'Met óns was er geen akkoord gekomen Meer Kansarmen weer duimschroef aangedraaid Voormalige tegenstanders Wagtendonk en Soetendorp in ges goorder E Bolkestein fractieleidei Tweetalig -DE STEM DE STEM Spelbrekers DE STEM BINNENLAND BUITENLAND )ËSTEM De jaarlijkse terugkeer van Hans Wiegel legering: bedr 0p het HOOGTEPUNT van het stormen buiten. Ook niet in Washi en Rabin elkaar de hand, weliswa [!)aar onder gejuich. Commentatoi DINSDAG 14 SEPTEMBER 1993 Laatst had ik 'm in de wagen, echt waar. In het begin had ik het niet zo in de gaten. Er schoof een zware vent op de achter bank met een gouden brilletje en een duur sigaartje. Een knaap die z'n hele leven corps-student is gebleven, dacht ik nog. En toch kwam hij me bekend voor. Iemand uit 'Wedden dat' of 'Waku waku' misschien. We kregen het over de waar deloze zomer. Ik zei uit de gek dat het gat in de ozonlaag toch wel is tegenvallen. Hij vertelde dat hij een boot had en een echte kapiteinspet. In m'n spiegel zag ik dat hij breed lachte. Een beetje paf ferig rond de muil, dacht ik bij mezelf. Toen boog hij zich voorover en zei: „Lust u een kievit seitje?" Pas op dat moment had ik het in de gaten. Deze heer is Hans Wiegel. Here- boer en groot-vogelwachter in Friesland, rayonopperhoofd van de Elfstedentocht. „Heeft Maarten Spanjer geen dienst vandaag?", vraagt hij uiterst vriendelijk. „Nee, me neer", zeg ik. „Die heeft een sportblessure. Maar ik kan ook heel goed luisteren." Wiegel, nestelt zich knus over de volle breedte van de ach terbank. „Wat vindt u van dat uiltje op het nieuwe briefje van honderd", vraag ik zo langs m'n neus weg. Je moet toch ergens beginnen. „Een knap ontwerp, maar tochIk ben niet helemaal in mijn nopjes met die uil. Hahaha." „Hoe bedoelt u?" Een beetje zuigen hoort erbij. „Er staan nopjes op dat nieu we briefje, haha. En dan die uil. Nou, u weet misschien nog wel iets van de politieke gevechten van een jaar of twintig geleden. Waarom staat er een Uyl op en geen Wiegeltje, om maar iets te noemen". Zie 'm eens glimmen. Waar om zouden ze bij de VVD denken dat hij zo populair is? De kiezers van toen lopen allang achter de losse regenjas van Van Mierlo aan. „Bent u nou werkelijk de eni ge man die de Nederlandse politiek kan redden?", vraag ik dan maar recht op de man af. Hij laat z'n hoofd achterover zakken en blaast een grote rookwolk uit. „Luister, dat wil ik niet beweren. Maar ik mag stellen dat ik destijds met de heer Van Agt een ijzersterk horeca-nummer maakte." „Maar waarom is er nooit sprake van de grote come back van Joris Voorhoeve?" Hij lacht met z'n hele lijf. „Kijk, je moet zoiets goed spelen. Als de dagen korten en een koude zeebries over de Friese landerijen strijkt, dan denk ik: kom, ik bel weer eens even met iemand in Den Haag. En dan zeg ik dat ik binnenkort weer even in de residentie kom kijken en ik tip iemand van de pers." „Het is dus eigenlijk een kwestie van verveling. U ziet er tegen op om op die lange winteravonden weer in 'Af- ke's tiental' te moeten dui ken." „Dat zijn uw woorden. Maar er zit iets in. Als ik bel, regelt Frits Bolkestein direct een etentje. Dian van Leeuwen deed dat ook keurig. Nou, dan maken we het gezellig. Stevig eten, belletje wijn van diep uit de kelder. Daarna blijf ik aarzelen en gonst het in de wandelgangen als een gek. Ze vragen me terug voor een tweede maaltijd en, als het even wil, een derde diner met de hoogste kandelaars die in Den Haag voorradig zijn. Als we een paar maan den verder zijn en het buikje rond is, zeg ik definitief nee." Ik kijk 'm via het spiegeltje recht in de ogen en zeg: „Toch snap ik niet dat ze steeds bij u terecht komen en niet bij een Charl Schwietert, die ooit een paar dagen een sensationele staatssecretaris was. Die man heeft tenminste fantasie, visie, lef." „Chauffeur, wil u mij een ple zier doen en hier de auto keren. Ik wil onmiddellijk te rug naar Leeuwarden. Ik heb gegeten en gedronken." Een Brussels metroperron. De trein laat op zich wachten. Ineens een stem uit de hoogte: „Dienstmededeling, communication de service.Alle reizigers kijken nieuwsgierig op: een verklaring van het oponthoud? Niets daarvan. De mededeling blijkt voor medewerker 24.173. Of hij een bepaald telefoonnummer wil bellen. Zin voor zin eerst in het Nederlands en vervolgens in het Frans. De omroeper weet blijkbaar niet tot wie hij zijn verzoek richt of is het systeem zo gelijkberechtigd dat wat de moedertaalook is, tweetaligheid wet is? (CH) Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Direc ie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur. C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. 076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie 076-236309. Kantoren: Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a, (alleen redactie) 01640-36850, fax 01640-40731. Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom. Breda, Afdeling Lezerscontact @06-0226116 (gratis). Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829. Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur. Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928. Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751, fax 01140-19698. Postadres: Postbus 62,4560 AB Hulst. Oosterhout, Arendstraat 14,01620-54957, fax 01620-34782. Postadres: Postbus 4023,4900 CA Oosterhout. Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929. Postadres: Postbus 35,4700 AA Roosendaal. Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554. Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen. Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP, @01184-19910, fax 01184-11446. Postadres: Postbus 5051,4380 KB Vlissingen. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur. Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen): per kwartaal 85.50, per half jaar 170.05 óf per jaar 330.70. Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 28.45, per kwartaal 83.00, per half jaar 165.05 óf per jaar 320.70. Voor posttoezending geldt een toeslag. Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Gin- nekenweg 7, Breda. Grote advertenties uitsluitend 076-236881. Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076- 236394/236911. Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447. Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Ook op zaterdag van 09.00-12.00 uur. Rabbijn Soetendorp (l) en islamoloog Wagten donk: 'Praten kan bloedvergieten voorkomen'. i Door Maarten Jan Hijmans en Dirk Visser (anp) Den Haag - Het is even wennen, maar daar zitten de voormalige kemphanen dan tegenover elkaar aan tafel. Rabbijn Awraham Soetendorp, bekend van de media als onvermoeid woordvoerder over 'joodse, Israëlische en humanitaire zaken. En aan de andere kant dr Kees Wagten donk, islamoloog, en een van de oprich ters van het Nederlandse Palestina Komi- tee. In de nog niet zo ver achter ons liggende dagen dat Israël, doorging voor een bedreigde staat, vlogen het pro-Israëlische en het pro-Palestijnse kamp elkaar regelmatig in de haren en sloegen ze elkaar met liefelijke bijnamen om de oren. Termen als 'neo-kolonialisten' of 'racistische on derdrukkers' waren even gewoon als' 'mensen die gemene zaak maken met terreur' of zelfs kortweg 'anti-semieten'. In die tijd was het vrijwel ondenk baar de twee kampen in één ruimte samen te brengen. Ook tot voor kort zou het nog moeilijk zijn geweest om hen aan één tafel te krijgen voor een gesprek. Schuchter Maar de nieuwe geest die door het Midden-Oosten waart, schept nieuwe realiteiten. Ook in Neder land. Op de dag dat Israëli's en Palestijnen het eens worden over de bewoordingen van de weder zijdse erkenning - wat op dat moment overigens nog helemaal niet bekend was - lukt het wèl. De sfeer is wat schuchter en onwennig als er handen worden geschud. „We hebben elkaar nooit ontmoet," weet Soetendorp. Maar Wagtendonk weet beter. „Het was wel heel lang geleden. Ik stond met een standje van het Palestina Komitee op een Bevrijdingsmarkt in Amsterdam. U kwam langs en verweet me dat ik daar stond." We zitten in een riante kamer van het riante gebouw van de milieu-organisatie 'International Green Cross' aan de Lange Vijverberg in Den Haag, waar Soetendorp sinds de opening, onlangs door Michaïl Gorbatsjov, een bestuursfunctie ver vult. Om te kijken of de nieuwe tijd werkelijk is aangebroken, beginnen we met een terugblik naar die periode waarin de tegenstellingen zo onver zoenlijk leken. Die tijd waarin het pro-Israëlische kamp - en daar hoorde toen bijna heel Nederland toe - de lof zong van het jonge Israël. En van de kibbutzim waar zulke interressante experimenten gaande waren met het socialisme. Waar het Palestina Komitee dan weer zuur tegenin bracht dat dit socialistische experiment toch maar mooi plaats vond op van de Palestijnen gestolen grond. Het Komitee had nu eenmaal de gewoonte tegen de stroom in te roeien en daarbij gewoonlijk weinig gevoel aan de dag te leggen voor wat het goed zou kunnen doen bij de publieke opinie. Polarisatie Is dat beeld correct? Jawel, beaamt Wagtendonk, onverwacht gemakkelijk, het Palestina Komitee ondervond inderdaad veel tegenstand van joden en de publieke opinie. Het hele klimaat was in '69, toen het Komitee werd opgericht, nu eenmaal pro-Israël. De sfeer was ook erg gepolariseerd. Maar het Komitee was niet anti-Israël. Wagtendonk: „Ik kreeg op de oprichtingsteach-in in '69 de vraag voorgelegd van een journalist of we nu vóór of tegen Israël waren. Ik heb toen geant woord dat we voor gerechtigheid waren." Anti-joods was het Komitee evenmin, volgens Wagtendonk. Al was het even begrijpelijk als betreurenswaardig dat joden meestal aan de ande re kant stonden en al is er in het Komitee ooit, in navolging van de Palestijnen, gediscussieerd over de vraag of de joden wel een volk en niet alleen een religieuze gemeenschap vormden. „Maar die beslissing was niet aan ons. Als de joden zichzelf als een volk definiëren, dan is dat zo." Nee, als het Komitee iets was, dan was het een Solidariteitskomitee met het Palestijnse volk, dat zich in een underdogpositie bevond. Als het Komi tee bijdragen kreeg van mensen die zeiden dat ze 'ook tegen de joden waren' dan werd dat geld onmiddellijk teruggestuurd. Warmte Ook Soetendorp heeft zijn herinneringen: de de batten die zijn vader, rabbijn Jacob Soetendorp, in de jaren vijftig al wijdde aan de 'Palestijnse kwestie' als een bewijs dat Nederland ook toen al wist dat het probleem bestond. De aanslagen in Antwerpen, Wenen, Rome, die gemaakt hebben dat ook nu nog steeds in Neder land alle synagogen beveiligd zijn. En het moment waarop de scherpe tegenstelling tussen het Pales tijnse en het Israëlische kamp in Nederland werke lijk is ontstaan. Dat was tijdens de Zesdaagse oorlog van 1967 weet hij. Die fungeerde als een soort 'waterscheiding'. Hij kan zich herinneren hoe mensen toen plotse ling alles en iedereen op één hoop begonnen te gooien. „Jullie hebben gisteren gebombardeerd, zeiden ze dan tegen me, goed zo." Zijn vader kreeg een botsing met een goede vriend, de theoloog Piet de Boer, met wie het niet meer goedkwam. Ooit uitte de Boer zijn teleurstelling publiekelijk met de uitspraak: „De droom van de zionisten is de nachtmerrie van de Palestijnen". Zelf had Soetendorp een aanvaring met de crimi noloog Nagel, die in de NRC uithaalde naar het Israëlische nederzettingenbeleid en opmerkte: „Meneer Soetendorp, uw God is de mijne niet." Waarop Soetendorp bij een confrontatie met Nagel een gebrek aan warmte constateerde en hem vroeg: „Meneer Nagel, is er dan helemaal niets wat u raakt, muziek bijvoorbeeld, of literatuur?" Warmte, zo komt hij al pratend tot de conclusie, is trouwens ook dat wat het Palestina Komitee altijd het meest heeft ontbeerd. Vooral in de begintijd werd het gekenmerkt door een soort somberheid en naargeestigheid alsof er niets positief over Israël te zeggen viel. „Solidariteitskomitee met de under dog, ja. Maar waar was de warmte, waar was het begrip?" Spanning Ongemerkt is in het deftige Haagse pand intussen iets teruggekeerd van de oude spanning en vijand schap. Wagtendonk zit er wat ongemakkelijk bij Amsterdam (anp) - Het Noorder m Emmen wil geen publiciteit m 1 wen en de dood van het 01 olifantje Bo Gyi. Het dierenpark ren voor de president van de r< Amsterdam een uitzendverbor voor een aflevering van het RTL- Ooggetuige. Ro Gyi werd afgelopen zomer afge: langdurige ziekte, die begon toen hot vroeger voorjaar door zijn vader werd geduwd. Het olifantje, dat a geboorte al door zijn moeder werd toen slechts een gebroken voorpoot Van onze correspondent Jo Wijnen Brussel - De regering gaat bel bedrijven te verplichten een werknemers - gedacht wordt aa ninimumloom in dienst te heb laag daarover een advies van d en Soetendorp doet uit doeken hoe hij tijdens de gijzeling van de Israëlische atleten bij de Olympi sche Spelen van 1972, door de NCRV bijna in een debat werd gemanoeuvreerd met Palestina Komi- tee-lid Bertus Hendriks. „Een discussie, een debat, hoe kan dat op zo'n moment dat die mensen waren gegijzeld?!" „Ja," zegt Wagtendonk wat gepikeerd, „op zulke mo menten werd van ons altijd gevraagd dat we zonder meer die acties veroordeelden." En als Soetendorp Anton Constandse aanhaalt, die ooit op de tv de Israëli's de 'nazi's van het Midden-Oos ten' noemde, valt hij in: „Zoiets hebben wij nooit gezegd. Nazi's heeft het Komitee de Israëli's nooit genoemd. Wel kolonialisten, en dat geldt denk ik nog steeds." De discussie wordt toch nog feller als Soetendorp de intussen allang weer ingetrokken 'zionisme is racisme'-resolutie van de VN ter sprake brengt. Wagtendonk: „Daar hebben we moeite mee ge had." Soetendorp: „Daar heb ik anders nooit veel van gemerkt." Waarop Wagtendonk weer komt met de opmerking dat het afhangt van je definitie van racisme. Het Palestina Komitee sprak destijds in een bro chure niet van racisme, maar over het feit dat Israël een 'joodse staat' is en Het recht op terugkeer instelde voor joden die er nooit heben gewoond, terwijl de Palestijnse vluchtelingen niet konden terugkeren. Scheiding Het wordt tijd om in te grijpen. De vrede die net bezig is zich te vestigen, moet niet meteen weer al te zeer op de proef worden gesteld. Aan Wagten donk daarom de vraag of hij eigenlijk wel blij is met de vrede. Of is het een bittere pil dat de Palestijnen die ooit één seculiere democratische staat in heel Palestina wilden, nu zijn uitgekomen op een oplossing waarbij zij genoegen moeten nemen met zo'n 20 procent van het totaal? De ex-bestuurder van het Komitee blijkt het er maar moeilijk mee te hebben. „Kijk naar het verdelingsplan voor Bosnië. De moslims daar zouden meer moeten hebben dan ze krijgen. De beste situatie was eigenlijk die er onder Tito bestond. En als je toch een Bosnië creëert, dan zegt ons gevoel toch dat alle bevol kingsgroepen gelijke rechten zouden moeten heb! ben. In Palestina wordt die scheiding nu wel doorgevoerd en dat is niet ideaal." Soetendorp daarentegen is wél heel blij met de oplossing. „Ik heb altijd gezegd dat als er werke lijk een vredesoplossing komt, die door de meer derheid van de Israëli's zou worden aanvaard." De erkenning van de PLO, na al het geweld, noemt hij 'een belangrijke emotionele concessie' en het ge heel is een billijk begin van een oplossing, volgens hem. „Het is goed dat Gaza en Jericho als voorbereiding gaan dienen. Ik hoop dat het een oplossing zal zijn waar grenzen zullen vervagen en nederzettingen niet hoeven te verdwijnen, omdat mensen aan twee kanten van een grens wonen als in Nederland en België. Maar wel zal uit het Handvest van de PLO moeten verdwijnen dat vernietiging van Israël een van haar doeleinden is Wagtendonk: „Maar dan moet aan de andere kant ook niet gezegd worden dat de Palestijnen geen recht hebben op een eigen staat." „Het is een pit staat in de Nederlandse bij lrage voor het witboek dat de Èuropese Commissie in Brussel bver de groei en de werkgelegen heid moet produceren. regering wijst in haar bijdra- ;e vooral op het aantrekkelijker iaken van het 'onderste seg- ient' van de arbeidsmarkt, riposteert Soetendorp. En als waarin zich vooral de on- en proces. donk opmerkt dat dat dan ook moet die passage in het Handvest, slaat Sorts terug met de constatering dat 'als wij ii hadden gezeten, dit akkoord nooit wasbereiï De liberale rabbijn legt andere accenten volgens hem de grootste waarde is van hs koord, is 'het momentum'. „Het vredesprocts Minister Kok zei gisteren je vergelijken met het beklimmen van Naar de top toe gaat het heel langzaam, alsjt overheen bent, gaat het heel snel. Ik gelooft nu zijn aangeland in wat je het dal van de kunt noemen. Dit is een historisch moment: op een niveau waarvan de beta- geschiedenis." Er ontwikkelt zich daarna een discussie on die vrede zich dan verder zou kunnen Wagtendonk zegt er niet gerust op te zijl Palestijnen zijn nu eenmaal de zwakste partij Soetendorp daarentegen meent dat je het kunt bekijken, dat de Palestijnen, die altij kind van de rekening zijn geweest, zich ml den in een dynamische positie en misschieno zijn naar een menswaardig bestaan. „Ik ben niet de eerste en ook niet de zegt dat het hier gaat om een conflict tussen en recht. Maar ik ben rabbijn, en dichter, politicus. Ik zie een perspectief. Ik zie een naar een Midden-Oosten waar waterbron®! den ontwikkeld, waar aan ontziltingspwj: wordt gedaan, waar welvaart komt. Ik zie lid in termen van welk stuk land en waar ent grenzen precies." Wagtendonk daarentegen haalt rèsolutie de Veiligheidsraad erbij en de verplichting Israël zich terug te trekken uit de bezette geïi Soetendorp: „Dat is 26 jaar terug in de liji discussie over 'de' bezette gebieden, of 'te gebieden' zonder meer. Als dat op gelegen, dan was er nu geen akkoord. Nu beweging." Vakantie Wagtendonk is er ook niet gerust op ill Palestijnen in andere opzichten recht zal gedaan. Terugkeer of op zijn minst compn voor de vluchtelingen van 1948. Hij zou wills er gesproken wordt over het recht op een staal Jeruzalem als hoofdstad, en op een manier dat de stad niet opnieuw wordt Niettemin: „Ik hoop van harte dat dit den# en dat het akkoord werkt." Zou hij, nu het vijandbeeld toch bezig verdwijnen, zich kunnen voorstellen dat tij zijn plezier als toerist naar Israël gaat? „Ja® zegt Wagtendonk die er nooit is geweest, nu als student per motorfiets Turkije, Syrië, Jon Oost-Jeruzalem en Gaza bezocht. „Als er vrede komt, wil ik er graag naar toe. En Soetendorp, kan die zich voorstellen dal» er wede komt, voor zijn plezier een vakantie doorbrengen in dat prachtige, ouderwetse J met die ruime tuin onder grote bomen in waar zo lekker traditioneel Palestijns wordt kookt? De rabbijn lijkt wat verlegen met de Hij blijft het antwoord schuldig. „De vraag is hoe we aan dit vredesproces^ bijdragen," zegt hij. „Vanuit dat gezichtspunt ik ook ingestemd met dit gesprek. We moe® Amos Oz noemt een andere taal taal van de vrede. Praten kan voorkomen." Twee landelijke dagbladen schilderen zaterdag in schrille kleuren het moeizame, dagelijk se bestaan in twee grote stads wijken. NRC/Handelsblad be schreef onmacht en droefheid in de Rotterdamse wijk het Oude Noorden en de Telegraaf schets te een beeld van angst, crimina liteit en verloedering in een deel van de Amsterdamse Bijlmer. En wie Trouw doorbladerde kon vaststellen dat het dagelijks leven elders 'ook niet smetteloos verloopt. De Italiaanse stad Ge nua heeft extra politieverster- king gekregen om de spannin gen tussen bevolkingsgroepen binnen de perken te houden. Door al die verhalen loopt als een rode draad de aanwezigheid van grote aantallen mensen die niet in Genua, Amsterdam of Rotterdam zijn geboren. Men sen met weinig keuzen en wei nig kansen. Ze hebben hun geboortegrond verlaten in de hoop op verbete ring van hun leefomstandighe- den. Of ze komen als vluchte ling, asielzoeker, gelukzoeker of om zich bij familie te voegen doet er in feite niets toe. Ze willen deel uitmaken van die rijke, welvarende en zo op het oog gelukkige samenleving die mensen dankzij de televisie in zelfs de armelijkste hut of huis kamer voorgeschoteld krijgen. Maar eenmaal in Amsterdam, Rotterdam of Genua komen ze al snel tot de ontdekking dat ook daar mensen wonen die temidden van al die welvaart de grootste moeite hebben om de touwtjes aan elkaar te knopen. Politici doen de laatste tijd weer met regelmaat een klem mend beroep op hun landgeno ten om offers te brengen. Dan komt het land wel weer uit de zorgen. En koningin Beatrix zal volgende week dinsdag haar Troonrede beginnen met het vragen van aandacht en begrip voor de minderheden. Het is echter de vraag of dat soort boodschappen nog wel over komt bij diegenen voor wie ze in feite bestemd zijn. Bewoners van de sjiekere stads wijken en pittoreske dorpsker nen willen vanzelfsprekend minderheden met warmte en sympathie tegemoet treden. Goed, de benzine wordt duur der maar dankzij de leaseauto of de kilometervergoeding merk je daar weinig van. En de fiscus blijft vriendelijk voor de hui zenbezitter. En als je als goedverdiener de zaak 'samen' volgens de WD wil aanpakken krijg je als goed verdiener nog belastingverlich ting ook. Zo wil iedereen boven modaal best een handje helpen het nationale leed te verzach ten. Je merkt er eigenlijk niets van, dat is het aardige. Behalve de mensen die daad werkelijk de offers moeten brengen om het land er in de praktijk weer bovenop te hel pen; degenen die moeten rond komen van de beroerdste inko mens die in dit land te vergeven zijn. Als zij nou nog wat inleve ren van hun uitkering of hun minimumloon, dan komt het al lemaal weer goed. Dan kunnen ze allemaal - ook al is het voor een schijntje - weer aan het werk. Als wat? Ho even, zo ver zijn we nog niet. De computer van het Centraal Planbureau heeft voor de WD uitgerekend dat die banen er zijn. Dus zijn ze er. En iedereen die vraagt om welk soort werk het zou kunnen gaan, is een zeurpiet. Zo krijgen de kansarmen keer op keer de duimschroeven aan gedraaid. Met de belofte dat het beter zal worden. Dezelfde be lofte waar het rijke Westen ja renlang de armsten der armen in Afrika heeft zoetgehouden. Maar daar geloven ze er zo langzamerhand niet meer in. Dus komen de allerbrutaalsten maar hier halen wat we weigeren te brengen, welvaart. Maar we kun»® welvaart niet eens in eigen een beetje behoorlijk laat staan dat dat zou lukken. Om dat te bereiken heb je ®ie nodig dan mooie Troonredes of ve... gramma's. Ook al gaat hare jesteit volgende week in derzaal voor het oog va camera's op de knieën 0® het volk solidariteit te s® de reactie in het Oude No en in de Bijlmer zal waars lijk dezelfde zijn als *a de oproepen van regeh«8 ders en verkopers van,v 1 zingsprogramma's wor .„j antwoord. De gestrekte 1® vinger. Eerst een an°e wij. Als die gevoelens va macht en onlust niet weggenomen zouden die j hulpsherrifs van de vv eens onvoldoende kunne laaggeschoolden en de migran ten bevinden. In dat verband wil Jen Haag ook dat het gat dat nog tussen het minimumloon en le laagste cao-schalen bestaat wordt gedicht. Brussel: „We willen het mini mumloon niet aantasten en tege lijkertijd toch ruimte scheppen. Daarom willen we werk creëren ling 'lager is dan de laagste cao- scl mi vei bli noj tus het Ko de jar noi ha en mi gr< ka cai ve zu al< Van onze Haagse redactie Gouda - VVD-fractievoorzitter verkiezingen liever fractieleider staatssecretaris worden in een nieu „Als de volgende fractie wil dat ik het fractievoorzitterschap voortzet, zal ik daar een buiten gewoon groot gewicht aan toe kennen", aldus Bolkestein gis teravond op een WD-bij een komst in Gouda. De WD-leider deed zijn ontboe zeming aan het slot van een vraag- en antwoordspel tussen hemzelf en een communicatie deskundige die onder de noemer 'talkshow' werd gepresenteerd. Deze 'shows' zijn bedoeld om de VVD-aanhang de mens achter Bolkestein te laten ontdekken. Zo vertelde de WD-leider de eigen aanhang dat hij zichzelf 'geen intellectueel' vindt en dat hij een boek lezen leuker vindt 1 de politiek. Wel vindt Bol kestein 'het buitengewoon span nend' om 'de buitengewoon ge wiekste' premier Lubbers in een debat 'vast te pinnen'. Hij be loofde de verzamelde WD'ers dat vandaag tijdens de recht streekse uitzending van het vra genuurtje te doen. Bolkestein weigerde te zeggen op welk on derwerp hij Lubbers wil onder vragen. Een politiek leider is in de ogen van Bolkestein vooral iemand 'di is' sle vo Bc lei be de M( eir lij] va ki< te kii de de mi ve do w on co vo pr is Bi hi gc ke de zijn n ^8t '''kt alsof er weer belan9 Hiets is minder waar. Verzet in be yeweid van tegenstanders en een yevoel heeft dat hem de troeven uit et is geen vrede uit verkiezin yewapende vrede die met de H».u'?a?rnbeid heeft. Welvaart ma t de Westerse wereld nu hutje I PLn ?azastro°k en rond Jerich* u-achterban wordt zo tevreden g «/n len.za'< 9oud 's He vrede echte niet verzacht door geld en hro,T Wat fanatiekelingen. Die zijn Iran ^6n C'°°r een ^esters vergelij „a|an.9 het Westen Teheran ziet als van ^esP°ten een schrikbewind uit zonri= ayatol|ahs de Westelijke listen s' Tjomsters en baarlijke di striiri ?an Hamas en Jihad zich ge vr' te,9en alles wat door West De vni H is er slechts een vot h0JoI9ei]de staP moet daarom Weston i-n ook tegen de demt Israeli n o1; He.t klinkt machiavell' twarte' v Pa,est'inen werkelijk telt, warte-kousen-bewind in Teheran

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 2