DE STEM armtekrachtcentrale haalbaar politie lost met aanhouding vijf jongeren ruim zestig inbraken op fw °nbekend PifJ"3 gesteld- 'We zijn niet tolerant, maar onverschillig' Promotieprijs voor Zeeland Cultuurmaand Gewapende overval in Terneuzen mislukt 3 anders? |ndernemers maken zich leen zorgen om koers frank Declaraties liggen heel erg gevoelig na belastingaffaire Gemeenten sturen brief over bejaardenoorden en verkeersonveiligheid ■dit ontwerp is |idsgordel door de Vento. Voor r centrale deur- men. luxe. Een voor- tig voor uw rug. |eltan-directeur Stoter: 4Het ziet er zeer gunstig, zeer rendabel uit' poenen in trek W dievengilde V an u vindt, dat er een kleine gerubriceerde ntie voor geplaatst moet worden? Plaats dat i dan beslist in De Stem. Tien tegen een dat uw Mite gelezen wordt. Immers 9 van de 10 lezers en lezeressen pluizen week in week uil Kie'nties ~rubrioken na Dat zi*n e,ko da9 ve,e tienduizenden Kleintjes-lezers. Zeeland VRIJDAG 10 SEPTEMBER 1993 DEEL 1 J 16 - 0329 i0(Be correspondent Lizen - Een rechercheteam van ytie Midden-Zeeuws-Vlaande- [\eeft met de aanhouding van I jongeren zeker zestig inbraken Most. Volgens eerste ramingen Iben de jongeren zeker 150.000 200.000 gulden buitgemaakt. Leid ging op aan drugs. De politie verwacht in de komende tijd nog meer arrestaties te "errichten, al dus een woordvoerder. Van de vijf per sonen die tot dusver zijn aangehouden zijn er drie afkomstig uit Philippine, één uit Terneuzen en één uit Westdorpe. Hun leeftijden variëren van achttien tot twintig jaar. Drie verdachten zijn na verhoor weer vrijgelaten. Een twintig jarige Terneuzenaar en een even oude inwoner van Philippine zitten nog vast. De reeks inbraken speelde zich af tus sen februari vorig jaar en eind augustus dit jaar. De politie kwam de jongeren op het spoor na een inbraak in een café in Sas van Gent in de nacht van 7 op 8 juni. In de nacht van 29 op 30 augustus pleegden zij vijf inbraken in Axel. Een dag later sloeg de politie toe met de arrestatie van de vijf jongeren. Volgens de politie-woordvoerder in Terneuzen is het onderzoek nog in volle gang. Hij verwacht dat er nog meer inbraken aan het licht komen. Inmid dels zijn zeker zestig inbraken opgelost, meldt hij. De verdachten 'bezochten' vooral bedrijven en kantoren. Hun aan dacht in deze panden ging vooral uit naar de kluis. Die werd in de meeste gevallen openge broken, in sommige gevallen zelfs com pleet meegenomen. De inbraken vonden de laatste maanden vooral plaats in de gemeente Terneuzen. Maar het werkter rein van de verdachten was vrijwel de gehele kanaalzone. De buit bestond uit met name geld. Maar in enkele gevallen namen de jon geren ook goederen, waaronder geluids apparatuur, mee. De politie heeft daar van een klein gedeelte opgespoord en in beslag genomen. {„onze verslaggever Een gigantische warmtekrachtcentrale (ver- 400 megawatt, kosten 800 miljoen) bij Dow jjeliix is een haalbaar project. Dat wijst de nog niet [heel afgeronde studie al uit. „Het ziet er zeer gunstig, rendabel uit," aldus directeur Stoter van het Uvse energiebedrijf Deltan gisteren. a verwacht dat dit najaar ViiW of intent' getekend kan litn tussen de deelnemers in I project, Deltan, de PNEM, p en de Amerikaanse ener- Destec, een 70-pro- Ïts-Dowdochter. lüiiciale Staten van Zeeland let altijd vanuit gegaan dat \Wr of intent' begin juli al lekend kon worden. Volgens lier is dat uitgesteld omdat de Tekeningen ingewikkelder ble- h dan verwacht en men wilde Ihten met tekenen, tot de Itaheidsstudie echt afge- sd was. [ouwlijd is alles volgens plan verloopt, b bij een bouwtijd van drie enorme centrale medio 1 in bedrijf zijn en stoom en ktriciteit gaan leveren. Het is b in Nederland de eerste grote trgiecentrale die voor de helft I particuliere handen komt. fctan en de PNEM zullen elk 125 procent deelnemem, en te zal de andere helft van de Indelen nemen. kintig procent eigen vermogen |enen Deltan en de PNEM bij te :n, volgens de brief. Daar- e zal het lukken het resteren- j bij banken gefinan- bd te krijgen. De inbreng van Stan zal ongeveer 40 miljoen ■den bedragen. Dow Benelux studeert al enige jaren op de mogelijkheid een grote warmtekrachtcentrale te bouwen om de fabrieken in de Kanaalzone van stoom en elek triciteit te voorzien. Deltan kwam al eerder in beeld als partner, maar het project bleek zo groot dat de Zuid-Nederland se energieproducent EPZ erbij werd betrokken. Dow echter, verwierp eind 1992, de - aanbieding van EPZ om fi nanciële redenen, waarna de PNEM als risicodragende part ner in beeld kwam. De PNEM ging akkoord en nu lopen studies naar onder meer de gasinkoop, een zeer belangrijke kostenpost. Warmtekrachtinstallaties bran den op gas en de drie partners gaan ervan uit dat de Gasunie dat zal gaan leveren, maar ze sluiten niet uit dat Noors gas berokken gaat worden uit de Noordzeepijpleiding die in Zee- brugge aan land komt. Het is de bedoeling een centrale te bouwen die bestaat uit twee of drie gasturbines met afgas- senketels voor stoomopwekking en nog een aprte stoomturbine. De elektriciteitsbehoefte van Dow bedraagt ongeveer 100 me gawatt per jaar, zodat 300 mega watt aan het openbare net van Deltan en PNEM wordt gele verd. De stoomvraag van de fa brieken is gemiddeld 500 ton per p onze verslaggevers flst/S!uis/Philippine - Winkeliers en horeca-ondernemers in fcuws-Vlaanderen maken zich voorlopig niet ongerust over Izakkende koers van de Belgische frank. F Beesten gaan niet over tot paanpassingen omdat alom Trat verwacht dat de terugval Me Belgische munt maar tij- pjkis. 1 het Belgische publiek laat er niet door weerhouden en ■pt nog steeds massaal de grens |tr. Volgens de ondernemers is van een terugloop van omzet l'ffler geval niets te bespeuren. r is geen enkele reden voor Bekzegt secretaris G. was van de Hulster Midden- Fsvereniging. „Wij blijven e huidige koers aanhouden Machten af wat de frank f® gaat doen. We verwach- L™rount er weer bovenop frDat we zo lang met wat rp winst draaien, nemen we f e koop toe. Er zullen best l!tfnt'Axe'l een vracht- L *®1 in Hulst een on- Li aarJal schoenen ge- Tevens werden in een paar schoenen irf ontvreemd bij een De daders CedLffaanSehouden- Ifak J m Hulst vond 'oen de 34® 0verdamstraat aldLrl ;]an§e chauffeur Lu. |oederen aan het uit- Was. De dief ging er ■Sen^1ier van een Leef 7= Z<j aan de Kerk- g dat een echtpaar lwTar sportschoenen tj£ lzonder te betalen. rMarioo politie een ksku aanuerdachte uit jafleggenaanhouden- Na het I Werd hü een vefklaring 1 orv.nen waren al door een paar winkels zijn die de dagkoers rekenen, maar de meeste bedrijven blijven de oude koers noteren". D'Haens verwacht dat een crisis als in het begin van de jaren tachtig zal uitblijven. „Toen de valueerde de frank plotseling. Maar voor zo ver ik weet, wil de Belgische regering daar niet aan. En trouwens, vorige keer met die echte devaluatie liep het uitein delijk ook met een sisser af. Toen het nieuwe seizoen begon liep alles weer als vanouds". Voorzitter G. van Daele van Sluis Promotie ziet eveneens geen reden voor paniek. Ook de Sluisse winkeliers blijven dezelf de koers rekenen. „Wij hebben geen enkele reden om te veron derstellen dat de frank zal deva lueren", zegt Van Daele. „Wat er nu gebeurt, is het werk van in ternationale speculanten die proberen er munt uit te slaan. Daardoor komt de frank onder druk te staan. Niet vanwege eco nomische motieven". De winke liers in Sluis hebben gezamenlijk afgesproken voorlopig niets te doen. „Al kunnen we ze natuur lijk niet dwingen". Volgens Van Daele is de huidige koersdaling niet vergelijkbaar met wat er een jaartje of tien geleden gebeurde. „Toen kreeg de middenstand inderdaad even een klap, maar binnen een korte periode vonden de Belgische klanten de gang naar Sluis weer terug. Ik heb er alle vertrouwen in dat het goed komt met die frank. Ook de omzetten lopen zeker niet terug. Het is een storm in een glas water". De druk door Belgen bezochte mosselrestaurants in Philippine bezwijken voorlopig ook niet on der de druk van de dalende koers. „Het is uiteraard geen leuke ontwikkeling", zegt uitba ter Fr. Wissekerke van Hotel Au Port, „maar we passen onze prij zen nog niet aan". FOTO JAAP WOLTERBEEK *Franca Pisanu: 'Doodknuppelen, zoals wel wordt voorgesteld, helpt niet en lost niets op'. Zeeland sehrikt zich te pletter van opkomend racisme: ZEELAND schrok zich te pletter. Hakenkruizen op een Portugees- Joodse begraafplaats, bom-mel- dingen bij het Middelburgse asielzoekerscentrum en een anti- racismevereniging wordt met de dood bedreigd. En dat in Zee land. Nog maar enkele jaren ge leden vond de provincie een anti discriminatiebureau niet nodig. Door onze medewerker Ad Roos „HIER wordt niet gediscrimineerd," was het argument. Inmiddels zijn de Zeeuwen met de aanwezigheid van de Centrum Democraten, een Nazi-Front Zeeland, CP'86 een Nationaal Jongerenfront op de werkelijkheid gedrukt. Het protest tegen het racisme is een stille tocht waar twee duizend Zeeuwen in onmacht laten zien dat ze tegen racisme zijn. Het moet worden bestreden, vindt iedereen. Alleen: de ultra-rechtsen opereren in het geniep en donker en de tegenstanders daarvan doen hun werk in het daglicht. Dat is het verschil. Voor Franca Pisanu van het Anti-Discriminatie Buro Zeeland kwam die toch nog onverwachte activiteit van de ultra-rechtse groepering niet als een donderslag bij heldere hemel. „Het zat er allemaal aan te komen," zegt ze. „Vorig jaar waren het losse en vooral loze kreten. Nu lijkt het erop of alles wat meer structuur gaat krijgen. Vergelijk het maar met Duitsland en andere delen van Neder land. Het begint als los zand, komt bij elkaar tot er een soort organisatie is en dan waaiert het uiteen om elders weer georga niseerd op te duiken". Voorlichting Dat het moet worden bestreden staat voor haar als een paal boven water. „Dood knuppelen, zoals wel wordt voorgesteld, helpt niet en lost niets op. Waar het om gaat is voorlichting, voorlichting en voor lichting. Maak de mensen duidelijk dat we echt barsten van de vooroordelen die over lopen in discriminatie. Daar moeten we vanat. Gewoon eens ophouden met die Turken-, joden- en negermoppen. Meene men in de opvoeding." Informatiemate riaal voor basisscholen dus. Daar ligt de toekomst en als de kinderen een beter begrip voor allochtone klasgeno ten kunnen opbrengen, moet discriminatie een generatie later dus verleden tijd zijn. Mis dus. Van alle scholen die werden benaderd, reageerde er slechts een beperkt aantal positief. Het gros was niet geïnte resseerd in anti-discriminatiemateriaal omdat er op de betreffende school geen allochtone kinderen zaten... Onverschilligheid Voor Harry Been van SURANT (Surina- mers, Antillianen en Arubanen) in Middel burg is bestrijding van het racisme alleen niet genoeg. Het is achter de feiten aanhol len omdat de voedingsbodem voor al veel eerder is gelegd. In de optiek van Been moet het fundamenteel anders. „We clai men tolerant te zijn, maar in diepste wezen is het niets meer dan onverschilligheid. Haal maar binnen en laat ze maar aan tobben. O, wat zijn we tolerant. Het eerste wat we moeten doen -en dat is een taak van de overheid- zorgen dat de allochtonen die Nederland in komen binnen de kortste keren de taal leren en de kans krijgen op een goede opleiding." „Daar hebben we jarenlang weinig tot niets aan gedaan. Communicatie is de basis van alles. Kan je je niet verstaanbaar maken, dan wil de eerste keer nog wel met handen en voeten, maar de derde keer ben je achterlijk. Spreek je de taal goed, dan kun je en heb je iets te zeggen, je wordt onafhankelijk. Zo lang iemand afhankelijk is, zit-ie in een rotpostitie. Komt-ie terecht in een wijk met goedkope huizen, is er beperkt werk op de markt voor onge schoolden en ga zo maar door. En we moeten eens de moeite nemen om ons te verplaatsen in hun cultuur." „We moeten ons eens realiseren dat de meesten zich inderdaad hebben aangepast met maar één uitzondering en dat is dat ze hun huidskleur niet hebben veranderd. Alleen, alles kost tijd, veel tijd. De Moluk- kers hebben hetzelfde probleem gehad. Die zijn hier al volledig ingeburgerd en als we het hebben over racisme, horen de Moluk- kers daar al niet meer bij. Die zijn geac cepteerd. Gewoon een kwestie van tijd." Idioten Dat het racisme zich nu ook manifesteert in ultra-rechtse groeperingen in het Zeeuwse is voor Been niet meer dan de opstanding van een stel idioten. „Dat be gint al met het kraaien van het gaat niet goed met dit en het gaat niet goed met dat. Er wordt een zondebok gezocht en er is altijd een groep die luistert naar het gebral van iemand met een goedkope oplossing. We mogen blij zijn dat een figuur als Janmaat geen representatief uiterlijk heeft. Als de man er gesoigneerd en intelli gent had uitgezien en ook nog eens een vlotte babbel in huis had gehad was het erger geweest." Tenslotte nog de provinciaal consulent minderheden H. Akdag. Wat Janmaat be treft is hij het roerend met zijn SURANT- collega eens en ook wat betreft het bestrij den van racisme, in welke vorm dan ook. En de allochtonen moeten eerst Neder lands leren. Verplicht, want anders blijven ze kansloos. Ook bij hem is communicatie de sleutel tot het anti-racisme. Alleen mag er in Europees verband wel eens structure- ler worden gewerkt. „Iedereen maar naar Nederland laten komen is geen oplossing als er verder niets met die mensen ge beurt," vindt Akdag. „Om te beginnen moeten we de asielzoe kers die om louter economische motieven naar de Westerse landen 'vluchten' niet meer toelaten. Maar dat moet een Europe se regel worden. En er moet meer economi sche steun aan de Derde-Wereldlanden komen." En de oplossing 'Alle buitenlanders eruit en terug naar het land van herkomst', zoals de extreem rechtsen als oplossing aandra gen? Akdag lachend: „Oké, maar dan wel consequent: Amerika weer voor de India nen, Azië voor de Aziaten, Australië voor de Aboriginals, de Zuidpool weer voor de pinguïns en Zuid-Afrika weer voor de zwarten. En Nederland natuurlijk weer onder water. Probleem racisme opgelost." Van onze verslaggever Middelburg - De stichting Zeeland Cultuurmaand is uitgeroepen tot winnaar van de promotieprijs 1993 van het Nederlands Bureau voor Toe risme (NBT) in de categorie campagnes boven de vijftig duizend gulden. NBT-directeur J. Cornelissen reikte de prijs gisteren uit in de Beurs van Berlage in Amsterdam tijdens de NBT Landenpresenta- tie. Volgens de jury tamboereert de stichting Zeeland Cultuurmaand op elementen die weinigen in de provincie verwachten. De stich ting slaagde in haar doelstelling om elk jaar in september het culturele aanbod in Zeeland extra aandacht te geven, aldus het juryrapport. Dat was reden genoeg om de inzending uit Zeeland te belonen met de trofee en de bijbehorende oorkonde van het NBT. Doelstel ling van de promotieprijs is het toeristische bedrijfsleven ertoe aan te zetten extra aandacht te besteden aan de effectiviteit en originaliteit van promotiecam pagnes. Zeeland Cultuurmaand deed dat door radio-commer cials, posters, culturele bijdra gen in regionale kranten, specia le verblijfsarrangementen en een prachtig uitgevoerd magazine, oordeelde de jury. Zeeland Cultuurmaand deelde de eerste prijs in de categorie boven de vijftigduizend gulden met De Efteling. Die sleepte met de inzending 'Efteling veertig jaar' eveneens de trofee en oor konde in de wacht. Winnaar in de categorie voor campagnes tot vijftigduizend gulden werd het Noorder Dierenpark uit Emmen. Van onze correspondent Terneuzen - Twee mannen, waarvan een gewapend, hebben gisteravond rond sluitingstijd een mislukte overval gepleegd op het Al- di-filiaal aan de Axel- sestraat in Terneuzen. Onder bedreiging van een wa pen dwong de overvaller de caissière een deel van het geld af te geven, terwijl de tweede man de wacht hield bij de deur. Een van de aanwezige klanten die de overval zag gebeuren, rende in paniek de zaak uit. Nadat het geld was afgegeven, renden de mannen de brand gang in de Kerkhoflaan in. Een medewerkster van de Aldi en een mannelijke klant ren den vervolgens de overvallers achterna. De achtervolgers posteerden zich aan het uit einde van de brandgang in de van Cantfortstraat. Inmiddels had ook een passerende auto mobilist gezien dat er iets niet in de haak was en bemoeide zich met de zaak. De overvallers waren door de ze heldhaftige daad zo over rompeld dat ze het wapen, geld en een jas achterlieten. De daders vluchtten richting van der Peijlstraat en wisten te ontkomen. De politie is op zoek naar getuigen. Het on derzoek naar de daders is nog in volle gang. VERVOLG VAN VOORPAGINA Sinds de 'belastingaffaire' die vier gedeputeerden de politieke kop kostte, is men in Middelburg buitengewoon gevoelig voor declaraties die niet precies conform de provinciale regelingen lopen. In de brief van 29 juni laten GS er geen misverstand over be staan. Een citaat: 'Wij constate ren dat de gemaakte afspraken in zo hoge mate afwijken van de terzake geldende provinciale re gelingen, dat deze op zo kort mogelijke termijn beëindigd die nen te worden.' En: 'Wij hechten eraan te vermelden dat de in uw brieven weergegeven situatie op het gebied van reisdeclaraties, verlofregelingen en vergoedin gen bij ons niet bekend was. Deze zaken zijn voornamelijk te wijten aan onvoldoende infor matieverstrekking en onbevoeg de besluitvorming vanuit het voormalige steunpunt.' Leden van Provinciale Staten weten niet van het bestaan van de brief. Het begrotingstekort van het steunpunt vorig jaar (41 mille, mede veroorzaakt door hogere kosten in verband met de fusie) is niet gespecificeerd op genomen in de provinciale jaar rekening 1992 die deze week door Provinciale Staten werd behandeld. De meeste Statenle den hebben dus geen enkele no tie van de problemen. Maar wat is er nu precies aan de hand? Volgens woordvoerders van de provincie, die desge vraagd toelichtingen geven, spe len er verschillende zaken die allemaal met de onkostenvergoe dingen te maken hebben. „Zo maakten medewerkers van het steunpunt veel dienstreizen per auto, terwijl wij daar een aparte ontheffing van GS voor moeten hebben en die geven ze bijna nooit, wij moeten met de trein," aldus een woordvoerder. „Maar het leeuwedeel van de hogere kosten kwam door het feit dat die mensen hun woon plaats opgaven als standplaats en als ze naar het steunpunt in Middelburg gingen woon-werk- verkeer mochten declareren. Dat kan in de provincieregeling nooit, daar is voor iedereen Mid delburg de standplaats. Zo kre gen medewerkers ook uitbetaald voor verlofdagen die ze dan later toch opnamen, zulk soort din gen," aldus de woordvoerder. Er waren ook tal van 'kleinere' bijzonderheden in de declaraties, weet een andere woordvoerder. „Ja, men ging vaak naar de schouwburg of culturele evene menten als het Vlissingse Straat festival en zei dan dat het voor het werk was, waarna weer de claraties volgden." Om welk te hoog gedeclareerd bedrag het gaat willen de zegs- mannen geen uitsluitsel geven: het dienstgeheim. „Hou het maar op een bedrag tussen vijf mille en tien mille voor 1992 alleen," aldus provincievoor- lichtster Van Nieuwenhuijze desgevraagd. Ze beklemtoont dat de medewer kers niet onrechtmatig hebben gedeclareerd ('noem het ruim hartig'). Het kon allemaal in de huisregeling van het steunpunt. Overigens heeft het bestuur van het steunpunt, waar ook staten leden in zitten, nooit stappen ondernomen om de regeling die al jaren bestaat, te veranderen. Dat was de ene kant van het verhaal. Voormalig steunpunt directeur Vooijs (4,5 jaar in dienst geweest), geconfronteerd met de brief van GS en de bewe ringen van de provinciale woordvoerders, weigert het boe tekleed aan te trekken. Vooijs: „Wij hadden geen enkele vat op de begroting of de uitga ven, ik fiatteerde de declaraties gewoon en de provincie betaalde altijd uit. Dus moeten ze nu niet doen of ze niets wisten. Twee van onze medewerkers hadden een ontheffing van GS, voor woon-werkverkeer en autoge bruik. Die mensen hadden ate liers in Zeeuws-Vlaanderen en Zuid-Beveland, dus dat was te recht." „Onder gedeputeerde Boersma, lang voor mijn tijd dus, is al geregeld dat drie van onze men sen hetzelfde aantal vakantieda gen kregen als iemand in het onderwijs, meer dus dan een provincieambtenaar krijgt, maar GS heeft het zo geregeld. Onder gedeputeerde De Vries zijn an dere dingen goedgekeurd en ik bestrijd ten enen male dat er een gebrekkige administratie was, dat kan men niet hard maken. Van onze verslaggever Terneuzen - De Zeeuws-Vlaamse gemeenten sturen een brandbrief naar het kabinet om hun grote bezorgdheid te uiten over de voorgenomen bezuinigingen op de bejaardenoor den. Tevens gaat een brief naar het ministerie van Verkeer en Waterstaat waarin de verkeersonveiligheid van het Zeeuws- Vlaamse wegennet wordt benadrukt. SS I—1 Tijdens het B en W-overleg Zeeuws-Vlaanderen werd beslo ten beide brieven te sturen. Het kabinet wil 280 miljoen gul den bezuinigen op de bejaarden voorzieningen in Nederland. De provincie Zeeland krijgt een be zuiniging van elf miljoen voor de kiezen. Voor Zeeuws-Vlaanderen komt dat neer op ongeveer vier miljoen gulden. Hierdoor staan 130 plaatsen in de bejaardenoor den op de tocht. „Zeer ingrijpend voor deze re gio", zei R. Barbé, voorzitter van het overleg, gisteren. „Plaatsen moeten worden ingeleverd en voorzieningen staan onder druk. Naast de al bestaande wachtlijs ten zijn er geen alternatieven de knelpunten op te lossen. In de brief spreken we daarom onze grote bezorgdheid uit over het voornemen van het kabinet. We vragen aandacht voor dit pro bleem dat voor Zeeuws-Vlaan deren zeer ingrijpend is. En we hebben al te maken met de drei gende sluiting van Ter Walle in Biervliet en Ruschevliet in Schoondijke. We rekenen er toch op dat de klap vooral bij de bejaardenoorden in de kleinere dorpen het hardst valt". Tevens gaat er een brief de deur uit om de verkeersonveiligheid van de Zeeuws-Vlaamse wegen onder de aandacht te brengen. Door een aantal maatregelen leek de situatie te verbeteren maar over de eerste helft van dit jaar zijn er al zeventien ver keersdoden te betreuren.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 13