Scheepje op het droge
Zeeuwse Babbels
^pIÉ
Een kast vol oude schoolboeken
HE JA, DAT KEN I
Bang
collega!
Onder
moeders
paraplu
ZEELAND
C4
VV eiKötr doet de motorkap van de auto
open om te kijken of er nog wat
1 te redden valt.
Kessen toch geen hoogvlieger
IK LIG OOK
WEL 'S
WAKKER OOR
"ptec va» de ScAoeféae
ze zaak
4 september
I om 10,30 uur
\om 14,00 uur
15.00 uur.
iN BIJ ELKAAR
PRONK-
STUKKI
m
PC-KERKDIENSTEN
RK-KERKDIENSTEN
PASTORIEDIENSTEN
Ber1993
)ESTEM
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1993
tiding
fkunt
I jffiT zal je maar gebeuren. Je
vertrouwde auto begeeft het
1 midden op de brug bij Sluiskil,
je wee' het voertuig aan de
1 UT 11 kant van de weg te krijgen en je
Elke zaterdaj
staan de meel
aantrekkelijk
vacatures I
in deze krantj
Brabant Person!
helpt u een"
behoorlijk einj
op weg.
Nauwelijks bekomen van de
eerste schrik, een lange rij toe
terende auto's achter je, zie je
een auto naderen die stopt.
Een barmhartige mede-wegge
bruiker, denkt de onfortuinlijke
automobilist. Hij kijkt nog eens
goed. De auto stopt vlak voor
zijn auto. Nauwelijks staat de
auto stil of er springen vier
mannen uit in leren motorjacks.
De een met een moker in de
hand, de andere een eind hout.
Je denkt dat je laatste uur ge-
siagen is. Het viertal houdt vlak
voor de auto stil, slaat een paal-
tje in de grond en verdwijnt
weer net zo snel als het geko-
j men is. Het bordje vermeldt
'motordagen in Axel'.
HOOG van de toren blazen doen bestuurders graag. Burgemeester
A. Kessen van Hulst mag dan klein van stuk zijn maar hij staat
toch graag op de eerste rang en liefst op een podium of spreekge
stoelte waarvan hij kan neerkijken op de toehoorders. Tijdens de
opening van het eerste Reynaertfeest kreeg hij de kans van zijn
leven. Hij mocht van enkele tientallen meters hoog kijken naar het
publiek en hoefde alleen maar in het bakje dat aan de ladderwagen
van de brandweer is bevestigd. Via een ingenieus uitschuifsysteem
zou hij in mum van tijd tot tegen de pinakels van de stadhuistoren
komen waar een logo moest worden ontrold.
Kessen gaf publiekelijk toe dat hij niet opgeveegd wenste te
worden door de brandweer en liet de stunt over aan voorzitter Theo
Mattheeuws van Hulst Reynaertstad. Zou Kessen dan toch geen
hoogvlieger zijn?
'Hanneke en Janneke, dat wa
ren eens twee kindjes...'. Kin
derliedje uit grootmoeders-
tijd. Of misschien nog wel
ouder. Maar in Aardenburg is
de tekst nog steeds actueel.
Deze foto ging op de fototen
toonstelling in De Kaaipoort
strijken met de eerste prijs.
Kinderen, zingend in de re
gen. Met een knipoog naar het
voorbije zomerseizoen.
Eindredactie:
Rein van der Helm en
Eugène Verstraeten.
Bijdragen:
Jeanette Vergouwen, Peter
Oggel en Jan Jonkman.
voorziening Zeeland heeft
Inbieden van commerciële
f 1993. Uitgangspunt is dat
|gen gaan van de reguliere
Beoogt met deze uitbreiding
Ineelsvoorztening op te los-
Tispakket te ondersteunen.
flening omvat:
ermelding van de werkgever
j/erkgever)
zoek van klant-werkgever)
voor werkenden, voor zover
Kaderregeling Scholing.
Istgelegd in de Reiributie-
beidsvoorziening Zeeland.
fantooruren - ter inzage bij:
feiening Zeeland,
13 te Goes
laanstraat 12 te Middelburg
I. Rosegracht 2 te Terneuzen
pskerkseweg 17 te
looiste mogelijkheden vindt
eizen en Rekredtie
sze krant! /«t
free, dagg'ou op n'n mens
leluk keu miskijken, weette
gij da?
Pak nou mij! Ank ou nou
zouw vraogen: Zeg nou over
mij 's wa,
dan deenk'k wel dank weet
waor ge mee voor d'n dag
kom:
N'n leutegen nogal, zedde gij
vast, lucht-op, die lacht
overal om.
N'n makkeluken mens ook,
deenk'k dagge zeg, enen die
weinug oppermarten et,
diet'm eve gemakkeluk bij
n'n polletieker as bij n'n
eerluken mens zet;
die gjern 's 'n pint dreenkt,
die nie alt aon d'achterste
mem ang;
gjern bij de leut en krijgtij
de kans dan jaogtij d'r gjern
's enen op stang.
Zukken dingen deenk'k
klopta? G'è d'n eel ende ge
lijk oorkank ou zeggen.
Ik kijk nie op n'n hulden, at
leutug is, durf'k wel's wa
d'uit te leggen
en val't's wa dier uit, dan
deenk'k: spijtug, maor blijf r
nie over zeuren,
n'n mens kom ook wel 's
goejekoper weg, ge moet alt
zo nauw nie speuren...
Gelijk ijj'oor, maor dood
gaoj' evegoed, op manier
van spreken dan,
toch enk ook daogen dank
mij wel degeluk 's zurgen
maoken kan.
Pak nou tees geval: Lim
burg, da kende, aon d'n an
deren kant van't land,
da's kleinder as Zeeland,
wiste da, maor is da nou
echt of maor navenant
Of g't waoter wel of nie
meetel, want jao wa d'ijje
daor eigeluk aon,
aon da waoter bedoel'k dus
agge't nie meetel waor kom-
de dan te staon?
Gij zeg dagge daor ouw sla
open nie voor laot en datt'ou
'n loost zal wezen
Kik da's nou presies't pro-
I i 1
bleem: da gel tan voor ou,
maor nie voor d'n dezen.
Die loop taor over te deen
ken. Eele daogen speelta tan
deur mijne kop
en a d't da d'allenug maor
was, maor daor ouw 't pro
bleem nie mee op:
Kik, Zeeland da's plat, de
dijken nie meegereked en
Limburg da's ongelijk
want da d'è bergen en dan
deenk'k da d't mee gao tel
len oege da presies bekijk'.
Oorta gemeten last'n buite
kant of oren die bobbels ast-
waor ammel plat geleed?
Agge n'n dijk pakt en agge
dan zeg maor recht op recht
van teen tot teen meet.
dan komt'r eel wa d'anders
uit as agge't mee 'n boogs-
ken over de kruin afstap.
Doen ze da nou mee Lim
burg ook zo of ...ik neem aon
dagge mij emaol snap...?
Oe groot is Zwitserland dan
maor nie, want ik gaon nog
n'n stap wijjer vaneigen
en: agg' elk putsjen moe
gaon meten, is daor dan echt
wel goed ende aon te krij
gen?
Snapte wa'k bedoel? Kik
zukken vraogen daor lope
kik dan mee rond eele dao
gen,
dus of'k ook wel's meette
zwaore kar rai, da d'oefde
nou wijjer niemer te vrao
gen.
Axelse duif was geen opdoffer.
Beter een ton in de hand dan een duif in de lucht.
ZLM ziet nog steeds muziek in de landbouw.
Hoezo op de achtergrond treden?
In de praktijk fungeerde de praktijk goed.
Ei, ei, 't is wat daar in Breskens.
Het was een drollig gezicht, die picknick.
Niet iedereen preekt meer voor eigen parochie.
Oostburg zag het door de verkeerde bril.
De een heeft zijn schaapjes
op het droge, de ander zijn
scheepje. foto wim kooijman
Ach, wat maakt het ook uit.
Leven en laten leven, zei Ja
mes Bond al. De één heeft zijn
schaapjes op het droge, de
ander zijn scheepje. Rijkdom,
verscholen in twee medeklin
kers. Geld, het slijk der aar
de? De Griekse wijsgeer Cice
ro wist het al: „Pecunia ner-
vus belli." In goed Neder
lands: Het geld is de zenuw
van de oorlog. Wij kennen er
nog één: „Pecunia olet." Of
wel: geld stinkt. Dan maar
liever de geur van echte slik
in de eeuwige beweging van
eb en vloed.
C? I
1, 4531 GB Terneuzen
'Welk voorwerp of welk
I onderdeel van de collec-
j tie is de trots van het
Museum?' We legden de
I vraag voor aan de be-
heerders van zeven mu
seums in Zeeuws-
I Vlaanderen. Sommigen
I wisten meteen de parel
I in de verzameling te
noemen. Anderen had-
den enige bedenktijd
nodig. In de serie 'De
pronkstukken van de
I Zeeuws-Vlaamse mu-
j seums' vertellen Ineke
I van Avermaete en Em-
I My David over het
Mooiste bezit van
I Streekmuseum Het
I Land van Axel.
Door Ronald Verstraten
t OOR HET pronkstuk van het
I Axels streekmuseum hoef je
I wet ver te lopen. De deur van
I voormalige postkantoor
I aoor, dan meteen links en je
Islaat voor een vitrinekast vol
|Wet oude schoolboekjes. Het
ekenen volgens Bartjens ein-
I Sr1!* gevisualiseerd met zijn
ermeuwde Cyferinge'. Een
I boekje van ruim tweeëneenhal-
oud. zij het niet het
origineel van mr. Willem zelf,
Dam 6611 bewerking van J-
i rW;iS e?n van de ongeveer
uitnA SS 'boekies die zijn
L_ gestald. Ze zijn onderdeel
van een verzameling van zo'n
honderd stuks, waarvoor de
basis in de jaren '30 werd ge
legd. Na de Landbouwtentoon
stelling van 1929 begon de
Axelse Boerenkamer met het
verzamelen van (onder meer)
deze boekjes. De Boerenkamer,
die in 1994 zestig jaar bestaat,
bewaarde de boekjes vroeger in
haar onderkomen in de
Nieuwstraat. Daar hadden de
boekjes te lijden van het vocht
en daarom werden ze naar het
archief van de gemeente over
gebracht.
Halverwege de jaren '80 kreeg
de collectie een plek in het
streekmuseum. Daar waren
speciale maatregelen voor no
dig. De ramen van het museum
werden voorzien van een spe
ciale lichtfilter, om het ver
kleuren van het papier tegen te
gaan. In de de vitrinekast
brandt gedempt licht en de
boekjes worden opengehouden
door katoenen (zuurvrije)
draadjes.
Museummedewerkster en -be
stuurslid Ineke van Avermaete
kan een zeker enthousiasme
niet worden ontzegd. „Ze zijn
zo schattig die boekjes, als je er
eenmaal in begint", zegt ze en
haalt er, bij wijze van uitzon
dering, enkele uit de vitrine
kast. Zoals de Prentjes Al-
manach voor kinderen, 'met
vijftien gecouleurde plaatjes en
gedichtjes'. In 1802 verschenen
en voor twaalf stuivers te koop.
Een verzameling leerzame en
onderhoudende verhaaltjes,
over de Steenzager, de Wip-
touw, de Toverlantaarn of de
Grasmaaijer.
Het boekje bevat daarnaast
voor kinderen bepaald moeilij
ker te volgen verhandelingen
over zonne- en maan-eclipsen,
maar ook grappige verhaaltjes
zoals 'Gesprek tusschen vader
en zoon over den Olifant'. „Het
is een uniek bezit. Onze collec
tie staat vermeld in het Groot
Nederlands Museumboek",
vertelt museummedewerkster
Emmy David en haar collega
beaamt dat naar aanleiding
daarvan nogal eens bezoekers
uit de rest van Nederland naar
Axel komen.
Ondanks de beschermende
maatregelen knaagt de tand
des tijds en om die reden wor
den onderdelen van de collectie
soms gewisseld. In ieder geval
worden de bladzijden van de
boekjes regelmatig omge
draaid. Dan kan de nieuwsgie
rige blik vallen op 'Leerzame
Kermiswandelingen voor Kna
pen en Meisjes, met Fraaije
Plaatjes', in 1872 aan een Axel
se jongeling cadeau gedaan.
Het blikkraam, witte muizen,
het glaskraam en muzikanten
4
<v/cQi>, t>
Lt;
o,
'De Vernieuwde Cijfferinge van Mr. Willem Bartjens'.
passeren de revue, begeleid
door informatie en wijze raad.
Behalve de boekjes staan in de
vitrinekast leermiddelen opge
steld die vroeger in het lager
onderwijs werden gebruikt.
Daarbij twee versies van het
Hoogeveens (Verbeterd) Lees-
plankje, voorzien van de be
kende illustraties van Cornells
Jetses. Aan een kant heb je
'Aap, Noot, Mies', aan de ande
re kant 'Aap, Roos, Zeef'. „Wij
vragen wel eens aan bezoekers
welk zij kennen. Dan weet je
meteen op wat voor school ze
hebben gezeten, want de eerste
was openbaar en de tweede
katholiek", zegt Van Avermae
te.
Diezelfde, oudere bezoekers
herkennen ook meteen de lei en
de griffels in de kast. „Maar
het eerste wat ze altijd zeggen
is: ik mis het sponsdoosje. Dat
is het enige dat ontbreekt. Een
metalen doosje, met aan de ene'
kant een droog lapje en andere
kant een natte spons. Daardoor
zijn ze natuurlijk geroest, al
FOTO WIM KOOYMAN
heb ik er ooit ook wel eens
eentje gezien van hoorn."
Het museum, dat tegenwoordig
een rolstoelvriendelijke ingang
heeft, herbergt de oudheidkun
dige collectie van de Boerenka
mer, voertuigen van vereniging
Den Ouwen Waogen en heeft
een expositieruimte met mo
derne beeldende kunst. Het is
geopend van woensdag tot en
met zaterdag van 13.30 tot
17.00 uur. In de maand augus
tus ook nog op vrijdag van
19.00 tot 21.00 uur.
Zaterdag 4 september
Zevendedags adventisten
Terneuzen Goede HerderKerk -
10 u.
Middelburg Doopsgezinde kerk -
10 u.
Vlissingen 't Anker - 9.15 u.
Zondag 5 september
Hervormde Kerkdiensten
Aardenburg St. Baafkerk - 10.30
u. ds. H. Valk.
Axel - 10 u. ds. J. Maasland, 17 u.
ds. R. v. Elderen en ds. J. Maas
land.
Biervliet - Dienst in IJzendijke.
Breskens - 9.30 u. ds. R. Blo
kland.
Cadzand - 9.30 u. ds. Meeuwse.
Groede - 11 u. ds. Van der Sar.
Hoek - 9 u. ds. A. v.d. Maas.
Hontenisse - 11 u. ds. A. de Meij
Mecima.
Hoofdplaat - Dienst in IJzendij
ke.
Hulst - 10.30 u. sterredienst te
Clinge.
Nieuwvliet - 10 u. ds. M. de Jong.
Oostburg - 10 u. ds. C. A.M. van
Andel.
Philippine - 11 u. dienst in Sas
van Gent.
Retranchement - 11 u. ds.
Houwaart.
Sas van Gent - 11 u. F. van Vliet.
Schoondijke - 9.30 u. ds. Van der
Sar.
Sint Anna ter Muiden - Geen
dienst.
Sint Kruis - 9 u. ds. H. Valk.
Sluis - 9.30 u. ds. Houwaart.
Sluiskil - 10 u. F. van Vliet.
Terneuzen - Grote Kerk - 10.30 u.
ds. C. Hoogendoorn.
Goede Herderkerk - 10.30 u. ds.
A. Bosch; 19 u. ds. C. Hoogen
doorn.
Opstandingkerk - 9 u. ds. J. van
der Hoek, Oostburg.
Ziekenhuis De Hon te - 17.45 u.
D. de Best.
Verpleeghuis Ter Schorre - 10.30
u. mevr. T. Don, Graauw.
Waterlandkerkje 11 u. ds. A.
Bosma.
IJzendijke - 9.30 u. ds. J. v.d
Schee.
Zaamslag - 10 u. pastor M. Rouw
Kuitaart.
Zuidzande - 10 u. dienst te Oost
burg.
Gereformeerde Kerkdiensten
Axel - 10 u. en 17.00 u ds. R. J
van Elderen.
Hoek - 10 u. dienst.
Terneuzen Opstandingskerk
9.00 u. ds. A. Poppe
Goede Herderkerk - 10.30 ds. A
Poppe; 1700 u ds. M. Lorier.
Zaamslag - 10 u. en 15.u ds. A
Haan.
Aardenburg St. Baafskerk - 10.30
u.
Breskens - 9.30 u. ds. R. Blo
kland.
Oostburg - 9.30 u. M. Lorier
Schoondijke - 9.30 ds. P, Melsc
:ds. R. Blokland.
Gereformeerde Kerkdiensten
(Vrijgemaakt)
Axel - 10 en 15 u. ds. A.Kramer
;ds. G. Kimpe
Terneuzen - 10 u en 15 u
ds.Storm.
Hoek - 9.30 en 16.45 u
Leesdienst;ds. de G.Kimpe
Zaamslag - 9.30 en 15.00 u. ds
P.L. Storm.
Christelijke Gereformeerde kerk
Zaamslag - 10 en 15 u. ds. A. van
Ek.
Evangelische gemeente
Hulst Den Dullaert - 10 u. dhr
Wulffraat.
Terneuzen - 10 u. dhr. Ephraïm.
Vrije evangelische gemeente
Breskens - 9 u. ds. ds. L. Mietus.
Nieuwvliet - 10.30 u ds. L
Mietus.
Retranchement - 10 u. ds. Q. v.cl
Vries.
Doopsgezinde gemeente
Middelburg - 11.00 uur ds. P
Messie.
Vlissingen - 9.30 u ds. P. Messie.
Aardenburg- dienst van de groep
Amerikanen
Leger des Heils
Terneuzen - 10 en 19 u. samen
komst o.l.v. majoor Oort.
WEST-ZEEUWSCH-VLAANDE-
REN
Aardenburg - Maria Hemelvaart,
zat. 19 u.r zond, 10.30 u.
Biervliet - H. Maagd Maria Onbe
vlekt Ontvangen, zat. 19 u.
Breskens - H. Barbara, zat. 19 u.
zond. 10 u.
Eede - H. Maria Hemelvaartzat.
19 u. zond. 10 u.
Groede - H. Bavo. zat 19 u.
Hoofdplaat - H. Eligius. zat. 17 u.
Oostburg - H. Eligius. zond. 10.30
u.
Schoondijke - H. Petrus Apostel,
zond. 09.15 u.
Slijkplaat - Maria Sterre der Zee.
zat. 17 u.
IJzendijke - H. Maria Hemel
vaart. zond. 10.30.
Sluis - H. Johannes de Doper. zat.
19 u. zond. 10 u.
OOST-ZEEUWSCH-VLAANDE-
REN
Clinge - H. Hendricus. zat. 19 u.
zond. 9.30 u.
Hulst - H. Willibrordus. zat. 19 u.
zond. 10.30 u.
Graauw - Maria ten Hemelope-
ning. zat. 19 u.
St.-Jansteen - H. Johannes de
Doper. zat. 19 u. zond. 9.00 u.
Boschkapelle - H. Petrus en Pau-
lus. zat. 19.00 u.
Westdorpe - O. L. Vr. Visitatie,
zat. 19 u.
Hengstdijk - H. Catharina. zond
9.00 u.
Heikant - H. Theresia. zond
10.30 u.
Kloosterzande - H. Martinus. zat.
18.30 u. zond. 9.00 u.
Koewacht - H. H. Philippus en
Jacobus, zond. 10.30 u.
Lamswaarde - H. Cornells, zond
10.30 u.
Nieuw-Namen - H. Jozef. zond.
11.00 u.
Ossenisse - H. Willibrordus. zond.
10.30 u.
Stoppeldijk - H. Gerulphes. zon
10.30 u.
Sluiskil - St. Antonius. dond. 19
u. zond. 09.30 u.
Terhole - H. Gerardus Majella.
zond. 9 00 u.
Axel - H. Gregorius de Grote. zat.
19 u. zond. 11 u.
Philippine - O. L. Vr. Hemel
vaart. zond. 9.30 u.
Sas van Gent - Maria Hemel
vaart. zat. 19 u. zond. 11 u.
Zandstraat - H. Pastoor van Ars.
zond. 10 u.
Terneuzen - H. Willibrordus(Tri-
niteitskerk). zat. 19 u. zond. 11 u.
Verrezen Christus: Maand. t.m.
zat. 19 u. zond. 9.30 en 11 uur.
Hoek - H. Kruiskerk, zond. 11 u.
Zuiddorpe - H. Maria Hemel
vaart. zond. 9.45 u.
Voor geestelijke bijstand in het
weekeinde is onderstaande pasto
rie te bereiken.
OOST-ZEEUWSCH-VLAANDE
REN
Hulst, Hontenisse en Koewacht -
Van zond. 12 u. tot maand. 24 u.
Past. E. van Acker, Hulst, tel.
01140-13167.
KANAALZONE
Terneuzen, Philippine, Axel,
Westdorpe, Sas van Gent, Zuid
dorpe - Van zond. 12 u. tot dinsd.
12 u. Past. J. Voeten, tel.
01150-19451.
WEST-ZEEUWSCH-VLAANDE
REN
Van zondag 12 u. tot maandag 20
u. pastor M. Janssen, tel.
01178-61208.
Aflevering 319
Twee oude liederen zond ons K. van de Vijver uit Sluis. Een
loflied op Evergem laten we even liggen. Het tweede lied
zonder titel - nemen we graag op, maar om te zeggen dat het
ons helemaal duidelijk is, gaat te ver.
We herkennen er stukken in uit De Vlaamse Leeuw (u weet
wel, d'n diejen van: Ze zullen hem niet tèèèèèhèèèmen,...) en
een gedeelte uit het lied: Waar kunnen wij nog beter zijn, clan
bij ons beste vrienden. Geen nood evenwel, maar wat we wel
missen: de melodie. Wie helpt ons?
Ik ben boerke Adriaansen
(mag ook: uw eigen naam)
Ik ben van ouden stand.
Mijn vader met zijn ezel
Wij werken samen op 't land
Mijn moeder is een vrouwmens
Een wijf gelijk nen ploeg
En wilt ge eens gaan horen
Ze zingt van 's morgens vroeg.
Refrein:
't Is mosselse vis, 't zijn weerom
van die grote, zoek ze maar uit
voor enen kluit zoek er maar
de schoonste uit.
Mijn vader was een sul
nen echten goeden bloed,
Mijn moeder is een ekse
Ze stampt hem met den voet
Dan krijgt hij nog veel stampen
En sleurt hem bij zijn vel
Dan zing ik nog een liedje
Ge kent het zeker wel:
Refrein:
Ja trouwen is houwen;
waar is mijn jeugd?
Als ik verover denk
Die schone jonge jeugd
Ik meende eens te trouwen
Met Anna Bellemie
Ik vroeg het aan haar vader
En hij die zei: met wie?
Al met uw Bellemietje
De schoonste van de drie.
Ik vroeg het aan Bellemietje
Ge weet zeker niet wat dat ze
zei:
Refrein:
'k En zou nie geiren
Zei dat lief meisje
Trouwen met zoo lompen boer
'k En zou niet geiren
Zei dat lief meisje
Trouwen met zo een lompen
boer.
Wat zegt ge: zo een lompen boer?
Ik heb soldaat geweest.
't Zijn uit mijn heldere dagen
Dat ik historie leeft
't Is waar 'k ben zacht van herte
Zoo zacht als ene mees
En als ik was te velde
Dan zong ik zonder vrees;
Refrein:
Ze zullen hem neit temmen
Zoolang een Vlaming leeft
Zoolang een leeuw kan klauwen
Zoolang hij tandne heeft
Zoolang een leeuw kan klauwen
Zoolang hij tanden heeft.
Nu ben ik op beter handen
Op 't einde van mijn lied
En 's avonds zullen wij bidden
Op onze beide knie
Dat God ons zou bewaren
In eer en deugd en val(?)
Dat wij nog lange jaren
Hier mogen zingen staan.
Refrein:
Waar kunnen wij nog beter zijn
(2x)
Of bij ons beste vrienden
We zijn content, we zijn er in
content
Laat ons drinken, laat ons schin
ken
En laat ons vrolijk zijn! (2x)
Pegam
