvdA-twist ijlings gesust
Bel gratis
06-0329
HARD
Voorzitter Rottenberg herroept opmerking over Wöltgens
Najaarsoffensief tegen hardrijders
'Meerprijs TGV langs
A16 dichtbij miljard'
Bij Shell Moerdijk in
totaal 435 banen weg
Nu f3.300,-
voordeel op
deVento
feE
Len schieten
Uwse visser
[or de boeg
iokverbod in
U jaar later
lienstplicht naar
ben maanden
Ijax deelt
j malaise:
|0 verlies
De Chinese
loopwonders
Ongewenst in
Duitsland
'China denkt Jong en oud herdenkt oorlog
weer aan
kernproeven'
VN-vredesprijs
voor Rabin,
Peres en Arafat
De Volkswagen
voordeellijn
Private financiering van WOV kan toch
PvdA-Kamerlid
alleen verder
KlBinljes in De Stem
f zoveel bijzondere en
#'nt® aanbiedingen »n
|i»'n
Elke dag weer
DE STEM
i 1111
ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1993
In neerklapbare
nterbankleuning.
gesmeerde bliksem
frit. Vijf versnellingen
crachten wachten op
it wat u beweegt.
Jhouden.
IOLENWATER 64
14510 AA Breskens j
)1172-3230
e - Vanaf een Belgisch
LiUevaartuig zijn woensdag
beerschoten voor de boeg
'n Zeeuwse vissersboot af-
J De schipper van de
Egiden 18. weigerde voor
"lust van Oostende contro
ls van de Dienst Zeevisserij
'd te laten. Na een één
_aluvnde achtervolging los-
lie Belgen de schoten, maar
Ijiip ontkwam. De eigenaar
Ije Arnemuiden 18, J. Meul-
t!fr erkent dat de schipper
liet wilde laten controleren
|li zich dat best voorstellen,
feeds terugkerende inspec-
|'i;n een ergernis voor de
L' De Belgische procureur-
Conings heeft Justitie ge
lid proces-verbaal op te ma
llende schipper.
^zeeland - c1
dt - Het algehele rookver-
u stoptreinen wordt een
lipgeschort. Wel zal per 1
Ie 1994 niet meer gerookt
1® worden op de balkons en
Re gangpaden van treinen,
■verbod geldt dan zowel voor
Iiiptieinen als voor de inter-
|i Dat heeft de hoofddirectie
■Je Nederlandse Spoorwegen
1 overleg met de onderne-
[iiraad besloten. De OR had
liectie er al eerder op gewe-
liatzo'n rookverbod agressie
■reizigers zou kunnen oproe-
- De militaire dienst-
Iht gaat definitief per 1 ja-
(r. 1994 terug van twaalf naar
s maanden. Het kabinet is
n akkoord gegaan met dat
Klit van minister Ter Beek
loisie). De bewindsman had
pan al aangekondigd in zijn
dit jaar gepresenteerde
Inteitennota. Wie op 1 janua-
|ÜH al onder de wapenen is,
l ook onder de verkorte
k'piicht.
a - Ajax deelde gisteren
pmalaise van de Nederland-
a in de Europese beker-
taoien. Het was in Ljubljana
fide Nederlandse club (van
1 die onderuit ging. Het
Evan Louis van Gaal verloor
fïuropa Cup II met 1-0 van
link Split.
IE SPORT- B2
1WEER
mmer '"''/'i'1
Wijk kan dit weekeinde
Wen worden van rustig,
"9 en vrij mooi nazomer
nachten zijn koud met
koevel of mistvorming.
VANDAAG IN DEZE KRANT
De manier waarop Chinese
hardloopsters wereldrecords
verpulveren, wekt alom
verbazing. Er zijn insiders die
beweren dat er doping in
het spel is. Andere kenners
houden het er op dat de
records het gevolg zijn van
keiharde trainingsmethodes.
zie sport - deel b
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 1,60 - ZATERDAG: 1,90
IN DE WEEKEND-BIJLAGE
In Duitsland is al een paar
jaar een hetze aan de gang
tegen smakeloze en
opgefokte Nederlandse
groente. De Nederlandse
tuinbouw verzuimt dat
slechte imago weg te
poetsen.
zie weekend - deel e
INHOUD
5 katernen
Binnen-/Buitenland A2
Binnenland A3
Buitenland A4
Economie A5/A6
Beurs A5
Sport deel B
Zeeland deel C
Ragazzi deel D
Gids D2
RTV-programma's D3/D4
Weekend deel E
Washington (rtr) - De wereld
wacht waarschijnlijk een nieuwe
serie kernproeven van meerdere
landen, aangezwengeld door
China. Volgens de Verenigde
Staten, die zichzelf een verbod
hebben opgelegd zolang anderen
geen proeven nemen, kan China
zorgen voor een soort kettingre
actie.
Dit land zou op het punt staan
de kernproefstilte van een jaar
in de wereld te doorbreken. De
VS zelf, Frankrijk en Groot-
Brittannië komen dan onder
druk te staan om ook weer proe
ven te gaan nemen.
De Amerikanen houden met hun
fotosatellieten het Chinese kern
proefcentrum Lop Nor in de ga
ten en namen kortelings waar
dat de Chinezen een wapen in
een diepe schacht lieten zakken
als laatste fase voor een proef.
De VS denken dat Peking zal
wachten tot na volgende week
donderdag, wanneer het Interna
tionale Olympisch Comité be
sluit over de Spelen van 2.000,
waarvoor Peking kandidaat is.
Parijs (rtr) - De UNESCO, VN-
organisatie voor onderwijs, we
tenschap en cultuur, heeft de
jaarlijkse prijs voor de vrede
toegekend aan de Israëlische
premier Yitzhak Rabin, zijn mi
nister van Buitenlandse Zaken
Shimon Peres en de voorzitter
van de Palestijnse Bevrijdingsor
ganisatie, Yasir Arafat.
Een panel onder voorzitterschap
van Henry Kissinger, kende de
prijs toe aan de drie mensen, die
verantwoordelijk zijn voor het
akkoord tussen Israël en de PLO.
De jaarlijkse prijs voor de hulp
aan vluchtelingen van het Hoge
Commissariaat voor de Vluchte
lingen van de VN komt dit jaar
terecht bij Artsen Zonder Gren
zen omdat de organisatie 'zich al
meer dan twintig jaar inzet voor
vluchtelingen in crisisgebieden
in de hele wereld.'
De prijs wordt op 12 oktober
uitgereikt in Genève aan de
voorzitter, de uit Breskens af
komstige Jacques de Milliano.
(ADVERTENTIES)
mit hél 1
de woonbeurs
zie elders in deze krant
'93!
"dste van
Nerland
rieden
i.■-£ - De oudste inwoner
I j Wwland, Johanna Franci-
I ®dstra-Giezen, is donder-
kiȟ verzorgingstehuis
T JPars in Den Haag overle-
t vrouw Zandstra is 111
Jeworden. Op 7 september
Wst? «rï®' A's mevrouw
ra 26 september had be-
,de oudste persoon
ees' dle ooit in Neder-
l(fl.eefd heeft. De oudste
«Mer die nu nog leeft, is
•dense A. Flower, 108 jaar.
dan hoort u precies welke
schitterende aanbiedingen
Volkswagen nog meer
voor u in petto heeft.
Van onze verslaggeefster
Breda - De automobilist die volgende week
maandag op de A2 tussen Deil en Vianen
rijdt, krijgt te maken met een nieuwe vorm
van snelheidscontrole.
Wie te hard rijdt, kan de daarbij horende boete
aflezen op een elektronisch bord. Op dat moment
krijgt de hardrijder echter nog geen bekeuring. Na
ongeveer twee kilometer wordt de snelheid nog
maals gemeten. Wie dan nog te hard rijdt, kan een
boete verwachten.
Deze nieuwigheid is onderdeel van een najaarsof
fensief tegen te hard rijden. In dat kader worden er
de komende twee weken en de twee weken na de
herfstvakantie volop extra controles gehouden, de
reguliere radarcontroles, maar dan allemaal van
tevoren aangekondigd.
Volgende week zijn er onder meer controles op de
volgende wegen: A27 Gorinchem/Breda,, N2 Eind
hoven/Den Bosch, A58 Tilburg/Eindhoven en A67
Turnhout/V'enlo.
Van onze verslaggever
Middelburg - De discussie
momenteel in de Tweede
Kamer, dat tunnels niet ge
financierd mogen worden
met privaat geld, is niet na
delig voor een toekomstige
oeververbinding onder de
Westerschelde, de WOV.
Dat denkt de Zeeuwse gedepu
teerde Hennekeij (Waterstaat).
Over die WOV liggen afspra
ken met voormalige ministers
en de uitzondering die de Ka
mer maakt voor tunnels waarin
een eigen bijdrage van de ge
bruikers wordt gemaakt is pre
cies van toepassing op de
WOV, waar immers tol geheven
zal worden.
Momenteel onderzoekt de pro
vincie offertes van pensioen
fonds en banken om de WOV te
bouwen en te beheren. Private
financiering dus. Maar, de Sta
ten mogen dit jaar nog kiezen
uit die private financiering of
publieke financiering door de
overheid. Hennekeij zal twee
modellen overleggen. Vrijdag
15 oktober, zo is gisteren beslo
ten, vergaderen de Statencom
missies Waterstaat/Verkeer en
Algemeen Bestuur erover.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - Zo hevig als
de ruzie oplaaide, zo snel
was de PvdA-top er giste
ren bij om een conflict tus
sen voorzitter Rottenberg
en fractieleider Wöltgens
te sussen.
Ijlings herriep Rottenberg een
uitspraak in De Telegraaf over
de positie van Wöltgens na de
verkiezingen. De voorzitter sug
gereerde daarin dat Wöltgens in
een nieuwe kabinetsperiode niet
moet terugkeren als fractielei
der.
De partijvoorzitter haastte zich
na een onderhoud met partijlei
der Kok en 'slachtoffer' Wölt
gens te verklaren dat hij nog
steeds vertrouwen heeft in de
PvdA-fractieleider.
De verklaring kwam na een voor
de PvdA hectische dag. In een
interview - 'Rottenberg: „Wölt
gens moet weg'" - zei de. partij
voorzitter dat na de verkiezin
gen een wisseling in de fractie
leiding is gewenst. Eerder maak
te Rottenberg al eens opmerkin
gen over de werkwijze van Wölt
gens - Tui en traag' - maar met
de opmerking gisteren blokkeer
de hij het verder politiek func
tioneren van de fractieleider.
Minister Kok besteedde gisteren
een groot deel van de dag om de
schade ongedaan te maken. De
fractie van de PvdA - bijeen
voor een vergader-weekeinde -
reageerde woedend op de opmer
kingen van Rottenberg. Volgens
Kok is sprake van een 'ongeluk
kig incident', dat het voor Wölt
gens ondoenlijk zou maken 'ge
loofwaardig politiek te funetio-
Een scholier zet een roos tegen een grafsteen op het oorlogskerkhof Jonkerbos in Nijmegen. Daar
liggen ruim 1650 soldaten uit Engeland, België, Canada en Polen, allen slachtoffers van de operatie
Market Garden van de geallieerden, die 49 jaar geleden begon om in een klap Maas en Rijn over te
steken. Jong en oud woonde de herdenking bij op het kerkhof, dat in augustus nog werd beklad met
hakenkruizen en racistische leuzen. foto anp
Van onze verslaggever Peter Schouten
Breda - Volgens Rijkswaterstaat kost de F-variant van de
hoge snelheidslijn, oostelijk langs de A16 van Hazeldonk naar
Moerdijk, 'slechts' 300 miljoen extra. Maar burgemeester
Nijpels van Breda gelooft daar geen snars van.
En ook ingewijden houden het
erop dat de meerprijs dichter bij
het miljard dan bij die 300 mil
joen zal liggen.
Een verkennende tocht langs het
tracé leert al snel dat voor een
TGV dwars door de stedelijke
agglomeratie van de Baronie gi
gantische kunstwerken nodig
zijn zoals een tunnelbak tussen
Princenhage en de A16.
Bovendien loopt de lijn (zoals
die nu getekend is) dwars door
een groot aantal spiksplinter
nieuwe bedrijfsvestigingen op
het terrein Westerhage en door
de zuiveringsinstallatie Nieuw-
veer van het Hoogheemraad
schap West-Brabant. De kapi
taalvernietiging die daardoor
ontstaat mag gerust op honder
den miljoenen geraamd worden.
Los van de materiële schade mo
gen de milieu-effecten volgens
Nijpels als rampzalig worden
beschouwd. Van de Haagse
Beemden tot aan Moerdijk ont
staat een honderd meter brede
vervoerscorridor van de (straks
verbrede) A16, van de hoge snel
heidslijn én van een nog aan te
leggen nieuwe spoorlijn voor het
normale binnen- en buitenlandse
railverkeer.
In de gemeenten tussen Ha
zeldonk en Moerdijk vreest men
als gevolg daarvan problemen
waarbij die van de Betuwelijn
verbleken.
ZIE WEEKEND - E1
Moerdijk - In de vierde saneringsoperatie binnen anderhalf
jaar schrapt Shell Moerdijk in het kader van de reorganisatie
'Focus' opnieuw 120 banen.
Volgende week woensdag en
donderdag debatteert de Kamer
over de nieuwe miljoenennota.
Zonder een terugtocht van Rot
tenberg zou Wöltgens niet kun
nen werken, meende Kok.
Partijvoorzitter Rottenberg ver
klaarde later op de dag dat niet
de conclusie getrokken mag wor
den dat hij Wöltgens weg wil
sturen. Volgens Rottenberg wil
de hij slechts aangeven dat er na
de verkiezingen voor niemand
een 'zekere plaats' is in de frac
tie.
Wöltgens reageerde opgelucht
na de verklaring van Rottenberg.
Volgens Kok was Wöltgens 'aan
geslagen' door de opmerking van
de partijvoorzitter. „Je staat
daar toch bij de algemene be
schouwingen met de wetenschap
dat een partijvoorzitter je niet
handhaafbaar vindt," aldus
Kok.
Volgens hem hoeft de affaire
geen gevolgen te hebben voor de
positie van Rottenberg.
ZIE BINNEN-/BUITENLAND - A2
ZIE COMMENTAAR - A3
Den Haag - Het kamerlid Marjet
Witkamp-Ockels is uit de PvdA
gestapt. Zij blijft als onafhanke
lijk kamerlid in de Tweede Ka
mer zitten tot aan de verkiezin
gen in mei 1993.
De 49-jarige Witkamp-Ockels is
lid geworden van de Nieuwe
Partij, die volgend jaar voor het
eerst wil meedoen aan de Twee
de-Kamerverkiezingen. Vandaag
zal zij het PvdA-fractiebestuur
officieel op de hoogte stellen.
In een geruchtmakend interview
in de inmiddels opgeheven Krant
op Zondag veegde Witkamp-
Ockels eind december '92 de
vloer aan met haar fractiegeno
ten. Zij verweet een aantal Ka
merleden 'macho-gedrag'.
„Haantjes zijn het. Ik baal daar
enorm van."
De totale sanering van het be
drijf leidt tot een verlies van 435
banen. Begin 1992 telde Shell
Moerdijk 1085 mensen, in 1995
mogen er nog maar 650 mensen
werken.
Directeur ir. F. de Koning van
Shell Moerdijk waarschuwt dat
fabrieken zullen moeten sluiten,
als het kostenniveau niet snel
drastisch omlaag gaat. „Het
móet", zegt De Koning ih het
bedrijfsblad Shell Profiel. „Het
is de enige mogelijkheid om te
•overleven. Als we het nalaten,
zal het wel eens uiterst moeilijk
kunnen worden de fabrieken
open te houden."
Het investeringsniveau op Moer
dijk gaat opnieuw omlaag. In
1991 investeerde Shell Moerdijk
nog 240 miljoen, volgend jaar
is er nog slechts ƒ26 miljoen te
besteden.
Gedwongen ontslag hangt de
Shell-werknemers inmiddels als
een Zwaard van Damocles boven
het hoofd. Shell zegt zich in te
willen spannen om ontslagen te
vermijden. Maar waar tot nog
toe met veel extra vervroegde
uittreding kon worden gewerkt,
lijkt dat middel nu uitgewerkt.
Dit jaar verlaten 130 Moerdij
kers Shell voor vervroegde pen
sionering en daarmee is er nau
welijks een oudere werknemer
meer over.
Overplaatsing naar andere
Shell-locaties kan niet, omdat
daar ook drastisch wordt gesa
neerd.
„Dit is een ramp", zegt districts
bestuurder W. Marks van de In
dustriebond FNV. De bonden ei
sen van Shell dat de sanering
zich zonder gedwongen ontsla
gen voltrekt. „Dat kan door de
sanering over meerdere jaren uit
te smeren".
Directeur ir. F. de Koning van
Shell Moerdijk zegt deze week in
een interview met het bedrijfs
blad Shell Profiel echter 'niet te
weten of we dat uitgangspunt
kunnen volhouden'.
ZIE OOK ECONOMIE-A6
JADVERTENTIEL
■n
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant gratis.
pp*» -
,JL-^
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode:
Plaats:.
Telefoon (voor controle bezorging):
De nieuwe abonnee betaalt per:
kwartaal acceptgiro85.50
maand automatisch 28.45
De Parkerpen zenden aan.
Naam:
Adres:
Postcode:.
kwartaal automatisch83.-
bank/gironr
Plaats:.
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112, 4800 VB Breda.
DE STEM. EEN KRANT DIE JE WAT ZEGT
I—J
